artikel uit Parlando, huisblad van het Vlaams Parlement

1. ‘Het gaat niet goed met de Vlaamse
overheidscommunicatie’
D e Expertencommissie voor Overheidscommunicatie werd in 2002 opgericht om de kwaliteit van de Vlaamse overheids-
communicatie te bewaken. In tegenstelling tot een traditionele commissie van Vlaamse volksvertegenwoordigers
zetelen er alleen niet-parlementsleden. Ze beschikken allen over expertise op een bepaald domein inzake overheids-
communicatie. Eind oktober heeft de Expertencommissie naar aanleiding van de presentatie van haar jaarverslag een
gedachtewisseling hierover gehouden met de commissie Algemeen Beleid, Financiën en Begroting. Op 19 november was
er voor de communicatiemedewerkers van het Algemeen Secretariaat en de paraparlementaire instellingen een infoses-
sie over de commissie en de normen voor overheidscommunicatie. Voor Parlando doet Etienne Van den Bergh, voorzitter,
het hele verhaal nog eens uit de doeken.
voor het publiek die uitgaat van de
Vlaamse overheid: de departementen,
de agentschappen, de adviesraden
maar ook de Vlaamse Regering en
haar ministers of de voorzitter van het
Vlaams Parlement. Al deze instanties
moeten op zijn minst aan de alge-
mene normen voldoen: dat wil zeggen
dat de informatie duidelijk en correct
moet zijn, systematisch en tijdig maar
ook politiek en commercieel neutraal.
Daarnaast hebben we een aantal
regels opgesteld met betrekking tot de
zogenaamde corporate communica-
tie. Ik denk dat het Vlaams Parlement
vooral dit soort communicatie tot het
Bart De Clerck, Etienne Van den Bergh (voorzitter), Marianne Boone (secretaris) en Herman publiek richt: persberichten, evene-
Van Pelt menten of campagnes om zich bij de
burger bekend te maken. Hierbij is het
De uitwerking van een decretaal nor- Op wie laat de Expertencommissie erg belangrijk dat de overheid zichzelf
menkader was de eerste grote opdracht haar normen los? Hoe is het Vlaams kenbaar maakt als Vlaamse overheid.
van de commissie. Wat nu? Parlement daarbij betrokken? Ik denk in dat verband bijvoorbeeld
aan De Lijn: wie in Vlaanderen weet
‘We zijn in 2002 al begonnen met de ‘We bekijken alle Vlaamse overheids- nog dat dit een Vlaamse overheids-
opstelling van een aantal normen, we communicatie: dat is elke boodschap dienst is?’
moesten toen werkelijk vanaf nul be-
ginnen. In 2006 werden deze normen
goedgekeurd maar al snel is gebleken
dat een aantal ernstige tekorten ver-
toonden. Gaandeweg zijn we in de in
2009 vernieuwde commissie tot overeen-
stemming gekomen over wat werkelijk
belangrijk is en wat de essentiële vereisten
zijn van goede overheidscommunicatie.
Naar ons aanvoelen hebben we nu een
evenwichtig normenkader en kunnen
we ons echt wijden aan onze tweede
opdracht: waken over de kwaliteit van
de Vlaamse overheidscommunicatie.
We leren op dat vlak trouwens van dag
tot dag bij; we zijn nu echt onze exper-
tise aan het opbouwen en uitdiepen.
Dit zal ongetwijfeld tot gevolg hebben
dat we onze normen nog verder zullen v.l.n.r.: Katia Segers, Laurent Panneels, Hedwig De Smaele, Dirk Rochtus, Roger Van Houtte,
verfijnen.’ Michel Walrave
18

2. De Expertencommissie is dus de waak-
hond van de Vlaamse overheids-
communicatie.
‘Zo mag je dat niet zien. Het is de be-
doeling dat we de Vlaamse overheid
bijstaan en stimuleren in een goed
overheidsbeleid, liefst door de betrok-
kenen vooraf te adviseren. Het is wel
waar dat we dikwijls achteraf, op basis
van een klacht of op eigen initiatief
een oordeel vellen over een bepaald
project. Maar ook in dit geval is het
de bedoeling om de diensten bewust
te maken van de noodzaak van een
beter communicatiebeleid. Want
soms is het triestig gesteld; ik heb het
gevoel dat het niet goed gaat met
de Vlaamse overheidscommunica-
v.l.n.r.: Herman Van Pelt, Dave Gelders, Piet Deslé, Reddy De Mey, Myriam van
tie.Voor ons is het belangrijk dat er in
Loon (ondervoorzitter) en Willy Heyninck, niet op de foto Frank Thevissen
Vlaanderen een globale overheids-
communicatiestrategie tot stand
komt: we moeten vermijden dat met lange overgangsperiode is die ver- van een communicatie-initiatief aan
losse flodders geschoten wordt zoals plichting pas in juni 2010 ingegaan de betrokken overheid kenbaar zodat
we helaas wel vaker vaststellen sinds maar toen is hierover niet meer ge- zij dit kunnen bijsturen. Deze beoorde-
de reorganisatie in het kader van communiceerd zodat bijna niemand ling kan ook bekendgemaakt worden
Beter Bestuurlijk Beleid. Daarom is het op de hoogte is van deze reglemen- op onze website.
nuttig dat de overheden campag- tering. Het gevolg hiervan is dat heel
neplanfiches opstellen waarin we wat mensen op dit ogenblik in over-
kunnen nagaan of er een samen- treding met die verplichting zijn. Wij
We moeten vermijden dat
hang is met andere communicatie, hebben aanbevolen om een nieuwe er met losse flodders
of het juiste publiek wel bereikt wordt, communicatiecampagne te voeren. geschoten wordt
of de juiste kanalen gekozen zijn, wat Ik ben eens benieuwd; we volgen het
het budget is,… We zouden ook graag in elk geval goed op.’
een ‘terugblikpagina’ aan deze fiche We hebben trouwens ook andere
toevoegen om na afloop van de Bestaat bij zulke dossiers niet het mogelijkheden. Zo is het een goede
campagne een evaluatie te kunnen gevaar om op het terrein van de zaak dat we nauw met het Vlaams
maken. Wij dromen ervan dat al deze Vlaamse Ombudsdienst te komen? Parlement verbonden zijn; de band
fiches in één databank bewaard Onlangs heeft de Ombudsdienst ook met de volksvertegenwoordigers die
zouden worden. Om dat te realiseren gereageerd toen plots gemeld werd de parlementaire controle uitoefenen,
werken wij samen met de Diensten dat de subsidies voor zelfstandige is zo immers veel hechter. Dat kan ge-
voor het Algemeen Regeringsbeleid kinderopvang met ingang van 16.00 beuren doordat we onze beoordeling
(DAR). We willen ook dat er meer aan- uur diezelfde dag zouden worden van een onderzoek bekendmaken aan
dacht gaat naar ‘beslist’ beleid: dat stopgezet. de bevoegde commissie, die de mi-
wil in eerste instantie zeggen dat de nister ter verantwoording kan roepen.
overheid steeds duidelijk moet maken ‘Er kunnen inderdaad overlappin- Maar het gebeurt evengoed dat een
in welk stadium bepaalde projecten gen zijn: het is mogelijk dat bepaalde parlementslid het dossier op een of
zich bevinden maar evenzeer dat er klachten over een overheidsdienst hun andere manier oppikt en daar zelf op
nog over gecommuniceerd wordt op grond vinden in slechte communica- inspeelt.
het moment dat de beslissing effectief tie. Juist daarom hebben we met de
genomen wordt of in werking treedt. Ombudsdienst een samenwerkings- Ten slotte mag ook niet uit het oog
We zien immers maar al te vaak dat protocol afgesloten zodat we niet in verloren worden dat het niet onze
ministers er bijvoorbeeld op vertrou- elkaars vaarwater terechtkomen.’ bedoeling is om te bestraffen, inte-
wen dat een persbericht op dat vlak gendeel: ik ben ervan overtuigd dat
volstaat. Toch is er juist op het ogen- De Expertencommissie beschikt niet stimuleren en ontwikkelen de Vlaamse
blik van inwerkingtreding een grote meteen over grote sanctiemiddelen. overheidscommunicatie veel verder
behoefte aan voldoende informatie. Om toch bij het beeld van de waak- zal brengen.’
Het stookbesluit is hiervan een spre- hond te blijven: blaffen maar niet
kend voorbeeld: er is heel veel over bijten? Hartelijk dank voor deze toelichting
gepraat toen men eind 2007 beslist
heeft om de verplichting in te voeren ‘Het is niet zo dat we geen enkel middel
om een verwarmingsinstallatie elke hebben: in elk geval maken we onze Tekst: Gilva Janssens
2 jaar te laten controleren. Door de positieve of negatieve beoordeling Foto’s: Kurt Van Strijthem
19