2. Matris Girmek ve Değişiklik Yapmak
Matrix
MatA
: 2x2
Mat B
:None
Mat C
: None
Mat D
: None
m x n …m (sıra) x n (kolon) matris None… Hiç matris yok(DIM)… (matris boyutlarinibelirler) (DEL) (belirli bir matrisi)
(DEL-A) (Bütün matrisi siler)
DIM
DEL
DEL-A
3. Bir Matris Oluşturmak
•Bir matris olusturmakiçin ilk önce Matris listesinden onun boyutunun tanımlanması gerekir…
4. Matrisin boyutlarını belirlemek
Örnek MatBisimli alanda 2-sirax 3-kolon matris olusturmakMat B işaretleyin(DIM)
Sıra sayılarını belirleyin m=2
Kolon sayılarını belirleyin n=3
F1
2
EXE
3
EXE
EXE
Matrix
MatA
: 2x2
Mat B
: None
5. Yeni matrisin bütün hücreleri 0 değerini taşırlar.
B 1 2 3
1 [00 0] 2 [ 0 0 0]
6. Matrisleri Silmek
•Hafizadakibir Matrisi Silmek
Silinecek olan matris işaretli iken (DEL) basın.
Matrisi silmek için ya da çıkış için basın.
•Bütün Matrisleri Silmek
Matris listesi ekranindayken(DEL-A) basın
Hafızadaki bütün matrisleri silmek için basın.
Matrix
Mat A
:2x 2
Mat B
:2x 3
Mat C
:2x4
Mat D
:3x 2
DIM
DEL
DEL-A
F2
EXE
ESC
F3
EXE
7. Sıra işlemleri
Çağrılan matris ekrandayken (R-OP) her basışınızda aşağıdaki menü görünür.
•(Swap)…(sıra değiştirme)
•(xRow)…(belirli bir sıranın skalerçarpımı)
•(xRow+)…(belirli bir sıranın skalerçarpımının başka bir sıraya eklenmesi)
•(Row+)…(belirli bir sıranın başka bir sıraya eklenmesi)
F2
8. İki sırayı yer değiştirmek(Swap)
•Örnek Aşağıdaki matriste ikinci ve üçüncü sıraları yer değiştirmek
Matris A = [ 1 2 ]
[ 3 4 ]
[ 5 6 ]
(R-OP) (Swap)
Yer değiştirmek istediğiniz sıraların numaralarını giriniz… (m=2 , n=3)
F2
F1
2
EXE
3
EXE
RowOperation
Swap Rowm Rown
m: 2
n : 3
EXE
9. A 1 2
1 [1 2 ]
2 [ 5 6 ]
3 [ 3 4 ]
Sıraları değişmiş A Matrisi bu şekilde oluşur.
10. Herhangi bir sırayı skalerleçarpmak
•Örnek Aşağıdaki matrisin ikinci sırasını 4 ‘ leçarpmak [ 1 2 ]
Matris A = [ 3 4 ]
[5 6 ]
(R-OP) (xRow)
Çarpan değerini giriniz… (k=4)
Sıra sayısını giriniz… (m=2)
F2
2
4
EXE
2
EXE
EXE
RowOperation
k xRowm Rowm
k :4
m: 2
11. A 1 2
1 [ 1 2 ]
2 [ 12 16]
3 [ 5 6]
Skalerçarpımı alınmış yeni matris bu şekilde oluşur.
12. •xRow+ (Belirli bir sıranın skalerçarpımını bir başka sıraya eklemek) :
[ 1 2 ]
Matris A = [ 3 4 ]
[ 5 6 ]
(R-OP) (xRow+)
Çarpan değerini giriniz. (k=4)
Skalerçarpımı alınacak olan sıranın numarasını giriniz . (m=2)
F2
2
4
EXE
2
EXE
RowOperation
kxRowm+Rown Rown
k: 4
m : 2
n : 3
13. Sonucun ekleneceği sıra numarasını giriniz. (n=3)
A 1 2
1[ 1 2 ]
2[ 3 4 ]
3[ 17 22 ]
Oluşan yeni A matrisi şekildeki gibidir.
3
EXE
EXE
14. •Row+ ( Sıraları birbirine eklemek)
Örnek Aşağıdaki matriste sıra 2 ile 3 ü birbirine eklemek [ 1 2 ]
Matris A = [ 3 4 ]
[ 5 6 ]
(R-OP) (Row+)
Eklenecek sıranın numarasını
belirleyiniz. (m= 2)
F2
4
2
EXE
17. Bir sırayı silmek
Örnek Aşağıdaki matrisin 2. sırasını silmek
[ 1 2 ]
Matris A = [ 3 4 ]
[ 5 6 ]
Yön düğmelerini kullanarak 2. sıra işaretlenir;
(R-DEL)
F2
A1 2
1 [
1
2 ]
2[
3
4]
3 [
5
6 ]
18. Araya bir sıra eklemek
Örnek Aşağıdaki matriste 1. sıra ile 2. sıra arasına bir sıra eklemek
[ 1 2 ]
Matris A = [ 3 4 ]
[ 5 6 ]
Yön düğmeleri yardımıyla 2. sıra işaretlenir.
(R-INS)
F4
A [
1
2 ]
[
0
0]
[
3
4 ]
[
5
6]
19. Bir sıra eklemek
Örnek Aşağıdaki matriste 3. sıranın altına bir sıra eklemek
Matris A =
Yön düğmeleri yardımıyla 3. sıra işaretlenir.
(R-ADD)
[ 1
2 ]
[ 3
4]
[ 5
6 ]
F5
21. Bir kolon silmek
Örnek Aşağıdaki matrisin 2. kolonunu silmek
Matris A =
( > ) ( C-DEL)
A =
[ 1
2 ]
[ 3
4 ]
[ 5
6 ]
[ 1 ]
[ 3 ]
[ 5 ]
F6
F1
22. Araya bir kolon eklemek
Örnek Aşağıdaki matrisin 1. ve 2. kolonları arasına bir kolon eklemek
Matris A =
( > ) (C-INS)
A =
[ 1
2 ]
[ 3
4 ]
[ 5
6 ]
F6
F2
[ 1
0
2 ]
[ 3
0
4 ]
[ 5
0
6 ]
23. Bir kolon eklemek
Örnek Aşağıdaki matriste kolon 2 ninsağına bir kolon eklemek.
Matris A =
( > ) (C-ADD)
A =
[ 1
2 ]
[ 3
4]
[ 5
6 ]
F6
F3
[ 1
2
0 ]
[ 3
4
0]
[ 5
6
0 ]
24. Matris Aritmetik İşlemleri
TOPLAMA
Örnek : İki matrisi toplamak (Matris A + Matris B)
A = B=
(Mat) (A)
(Mat) (B)
AnS=
[ 1
1 ]
[ 2
1 ]
[ 2
3 ]
[ 2
1 ]
SHIFT
2
ALPHA
X,Q,T
+
SHIFT
2
ALPHA
log
EXE
[ 3
4 ]
[ 4
2]
25. ÇARPMA
Örnek : Aşağıdaki iki matrisi çarpmak
(Matris A x Matris B )
A = B=
(Mat) (A)
(Mat) (B)
AnS=
[ 1
1 ]
[ 2
1 ]
[ 2
3 ]
[ 2
1 ]
SHIFT
SHIFT
ALPHA
ALPHA
X,Q,T
log
EXE
X
[ 4
4 ]
[ 6
7 ]
2
2
26. •SKALERLE ÇARPMA
Örnek :Çarpan olarak 5 rakamı kullanılarak aşağıdaki matrisin skalerçarpımını almak
A=
(Mat) (A)
AnS=
[ 1
2 ]
[ 3
4]
5
X
SHIFT
ALPHA
X,Q,T
EXE
[ 5
10 ]
[ 15
20 ]
2
27. Toplanabilmeleri ya da çıkartılabilmeleri için iki matrisin aynı boyuta sahip olması gerekir.
Çarpma işlemi (Matris 1 x Matris 2) Matris 1’in kolon sayısı Matris 2’nin sıra sayısına eşit olmalıdır.
29. •MATRİS TRANSPOZİSYONU
Bir matrisin kolonları sıraları, sıraları da kolonları olduğu zaman transpozualınmış olur.
Örnek : Aşağıdaki matrisin transpozunualmak
Matris A =
(MAT)(Trn) (Mat) (A)
[ 1
2 ]
[ 3
4 ]
[ 5
6 ]
OPTN
F2
4
SHIFT
2
ALPHA
X,Q,T
EXE
30. Determinant sadece kare matrisler için alınabilir (aynı sayıda sıra ve kolon). Kare olmayan bir matrisin determinantını almak hata oluşturur.
31. •MATRİSİN TERSİ
Örnek : Aşağıdaki matrisin tersini almak :
Matris A =
(Mat)(A)
AnS=
[ 1
2 ]
[ 3
4 ]
SHIFT
2
ALPHA
X,Q,T
^
-
1
[ -2
1 ]
[ 1.5
-0.5
32. Sadece kare matrislerin ( sıra ve kolon sayısı eşit) tersi alınabilir.
Determinantı sıfır olan bir matrisin tersi alınamaz.
Determinantı sıfıra yakın olan matrislerin hesaplarındaki kesinlik düşer.
33. Derece-Dakika-Saniye
•Örneğin 36 derece 25 dakika 27 saniye olarak verilmiş olan bir enlemi matematiksel işlemlere alabilmek için tam derece cinsine çevirmemiz gerekir…
Ana ekrandayken düğmesine bastıktan sonra ( > ) düğmesine iki defa basılır ve
düğmesine derece dakika saniye işlemi gelir.
Sırasıyla 36 yazıp 25 yazıp son olarak 27 yazıp tekrar düğmesine bastıktan sonra
düğmesine basarsak sonuç: (36.42416667) olur.
OPTN
F6
F5
F5
F5
F5
EXE