SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 45
Όγκοι
ουροδόχου κύστης
Καλτσάς Άρης
Ουρολογική κλινική
Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων
Ουροδόχος κύστη
• Κοίλο μυώδες όργανο που υποδέχεται, αποθηκεύει και
αποβάλλει τα ούρα.
• Βρίσκεται στην ελάσσονα πύελο,
κάτω από την ηβική σύμφυση.
• Μορφή μπαλονιού
• Μέγεθος γκρέιπ-φρουτ
• 3 χιτώνες:
- Βλενογόννος
- Μυικός
- Ορογόνος
• Επιθήλιο  Μεταβατικό ή ουροθήλιο
Επιδημιολογία
 Επίπτωση:
-27 νέα περιστατικά άνδρες και 6 γυναίκες
/ ανά 100,000 πληθυσμό κατ’ έτος στην Ευρωπαϊκή Ένωση
- 4ος συχνότερος καρκίνος στους άνδρες
- 8ος συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες
 Θνησιμότητα (mortality rate):
- 8 θάνατοι άνδρες και 3 γυναίκες
/ ανά 100.000 πληθυσμό κατ’ έτος
 Μέση ηλικία διάγνωσης: 65
Σχεδόν το 90% >55 ετών
 Αναλογία ανδρών/γυναικών: 3:1
Επιδημιολογία
• Η πιθανότητα ν’ αναπτύξει ένας άνδρας καρκίνο στην ουροδόχο
κύστη κατά την διάρκεια της ζωής του είναι 1 στις 27,
ενώ για τις γυναίκες 1 στις 84 περίπου.
• Στους άνδρες ο καρκίνος του
προστάτη είναι 5 φορές
συχνότερος περίπου σε σχέση
με τον καρκίνο της κύστης.
Παράγοντες κινδύνου
Παράγοντες κινδύνου
Κάπνισμα: σχετικός κίνδυνος x 2-5
κύριο καρκινογόνο: 4-αμινο-διφαινύλιο
Καρκινογόνα συστατικά του
καπνίσματος πολλά από τα
οποία εισέρχονται στην
κυκλοφορία του αίματος
και αποβάλλονται με τα ούρα
Παράγοντες κινδύνου
Καφεΐνη: δε συσχετίζεται
Τεχνητά γλυκαντικά: όχι σε ανθρώπους
Λοιμώδη: - Schistosoma hematobium  SCC
- Ουρολοιμώξεις, λίθοι, μόνιμος καθετήρας
- Human papilloma virus (HPV)
Περιβάλλον: υπερχλωροαιθυλένιο (στεγνό καθάρισμα)
ωχρατοξίνη Α (Βαλκανική νεφροπάθεια)
Παράγοντες κινδύνου
 Ιατρογενείς: - αναλγητικά: φαινακετίνη,
ακεταμινοφαίνη?
- συστηματική Χ.Μ.Θ.: ~11% σε 10 χρόνια
(Cyclophosphamide - Ifosfamide  acrolein)
- ακτινοθεραπεία πυέλου
 Επαγγελματικοί: Αρωματικές αμίνες
(2-napthylamine, aniline, 4-aminobiphenil)
βιομηχανίες χημικών, ελαστικών,
χρωστικών, κλωστοϋφαντουργίας
Συμπτώματα
 Αιματουρία: σύμπτωμα εμφάνισης σε 80% - συνήθως
μακροσκοπική διαλείπουσα, ανώδυνη
• κάθε ΑΙΜΑΤΟΥΡΙΑ θεωρείται
ότι προέρχεται από νεόπλασμα
μέχρι αποδείξεως του εναντίου
• πρέπει να ελέγχεται από τον
ουρολόγο προς αποκλεισμό
νεοπλασίας
Συμπτώματα
 Ερεθιστικά συμπτώματα: σε 15-20%  Cis
Δυσουρία, πόνος στη ούρηση , συχνουρία
 Υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις
 Τυχαίο εύρημα: σε ~5%
 Σημεία μεταστατικής νόσου:
Ηπατομεγαλία, λεμφαδενοπάθεια, αποφρακτική ΧΝΑ κ.λ.π.
 Παρανεοπλασματικά σύνδρομα: σπάνια
υπερασβεστιαιμία, λευχαιμοειδής αντίδραση,
δερματομυοσίτις, νευροπάθεια
Διάγνωση
 Υποχρεωτικές εξετάσεις:
- Γενική ούρων
- Υπερηχογράφημα ΝΟΚ
- Φυσική εξέταση (Δακτυλική Εξέταση, Aμφίχειρη εξέταση)
- Κυτταρολογική εξέταση ούρων
- Ενδοφλέβια ουρογραφία
- Κυστεοσκόπηση με περιγραφή του όγκου
- ΤUR και αμφίχειρη εξέταση υπό νάρκωση
- Α/α θώρακος
- CT ή MRI κοιλίας - πυέλου
- Επί ενδείξεων: US ήπατος, Scan οστών
Απεικονιστικός έλεγχος
Υπερηχογράφημα
Απεικονιστικός έλεγχος
Ενδοφλέβια ουρογραφία
Απεικονιστικός έλεγχος
Αξονική τομογραφία
Κυτταρολογική εξέταση ούρων
• Χρήσιμη διαγνωστική μέθοδος για την ανίχνευση εκείνων των
όγκων της ουροδόχου κύστης που δεν αναγνωρίζονται
κυστεοσκοπικά. Ιδιαίτερα για διάγνωση του καρκινώματος in situ
και των καρκίνων υψηλής κακοήθειας (95%).
• Δεύτερα πρωινά ούρα για 3 συνεχόμενες ημέρες.
20% ψευδώς θετικά αποτελέσματα:
φλεγμονή, λιθίαση, χημειοθεραπεία,
Εξαρτάται από το χειριστή
Κυστεοσκόπηση
Κυστεοσκόπηση
Ταξινόμηση των ουροθηλιακών βλαβών
• Φυσιολογικό ουροθήλιο
• Υπερπλασία
-Επίπεδη υπερπλασία
-Θηλώδης υπερπλασία
• Επίπεδες βλάβες με ατυπία
-Αντιδραστική (φλεγμονώδης) ατυπία
-Δυσπλασία
-Καρκίνωμα in situ (CIS)
• Θηλώδη νεοπλάσματα
-Θήλωμα
-Θηλώδες καρκίνωμα grade I
-Θηλώδες καρκίνωμα grade II
-Θηλώδες καρκίνωμα grade III
1. Καρκίνος μεταβατικού επιθηλίου 90%
GRADE I,II,III κατά WHO, CIS: carcinoma in situ
2. Αδενοκαρκίνωμα <2%
3. Πλακώδες καρκίνωμα 5-10%
χρόνιος ερεθισμός, σχιστοσωμίαση
4. Αδιαφοροποίητο, μικροκυτταρικό <2%
5. Μεικτό μεταβατικό/πλακώδες 4-6%
6. Σπάνια καρκινοσάρκωμα, μελάνωμα, φαιοχρωμοκύττωμα, λειομυοσάρκωμα,
ραβδομυοσάρκωμα, μεταστατικό λέμφωμα
Παθολογοανατομικοί τύποι
Επιθετικότητα του καρκινου
της ουροδόχου κύστης
Σταδιοποίηση
Ta : θηλώδες καρκίνωμα
Tis: in situ
T1 : Διήθηση του
υποεπιθηλιακού ιστού
Τ2 : Διήθηση μυϊκού χιτώνα
Τ3 : Διήθηση περικυστικων ιστών
Τ4 : Επέκταση του όγκου σε
γειτονικά όργανα
Ταξινόμηση των ουροθηλιακών βλαβών
• Καρκίνωμα In Situ
– Επίπεδες, υψηλού ιστολογικού βαθμού κακοήθειας αλλοιώσεις
που περιορίζονται στο βλεννογόνο
– Σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί την πρόδρομη μορφή
διηθητικού νεοπλάσματος.
– Αποτελείται από κύτταρα που έχουν έντονη επιθετικότητα και
γι' αυτό μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε διηθητικό και να
επεκταθεί σε γειτονικούς υγιείς ιστούς ή όργανα.
Σταδιοποίηση
Σταδιοποίηση
Τ – Την έκταση του όγκου
Ta - Μη διηθητικό θηλώδες καρκίνωμα
Tis - Καρκίνωμα in situ “επίπεδος όγκος”
Τ1 - Διήθηση του υποεπιθηλιακού συνδετικού ιστού
Οι όγκοι σταδίου Τa και Τ1 αναφέρονται
ως αρχικά στάδια και ονομάζονται
επιφανειακοί (μη διηθητικοί) όγκοι.
Οι όγκοι Τ2, Τ3 και Τ4, που αναφέρονται σε πιο
προχωρημένα στάδια της νόσου και αποτελούν
την κατηγορία των διηθητικών όγκων της κύστης.
Σταδιοποίηση
Τ2 Διήθηση του μυϊκού χιτώνα
Τ2a - Επιφανειακό μυϊκό στρώμα (Έσω μισό μυϊκού ιστού)
Τ2b - Εν τω βάθει μυϊκό στρώμα (Έξω μισό μυϊκού ιστού)
Τ3 Διήθηση περικυστικών ιστών (Πέραν του μυϊκού ιστού)
Τ3a - Μικροσκοπική διήθηση
Τ3b - Μακροσκοπική διήθηση (εξωκυστική μάζα)
Τ4 Επέκταση του όγκου σε ένα από τα ακόλουθα: προστάτης,
μήτρα, κόλπος, πυελικό τοίχωμα, κοιλιακό τοίχωμα
Τ4a - Προστάτης, μήτρα, κόλπος
T4b - Πυελικό ή κοιλιακό τοίχωμα
Σταδιοποίηση
Ν - Την επέκταση του όγκου στους τοπικούς,
πυελικούς λεμφαδένες.
Ν0 - Δεν υπάρχει μετάσταση στους επιχώριους λεμφαδένες
Ν1 - Μετάσταση σε έναν μόνο πυελικό λεμφαδένα
N2 - Μετάσταση σε πολλαπλούς πυελικούς λεμφαδένες
Ν3 - Μετάσταση σε ένα ή περισσότερους κοινούς λαγόνιους λεμφαδένες
Σταδιοποίηση
Την επέκταση του καρκίνου σε άλλα μακρινά όργανα (Μ)
Μx - Μακρινή μετάσταση δεν μπορεί να εκτιμηθεί
Μ0 - Απουσία μακρινής μετάστασης
Μ1 - Παρουσία μακρινής μετάστασης
Φυσική ιστορία
Ta
G1-2
Υποτροπή
στα 3 έτη
Διηθητικός
15-25%
50% (2 έτη) Μεταστατικός
Επιφανειακός
TCC >90%
 Άλλο (SCC, Αδενοκαρκίνωμα, κ.λ.π.) <10%
75%
25%
T1
G 3
70%
Χειρουργική θεραπεία
του καρκίνου της ουροδόχου κύστης
Διουρηθρική εκτομή
Επιφανειακός Τa, Τ1 , CIS
Ενδοκυστικές Εγχύσεις
Διηθητικός ≥ Τ2
Όγκος ουροδόχου κύστης
Ριζική κυστεκτομή
Εκτροπή
ούρων
Διουρηθρική εκτομή
Επιφανειακός καρκίνος της κύστης
Συμπληρωματική ενδοκυστική θεραπεία
• mitomycin C
• thiotepa
• doxorubicin
• valrubicin
• ethoglucid (Epodyl)
• epirubicin
• mitoxantrone
• BCG
• Ιντερφερόνες (If-α,
If-γ)
• Keyhole limpet
hemocyanin (KLH)
• Ιντερλευκίνη 2 (Il-2)
• Tumor necrosis
factor (TNF)
• Bropirimine (per os)
Χημειοθεραπευτικά Ανοσοτροποποιητές
Όγκοι ενδιάμεσου κινδύνου
Όγκοι υψηλού κινδύνου
Ta-T1, G1-G2, πολυεστιακοί
>3 cm σε διάμετρο
T1 , G3 ,CIS
Χειρουργική θεραπεία
του καρκίνου της ουροδόχου κύστης
Όγκοι χαμηλού κινδύνου Μονήρη Ta, G1, <3cm
Επιφανειακός καρκίνος της κύστης
Διουρηθρική εκτομή
Χωρίς υποτροπή
Άμεση ενδοκυστική έγχυση (ΧΜΘ)
Πρόγραμμα ενδοκυστικών εγχύσεων(ΧΜΘ)
Κυστεοσκόπηση σε 3 μήνες
Παρακολούθηση με κυστεοσκόπηση
στους 3 μήνες. Αν είναι αρνητική
επανάληψη στους 12 μήνες και στη
συνέχεια ανά έτος (ως τα 5 έτη)
Επιφανειακός καρκίνος της κύστης
Χαμηλού κινδύνου
Υποτροπή
Διουρηθρική εκτομή
Άμεση ενδοκυστική έγχυση (ΧΜΘ)
Πρόγραμμα ενδοκυστικών εγχύσεων
Κυστεοσκόπηση
Διουρηθρική εκτομή
Χωρίς υποτροπή
Άμεση ενδοκυστική έγχυση (ΧΜΘ)
Πρόγραμμα ενδοκυστικών εγχύσεων(ΧΜΘ)
Κυστεοσκόπηση σε 3 μήνες
Παρακολούθηση με κυστεοσκόπηση
και κυτταρολογική ούρων κάθε 3
μήνες (το 1ο έτος), κάθε 6 μήνες (το
2ο έτος) και ανά έτος στη συνέχεια
Επιφανειακός καρκίνος της κύστης
Ενδιάμεσου κινδύνου
Υποτροπή
Διουρηθρική εκτομή
Άμεση ενδοκυστική έγχυση (ΧΜΘ)
Πρόγραμμα ενδοκυστικών εγχύσεων (BCG)
Η κυστεκτομή μπορεί να επιλεγεί σε περίπτωση
εξέλιξης της νόσου >T1 ή όγκους high grade
Διουρηθρική εκτομή
Άμεση ενδοκυστική έγχυση (ΧΜΘ)
Τ1 high grade
Επιφανειακός καρκίνος της κύστης
Υψηλού κινδύνου
Επαναληπτική διουρηθρική εκτομή
Τ2
Κυστεκτομή
Τ0 ,Ta, Tis
Ενδοκυστικές εγχύσεις BCG
Τ1
H Κυστεκτομή πρέπει να
ληφθεί σοβαρά υπόψη
Ta (G1,G2,G3)
T1(G1,G2)
T1-G3
T2,T3,T4,
Διουρηθρική εκτομή
+
Ενδοκυστική Χημειοθεραπεία
Epirubicin 50 mg
1.Διουρηθρική εκτομή + BCG
2.Κυστεκτομή
1.Κυστεκτομή
2.Χημειοθεραπεία
3.Ακτινοθεραπεία
Χειρουργική θεραπεία
του καρκίνου της ουροδόχου κύστης
Kαρκίνωμα In Situ Διουρηθρική εκτομή + BCG
Συµπληρωµατική ενδοκυστική θεραπεία
• Καταστροφή καρκινικών κυττάρων που ενδεχοµένως
εµφυτεύθηκαν στο υγιές ουροθήλιο κατα τη διάρκεια της
ΤUR
• Eλάττωση των υποτροπών, λόγω της πολυεστιακής
εντόπισης της νόσου
• Στην εξάλειψη του υπολοιπόµενου (µετά την ΤUR) όγκου
• Στην καταπολέµηση της ενδεχόµενης διάχυτης κυτταρικής
ατυπίας ή του καρκινώµατος in situ, όταν συνυπάρχει.
Διηθητικός καρκίνος της κύστης
• Κυστεκτομή (Ριζική ή Μερική)
• Ακτινοθεραπεία
• Χημειοθεραπεία
• Συνδυασμός των παραπάνω
Ριζική κυστεκτομή
T2-T4, N0-Nx,M0 & T1G3 , CIS
Μερική κυστεκτομή
Εκτροπή ούρων
ILEAL CONDUIT
(μη εγκρατής εκτροπή στο
δέρμα)
Εγκρατής ετερότοπη
νεοκύστη
(εκτροπή στο δέρμα)
Ορθότοπη νεοκύστη
(ουρήθρα)
Ουρητηροστομία
(μη εγκρατής εκτροπή
στο δέρμα)
Βιβλιογραφία
1. Κωστακόπουλος Κ. Ουρολογία, Π.Χ. Πασχαλίδης 2008. Αθήνα,
2. Μελέκος Μ. Σύγχρονη Ουρολογία, Π.Χ. Πασχαλίδης 2006. Αθήνα,
3. World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014.
4. Cancer Research UK.
5. Zeegers MP; Tan, FE; Dorant, E; Van Den Brandt, PA (2000).
"The impact of characteristics of cigarette smoking on urinary tract
cancer risk: a meta-analysis of epidemiologic studies". Cancer 89 (3):
630–9.
6. EAU Guidelines, Non-muscle-invasive Bladder Cancer 2016
7. EAU-Guidelines, Muscle-invasive and Μetastatic Bladder Cancer 2016
Ευχαριστώ για την προσοχή σας
www.slideshare.net/areskaltsas

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Κυκλοφορικο σύστημα
Κυκλοφορικο σύστημαΚυκλοφορικο σύστημα
Κυκλοφορικο σύστημαGepsi Mos
 
Το κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια Γυμνασιου
Το κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια ΓυμνασιουΤο κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια Γυμνασιου
Το κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια ΓυμνασιουΠαναγιώτα Γκογκόση
 
γονιδιακη ρυθμιση
γονιδιακη ρυθμισηγονιδιακη ρυθμιση
γονιδιακη ρυθμισηioannatzi
 
εφαρμογες της βιοτεχνολογιας στη γεωργια και την κτηνοτροφια
εφαρμογες της βιοτεχνολογιας στη γεωργια και την κτηνοτροφιαεφαρμογες της βιοτεχνολογιας στη γεωργια και την κτηνοτροφια
εφαρμογες της βιοτεχνολογιας στη γεωργια και την κτηνοτροφιαJoanna Tzioufa
 
Κεφάλαιο 4 - Η Οικονομία (Πολιτική Παιδεία Α' Λυκείου)
Κεφάλαιο 4 - Η Οικονομία (Πολιτική Παιδεία Α' Λυκείου)Κεφάλαιο 4 - Η Οικονομία (Πολιτική Παιδεία Α' Λυκείου)
Κεφάλαιο 4 - Η Οικονομία (Πολιτική Παιδεία Α' Λυκείου)mkazakou
 
ταλαντωσεισ
ταλαντωσεισταλαντωσεισ
ταλαντωσεισtvagelis96
 
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΙΣΟΜΕΡΕΙΑΣ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΙΣΟΜΕΡΕΙΑΣ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΙΣΟΜΕΡΕΙΑΣ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΙΣΟΜΕΡΕΙΑΣ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥΒασίλης Μαντάς
 
διαγώνισμα βιολογία α' λυκείου (κεφ. 12)
διαγώνισμα βιολογία α' λυκείου (κεφ. 12)διαγώνισμα βιολογία α' λυκείου (κεφ. 12)
διαγώνισμα βιολογία α' λυκείου (κεφ. 12)Bambis Vlachatis
 
Ασκήσεις DNA Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Ασκήσεις DNA Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Ασκήσεις DNA Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Ασκήσεις DNA Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Κ Βασιλειάδου
 
[Φυσική Γ' Γυμνασίου] Σύνοψη θεωρίας για όλη την ύλη
[Φυσική Γ' Γυμνασίου] Σύνοψη θεωρίας για όλη την ύλη[Φυσική Γ' Γυμνασίου] Σύνοψη θεωρίας για όλη την ύλη
[Φυσική Γ' Γυμνασίου] Σύνοψη θεωρίας για όλη την ύληDimitris Kontoudakis
 
βιολογία β΄ λυκείου
βιολογία β΄ λυκείουβιολογία β΄ λυκείου
βιολογία β΄ λυκείουgeorge mavromatakis
 
Θεματα Βιολογιας γ' Γυμνασιου
Θεματα Βιολογιας γ' ΓυμνασιουΘεματα Βιολογιας γ' Γυμνασιου
Θεματα Βιολογιας γ' ΓυμνασιουChristos Gotzaridis
 
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 9ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 9ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουΜάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 9ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 9ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουDe La Salle College - Thessaloniki
 
5.3 βιολογία γ' γυμνασίου dna rna
5.3 βιολογία γ' γυμνασίου dna rna 5.3 βιολογία γ' γυμνασίου dna rna
5.3 βιολογία γ' γυμνασίου dna rna Μαυρουδης Μακης
 
Tεχνολογία Aνασυνδυασμένου DNA
Tεχνολογία Aνασυνδυασμένου DNATεχνολογία Aνασυνδυασμένου DNA
Tεχνολογία Aνασυνδυασμένου DNAPetros Karapetros
 

Mais procurados (20)

Κυκλοφορικο σύστημα
Κυκλοφορικο σύστημαΚυκλοφορικο σύστημα
Κυκλοφορικο σύστημα
 
Το κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια Γυμνασιου
Το κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια ΓυμνασιουΤο κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια Γυμνασιου
Το κυτταρο Κεφαλαιο 1 Βιολογια Γυμνασιου
 
ΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΛΥΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΛΥΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΛΥΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
ΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΛΥΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
 
γονιδιακη ρυθμιση
γονιδιακη ρυθμισηγονιδιακη ρυθμιση
γονιδιακη ρυθμιση
 
εφαρμογες της βιοτεχνολογιας στη γεωργια και την κτηνοτροφια
εφαρμογες της βιοτεχνολογιας στη γεωργια και την κτηνοτροφιαεφαρμογες της βιοτεχνολογιας στη γεωργια και την κτηνοτροφια
εφαρμογες της βιοτεχνολογιας στη γεωργια και την κτηνοτροφια
 
Κεφάλαιο 4 - Η Οικονομία (Πολιτική Παιδεία Α' Λυκείου)
Κεφάλαιο 4 - Η Οικονομία (Πολιτική Παιδεία Α' Λυκείου)Κεφάλαιο 4 - Η Οικονομία (Πολιτική Παιδεία Α' Λυκείου)
Κεφάλαιο 4 - Η Οικονομία (Πολιτική Παιδεία Α' Λυκείου)
 
το κυτταρο
το κυτταροτο κυτταρο
το κυτταρο
 
ταλαντωσεισ
ταλαντωσεισταλαντωσεισ
ταλαντωσεισ
 
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΙΣΟΜΕΡΕΙΑΣ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΙΣΟΜΕΡΕΙΑΣ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΙΣΟΜΕΡΕΙΑΣ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ-ΙΣΟΜΕΡΕΙΑΣ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
 
διαγώνισμα βιολογία α' λυκείου (κεφ. 12)
διαγώνισμα βιολογία α' λυκείου (κεφ. 12)διαγώνισμα βιολογία α' λυκείου (κεφ. 12)
διαγώνισμα βιολογία α' λυκείου (κεφ. 12)
 
Ασκήσεις DNA Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Ασκήσεις DNA Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Ασκήσεις DNA Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Ασκήσεις DNA Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
 
5.5 κληρονομικότητα
5.5 κληρονομικότητα5.5 κληρονομικότητα
5.5 κληρονομικότητα
 
[Φυσική Γ' Γυμνασίου] Σύνοψη θεωρίας για όλη την ύλη
[Φυσική Γ' Γυμνασίου] Σύνοψη θεωρίας για όλη την ύλη[Φυσική Γ' Γυμνασίου] Σύνοψη θεωρίας για όλη την ύλη
[Φυσική Γ' Γυμνασίου] Σύνοψη θεωρίας για όλη την ύλη
 
βιολογία β΄ λυκείου
βιολογία β΄ λυκείουβιολογία β΄ λυκείου
βιολογία β΄ λυκείου
 
Θεματα Βιολογιας γ' Γυμνασιου
Θεματα Βιολογιας γ' ΓυμνασιουΘεματα Βιολογιας γ' Γυμνασιου
Θεματα Βιολογιας γ' Γυμνασιου
 
κεφαλαιο 1 Βιολογία Α λυκείου
κεφαλαιο 1 Βιολογία Α λυκείουκεφαλαιο 1 Βιολογία Α λυκείου
κεφαλαιο 1 Βιολογία Α λυκείου
 
κεφαλαιο 1 βιολογία Α λυκείου
κεφαλαιο 1 βιολογία Α λυκείουκεφαλαιο 1 βιολογία Α λυκείου
κεφαλαιο 1 βιολογία Α λυκείου
 
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 9ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 9ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίουΜάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 9ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
Μάθημα: Βιολογία. Α' Λυκείου. 9ο Κεφ.-Σημειώσεις σχολικού βιβλίου
 
5.3 βιολογία γ' γυμνασίου dna rna
5.3 βιολογία γ' γυμνασίου dna rna 5.3 βιολογία γ' γυμνασίου dna rna
5.3 βιολογία γ' γυμνασίου dna rna
 
Tεχνολογία Aνασυνδυασμένου DNA
Tεχνολογία Aνασυνδυασμένου DNATεχνολογία Aνασυνδυασμένου DNA
Tεχνολογία Aνασυνδυασμένου DNA
 

Destaque

Καρκινος Ορχεων
Καρκινος ΟρχεωνΚαρκινος Ορχεων
Καρκινος Ορχεωνdresdenuro
 
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ(BPH)
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ(BPH)ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ(BPH)
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ(BPH)dresdenuro
 
η τεχνη της ζωης
η τεχνη της ζωης η τεχνη της ζωης
η τεχνη της ζωης Ester Hristoskova
 
Καρκίνος προστάτη
Καρκίνος προστάτηΚαρκίνος προστάτη
Καρκίνος προστάτηAres Kaltsas
 
ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ
ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ
ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗdresdenuro
 
Ψυχικές Διαταραχές: Ένα σημαντικό πρόβλημα Δημόσιας Υγείας
Ψυχικές Διαταραχές: Ένα σημαντικό πρόβλημα Δημόσιας ΥγείαςΨυχικές Διαταραχές: Ένα σημαντικό πρόβλημα Δημόσιας Υγείας
Ψυχικές Διαταραχές: Ένα σημαντικό πρόβλημα Δημόσιας ΥγείαςPetros Skapinakis
 
λιθίαση ουροποιητικού
λιθίαση ουροποιητικούλιθίαση ουροποιητικού
λιθίαση ουροποιητικούdresdenuro
 
4 ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΡΟΔΟΥ: Καρκινος Νεφρού RCC.
4 ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΡΟΔΟΥ: Καρκινος Νεφρού RCC.4 ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΡΟΔΟΥ: Καρκινος Νεφρού RCC.
4 ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΡΟΔΟΥ: Καρκινος Νεφρού RCC.isrodoy isr
 
Analiza e thjeshte e regresionit
Analiza e thjeshte e regresionitAnaliza e thjeshte e regresionit
Analiza e thjeshte e regresionitMenaxherat
 
Urolithiasis (urinary stones disease) presentation
Urolithiasis (urinary stones disease) presentationUrolithiasis (urinary stones disease) presentation
Urolithiasis (urinary stones disease) presentationAhmad Kharrouby
 
Getting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShareGetting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShareSlideShare
 
2015 Upload Campaigns Calendar - SlideShare
2015 Upload Campaigns Calendar - SlideShare2015 Upload Campaigns Calendar - SlideShare
2015 Upload Campaigns Calendar - SlideShareSlideShare
 
What to Upload to SlideShare
What to Upload to SlideShareWhat to Upload to SlideShare
What to Upload to SlideShareSlideShare
 

Destaque (15)

Καρκινος Ορχεων
Καρκινος ΟρχεωνΚαρκινος Ορχεων
Καρκινος Ορχεων
 
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ(BPH)
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ(BPH)ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ(BPH)
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ(BPH)
 
η τεχνη της ζωης
η τεχνη της ζωης η τεχνη της ζωης
η τεχνη της ζωης
 
αρης
αρηςαρης
αρης
 
Καρκίνος προστάτη
Καρκίνος προστάτηΚαρκίνος προστάτη
Καρκίνος προστάτη
 
ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ
ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ
ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ
 
Ψυχικές Διαταραχές: Ένα σημαντικό πρόβλημα Δημόσιας Υγείας
Ψυχικές Διαταραχές: Ένα σημαντικό πρόβλημα Δημόσιας ΥγείαςΨυχικές Διαταραχές: Ένα σημαντικό πρόβλημα Δημόσιας Υγείας
Ψυχικές Διαταραχές: Ένα σημαντικό πρόβλημα Δημόσιας Υγείας
 
λιθίαση ουροποιητικού
λιθίαση ουροποιητικούλιθίαση ουροποιητικού
λιθίαση ουροποιητικού
 
4 ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΡΟΔΟΥ: Καρκινος Νεφρού RCC.
4 ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΡΟΔΟΥ: Καρκινος Νεφρού RCC.4 ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΡΟΔΟΥ: Καρκινος Νεφρού RCC.
4 ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΡΟΔΟΥ: Καρκινος Νεφρού RCC.
 
Mrsa 2009
Mrsa 2009Mrsa 2009
Mrsa 2009
 
Analiza e thjeshte e regresionit
Analiza e thjeshte e regresionitAnaliza e thjeshte e regresionit
Analiza e thjeshte e regresionit
 
Urolithiasis (urinary stones disease) presentation
Urolithiasis (urinary stones disease) presentationUrolithiasis (urinary stones disease) presentation
Urolithiasis (urinary stones disease) presentation
 
Getting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShareGetting Started With SlideShare
Getting Started With SlideShare
 
2015 Upload Campaigns Calendar - SlideShare
2015 Upload Campaigns Calendar - SlideShare2015 Upload Campaigns Calendar - SlideShare
2015 Upload Campaigns Calendar - SlideShare
 
What to Upload to SlideShare
What to Upload to SlideShareWhat to Upload to SlideShare
What to Upload to SlideShare
 

Semelhante a Όγκοι ουροδόχου κύστης

Xειρουργική Αντιμετώπιση Καρκίνου Πνεύμονα
Xειρουργική Αντιμετώπιση Καρκίνου Πνεύμονα Xειρουργική Αντιμετώπιση Καρκίνου Πνεύμονα
Xειρουργική Αντιμετώπιση Καρκίνου Πνεύμονα isrodoy isr
 
Urothelial Carcinoma Bladder and Upper tract
Urothelial Carcinoma Bladder and Upper tractUrothelial Carcinoma Bladder and Upper tract
Urothelial Carcinoma Bladder and Upper tractEvangelos Fragkiadis
 
Ερωτηματα για όγκο ουρ. κύστη
Ερωτηματα για όγκο ουρ. κύστηΕρωτηματα για όγκο ουρ. κύστη
Ερωτηματα για όγκο ουρ. κύστηQter
 
Spinal tumors a 2009
Spinal tumors a 2009Spinal tumors a 2009
Spinal tumors a 2009Zoi Tsapou
 
Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών Νεοπλασμάτων | Γιώργος Ζωγραφος...
Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών Νεοπλασμάτων | Γιώργος Ζωγραφος...Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών Νεοπλασμάτων | Γιώργος Ζωγραφος...
Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών Νεοπλασμάτων | Γιώργος Ζωγραφος...Γιώργος Ζωγράφος
 
προληπτικα μετρα
προληπτικα μετραπροληπτικα μετρα
προληπτικα μετραPetrou Nick
 
Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών Νεοπλασμάτων
Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών ΝεοπλασμάτωνΛαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών Νεοπλασμάτων
Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών ΝεοπλασμάτωνΓιώργος Ζωγράφος
 
Mαστογραφία μύθοι πραγματικότητα
Mαστογραφία μύθοι  πραγματικότηταMαστογραφία μύθοι  πραγματικότητα
Mαστογραφία μύθοι πραγματικότηταΘωμάς Καρυάκατζης
 
Η Χειρουργική Αντιμετώπιση των Ηπατικών Μεταστάσεων από Κολοορθικό Καρκίνο - ...
Η Χειρουργική Αντιμετώπιση των Ηπατικών Μεταστάσεων από Κολοορθικό Καρκίνο - ...Η Χειρουργική Αντιμετώπιση των Ηπατικών Μεταστάσεων από Κολοορθικό Καρκίνο - ...
Η Χειρουργική Αντιμετώπιση των Ηπατικών Μεταστάσεων από Κολοορθικό Καρκίνο - ...Dimitris P. Korkolis
 
Χειρουργική Αντιμετώπιση του Ηπατοκυτταρικού Καρκίνου - Δημήτρης Π. Κορκολής
Χειρουργική Αντιμετώπιση του Ηπατοκυτταρικού Καρκίνου - Δημήτρης Π. ΚορκολήςΧειρουργική Αντιμετώπιση του Ηπατοκυτταρικού Καρκίνου - Δημήτρης Π. Κορκολής
Χειρουργική Αντιμετώπιση του Ηπατοκυτταρικού Καρκίνου - Δημήτρης Π. ΚορκολήςDimitris P. Korkolis
 
Spinal tumors b 2010
Spinal tumors b 2010Spinal tumors b 2010
Spinal tumors b 2010Zoi Tsapou
 
Χειρουργική Αντιμετώπιση Υποτροπής Καλώς Διαφοροποιημένου Καρκίνου Θυρεοειδούς
Χειρουργική Αντιμετώπιση Υποτροπής Καλώς Διαφοροποιημένου Καρκίνου ΘυρεοειδούςΧειρουργική Αντιμετώπιση Υποτροπής Καλώς Διαφοροποιημένου Καρκίνου Θυρεοειδούς
Χειρουργική Αντιμετώπιση Υποτροπής Καλώς Διαφοροποιημένου Καρκίνου ΘυρεοειδούςΓιώργος Ζωγράφος
 
Δρ. Αθανάσιος Ν. Χαλαζωνίτης, 3rd Health Innovation Conference
Δρ. Αθανάσιος Ν. Χαλαζωνίτης, 3rd Health Innovation ConferenceΔρ. Αθανάσιος Ν. Χαλαζωνίτης, 3rd Health Innovation Conference
Δρ. Αθανάσιος Ν. Χαλαζωνίτης, 3rd Health Innovation ConferenceStarttech Ventures
 
Χειρουργική Αντιμετώπιση Αμφοπλευρων Νεοπλασμάτων Επινεφροιδίων
Χειρουργική Αντιμετώπιση Αμφοπλευρων Νεοπλασμάτων ΕπινεφροιδίωνΧειρουργική Αντιμετώπιση Αμφοπλευρων Νεοπλασμάτων Επινεφροιδίων
Χειρουργική Αντιμετώπιση Αμφοπλευρων Νεοπλασμάτων ΕπινεφροιδίωνΓιώργος Ζωγράφος
 
Η Λαπαροσκοπική προσέγγιση στους υπόπτους για κακοήθεια ή κακοηθείς όγ...
Η Λαπαροσκοπική προσέγγιση στους υπόπτους για κακοήθεια ή κακοηθείς όγ...Η Λαπαροσκοπική προσέγγιση στους υπόπτους για κακοήθεια ή κακοηθείς όγ...
Η Λαπαροσκοπική προσέγγιση στους υπόπτους για κακοήθεια ή κακοηθείς όγ...Γιώργος Ζωγράφος
 
Ενδείξεις γαστροσκόπησης και κολονοσκόπησης - peptiko.gr
Ενδείξεις γαστροσκόπησης και κολονοσκόπησης - peptiko.grΕνδείξεις γαστροσκόπησης και κολονοσκόπησης - peptiko.gr
Ενδείξεις γαστροσκόπησης και κολονοσκόπησης - peptiko.grChristos Zavos, MD, PhD, FEBGH
 
H Χειρουργική Αντιμετώπιση του Καρκίνου στον Οισοφάγο - Δημήτρης Π. Κορκολής
H Χειρουργική Αντιμετώπιση του Καρκίνου στον Οισοφάγο - Δημήτρης Π. ΚορκολήςH Χειρουργική Αντιμετώπιση του Καρκίνου στον Οισοφάγο - Δημήτρης Π. Κορκολής
H Χειρουργική Αντιμετώπιση του Καρκίνου στον Οισοφάγο - Δημήτρης Π. ΚορκολήςDimitris P. Korkolis
 
Κληρονομικός Καρκίνος του Στομάχου - Δημήτρης Π. Κορκολής
Κληρονομικός Καρκίνος του Στομάχου - Δημήτρης Π. ΚορκολήςΚληρονομικός Καρκίνος του Στομάχου - Δημήτρης Π. Κορκολής
Κληρονομικός Καρκίνος του Στομάχου - Δημήτρης Π. ΚορκολήςDimitris P. Korkolis
 
ο χρόνος της χειρουργικής επέμβασης
ο χρόνος της χειρουργικής επέμβασηςο χρόνος της χειρουργικής επέμβασης
ο χρόνος της χειρουργικής επέμβασηςNikos Gavalakis
 

Semelhante a Όγκοι ουροδόχου κύστης (20)

Xειρουργική Αντιμετώπιση Καρκίνου Πνεύμονα
Xειρουργική Αντιμετώπιση Καρκίνου Πνεύμονα Xειρουργική Αντιμετώπιση Καρκίνου Πνεύμονα
Xειρουργική Αντιμετώπιση Καρκίνου Πνεύμονα
 
Urothelial Carcinoma Bladder and Upper tract
Urothelial Carcinoma Bladder and Upper tractUrothelial Carcinoma Bladder and Upper tract
Urothelial Carcinoma Bladder and Upper tract
 
Ερωτηματα για όγκο ουρ. κύστη
Ερωτηματα για όγκο ουρ. κύστηΕρωτηματα για όγκο ουρ. κύστη
Ερωτηματα για όγκο ουρ. κύστη
 
Spinal tumors a 2009
Spinal tumors a 2009Spinal tumors a 2009
Spinal tumors a 2009
 
Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών Νεοπλασμάτων | Γιώργος Ζωγραφος...
Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών Νεοπλασμάτων | Γιώργος Ζωγραφος...Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών Νεοπλασμάτων | Γιώργος Ζωγραφος...
Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών Νεοπλασμάτων | Γιώργος Ζωγραφος...
 
προληπτικα μετρα
προληπτικα μετραπροληπτικα μετρα
προληπτικα μετρα
 
Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών Νεοπλασμάτων
Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών ΝεοπλασμάτωνΛαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών Νεοπλασμάτων
Λαπαροσκοπική Χειρουργική Επινεφριδιακών Νεοπλασμάτων
 
Mαστογραφία μύθοι πραγματικότητα
Mαστογραφία μύθοι  πραγματικότηταMαστογραφία μύθοι  πραγματικότητα
Mαστογραφία μύθοι πραγματικότητα
 
Η Χειρουργική Αντιμετώπιση των Ηπατικών Μεταστάσεων από Κολοορθικό Καρκίνο - ...
Η Χειρουργική Αντιμετώπιση των Ηπατικών Μεταστάσεων από Κολοορθικό Καρκίνο - ...Η Χειρουργική Αντιμετώπιση των Ηπατικών Μεταστάσεων από Κολοορθικό Καρκίνο - ...
Η Χειρουργική Αντιμετώπιση των Ηπατικών Μεταστάσεων από Κολοορθικό Καρκίνο - ...
 
Χειρουργική Αντιμετώπιση του Ηπατοκυτταρικού Καρκίνου - Δημήτρης Π. Κορκολής
Χειρουργική Αντιμετώπιση του Ηπατοκυτταρικού Καρκίνου - Δημήτρης Π. ΚορκολήςΧειρουργική Αντιμετώπιση του Ηπατοκυτταρικού Καρκίνου - Δημήτρης Π. Κορκολής
Χειρουργική Αντιμετώπιση του Ηπατοκυτταρικού Καρκίνου - Δημήτρης Π. Κορκολής
 
Spinal tumors b 2010
Spinal tumors b 2010Spinal tumors b 2010
Spinal tumors b 2010
 
Carpal tunnel syndrome
Carpal tunnel syndromeCarpal tunnel syndrome
Carpal tunnel syndrome
 
Χειρουργική Αντιμετώπιση Υποτροπής Καλώς Διαφοροποιημένου Καρκίνου Θυρεοειδούς
Χειρουργική Αντιμετώπιση Υποτροπής Καλώς Διαφοροποιημένου Καρκίνου ΘυρεοειδούςΧειρουργική Αντιμετώπιση Υποτροπής Καλώς Διαφοροποιημένου Καρκίνου Θυρεοειδούς
Χειρουργική Αντιμετώπιση Υποτροπής Καλώς Διαφοροποιημένου Καρκίνου Θυρεοειδούς
 
Δρ. Αθανάσιος Ν. Χαλαζωνίτης, 3rd Health Innovation Conference
Δρ. Αθανάσιος Ν. Χαλαζωνίτης, 3rd Health Innovation ConferenceΔρ. Αθανάσιος Ν. Χαλαζωνίτης, 3rd Health Innovation Conference
Δρ. Αθανάσιος Ν. Χαλαζωνίτης, 3rd Health Innovation Conference
 
Χειρουργική Αντιμετώπιση Αμφοπλευρων Νεοπλασμάτων Επινεφροιδίων
Χειρουργική Αντιμετώπιση Αμφοπλευρων Νεοπλασμάτων ΕπινεφροιδίωνΧειρουργική Αντιμετώπιση Αμφοπλευρων Νεοπλασμάτων Επινεφροιδίων
Χειρουργική Αντιμετώπιση Αμφοπλευρων Νεοπλασμάτων Επινεφροιδίων
 
Η Λαπαροσκοπική προσέγγιση στους υπόπτους για κακοήθεια ή κακοηθείς όγ...
Η Λαπαροσκοπική προσέγγιση στους υπόπτους για κακοήθεια ή κακοηθείς όγ...Η Λαπαροσκοπική προσέγγιση στους υπόπτους για κακοήθεια ή κακοηθείς όγ...
Η Λαπαροσκοπική προσέγγιση στους υπόπτους για κακοήθεια ή κακοηθείς όγ...
 
Ενδείξεις γαστροσκόπησης και κολονοσκόπησης - peptiko.gr
Ενδείξεις γαστροσκόπησης και κολονοσκόπησης - peptiko.grΕνδείξεις γαστροσκόπησης και κολονοσκόπησης - peptiko.gr
Ενδείξεις γαστροσκόπησης και κολονοσκόπησης - peptiko.gr
 
H Χειρουργική Αντιμετώπιση του Καρκίνου στον Οισοφάγο - Δημήτρης Π. Κορκολής
H Χειρουργική Αντιμετώπιση του Καρκίνου στον Οισοφάγο - Δημήτρης Π. ΚορκολήςH Χειρουργική Αντιμετώπιση του Καρκίνου στον Οισοφάγο - Δημήτρης Π. Κορκολής
H Χειρουργική Αντιμετώπιση του Καρκίνου στον Οισοφάγο - Δημήτρης Π. Κορκολής
 
Κληρονομικός Καρκίνος του Στομάχου - Δημήτρης Π. Κορκολής
Κληρονομικός Καρκίνος του Στομάχου - Δημήτρης Π. ΚορκολήςΚληρονομικός Καρκίνος του Στομάχου - Δημήτρης Π. Κορκολής
Κληρονομικός Καρκίνος του Στομάχου - Δημήτρης Π. Κορκολής
 
ο χρόνος της χειρουργικής επέμβασης
ο χρόνος της χειρουργικής επέμβασηςο χρόνος της χειρουργικής επέμβασης
ο χρόνος της χειρουργικής επέμβασης
 

Όγκοι ουροδόχου κύστης

  • 1. Όγκοι ουροδόχου κύστης Καλτσάς Άρης Ουρολογική κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων
  • 2. Ουροδόχος κύστη • Κοίλο μυώδες όργανο που υποδέχεται, αποθηκεύει και αποβάλλει τα ούρα. • Βρίσκεται στην ελάσσονα πύελο, κάτω από την ηβική σύμφυση. • Μορφή μπαλονιού • Μέγεθος γκρέιπ-φρουτ • 3 χιτώνες: - Βλενογόννος - Μυικός - Ορογόνος • Επιθήλιο  Μεταβατικό ή ουροθήλιο
  • 3. Επιδημιολογία  Επίπτωση: -27 νέα περιστατικά άνδρες και 6 γυναίκες / ανά 100,000 πληθυσμό κατ’ έτος στην Ευρωπαϊκή Ένωση - 4ος συχνότερος καρκίνος στους άνδρες - 8ος συχνότερος καρκίνος στις γυναίκες  Θνησιμότητα (mortality rate): - 8 θάνατοι άνδρες και 3 γυναίκες / ανά 100.000 πληθυσμό κατ’ έτος  Μέση ηλικία διάγνωσης: 65 Σχεδόν το 90% >55 ετών  Αναλογία ανδρών/γυναικών: 3:1
  • 4. Επιδημιολογία • Η πιθανότητα ν’ αναπτύξει ένας άνδρας καρκίνο στην ουροδόχο κύστη κατά την διάρκεια της ζωής του είναι 1 στις 27, ενώ για τις γυναίκες 1 στις 84 περίπου. • Στους άνδρες ο καρκίνος του προστάτη είναι 5 φορές συχνότερος περίπου σε σχέση με τον καρκίνο της κύστης.
  • 6. Παράγοντες κινδύνου Κάπνισμα: σχετικός κίνδυνος x 2-5 κύριο καρκινογόνο: 4-αμινο-διφαινύλιο Καρκινογόνα συστατικά του καπνίσματος πολλά από τα οποία εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος και αποβάλλονται με τα ούρα
  • 7. Παράγοντες κινδύνου Καφεΐνη: δε συσχετίζεται Τεχνητά γλυκαντικά: όχι σε ανθρώπους Λοιμώδη: - Schistosoma hematobium  SCC - Ουρολοιμώξεις, λίθοι, μόνιμος καθετήρας - Human papilloma virus (HPV) Περιβάλλον: υπερχλωροαιθυλένιο (στεγνό καθάρισμα) ωχρατοξίνη Α (Βαλκανική νεφροπάθεια)
  • 8. Παράγοντες κινδύνου  Ιατρογενείς: - αναλγητικά: φαινακετίνη, ακεταμινοφαίνη? - συστηματική Χ.Μ.Θ.: ~11% σε 10 χρόνια (Cyclophosphamide - Ifosfamide  acrolein) - ακτινοθεραπεία πυέλου  Επαγγελματικοί: Αρωματικές αμίνες (2-napthylamine, aniline, 4-aminobiphenil) βιομηχανίες χημικών, ελαστικών, χρωστικών, κλωστοϋφαντουργίας
  • 9. Συμπτώματα  Αιματουρία: σύμπτωμα εμφάνισης σε 80% - συνήθως μακροσκοπική διαλείπουσα, ανώδυνη • κάθε ΑΙΜΑΤΟΥΡΙΑ θεωρείται ότι προέρχεται από νεόπλασμα μέχρι αποδείξεως του εναντίου • πρέπει να ελέγχεται από τον ουρολόγο προς αποκλεισμό νεοπλασίας
  • 10. Συμπτώματα  Ερεθιστικά συμπτώματα: σε 15-20%  Cis Δυσουρία, πόνος στη ούρηση , συχνουρία  Υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις  Τυχαίο εύρημα: σε ~5%  Σημεία μεταστατικής νόσου: Ηπατομεγαλία, λεμφαδενοπάθεια, αποφρακτική ΧΝΑ κ.λ.π.  Παρανεοπλασματικά σύνδρομα: σπάνια υπερασβεστιαιμία, λευχαιμοειδής αντίδραση, δερματομυοσίτις, νευροπάθεια
  • 11. Διάγνωση  Υποχρεωτικές εξετάσεις: - Γενική ούρων - Υπερηχογράφημα ΝΟΚ - Φυσική εξέταση (Δακτυλική Εξέταση, Aμφίχειρη εξέταση) - Κυτταρολογική εξέταση ούρων - Ενδοφλέβια ουρογραφία - Κυστεοσκόπηση με περιγραφή του όγκου - ΤUR και αμφίχειρη εξέταση υπό νάρκωση - Α/α θώρακος - CT ή MRI κοιλίας - πυέλου - Επί ενδείξεων: US ήπατος, Scan οστών
  • 15. Κυτταρολογική εξέταση ούρων • Χρήσιμη διαγνωστική μέθοδος για την ανίχνευση εκείνων των όγκων της ουροδόχου κύστης που δεν αναγνωρίζονται κυστεοσκοπικά. Ιδιαίτερα για διάγνωση του καρκινώματος in situ και των καρκίνων υψηλής κακοήθειας (95%). • Δεύτερα πρωινά ούρα για 3 συνεχόμενες ημέρες. 20% ψευδώς θετικά αποτελέσματα: φλεγμονή, λιθίαση, χημειοθεραπεία, Εξαρτάται από το χειριστή
  • 18. Ταξινόμηση των ουροθηλιακών βλαβών • Φυσιολογικό ουροθήλιο • Υπερπλασία -Επίπεδη υπερπλασία -Θηλώδης υπερπλασία • Επίπεδες βλάβες με ατυπία -Αντιδραστική (φλεγμονώδης) ατυπία -Δυσπλασία -Καρκίνωμα in situ (CIS) • Θηλώδη νεοπλάσματα -Θήλωμα -Θηλώδες καρκίνωμα grade I -Θηλώδες καρκίνωμα grade II -Θηλώδες καρκίνωμα grade III
  • 19. 1. Καρκίνος μεταβατικού επιθηλίου 90% GRADE I,II,III κατά WHO, CIS: carcinoma in situ 2. Αδενοκαρκίνωμα <2% 3. Πλακώδες καρκίνωμα 5-10% χρόνιος ερεθισμός, σχιστοσωμίαση 4. Αδιαφοροποίητο, μικροκυτταρικό <2% 5. Μεικτό μεταβατικό/πλακώδες 4-6% 6. Σπάνια καρκινοσάρκωμα, μελάνωμα, φαιοχρωμοκύττωμα, λειομυοσάρκωμα, ραβδομυοσάρκωμα, μεταστατικό λέμφωμα Παθολογοανατομικοί τύποι
  • 21. Σταδιοποίηση Ta : θηλώδες καρκίνωμα Tis: in situ T1 : Διήθηση του υποεπιθηλιακού ιστού Τ2 : Διήθηση μυϊκού χιτώνα Τ3 : Διήθηση περικυστικων ιστών Τ4 : Επέκταση του όγκου σε γειτονικά όργανα
  • 22. Ταξινόμηση των ουροθηλιακών βλαβών • Καρκίνωμα In Situ – Επίπεδες, υψηλού ιστολογικού βαθμού κακοήθειας αλλοιώσεις που περιορίζονται στο βλεννογόνο – Σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί την πρόδρομη μορφή διηθητικού νεοπλάσματος. – Αποτελείται από κύτταρα που έχουν έντονη επιθετικότητα και γι' αυτό μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε διηθητικό και να επεκταθεί σε γειτονικούς υγιείς ιστούς ή όργανα.
  • 24. Σταδιοποίηση Τ – Την έκταση του όγκου Ta - Μη διηθητικό θηλώδες καρκίνωμα Tis - Καρκίνωμα in situ “επίπεδος όγκος” Τ1 - Διήθηση του υποεπιθηλιακού συνδετικού ιστού Οι όγκοι σταδίου Τa και Τ1 αναφέρονται ως αρχικά στάδια και ονομάζονται επιφανειακοί (μη διηθητικοί) όγκοι. Οι όγκοι Τ2, Τ3 και Τ4, που αναφέρονται σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου και αποτελούν την κατηγορία των διηθητικών όγκων της κύστης.
  • 25. Σταδιοποίηση Τ2 Διήθηση του μυϊκού χιτώνα Τ2a - Επιφανειακό μυϊκό στρώμα (Έσω μισό μυϊκού ιστού) Τ2b - Εν τω βάθει μυϊκό στρώμα (Έξω μισό μυϊκού ιστού) Τ3 Διήθηση περικυστικών ιστών (Πέραν του μυϊκού ιστού) Τ3a - Μικροσκοπική διήθηση Τ3b - Μακροσκοπική διήθηση (εξωκυστική μάζα) Τ4 Επέκταση του όγκου σε ένα από τα ακόλουθα: προστάτης, μήτρα, κόλπος, πυελικό τοίχωμα, κοιλιακό τοίχωμα Τ4a - Προστάτης, μήτρα, κόλπος T4b - Πυελικό ή κοιλιακό τοίχωμα
  • 26. Σταδιοποίηση Ν - Την επέκταση του όγκου στους τοπικούς, πυελικούς λεμφαδένες. Ν0 - Δεν υπάρχει μετάσταση στους επιχώριους λεμφαδένες Ν1 - Μετάσταση σε έναν μόνο πυελικό λεμφαδένα N2 - Μετάσταση σε πολλαπλούς πυελικούς λεμφαδένες Ν3 - Μετάσταση σε ένα ή περισσότερους κοινούς λαγόνιους λεμφαδένες
  • 27. Σταδιοποίηση Την επέκταση του καρκίνου σε άλλα μακρινά όργανα (Μ) Μx - Μακρινή μετάσταση δεν μπορεί να εκτιμηθεί Μ0 - Απουσία μακρινής μετάστασης Μ1 - Παρουσία μακρινής μετάστασης
  • 28. Φυσική ιστορία Ta G1-2 Υποτροπή στα 3 έτη Διηθητικός 15-25% 50% (2 έτη) Μεταστατικός Επιφανειακός TCC >90%  Άλλο (SCC, Αδενοκαρκίνωμα, κ.λ.π.) <10% 75% 25% T1 G 3 70%
  • 29. Χειρουργική θεραπεία του καρκίνου της ουροδόχου κύστης Διουρηθρική εκτομή Επιφανειακός Τa, Τ1 , CIS Ενδοκυστικές Εγχύσεις Διηθητικός ≥ Τ2 Όγκος ουροδόχου κύστης Ριζική κυστεκτομή Εκτροπή ούρων
  • 31. Επιφανειακός καρκίνος της κύστης Συμπληρωματική ενδοκυστική θεραπεία • mitomycin C • thiotepa • doxorubicin • valrubicin • ethoglucid (Epodyl) • epirubicin • mitoxantrone • BCG • Ιντερφερόνες (If-α, If-γ) • Keyhole limpet hemocyanin (KLH) • Ιντερλευκίνη 2 (Il-2) • Tumor necrosis factor (TNF) • Bropirimine (per os) Χημειοθεραπευτικά Ανοσοτροποποιητές
  • 32. Όγκοι ενδιάμεσου κινδύνου Όγκοι υψηλού κινδύνου Ta-T1, G1-G2, πολυεστιακοί >3 cm σε διάμετρο T1 , G3 ,CIS Χειρουργική θεραπεία του καρκίνου της ουροδόχου κύστης Όγκοι χαμηλού κινδύνου Μονήρη Ta, G1, <3cm Επιφανειακός καρκίνος της κύστης
  • 33. Διουρηθρική εκτομή Χωρίς υποτροπή Άμεση ενδοκυστική έγχυση (ΧΜΘ) Πρόγραμμα ενδοκυστικών εγχύσεων(ΧΜΘ) Κυστεοσκόπηση σε 3 μήνες Παρακολούθηση με κυστεοσκόπηση στους 3 μήνες. Αν είναι αρνητική επανάληψη στους 12 μήνες και στη συνέχεια ανά έτος (ως τα 5 έτη) Επιφανειακός καρκίνος της κύστης Χαμηλού κινδύνου Υποτροπή Διουρηθρική εκτομή Άμεση ενδοκυστική έγχυση (ΧΜΘ) Πρόγραμμα ενδοκυστικών εγχύσεων Κυστεοσκόπηση
  • 34. Διουρηθρική εκτομή Χωρίς υποτροπή Άμεση ενδοκυστική έγχυση (ΧΜΘ) Πρόγραμμα ενδοκυστικών εγχύσεων(ΧΜΘ) Κυστεοσκόπηση σε 3 μήνες Παρακολούθηση με κυστεοσκόπηση και κυτταρολογική ούρων κάθε 3 μήνες (το 1ο έτος), κάθε 6 μήνες (το 2ο έτος) και ανά έτος στη συνέχεια Επιφανειακός καρκίνος της κύστης Ενδιάμεσου κινδύνου Υποτροπή Διουρηθρική εκτομή Άμεση ενδοκυστική έγχυση (ΧΜΘ) Πρόγραμμα ενδοκυστικών εγχύσεων (BCG) Η κυστεκτομή μπορεί να επιλεγεί σε περίπτωση εξέλιξης της νόσου >T1 ή όγκους high grade
  • 35. Διουρηθρική εκτομή Άμεση ενδοκυστική έγχυση (ΧΜΘ) Τ1 high grade Επιφανειακός καρκίνος της κύστης Υψηλού κινδύνου Επαναληπτική διουρηθρική εκτομή Τ2 Κυστεκτομή Τ0 ,Ta, Tis Ενδοκυστικές εγχύσεις BCG Τ1 H Κυστεκτομή πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη
  • 36. Ta (G1,G2,G3) T1(G1,G2) T1-G3 T2,T3,T4, Διουρηθρική εκτομή + Ενδοκυστική Χημειοθεραπεία Epirubicin 50 mg 1.Διουρηθρική εκτομή + BCG 2.Κυστεκτομή 1.Κυστεκτομή 2.Χημειοθεραπεία 3.Ακτινοθεραπεία Χειρουργική θεραπεία του καρκίνου της ουροδόχου κύστης Kαρκίνωμα In Situ Διουρηθρική εκτομή + BCG
  • 37. Συµπληρωµατική ενδοκυστική θεραπεία • Καταστροφή καρκινικών κυττάρων που ενδεχοµένως εµφυτεύθηκαν στο υγιές ουροθήλιο κατα τη διάρκεια της ΤUR • Eλάττωση των υποτροπών, λόγω της πολυεστιακής εντόπισης της νόσου • Στην εξάλειψη του υπολοιπόµενου (µετά την ΤUR) όγκου • Στην καταπολέµηση της ενδεχόµενης διάχυτης κυτταρικής ατυπίας ή του καρκινώµατος in situ, όταν συνυπάρχει.
  • 38. Διηθητικός καρκίνος της κύστης • Κυστεκτομή (Ριζική ή Μερική) • Ακτινοθεραπεία • Χημειοθεραπεία • Συνδυασμός των παραπάνω
  • 40.
  • 42. Εκτροπή ούρων ILEAL CONDUIT (μη εγκρατής εκτροπή στο δέρμα) Εγκρατής ετερότοπη νεοκύστη (εκτροπή στο δέρμα) Ορθότοπη νεοκύστη (ουρήθρα) Ουρητηροστομία (μη εγκρατής εκτροπή στο δέρμα)
  • 43. Βιβλιογραφία 1. Κωστακόπουλος Κ. Ουρολογία, Π.Χ. Πασχαλίδης 2008. Αθήνα, 2. Μελέκος Μ. Σύγχρονη Ουρολογία, Π.Χ. Πασχαλίδης 2006. Αθήνα, 3. World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014. 4. Cancer Research UK. 5. Zeegers MP; Tan, FE; Dorant, E; Van Den Brandt, PA (2000). "The impact of characteristics of cigarette smoking on urinary tract cancer risk: a meta-analysis of epidemiologic studies". Cancer 89 (3): 630–9. 6. EAU Guidelines, Non-muscle-invasive Bladder Cancer 2016 7. EAU-Guidelines, Muscle-invasive and Μetastatic Bladder Cancer 2016
  • 44. Ευχαριστώ για την προσοχή σας

Notas do Editor

  1. Η ουροδόχος κύστη είναι ένα όργανο σε μορφή μπαλονιού ή ρεζερβουάρ που αποθηκεύει ούρα. Βρίσκεται στην κάτω κοιλία έχει το μέγεθος ενός γκρέιπ-φρουτ και είναι ελαστική σαν μπαλόνι επιτρέποντας στο μυικό της τοίχωμα να μεγαλώνει και να μικραίνει ανάλογα με το περιεχόμενο των ούρων.
  2. Στις ΗΠΑ περισσότερες από 67.000 περίπου νέες περιπτώσεις καρκίνου της ουροδόχου κύστης διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο. Είναι ο 4ος πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες και ο 9ος συχνότερος καρκίνος των γυναικών στις ΗΠΑ. Ευτυχώς οι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο στην ουροδόχο κύστη δεν πεθαίνουν από την νόσο αλλά μόνο 13.000 άνθρωποι υποκύπτουν ετησίως από αυτήν ή τις επιπλοκές της.
  3. H πιθανότητα ν' αναπτύξει ένας άνδρας καρκίνο στην ουροδόχο κύστη κατά την διάρκεια της ζωής του είναι 1 στις 27 ενώ για τις γυναίκες 1 στις 84 περίπου. Στους άνδρες, ο καρκίνος του προστάτη είναι 5 φορές συχνότερος περίπου σε σχέση με τον καρκίνο της κύστης.
  4. Διαφορετικοί καρκίνοι έχουν και διαφορετικούς παράγοντες κινδύνου. Οι παράγοντες κινδύνου ονομάζονται εκείνες οι καταστάσεις που αυξάνουν την πιθανότητα νόσησης από μία συγκεκριμένη πάθηση.Πολλοί όμως άνθρωποι που έχουν έναν ή και περισσότερους παράγοντες κινδύνου μπορεί να μην νοσήσουν καθόλου από καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Άλλοι πάλι που πάσχουν από αυτήν την νόσο μπορεί να μην παρουσιάζουν κανένα από τους παρακάτω παράγοντες κινδύνου. Επειδή η ουροδόχος κύστη είναι το τελικό όργανο από το οποίο αποβάλλονται πολλά χημικά από το σώμα, αυτά αποτελούν τους πρωταρχικούς παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο της κύστης. Έτσι εξηγείται γιατί τα χημικά, τα οποία αποβάλλονται με την εισπνοή του καπνού των τσιγάρων και από την έκθεση σε επαγγελματικές τοξίνες, συμβάλουν στη εμφάνιση καρκίνου της ουροδόχου κύστης. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τους παράγοντες κινδύνου γιατί έτσι μπορούμε να λάβουμε τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα, όπως πχ αλλαγή των συνθηκών υγιεινής ή στενή παρακολούθηση, για την μείωση του κινδύνου ανάπτυξης καρκινου στην ουροδόχο κύστη.
  5. Ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης είναι το κάπνισμα. Οι καπνιστές παρουσιάζουν διπλάσιο κίνδυνο να νοσήσουν από καρκίνο της ουροδόχου κύστης απ' ότι οι μη καπνιστές. Το κάπνισμα ευθύνεται για τους μισούς σχεδόν θανάτους από καρκίνο της ουροδόχου κύστης στους άνδρες (48%) και για το ένα τρίτο των θανάτων από καρκίνο της κύστης στις γυναίκες (28%). Μερικές καρκινογόνες ουσίες που βρίσκονται στον καπνό των τσιγάρων απορροφούνται από τους πνεύμονες και περνούν στην κυκλοφορία του αίματος. Από το αίμα φιλτράρονται από τα νεφρά και συγκεντρώνονται στα ούρα. Αυτές οι καρκινογόνες χημικές ουσίες που είναι διαλυμένες μέσα στα ούρα καταστρέφουν τα ουροθηλιακά κύτταρα, που καλύπτουν σαν ένα στρώμα την εσωτερική επιφάνεια της κύστης. Αυτή η καταστροφή αυξάνει την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου.
  6. Συγκεκριμένα βιομηχανικά χημικά συνδέονται με τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Τέτοια χημικά είναι οι αρωματικές αμίνες, όπως πχ η βενζιδίνη και η βήτα ναφθυλαμίνη, οι οποίες χρησιμοποιούνται μερικές φορές στην βιομηχανία των χρωμάτων και μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο της ουροδόχου κύστης. Άλλες βιομηχανίες που χρησιμοποιούν συγκεκριμένα οργανικά χημικά μπορούν να θέσουν τους εργάτες σε κίνδυνο για καρκίνο της κύστης εάν οι κανόνες ασφαλείας στους χώρους εργασίας δεν τηρούνται. Οι βιομηχανίες με το μεγαλύτερο κίνδυνο είναι εκείνες που παρασκευάζουν ή επεξεργάζονται πλαστικά, δέρμα, υφάσματα, χρώματα και εκτυπωτικά. Άλλοι εργάτες με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στη ουροδόχο κύστη είναι οι βαφείς, κομμωτές, τυπογράφοι, μηχανικοί και οδηγοί νταλίκας λόγω έκθεσης σε καυσαέρια των ντίζελ κινητήρων. Το κάπνισμα των τσιγάρων και η επαγγελματική έκθεση μπορεί να δράσουν συνεργικά στην ανάπτυξη καρκίνου στην ουροδόχο κύστη. Έτσι λοιπόν καπνιστές που εργάζονται σε χώρους με καρκινογόνα χημικά που αναφέρονται παραπάνω έχουν εξαιρετικά υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου της ουροδόχου κύστης.
  7. H αιματουρία είναι το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα του καρκίνου της ουροδόχου κύστης και συνήθως δεν συνοδεύεται από κανένα πόνο (η λεγόμενη ανώδυνη αιματουρία). H αιματουρία μπορεί επίσης να είναι μακροσκοπική ή μικροσκοπική, ανάλογα αν το αίμα είναι ή δεν είνει ορατό στα ούρα (χρωματίζει ή δεν χρωματίζει κόκκινα τα ούρα) αντίστοιχα.
  8. Η ενδοφλέβια πυελογραφία είναι μία σειρά από ακτινογραφίες των νεφρών, ουρητήρων και της ουροδόχου κύστης για την διαπίστωση ύπαρξης όγκων σ' αυτά τα όργανα. Επειδή τα όργανα του ουροποιητικού συστήματος δεν μπορούν να γίνουν εμφανή με τις απλές ακτινογραφίες ένα σκιαγραφικό μέσο χορηγείται ενδοφλεβίως και καθώς το σκιαγραφικό απορροφάται και αποβάλλεται από τους νεφρούς γεμίζει το εσωτερικό των νεφρών, των ουρητήρων και της κύστη και τα απεικονίζει καλύτερα.
  9. Η κυτταρολογική ανάλυση των ούρων είναι η εξέταση των ούρων στο μικροσκόπιο για τον έλεγχο ύπαρξης καρκινικών κυττάρων.
  10. Κυστεοσκόπηση: Με την κυστεοσκόπηση, που είναι η επισκόπηση της κύστης διαμέσου της ουρήθρας, βλέπουμε μέσα στην ουρήθρα και την ουροδόχο κύστη για να ελέγξουμε την ύπαρξη παθολογικών καταστάσεων σ' αυτά τα όργανα. Το κυστεοσκόπιο εισέρχεται διαμέσου της ουρήθρας στο εσωτερικό της ουροδόχου κύστης. Το κυστεοσκόπιο είναι ένα λεπτό, σωληνοειδές όργανο σαν τηλεσκόπιο εξοπλισμένο με φως και ειδικούς φακούς. Έχει ειδικά κανάλια εργασίας για την είσοδο ειδικών λαβίδων για την λήψη υπό όραση δειγμάτων ιστών, που θα εξετασθούν στο μικροσκόπιο για την ύπαρξη καρκίνου.
  11. Υπάρχουν 4 πρωτοπαθείς τύποι όγκων της ουροδόχου κύστης που μπορούν να ξεχωρίσουν στην βάση της εμφάνισης (μορφολογίας) των κυττάρων στο μικροσκόπιο:Ουροθηλιακό καρκίνωμα – Είναι ο συχνότερος τύπος, αποτελώντας στις χώρες του δυτικού κόσμου περισσότερο από το 90% όλων των όγκων της κύστης. Είναι επίσης γνωστό και σαν καρκίνωμα μεταβατικών κυττάρων γιατί προέρχεται από τα κύτταρα του μεταβατικού επιθηλίου ή ουροθηλίου, που καλύπτει σαν δέρμα το εσωτερικό τοίχωμα της ουροδόχου κύστης. Καρκίνωμα από πλακώδη κύτταρα – Αντιπροσωπεύει το 4% μόνο όλων των όγκων της κύστης και σχετίζεται συνήθως με τον χρόνιο ερεθισμό της κύστης που μπορεί να προκληθεί από την μακροχρόνια παρουσία μόνιμου καθετήρα ή λίθου στην κύστη. Επίσης έχει συσχετισθεί και με την σχιστοσωμίαση (μία τροπική παρασιτική νόσο που προκαλείται από τρηματοειδή σκουλήκια), η οποία είναι ενδημική στην Αφρική και Μέση Ανατολή. Σχεδόν όλα τα καρκινώματα από πλακώδη κύτταρα είναι διηθητικά. Αδενοκαρκίνωμα – Εξαιρετικά σπάνια (λιγότερο από το 1%) μορφή καρκίνου της ουροδόχου κύστης. Εμφανίζεται επί εδάφους φλεγμονών και παρουσίας αδενικών στοιχείων στην ουροδόχο κύστη. Τα αδενοκαρκινώματα του θόλου της ουροδόχου κύστης οφείλονται σε εμβρυολογικά κατάλοιπα αδενικών κυττάρων που παραμένουν μετά την φυσιολογική εξαφάνιση του ουραχού – μία χορδή που συνδέει την κύστη με τον ομφαλό. Παρουσιάζεται συνήθως σε νεαρότερους ασθενείς. Σχεδόν όλα τα αδενοκαρκινώματα  είναι διηθητικά. Μικροκυτταρικό καρκίνωμα – Είναι εξαιρετικά σπάνιο, αντιπροσωπεύοντας λιγότερο από το 1% όλων των όγκων της κύστης. Άλλοι όγκοι – επιθηλιακής (καρκινοσάρκωμα, μελάνωμα, καρκινοειδείς όγκοι, κτλ) ή μη προέλευσης (φαιοχρωμοκύτωμα, πρωτοπαθές λέμφωμα κτλ).
  12. Εάν μία βιοψία κύστεως επιβεβαιώσει την παρουσία ουροθηλιακού καρκίνου, το επόμενο βήμα είναι ο καθορισμός του βαθμού επιθετικότητας ή κακοήθειας αυτού του καρκίνου. Μ' άλλα λόγια, εκτιμάται το πόσο γρήγορα επεκτείνεται ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης, αργά (σε χρόνια) ή γρήγορα (σε μήνες). Μελετώνται τα ληφθέντα ιστοτεμάχια στο μικροσκόπιο και συγκρίνονται μ' εκείνα των φυσιολογικών κυττάρων της ουροδόχου κύστης. Όσο περισσότερο διαφέρει ένα καρκινικό κύτταρο από τα φυσιολογικά κύτταρα, τόσο περισσότερο κακοήθης και επιθετικός είναι ο καρκίνος και τόσο πιο γρήγορα μπορεί να εξαπλωθεί και να δώσει μεταστάσεις. Τα καρκινικά κύτταρα μπορεί να διαφέρουν στο σχήμα, το μέγεθος και στην εσωτερική μορφή (πυρήνα, πυρήνιο, κυτταρόπλασμα). Μερικά κύτταρα μπορεί να είναι επιθετικά, άλλα όμως όχι. Ο παθολογοανατόμος καθορίζει τις περιοχές που περιέχουν καρκινικά κύτταρα ελέγχοντας τις  πιο επιθετικές μορφές καρκινικών κυττάρων, που δίνουν και τον βαθμό κακοήθειας (grade). Η περισσότερο συχνή κλίμακα κακοήθειας ουροθηλιακών καρκινικών κυττάρων είναι ο βαθμός κακοήθειας (Grade) που κυμαίνεται μεταξύ I και III, με το I να είναι η λιγότερο και το III να είναι η περισσότερο επιθετική μορφή καρκίνου. Κύτταρα με βαθμό κακοήθειας (Grade) I θεωρούνται καλώς διαφοροποιημένα γιατί μοιάζουν περισσότερο με τα φυσιολογικά κύτταρα της κύστης και είναι λιγότερο μεταστατικά, ενώ κύτταρα με βαθμό κακοήθειας (Grade) III δίνουν συχνότερα μεταστάσεις γιατί είναι κακώς διαφοροποιημένα, έχουν χάσει τελείως τις καλοήθεις ιδιότητες των φυσιολογικών κυττάρων και είναι περισσότερο επιθετικά και διηθητικά. Τα κύτταρα με βαθμό επιθετικότητας (Grade) II παρουσιάζουν ενδιάμεσες ιδιότητες (μέτρια διαφοροποίηση, επιθετηκότητα και κακοήθεια). Το grade έχει πολύ μεγάλη σημασία αφού σχετίζεται τόσο με το στάδιο του όγκου και με τη συχνότητα εξέλιξής του σε διηθητικό όσο και με την πρόγνωση και επιβίωση του ασθενή. Σε όγκους χαμηλής κακοήθειας (grade I) η 10ετής επιβίωση φθάνει μέχρι και 98%, σ' αντίθεση με το 35% επιβίωσης που παρατηρείται σ' όγκους υψηλής κακοήθειας (grade III)
  13. Το σύστημα σταδιοποίησης δείχνει εάν ο καρκίνος έχει επεκταθεί και σε ποια έκταση. Η σταδιοποίηση περιγράφει την έκτση και την σοβαρότητα του καρκίνου βασιζόμενοι στο μέγεθος του πρωτοπαθούς όγκου και στην έκτασης της επέκτασης μέσα στο σώμα ή στα προσβεβλημένα όργανα. Για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης το στάδιο του καρκίνου αναφέρεται στην θέση του όγκου μέσα στην κύστη ή ειδικότερα στην ταχύτητα ανάπτυξης και στο βαθμό διείσδυσης του όγκου μέσα στο τοίχωμα της κύστης.
  14. Το σύστημα σταδιοποίησης δείχνει εάν ο καρκίνος έχει επεκταθεί και σε ποια έκταση. Η σταδιοποίηση περιγράφει την έκτση και την σοβαρότητα του καρκίνου βασιζόμενοι στο μέγεθος του πρωτοπαθούς όγκου και στην έκτασης της επέκτασης μέσα στο σώμα ή στα προσβεβλημένα όργανα.
  15. Μετά τη διουρηθρική εκτομή θα διαπιστωθεί αν πρόκειται για επιφανειακό όγκο (Ta-T1), CIS, ή διηθητικό όγκο >T1 οποτε η περαιτέρω θεραπευτική αντιμετώπιση διαφοροποιείται ανάλογα.
  16. Με τον ορο εκτρωπη των ουρων εννοουμε τη μεταφορα η μετακινηση της ροης των ουρων απο τν φυσιολογικη τους εξοδο που ειναι η ουρηθρα