...

2. Η Ευρώπη και, πρωτίστως, η Ελλάδα αντιμετωπίζουν την τρέχουσα περίοδο μια άνευ
προηγουμένου μεταναστευτική κρίση που όμοιά της δεν έχει υπάρξει εντός της
Ευρωπαϊκής επικράτειας από την λήξη του Ψυχρού Πολέμου πριν από 25 χρόνια.
Σύμφωνα με τους πρόχειρους υπολογισμούς του Διεθνούς Οργανισμού
Μετανάστευσης, η Γηραιά Ήπειρος υποδέχθηκε περίπου 500.000 πρόσφυγες και
παράνομους μετανάστες εντός μόλις οκτώ μηνών (Ιανουάριος – Αύγουστος 2015). Η
Ελλάδα, μάλιστα, μια χώρα που υποφέρει από οξύτατη κοινωνικο-οικονομική κρίση
για έκτο συναπτό έτος, υποδέχθηκε το ίδιο διάστημα περί τις 271.000 πρόσφυγες και
παράνομους μετανάστες – ένας εξωπραγματικός αριθμός δεδομένου πως ο
πληθυσμός της χώρας ανέρχεται περί τα 11 εκατομμύρια.

3. Ωστόσο, το θέμα που θα μας απασχολήσει είναι οι λόγοι οι οποίοι αναγκάζουν τους
ανθρώπους αυτούς να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους.
Εμείς σαν ομάδα, ασχοληθήκαμε με τους πρόσφυγες, οι οποίοι προέρχονται από τις
χώρες Ιράκ και Ιράν.

4. Οι δύο χώρες συνορεύουν οπότε οποιαδήποτε κρίση υπάρχει στις γύρω περιοχές τις
επηρεάζει αμφότερες. Σ’ αυτό οφείλεται και το γεγονός ότι οι λόγοι που οδηγούν τους
κατοίκους τους να τις εγκαταλείψουν είναι ίδιοι και είναι οι εξής:
πολύνεκρες συγκρούσεις στην Μέση Ανατολή, πρωτίστως στην Συρία, το Ιράκ και
την Λιβύη.
Ισλαμική τρομοκρατία (τζιχαντιστές, ιερός πόλεμος)
 κοινωνικο-οικονομική εξαθλίωση και πολιτική καταπίεση.

5. Ωστόσο είναι απορίας άξιο, γιατί εκδηλώθηκε τώρα αυτή η μεταναστευτική κρίση,
αφού οι ίδιες συνθήκες επικρατούσαν εδώ και αρκετά χρόνια.
 Κατ’ αρχάς, οι ταραχές και συγκρούσεις στην Μέση Ανατολή και την Κεντρική Ασία
άρχισαν πριν από χρόνια και συνεχίζονται δίχως όμως εν τω μεταξύ να εκδηλωθεί μια
μεταναστευτική κρίση παρόμοια με την σημερινή. (χαρακτηριστικό παράδειγμα
αποτελεί το Ιράκ το οποίο βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση από το 2003)
Μια εμβριθής ανάλυση των πολεμικών συρράξεων στην Μέση Ανατολή
αποδεικνύει πως το 2014 υπερβαίνει κατά πολύ σε βιαιότητα το 2015. Το 2014
σημειώθηκε η αστραπιαία προέλαση του Ισλαμικού Κράτους στο βόρειο και κεντρικό
Ιράκ και την βόρεια Συρία. Την ίδια περίοδο συνέβησαν τα μαζικά και φρικτά
εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας από τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους.
Άρα τι ήταν αυτό που πυροδότησε την έξαρση της μεταναστευτικής και προσφυγικής
κίνησης προς την Ευρώπη αυτή την περίοδο;

6. Η απάντηση αποκαλύπτει πως η παραπάνω κρίση ήταν αποτέλεσμα ενεργειών της
ίδιας της Ευρώπης:
Η χαλάρωση των προηγούμενων πολιτικών κατά της λαθρομετανάστευσης από
ορισμένες Ευρωπαϊκές χώρες (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας και της ΠΓΔΜ)
αποτέλεσαν το έναυσμα για τον πολλαπλασιασμό των μεταναστευτικών κυμάτων
προς την Ευρώπη, ενώ η φιλική υποδοχή ορισμένων Ευρωπαϊκών χωρών (με
προεξέχουσα την Γερμανία) των μεταναστών και των προσφύγων συνετέλεσε
καταλυτικά στην διόγκωση του μεταναστευτικού κύματος προς την Ευρώπη.

7. Η Ευρώπη γενικά, ως χώρος εγκατάστασης, υπερισχύει έναντι των άλλων γειτονικών
του Ιράκ και του Ιράν χωρών, παρά το γεγονός ότι παρουσιάζουν κοινές πολιτισμικές
και θρησκευτικές αντιλήψεις. Αυτό συμβαίνει επειδή:
•οι μεν γειτονικές χώρες βρίσκονται κοντά στις εντάσεις τις οποίες οι πρόσφυγες
θέλουν να αποφύγουν, ενώ ταυτόχρονα οι ίδιες δεν είναι ιδιαίτερα θετικές στην
υποδοχή τους.
•η δε Ευρώπη έχει πιο προοδευτικές αντιλήψεις και προσφέρει περισσότερες
δυνατότητες σε όλους σχεδόν τους τομείς.
Ωστόσο, είναι η Ευρώπη αυτός ο «επίγειος παράδεισος» που περιμένουν οι
πρόσφυγες;

8. Αναστασία Ράπτη
Χρήστος Πλαβούκος
Κατερίνα Φιλίππη
Ραφαέλα Ακουμιανάκη
Μαρία Κυρκορίδου