1. 26 ΢ΕΠΣΕΜΒΡΙΟΤ ΕΤΡΩΠΑΪΚΗ ΗΜΕΡΑ
ΓΛΩ΢΢ΩΝ

2. Με πρωτοβουλία του ΢υμβουλίου τθσ
Ευρώπθσ, ςτο ΢τραςβοφργο, θ Ευρωπαϊκι
Μζρα Γλωςςών γιορτάηεται κάκε χρόνο ςτισ
26 ΢επτεμβρίου από το 2001
΢ε όλθ τθν Ευρϊπθ, 8οο εκατομμφρια Ευρωπαίοι που
εκπροςωποφν ςτο ΢υμβοφλιο τθσ Ευρϊπθσ τα 47 κράτθ μζλθ
ενκαρρφνονται να μάκουν περιςςότερεσ γλϊςςεσ, ςε
οποιαδιποτε θλικία, ςτο ςχολείο ι εκτόσ ςχολείου. ΢το
΢υμβοφλιο τθσ Ευρϊπθσ ζχοντασ πειςκεί ότι θ γλωςςικι
πολυμορφία αποτελεί εργαλείο για επίτευξθ μεγαλφτερθσ
διαπολιτιςμικισ κατανόθςθσ και βαςικό ςτοιχείο ςτθν
πλοφςια πολιτιςτικι κλθρονομιά τθσ θπείρου μασ, προωκεί
τθν πολυγλωςςία ςε όλθ τθ Ευρϊπθ.

3. Από το 2001 θ 26θ ΢επτεμβρίου είναι
αφιερωμζνθ ςτισ ευρωπαϊκζσ γλϊςςεσ. Η
Ευρϊπθ διακζτει μια τεράςτια ποικιλία
γλωςςϊν: οι επίςθμεσ γλϊςςεσ τθσ είναι 23
και υπολογίηεται ότι πάνω από 60
αυτόχκονεσ κοινότθτεσ μιλοφν
περιφερειακζσ ι μειονοτικζσ γλϊςςεσ, ςτισ
οποίεσ κα μποροφςαν να προςτεκοφν και οι
γλϊςςεσ που μιλοφν πολίτεσ προερχόμενοι
από άλλεσ χϊρεσ και θπείρουσ.

4. Για να προβάλουν λοιπόν
αυτό τον τεράςτιο
γλωςςικό πλοφτο, θ
Ευρωπαϊκι Ζνωςθ και το
΢υμβοφλιο τθσ Ευρϊπθσ
εγκαινίαςαν το 2001 τθν
πρωτοβουλία Ευρωπαϊκό
Έτοσ Γλωςςών.

5. Ο χαρακτθριςμόσ μιασ γλώςςασ ωσ "επίςθμθσ και
γλώςςασ εργαςίασ" ζχει δφο βαςικζσ ςυνζπειεσ:
• Σα ζγγραφα που αποςτζλλονται ςτα ευρωπαϊκά
όργανα κακϊσ και οι απαντιςεισ τουσ μποροφν να
ςυντάςςονται ςε μία από τισ γλϊςςεσ αυτζσ
• Οι ευρωπαϊκοί κανονιςμοί και άλλα νομοκετικά
ζγγραφα, κακϊσ και θ Επίςθμθ
Εφθμερίδα, δθμοςιεφονται ςε όλεσ αυτζσ τισ γλϊςςεσ

6. Οι γενικοί ςτόχοι τθσ Ευρωπαϊκισ Μζρασ
Γλωςςϊν είναι να:
• Ενθμερώςουν το κοινό για τθ ςθμαςία τθσ
μάκθςθσ γλωςςϊν και τθν πολυμορφία των
διαφόρων γλωςςϊν που μακαίνουν ϊςτε να
αυξθκεί θ πολυγλωςςία και θ διαπολιτιςμικι
κατανόθςθ
• Προάγουν τθν πλοφςια γλωςςικι και πολιτιςτικι
πολυμορφία ςτθν Ευρϊπθ, που πρζπει να
διατθρθκεί και να καλλιεργθκεί
• Διευρφνουν τθ δια βίου μάκθςθ γλωςςών, μζςα
και ζξω από το ςχολείο, είτε για ςκοποφσ
ςπουδϊν, είτε για επαγγελματικζσ ανάγκεσ, είτε
για ςκοποφσ κινθτικότθτασ ι για διαςκζδαςθ και
ανταλλαγζσ

7. Γνώριηεσ ότι...;
• Τπάρχουν μεταξφ 6000 και 7000 γλϊςςεσ ςτο κόςμο -
που ομιλοφνται από ζξι διςεκατομμφρια ανκρϊπουσ που ηουν ςε
189 ανεξάρτθτα κράτθ.
• Τπάρχουν περίπου 225 αυτόχκονεσ γλϊςςεσ ςτθν Ευρϊπθ -
περίπου το 3% του ςυνόλου του κόςμου.
• Οι περιςςότερεσ γλϊςςεσ του κόςμου ομιλοφνται ςτθν Αςία και τθν Αφρικι.
• Σουλάχιςτον ο μιςόσ πλθκυςμόσ του κόςμου είναι δίγλωςςοι ι
πολφγλωςςοι, δθλαδι μιλοφν δυο ι περιςςότερεσ γλϊςςεσ.
• ΢τθν κακθμερινι τουσ ηωι οι Ευρωπαίοι όλο και περιςςότερο ςυναντοφν ξζνεσ
γλϊςςεσ. Τπάρχει ανάγκθ να δθμιουργθκεί περιςςότερο ενδιαφζρον για τισ γλϊς
ςεσ μεταξφ των Ευρωπαίων πολιτϊν.
• Πολλζσ γλϊςςεσ διακζτουν
50,000 λζξεισ ι περιςςότερεσ, αλλά ο κάκε ομιλθτισ φυςιολογικά γνωρίηει και
χρθςιμοποιεί μόνο ζνα μικρό αρικμό από όλο το λεξιλόγιο: ςτθν κακθμερινι επι
κοινωνία οι άνκρωποι χρθςιμοποιοφν τισ ίδιεσ λίγεσ εκατοντάδεσ λζξεισ.

8. Γνώριηεσ ότι...;
• Οι γλϊςςεσ βρίςκονται ςε ςυνεχι επαφι μεταξφ τουσ και επθρεάηουν θ μια
τθν άλλθ με πολλοφσ τρόπουσ: ςτο παρελκόν τα Αγγλικά είχαν δανειςτεί λζξεισ
και εκφράςεισ από πολλζσ άλλεσ γλϊςςεσ. ΢ιμερα Ευρωπαϊκζσ γλϊςςεσ δανείηο
νται πολλζσ λζξεισ από τα Αγγλικά.
• Σο βρζφοσ τον πρϊτο χρόνο τθσ ηωισ του εκςτομίηει πολλοφσ φωνθτικοφσ ιχουσ.
΢τθν θλικία περίπου του ενόσ ζτουσ εκςτομίηει τισ πρϊτεσ κατανοθτζσ λζξεισ.
Γφρω ςτα τρία χρόνια ςχθματίηει ςφνκετεσ προτάςεισ. ΢τα πζντε το παιδί κατζχει
αρκετζσ χιλιάδεσ λζξεισ.
• Η μθτρικι γλϊςςα είναι ςυνικωσ θ γλϊςςα που κάποιοσ γνωρίηει καλφτερα και
χρθςιμοποιεί περιςςότερο. Αλλά μπορεί να υπάρξουν οι «τζλειοι δίγλωςςοι» που
μιλοφν δυο γλϊςςεσ εξ’ ίςου καλά.
Κανονικά, όμωσ, οι δίγλωςςοι δεν δείχνουν ακριβι ιςορροπία μεταξφ των δυο
τουσ γλωςςϊν.
• Η διγλωςςία παρζχει πολλά πλεονεκτιματα: κάνει τθν εκμάκθςθ
των άλλων γλωςςϊν ευκολότερθ, προάγει τον τρόπο ςκζψθσ και καλλιεργεί τισ
επαφζσ με άλλουσ ανκρϊπουσ και άλλεσ κουλτοφρεσ.

9. Γνώριηεσ ότι...;
• Η διγλωςςία και θ πολυγλωςςία οδθγοφν
επίςθσ ςε οικονομικά οφζλθ: προςφζρεται πιο εφκολα εργαςία ςε όςουσ
μιλοφν αρκετζσ γλϊςςεσ και οι πολφγλωςςεσ εταιρείεσ αντιμετωπίηουν
περιςςότερο ανταγωνιςμό από τισ μονογλωςςικζσ.
• Οι γλϊςςεσ ςχετίηονται μεταξφ τουσ όπωσ τα
μζλθ μιασ οικογζνειασ. Οι περιςςότερεσ Ευρωπαϊκζσ γλϊςςεσ ανικουν ςτθ
μεγάλθ Ινδοευρωπαϊκι οικογζνεια.
• Οι περιςςότερεσ Ευρωπαϊκζσ γλώςςεσ ανικουν ςε τρεισ ευρείεσ ομάδεσ:
τθ Γερμανικι, Ρωμαϊκι και ΢λαβικι.
• Η Γερμανικι οικογζνεια γλωςςϊν περιλαμβάνει τθ
Δανικι, Νορβθγικι, ΢ουθδικι, Ιςλανδικι, Γερμανικι, Ολλανδικι, Αγγλικι, εβραϊκι
και άλλεσ.
• Οι Ρωμαϊκζσ γλϊςςεσ περιλαμβάνουν τθν
Ιταλικι, Γαλλικι, Ιςπανικι, Πορτογαλικι, Ρουμανικι και άλλεσ.
• Οι ΢λαβικζσ γλϊςςεσ μεταξφ άλλων περιλαμβάνουν τθ Ρωςικι, Ουκρανικι, του
Πελαροφσ, τθ Πολωνικι, Σςεχικι, ΢λοβάκικθ, ΢ερβικι, Κροατικι, Μακεδονικι και
Βουλγάρικθ.

10. Γνώριηεσ ότι...;
• Οι περιςςότερεσ Ευρωπαϊκζσ γλϊςςεσ χρθςιμοποιοφν το Λατινικό
αλφάβθτο. Μερικζσ ΢λάβικεσ γλϊςςεσ χρθςιμοποιοφν το Κυριλλικό. Οι
Ζλλθνεσ, Αρμζνιοι, Γεωργιανοί και Εβραίοι ζχουν το δικό τουσ.
• Οι περιςςότερεσ χϊρεσ ςτθν Ευρϊπθ ζχουν ζνα αρικμό τοπικϊν γλωςςϊν ι
γλϊςςεσ μειονοτιτων - και μερικζσ από αυτζσ τισ γλϊςςεσ ζχουν γίνει επίςθμεσ
γλϊςςεσ.
• Οι μθ Ευρωπαϊκζσ γλϊςςεσ που χρθςιμοποιοφνται ευρζωσ ςτον Ευρωπαϊκό χϊρο
είναι θ Αραβικι, Κινεηικι, Ινδικι, θ κάκε μια με το δικό τθσ ςφςτθμα γραφισ.
• Η Ρωςία (148 εκατομμφρια κάτοικοι) ζχει κατά πολφ το μεγαλφτερο αρικμό
γλωςςϊν που ομιλοφνται ςτθν περιοχι τθσ: από 130 μζχρι 200 γλϊςςεσ ανάλογα
με τα κριτιρια.
• Λόγω τθσ ςυρροισ μεταναςτϊν και προςφφγων, θ Ευρϊπθ ζχει γίνει ςε μεγάλο
βακμό πολφγλωςςθ. ΢το Λονδίνο μόνο ομιλοφνται κάπου 300 γλϊςςεσ
(Αραβικι, Σουρκικι, Κουρδικι, Ινδικι, κλπ.)

11. ΢τατιςτικά ΢τοιχεία
• Τπάρχουν περίπου 255 ικαγενείσ γλώςςεσ ςτθν Ευρώπθ –
περίπου το 3% των γλωςςών όλου του κόςμου.
• ΢το Λονδίνο μόνο, μιλιοφνται περίπου 300 γλώςςεσ όπωσ
αραβικά, τουρκικά, κουρδικά κ.α.
• 56% των πολιτών τθσ Ε.Ε. μιλοφν μια γλώςςα πζρα από τθ
μθτρικι τουσ
• Σο 44% παραδζχεται ότι δε μιλάει κάποια ξζνθ γλώςςα.
• Σο 28% γνωρίηει δφο ξζνεσ γλώςςεσ.
• Σο 38% των πολιτών τθσ Ε.Ε. γνωρίηουν αγγλικά, ενώ τα
γαλλικά και τα γερμανικά ακολουκοφν με 14% θ κακεμιά.
• ΢τθν Ελλάδα το 57% των πολιτών μιλάει μία ξζνθ γλώςςα
αλλά μόνο το 19% δφο ξζνεσ γλώςςεσ.
• Σο 48% των πολιτών ςτθν Ελλάδα μιλάει αγγλικά, το 9%
γερμανικά και το 8% γαλλικά.

13. Μίλθςζ μου!!!

16. Sprachvermittlung
DER LÖWE
Als die Mücke zum erstenmal den Löwen brüllen
hörte, da sprach sie zur Henne:
„Der summt aber komisch.“
„Summen ist gut“ fand die Henne.
„Sondern?“ fragte die Mücke.
„Er gackert“, antwortet die Henne. „Aber das tut
er allerdings komisch.“
(Anders: 1968)
Υπεφθυνη Εκπαιδευτικός: Δ. Γεωργοποφλου ΠΕ 07