1. Giáo dục đạo đức học sinh thông qua
tiết chào cờ đầu tuần
(GD&TĐ) - Đạo đức là phẩm chất quan trọng nhất của nhân cách, là nền tảng
để xây dựng thế giới tâm hồn của mỗi con người. Vì vậy, ở bất cứ quốc gia nào,
thời đại nào, việc giáo dục đạo đức cho thế hệ đang lớn lên cũng là trung tâm chú ý
của các nhà lãnh đạo và các thành viên xã hội.
Giáo dục đạo đức (giáo dục đạo đức) nhằm hướng tới mục đích đào tạo những
con người không chỉ có tài mà còn có đức, để các em trưởng thành và trở thành
người có ích cho xã hội. Vậy phải làm thế nào để giáo dục đạo đức đạt hiệu quả.
Chúng ta phải thấy rằng GD đức dục khó hơn trí dục vì giáo dục đạo đức không có
giáo án sẵn. giáo dục đạo đức không đứng độc lập mà được lồng ghép vào từng bài
giảng, thấm sâu vào học sinh mỗi ngày. Không chỉ các môn KHXH mà các môn
KHTN cũng mang tính giáo dục.
Hiện nay, các nhà trường rất quan tâm tới việc giáo dục đạo đức cho học
sinh nhưng hiệu quả của công tác này chưa cao. Mặt trái của cuộc sống và
môi trường xã hội với những tác động tiêu cực đã dẫn đến những sai phạm
đáng tiếc như: Học sinh đánh nhau, vô lễ với thầy cô giáo, ý thức phấn đấu
kém… Nhiều người lo ngại cho sự xuống dốc của đạo đức xã hội, trong đó
có sự băng hoại về giá trị đạo đức của giới trẻ. giáo dục đạo đức đang đứng
trước nhiều khó khăn thử thách, sự xuống cấp của đạo đức có nhiều nguyên
nhân, trách nhiệm thuộc về nhiều ngành, nhưng trước hết trách nhiệm đó là
của nhà trường - nơi giáo dục đạo đức con người từ khi mới cắp sách đi học
đến lúc bước chân vào đời.
Qua thực tế hoạt động của nhà trường, chúng tôi đã tiến hành nhiều biện pháp
giáo dục học sinh. Tuy nhiên, trong những biện pháp đó, biện pháp mang lại hiệu
quả thiết thực nhất là thông qua tiết chào cờ đầu tuần. Kết quả là học sinh rất mong
chờ tham gia giờ chào cờ với các hoạt cảnh, câu chuyện ngắn, chương trình văn
nghệ, sinh hoạt chuyên môn dưới cờ với những món quà nhỏ thật sự sinh động, và
bổ ích. Sinh hoạt dưới cờ là một diễn đàn để Hiệu trưởng thực hiện nhiệm vụ giáo
dục đạo đức học sinh.
Trách nhiệm giáo dục đạo đức học sinh trong nhà trường thuộc về tất cả
CB,GV nhưng Hiệu trưởng vẫn giữ vai trò nồng cốt. Hiệu trưởng xác định
nội dung, quyết định các hình thức, phân công phần hành cho các thành viên
trong nhà trường. Hiệu trưởng còn là người trực tiếp tham gia giáo dục đạo
đức học sinh thông qua nhiều hoạt động. Để hoàn thành nhiệm vụ lớn lao
trên, người Hiệu trưởng phải tìm cho mình những biện pháp giáo dục phù
hợp với đối tượng học sinh.
2.
ảnh minh họa
Việc chào cờ đầu tuần vô cùng thiêng liêng đối với người dân mỗi nước.
Đối với học sinh, tiết chào cờ đầu tuần góp phần quan trọng trong việc
giúp các em rèn luyện nhân cách, từ những việc nhỏ như: Ham học, ham
làm, siêng năng, cần kiệm... đến những việc lớn như hun đúc tinh thần
dân tộc, lòng yêu nước ở mỗi người. Nếu tiết chào cờ mỗi sáng thứ hai
trở thành những tiết học thú vị thì chúng sẽ là động lực giúp học sinh hào
hứng bước vào tuần học mới. Vì vậy mà giờ chào cờ, hát Quốc ca vào
sáng thứ hai hàng tuần đã trở thành nề nếp trong các trường học ở nước
ta.
Việc xây dựng lồng ghép những bài học kỹ năng sống, lịch sử, đạo đức ngay
trong tiết chào cờ bằng các hình thức phong phú như hoạt cảnh, chương trình văn
nghệ, cuộc thi vấn đáp, diễn đàn trao đổi thu hút đông đảo học sinh tham gia sẽ để
lại ấn tượng tốt đẹp trong lòng mỗi học sinh. Giáo dục đạo đức, nhân cách, kĩ năng
sống thông qua hoạt động này sẽ giúp các em trưởng thành nhanh chóng so với
những hình thức khác.
Tuy nhiên, không ít trường không thành công khi triển khai những ý tưởng đổi
mới nội dung sinh hoạt dưới cờ cho học sinh.
Để có được những buổi chào cờ thành công, trước hết người Hiệu trưởng phải
luôn có ý tưởng mới, thay đổi hình thức và nội dung các buổi sinh hoạt mang tính
giáo dục cao này. Khi diễn thuyết, Hiệu trưởng ngoài trang phục gọn gàng, chỉnh tề
phải, có cử chỉ hành động, lời nói thật mô phạm nhưng thật sự hấp dẫn, thu hút
người nghe.
3. Cái khó của giáo dục đạo đức cho học sinh không chỉ ở lựa chọn nội dung, cách
thức giáo dục mà còn ở nghệ thuật giáo dục, nhằm tạo ra ở các em niềm hứng khởi
và xúc cảm thẫm mỹ. Để làm được điều đó có thể dựa vào các tấm gương sống
động của các anh hùng liệt sĩ, các tác phẩm nghệ thuật... Sau đây là một số ví dụ
tiêu biểu.
o Ví dụ 1: Chọn tác phẩm "Nhật ký Đặng Thuỳ Trâm", "Mãi mãi tuổi hai
mươi", tấm gương GS Ngô Bảo Châu để giáo dục lí tưởng sống của Thanh
niên.
o Ví dụ 2: Sử dụng bức thư của Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln gửi thầy
Hiệu trưởng nhân dịp khai giảng năm học mới để giáo dục động cơ, thái độ
học tập, rèn luyện của học sinh.
o Ví dụ 3: Chúng ta chọn tác phẩm "Những gương mặt giáo dục Việt Nam
2007 "(NXB Giáo dục), lá thư "Yêu thương không bao giờ muộn" để giáo
dục truyền thống Nhà giáo Việt Nam...
Lãnh đạo nhà trường cũng có thể mời thêm các lực lượng giáo dục ở ngoài nhà
trường như Công an; Hội liên hiệp phụ nữ; Hội cực Chiến binh; cán bộ Đoàn ở huyện,
tỉnh; lão thành cách mạng; Huyện đội tham gia nói chuyện truyền thống, nói chuyện
theo chủ đề...
Để hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh bao gồm cả "đức" và "tài" cần
tổ chức các hoạt động giáo dục toàn diện trong nhà trường, trong đó công tác giáo
dục đạo đức, nhân cách đóng vai trò quan trọng hàng đầu. Giáo dục đạo đức, nhân
cách là một bộ phận quan trọng là nền tảng của giáo dục nói chung.
Giáo dục đạo đức, nhân cách cho học sinh là một công việc khó, đòi hỏi phải có
sự chung tay góp sức của nhiều lực lượng trong nhà trường và xã hội. Hình thức
giáo dục rất phong phú và đa dạng. Hiệu trưởng trường THPT là người chịu trách
nhiệm chính trong nhà trường về nhiệm vụ này. Sinh hoạt dưới cờ là một diễn đàn
thuận lợi cho Hiệu trưởng các trường làm nhiệm vụ giáo dục đạo đức, nhân cách
học sinh. Việc đầu tư, sử dụng, khai thác tốt diễn đàn này chắc chắn sẽ góp phần
tích cực trong việc giáo dục toàn diện học sinh. Cải tiến, đổi mới nội dung và hình
thức buổi chào cờ là một công việc thường xuyên và luôn luôn mới mẽ đối với
người Hiệu trưởng trong tình hình hiện nay.
Họ và tên
• Phan Nguyễn HIền Lương
• Võ Trần Phong