Health & Medicine

1. SPORDA AYAK BİLEĞİ
YARALANMALARININ
ÖNLENMESİ
FZT.Bünyamin
HAKSEVER

2. ANATOMİ

4. Ayak bileği yaralanmaları tüm spor
yaralanmaların %10-35 ini
oluşturmaktadır.
Dünyada her yıl 1 milyondan fazla kişi
ayak bileği yaralanması yüzünden
doktora başvurmaktadır.
Tüm sporlar içinde en çok maça çıkma
zamanı kaybettiren yaralanma türüdür.
En fazla futbol 71.3 SEZONDA
Amerikada günde 27.000 , yılda 850.000
kişi ayak bileği burkulması meydana
gelmektedir.

5. Ankle Pain/Swelling: Differential Diagnosis
(In a Page: Signs and Symptoms)
Inversion sprain (85% of ankle sprains) *****
–Results in pain, swelling, and ecchymosis of the lateral malleolar area
–Damage occurs to the three ligaments of inferior fibula (anterior and posterior talofibular and
calcaneofibular ligaments) and peroneal muscle
Degenerative joint disease
–Pain is present upon waking in the
morning; relieved by mild activity
–Grinding/popping occurs with motion
Inversion/eversion injury of subtalar joint
–Results in pain while walking on uneven ground
Syndesmosis injury (“high ankle sprain”)
–Stretching of the interosseous membrane
–Results in pain at the lower leg
◦ Avulsion fracture of the distal fibula
–Results in persisting lateral malleolar pain
–Difficult to differentiate from the
epiphyseal line on X-ray
◦ Repetitive injury with disruption of the ankle retinaculum
–Results in chronic pain of the posterior aspect of the ankle
◦ Poor shoe alignment
◦ Bimalleolar fracture
◦ Trimalleolar fracture: Bimalleolar fracture tibia
◦ Neoplasm
◦ Peroneal nerve entrapment
◦ Diabetic (Charcot's) arthropathy

6. ankle
**
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*

7. *
*
*
*
*
*
*
*
*

8. *

9. Ayak bileği yaralanması %25
sprain yaralanması %75
inversiyon yönünde %85
ATFL %70

10. Neden inversiyon
yönünde???

11. SPRAİN
SINIFLANDIRILMASI

13. Yapılan bir çalışmada grade 3 olan
hastalarda; tamamen iyleşme oranı
Fonksiyonel tedavi ile %82 -100-58
İmmobilizasyon ile:%65-98-53
Operasyon ile:%56-95-25
***bu sonuçlar yanlı olabilir. Çünkü
kişilerin daha sonra spora dönüp
dönmeyecekleri,çabuk iyleşme gerekip
gerekmediği,hasta isteği belli değil.

14. Risk faktörleri
Sprain hikayesi:Daha önceden ayak
bileği yaralanması geçirmiş birinin
tekraa yaralanma ihtimali %40
Bu yaralanma sonrası kronik ağrı ve
instabilite probleminin oluşma
ihtimal:%20-50
Eksentrik kas kuvveti
yetersizliği:ani dönüşlerde
adaptasyon sağlayamama, maç
sonuna doğru yorgunluk etkisi
Propriosepsiyon ve denge eksikliği

15. Yetersiz ısınma periyodu
Yetersiz proprioseption ve denge
Uygun olmayan ekipman
Uygun olmayan yüzey ve zeminler
Yetersiz ısınma
Spor türü: sporun içerdiği hareket
zorluğu;zıplama, ani dönüş,
contact(%58)-incontact(%17.7)
Medial ark yüksekliği

16. Yaralanmaların önlenmesi
Ayakkabı tipi:
Bu konudaki çalışmalar oldukça
çelişkilidir.
Ayakkabı tipini ayak bileği
burkulmasını önlediği düşünülmesine
rağmen bu konu çalışmalar ile net
kanıtlanamamıştır.
Fakat yeni modellerin daha rahat ve
şok absorban özelliğinin fazla
olmasından dolayı sporcunun
performansını arttırmaktadır.

17. 2008 yılında 230 basketbolcu üzerinde
yapılan bir çalışmada; yumuşak
bileklikli ayakkabı giyen ve sert bileklikli
ayakkabı giyen iki grup arasında ayak
bileği tekrar yaralanma oranlarında
anlamlı bir fark bulunamadı.
1993 yılında 569basketbolcu üzerinde
yapılan başka bir çalışmada yüksek
bileklikli ayakkabı giyen ve alçak
bileklikli ayakkabı giyen iki grup
karşılaştırıldı ve tekrarlı ayak bileği
yaralanma oranları arasında anlamlı bir
fark bulunamadı.

18. Taping
Özellikle ayak bileği inversiyon yönünde
hareketi kısıtlaması açısından faydalı
bulunmuştur.
Ayak bileği farkındalığını arttırır.
Uygulaması zordur. Maç öncesi yapılıp
her maç sonrası çıkarılması gerekir.
Ayak bileği instabilitesini önler

19. Brace
Tapinge göre daha ucuzdur.
Yapılan 4 çalışmadan sadece 1 tanesi
brace geçmiş sprain hikatesi olanlarda
tekrarlı ayak bileği yaralanmasını
azalttığı bulunmuştur.
Etkileri taping ile aynıdır.
Fakat daha iyi bir stabilizasyon sağlar
Uygulama zorluğu yoktur.
Kendine güveni arttırır.

21. Nöromuskuler eğitim
En etkili yöntemdir.
Bu eğitimin faydalı olması için en az 8-
10 hafta uygulanması gerekmektedir.
Diğer yöntemlerden farkı altta yatan
nöromuskuler problemleri çözer.
Stabilizasyon artması, reaksiyon
zamanı azaltır, mekanoreseptor
aktivasyonunu arttırır.

22. GERME EĞİTİMİ

23. YÜRÜYÜŞ EĞİTİMİ

24. 1985 yılında 65 futbolcuya 6 aylık
uygulanan wobble board eğitimi
sonrası standart gruba göre daha
önce sprain hikayesi olan kişilerde
tekrar yaralanma ihtimali %80
azalmaktadır.
1996 yılında yapılan başka bir
çalışmada 12 haftalık eğitim sonrası
daha önce sprain hikayesi olan
kişilerde tekrar yaralanma oranı %50
azalmıştır.

25. Çalışmalarla 3 uygulamanın
karşılaştırılması
2007 yılında 80 futbolcu üzerinde yapılan
çalışmada bir gruba denge eğitimi, diğer
gruba kuvvetlendirme eğitimi, diğer
gruba brace uygulaması yapılıp daha
önce sprain hikayesi olan kişilerde tekrar
yaralanma oranın karşılaştırılması
sonucunda;
Denge eğitim alan kişilerde
kuvvetlendirme eğitimineoranla sprain
anlamlı azalmıştır.
Kuvvetlendirme ve brace uygulaması
alan gruplarda anlamlı bir değişim
görülmemiştir.

26. 1988 yılında 297 amerikan
futbolcularına 6 yıl boyunca brace ve
taping uygulamalarını yapıp daha
önce sprain hikayesi olmayan
kişilerde ilk yaralanma oranın
karşılaştırılması sonucunda;
Brace uygulaması yapılan kişilerde
taping uygulamasına göre anlamlı bir
azalma görülmüştür.

27. 1985 yılında 439 futbolcu üzerinde
yapılan çalışmada denge ve
proprioseption eğitimi ile brace
kullanımının 1 sezon sonunda daha
önce sprain hikayesi olan kişilerde
tekrar yaralanma oranın
karşılaştırılması sonucunda;
Denge eğitimi alan kişilerde tekrar
yaralanma oranları anlamlı şekilde
azalmıştır.

29. Ekonomik boyutu
2005 yılında Voleybolcularda 1127
oyuncu üzerinde balance board
kullanımı ayak bileği spraini önlemede
ekonomik etkisi uygulama 36 hafta
yapıldı. Uygulama grubundan 22
kişiden fiyat toplandı.
Kontrol grubundan 17 kişiden fiyat
toplandı.
Uygulama grubu:0.5- 1000oynama saati
Kontrol grubu:0.9 -1000 oynama saati
Fiyat :uygulama grubu fiyat olarak
anlamlı şekilde daha fazla

30. 1980 yılında yapılan bir çalışmada
ayak bileği yaralanma sonrası cerrahi
(14000$) ile hastaneye yatırılmadan
konservatif tedavi (350$)
karşılaştırıldığında
Cerrahi tedavi 13 kat fazla maliyetli
bulunmuştur.

32. Metod
Amerikan futbolu takımında oynayan
toplam 93 lise öğrencisi çalışmaya
alınmıştır.
Ayak bileği yaralanma hikayesi olmayan
kişiler seçilmiştir.
1. grup: 45 kişiden oluşmaktadır. Bu
gruba adeziv taping uygulanmıştır.
2. grup:48 kişiden oluşmaktadır. Bu
gruba semi rijid brace kullanılmıştır.
Ayrıca her iki gruba aynı antrenman
programı uygulanmıştır.

33. 1. grupta 4 kişi çeşitli sebeplerden
çalışma dışında bırakılıp 41 kişi
çalışmayı tamamlamıştır bu kişilere
toplam 3906 uygulama yapılmıştır.
2. grubta 6 kişi çeşitli sebeplerden
çalışma dışında bırakılıp 42 kişi
çalışmayı tamamlamıştır. Ve 3636
uygulama yapılmıştır. 1 sezon boyunca
bu kişiler takip edilip ayak bileği
yaralanması geçirip geçirmediklerini ve
maliyet açısından karşılaştırılmıştır.

34. Sonuçlar
1 sezon sonunda her iki takımda 1.
dereceden 3 er ayak bileği
yaralanması ortaya çıkmıştır.
Oyundan uzak kalma süreleri ve
sprain şiddeti bakımından anlamlı bir
fark bulunamamıştır.
Fiyat bakımından taping uygulaması 1
kişi için sezon maliyeti 60$ iken brace
uygulamasın maliyeti 56$ dır.

35. Tapingin uygulaması için daha fazla süre
geçmesi, ayrıca bir uygulayıcıya ihtiyaç
olması ve maç başında takıp maç
sonunda çıkarmak gibi zorluklarından
dolayı, ayrıca brace için bir sonraki
sezonlarda tekrar alıma ihtiyaç
olmamasına rağmen taping alımı
gerektiği için maliyetin çok daha fazla
olacağı düşünülmektedir.
Fakat ayak bileği yaralanmasına etkileri
bakımından anlamlı bir fark
bulunamamıştır.

37. Metod
Çalışmaya basketbol ve futbol
oynayan toplam 765 lise öğrencisi
alınmıştır.
uygulama grubu:373 kişi bunlarda 93ü
geçmiş ayakbileği yaralanması
hikayesi mevcuttur.
Kontrol grubu:392 kişi bunlardan 89 u
geçmiş ayakbileği yaralanması
hikayesi mevcuttur.

39. Kontrol grubuna normal antrenman
programları uygulandı.
Değerlendirme:
Ayak yaralanma şiddeti: 1-7 gün:hafif
8-21gün:orta
21
gün:şiddetli
İyleşme kriterleri:ağrısız full rom
Tam kas kuvveti, ağrısız fonksiyonel
aktv.

40. Sonuçlar
Kontrol grubu Uygulama grubu
Yaralanma geçiren kişi 39 23
Yaralanma şiddeti
(gün)
8.1 gün 5.8gün

41. Çalışma sonucunda ayak bileği
yaralanma ihtimalinin %38 azaldığı
görülmüştür.
Bu da genel olarak futbol ve
basketbola oranlanırsa yaklaşık 26
milyon $ kazanç demektir.
Daha önceden yaralanma geçirmiş
kişilerin tekrar yaralanma geçirme
oranları uygulama grubunda anlamlı
şekilde azalmıştır. Kontrol grubunda
son 12 ayda yaralananların tekrar
yaralanma geçirme risk oranı 2.14
iken, uygulama grubunda bu oran
0.56ya düşmüştür.

42. Bu çalışmadan önceki çalışmalar
genelde daha önceden ayak bileği
yaralma hikayesi olan kişilerde anlamlı
bir fark bulurken bu çalışma aynı
zamanda geçmiş yaralanma hikayesi
olmayanlar da anlamlı bir azalma
bulmuştur.

43. Pubmed araştırması
ANKLE İNJURY PREVENTİON
1970-2000 325
1990-2000 244
2000-2010 483
2005-2010 314
ANKLE İNJURY REHABİLİTATİON
1970-2000 623
1990-2000 438
2000-2010 840
2005-2010 545
ANKLE İNJURY TREATMENT
1970-2000 4008
1990-2000 2169
2000-2010 3564
2005-2010 2258
ANKLE İNJURY
1970-2000 5393
1990-2000 3058
2000-2010 4483
2005-2010 2683

44. KAYNAKÇA
1. E A L M Verhagen and K Bay, Optimising ankle sprain prevention: a
critical review and practical appraisal of the literature, Br J Sports Med
2010 44: 1082-1088
2. E A L M Verhagen, M van Tulder, A J van der Beek, et al, An economic
evaluation of a proprioceptive balance board training programme for the
prevention of ankle sprains in volleyball, Br J Sports Med 2005 39: 111-
115
3. P Kannus and P Renstrom, Treatment for acute tears of the lateral
ligaments of the ankle, J Bone Joint Surg Am. 1991;73:305-312.
4. Michael D. Osborne and Thomas D. Rizzo Jr, Prevention and Treatment
of AnkleSprain in Athletes, Sports Med 2003; 33 (15): 1145-1150
5. Astrid Junge and Jiri Dvorak, Soccer Injuries, Sports Med 2004; 34 (13):
929-938
6. Carl G. Mattacola; Maureen K. Dwyer, Rehabilitation of the Ankle After
Acute Sprain or Chronic Instability, Journal of Athletic Training
2002;37(4):413–429

45. 7-MICHAEL W.WOLFE, M.D., Lewis-Gale Clinic, Salem, Virginia, Management of Ankle
Sprains, JANUARY 1, 2001 / VOLUME 63, NUMBER 1
8-Daniel Tik-Pui Fong,1 Youlian Hong,2 Lap-Ki Chan,1 Patrick Shu-Hang Yung1 Kai-Ming
Chan1, A Systematic Review on Ankle Injury and Ankle Sprain in Sports, Sports Med
2007; 37 (1): 73-94
9-Stephen B. Thacker,* MD, MSc, Donna F. Stroup,*† PhD, MSc, Christine M. Branche,‡ PhD,
The Prevention of Ankle Sprains in Sports, THE AMERICAN JOURNAL OF SPORTS
MEDICINE, Vol. 27, No. 6,
10-Timothy A. McGuine,* PhD, ATC, and James S. Keene, MD, The Effect of a Balance Training
Programon the Risk of Ankle Sprains in High School Athletes, The American Journal of
Sports Medicine, Vol. 34, No. 7
11-Jennifer M. Hootman, PhD, ATC, FACSM*; Randall Dick, MA, FACSM , Julie Agel, MA,
ATC, Epidemiology of Collegiate Injuries for 15 Sports:Summary and Recommendations for
InjuryPrevention Initiatives, Journal of Athletic Training 2007;42(2):311–319
12- Bahr R, Lian 0, Bahr IA, A twofold reduction in the incidence of acute ankle
sprains in volleyball after the introduction of an injury prevention momam: a
prospective cohort study, Scand J Med Sci Sports 1997: 7: 172-1 77
13- Timothy J. Mickel, MD,1 LTC Craig R. Bottoni, MD,2 Garvin Tsuji, MS,
ATC,3 Kevin Chang, ATC, Prophylactic Bracing Versus Taping for the
Prevention of Ankle Sprains in High School Athletes: A Prospective,
Randomized Trial, VOLUME 45, NUMBER 6, NOVEMBER/DECEMBER
2006