1. ถาจะกลาววา พืชสมุนไพรเปนสวนหนึงของชีวิตคนไทยก็คงไมแปลก เพราะทั้งอาหารที่บริโภคก็มีสวนประกอบ
่
ของพืชสมุนไพร ซึ่งทั้งอรอยและบําบัดโรค รวมถึงน้ําดื่มดับกระหายคลายรอนหรือชาสมุนไพรที่เคยดื่มเคยจิบ
กันมาตั้งแตเล็กแตนอยมีทั้งเก็กฮวย ตะไคร กระเจี๊ยบ ใชดื่มดับกระหาย โดยไมรูวานอกจากรสชาติที่อรอยชื่นใจ
แลว ยังกํานัลดวยประโยชนตอสุขภาพ แตดวยวันและเวลาผานไป ใครหลายคนคงลืมน้ําสมุนไพรเหลานี้ไปแลว
ลองยอนวันเวลากลับไปทบทวนความรูสึกเมื่อครั้งวัยเยาวที่ไดดื่มน้ําสมุนไพรหรือน้ําชาเหลานี้ วาทําใหเรามีแรง
กระโดดโลดเตนไดมากมายเพียงใด
ดื่มเพื่อดับกระหาย ชวยปรับธาตุและไดทั้งสรรพคุณในการบําบัดรักษาโรคไดบางโรค ที่สําคัญราคาไมแพง ดื่ม
ไดตลอดเวลา ไมเปนอันตรายตอสุขภาพเพราะเกิดจากการใชใบ ดอก ผล เกสร เปลือก รากของพืช มาผาน
กระบวนการผลิตที่สะอาด อาจใชวิธีการตมดื่มเปนน้ําสมุนไพร (ซึ่งหากเลี่ยงการใสน้ําตาลไดจะเปนการดี
เพื่อที่จะไดรบกลิ่นของพืชไดดีขึ้น) หรืออาจจะตากแหงเพื่อชงเปนชาดื่ม (ซึงสวนใหญจะเปนพืชที่มีกลิ่นหอม
ั ่
ระเหยขณะดืมรอนๆ ผูดื่มจะสูดรับกลิ่นหอมเขาไปดวย กอใหเกิดผลทางสุคนธบําบัดแกรางกาย)
่
ชนิดน้ํา
สวนที่ใชและวิธีทํา ประโยชนและสรรพคุณ
สมุนไพร
ใชตะไคร 3 - 5 ตนหั่นเปนทอนสั้น ทุบใหแตก ตะไครมีวิตามินเอ ชวยบํารุงสายตา
ใชนําลิตรครึ่งตมพอเดือด กระองเอากากออก นอกจากนี้ยังมีแคลเซียม และฟอสฟอรัส ชวย
แลวตมตออีกราว 3 นาที หรือใชเหงาแกฝาน บํารุงกระดูกและฟน ดื่มแกทองอืดทองเฟอ
เปนแวน คั่วไฟออนๆ ชงเปนชา ขับลม ลดความดันโลหิตสูง ชวยขับเหงือ ลด
่
พิษของสารแปลกปลอมในรางกาย
น้ําตะไคร
ใชดอกตมในน้ําเดือดจัดๆ ปดฝาทิ้งไว 3 - 5 ชวยบํารุงประสาท บํารุงหัวใจ ลดไขมัน ขับ
นาที เหงื่อ แกโรคดีพิการ ชวยใหสตรีมีประจําเดือน
เปนปกติ เปนยาระบายออนๆ มีสารคาธามีน
ชวยกระตุนการไหลเวียนของเลือดใหดขึ้นี
ดอกคําฝอย
เลือกขิงที่ไมแกหรือออนเกินไป ลางน้ําปอก ดื่มแกไอ ลดอาการทองอืดทองเฟอ และ
เปลือกทุบพอแหลก ตังน้าใหเดือดอีกราว 2 - 5
้ ํ ชวยยอยอาหารพวกโปรตีน รวมทั้งแกเมารถ
นาที หากตมนานเกินไป ความหอมจะจางลง เมาเรือมีฤทธิแกปวดขอ
์
กรองเอากากออก

2. น้ําขิง
เลือกดอกกระเจี๊ยบแดง คัดเอากลีลหนึงขีด ่ ดื่มแกกระหาย ใหความสดชื่น กัดเสมหะ แก
ครึ่งใสในหมอเคลือบ เติมน้ํา 3 - 4 ลิตร ตมนาน ไอ ขับปสสาวะ เปนยาระบายออนๆ
30 - 40 นาที จนน้ําตมเปนสีแดงสดกรองเอา
กากออก
น้ํากระเจี๊ยบ
ใชตนบัวบกสด ลางน้ําใหสะอาด ตําหรือใส ดื่มแกรอนใน กระหายน้ํา เปนยาบํารุง ขับ
เครื่องปนก็ได เติมน้ําสุกลงไปพอประมาณ ปสสาวะ มีวิตามินเอและแคลเซียมในปริมาณ
กรองกากออกจะดืมน้ําคั้นสดหรือเติมน้าเชื่อม
ํ สูง
นิดหนอยก็ได
น้ําใบบัวบก
ดอก ตากแหง ตมดื่มเปนชา ตับกระหาย มีสารแอนโธชัยยานิน มีฤทธิ์เปน
สารตานอนุมูลอิสระ เสริมภูมิตานทาน
น้ําดอกอัญชัน
ใชมะตูมดิบหั่นเปนแวนตากแดดแลวอบหรือ เปนยาระบายขับลม ชวยเจริญอาหาร ขับ
หั่นเปนชิ้น คั่วใหหอม ชงเปนชา เสมหะ แกอาการรอนในไดดี
น้ํามะตูม
ใชสวนตนใบและดอก หั่นเปนชิ้นเล็กๆ ตากให ลดอาการปวดเมื่อย ชวยรักษาโรคไต และ
แหง ตมดื่ม ขับปสสาวะ
น้ําหญา
หนวดแมว
แกขัดปสสาวะ แกริดสีดวงทวาร ชวยเพิ่ม
รากและตน ตากแหง ชงเปนชา
ธาตุน้ํายอย
ชาทองพันชั่ง

3. รากและตน ตากแหง ชงเปนชา รสขมมีฤทธิ์เปนยาเย็น แกไขทุกชนิด แกดี
ซาน บํารุงตับ แกบิด ถายเปนมูกเลือด
ชาหญาลูกใต
ใบ
แกหวัด แพอากาศ บรรเทาอาการหอบหืด
ใบตากแหง ชงเปนชา
และโรคหลอดลมอักเสบ
ชาหนุมาน
ประสานกาย
นําไปใสเครืองปน ใสน้ําตมครึ่งหนึง ปนให
่ ่ มีวิตามินซีสงมาก ชวยปองกันโรคเลือดออก
ู
ละเอียด นําไปกรองเอาแตน้ํา นําน้ําเปลาตมสุก ตามไรฟน ชวยปองกันโรคโลหิตจาง
สวนที่เหลือใสวงไปคั้นกับกากเชอรรี่ใหแหง
มากที่สุด นําน้ําเชอรรี่ที่คั้นได ใสน้ําเชือมเติม
่
เกลือ ชิมรสตามชอบ
น้ําเชอรรี่
นําลูกเดือยลางใหสะอาด ใสหมอเติมน้าตั้งไฟ
ํ ใหฟอสฟอรัสสูงมากชวยบํารุงกระดูก
เคี่ยวจนลูกเดือยสุกเปอย ใสน้ําตาล เกลือปนใส รองลงมามีวตามินเอ ชวยบํารุงสายตา บํารุง
ิ
ในเครื่องปน ปนใหละเอียดชิมรสตามชอบ ธาตุ เปนอาหารสําหรับคนไขพักฟน ชวยเจริญ
อาหาร ชงปนยาเย็นขับปสสาวะแกรอนใน
บํารุงไต กระเพาะอาหาร มาม รวมทั้งบํารุง
เลือดลมในสตรีหลังคลอดรักษาอาการคลื่นใส
อาเจียน ทองรวง
น้ําลูกเดือย
เลือกฝรั่งที่แกจัด ลางน้ําสะอาด ฝานเนื้อชิ้น มีวิตามินซีสง ชวยปองกันโรคเลือดออกตาม
ู
เล็กๆนําใสเครื่องปน เติมน้าสุก ปนจน ละเอียด
ํ ไรฟนและมีสาร เบตา-แคโรทีน ชวยลด
แลวกรองดวยผาขาวบางเติมน้ําเชื่อมและเกลือ สารพิษในรางกาย ทั้งยังปองกันไมให
ปนเล็กนอย ชิมรสตามใจชอบ ไขมันจบที่ผนังหลอดเลือด ซึ่งเปนสาเหตุของ
โรคเลือดแข็งตัว ชวยลดระดับไขมันในหลอด
เลือด ซึ่งเหมาะสําหรับผูปวยเสนเลือดอุดตัน
 
น้ําฝรั่ง
เอาฟาทะลายโจรหั่นตากแหง ใสหมอตม .เอา ชวยโรคภูมิแพใดดี แกรอนใน เจ็บคอ ตัว
ใบเตยหอมหันใสลงไปดวย เพื่อสรางความหอม
่ รอน ปวดหัว ชวยเจริญอาหาร
และนาดื่ม .ยกขึ้นตั้งบนเตาไฟ ตมจนเดือด
เคี่ยวจนงวด ยกลงเอากากออก แบงดืมวันละ 3
่
เวลา เชา กลางวัน เย็น
น้ําฟาทะลาย

4. โจร
สารอาหารในเห็ดหลินจือ จะเขาไปกระตุน
ระบบภูมิคุมกัน ในรางกายใหทําหนาทีปรกติ
่
และสามารถตานทานการเจริญเติบโตของเซล
มะเร็ง ตานการจับตัวของลิ่มเลือด รวมทั้งลด
น้ําตาลในเลือด เปนยาอายุวัฒนะ มี
ประโยชนตอรางกายมากมายเกือบทุก

ระบบของรางกาย เชน
นําเห็ดหลินจือแหงและน้ําสะอาดใสลงในหมอ ระบบใหลเวียนโลหิต เชน โรคที่เกิดจากการ
เคลือบหรือหมอดินยิ่งดี ยกขึ้นตั้งบนเตาไฟ ตม มีคลอเรสเตอรอล ในเลือดสูง เสนเลือดอุดตัน
จนเดือด แลวหรี่ไฟลงใหนาเดือดปุดๆตอไป
้ํ หลอดเลือดแข็งตัว ความดันโลหิตสูง น้าตาลํ
ประมาณ 15-20 นาที แลวจึงยกลง ควรดื่มน้ํา ในเลือดสูง โรคหัวใจ และรอบเดือนไมปรกติ
สกัดจากเห็ดที่มีอุณหภูมเทาอุณหภูมิรางกาย
ิ  ของสตรี
ใหดื่มแทนน้ําใดทั้งวัน ระบบทางเดินอาหาร เชน โรคกระเพาะ
น้ําเห็ดหลินจือ อักเสบ ลําใสอักเสบ ทองผูก ทางเดินอาหาร
อักเสบเรื้อรัง ริดสีดวงทวาร
โรคมะเร็งในอวัยวะตางๆของรางกาย
โรคอื่นๆ เชน โรคตับอักเสบ โรคไขขอ
อักเสบ โรคอวน อัมพาต อัมพฤกษ โรคไต
อักเสบ โรคปวดหัวขางเดียวนอนไมหลับ และ
โรคเครียด
เอาขาแกที่ตากแหงแลวใสลงไปในถวยกาแฟ ชวยขับลมไดอยางดี ปนการระบายลม
4-5 แวน .เอาน้ํารอนเดือดใสลงไปคอนถวย ปด ออกมา จากลําใส แกทองอืด ทองเฟอ เรอ
ฝาถวย ทิ้งไวซักครูหนึ่งแลวคอยดื่ม ควรดื่ม 2-3 เปรี้ยว
ถวยตอวัน ก็ทําใหสบายทองขึ้น หรือจะใช ขา
สดก็ได 10-12 แวน นํามาทุบใหแตก ตมเอาน้ํา
ดื่มก็ได
น้ําขา
นําใบคะนาลางใหสะอาด หั่นใสเครื่องปนเติม ใหวิตามินเอสูงมากชวยบํารุงสายตา คะนา
น้ําตมสุกครึ่งหนึ่งปนจนละเอียด นํามากรอง เปนแหลง เบตา-แคโรทีน ซึ่งชวยตานการกอ
จากนั้นเติมน้ําสวนที่เหลือลงไปเติมน้ําเชื่อม น้ํา มะเร็งรองลงมามีแคลเซียมบํารุงกระดูกและ
มะนาว เกลือ ชิมรสตามชอบ ฟน และมีวิตามินซีชวยปองกันเลือดออกตาม
ไรฟน ชวยใหเนื้อเยื่อของเราทํางานไดดี
ปองกันโรคโลหิตจาง ลดอุณหภูมิในรางกาย
แกกระหายน้า ํ
น้ําคะนา
เอาใบกระเพราแดงสดมาลางใหสะอาด แลว ชวยขับลม แกทองอืด ทองเฟอไดดี
นําไปตากแดด 2-3 แดดจนแหง เก็บไวใน
กระปอง .เวลาชงเอากระเพราแดงแหงใสใน
กระติกน้ํารอนหรือชงกับน้ํา 1 แกวก็ใด ทิ้งไว 5-
10 นาทีแลวดื่มใดเลย
น้ํากระเพรา
แดง

5. นํามะนาวมาลางเปลือกแลวผาออก เอาเมล็ด มีวิตามินซีมากชวยปองกันเลือดออกตาม
มะนาวออกใหหมดคั้นเอาแตน้ํา ผสมกับน้ํา ไรฟน ชวยขับเสมหะ ลดอาการไอ เจ็บคอ
น้ําเชื่อม เกลือ คนใหเกลือละลายชิมรสตาม คลื่นใสอาเจียนและชวยขับลมในกระเพาะ แก
ชอบ หรืออาจเอาเปลือกของผลสดประมาณครึ่ง ทองอืดทองเฟอและออนเพลีย
ผล หรือทุบเล็กนอยพอใหน้ํามันออกชงน้ํารอน
ดื่ม เวลามีอาการทองอืดทองเฟอ แนนจุกเสียด
น้ํามะนาว
ลางมะเฟองที่แกจัดใหสะอาด หั่น แกะเมล็ด น้ํามะเฟองมีสีเหลืองออนๆมีกลิ่นหอม
ออก แลวนําใสเครื่องปน เติมน้ําสุกปนจน ประกอบดวยคุณคาทางอาหาร วิตามินเอ
ละเอียดแลวเติมน้ําเชื่อม เกลือ ชิมรสตามใจ วิตามินซี ฟอสฟอรัสและแคลเซียมเล็กนอย
ชอบ ถาตองการเก็บไวดื่ม ใหตงไฟใหเดือด 3-
ั้ เปนยาขับเสมหะ ปองกันโรคโลหิตจาง ขับ
5 นาที กรอกใสขวด นึ่ง 20-30 นาที เย็นแลว ปสสาวะรวมทั้งปองกันโรคเลือดออกตาม
นําเขาตูเย็น ไรฟน
น้ํามะเฟอง
เตรียมวิธีที่ 1 ใชมะมวงดิบ เชน มะมวงแกว มีวิตามินเอและซีสูง ชวยบํารุงสายตาปองกัน
หรือมะมวงแรด เปนมะมวงที่มีรสเปรี้ยวไมมาก โรคเลือดออกตามไรฟน และยังมีฟอสฟอรัส
นัก จะไดน้ํามะมวงที่มีรสกลมกลอมปอกเปลือก แคลเซียมและเหล็กเล็กนอย เปนยาระบาย
มะมวงออก ลางน้ํา สับใหเปนเสนเล็กๆคั้นกับ ออนๆ
น้ําสุก กรองดวยผาขาวบาง เอากากออกเติม
น้ําเชื่อม เกลือปนชิมรสตามชอบ ใสน้ําแข็งดื่ม
จะไดน้ํามะมวงใส สีขาวนวล มีรสหวานอม
เปรี้ยว
เตรียมวิธีที่ 2 ใชมะมวงดิบเหมือนวิธีที่ 1 คือ
สับใหเปนเสนเล็กๆปนใหละเอียด เติมน้ําสุก
น้ําเชื่อมและเกลือปนตามตองการชิมดูรส
ตามใจชอบ น้ํามะมวงวิธนี้ จะขุนขาว เพราะมี
ี
น้ํามะมวง เนื้อมะมวงปนอยู
เตรียมวิธีที่ 3 ใชมะมวงสุก ลางมะมวงให
สะอาด ปอกเปลือก ฝานเนื้อเขาเครื่องปนเติม
น้ําสุก เติมเกลือเล็กนอย ชิมรส ถาตองการ
หวานใหเติมน้ําเชื่อมลงไป น้ํามะมวงควรเตรียม
และดื่มใหหมดภายใน 1 วัน
นํามะขามสดไปลวกในน้ําตมเดือด ตักขึ้น แกะ คุณคาทางอาหาร:: มีวิตามินเอชวยบํารุง
เอาแตเนื้อมะขาม นําไปตม กับน้ําตาลสวนผสม สายตา และมีแคลเซียมชวยบํารุงกระดูก
ใหเดือด เติมน้ําเชื่อม เกลือชิมรสตามชอบ แต รวมทั้งแกกระหายน้ํา ชวยขับเสมหะแกไอ
ถาใชมะขามเปยก ควรแชน้ําไวสัก 1/2 ชั่วโมง เปนยาระบายทอง ชวยการขับถายไดดี ลด
เพื่อใหมะขามเปยก เปอยยุยออกมารวมกับน้ํา อาการโลหิตจาง ชวยปองกันโรคเลือดออก
กอนนําไปตมจนเดือดแลวปรุงดวยน้ําเชือมและ
่ ตามไรฟน
เกลือ
น้ํามะขาม

6. เอาเม็ดแมงลักมาเลือกเอาเศษผงออก แลว ชวยลดไขมันในเสนเลือด เปนการชวยลด
เอาใสภาชนะที่ทนความรอน เอาน้ํารอนหรือน้ํา ความเสี่ยง ตอการเปนโรคหัวใจ แกทองผูก
เย็น เทลงใสในเม็ดแมงลัก คนใหเขากัน ปลอย ระบายทอง ถาใหใดผลดีควรดื่มกอนนอน
ใหเม็ดแมงลักพองตัวออกจนมีลักษณะเปน
เมือกขาวใส ตรงกลางเม็ดแมงลักจะมีสดําๆ เอา
ี
น้ําตาลใสในเม็ดแมงลัก ชิมรสตามชอบ
น้ําแมงลัก
นํามะระขี้นกลางใหสะอาด ผาซีก แกะเอา มีวิตามินเอสูงมากชวยบํารุงสายตา น้ําคั้นผล
เมล็ดออก หันเปนชิ้นยาวๆบางๆ ตามขวางของ
่ มะระ เมื่อดื่มจะชวยลดการเกิดตอกระจกจาก
ผลมะระ นําใบเตยหั่นเปนทอนสั้นๆตากแหง เบาหวาน ชวยเจริญอาหาร ลดน้ําตาลในเลือด
แลวคั่วใหเหลืองกรอบเก็บในขวดปากกวาง เอา ลดไข แกอาการขออักเสบ บํารุงน้ําดี
มะระขี้นก ใบเตยหอมและน้ําใสในหมอตมให
เดือด หรือถาไมอยากตม จะใสในถวยแกว ที้ง
ไว 5-10 นาที แลวนํามาดืมใดไมตองกลัววาจะ
่
ขมเวลาดื่ม เพราะแกไขดวยการเอาใบเตยหอม
น้ํามะระขี้นก และน้ํามะนาวมาผสมชวยกลบความขมของ
มะระขี้นกใดดี
นําสมมาลางเปลือกใหสะอาด ใชมีดผาขวาง มีวิตามินเอมากชวยบํารุงสายตา นอกจากนี้
ลูก คั้นเอาแตน้ําเติมเกลือ ตักเอาเมล็ดออก ชิม ยังมี แคลเซียม ฟอสฟอรัสและวิตามินซี ชวย
รสตามชอบ บํารุงกระดูกและฟน ปองกันโรคโลหิตจาง
ปองกันโรคเลือดออกตามไรฟน
น้ําสม
ลางสับปะรดใหสะอาด ปอกเปลือกแลวลาง มีแคลเซียมและฟอสฟอรัสมากชวยบํารุง
อีกครั้ง คั้นเอาแตน้ํา เติมน้าเชื่อม เกลือ ชิมรส
ํ กระดูกและฟน รองลงมามีวิตามินซี ชวย
ตามชอบ ปองกันโรคเลือดออกตามไรฟน ชวยยอย
อาหาร ลดอาการแนนทอง ลดอาการอักเสบ
บวม ซอมแซมเนื้อเยื่อที่สกหรอ ชวยขับ
ึ
เสมหะ
น้ําสัปปะรด
นําใบตําลึงมาลางใหสะอาดแลวหั่นใสเครื่อง ใหวิตามินเอสูงมาก ซึ่งชวยบํารุงสายตา มี
ปน ใสน้ําตมครึ่งหนึง (7 ชอนคาว) ปนให
่  แคลเซี่ยม และฟอสฟอรัส ชวยบํารุงกระดูก
ละเอียด นําไปกรอง ใสน้ําที่เหลือคั้นเอาแตน้ํา และวิตามินซี ปองกันเลือดออกตามไรฟน นํา
นําน้ําที่ไดไปใสเกลือ น้ํามะนาว น้ําเชื่อม ชิมรส ใบมาตําใหละเอียด แกอาการแพ อาการ
ตามชอบ อักเสบ แมลงกัดตอย ชวยปองกันโลหิตจาง
โรคมะเร็งและหัวใจขาดเลือด
น้ําตําลึง

7. นําเนื้อแตงโม น้ํา น้ําเชื่อม เกลือ ใสในเครื่อง มีวิตามินเอชวยบํารุงสายตา และวิตามินซี
ปน นําไปปนใหละเอียด ชิมรสตามชอบ ชวยปองกันเลือดออกตามไรฟน ชวยขับ
ปสสาวะ ปากเปนแผล แกรอนใน แกกระหาย
น้ํา
น้ําแตงโม
นํามะเขือเทศลางใหสะอาด หั่นใหชิ้น มีเบตา-แคโรทีน สูงมาก ชวยตอตานมะเร็ง
พอประมาณ ใสในเครื่องปน พรอมน้ําเชื่อม
 และมีวิตามินซี สูงมากเชนกันปองกัน
เกลือ น้ําสุก ปนใหละเอียด ชิมรสตามชอบ เลือดออกตามไรฟน ทําใหเกิดความสดชื่นแก
กระหายน้ํา ผิวพรรณผองใส ชวยในการยอย
อาหารดีขึ้น ชวยฟอกเลือดและปองกัน
โรคมะเร็ง
น้ํามะเขือเทศ
นําใบเตยสดลางใหสะอาด หั่นเปนทอนๆใส ใชแตงสีอาหาร เพิ่มกลิ่นหอมใหอาหาร ชวย
หมอตมดวยน้ําสะอาด พอเดือดก็ลดไฟลง บํารุงหัวใจ ชวยลดอาการกระหายน้ํา ทําใหชุม
เคี่ยวไปเรื่อยๆจนมองเห็นสีของใบเตยสีเขียว ชื่น
ออนเจือจาง ตักใบเตยออกดวยการกรองให
เหลือแตน้ําใบเตย เอาเกลือปนใสครึ่งชอนชา
ตามดวยน้ําเชื่อม ปลอยใหเดือดตอไปอีก 5
นาที
อีกวิธีหนึง เอาใบเตยมาลางใหสะอาด ตาก
่
แดดใหแหงเอาไปคั่วแลวเก็บใสขวดหรือ
น้ําใบเตย กระปองแบบใบชา ก็จะได "ชาเตยหอม" เมื่อ
ตองการดื่มก็เอามาชงแบบชงน้ําชา กลิ่นหอม
ชวนดื่ม ราคาถูก
เ เอาวานหางจระเขมาปอกเปลือก ลางน้าเอา ํ ในวุนมีสารสําคัญออกฤทธิ์สมานแผล ชวย
ยางสีเหลืองออกใหหมด ตมใหสุกแลวนํามาหั่น เรง การเจริญเติบโตของเซลที่อยูรอบๆแผล
เปนชิ้นเล็กๆ ใบเตยหอมเชนกัน นํามาหั่นชิ้น ชวยบํารุงรางกายเนื่องจากการออนเพลีย
เล็กๆนําไปตมเพื่อเอาน้ํามาใชประโยชน .เอา พักผอนนอย ชวยระบบขับถายใหเปนปรกติ
วานหางจระเขผสมรวมกับน้ําเตยหอม น้ําเชื่อม
ใสเครื่องปน ตามดวยน้ําแข็งทุบ ปนจนละเอียด
เทใสแกวดื่มใดทัน
น้ําวานหาง
จรเข
รากและตน หั่นเปนชิ้นเล็กๆ ตากใหแหง ตม
แกทองอืดทองเฟอ ขับลม
เคี่ยวจนน้ํางวดลง
ใบชะพูล

8. รากบัวสด ฝานเปนแนวเฉียง ใสหมอตมจน ดับอาการรอนใน แกภูมิแพ ไซนัสอักเสบ
เนื้อรากบัวนิ่ม หอบหืด ผิวหนังซีด
น้ํารากบัว
ใชดอกแหง ลางน้ําใหสะอาด ใสหมอตมน้ํา ดื่มแกรอนใน กระหายน้ํา เปนยาชวยยอย มี
น้ําเก็กฮวย
เดือดนาน 5 นาที ฤทธิ์เปนยาระบายออนๆ
นอกจากนี้ยังมีน้ําสมุนไพรและชาสมุนไพรอีกหลายชนิดใหเลือกดืมตามความชอบสวนตัว ซึ่งในปจจุบันมีการ
่
ผลิตแบบสําเร็จรูป จึงสะดวกตอการบริโภค ดื่มวันละนิดจิบวันละหนอยแทนการดื่มชา กาแฟ น้ําอัดลม มิใชเพื่อ
ใคร แตเพื่อสุขภาพของเราๆ นั่นเอง
การดื่มที่ดีควรดื่มแบบจิบชาๆและควรดืมทันทีที่ปรุงเสร็จเพื่อใหไดคุณคาทางอาหารและยา การดื่มน้ําสมุนไพร
่
ชนิดเดียว ติดตอกันเปนระยะเวลานานๆอาจทําใหเกิดการสะสมสารบางชนิดที่มีฤทธิ์ตอรางกายได การดื่มน้ํา
สมุนไพรรอนๆที่มีอุณหภูมิ 60 องศาเซนเซียสขึ้นไปทําใหเยื่อบุผวหลอดอาหารเสียสภาพภูมิคุมกันเฉพาะที่และ
ิ
อาจทําใหมีการดูดซึมสารกอมะเร็ง,จุรินทรีย ฯลฯ ไดงาย