3. A luz é un tipo de enerxía radiante
(electromagnética)
4. Prodúcea o movemento dos electróns dos átomos.
Cando os electróns caen dun nivel enerxético máis alto a outro máis
baixo emiten o exceso de enerxía en forma de radiación.
Esta enerxía viaxa en
paquetes (fotóns ou
“cuantos” transportada
polas ondas
electromagnéticas.
A enerxía electromagnética é
a única forma de enerxía que
se pode transmitir no baleiro
(na ausencia de materia).
5. As ondas electromagnéticas están constituídas por campos magnéticos
e eléctricos perpendiculares que oscilan coa mesma frecuencia e
propáganse na mesma dirección a unha velocidade duns 300.000 km/s (a
velocidade da luz) no baleiro.
onda eléctrica
onda magnética
6. A frecuencia dunha onda é o seu número de vibracións.
A lonxitude dunha onda é a distancia entre o seu extremo inicial
e o da seguinte onda.
As ondas con lonxitudes grandes teñen frecuencias baixas e as ondas con
lonxitudes curtas teñen frecuencias altas.
8. A luz que vemos branca está formada por unha
mestura de diferentes lonxitudes de onda do
espectro visible desde o violeta ata o vermello.
9. A luz visible é a única parte da radiación electromagnética que percibe o ollo
humano. Algúns animais, como os insectos poden detectar a radiación
ultravioleta e outros, como as serpes a radiación infrevermella emitida por
outros animais. Outras radiacións pódense detectar con aparellos electrónicos
(radares, antenas parabólicas, radiotelescopios...) ou con películas especiais.
Imaxe cunha cámara de infravermellos
10. PROPAGACIÓN
DA LUZ
A luz propágase nos medios
transparentes en liña recta.
Cando choca cun obxecto que
impide o seu paso ou que a
absorbe fórmanse detrás del zonas
escuras, as sombras.
19. Luz visible
Átomo de
mercurio
Cátodo quente
electrón
Luz ultravioleta
Un tubo fluorescente é un recipiente que contén vapor de mercurio a
baixa presión mesturado cun gas inerte (argón).
A corrente eléctrica quenta os electrodos que están nos extremos e fainos
emitir electróns. Cando un electrón choca cun átomo de mercurio provoca que
un electrón exterior do mercurio salte a unha órbita máis alta. Ao volver á súa
órbita de estado fundamental ese electrón emite o seu exceso de enerxía en
forma de radiación ultravioleta que estimula o revestemento fosforescente do
interior do tubo e fai que emita luz visible
As lámpadas fluorescentes comezaron a usarse en 1935.
O mercurio vaporizado que conteñen as lámpadas fluorescente é moi
contaminante. Actualmente hai lámpadas que empregan xenón, un gas inerte
que non é perigoso para o medio ambiente.
20. Nas lámpadas de inducción ou de descarga non hai electrodos. Conteñen un
gas a baixa presión que produce luz visible cando unha corrente eléctrica pasa
por el. A cor da luz depende do tipo de gas (o sodio da luz amarela, o sodio con
aluminio luz azul-rosada...)
22. Reflexión da luz
Cando a luz choca contra un corpo que non a absorbe,
rebota modificando a dirección da súa propagación.
Isto é o que permite que vexamos os obxectos.
23. Reflexión regular
se a superficie na que rebotan os raios é lisa.
Os obxectos que reflicten a luz de forma regular chámanse espellos.
Son corpos opacos e pulidos.
Os raios de luz saen nunha sola dirección, de
tal xeito que o ángulo con que o raio incidente
chega ao espello é igual ao ángulo con que sae
reflectido.
24. espello plano: reflicte unha imaxe virtual da mesma
forma e tamaño, pero invertida no eixo de simetría.
31. espello cóncavo: a imaxe que se ve depende da
espello cóncavo obxecto ao espello. Se está preto vese
distancia do
ampliada e se está lonxe vese máis pequena e invertida.
45. As interferencias son debidas a
superficies que están moi próximas e
reflicten a luz de distinta maneira.
46. Refracción da luz
A luz no baleiro (no espazo entre os astros) e no aire
propágase a unha velocidade de 300.000 km/s. Pero en
outros medios transparentes a súa velocidade de
propagación é menor e a luz modifica a súa dirección de
propagación.
47. Velocidade da luz na auga = 125.000 km/s
Velocidade da luz no vidro = 200.000 km/s
Velocidade da luz no diamante = 125.000 km/s
48. As lentes son obxectos transparentes coas caras curvas.
O seu funcionamento está basado na refracción da luz.
Os raios que chegan á lente desvíanse e xúntanse nun punto chamado
foco.
A dioptría é a unidade para medir a converxencia das lentes ou a potencia
dos instrumentos ópticos. No caso de miopía ou hipermetropía correpóndese
coa converxencia positiva ou negativa das lentes correctoras.
57. As lentes dos faros (lentes de Fresnel) están
formadas por unha serie de aneis de pouco
espesor cun perfil deseñado de tal xeito que
todas teñen o mesmo foco principal.
DA
Faro de Estaca de Bares
58. As lentes convexas concentran toda a
enerxía da luz nun punto e poden facer
que ardan os materiais.
79. Un miraxe é unha ilusión óptica na
que os obxectos lonxanos aparecen
reflectidos nunha superficie lisa
como se fose unha superficie
líquida que, en realidade non existe.
80. Materiais opacos - sombras
Non deixan pasar a luz e producen sombras
material opaco (cartón)
83. Os reloxos de Sol indican a
hora pola sombra que
proxecta un gnomon sobre
unha superficie.
84. A cor
A luz branca está formada pola suma das cores vermella,
amarela e azul e as súas mesturas, e a reflexión de toda a luz
ou parte dela fai que poidamos ver as diferentes cores.
Mestura de cores con luz
Mestura de cores con pigmentos
Con tres cores (azul, maxenta e amarela) pódense formar todas as demais.
Na TV úsanse o azul, o maxenta e o verde.
85. Os corpos non transparentes teñen unhas características que lles fan
reflectir un tipo ou outro de cores. Se un corpo reflicte toda a luz verémolo
como o conxunto de todas as cores: branco.
Se un corpo absorbe toda a luz, veremos a ausencia de cor: negro.
E se reflicte unha determinada cor, esa é a cor que lle veremos.
86. A finais do século XVII
Isaac Newton, coa
axuda dun prisma de
vidro descompuxo a luz
visible nas súas sete
cores permitindolle a
explicación das mesmas
e proporcionandolle
tamén aos astrónomos
un novo medio para
estudiar as estrelas.
87. A este feito chámaselle
dispersión da luz e
ao conxunto das cores
espectro óptico da luz.
88. Este fenómeno sucede de xeito natural no arco da vella, cando a luz
do Sol atravesa as pingas de auga da choiva.
89. Uns pintores franceses do século XIX desenvolveron a técnica que se
coñece como puntillismo, consistente no emprego de puntos de cores
vivas para producir efectos tonais ao miralos a certa distancia.
Un sistema semellante emprega a imprenta e os monitores de TV.
Paul Signac.
Palacio dos
papas de
Avignon
97. Cámara réflex
1. Obxectivo
2. Portalentes
3. Diafragma
4. Obturador de plano focal
5. Película
6. Suxección de correa
7. Disparador
8. Mando de velocidades
9. Cámara de visor traseiro
11. Zapata do flash
12. Anel de enfoque
negativos e diapositivas
104. ocular
Microscopio
Un sistema formado por
oculares e obxetivos con
lentes que poden
conseguir ata 2.000
aumentos.
Os obxectos a observar
colócanse sobre uns
vidros especiais (porta e
cubreobxectos).
revólver
obxectivos
brazo
parafusos de enfoque
platina
diafragma
fonte de luz
106. Lupa binocular
oculares
Ten dous oculares que poden
adaptarse aos ollos.
Proporciona menos aumentos
que o microscoipio pero ten
máis campo de visión.
obxectivos
parafusos de enfoque
brazo
diafragma
fonte de luz
platina
114. RAIO LÁSER. Luz coherente
LASER son as iniciais en inglés de “amplificación da luz por emisión estimulada
de radiación”
Un raio láser é un feixe de luz concentrada da mesma lonxitude de onda.Todos
os fotóns dun raio láser teñen a mesma cantidade de enerxía. A luz ten unha
mesma frecuencia ao ser emitida por átomos co mesmo nivel de excitación polo
que todos os fotóns son emitidos polos átomos no mesmo instante.
115. USOS
Un láser ten tres partes fundamentais: o material que produce o raio, unha fonte
de enerxía e os reflectores que concentran a luz (normalmente espellos).
Existen diferentes tipos de láser.
Segundo a a radiación que emiten: de microondas (chamado máser), de
infravermella, de ultravioleta, de raios X.
Segundo o tipo de material que se emprega para producir a radiación: sólidos
(rubí...), gasosos (CO2), químicos (iodo), semicondutores, de electróns...
116. O láser emprégase en medicina (como un
bisturí que corta, cauteriza ou solda) para
cortar e perfilar materiais (especialmente
metais) para o trazado de liñas rectas, para
medicións, en lectores de códigos de barras e
discos compactos, nas impresoras...
USOS
119. Forno solar
Un conxunto de espellos concentran a luz sobre un depósito para quecer
auga e mover unha turbina que á súa vez move un xerador eléctrico.
120. Refractómetro
Determina a densidade dun líquido en
función da refracción da luz.
Emprégase para calcular o grao alcohólico
dunha bebida a partir do estudo da
cantidade de azucre.
USOS
121. Febra óptica
É un fío moi fino de material
transparente (vidro ou materiais
plásticos) polo que se envían
pulsos de luz que transmiten os
datos.
A luz propágase polo interior da
febra por reflexión.
122. Endoscopio
Instrumento de uso médico para visualizar o interior do corpo.
Básase na reflexión da luz no interior dun tubo.
Os actuais empregan febra óptica. Unhas febras levan a luz ao interior
dos órganos e outras transmiten a imaxe.
