Lekcja 1: Ogólna charakterystyka i podział pojazdów rolniczych

1. Ogólna charakterystyka i podział
pojazdów rolniczych

2. Ogólna
charakterystyka i podział
pojazdów rolniczych
● Charakterystyka pojazdów rolniczych
● Podział ciągników rolniczych
● Ogólna budowa ciągnika rolniczego

3. Charakterystyka
pojazdów rolniczych
https://linkd.pl/p2uu9

4. Pojazdem rolniczym nazywa się pojazd
mechaniczny, którego cechy konstrukcyjne
decydują o jego rolniczym przeznaczeniu.
Przyjmując za kryterium podziału sposób
użytkowania, pojazdy rolnicze dzieli się na
następujące grupy:
• ciągniki rolnicze
• samochody osobowe
• samochody towarowe
• samochody ciężarowe
• maszyny samojezdne
Klasyfikacja pojazdów
stosowanych w rolnictwie

5. Ciągniki rolnicze
● Ciągniki rolnicze – to pojazdy, których
podstawowym zadaniem jest współpraca z
narzędziami i maszynami rolniczymi.
● Według prawa o ruchu drogowym ciągnik
rolniczy to pojazd silnikowy, skonstruowany do
używania łącznie ze sprzętem do prac rolnych,
leśnych lub ogrodniczych.
● Ciągnik taki może być również przystosowany do
ciągnięcia przyczep oraz do prac ziemnych. Tak
połączony ciągnik z narzędziem, maszyną
lub przyczepą tworzy agregat maszynowy lub
agregat transportowy.

6. Ciągniki rolnicze są wykorzystywane przede wszystkim jako
źródło siły uciągu i napędu dla narzędzi i maszyn
rolniczych.
Ciągnik rolniczy kołowy:
1 - siedzisko, 2 - otwierany dach
kabiny, 3 - koło kierownicy,
4 - tłumik, 5 - wycieraczka,
6 - maska silnika, 7- silnik,
8 - osłona chłodnicy,
9 - reflektor przedni,
10- obciążniki przednie
z zaczepem przednim wewnątrz,
11 - koło jezdne przednie,
12 - oś przednia,
13 - błotnik przedni,
14 - osłona akumulatora,
15 - stopnie do kabiny,
16 - drzwi kabiny, 17- koło
jezdne napędzane tylne,
18 - obciążniki kół tylnych,
19 - błotnik tylny, 20 - lusterko
boczne, 21 - kabina,
22 - oświetlenie tylne robocze

7. Trzypunktowy układ
zawieszenia (TUZ)
● Ciągnik rolniczy ma możliwość
przekazywania energii użytecznej
poprzez zaczep lub poprzez
wałek odbioru mocy (WOM), jak
również przez zespół hydrauliki
zewnętrznej.
● Maszyny i urządzenia
współpracujące z ciągnikiem
można montować przy użyciu
trójpunktowego układu
zawieszenia (TUZ), które w
większości maszyn znajduje się z
tyłu maszyny.

8. Ciągnik rolniczy
● znajduje zastosowanie przede wszystkim w
rolnictwie, do wykonywania prac polowych oraz
transportowych.
● Wynikają stąd niektóre jego cechy
charakterystyczne, takie jak:
- dobre własności poruszania się w terenie,
- zwrotność,
- niewielki nacisk jednostkowy na glebę,
- uniwersalność zastosowania lub zawężona
specjalizacja związana głównie z rodzajem osprzętu
ciągnika lub jego cechami zewnętrznymi, np. niewielka
wysokość czy szerokość.

9. Samochody stosowane
w rolnictwie
● mają za zadanie umożliwić transport w
określonych warunkach (np. czas, zasięg) oraz z
określonymi parametrami transportu (np.
temperatura, objętość itp.).
● można podzielić je na:
- pojazdy do transportu osób (osobowe)
- pojazdy do transportu towarów i zwierząt
(dostawcze lub towarowe).
- samochody osobowo–towarowe

10. Nadwozia mogą być:
● typu skrzyniowego – skrzynia może być
zamocowana na stałe lub podnoszona.
● typu furgon – posiadających sztywny dach i
ściany. Załadunek może odbywać się
przez odchylane drzwi tylne lub boczne.
● specjalne – zbudowane do przewozu określonego
rodzaju ładunku lub produktu,
np. cysterna do przewozu cieczy lub materiałów
sypkich (zboża), dłużyca – przeznaczona do
przewozu drewna, chłodnia.

11. ●Samochody osobowo i towarowe, ze względu na swoją
konstrukcję, są wykorzystywane przede wszystkim do
przewozu kilku pasażerów i niewielkich ładunków.
●Często konstrukcja nadwozia umożliwia dokonywanie zmian
wielkości i przeznaczenia powierzchni.
FSR Tarpan

12. ●Współczesne rolnicze samochody ciężarowe są wyposażone w
napęd wszystkich kół.
●Wysokie zawieszenie sztywnej ramy ułatwia poruszanie się
pojazdu po nierównościach.
●Skrzynie ładunkowe mogą być specjalnie dostosowywane do
charakteru przewożonych ładunków (materiały objętościowe,
sypkie, pasze, zwierzęta hodowlane).
●Rama samochodu może być dostosowana do podłączenia różnego
osprzętu wykorzystywanego nie tylko w pracach rolniczych, ale
także w innych gałęziach gospodarki. Tego typu pojazdy nazywają
się również nośnikami narzędzi. Obecnie na polskim rynku są
dostępne różne modele Unimog firmy Mercedes-Benz.

13. Różne modele Unimog firmy Mercedes-Benz.

14. ● Bardzo często do samochodu lub ciągnika
rolniczego podłącza się przyczepę w celu
zwiększenia możliwości transportowych takiego
zespołu.
● Przyczepy ze względu na ilość osi dzielimy na:
jednoosiowe
dwuosiowe
wieloosiowe

15. Ze względu na przeznaczenie
przyczepy rolnicze można podzielić na:
● uniwersalne
● do przewozu zwierząt
● przeładowcze
● do przewozu bel
● budowlane
● do transportu kontenerów lub pojemników
● samozbierające
● rozrzutniki obornika
● cysterny, beczki, beczkowozy

16. MASZYNY SAMOJEZDNE
● Maszyny samojezdne – to sprzęt o bardzo wąskim
zakresie zastosowania np. kombajn
zbożowy, do zbioru porzeczek.
● Maszyny rolnicze samobieżne mają wszystkie
zespoły napędowe podobne do zespołów ciągnika
rolniczego.
● Posiadają one ogólne cechy pojazdu, ale ze
względu na ich walory użytkowe zaliczane są do
maszyn rolniczych;
- kombajn rolniczy
- kombajn ziemniaczany
- kombajn do zbioru buraków
- kombajny do zbioru gatunków roślin sadowniczych

17. ● W Polsce spotyka się m.in. kombajny do zbioru
malin, porzeczek, agrestu, borówki, ogórków, cebuli,
marchwi i kapusty. Na niewielką skalę stosowane są
kombajny do zbioru wiśni i jabłek.
● Kosiarka pokosowa samojezdna – maszyna rolnicza
służąca do koszenia i układania pokosów regularnej
szerokości z roślin niskołodygowych (lucerna,
koniczyna, groch, zboża, trawy) a także rzepaku.

18. Podział ciągników rolniczych

19. ●Ciągniki rolnicze można dzielić ze względu na konstrukcję
mechanizmów jezdnych, przeznaczenie i siłę uciągu.
●W zależności od rodzaju mechanizmów jezdnych ciągniki
rolnicze dzieli się na:
●kołowe
●gąsienicowe
●półgąsienicowe
●Ciągniki kołowe, dzięki dużej łatwości poruszania się po
drogach, znajdują również szerokie zastosowanie w transporcie.
●Ciągniki czterokołowe napędzane tylko na tylną oś oznacza się
symbolem 4K2, gdzie cyfra 4 oznacza liczbę kół, litera K
ciągnik kołowy, a cyfra 2 - napęd na dwa koła.
●Ciągniki z napędem na cztery koła oznacza się symbolem 4K2a,
jeśli koła przednie są mniejsze od tylnych lub 4K4, jeśli
wszystkie koła mają jednakowy wymiar. Firmy zagraniczne
stosują inne oznaczenia. Dla ciągników z napędem na dwa koła -
2WD (2 wheel driver), a na cztery - 4WD (4 wheel driver).

20. W zależności od mocy silnika i nominalnej siły uciągu
ciągniki, według Systemu Maszyn Rolniczych,
zakwalifikowane zostały do poszczególnych klas:
Nr klasy
Nominalna siła uciągu,
kN
Wymagana moc silnika,
kW
1 do 1 2,6 ÷ 3,3*)
5,2 ÷ 5,9**)
2 2 min. 10
3 4 13,2 ÷ 14,7
4 6 25,7 ÷ 30
5 9 37 ÷ 44
6 14 55 ÷ 73,5
7 20 88 ÷ 110
8 30 118 ÷ 147
9 50 150 ÷ 200
10 60 206 ÷ 257
*) jednokołowy
**) jednoosiowy

21. Mikrociągnik jednoosiowy PRO TRAC 500 R
W zależności od ilości osi w ciągniku rolniczym
wyróżniamy ciągniki:
jednoosiowe
dwuosiowe
wieloosiowe

22. Mikrociągnik dwuosiowy TV 521

24. Ciągnik Fendt 900 Vario

25. Dzięki obrotowej kabinie możemy wykorzystać
ciągnik Xeriona w „każdym kierunku”.

26. Zależnie od rodzaju pracy
oraz potrzebnej siły uciągu
można dokonać kolejnej klasyfikacji ciągników
rolniczych:
ciągniki przeznaczone do prac ciężkich lub prac
lekkich,
ciągniki szkółkarskie sadownicze, warzywnicze,
ciągniki ogólnego przeznaczenia,
ciągniki do upraw międzyrzędowych,
ciągniki ogrodowe,
ciągniki melioracyjne,
ciągniki do prac w terenach górskich.

27. Ze względu na miejsce
zamocowania narzędzia
roboczego
● ciągniki można podzielić na:
przeznaczone do prac z narzędziami wleczonymi
ewentualnie zawieszanymi z tyłu ciągnika,
z nośnikiem narzędzi, w których narzędzia można
mocować zarówno z przodu,
z tyłu jak i między osiami ciągnika,
półnośniki narzędzi – umożliwiające mocowanie
narzędzi między osiami i z tyłu ciągnika.

28. Nośnik narzędzi

29. Ogólna budowa ciągnika
rolniczego

30. Ciągnik rolniczy składa się z:
● silnika (najczęściej silnika z zapłonem
samoczynnym, znanym powszechnie jako
silnik Diesla), który stanowi źródło napędu ciągnika
i elementów z nim współpracujących
tzw. osprzętu;
mechanizmów przenoszących napęd,
mechanizmów jezdnych,
mechanizmów kierowania,
osprzętu, np. urządzenia hydrauliczne,
zaczepowe,
kabiny operatora (nie jest to element zawsze
występujący w ciągniku, a jego występowanie
zależy głównie od przeznaczenia ciągnika.

32. ●Źródłem energii ciągnika jest silnik, którego praca wprawia w
ruch koła napędowe ciągnika oraz służy do napędu mechanizmów
pomocniczych, np. prądnicy, pompy podnośnika hydraulicznego,
sprężarki itp.
●Tuż za silnikiem znajduje się sprzęgło; zadaniem jego jest
włączanie lub wyłączanie napędu z silnika na dalsze mechanizmy
ciągnika.
●Skrzynia przekładniowa służy do zmiany prędkości ruchu ciągnika.
Jednocześnie ze zmianą prędkości zmienia się siła napędowa na
kołach ciągnika, tak że im większa jest prędkość jazdy, tym
mniejsza jest siła napędowa.
●Za skrzynią przekładniową znajduje się tylny most,
w którym mieści się przekładnia główna, mechanizm różnicowy oraz
przekładnie zwolnic.
●Na osiach napędzanych kół zębatych zwolnic osadzone są koła
napędowe ciągnika.

33. ●Przed zwolnicami na półosiach umieszczone są hamulce,
które służą do zatrzymywania ciągnika oraz zmniejszania
w razie potrzeby promienia skrętu.
●Do kierowania ciągnikiem przeznaczony jest mechanizm
kierowniczy połączony ze skrętnymi kołami przednimi.
●Ciągnik rolniczy jest wyposażony ponadto w urządzenia
umożliwiające jak najlepsze jego wykorzystanie do pracy
w gospodarstwie.
Zaliczyć do nich należy przede wszystkim:
●podnośnik hydrauliczny narzędzi i maszyn zawieszanych,
●wał przekaźnika mocy do napędu tych maszyn,
●układ pneumatyczny do hamowania przyczep
●zewnętrzny układ hydrauliczny (służący do zasilania
olejem pod ciśnieniem cylindrów ładowaczy czołowych,
przyczep wywrotek itp.).

34. Schemat układu kierowniczego
jednokrążkowego

35. Schemat hydrostatycznego
układu kierowniczego

36. Schemat sprzęgła
dwustopniowego

37. Mechanizmy przeniesienia
napędu ciągnika rolniczego

38. Schemat tylnego mostu

39. Schemat skrzyni
przekładniowej z reduktorem

40. Dodatkowe wyposażenie
ciągnika rolniczego

41. Podnośnik hydrauliczny

42. Rozrusznik

43. Mechanizmy hamulcowe

44. Tarczowy mechanizm
hamulcowy

45. Mechanizmy uruchamiające
hamulce

46. Pneumatyczny mechanizm
uruchamiające hamulce

47. koniec