poligami atau mempunyai isteri lebih dari seorang

1. Nama
Mohd Adnan bin Abdul Kadir 13040207
Ahmad Firdaus bin Zakaria 13040148
Mohd Izzat Nazirul bin Abdullah 13040223
Hilmi Firdaus bin Hishamudin 13040169
Muhd Farhan bin A Rahman 13060142
Lecturer:Ustaz Mahfuzan Gaddafi bin Mahmud

2. TAJUK
• PROSEDUR POLIGAMI DI MAKHAMAH
SYARIAH

3. PENGENALAN
• Poligami adalah sesuatu yang diharuskan dalam islam. Ini suatu ketetapan yang tidak
dapat dinafikan. Ayat-ayat al-quran tentang keharusannya dan hadis-hadis Rasulullah
s.a.w tentang kewajipan berlaku adil, pembahagian giliran dan sebagainya dalam
berpoligami menunjukkan betapa pengaturan syariat dalam hal ini telah diperincikan.
Poligami juga boleh ditakrifkan sebagai perkahwinan yang melibatkan lebih daripada
seorang isteri . Dari segi takrif perkataan yang paling sesuai ialah ‘poligni’ namun istilah
yang menjadi kebiasaan dalam masyarakat ialah ‘poligami’ yang bermaksud seorang
lelaki boleh mempunyai lebih daripada seorang isteri.

4. PENDAHULUAN
• Isu poligami di lihat sebagai isu yang sering menimbulkan tanggapan negatif bagi
sesetengah pihak di Malaysia terutamanya bagi kaum wanita. Ini kerana, mereka enggan
berkongsi kasih dan dimadukan dengan memberi berbagai-bagai sebab dan alasan.
• Sesungguhnya terdapat peruntukan-peruntukan di dalam Enakmen Undang-Undang
Keluarga Islam negeri-negeri bagi memastikan keadilan ke atas kaum wanita serta
memastikan konsep poligami yang telah disyariatkan itu tidak bertentangan dengan
prinsip keadilan yang sebenarnya.
1

5. DALILAL-QURAN
Dan jika kamu takut tidak berlaku adil terhadap perempuan-perempuan
yatim (apabila kamu berkahwin dengan mereka), maka berkahwinlah
dengan sesiapa yang kamu berkenan dari perempuan-perempuan (lain):
dua, tiga atau empat. Kemudian jika kamu bimbang tidak akan berlaku
adil (di antara isteri-isteri kamu) maka (berkahwinlah dengan) seorang
sahaja, atau (pakailah) hamba-hamba perempuan yang kamu miliki. Yang
demikian itu adalah lebih dekat (untuk mencegah) supaya kamu tidak
melakukan kezaliman.(surah an-nisa ayat 3)
2

6. POLIGAMI MENURUT PERSPEKTIF ISLAM
Poligami sering dilihat sebagai suatu perkara yang negatif oleh sesetengah pihak
terutamanya kaum wanita di Malaysia. Persepsi buruk yang sering dilontarkan oleh
pihak yang tidak begitu memahaminya menyebabkan pelbagai permasalahan timbul
dalam masyarakat Islam, walhal kelonggaran berkahwin lebih daripada satu yang
dibenarkan oleh Allah s.w.t. ini jelas mempunyai hikmah yang berasaskan prinsip
keadilan di sebaliknya.
3

7. KONSEP POLIGAMI DALAM SISTEM
PERUNDANGAN ISLAM
• Dalam konteks perundangan Islam di Malaysia, perkara yang berhubung dengan poligami
telah digubal dan diperuntukkan di bawah Akta/Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam di
Negeri-Negeri. Peruntukan dalam undang-undang itu telah digubal berdasarkan hukum Syarak
dengan mengambil kira prinsip siyasah syar’iyyah bagi memastikan konsep keadilan terus
terpelihara.
• Sekalipun Islam membenarkan amalan berpoligami, namun setiap lelaki Islam yang ingin
berpoligami di Malaysia adalah tertakluk kepada peruntukan-peruntukan yang terdapat dalam
Akta/Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam di Negeri masing-masing sebelum mereka
dibenarkan untuk berpoligami oleh Mahkamah Syariah.
4

8. SYARAT BERPOLIGAMI
• Berkemampuan Untuk Menanggung Nafkah Isteri-isteri
• Berlaku Adil Kepada Isteri-isteri
• Adil Dalam Menyediakan Kediaman
• . Adil Dalam Giliran Bermalam
• Adil Dalam Musafir
5

9. SEBAB DIHARUSKAN BERPOLIGAMI
MANDUL
ISTERI MENDERITA SAKIT YANG BERPANJANGAN
ISTERI SUKAR DIDIDIK
SUAMI SENTIASA BERMUSAFIR
TABIAT BIOLOGI LELAKI BERBEZA DENGAN WANITA
JUMLAH WANITA LEBIH RAMAI DARI LELAKI
6

10. POLIGAMI DALAM UNDANG-UNDANG
KELUARGA ISLAM MALAYSIA
• Semua negeri di Malaysia memperuntukkan bahawa setiap permohonan
untuk berpoligami mestilah mendapat kebenaran bertulis dari Mahkamah
Syariah atau pun Hakim Syariah Dalam Seksyen 23(1), Akta Undang-
undang Keluarga Islam 1984, memperuntukan dengan jelas tentang
perkara ini
7

11. Ketidakseragaman Akta atau Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam mengenai
poligami di negeri-negeri telah disalahgunakan oleh golongan-golongan tertentu.
Peruntukan mengenai izin atau tidak daripada isteri ada terkandung dalam seksyen 23
akta 303:
• Pulau Pinang 1985
• Johor 1990
• Negeri Sembilan 1984
• Seksyen 17 dalam Undang-Undang Keluarga Islam Kedah 1979, Pahang, Selangor dan
Melaka
8

12. Enakmen Keluarga Islam Negeri Kelantan, Terengganu dan Perak tidak
memperuntukan bahawa pandangan isteri diperlukan untuk menentukan
layak atau tidak seseorang suami itu berpoligami.
Syarat utama untuk berpoligami di dalam Enakmen Undang-Undang Keluarga di
negeri Kelantan, Terengganu dan Perak hanyalah perlu mendapat kebenaran
bertulis daripada Qadi atau Hakim Syar’ie dan keputusan terletak pada
kebijaksanaan Hakim sepenuhnya
9

13. PROSEDUR PERMOHONAN POLIGAMI
#Pemohon memfailkan aduan di Pejabat Agama Islam Daerah (Isi borang aduan).
#Sessi kaunseling untuk perbincangan, nasihat dan mendapatkan panduan.
#Dapatkan borang 2 B permohonan berpoligami di Pejabat Agama Islam Daerah yang berdekatan.
#Pemohon membuat akuan sumpah di hadapan Ketua Pendaftar / Pendaftar / Timbalan Pendaftar / Penolong Pendaftar bagi
kariah masjidnya dengan membawa 2 orang saksi lelaki.
#Mendaftarkan kes permohonan berpoligami di Mahkamah Syariah dengan melampirkan dokumen yang berkaitan.
#Perbicaraan di Mahkamah Rendah Syariah (ditetapkan mengikut giliran kes permohonan).
#Keputusan/perbicaraan - dapatkan surat kebenaran nikah (Seksyen 23).
#Jika mendapat kelulusan, rujuk semula ke Pejabat Agama Islam Daerah. Serahkan surat kebenaran nikah (Seksyen 23)
kepada pihak perempuan untuk dilampirkan dengan permohonan beliau semasa berurusan dengan Penolong Pendaftar
Nikah di kariah masjid yang berkenaan.
10

14. DOKUMEN YANG DIPERLUKAN
- Borang 2 B (permohonan berpoligami)
- Salinan slip gaji akhir / akuan sumpah jumlah pendapatan.
- Salinan kad pengenalan pemohon dan isteri yang sedia ada.
- Salinan surat nikah dengan isteri atau isteri-isteri yang sedia ada.
- Salinan surat beranak anak-anak.
- Pengisian borang-borang Mahkamah Syariah.
- Bayaran/fee Mahkamah.
- Surat laporan aduan Pejabat Agama.
- Bagi pemohon yang baru memeluk agama Islam, hendaklah mengemukakan kad perakuan memeluk Islam
- Surat kelulusan daripada Kor Angkatan Tentera jika pemohon seorang anggota tentera.
- Surat kelulusan daripada Polis Diraja Malaysia jika pemohon seorang anggota polis.
- Salinan lain-lain dokumen berkaitan.
11

15. subseksyen 23(1) Akta Undang-Undang Keluarga
Islam (Wilayah-Wilayah Persekutuan) 1984 [Akta 303]
• mendapat kebenaran terlebih dahulu secara bertulis daripada Mahkamah, membuat akad
nikah perkahwinan yang lain dengan perempuan lain.”.
• lelaki yang ingin berpoligami hendaklah terlebih dahulu mendapat kebenaran bertulis
daripada Mahkamah Syariah. Sekiranya akad nikah dijalankan sebelum kebenaran
berpoligami diperolehi, maka perkahwinan itu tidak boleh didaftarkan di Pejabat Agama
Islam kecuali setelah Mahkamah Syariah berpuas hati bahawa perkahwinan itu sah
menurut hukum Syarak. Perkara ini telah dinyatakan di bawah subseksyen 23(1A) Akta
303, iaitu seperti yang berikut:
12

16. “(1A) Sesuatu perkahwinan yang diakadnikahkan tanpa kebenaran
Mahkamah di bawah subseksyen (1) tidak boleh didaftarkan di bawah
Akta ini melainkan jika Mahkamah berpuas hati bahawa perkahwinan
itu adalah sah mengikut Hukum Syarak dan Mahkamah telah
memerintahkan supaya perkahwinan itu didaftarkan tertakluk kepada
seksyen 123.”.
13

17. POLIGAMI TANPA KEBENARAN MAHKAMAH
SYARIAH
Seseorang lelaki, berkahwin lagi di mana-mana jua pun dalam masa
perkahwinannya yang sedia ada masih berterusan tanpa mendapat kebenaran
secara bertulis terlebih dahulu dari Mahkamah maka dia melakukan suatu
kesalahan dan hendaklah dihukum denda tidak melebihi satu ribu ringgit atau
dipenjarakan tidak melebihi enam bulan atau kedua-duanya.”.
14

18. Peruntukan subseksyen 23(3) Akta yang sama pula memperuntukkan bahawa sesuatu
permohonan poligami hendaklah disertai dengan suatu iqrar yang menyatakan mengenai:
(a) alasan mengapa perkahwinan yang dicadangkan itu dikatakan patut atau perlu;
(b) pendapatan pemohon;
(c) butir-butir komitmen, kewajipan dan tanggungan kewangan;
(d) bilangan orang tanggungan termasuk orang yang akan ditanggung;
(e) keizinan atau pandangan isteri yang sedia ada telah diperolehi atau tidak terhadap
perkahwinan yang dicadangkan itu.
15

19. Permohonan poligami juga diperketatkan lagi dengan adanya peruntukan subseksyen 23(4)
Akta 303. Syarat-syarat yang dinyatakan di bawah subseksyen 23(4) adalah bagi memastikan
isteri-isteri mendapat keadilan supaya hak mereka terpelihara dan dilindungi. Subseksyen
23(4) memperuntukkan seperti yang berikut:
(a) bahawa perkahwinan yang dicadangkan itu adalah patut atau perlu
(b) bahawa pemohon mempunyai kemampuan
(c) bahawa pemohon akan berupaya memberi layanan sama rata
(d) bahawa perkahwinan yang dicadangkan itu tidak akan menyebabkan darar
syarie kepada isteri atau isteri-isteri sedia ada.”.
16

20. PERUNTUKKAN SUBSEKSYEN 23(9)(a) DAN (b)
AKTA 303, iaitu:
• (a) untuk menghendaki seseorang untuk membuat pembayaran nafkah kepada isteri
atau isteri-isterinya yang sedia ada.
• (b) memerintahkan supaya apa-apa aset yang telah diperoleh oleh pihak-pihak itu dalam
masa perkahwinan itu melalui usaha bersama mereka dibahagikan antara mereka
atau supaya mana-mana aset itu dijual dan hasil jualan itu dibahagikan.”.
17

21. FAKTOR POLIGAMI TANPA KEBENARAN
MAHKAMAH
• Prosedur permohonan poligami yang ketat
• Dakwaan bahawa peruntukan yang ada bertentangan dengan Hukum
Syarak
• Tidak mendapat kebenaran isteri
• Permohonan poligami ditolak
18

22. KESAN POLIGAMI TANPA KEBENARAN
MAHKAMAH
• a. Kesan dari sudut undang-undang
• b. Kesan kepada institusi keluarga
• c. Kesan kepada pasangan
• d. Kesan kepada anak-anak
19

23. KESIMPULAN
• Islam membenarkan poligami tetapi tertakluk dengan syarat-syarat tertentu bagi memastikan
konsep keadilan selaras dengan al-Quran. Sesungguhnya keharusan poligami adalah untuk
menyelesaikan masalah sosial dalam masyarakat dan bukanlah untuk sebaliknya.Walaupun
begitu, keharusan berpoligami ini telah di salah gunakan oleh sesetengah pihak suami yang
menyebabkan kezaliman serta penganiayaan kepada pihak isteri.
• Akta/Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam di Negeri-Negeri juga telah digubal bagi
memperuntukkan secara jelas mengenai perkara yang berkaitan dengan poligami. Ia dijadikan
sebagai satu mekanisme untuk memastikan perkahwinan poligami yang adil dapat dicapai.
20

24. RUJUKAN
• Abdul Jalil bin Mohd Hassan. 1993. Perkahwinan dalam Islam (Berdasarkan kepada
Dalil, Hukum, Hikmat dan Panduan Kebahagiaan). A.S Noordeen: Kuala Lumpur.
• Mimi Kamariah Majid. 1992. Undang-Undang Keluarga di Malaysia. Malayan Law
Journal Sdn Bhd : Kuala Lumpur.
• http://www.islam.gov.my/sites/default/files/e-penerbitan/poligamie-book.pdf
• http://www.mesra.net/forum/lofiversion/index.php/t122810.html
21