SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 50
ÇARPANLARA AYIRMA VE SADELEŞTİRME
KONU ANLATIMI
ÇARPANLARA AYIRMA
SADELEŞTİRME
En az iki terim arasında ortak çarpan bulunarak
sadeleştirme, bir diğer işlem adıyla bölme yapılır.
ÇARPANLARA AYIRMA
SADELEŞTİRME
Ortak Çarpan Parantezine Alma
Herhangi bir ifadeyi ortak çarpan parantezine almak için
her terimi oluşturan ortak çarpanlar bulunur ve çarpan
parantezine alınır.
ifadesinde 20, 12 ve 4 sayılarının ortak çarpanı
4′tür. Dolayısıyla bu ifadeyi 4 ortak çarpan parantezine
alabiliriz:
Görüldüğü üzere bir ifadeyi ortak çarpan parantezine
almak demek, o ifadenin içindeki terimleri tek tek ortak
çarpana bölmeyi gerektirmektedir.
ÇARPANLARA AYIRMA
SADELEŞTİRME
Yok Etme Metodu
Yok edilmesi istenilen bilinmeyenin katsayıları aynı
ancak işaretleri ters yapılmalıdır.
Örnek: 2a+3b=12 iken, a+b=6 ise a’yı yok etmek için
ikinci denklem -2 ile çarpılır.
b=0 bulunduğuna göre denklemlerin herhangi
birinin yerine bu değer konulur;
a+0=6 => a=6 değerine ulaşılır.
ÇARPANLARA AYIRMA
SADELEŞTİRME
Birini Diğeri Cinsinden Yazma
a’nın b cinsinden değeri sorulursa a yalnız bırakılır
ÇARPANLARA AYIRMA
ORTAK ÇARPAN PARANTEZİNE ALMA
En az dört terimi olan ifadeler ortak çarpan
parantezine alınacak biçimde gruplandırılır, sonra
ortak çarpan parantezine alınır.
ÇARPANLARA AYIRMA
ÖZDEŞLİKLER
1. İki Kare Farkı - Toplamı
1) a2 – b2 = (a – b)(a + b)
2) a2 + b2 = (a + b)2 – 2ab
3) a2 + b2 = (a – b)2 + 2ab
2. İki Küp Farkı - Toplamı
1) a3 – b3 = (a – b)(a2 + ab + b2 )
2) a3 + b3 = (a + b)(a2 – ab + b2 )
3) a3 – b3 = (a – b)3 + 3ab(a – b)
4) a3 + b3 = (a + b)3 – 3ab(a + b)
ÇARPANLARA AYIRMA
ÖZDEŞLİKLER
3. n. Dereceden Farkı - Toplamı
a) n bir sayma sayısı olmak üzere,
xn – yn = (x – y)(xn – 1 + xn – 2y + xn – 3 y2 + ... + xyn – 2 + yn – 1)
dir.
b) n bir tek sayma sayısı olmak üzere,
xn + yn = (x + y)(xn – 1 – xn – 2y + xn – 3 y2 – ... – xyn – 2 + yn – 1)
dir.
ÇARPANLARA AYIRMA
ÖZDEŞLİKLER
4. Tam Kare İfadeler
a) (a + b)2 = a2 + 2ab + b2
b) (a – b)2 = a2 – 2ab + b2
c) (a + b + c)2 = a2 + b2 + c2 + 2(ab + ac + bc)
d) (a + b – c)2 = a2 + b2 + c2 + 2(ab – ac – bc)
ÇARPANLARA AYIRMA
ÖZDEŞLİKLER
n bir tam sayı ve a ≠ b olmak üzere,
• (a – b)2n = (b – a)2n
• (a – b)2n – 1 = –(b – a)2n – 1 dir.
• (a + b)2 = (a – b)2 + 4ab
ÇARPANLARA AYIRMA
5. (a ± b)n nin Açılımı
Pascal Üçgeni
(a + b)n açılımı yapılırken, önce a nın n . kuvvetten başlayarak azalan, b
nin 0 dan başlayarak artan kuvvetlerinin çarpımları yazılıp toplanır.
Sonra n nin Paskal üçgenindeki karşılığı bulunarak kat sayılar belirlenir.
(a – b)n yukarıdaki biçimde yapılır ancak b nin; çift kuvvetlerinde terimin
önüne (+), tek kuvvetlerinde terimin önüne (–) işareti konulur.
ÇARPANLARA AYIRMA
5. (a ± b)n nin Açılımı
Pascal Üçgeni
 (a + b)3 = a3 + 3a2b + 3ab2 + b3
 (a – b)3 = a3 – 3a2b + 3ab2 – b3
 (a + b)4 = a4 + 4a3b + 6a2b2 + 4ab3 +b4
 (a – b)4 = a4 – 4a3b + 6a2b2 – 4ab3 + b4
ÇARPANLARA AYIRMA
5. (a ± b)n nin Açılımı
Pascal Üçgeni
 a4 + a2 + 1 = (a2 + a + 1)(a2 – a + 1)
 a4 + 4 = (a2 + 2a + 2)(a2 – 2a + 2)
 a4 + 4b4 = (a2 + 2ab + 2b2)(a2 – 2ab + 2b2)
 a3 + b3 + c3 – 3abc =
(a + b + c)(a2 + b2 + c2 – ab – ac – bc)
ÇARPANLARA AYIRMA
ax2 + bx + c BİÇİMİNDEKİ ÜÇ TERİMLİNİN
ÇARPANLARA AYRILMASI
ax2 + bx + c ifadesini çarpanlarına ayırırken birkaç
yöntem kullanılır.
1. Yöntem
A- a = 1 için,
b = m + n ve c = m × n olmak üzere,
ÇARPANLARA AYIRMA
ax2 + bx + c BİÇİMİNDEKİ ÜÇ TERİMLİNİN
ÇARPANLARA AYRILMASI
B- a ≠ 1 İken
m × n = a, mp + qn = b ve c = q × p ise
ax2 + bx + c = (mx + q) × (nx + p) dir.
ÇARPANLARA AYIRMA
ax2 + bx + c BİÇİMİNDEKİ ÜÇ TERİMLİNİN
ÇARPANLARA AYRILMASI
2. Yöntem
Çarpımı a × c yi,toplamı b yi veren iki sayı bulunur.
Bulunan sayılar p ve r olsun.
Bu durumda,
daki ifade gruplandırılarak çarpanlarına ayrılır.
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 1
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 1
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 2
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 2
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 3
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 3
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 4
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 4
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 5
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 5
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 6
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 6
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 7
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 7
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 8
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 8
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 9
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 9
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 10
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 10
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 11
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 11
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 12
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 12
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 13
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 13
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 14
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 14
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 15
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 15
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 16
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 16
ÇARPANLARA AYIRMA
Örnek 17
ÇARPANLARA AYIRMA
Çözüm 17

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Shodhan house Le Corbusier Architecture
Shodhan house Le Corbusier ArchitectureShodhan house Le Corbusier Architecture
Shodhan house Le Corbusier ArchitecturePragya Shukla
 
Mies van der rohe
Mies van der roheMies van der rohe
Mies van der rohemizticz
 
Chapter Five: The Roman World
Chapter Five: The Roman WorldChapter Five: The Roman World
Chapter Five: The Roman WorldDouglas Vail
 
Palace of sargon
Palace of sargonPalace of sargon
Palace of sargonshiv404
 
history of contemporary architecture - 16. Le Corbusier.ppt
history of contemporary architecture - 16. Le Corbusier.ppthistory of contemporary architecture - 16. Le Corbusier.ppt
history of contemporary architecture - 16. Le Corbusier.pptDania Abdel-aziz
 
2c.5i everyday life - leisure activities
2c.5i   everyday life - leisure activities2c.5i   everyday life - leisure activities
2c.5i everyday life - leisure activitiesLeah Farr
 
Parthenon&Acropolis.pdf
Parthenon&Acropolis.pdfParthenon&Acropolis.pdf
Parthenon&Acropolis.pdfveertasingh1
 
Lotus temple (1)
Lotus temple (1)Lotus temple (1)
Lotus temple (1)bshreya62
 
Mies Van Der Rohe Modernism
Mies Van Der Rohe ModernismMies Van Der Rohe Modernism
Mies Van Der Rohe ModernismAmrutha G
 
Lecture, Islamic Art & Architecture
Lecture, Islamic Art & ArchitectureLecture, Islamic Art & Architecture
Lecture, Islamic Art & ArchitectureLaura Smith
 

Mais procurados (20)

Villa capra
Villa capraVilla capra
Villa capra
 
Shodhan house Le Corbusier Architecture
Shodhan house Le Corbusier ArchitectureShodhan house Le Corbusier Architecture
Shodhan house Le Corbusier Architecture
 
Mies van der rohe
Mies van der roheMies van der rohe
Mies van der rohe
 
Chapter Five: The Roman World
Chapter Five: The Roman WorldChapter Five: The Roman World
Chapter Five: The Roman World
 
Le corbusier
Le corbusierLe corbusier
Le corbusier
 
Sow slide show 9 26-17
Sow slide show 9 26-17Sow slide show 9 26-17
Sow slide show 9 26-17
 
Bauhaus
BauhausBauhaus
Bauhaus
 
abu simbel temple
 abu simbel temple abu simbel temple
abu simbel temple
 
Palace of sargon
Palace of sargonPalace of sargon
Palace of sargon
 
history of contemporary architecture - 16. Le Corbusier.ppt
history of contemporary architecture - 16. Le Corbusier.ppthistory of contemporary architecture - 16. Le Corbusier.ppt
history of contemporary architecture - 16. Le Corbusier.ppt
 
Walter gropius
Walter gropius Walter gropius
Walter gropius
 
2c.5i everyday life - leisure activities
2c.5i   everyday life - leisure activities2c.5i   everyday life - leisure activities
2c.5i everyday life - leisure activities
 
Parthenon&Acropolis.pdf
Parthenon&Acropolis.pdfParthenon&Acropolis.pdf
Parthenon&Acropolis.pdf
 
CEPT library.pptx
CEPT library.pptxCEPT library.pptx
CEPT library.pptx
 
Reims cathedral
Reims cathedralReims cathedral
Reims cathedral
 
Lotus temple (1)
Lotus temple (1)Lotus temple (1)
Lotus temple (1)
 
Mies Van Der Rohe Modernism
Mies Van Der Rohe ModernismMies Van Der Rohe Modernism
Mies Van Der Rohe Modernism
 
Lecture, Islamic Art & Architecture
Lecture, Islamic Art & ArchitectureLecture, Islamic Art & Architecture
Lecture, Islamic Art & Architecture
 
Architect
ArchitectArchitect
Architect
 
HABIB REHMAN
HABIB REHMANHABIB REHMAN
HABIB REHMAN
 

Semelhante a çArpanlara ayırma

Semelhante a çArpanlara ayırma (19)

Köklü ifadeler
Köklü ifadelerKöklü ifadeler
Köklü ifadeler
 
çArpanlara AyıRma
çArpanlara AyıRmaçArpanlara AyıRma
çArpanlara AyıRma
 
çArpanlara ayirma
çArpanlara ayirmaçArpanlara ayirma
çArpanlara ayirma
 
Kare KöKlü Ifadeler
Kare KöKlü IfadelerKare KöKlü Ifadeler
Kare KöKlü Ifadeler
 
Karekök
KarekökKarekök
Karekök
 
Mutlak
MutlakMutlak
Mutlak
 
Oran orantı
Oran orantıOran orantı
Oran orantı
 
ÇARPANLARA AYIRMA VE ÖZDEŞLİKLER.pptx
ÇARPANLARA AYIRMA VE ÖZDEŞLİKLER.pptxÇARPANLARA AYIRMA VE ÖZDEŞLİKLER.pptx
ÇARPANLARA AYIRMA VE ÖZDEŞLİKLER.pptx
 
İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER 2
İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER 2İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER 2
İKİNCİ DERECEDEN DENKLEMLER 2
 
Matematik 1
Matematik 1 Matematik 1
Matematik 1
 
Çarpanlara Ayırma
Çarpanlara AyırmaÇarpanlara Ayırma
Çarpanlara Ayırma
 
LİSE - TRİGONOMETRİ DÖNÜŞÜM FORMÜLLERİ (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ DÖNÜŞÜM FORMÜLLERİ (SLAYT)LİSE - TRİGONOMETRİ DÖNÜŞÜM FORMÜLLERİ (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ DÖNÜŞÜM FORMÜLLERİ (SLAYT)
 
LİSE - ÇARPANLARA AYIRMA 2
LİSE - ÇARPANLARA AYIRMA 2LİSE - ÇARPANLARA AYIRMA 2
LİSE - ÇARPANLARA AYIRMA 2
 
LİSE - TRİGONOMETRİ ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER (SLAYT)LİSE - TRİGONOMETRİ ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER (SLAYT)
LİSE - TRİGONOMETRİ ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER (SLAYT)
 
Li̇neer cebi̇r 03
Li̇neer cebi̇r 03Li̇neer cebi̇r 03
Li̇neer cebi̇r 03
 
H4 blm221 boole cebi̇ri̇ uygulamalari
H4 blm221  boole cebi̇ri̇ uygulamalariH4 blm221  boole cebi̇ri̇ uygulamalari
H4 blm221 boole cebi̇ri̇ uygulamalari
 
Özdeşlikler ve Çarpanlara Ayırma
Özdeşlikler ve Çarpanlara AyırmaÖzdeşlikler ve Çarpanlara Ayırma
Özdeşlikler ve Çarpanlara Ayırma
 
7 ders-oran-oranti
7 ders-oran-oranti7 ders-oran-oranti
7 ders-oran-oranti
 
8. Sınıf Üslü Sayılar
8. Sınıf Üslü Sayılar8. Sınıf Üslü Sayılar
8. Sınıf Üslü Sayılar
 

Mais de Yiğitcan BALCI

Selçuklu kültür ve medeni̇yeti̇
Selçuklu kültür ve medeni̇yeti̇Selçuklu kültür ve medeni̇yeti̇
Selçuklu kültür ve medeni̇yeti̇Yiğitcan BALCI
 
Osmanli kültür ve medeni̇yeti̇
Osmanli kültür ve medeni̇yeti̇Osmanli kültür ve medeni̇yeti̇
Osmanli kültür ve medeni̇yeti̇Yiğitcan BALCI
 
Ilk türk islam devletlerinde kültür ve medeniyet
Ilk türk islam devletlerinde kültür ve medeniyetIlk türk islam devletlerinde kültür ve medeniyet
Ilk türk islam devletlerinde kültür ve medeniyetYiğitcan BALCI
 
İslamiyet öncesi türk devletlerinde kültür ve medeniyet
İslamiyet öncesi türk devletlerinde kültür ve medeniyetİslamiyet öncesi türk devletlerinde kültür ve medeniyet
İslamiyet öncesi türk devletlerinde kültür ve medeniyetYiğitcan BALCI
 
İlk çağ medeniyetleri
İlk çağ medeniyetleriİlk çağ medeniyetleri
İlk çağ medeniyetleriYiğitcan BALCI
 
Uluslararasi kuruluşlar 
Uluslararasi kuruluşlar Uluslararasi kuruluşlar 
Uluslararasi kuruluşlar Yiğitcan BALCI
 
Türki̇ye’de anayasanin tari̇hî geli̇şi̇mi̇
Türki̇ye’de anayasanin tari̇hî geli̇şi̇mi̇Türki̇ye’de anayasanin tari̇hî geli̇şi̇mi̇
Türki̇ye’de anayasanin tari̇hî geli̇şi̇mi̇Yiğitcan BALCI
 
Yazim kurallari konuanlatim
Yazim kurallari konuanlatimYazim kurallari konuanlatim
Yazim kurallari konuanlatimYiğitcan BALCI
 
Türkiye'nin beşeri ve ekonomik coğrafyası
Türkiye'nin beşeri ve ekonomik coğrafyasıTürkiye'nin beşeri ve ekonomik coğrafyası
Türkiye'nin beşeri ve ekonomik coğrafyasıYiğitcan BALCI
 
Türkiye'nin toprakları
Türkiye'nin topraklarıTürkiye'nin toprakları
Türkiye'nin topraklarıYiğitcan BALCI
 
Türkiye'nin bitki örtüsü
Türkiye'nin bitki örtüsüTürkiye'nin bitki örtüsü
Türkiye'nin bitki örtüsüYiğitcan BALCI
 

Mais de Yiğitcan BALCI (20)

Genel güncel konular
Genel güncel konularGenel güncel konular
Genel güncel konular
 
Selçuklu kültür ve medeni̇yeti̇
Selçuklu kültür ve medeni̇yeti̇Selçuklu kültür ve medeni̇yeti̇
Selçuklu kültür ve medeni̇yeti̇
 
Osmanli kültür ve medeni̇yeti̇
Osmanli kültür ve medeni̇yeti̇Osmanli kültür ve medeni̇yeti̇
Osmanli kültür ve medeni̇yeti̇
 
Ilk türk islam devletlerinde kültür ve medeniyet
Ilk türk islam devletlerinde kültür ve medeniyetIlk türk islam devletlerinde kültür ve medeniyet
Ilk türk islam devletlerinde kültür ve medeniyet
 
İslamiyet öncesi türk devletlerinde kültür ve medeniyet
İslamiyet öncesi türk devletlerinde kültür ve medeniyetİslamiyet öncesi türk devletlerinde kültür ve medeniyet
İslamiyet öncesi türk devletlerinde kültür ve medeniyet
 
İlk çağ medeniyetleri
İlk çağ medeniyetleriİlk çağ medeniyetleri
İlk çağ medeniyetleri
 
Uluslararasi kuruluşlar 
Uluslararasi kuruluşlar Uluslararasi kuruluşlar 
Uluslararasi kuruluşlar 
 
İdare hukuku
İdare hukukuİdare hukuku
İdare hukuku
 
Yargi organi
Yargi organiYargi organi
Yargi organi
 
Yürütme organi
Yürütme organiYürütme organi
Yürütme organi
 
Yasama organi
Yasama organiYasama organi
Yasama organi
 
Türki̇ye’de anayasanin tari̇hî geli̇şi̇mi̇
Türki̇ye’de anayasanin tari̇hî geli̇şi̇mi̇Türki̇ye’de anayasanin tari̇hî geli̇şi̇mi̇
Türki̇ye’de anayasanin tari̇hî geli̇şi̇mi̇
 
Temel hukuk
Temel hukukTemel hukuk
Temel hukuk
 
Yazim kurallari konuanlatim
Yazim kurallari konuanlatimYazim kurallari konuanlatim
Yazim kurallari konuanlatim
 
Ses bilgisi konu
Ses bilgisi konuSes bilgisi konu
Ses bilgisi konu
 
Cumle bilgisi konu
Cumle bilgisi konuCumle bilgisi konu
Cumle bilgisi konu
 
Anlatim ozet
Anlatim ozetAnlatim ozet
Anlatim ozet
 
Türkiye'nin beşeri ve ekonomik coğrafyası
Türkiye'nin beşeri ve ekonomik coğrafyasıTürkiye'nin beşeri ve ekonomik coğrafyası
Türkiye'nin beşeri ve ekonomik coğrafyası
 
Türkiye'nin toprakları
Türkiye'nin topraklarıTürkiye'nin toprakları
Türkiye'nin toprakları
 
Türkiye'nin bitki örtüsü
Türkiye'nin bitki örtüsüTürkiye'nin bitki örtüsü
Türkiye'nin bitki örtüsü
 

çArpanlara ayırma