Ιστορία Ε΄ 4.22. ΄΄Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους΄΄

Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής
Ιστορία Ε΄ Τάξης – Ενότητα 4 – Κεφάλαιο 22:
΄΄ Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με
τους Βούλγαρους και τους Ρώσους ΄΄
 Σχεδιαγράμματα
 Θεωρία
 Ανάπτυξη μαθήματος
 Παρουσιάσεις
http://e-taksh.blogspot.gr/

Ιστορία Ε΄ Δημοτικού – «Στα βυζαντινά χρόνια»
Ενότητα Δ΄: Το βυζαντινό κράτος και οι γειτονικοί λαοί – Κεφάλαιο 22ο
Σαμούχος Πέτρος©
9ος
αιώνας
ειρηνική περίοδος
Βούλγαροι
Αρχικά Αργότερα
ζουν σε εδάφη του Βυζαντίου ιδρύουν κράτος
εμποδίζουν άλλους λαούς προσπαθούν να προσαρτήσουν
να μετακινηθούν περιοχές των Σλάβων
έρχονται σε σύγκρουση με
τους Βυζαντινούς
Κρούμος
 επιδρομές σε Θράκη – Κωνσταντινούπολη
 οι Βυζαντινοί τους απωθούν – σκοτώνεται ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Α΄
Βόγορης
 βαφτίζεται χριστιανός – παίρνει το όνομα Μιχαήλ
 βαφτίζονται χριστιανοί πολλοί Βούλγαροι
 παίρνουν το κυριλλικό αλφάβητο
 οργανώνουν το κράτος, την εκπαίδευση
και την εκκλησία τους
Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους
Βούλγαρους και τους Ρώσους
Α. Οι Βούλγαροι – α΄ μέρος
Κρούμος
Βόγορης
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος
http://samouchos.weebly.com/

Περίληψη μαθήματος
Ερωτήσεις
 Πού κατοικούσαν οι Βούλγαροι μέχρι τις αρχές του 9ου
αιώνα και
ποια υποχρέωση είχαν;
 Γιατί πιστεύεις ότι οι Βυζαντινοί τους είχαν επιτρέψει να εγκατα-
σταθούν σε εδάφη της αυτοκρατορίας;
 Για ποιο λόγο επιδεινώθηκαν οι σχέσεις τους με τους Βυζαντινούς;
 Τι συνέβη την εποχή που ο Κρούμος ήταν ο βασιλιάς των Βουλγάρων;
 Είσαι ένας από τους κατοίκους της Κωνσταντινούπολης και μαθαίνεις
ότι ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Α΄ σκοτώθηκε πολεμώντας τους
Βούλγαρους. Μπορείς να περιγράψεις το κλίμα που επικρατεί στην
Πόλη και τα αισθήματα σου γι’ αυτό το γεγονός;
 Για ποιο λόγο βελτιώθηκαν οι σχέσεις των Βυζαντινών με τους
Βούλγαρους την εποχή του Βόγορη;
 Τι πήραν οι Βούλγαροι από τους Σλάβους και πώς το αξιοποίησαν;
 Πιστεύεις ότι οι Βούλγαροι θα είχαν καταφέρει να οργανώσουν το
κράτος και την εκκλησία τους δίχως αλφάβητο; Γιατί;
Οι Βούλγαροι επικοινωνούν με το Βυζάντιο και εκχριστιανίζονται.
Οι σχέσεις τους με το βυζαντινό κράτος όμως περνούν και
περιόδους εντάσεων και συγκρούσεων.
Ο Βόγορης βαφτίζεται χριστιανός

νέες συγκρούσεις Βυζαντινών - Βουλγάρων
Συμεών
 νέες εισβολές - επιτυχίες
 οι Βυζαντινοί ζητούν βοήθεια από τους Ρώσους
(αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς)
Σαμουήλ
 νέες συγκρούσεις – φτάνουν ως την Πελοπόννησο
 ο στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός τους αντιμετωπίζει
με επιτυχία (Σπερχειός ποταμός 996 μ.Χ.)
 Ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β’ τους νικά οριστικά
(Κλειδί Μακεδονίας 1014 μ.Χ.)
Αποτελέσματα:
 Το βουλγαρικό κράτος διαλύθηκε
 η Βουλγαρία έγινε βυζαντινή επαρχία
 οι Βούλγαροι δεν ενόχλησαν ξανά το Βυζάντιο
Α. Οι Βούλγαροι – β΄ μέρος
Συμεών
Σαμουήλ
Βασίλειος Β΄

Ερωτήσεις
 Τι συνέβη στα χρόνια που ήταν αρχηγός των Βούλγαρων ο Συμεών;
 Γιατί ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς ζήτησε τη βοήθεια των
Ρώσων, ώστε να αντιμετωπίσει τους Ρώσους;
 Τι συνέβη στα χρόνια που ήταν αρχηγός των Βούλγαρων ο Σαμουήλ;
 Σε ποιες μάχες αντιμετώπισαν με επιτυχία τους Βούλγαρους οι
Βυζαντινοί;
 Γιατί η μάχη στο Κλειδί της Μακεδονίας θεωρείται από τους ιστορικούς
πάρα πολύ σημαντική;
 Μετά τη νίκη στο Κλειδί ο Βασίλειος Β΄ πήρε το προσωνύμιο «Βουλ-
γαροκτόνος». Γιατί πιστεύεις ότι του το απέδωσαν;
 Πώς κρίνεις την ενέργειά του να τυφλωθούν όλοι οι Βούλγαροι
αιχμάλωτοι; Συμβαίνουν στις μέρες μας ανάλογες ακρότητες;
Οι Βούλγαροι επικοινωνούν με το Βυζάντιο και εκχριστιανίζονται.
Οι σχέσεις τους με το βυζαντινό κράτος όμως περνούν και
Ο Νικηφόρος Ουρανός κατατροπώνει τους Βούλγαρους στη μάχη του Σπερχειού.

860 μ.Χ.
Ρώσοι
νεότερος «γείτονας» αρχικά φιλικές σχέσεις
των Βυζαντινών
 εισβολή στον Βόσπορο, Προποντίδα, Κωνσταντινούπολη
 οι Βυζαντινοί τους απωθούν
 συνάπτουν ειρήνη με το Βυζάντιο
Βυζαντινοί και Ρώσοι εναντίον Βουλγάρων
 οι Ρώσοι κρατούν τα εδάφη
 ο Ιωάννης Τσιμισκής στρέφεται εναντίον τους
 επιστρέφουν στην πατρίδα τους
Εποχή Βασίλειου Β΄
 οι Ρώσοι γίνονται χριστιανοί
 αναπτύσσονται θρησκευτικοί και πολιτικοί δεσμοί
Β. Οι Ρώσοι
Ο Τσιμισκής εναντίον των Ρώσων



Ερωτήσεις
 Ο αυτοκράτορα Νικηφόρος Φωκάς ζήτησε τη βοήθεια των Ρώσων
για να αντιμετωπίσει τους Βούλγαρους. Οι Ρώσοι τήρησαν τη
συμμαχία;
 Ποιος κατάφερε να τους αντιμετωπίσει;
 Τι συνέβη στα χρόνια του Βασίλειου Β΄;
Οι Ρώσοι επικοινωνούν με το Βυζάντιο και εκχριστιανίζονται. Οι
σχέσεις τους με το βυζαντινό κράτος όμως περνούν και
Άφιξη των Ρώσων από τη Σκανδιναβία

Ι΢ΣΟΡΙΑ Ε’
ΚΕΦ. 22: ”ΦΙΛΙΚΕ΢ ΢ΧΕ΢ΕΙ΢ ΚΑΙ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢ΕΙ΢ ΜΕ ΣΟΤ΢ ΒΟΤΛΓΑΡΟΤ΢ ΚΑΙ ΣΟΤ΢ ΡΩ΢ΟΤ΢”
27Ο
ΔΗΜΟΣΙΚΟ ΢ΧΟΛΕΙΟ ΣΡΙΚΑΛΩΝ
ΔΑ΢ΚΑΛΟ΢ ΒΑ΢ΙΛΗ΢ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ΢
Βούλγαροι και Ρώσοι επικοιμωμούμ με το Βυζάμτιο και εκχριστιαμίζομται. Οι
σχέσεις τους με το βυζαμτιμό κράτος όμως περμούμ και περιόδους εμτάσεωμ και
συγκρούσεωμ.
Οι Βοφλγαροι
Συμεών
→ νζοι πόλεμοι.
→ αυτοκράτορασ Νικθφόροσ Φωκάσ ηθτά τθ
βοικεια των Ρώςων.
εμπόδιηαν άλλουσ λαοφσ
να ειςζλκουν
→ επιδρομζσ ςε Θράκθ μζχρι
Κωνςταντινοφπολθ.
→ Βυηαντινοί τουσ απώκθςαν
(ςκοτώκθκε ο αυτοκράτορασ
Νικθφόροσ Α').
Βόγορθσ
Βαπτίςτθκε Μιχαιλ.
βαπτίςτθκαν και χιλιάδεσ ομοεκνείσ του.
πιραν το κυριλλικό αλφάβθτο από τουσ
΢λάβουσ το οποίο χρθςιμοποιικθκε για:
1. Οργάνωςθ κράτουσ
2. Εκπαίδευςθ.
3. Λειτουργία Εκκλθςίασ
.
εξακολουκοφςαν να
κατοικοφν μζςα ςτα εδάφθ
του Βυηαντίου
Σαμουιλ
→ επικζςεισ + καταςτροφζσ μζχρι τθν
Πελοπόννθςο.
Νζοι πόλεμοι
Περίοδοσ ειρινθσ
Δεν περιορίςτθκαν όμωσ
ςτα εδάφθ που όριηε θ
ςυνκικθ τουσ με το
Βυηάντιο
ςταδιακά προςπάκθςαν
να προςαρτιςουν ςτο
κράτοσ που ίδρυςαν όλεσ
τισ περιοχζσ όπου ωσ τότε
κατοικοφςαν οι ΢λάβοι.
Προςτριβζσ και ςυγκροφςεισ
με το Βυηάντιο για 2 περίπου
αιώνεσ
Κροφμοσ (9οσ αιώνασ)
Οι Βυηαντινοί τουσ αντιμετωπίηουν: ΢τρατθγόσ Νικθφόροσ Ουρανόσ ςε ΢περχειό ποταμό.
Αυτοκράτορασ Βαςίλειοσ Β' ςτο Κλειδί Μακεδονίασ το 1014.
Αποτζλεςμα
το βουλγαρικό κράτοσ διαλφκθκε και θ Βουλγαρία ζγινε βυηαντινι επαρχία.
Δημιουργός: Βασίλης Παπαγιάννης http://blogs.sch.gr/vpapagiann/

Ι΢ΣΟΡΙΑ Ε’
ΚΕΦ. 22Β: ”ΦΙΛΙΚΕ΢ ΢ΧΕ΢ΕΙ΢ ΚΑΙ ΢ΤΓΚΡΟΤ΢ΕΙ΢ ΜΕ ΣΟΤ΢ ΒΟΤΛΓΑΡΟΤ΢ ΚΑΙ ΣΟΤ΢ ΡΩ΢ΟΤ΢”
27Ο
ΔΗΜΟΣΙΚΟ ΢ΧΟΛΕΙΟ ΣΡΙΚΑΛΩΝ
ΔΑ΢ΚΑΛΟ΢ ΒΑ΢ΙΛΗ΢ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ΢
Βούλγαροι και Ρώσοι επικοιμωμούμ με το Βυζάμτιο και εκχριστιαμίζομται. Οι
σχέσεις τους με το βυζαμτιμό κράτος όμως περμούμ και περιόδους εμτάσεωμ και
συγκρούσεωμ.
Οι Ρώςοι
3. Νζεσ προςτριβζσ μετά
τθ ςυνεργαςία
Οι Ρϊςοι κράτθςαν τα εδάφθ
που κατείχαν οι Βοφλγαροι
Οι Βυηαντινοί με τον Ιωάννθ
Τςιμιςκι πολζμθςαν εναντίον
τουσ
Οι Ρϊςοι αναγκάςτθκαν να
γυρίςουν ςτθ χϊρα τουσ
Κατζβθκαν από τθ Σκανδιναβικι
χερςόνθςο
εγκαταςτάκθκαν ςτθν ανατολικι
Ευρώπθ, ςτθν περιοχι του
ςθμερινοφ Κιζβου τθσ Ουκρανίασ
1. Νεότεροσ χρονικά λαόσ
– γείτονασ των Βυηαντινϊν
4. Ο εκχριςτιανιςμόσ των Ρώςων
Σθν εποχι του αυτοκράτορα Βαςιλείου
Β’ οι Ρϊςοι εκχριςτιανίςτθκαν
Οι Ρϊςοι γνώριςαν τον βυηαντινό
πολιτιςμό
Αναπτφχκθκαν ςτενοί δεςμοί ανάμεςα
ςτουσ δυο λαοφσ
Βυηαντινοί και Ρϊςοι απζκτθςαν
πολιτικι, πνευματικι και οικονομικι
ακτινοβολία
Αρχικά καλζσ ςχζςεισ με το
Βυηάντιο
Σο 860 μ.Χ., ρωςικόσ ςτόλοσ με
200 πλοιάρια μπικε ςτο
Βόςπορο, λεθλάτθςε τισ ακτζσ
και τα νθςιά τθσ Προποντίδασ
και επιτζκθκε κατά τθσ
Κωνςταντινοφπολθσ
2. Οι Βυηαντινοί:
Ήταν ςε πόλεμο με τουσ Άραβεσ
Απώκθςαν τουσ Ρϊςουσ ςτον
Εφξεινο Πόντο
Τπζγραψαν ςυμφωνίεσ ειρινθσ και
ςυνεργαςίασ μαηί τουσ
.
Δημιουργός: Βασίλης Παπαγιάννης http://blogs.sch.gr/vpapagiann/

eva -edu
22. Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους
Οι Βούλγαροι και οι Ρώσοι ήταν δύο λαοί που έμεναν στην αυτοκρατορία του Βυζαντίου.
Μερικές φορές τα πράγματα ήταν καλά και ήρεμα με τους Βούλγαρους , τους Ρώσους και
τους Βυζαντινούς. Άλλες φορές οι λαοί αυτοί μάλωναν γιατί όλοι ήθελαν να πάρουν την
Κωνσταντινούπολη ή άλλες περιοχές.
Όταν οι Βούλγαροι και οι Ρώσοι έγιναν χριστιανοί, πίστεψαν στο Χριστό και βαπτίστηκαν
σταμάτησαν να μαλώνουν με τους Βυζαντινούς.
Ερώτηση για το σχολείο
Ποιοι ήταν οι δύο λαοί που μάλωναν με τους Βυζαντινούς;

22. Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και
τους Ρώσους
Α. Οι Βούλγαροι
Ζουν μέσα στο
Βυζάντιο.
Εμποδίζουν άλλους
λαούς.
Δεν περιορίζονται στα
εδάφη τους.
Προσπαθούν να
προσαρτήσουν
περιοχές που
κατοικούσαν Σλάβοι.
▼
Προστριβές + συγκρούσεις
με Βυζάντιο.
(2 αιώνες)
Κρούμος (9ος αιώνας) → επιδρομές σε Θράκη μέχρι Κωνσταντινούπολη.
→ Βυζαντινοί τους απώθησαν (σκοτώθηκε ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Α').
Βόγορης → βαπτίζεται Μιχαήλ.
→ βαπτίζονται ομοεθνείς του. Οργάνωση κράτους.
→ παίρνουν κυριλλικό αλφάβητο. Χρησιμοποιήθηκε για Εκπαίδευση.
Λειτουργία Εκκλησίας.
Συμεών → νέοι πόλεμοι.
→ αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς ζητά τη βοήθεια των Ρώσων.
Σαμουήλ → επιθέσεις + καταστροφές μέχρι την Πελοπόννησο.
→ Βυζαντινοί τους αντιμετωπίζουν:

Στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός σε
Σπερχειό ποταμό.
Αυτοκράτορας Βασίλειος Β' στο
Κλειδί Μακεδονίας το 1014.
Νίκες Βυζαντινών
Διάλυση Βουλγαρίας ► βυζαντινή επαρχία
Ειρηνική περίοδος
Αποτέλεσμα

Β. Οι Ρώσοι
Από Σκανδιναβική χερσόνησο
↓
Κίεβο Ουκρανίας
Αρχικά φιλικές σχέσεις
860 μ.Χ. ρωσικός στόλος κατά Βοσπόρου, Προποντίδας, Κωνσταντινούπολης
▼
απωθούνται στον Εύξεινο Πόντο
▼
ειρήνη, συνεργασία
Ρώσοι + Βυζαντινοί → κατά Βουλγάρων
↓
κρατούν τα εδάφη
↓
Ιωάννης Τσιμισκής → κατά Ρώσων
↓
αποσύρονται, επιστρέφουν στη χώρα τους
Αυτοκράτορας Βασίλειος Β'
↓
Οι Ρώσοι εκχριστιανίζονται
↓
↓
↓
Ρώσοι + Βυζάντιο
Πολιτική Οικονομική Πνευματική
Κανέλλος-Μάριος Κανελλόπουλος

Βούλγαροι
Κατοικούν µέσα
στα εδάφη του
Βυζαντίου.
Εµποδίζουν
άλλους
λαούς
να κάνουν
το ίδιο.
Προσπαθούν
να
προσαρτήσουν
περιοχές που
ζουν Σλάβοι.
Ειρηνικές
σχέσεις
µε το
Βυζάντιο
µέχρι τις
αρχές του
9ου αιώνα.
9ος
αι. Κρούµος
Επιδροµές στη Θράκη.
Φτάνουν µέχρι την Κωνσταντινούπολη.
Οι Βυζαντινοί τους απωθούν.
Σκοτώνεται ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Α΄.
Βόγορης
Βαφτίζεται χριστιανός (Μιχαήλ).
Πολλοί Βούλγαροι βαφτίζονται χριστιανοί.
Παίρνουν το κυριλλικό αλφάβητο από τους
Σλάβους.
• Οργάνωση κράτους.
• Εκπαίδευση.
• Λειτουργία Εκκλησίας.
Περίοδος
ειρήνης.
Παιδίον Τόπος

∆ιάλυση βουλγαρικού κράτους βυζαντινή επαρχία.
Συµεών
Νέοι πόλεµοι.
Ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς ζητά τη βοήθεια των Ρώσων.
Σαµουήλ
Φοβερές καταστροφές σε ελληνικές περιοχές.
Φτάνει µέχρι την Πελοπόννησο.
Μακροχρόνιες συγκρούσεις µεταξύ Βυζαντινών-Βουλγάρων.
Ο Νικηφόρος Ουρανός
(στρατηγός) τους νικάει στο
Σπερχειό ποταµό.
Ο αυτοκράτορας
Βασίλειος ο Β΄ ο Βουλγαροκτόνος
τους νικάει στο Κλειδί το 1014.
Αποτέλεσμα

Ρώσοι
Ήρθαν από τη
Σκανδιναβική
χερσόνησο.
Εγκατάσταση στην
ανατολική Ευρώπη
Ουκρανία-Κίεβο
Ειρηνικές
αρχικά σχέσεις
µε το Βυζάντιο
860 µ.Χ.
Εισβολή ρωσικού στόλου σε Βόσπορο, Προποντίδα.
Πολιορκία Κωνσταντινούπολης.
Απώθηση στον Εύξεινο Πόντο
Συµφωνία ειρήνης.
Συµµαχία Ρώσων και Βυζαντινών κατά Βουλγάρων
Κρατούν βυζαντινά εδάφη.
Ιωάννης Τσιµισκής τους διώχνει.
Παιδίον Τόπος

Αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄
Εκχριστιανισµός Ρώσων
Ρώσοι + Βυζάντιο
Πολιτική Οικονοµική Πνευµατική

Μάθημα : 22ο
Κρούμος :
Βόγορης :
Συμεών :
Σαμουήλ :
Βασίλειος Β΄ ο Βουλγαροκτόνος :
:
 Κατέβηκαν από τις Σκανδιναβικές χώρες και εγκαταστάθηκαν στην ανατολική Ευρώπη
 Οι σχέσεις τους με το Βυζάντιο ήταν άλλοτε φιλικές (συνεργασία εναντίον των Βουλγάρων)
και άλλοτε εχθρικές (Ο Ιωάννης Τσιμισκής τους έδιωξε από τα εδάφη της αυτοκρατορίας)
 Τελικά εκχριστιανίστηκαν από το Βυζάντιο και έτσι οι δύο λαοί συνεργάστηκαν για αιώνες
ΦΙΛΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΒΟΥΛΓΑΡΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΡΩΣΟΥΣ
Οι Βούλγαροι κάνουν επιδρομές στη Θράκη και φτάνουν ως την Κωνσταντινούπολη
Οι Βυζαντινοί πολεμούν σκληρά - σκοτώνεται ο Νικηφόρος Α΄ - και τους απωθούν
Οι Βούλγαροι αναπτύσσουν φιλικές σχέσεις με τους Βυζαντινούς και ζουν ειρηνικά
Ο Βόγορης βαφτίζεται χριστιανός ( Μιχαήλ ). Ο λαός του έτσι δέχεται το χριστιανισμό
Παίρνει από τους Σλάβους το κυριλλικό αλφάβητο και οργανώνει το κράτος του
Παραβιάζει την ειρήνη και ξεκινούν νέοι πόλεμοι με τους Βυζαντινούς
Ο Νικηφόρος Φωκάς αποκρούει τους Βούλγαρους με τη βοήθεια των Ρώσων
Οι Ρώσοι ως αντάλλαγμα κρατούν τα εδάφη της αυτοκρατορίας που κατέλαβαν
Νέες επιθέσεις  Φοβερές καταστροφές στην Ελλάδα  Φτάνει ως την Πελοπόννησο
Ο στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός νικά τους Βούλγαρους στο Σπερχειό ποταμό
Συντρίβει το βουλγαρικό στρατό στο Κλειδί της Μακεδονίας
Το βουλγαρικό κράτος διαλύεται και γίνεται βυζαντινή επαρχία
Οι Ρώσοι : 
Χαράλαμπος Δ. Δημόπουλος

22. Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους
1. Τι έκαναν οι Βούλγαροι στις αρχές του 9ου
αιώνα;
Στις αρχές του 9ου
αιώνα οι Βούλγαροι κατοικούσαν στα
εδάφη του Βυζαντίου έχοντας την υποχρέωση να
εμποδίζουν άλλους λαούς να κάνουν το ίδιο. Δεν
περιορίστηκαν όμως στα εδάφη που όριζε η συνθήκη τους
με το Βυζάντιο και σταδιακά προσπάθησαν να
προσαρτήσουν στο κράτος που ίδρυσαν όλες τις περιοχές
που ως τότε κατοικούσαν οι Σλάβοι.
2. Πού οδήγησε αυτή η ενέργειά τους;
Η ενέργειά τους αυτή οδήγησε σε προστριβές με το
Βυζάντιο, που κράτησαν περίπου 2 αιώνες.
3. Τι έγινε τον 9ο
αιώνα;
Οι Βούλγαροι, με αρχηγό τον Κρούμο, έκαναν επιδρομές
στη Θράκη κι έφτασαν ως την Κωνσταντινούπολη. Οι
Βυζαντινοί κατάφεραν να τους απωθήσουν ύστερα από
σκληρές μάχες. Σε μια από αυτές μάλιστα σκοτώθηκε ο
αυτοκράτορας του Βυζαντίου Νικηφόρος Α’.
4. Ποια περίοδος στις σχέσεις του Βυζαντίου με του
Βούλγαρους ήταν ειρηνική και γιατί;
Στα χρόνια που βασιλιάς των Βουλγάρων ήταν ο Βόγορης,
οι σχέσεις τους ξανάγιναν ειρηνικές. Ο Βόγορης
βαφτίστηκε χριστιανός και πήρε το όνομα Μιχαήλ. Το
παράδειγμά του ακολούθησαν χιλιάδες ομοεθνείς του. Την
ίδια περίοδο πήραν από τους Σλάβους το κυριλλικό
αλφάβητο και το χρησιμοποίησαν στην οργάνωση του
κράτους, για την εκπαίδευση και για τη λειτουργία της

εκκλησίας τους. Έτσι ήρθαν πιο κοντά στον τρόπο ζωής
και τον πολιτισμό των Βυζαντινών.
5. Πότε ξέσπασαν νέοι πόλεμοι;
Νέοι πόλεμοι ξέσπασαν, όταν αρχηγός των Βουλγάρων
ήταν ο Συμεών. Ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς,
βρέθηκε σε τόσο δύσκολη θέση, ώστε ζήτησε τη βοήθεια
των Ρώσων για να τους αντιμετωπίσει.
6. Πότε επιτέθηκαν ξανά οι Βούλγαροι;
Όταν αρχηγός του ήταν ο Σαμουήλ, επιτέθηκαν ξανά κι
έκαναν φοβερές καταστροφές, φτάνοντας ως την
Πελοπόννησο. Ακολούθησαν σκληρές και μακροχρόνιες
μάχες.
7. Ποιος κατάφερε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των
Βουλγάρων οριστικά;
Ο βυζαντινός στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός τους
αντιμετώπισε νικηφόρα στο Σπερχειό ποταμό και ο
αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β’ συνέτριψε το στρατό τους
στο Κλειδί της Μακεδονίας στον ποταμό Στρυμόνα
(1014μ.Χ.). το βουλγαρικό κράτος διαλύθηκε και έγινε
βυζαντινή επαρχία. Οι Βούλγαροι για πολλές δεκαετίες
δεν ενόχλησαν το Βυζάντιο.
Β. Οι Ρώσοι
1. Από πού ήρθαν οι Ρώσοι, πού εγκαταστάθηκαν και
ποιες ήταν οι σχέσεις τους με το Βυζάντιο αρχικά;
Οι Ρώσοι ήρθαν από τη Σκανδιναβική χερσόνησο κι
εγκαταστάθηκαν στην ανατολική Ευρώπη, στην περιοχή
του σημερινού Κιέβου της Ουκρανίας. Οι αρχικές σχέσεις
τους με το Βυζάντιο ήταν φιλικές.

2. Πότε διαταράχτηκαν οι σχέσεις του Βυζαντίου με
τους Ρώσους;
Το 860μ.Χ. , ο ρωσικός στόλος μπήκε στο Βόσπορο,
λεηλάτησε τις ακτές και τα νησιά της Προποντίδας και
επιτέθηκε κατά της Κωνσταντινούπολης. Οι Βυζαντινοί,
παρότι εκείνη την εποχή ήταν σε πόλεμο με τους Άραβες,
κατάφεραν να τους απωθήσουν στον Εύξεινο Πόντο. Τα
επόμενα χρόνια ήρθαν σε συμφωνίες ειρήνης και
συνεργασίας μαζί τους.
3 Πότε ξαναήρθαν σε σύγκρουση με τους Ρώσους οι
Βυζαντινοί;
Όταν οι Ρώσοι βοήθησαν τους Βυζαντινούς να
αντιμετωπίσουν τους Βουλγάρους, κράτησαν για τον εαυτό
τους εδάφη της αυτοκρατορίας που κατέλαβαν. Οι
Βυζαντινοί με τον Ιωάννη Τσιμισκή τους ανάγκασαν να
αποσυρθούν και να επιστρέψουν στη χώρα τους.
4 Τι έγινε στα χρόνια που αυτοκράτορας ήταν ο
Βασίλειος ο Β’;
Οι Ρώσοι εκχριστιανίστηκαν από τους Βυζαντινούς. Αυτό
βοήθησε να αποκτήσουν οι ίδιοι και το Βυζάντιο μεγάλη
πολιτική, οικονομική και πνευματική ακτινοβολία. Ανάμεσα
στα δύο κράτη αναπτύχθηκαν στενοί πολιτικοί και
θρησκευτικοί δεσμοί. Οι Ρώσοι γνώρισαν το βυζαντινό
πολιτισμό και προόδευσαν, ενώ οι Βυζαντινοί εξασφάλισαν
ειρήνη και συνεργασία μαζί τους.
eimet08

27/01/11
22. ΦΙΛΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΜΕ
ΤΟΥΣ ΒΟΥΛΓΑΡΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΡΩΣΟΥΣ
Α. ΟΙ ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ
 Τον 9ο αιώνα οι Βούλγαροι εξακολουθούσαν να
κατοικούν μέσα στα εδάφη του Βυζαντίου.
 Δεν περιορίστηκαν μόνο στα εδάφη που όριζε η
συνθήκη τους με το Βυζάντιο και προσπάθησαν να
προσαρτήσουν στο κράτος τους όλες τις περιοχές που ως
τότε κατοικούσαν οι Σλάβοι. Η ενέργεια αυτή οδήγησε σε
συγκρούσεις με το Βυζάντιο και διήρκησε δυο αιώνες.
 Οι Βούλγαροι με αρχηγό τον Κρούμο έκαναν επιδρομές
στη Θράκη και έφτασαν μέχρι την Κωνσταντινούπολη. Οι
Βυζαντινοί τους απώθησαν έπειτα από σκληρές μάχες.
 Όταν ήταν αρχηγός των Βουλγάρων ο Βόγορης, οι
σχέσεις τους με το Βυζάντιο αποκαταστάθηκαν. Ο
Βόγορης βαπτίστηκε χριστιανός και πήρε το όνομα
Μιχαήλ. Κι άλλοι Βούλγαροι βαπτίστηκαν χριστιανοί.
Πήραν από τους Σλάβους το κυριλλικό αλφάβητο και το
χρησιμοποίησαν για την οργάνωση του κράτους και της
εκκλησίας και την εκπαίδευση.

 Όταν ήταν αρχηγός ο Συμεών, άρχισαν νέους
πολέμους με το Βυζάντιο. Οι Βυζαντινοί τους νίκησαν με
τη βοήθεια των Ρώσων.
 Όταν ήταν αρχηγός ο Σαμουήλ, οι Βούλγαροι έκανα
επιδρομές και έφτασαν ως την Πελοπόννησο
προκαλώντας φοβερές καταστροφές. Ο βυζαντινός
στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός τους νίκησε στο
Σπερχειό ποταμό και ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β’
(Βασίλειος ο δεύτερος) συνέτριψε το στρατό τους δίπλα
στον ποταμό Στρυμόνα.
 Το βουλγαρικό κράτος διαλύθηκε και η Βουλγαρία έγινε
βυζαντινή επαρχία
Β. ΟΙ ΡΩΣΟΙ
 Οι Ρώσοι είναι ο νεότερος χρονικά λαός που έγινε
«γείτονας» των Βυζαντινών.
 Οι αρχικές σχέσεις με το Βυζάντιο ήταν φιλικές. Το
860 μ.Χ. ο ρωσικός στόλος με 200 πλοιάρια μπήκε στο
Βόσπορο, λεηλάτησε τις ακτές και τα νησιά και επιτέθηκε
στην Κωνσταντινούπολη. Οι Βυζαντινοί παρόλο που
βρισκόταν σε πόλεμο με τους Άραβες κατάφεραν να τους
απωθήσουν.

27/01/11
 Όταν οι Ρώσοι βοήθησαν τους Βυζαντινούς να
αντιμετωπίσουν τους Βούλγαρους, κράτησαν για τον εαυτό
τους τα εδάφη της αυτοκρατορίας που κατέλαβαν. Οι
Βυζαντινοί με τον Ιωάννη Τσιμισκή πολέμησαν και
ανάγκασαν τους Ρώσους να επιστρέψουν στη χώρα τους.
 Όταν ήταν αυτοκράτορας ο Βασίλειος ο Β’ (Βασίλειος ο
δεύτερος) και μετά οι Ρώσοι έγιναν χριστιανοί από τους
Βυζαντινούς. Έτσι, οι Ρώσοι γνώρισαν το βυζαντινό
πολιτισμό και προόδευσαν, ενώ οι Βυζαντινοί εξασφάλισαν
ειρήνη και συνεργασία μαζί τους για πολλούς αιώνες.
Σκάρπα Ηλέκτρα

Κεφ. 22
Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους
Βούλγαροι
1. Στις αρχές του 9ου
αιώνα, ποιες ήταν οι σχέσεις των Βυζαντινών με
τους Βούλγαρους;
Ενώ οι Βούλγαροι κατοικούσαν μέσα στα εδάφη της Βυζαντινής
Αυτοκρατορίας με την υποχρέωση να εμποδίζουν άλλους λαούς να κάνουν
επιδρομές, άρχισαν σιγά – σιγά να παραβιάζουν τους όρους της συνθήκης και
να επεκτείνονται σε περισσότερα εδάφη. Προσπάθησαν, στο κράτος που
ίδρυσαν, να προσαρτήσουν όλες τις περιοχές που ως τότε κατοικούσαν οι
Σλάβοι.
2. Τι συνέβη όταν αρχηγός των Βουλγάρων έγινε ο Κρούμος;
Οι Βούλγαροι με αρχηγό τον Κρούμο έκαναν επιδρομές στην Θράκη και
έφτασαν μέχρι την Κων/πολη. Οι Βυζαντινοί ύστερα από σκληρές μάχες τους
απώθησαν, αλλά σκοτώθηκε ο Αυτοκράτορας του Βυζαντίου, Νικηφόρος ο Α’.
3. Υπήρξε περίοδος ειρήνης ανάμεσα στους δύο λαούς;
Όταν βασιλιάς των Βουλγάρων έγινε ο Βόγορης, οι σχέσεις έγιναν ειρηνικές.
Αυτό γιατί:
 Ο Βόγορης έγινε χριστιανός με το όνομα Μιχαήλ.
 Χιλιάδες Βούλγαροι βαφτίστηκαν χριστιανοί.
 Πήραν, από τους Σλάβους, το Κυριλλικό αλφάβητο και έτσι οργάνωσαν
το κράτος, την εκπαίδευση και την εκκλησία τους.
4. Τα ειρηνικά χρόνια τελείωσαν σύντομα;
Ναι, γιατί οι Βούλγαροι με νέο αρχηγό τον Συμεών, έκαναν νέους πολέμους. Ο
Αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς βρέθηκε σε δύσκολη θέση και ζήτησε τη
βοήθεια των Ρώσων.
5. Οι πόλεμοι ανάμεσα στους δυο λαούς σταμάτησαν;
Όχι, γιατί οι Βούλγαροι με νέο αρχηγό τον Σαμουήλ λίγα χρόνια μετά, έκαναν
επιθέσεις και προκάλεσαν καταστροφές στις ελληνικές περιοχές. Ύστερα από
μακροχρόνιες συγκρούσεις, ο Βυζαντινός στρατηγός Νικηφόρος Ουρανός
νίκησε τους Βούλγαρους στο Σπερχειό ποταμό και ο Αυτοκράτορας
Βασίλειος ο Β’ συνέτριψε το στρατό τους στο Κλειδί της Μακεδονίας.
Μετά από αυτές τις ήττες το Βουλγαρικό κράτος διαλύθηκε.

Ρώσοι
6. Ποιες ήταν οι σχέσεις των Ρώσων με τους Βυζαντινούς;
Οι σχέσεις τους ήταν ειρηνικές ώσπου το 860 μ.Χ. ο ρωσικός στόλος με 200
πλοία μπήκε στο Βόσπορο, λεηλάτησε τις ακτές και επιτέθηκε στην Κων/πολη.
Οι Βυζαντινοί τους απώθησαν και κατόπιν έκλεισαν συμφωνίες ειρήνης και
συνεργασίας.
7. Γιατί ο Ιωάννης Τσιμισκής πολέμησε τους Ρώσους;
Γιατί, όταν οι Ρώσοι βοήθησαν τον Αυτοκράτορα Νικηφόρο Φωκά να διώξει
τους Βούλγαρους, κράτησαν τα εδάφη που κατέλαβαν για τον εαυτό τους.
Έτσι, ο Ιωάννης Τσιμισκής τους πολέμησε και τους ανάγκασε να επανέλθουν
στα δικά τους εδάφη.
8. Πώς ήταν οι σχέσεις των Βυζαντινών με τους Ρώσους, επί
Αυτοκράτορα Βασιλείου του Β΄;
Οι Ρώσοι εκχριστιανίστηκαν από τους Βυζαντινούς όταν ήταν Αυτοκράτορας ο
Βασίλειος ο Β’. Έτσι, αναπτύχθηκαν στενοί θρησκευτικοί και πολιτικοί δεσμοί.
Οι Ρώσοι γνώρισαν τον Βυζαντινό πολιτισμό και οι Βυζαντινοί εξασφάλισαν
ειρήνη. Οι δυο λαοί γνώρισαν μεγάλη οικονομική, πολιτική, πνευματική
ανάπτυξη και ακτινοβολία.
Δημήτρης Βογιατζάκης

Τουλιόπουλος Φώτης

Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βουλγάρους
και τους Ρώσους (Α΄ μέρος- Οι Βούλγαροι)
Τι θα μάθουμε:
 Πού κατοικούσαν οι Βούλγαροι.
 Ποιες ήταν οι αρχικές τους σχέσεις με το Βυζάντιο
 Πότε και πώς έγινε ο εκχριστιανισμός τους.
Σε προηγούμενο μάθημα είδαμε ότι οι Βούλγαροι ήταν λαός ασιατικής
καταγωγής που εμφανίστηκε στην Ευρώπη κατά τα τέλη του 5ου
αι. Αρχικά
εγκαταστάθηκαν στη βορειοανατολική περιοχή του Εύξεινου Πόντου.
Αργότερα κατέβηκαν νοτιότερα και κατέλαβαν την περιοχή γύρω από τις
εκβολές του Δούναβη (βόρειο σύνορο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας). Στα
μέσα του 7ου
αιώνα πέρασαν το Δούναβη και εγκαταστάθηκαν νοτιότερα
εντός της βυζαντινής επικράτειας. Οι Βυζαντινοί, αδύναμοι να τους
αντιμετωπίσουν, υπέγραψαν μαζί τους συνθήκη ειρήνης. Σύμφωνα με αυτήν
επιτρέπονταν στους Βούλγαρους να εγκατασταθούν μόνιμα στα εδάφη του
Βυζαντίου, έχοντας την υποχρέωση να εμποδίζουν άλλους λαούς να κάνουν
το ίδιο.

Μέχρι τις αρχές του 9ου
αι. οι Βούλγαροι ζούσαν ειρηνικά εντός των
εδαφών του Βυζαντίου. Σταδιακά όμως άρχισαν να κάνουν
προσπάθειες να προσαρτήσουν στο κράτος τους τις περιοχές όπου
κατοικούσαν Σλάβοι.
Κρούμος
Αυτό τους οδήγησε σε συγκρούσεις με τους Βυζαντινούς, που
διήρκεσαν δύο αιώνες. Κατά τον9ο
αιώνα έχοντας ως αρχηγό
τον Κρούμο, οι Βούλγαροι έκαναν επιδρομές στη Θράκη φτάνοντας
μέχρι την Κωνσταντινούπολη. Μετά από σκληρές μάχες οι Βυζαντινοί
κατάφεραν να τους απωθήσουν.

Το βουλγαρικό κράτος επί βασιλείας Κρούμου.
Η μάχη της Πλίσκας, 811.
Σε μια από αυτές (811, Μάχη της Πλίσκας) σκοτώθηκε και ο
αυτοκράτορας του ΒυζαντίουΝικηφόρος Α΄.
Ο Νικηφόρος Α' και ο γιος του και διάδοχός του Σταυράκιος
σε νόμισμα της εποχής. Μετά τη μάχη της Πλίσκας, όπου σκοτώθηκε ο Νικηφόρος Α΄, ο
Σταυράκιος κατάφερε, βαριά τραυματισμένος να φτάσει στην Πόλη όπου πέθανε από τα
τραύματά του.

Κατά μία παράδοση, ο Κρούμμος αναγνώρισε το πτώμα του
Νικηφόρου, έκοψε το κεφάλι του, το επαργύρωσε και το
χρησιμοποιούσε ως κύπελλο στα συμπόσιά του.
Ο Κρούμος λαμβάνει το κεφάλι του βυζαντινού αυτοκράτορα Νικηφόρου.
Ο Κρούμος με ένα φλιτζάνι κρανίο, από το κεφάλι του αυτοκράτορα Νικηφόρου Α΄, μετά τη
μάχη της Πλίσκας.
Οι σχέσεις μεταξύ Βυζαντινών και Βουλγάρων έγιναν και πάλι
ειρηνικές όταν βασιλιάς των Βουλγάρων ήταν ο Βόγορης.

Βόγορης, με ελληνική επιγραφή ¨Μιχαήλ, Άρχοντας της Βουλγαρίας¨.
Ο Βόγορης βαφτίστηκε χριστιανός και πήρε το όνομα Μιχαήλ. Το
παράδειγμά του ακολούθησαν χιλιάδες ομοεθνείς του.
Η βάφτιση του Βόγορη.
Την εποχή αυτή οι Βούλγαροι υιοθέτησαν από τους Σλάβους το
κυριλλικό αλφάβητο και το χρησιμοποίησαν για την οργάνωση του

κράτους τους, την εκπαίδευση και την λειτουργία της εκκλησίας
τους. Έτσι ήρθαν πιο κοντά στον τρόπο ζωής και στον πολιτισμό των
Βυζαντινών.
Σφραγίδα του Συμεών Α΄.
Όταν όμως βασιλιάς των Βουλγάρων έγινε ο Συμεώνξεκίνησαν νέοι
πόλεμοι με τους Βυζαντινούς.
Η επέκταση των Βουλγάρων επί Συμεών Α΄.
Για να αντιμετωπίσει τους Βουλγάρους ο αυτοκράτορας του
Βυζαντίου Νικηφόρος Φωκάςαναγκάστηκε να ζητήσει τη βοήθεια
των Ρώσων. Οι Ρώσοι νίκησαν του Βουλγάρους κράτησαν όμως για
τον εαυτό τους τις περιοχές που κατέλαβαν.

Νικηφόρος Φωκάς
Λίγα χρόνια αργότερα οι Βούλγαροι με αρχηγό
τοΣαμουήλ επιτέθηκαν ξανά κάνοντας φοβερές καταστροφές στις
ελληνικές περιοχές. Έφτασαν μάλιστα μέχρι την
Πελοπόννησο. Ακολούθησαν σκληρές και μακροχρόνιες συγκρούσεις
ανάμεσα στους δυο στρατούς. Ο βυζαντινός στρατηγόςΝικηφόρος
Ουρανός τους αντιμετώπισε νικηφόρα στο Σπερχειό ποταμό.
Νικηφόρος Ουρανός, Φονιάς των Βουλγάρων, Μαδρίτη, Σκυλίτζη.
Λίγο αργότερα ο αυτοκράτορας Βασίλειος ο Β' συνέτριψε το στρατό
τους στα στενά του Κλειδιούτης Μακεδονίας, πλάι στον
ποταμό Στρυμόνα (1014 μ.Χ.).

Η μάχη στο Κλειδί, 1014 μ.Χ.
Βασίλειος Β΄ο Βουλγαροκτόνος.
Στενός του συνεργάτης ο Νικηφόρος Ουρανός.
Ο Βασίλειος θεώρησε τους Βουλγάρους στασιαστές (επειδή ανήκαν
στην αυτοκρατορία) και έτσι τύφλωσε όλους τους αιχμαλώτους
φροντίζοντας ανά 100 άνδρες να αφήνει ένα μονόφθαλμο, ώστε να
οδηγήσουν τους υπόλοιπους πίσω στο Σαμουήλ. Ο Σαμουήλ μόλις
αντίκρισε το στρατό του σε αυτή την κατάσταση έπαθε συμφόρηση
και πέθανε. Ο Βασίλειος Β΄ απέκτησε έτσι το
προσωνύμιοΒουλγαροκτόνος.

Η τύφλωση των Βουλγάρων αιχμαλώτων.
Μονή Αγ. Λεοντίου: Οι τυφλωμένοι Βούλγαροι στρατιώτες.

Βουλγαρικό μνημείο του Σαμουήλ και του στρατού του.
Μετά τις ήττες αυτές, το βουλγαρικό κράτος διαλύθηκε και η
Βουλγαρία έγινε βυζαντινή επαρχία. Για πολλές δεκαετίες ύστερα οι
Βούλγαροι δεν ενόχλησαν πλέον το Βυζάντιο.

Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βουλγάρους
και τους Ρώσους (Β΄ μέρος-Οι Ρώσοι)
Τι θα μάθουμε
 Από που ήρθαν οι Ρώσοι.
 Ποιες οι σχέσεις τους με τους Βυζαντινούς.
 Για τον εκχριστιανισμό των Ρώσων.
 Για τις συνέπειες του εκχριστιανισμού τους.
Β. Οι Ρώσοι
Οι Ρώσοι κατέβηκαν από τη Σκανδιναβική χερσόνησο κι
εγκαταστάθηκαν στην ανατολική Ευρώπη, εκεί όπου σήμερα
βρίσκεται το Κίεβο της Ουκρανίας. Χρονικά ήταν ο νεότερος λαός
που γειτόνεψε με τους Βυζαντινούς.
Αρχικά οι σχέσεις των Ρώσων με τους Βυζαντινούς ήταν φιλικές.
Αυτό άλλαξε όμως το 860 μ.Χ. όταν ο ρωσικός στόλος με 200
πλοιάρια εισήλθε στο Βόσπορο, λεηλατώντας τα νησιά και τις ακτές
της Προποντίδας και πολιορκώντας την Πόλη. Οι Βυζαντινοί
κατάφεραν να αποκρούσουν τη ρωσική επίθεση και να τους
απωθήσουν στον Εύξεινο Πόντο. Τα επόμενα χρόνια υπογράφηκαν
συμφωνίες ειρήνης μεταξύ Ρώσων και Βυζαντινών.

Ιωάννης Τσιμισκής
Τα χρόνια των πολέμων με τους Βουλγάρους οι Βυζαντινοί ζήτησαν
τη βοήθεια των Ρώσων. Αυτοί με τη σειρά τους βοήθησαν τους
Βυζαντινούς να αντιμετωπίσουν τους Βουλγάρους, κρατώντας όμως
για τον εαυτό τους τα εδάφη της αυτοκρατορίας που κατέλαβαν.
Αυτό είχε ως συνέπεια να στραφεί εναντίον τους ο Ιωάννης
Τσιμισκής που τους ανάγκασε να αποσυρθούν από τα βυζαντινά
εδάφη και να αποσυρθούν στη χώρα τους.
Όταν αυτοκράτορας του Βυζαντίου ήταν ο Βασίλειος Β΄
πραγματοποιήθηκε ο εκχριστιανισμός των Ρώσων. Μέσα από τον
εκχριστιανισμό των Ρώσων τόσο αυτοί όσο και το Βυζάντιο
απέκτησαν μεγάλη πολιτική, οικονομική και πνευματική ακτινοβολία.
Οι Ρώσοι γνώρισαν το βυζαντινό πολιτισμό και προόδευσαν, ενώ οι
Βυζαντινοί εξασφάλισαν ειρήνη και συνεργασία μαζί τους. Οι φιλικοί
αυτοί δεσμοί διατηρήθηκαν επί πολλούς αιώνες.

Εγκύκλιος Παιδεία
ΦΙΛΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΒΟΥΛΓΑΡΟΥΣ ΚΑΙ
ΤΟΥΣ ΡΩΣΟΥΣ
Στις αρχές του 9ου αι. κατοικούσαν ειρηνικά στα εδάφη του Βυζαντίου.
Σιγά σιγά όμως προσπάθησαν να εντάξουν στο κράτος που ίδρυσαν
τις περιοχές που κατοικούσαν Σλάβοι.
Έτσι δημιουργήθηκαν εντάσεις και συγκρούσεις με το Βυζάντιο. Τον
9ο αι. οι Βούλγαροι με αρχηγό τον Κρούμο έφτασαν ως
τη Κων/πολη. Οι Βυζαντινοί τους απέκρουσαν, αλλά σε μία από τις
μάχες σκοτώθηκε ο βυζαντινός αυτοκράτορας Νικηφόρος Α'
Υπήρξαν όμως και ειρηνικές περίοδοι όπως στα χρόνια του
ηγεμόναΒόγορη, που βαφτίστηκε χριστιανός με το όνομα Μιχαήλ.
Το παράδειγμα του ακολούθησαν και
χιλιάδες Βούλγαροι. Έτσι ήρθαν πιο κοντά στο βυζαντινό πολιτισμό,
αφού πήραν από τους Σλάβους και το κυριλλικό αλφάβητο.
Την εποχή του ηγεμόνα Συμεών, όμως, άρχισαν νέες συγκρούσεις
που ανάγκασαν τον αυτοκράτορα Νικηφόρο Φωκά να ζητήσει βοήθεια
από τους Ρώσους.
Αργότερα οι Βούλγαροι με αρχηγό το Σαμουήλ επιτέθηκαν ξανά στο
Βυζάντιο και έφτασαν ως την Πελοπόννησο, προξενώντας πολλές
καταστροφές. Τους αντιμετώπισε όμως νικηφόρα ο στρατηγός
Νικηφόρος Ουρανός στο Σπερχειό ποταμό

και ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β' στο
Κλειδί της Μακεδονίας(1014)
Μετά τις ήττες αυτές το βουλγαρικό κράτος διαλύθηκε και για πολλές
δεκαετίες δεν ξαναενόχλησαν το Βυζάντιο ενώ ο
Βασίλειος έμεινε γνωστός στην ιστορία ως Βασίλειος Β' ο
Βουλγαροκτόνος
Οι Ρώσοι
Κατέβηκαν από τη Σκανδιναβία και εγκαταστάθηκαν στην Ανατολική
Ευρώπη.
Στην αρχή είχαν και αυτοί φιλικές σχέσεις με το Βυζάντιο κατόπιν
όμως(860)επιτέθηκαν κατά της Κων/πολης. Η επίθεση όμως
αποκρούστηκε.
Τα επόμενα χρόνια έγιναν συμφωνίες μεταξύ Βυζαντίου και Ρώσων.
Η επόμενη σύγκρουσή τους ήταν επί αυτοκράτορα Ιωάννη Τσιμισκή
που τους ανάγκασε να υποχωρήσουν από τα εδάφη που είχαν

καταλάβει, όταν είχαν βοηθήσει τους Βυζαντινούς στον πόλεμο
εναντίον των Βουλγάρων και να επιστρέψουν στη Ρωσία.
Στα χρόνια του Βασιλείου Β' οι Ρώσοι εκχριστιανίστηκαν από το
Βυζάντιο.
Τα αποτελέσματα του εκχριστιανισμού ήταν η μεγάλη πολιτική,
οικονομική και πνευματική ακτινοβολία των δύο χωρών καθώς και η
συνεργασία μεταξύ τους για πολλούς αιώνες.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. Συμπλήρωσε τα κενά με την κατάλληλη λέξη:
Οι Ρώσοι κατέβηκαν από τη ........................και εγκαταστάθηκαν στην
Ανατολική Ευρώπη. Αρχικά είχαν φιλικές σχέσεις με το Βυζάντιο,
αλλά το ........... επιτέθηκαν εναντίον της .................... Η επίθεση
αποκρούστηκε. Οι Βυζαντινοί συγκρούστηκαν ξανά με τους Ρώσους,
επί Ιωάννη ........................, που τους ανάγκασε να αποχωρήσουν από
τα εδάφη που είχαν καταλάβει, όταν βοήθησαν τους Βυζαντινούς στον
πόλεμο κατά των .................... Στα χρόνια του
....................οι Ρώσοι εκχριστιανίστηκαν από το ........................
2. Επέλεξε τη σωστή απάντηση:
Οι Βούλγαροι εκχριστιανίστηκαν στα χρόνια του:
α. Σαμουήλ
β. Συμεών
γ. Βόγορη
δ. Κρούμου

Κεφάλαιο 22ο
Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις
με τους Βούλγαρους και τους Ρώσουςμε τους Βούλγαρους και τους Ρώσους.
(α΄ μέρος)
Η παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο ΣαμούχοΗ παρουσίαση διαμορφώθηκε από τον Πέτρο Σαμούχο.

Στις αρχές του 9ου αιώνα οι Βούλγαροι κατοικούσαν στα
εδάφη του Βυζαντίου με την υποχρέωση να εμποδίζουν
άλλ λ ύ ά ίδτους άλλους λαούς να κάνουν το ίδιο.
Δημιουργός: Πέτρος Σαμούχος http://samouchos.weebly.com/

Δεν περιορίστηκαν
όμως στα εδάφη πουόμως στα εδάφη που
όριζε η συνθήκη τους
με το Βυζάντιο αλλάμ ζ
προσπάθησαν σταδιακά
να προσαρτήσουν και
περιοχές που ζούσανπεριοχές που ζούσαν
άλλοι λαοί όπως οι
Σλάβοι ώστε ναβ
δημιουργήσουν
βουλγαρικό κράτος.

ΗΗΗ ενέργειά τουςΗ ενέργειά τους
αυτή οδήγησε σεαυτή οδήγησε σε
έέπροστριβές καιπροστριβές και
συγκρούσεις με τοσυγκρούσεις με το
Β ζάΒ ζάΒυζάντιο, πουΒυζάντιο, που
κράτησαν περίπουκράτησαν περίπου
δύ ώδύ ώδύο αιώνες.δύο αιώνες.

Τον 9Τον 9οο αιώνα οιαιώνα οι
Βούλγαροι με αρχηγό τονΒούλγαροι με αρχηγό τονΒούλγαροι με αρχηγό τονΒούλγαροι με αρχηγό τον
Κρούμο έκανανΚρούμο έκαναν
επιδρομές στη Θράκη καιεπιδρομές στη Θράκη καιεπιδρομές στη Θράκη καιεπιδρομές στη Θράκη και
έφτασαν ως και τηνέφτασαν ως και την
Κωνσταντινούπολη.Κωνσταντινούπολη.Κωνσταντινούπολη.Κωνσταντινούπολη.

Οι Βυζαντινοί κατάφερανΟι Βυζαντινοί κατάφερανΟι Βυζαντινοί κατάφερανΟι Βυζαντινοί κατάφεραν
να τους απωθήσουν ύστερανα τους απωθήσουν ύστερα
από σκληρές μάχεςαπό σκληρές μάχεςαπό σκληρές μάχες.από σκληρές μάχες.
Σε μια από αυτήΣε μια από αυτή
σκοτώθηκε και οσκοτώθηκε και οσκοτώθηκε και οσκοτώθηκε και ο
αυτοκράτορας τουαυτοκράτορας του
Βυζαντίου Νικηφόρος Α΄Βυζαντίου Νικηφόρος Α΄Βυζαντίου Νικηφόρος Α .Βυζαντίου Νικηφόρος Α .

Την εποχή που ήτανΤην εποχή που ήταν
βασιλιάς τωνβασιλιάς των
Βουλγάρων ο ΒόγορηςΒουλγάρων ο Βόγορης
οι σχέσεις τωνοι σχέσεις των
Βουλγάρων με τουςΒουλγάρων με τους
Βυζαντινούς ήτανΒυζαντινούς ήταν
ειρηνικές.ειρηνικές.

Ο Βόγορης
βαφτίστηκε
χριστιανός και πήρε
το όνομα Μιχαήλ.
Το παράδειγμά του
ακολούθησε και ο
λαός του.

Την ίδια περίοδο πήρανΤην ίδια περίοδο πήραν
από τους Σλάβους το
κυριλλικό αλφάβητο καικυριλλικό αλφάβητο και
το χρησιμοποίησαν για
την οργάνωση τουτην οργάνωση του
κράτους, για την
εκπαίδευσή τους και γιαεκπαίδευσή τους και για
τη λειτουργία της
Εκκλησίας τους.Εκκλησίας τους.

(β΄ μέρος)

Τ ά ό δΤα ειρηνικά χρόνια δεν
κράτησαν πολύ.
Όταν έγινε βασιλιάς τωνΌταν έγινε βασιλιάς των
Βουλγάρων ο Συμεών,
άρχισαν νέοι πόλεμοι μερχ μ μ
τους Βυζαντινούς.

Ο βυζαντινόςΟ βυζαντινός
αυτοκράτορας
Νικηφόρος ΦωκάςΝ κηφόρος Φωκάς
βρέθηκε σε δύσκολη
θέση και ζήτησε τη
βοήθεια των Ρώσων γιαβοήθεια των Ρώσων, για
να αντιμετωπίσει τους
Βούλγαρους.γ ρ ς.

Λίγα χρόνια αργότερα οιΛίγα χρόνια αργότερα οι
Βούλγαροι με αρχηγό τοΒούλγαροι με αρχηγό τοΒούλγαροι με αρχηγό τοΒούλγαροι με αρχηγό το
Σαμουήλ, άρχισαν πάλι τιςΣαμουήλ, άρχισαν πάλι τις
επιδρομές φτάνοντας μέχρι καιεπιδρομές φτάνοντας μέχρι καιεπιδρομές φτάνοντας μέχρι καιεπιδρομές φτάνοντας μέχρι και
την Πελοπόννησο.την Πελοπόννησο.

Ο βυζαντινόςΟ βυζαντινός
στρατηγός Νικηφόροςστρατηγός Νικηφόρος
Ουρανός τουςΟυρανός τους
αντιμετώπισεαντιμετώπισε
νικηφόρα στονικηφόρα στο
Σπερχειό ποταμό.Σπερχειό ποταμό.

Ο αυτοκράτοραςΟ αυτοκράτορας
Βασίλειος ο Β΄Βασίλειος ο Β΄
αντιμετώπισε με επιτυχίααντιμετώπισε με επιτυχία
τους Βούλγαρους στατους Βούλγαρους στα
στενά της περιοχής Κλειδίστενά της περιοχής Κλειδί
της Μακεδονίας, πλάι στοντης Μακεδονίας, πλάι στον
ποταμό Στρυμόνα.ποταμό Στρυμόνα.

Μετά από αυτές τις
ήττες το κράτος των
Βουλγάρων διαλύθηκε
και έγινε βυζαντινή
επαρχία.

(γ΄ μέρος)

Ο Ρώ ί αΟι Ρώσοι είναι ο
νεότερος, χρονικά, λαός
που έγινε «γείτονας»που έγινε γείτονας
των Βυζαντινών.
Κατέβηκαν από τη
Σκανδιναβική
χερσόνησο και
εγκαταστάθηκαν στηνεγκαταστάθηκαν στην
ανατολική Ευρώπη, στη
σημερινή Ουκρανία.

Το 860 μ.Χ. οΤο 860 μ.Χ. ο
ρωσικός στόλος μερωσικός στόλος με
200 πλοιάρια200 πλοιάρια
λεηλάτησε τα νησιάλεηλάτησε τα νησιά
και τις ακτές τηςκαι τις ακτές της
Προποντίδας καιΠροποντίδας και
επιτέθηκε στην Πόλη.επιτέθηκε στην Πόλη.

Οι Βυζαντινοί παρά τοΟι Βυζαντινοί παρά το
ό ό β ίό ό β ίγεγονός ότι βρίσκονταν σεγεγονός ότι βρίσκονταν σε
πόλεμο εκείνη την περίοδοπόλεμο εκείνη την περίοδο
Ά β άΆ β άμε τους Άραβες κατάφερανμε τους Άραβες κατάφεραν
να τους αποκρούσουν.να τους αποκρούσουν.

Όταν οι Ρώσοι βοήθησανΌταν οι Ρώσοι βοήθησαν
τους Βυζαντινούς νατους Βυζαντινούς να
αντιμετωπίσουν τουςαντιμετωπίσουν τους
Βουλγάρους, κράτησαν γιαΒουλγάρους, κράτησαν για
τον εαυτό τους τα εδάφητον εαυτό τους τα εδάφη
της αυτοκρατορίας.της αυτοκρατορίας.

Οι Βυζαντινοί με αρχηγόΟι Βυζαντινοί με αρχηγόΟι Βυζαντινοί με αρχηγόΟι Βυζαντινοί με αρχηγό
τον Ιωάννη Τσιμισκήτον Ιωάννη Τσιμισκή
πολέμησαν εναντίον τουςπολέμησαν εναντίον τουςπολέμησαν εναντίον τουςπολέμησαν εναντίον τους
και τους ανάγκασαν νακαι τους ανάγκασαν να
αποσυρθούναποσυρθούναποσυρθούν.αποσυρθούν.

Την εποχή πουΤην εποχή που
αυτοκράτορας ήταν οαυτοκράτορας ήταν οαυτοκράτορας ήταν οαυτοκράτορας ήταν ο
Βασίλειος Β΄οι ΡώσοιΒασίλειος Β΄οι Ρώσοι
εκχριστιανίστηκανεκχριστιανίστηκανεκχριστιανίστηκαν.εκχριστιανίστηκαν.

Οι Ρώσοι γνώρισαν το βυζαντινό πολιτισμό καιΟι Ρώσοι γνώρισαν το βυζαντινό πολιτισμό και
προόδευσαν, ενώ οι Βυζαντινοί εξασφάλισανπροόδευσαν, ενώ οι Βυζαντινοί εξασφάλισανρ , ζ ξ φρ , ζ ξ φ
ειρήνη και συνεργασία μαζί τους.ειρήνη και συνεργασία μαζί τους.

Έντεκα μηνών
Ημερομηνία:
Βάρος: [Βάρος[ Ύψος: [Ύψος]
Σημειώσεις:
[Τοποθετήστε φωτογραφίες εδώ]

Ιστορία Ε΄ 4.22. ΄΄Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους΄΄

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Ιστορία Ε΄ 4.22. ΄΄Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους΄΄

Similar to Ιστορία Ε΄ 4.22. ΄΄Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους΄΄ (20)

More from Χρήστος Χαρμπής

More from Χρήστος Χαρμπής (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (9)

Ιστορία Ε΄ 4.22. ΄΄Φιλικές σχέσεις και συγκρούσεις με τους Βούλγαρους και τους Ρώσους΄΄