1. «ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ»
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 2016-2017 «Β2»
Από το παρόν…. Στο μέλλον….. (;)
1
Αποκατάσταση χωματερής
Σύγχρονο εργοστάσιο ανακύκλωσης

2. Ερευνητικοί στόχοι (α)
2
Α. Σε επίπεδο γνώσεων:
1.Να γνωρίσουμε την ιστορία και τη λειτουργία του ΧΥΤΑ Φυλής.
2. Να κατανοήσουμε την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία σε σχέση με
τη διαχείριση απορριμμάτων.
3. Να αναλύσουμε τις σύγχρονες τεχνολογικά μεθόδους διαχείρισης
απορριμμάτων διεθνώς.
4. Να αξιολογήσουμε τις μεθόδους διαχείρισης απορριμμάτων στην
Ελλάδα και στις άλλες χώρες της Ευρώπης.

3. Ερευνητικοί στόχοι (β)
Β. Σε επίπεδο δεξιοτήτων:
1. Να χρησιμοποιούμε ηλεκτρονικά εργαλεία έρευνας και παρουσίασης.
3
http://project-b2-3ogelanoliosion.blogspot.gr/ https://www.facebook.com/groups/362507124091258/

4. Ερευνητικοί στόχοι (γ)
4
Γ. Σε επίπεδο Στάσεων:
1. Να ευαισθητοποιηθούμε σε θέματα διαχείρισης απορριμμάτων.
Αποκατάσταση ΧΥΤΑ Τελ-Αβίβ, (Ισραήλ)

5. ΙΣΤΟΡΙΑ «ΧΥΤΑ ΦΥΛΗΣ»
• 1965: Ξεκινάει η λειτουργία της χωματερής Άνω Λιοσίων, στην οποία
εναποτίθενται ακόμα και νοσοκομειακά απόβλητα καθώς και τοξικές
ουσίες. Δεν υπάρχουν προδιαγραφές στεγανοποίησης του υπεδάφους.
• 1991: Η χωματερή του Σχιστού αποτελεί παρελθόν και όλα τα
απορρίμματα της Αττικής οδεύουν πλέον προς τα Άνω Λιόσια.
• 1995: Ίδρυση ΧΥΤΑ Φυλής = Λήψη μέτρων στεγανοποίησης υπεδάφους,
αποκατάσταση παλιάς χωματερής, εργοστάσιο ανακύκλωσης κ.τ.λ.
• Σήμερα η υγειονομική ταφή των απορριμμάτων γίνεται στην Α’ φάση, η
οποία αναπτύσσεται σε έκταση 364.000 τ.μ. και έχει ωφέλιμη
χωρητικότητα 17.032.000 κ.μ. ή 13.625.000 τόνων.
• Τα όρια χωρητικότητας λήγουν σε 2 ΧΡΟΝΙΑ
5

6. Εκπαιδευτική επίσκεψη που
πραγματοποιήθηκε με σκοπό την
κατανόηση του τρόπου λειτουργίας αυτού
του χώρου.
7 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2017
Επίσκεψη στον χώρο του ΧΥΤΑ Φυλής

7. Δομή και λειτουργία του ΧΥΤΑ
Ο χώρος περιλαμβάνει:
•Μηχανισμό έλεγχου
ραδιενεργών αποβλήτων
•Εργοστάσιο παραγωγής
ηλεκτρικής ενέργειας
•Αποτεφρωτήρα
•Κομποστοποιητή
•Χώρο διαλογής
απορριμμάτων
•Εργοστάσιο διαχωρισμού
υγρών λυμάτων
7
Υπάρχουν κατάλοιπα (βαρέα μέταλλα), αρκετά από τα οποία δεν μπορούν να
επεξεργαστούν εδώ και τα εξάγουμε (πληρώνοντας) στο εξωτερικό.

8. Νομιμότητα του ΧΥΤΑ
 Σύμφωνα με τους υπεύθυνους, ο ΧΥΤΑ λειτουργεί
απολύτως νόμιμα.
 Υπάρχουν περιπτώσεις να εισαχθούν
απαγορευμένα λόγω ραδιενέργειας απορρίμματα,
σε μικρές ποσότητες, αλλά ελέγχονται απόλυτα
από τους υπεύθυνους.
 Στην ερώτηση για την νομιμότητα του
αποτεφρωτήρα, ο κ. Κρητικάκος, υπεύθυνος του
ΧΥΤΑ, απέφυγε να απαντήσει.
8

9. Οικονομική λειτουργία του ΧΥΤΑ
 Πηγές εσόδων: οι μαζικοί τόνοι σκουπιδιών που
εισέρχονται στον ΧΥΤΑ καθημερινά (5,500 τόνοι/μέρα,
50€/τόνο ≈ 275.000€/ ημέρα ≈ 100.000.000€ / χρόνο).
 10% των εσόδων -> πληρωμή υπαλλήλων και
συντήρηση μηχανημάτων.
 35 εκατ. € στον Δήμο, 9 εκατ. € στην πληρωμή των
υπαλλήλων και συντήρηση μηχανημάτων.
 Αξιοποίηση εσόδων από τον δήμο Φυλής: πληρωμή
δημοσίων υπαλλήλων, ανέγερση πλατειών δημιουργία
πάρκων κ.α.
9

10. Νομοθετικό Πλαίσιο
 Ευρωπαϊκή Νομοθεσία:
 2006/12/ΕΚ – Οδηγία πλαίσιο για τα απόβλητα
 1991/689/ΕΟΚ – Οδηγία για τα επικίνδυνα απόβλητα
 2006/1013/ΕΚ – Κανονισμός για τις μεταφορές αποβλήτων
 Ελληνική Νομοθεσία:
• Ν. 1650/1986 «Για την προστασία του περιβάλλοντος» όπως
τροποποιήθηκε με το Ν. 3010/2002 για εναρμόνιση με την Ευρωπαϊκή
Νομοθεσία.
• Ν. 2939/2001 «Συσκευασίες και εναλλακτική διαχείριση των
συσκευασιών και άλλων προϊόντων – Ίδρυση Εθνικού Οργανισμού
Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων
(ΕΟΕΔΣΑΠ) και άλλες διατάξεις»
10

11. Νομοθετικό Πλαίσιο
 Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις
ΚΥΑ 114218/1997
«Κατάρτιση πλαισίου Προδιαγραφών και γενικών
προγραμμάτων διαχείρισης στερεών αποβλήτων»
ΚΥΑ
29407/3508/2002
«Μέτρα και όροι για την υγειονομική ταφή των αποβλήτων»
ΚΥΑ
50910/2727/2003
«Μέτρα και Όροι για τη Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων.
Εθνικός και Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης»
ΚΥΑ
22912/1117/2005
«Μέτρα και όροι για πρόληψη και περιορισμό της ρύπανσης
του περιβάλλοντος από την αποτέφρωση των αποβλήτων»
KYA 4641/232/2006
«Καθορισμός τεχνικών προδιαγραφών μικρών X.Y.T.A. σε
νησιά και απομονωμένους οικισμούς»
KYA 24944/1159/2006
«Έγκριση Γενικών Τεχνικών Προδιαγραφών για τη
διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων»
KYA 8668/2007
«Έγκριση Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Επικίνδυνων
Αποβλήτων (ΕΣΔΕΑ)»
11

12. Πώς διαχειρίζονται οι υπόλοιπες
ευρωπαϊκές χώρες τα απορρίμματα
τους;
ΓΑΛΛΙΑ
•Η διαχείριση απορριμμάτων
γίνεται από την τοπική
αυτοδιοίκηση.
•Υπάρχουν διαφορετικοί
κανόνες ανάλογα με τη
διάθεση διαφορετικών ειδών
απορριμμάτων.
•Υπάρχουν 3 είδη κάδων για τη
διάθεση των απορριμμάτων.

13.  ΓΕΡΜΑΝΙΑ
• Τα πάντα ανακυκλώνονται.
• Υπάρχουν ειδικά κιβώτια
για τα απορρίμματα, σε
πολλές περιπτώσεις
κλειδώνουν για να μην
υπάρχουν διαρροές.
• Διάφοροι τύποι κάδων
ανακύκλωσης με
διαφορετικά χρώματα.
• Η διαλογή γίνεται στην
«πηγή».
• Οι παραβάτες έρχονται
συχνά αντιμέτωποι με
πολύ υψηλά πρόστιμα. 13

14.  ΙΣΠΑΝΙΑ
• Μεγάλοι κοινοτικοί κάδοι
για τη διάθεση των
απορριμμάτων.
• Δεν υπάρχουν περιορισμοί
στο είδος του στοιχείου
που θα τοποθετηθεί.
• Yπάρχουν μεγάλα πρόστιμα
για όσους πετάνε
σκουπίδια αυθαίρετα.
• Η ανακύκλωση δεν
συνηθίζεται αν και
υπάρχουν κάποιες
εγκαταστάσεις.
14

15.  ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ
• Ανταλλάσσουν τα
απορρίμματά τους με
ιατρικές υπηρεσίες και
φάρμακα.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΩΝ ΑΠΟ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ
ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
15

16.  ΟΥΓΚΑΝΤΑ
• Λουνα παρκ φτιαγμένο από σκουπίδια.
16

17.  ΧΟΝΓΚ ΚΟΝΓΚ
• Πρώην χωματερή μεταμορφώνεται σε οικολογικό
πάρκο.
17

18. Σύγχρονες τεχνικές διαχείρισης
απορριμμάτων
Υγειονομική ταφή απορριμμάτων
Τα απορρίμματα θάβονται για να
σαπίσουν.Τα υγρά τα οποία παράγονται
στραγίζονται και επεξεργάζονται.

19. Αποτέφρωση - Πυρόλυση
Τα απορρίμματα καίγονται και από την καύση
αυτή χρησιμοποιείται η θερμότητα για την
παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.Η τέφρα που
απομένει μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην
οδοποιϊα.
19

20. Κομποστοποίηση
Η διαδικασία που μετατρέπει την οργανική
ουσία σε μια πλούσια σκούρα ύλη.Βακτήρια
διασπούν τα απορρίμματα και το κομπόστ
μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε ως λίπασμα ή ως
καύσιμη ύλη.
20

21. Τάσεις και Αρχές για την βιώσιμη διαχείριση
των Στερεών Αποβλήτων
• Αρχή της εγγύτητας
– Τα απόβλητα πρέπει να διατίθενται όσο το δυνατόν
πλησιέστερα στο σημείο παραγωγής τους.
• Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές
– Για την επίτευξη υψηλού επιπέδου περιβαλλοντικής
προστασίας
• Αειφόρος – Βιώσιμη διαχείριση
21

22. Προτάσεις – Τάσεις για το μέλλον
• Αποφυγή παραγωγής αποβλήτων
– Οικονομικά μέτρα για την αύξηση του κόστους διάθεσης.
– Περιβαλλοντική εκπαίδευση ώστε να επηρεάζεται η
επιλογή του καταναλωτή.
– Επαναχρησιμοποίηση συσκευασιών.
• Αποφυγή συγκεκριμένων τύπων αποβλήτων
– Ρυθμιστικό πλαίσιο για τα χημικά προϊόντα.
– Προώθηση αλλαγής τοξικών ουσιών με λιγότερο τοξικές.
22

23. Προτάσεις – Τάσεις για το μέλλον
• Προώθηση της ανακύκλωσης
– Φόρους στους ΧΥΤΑ
– Ευθύνη του παραγωγού
– Pay-as-you-throw, χρέωση με το βάρος
– Οικονομικά κίνητρα π.χ. φοροαπαλλαγές
– Απαγόρευση διάθεσης για συγκεκριμένα απόβλητα
– Υποχρεωτικός διαχωρισμός στην πηγή και ανακύκλωση
συγκεκριμένων υλικών
– Εκπαίδευση
23

24. Συμπεράσματα – Πρακτικές Αλήθειες
• Κινητήριες δυνάμεις για την αλλαγή
– Περιβαλλοντική νομοθεσία
– Αύξηση του κόστους για διάθεση σε ΧΥΤΑ και μείωση του
διαθέσιμου χώρου
• Οικονομικά εμπόδια σήμερα
– Κόστος ανακύκλωσης > κόστος διάθεσης.
– Απρόβλεπτη αγορά για τα ανακυκλώσιμα.
– Απαιτούμενες εγκαταστάσεις για επεξεργασία με υψηλό
κόστος.
– Μεταφορά των αποβλήτων.
– Το κόστος χρήσης των ΧΥΤΑ αντισταθμίζει το κόστος της
επεξεργασίας/ανακύκλωσης.
24

25. Συμπεράσματα – Πρακτικές Αλήθειες
• Προτεραιότητα στην ανάκτηση της οργανικής ύλης
– Κομποστοποίηση και Αναερόβια χώνευση
– Εφαρμογή στο χώμα
• Αποτέφρωση με Ανάκτηση ενέργειας
– Δεν είναι δημοφιλής αλλά μπορεί να θεωρηθεί μία
Βέλτιστη Τεχνική
– Η Συν-Αποτέφρωση μπορεί να είναι βιώσιμη με έλεγχο
των εκπομπών
25

26. ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΜΑΘΗΤΕΣ
ΟΜΑΔΑ 1Η
ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ
ΛΥΜΠΕΡΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ-ΙΑΣΩΝ
ΚΑΡΑΜΟΥΣΚΕΤΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ
ΚΑΡΑΤΣΙΩΛΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ
26

27. ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΜΑΘΗΤΕΣ
ΟΜΑΔΑ 2Η
ΚΑΡΙΩΤΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ
ΛΑΓΟΓΙΑΝΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ
ΚΟΛΙΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ
ΚΟΚΑΒΕΣΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ
ΚΡΟΥΣΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
27

28. ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΜΑΘΗΤΕΣ
ΟΜΑΔΑ 3Η
ΚΟΝΤΟΘΑΝΑΣΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
ΚΟΥΚΟΥΡΙΚΟΥ ΜΑΡΙΑ
ΚΟΥΡΕΑΣ ΡΩΜΑΝΟΣ
ΚΟΥΡΕΛΗΣ ΠΟΛΥΔΩΡΟΣ
ΚΟΥΤΡΑΣ ΔΙΟΝΥΣΗΣ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ
ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ
28