This is A Successfully Treated Case of Infertility by Ayurveaic Treatment. For Mopre Details - Dr. Manish Joshi, 23, Hruhikesh Plaza, Rathachakra Chowk, Indiranagar, Nashik - 422009, Maharashtra, India. Call - +91 9881150272

1. 1

2. 2

3. ण नाम – अ.ब.क.
ण नवास – दंडोर रोड, ना शक
लंग – ी
वय – ३० वष
श ण – M.Com.
यवसाय – नँशनलाई ड बँकत ऑ फसर
े
रास – कभ
ंु रा श वामी - श न
3

4. धान – वं य व
उपल णे –
अंसशूल
मांस पीडनो तर उ गार उ प ती
ुधावेगकाले – अ व थता ++
अ लो गार + उदर-उरोदाह चती – र त आमाशये व चत –
छद उपरांत उपशय
रजो व ृ ती –
४ दन / २९-३० दन
-- फ नल रजः व ृ ती , ं थतता +
े
-- ईष कृ णवण व
-- व चत योनीभागे तोदवत ् वेदना
मैथुनासह व - Dyspareunia
4

5. ण क श द मे –
े
लगभग ६ साल प हले े न सी थी । तसरा म हना चालू था ।
तब टू ह लरसे जाते समय गाडी ि लप हुई और हम दोनो ( मै
और मेरे प त ) नचे गर गये । मै अपने बायी ओर जोरसे गर
और उसक बाद ३ दन क बाद गभाशय से ल डंग म सूस हुआ
े े
इस लये गायनँकको दखाया । उ होने मसकरे ज हुआ है ऐसा
ँ
कहकर डी. एन. सी. करनी पडेगी ऐसा कहा। उसक अनुसार
े
हमने डी.एन.सी. करवायी । तबसे फरसे े न सी नह रह है ।
सब रपोट नॉमल है ………इ..इ..इ..
5

6. नाडी - अपानपाचक ( मांस – प त, म जा – वात, वचा नाडी - ++)
िज हा - साम (प वाशय दे श)े
मल व ृ ती - अ वशेष
मू व ृ ती - अ वशेष
अि न - ती ण
नखा न - अ पधातू य
नयनौ - अ वशेष
उदर प र ण -यकृ त दे शे अ प पशासह व एवं उ ण पश
6

7. मातज – गभाशय नहरण श
ृ या ( फाय ॉईडस ् )
पतज - अ वशेष
ृ
सव प र णे सामा यि थती दशक.
7

8. वं य व धान हे तू १–
आघात व यानायान २
पयु षत अ नसेवन ३
रा ौ जागरण ४
सतत चंता ५
अ य हे तू –
हॉटे लंग ++ , वदाह – कटु रस धान पदाथ
अ तसेवन, ोधा ध य,
8

9. हे तूसेवन + आघात
ाधा याने वात प तेनसह कोप
गभाशये दोषगमन
गभाशय / योनी द ु ट
वं य व
9

10. वातज योनीरोग
“योनी ु दोs नलः कया कतोदामसु तताः ।
ु ु
पपी लकासि त मव त भं ककशतां वनम ् ॥
ृ
फ नला णकृ णा पतनु ातव ु तम ् ।
े
ंसं वं णपा वादौ यथां गु मं मेण च ॥
तां तां च वान ् गदान ् याप दा तक नाम सा मता ॥ृ
(अ टांग दय / उ तर थान / ३३ / २९-३१)
10

11. नदान प रवजन
आघात इ तहास वचाराधीन
वात प तशमन एवं पाचन च क सा वचार
वातज गभाशय / योनी द ु ट हर च क सा वचार
वं य वनाशक औषधी वचार
11

12. द. २९/०२/२००८
१) रसपाचक,नारायणी,मेदोपाचक,पाठा, योष,कटज – ातः – सायं x
ु
६
दशमूला र ट अनुपानेन
२) आमपाचक वट – यानोदान १-१ x जलेनसह
३) चं भा वट ७– यानोदान १-१ x जलेनसह
४) तलतैल + भीमसेनी कपूर – अधोदर अ यंग
५) श न मं जप –
“ नलांजनं समाभासं र वपु ं यमा जम ् ।
छायामात डसंभूतं तं नमा म शनै वरं ॥”
x एक स ताह
द. ०७/०३/२००८
च क सा पूववत - x एक स ताह
स ला – ब ती च क सा ८
12

13. दाशमू लक न ह एवं सहचराद तैल मा ा ब ती – योगब ती संप यते ।
द. १४/०३/२००८
वं य वेतर सव ल णस मुचये उपशय…. अ प मुखपाक चती
च क सा –
१) नारायणी,बला,य ट मध,नागकसर– ातः सायं – द ु ध + शकरा ९
ु े
२) पु पध वा रस १० – ातः १ x द ु ध अनुपान
३) ल.मा.व. – यानोदान १-१ x जलेन
४) का मयाद घत ११ – ातः – सायंकाले १-१ कष मा े x द ु ध
ृ
13

14. स ीर ब ती – गुडु च + नारायणी स द ीर ब ती १२.
९ ब ती – सायंकाले
थम एवं अं तम – सहचराद तैल मा ा ब ती भोजनोपरांत
म य ब तीस तक – न दि टत ीर + का मयाद घत भोजनपूव
ृ
द. २९/०३/२०११ - च क सा पूववत
द. ०५/०४/२०११
च क सा पूववत एवं
५) थम मास वट – यानोदाने १-१ x जलेन
शर रसंबंध त थापनाथ उ तम दन शोध य वा द यत ।
14

15. द. १२/०४/२०११ – च क सा पूववत.
द. १९/०४/२०११
रजः व ृ ती – द. १३/०४/२०११ – ल णर हत
च क सा पूववत –
शर रसंबंध त थापनाथ उ तम दन शोध य वा द यत ।
द. २६/०४/२०११, ०३/०५/२०११,१०/०५/२०११ – च क सा पूववत
15

16. द. १७/०५/२०११
रजोदशन नह । अपे त रजः व ृ ती द. -११/०५/२०११
Urine Pregnancy Test done with Velocit Kit
Pregnancy Test - Positive
16

17. 17

18. 18

19. १) “न ह वाता ते यो नव नतानां द ु य त ।
अतो िज वा तम य य कया ोष य भेषजम ् ॥ (अ. ./उ तर थान/३४/२३)
ु
२) “अपानो गुव नवेगघाता तवाहनैः ।
यानयानासन……………………………..॥
क पतः क ते रोगान ् ………………...।
ु ु
मू शु दोषाश गुद ंशा दकान ् बहुन ् ॥” (अ. ./ नदान/१६/२७,२८)
“सवाथानथकरणे व व या यैककारणम ् ।
अद ु टद ु टः पवनः शर र य वशेषतः ॥ (अ. ./ नदान/१५/१)
३) “ वंश त यापदो योनेजाय ते द ु टभोजनात ् ।” (अ. . /उ तर थान/३३/२७)
४) “ न ानाशांगमद शरोगौरवजि भकाः ।
ृ
जा यं ला न मापि तत ा रोगा च वातजाः ॥” (अ. ./सु थान/७/६३)
19

20. ५) “गु शीतम ्………………………..।
रसवाह न द ु यि त चं यानां अ त चंतनात ् ॥ “ (चरक/ वमान/५)
६) दशमूला र ट – भै.र ना. / रसत सार/भाग १/प ृ ठ . ७३१)
७) चं भा वट - रसत सार/भाग १/प ृ ठ . ६२२,६२३)
८) “यो न याप सु भू य ठं श यते कम वातिजत ् ।
नेहन वेदब या दवातजासु वशेषतः ॥” (अ. . / उ तर थान/३४/२२)
९) योगर नाकर / ीरोगा धकार
“बला सता सा तबला मधूक वट य शंगं गजकशरं च ।
ं ृ े
एत मधु ीरघतै नपीय व या सुपु ं नयतं सुते ॥ “
ृ
१०) पु पध वा रस – रसत सार / भाग १ / प ृ ठ . ५७४
20

21. ११) का मयाद घतं –
ृ
“का मय फला ा ाकासमद नशा दयैः ।
गुडूचीसैयकाभी शुकनासापुननवैः ॥
प षक च वपचे
ै थम समैघतात ् ।
ृ
यो नवात वकार नं त पीतं गभदं परम ् ॥” (अ. . ३४/२८,२९)
१२)
(अ) गुडु च – अ ल प त,व ृ य,शु गामी,ि न ध
( यगुण व ान – वै य. व.म. गोगटे / प ृ ठ . ३७३)
(ब) नारायणी = शतावर – गभ ाव, शु ीणता नाशक, वाजीकर
( यगुण व ान – वै य. व.म. गोगटे / प ृ ठ . ६३७)
(क) द ु ध – “ ायशो…..यो नशु दोषेषु….वात प त वका रणाम ् ।”
(चरक / सु / १)
21

22. Series 1
100%
80%
60%
40%
20%
0%
वात
प त
कफ
Series 1
22

23. 23

24. 24

25. 25

26. 26