1. МОНГОЛ ОРНЫ ГОЛ МӨРӨН НУУРУУД

2. Өмнөх мэдлэгийг бататгах

3. Онолын мэдлэг Монгол орон бол 1850 м үнэмлэхүй дундаж өндөр бүхий уулархаг нутаг юм.Бүх нутгийн 40 хувь нь 1000-1500 метрийн өндөрт ,30 хувь нь 2000 метрээс дээш өндөрт, 3 хувь орчим нь 3000 метрээс дээш өндөрт тус тус оршино.Монгол орны гол мөрний урсац нь үндсэндээ Монгол Алтай,Хангай,Хэнтий,Хөвсгөлийн уулст буй болно.Монгол орон нь дэлхийд цэвэр усны нөөцөөрөө дээгүүрт ордог.

4. Орхон голын Улаан Цутгалан хүрхрээ ОрхонголньХангайннурууныСуваргахайрхануулаасэхавч 1124 кмурсаадСэлэнгэмөрнийбаруунталдСүхбаатархотындэргэднийлдэгхамгийнтомцутгалньюм. Усаацуглуулахталбайнь 132,835 ам. дөр.кмбөгөөдэнэньСэлэнгийнманайнутагтдахьусаацуглуулахталбайн 47% болно. ОрхонголынэхнийхэсгийгХангайннурууныБайгалийнцогцолбортгазартбагтаасан. ОрхонэхнийхэсэгтээУлиастайгол, ЦагаанГүүтгол, Тонгороггол, Цагаангол, Улаанголзэрэголонголуудыгнийлүүлжавдаг. МөнжаахандоошлоодзүүнталаасааТамиргол, Хавчуу, баруунгараасааНарийнгол (ХөгшинОрхон), Туулгол, Хараагол, Ерөөгол, Шарынголзэрэголонголыгнийлүүлдэг.

5. Орхон гол

6. Ус мөрнөө хэрхэн хайрлах вэ? “ГуравдугаарсардхангайннурууныөмнөдхэсэгтунасанцасхайлжОрхоныхүрхрээгхоёрсаршахамтэжээнхүржигнүүлжбайгаадсаянаастасарлаа. Одоолагшавартөдийзүйлүлдээдбайна . УулньМонголорныхамгийнтомдтооцогддогэлүзэсгэлэнтхүрхрээУлаанголынусаасэхавч 20 гаруйметрийнөндөрхясаанаасбуужүүсгэгддэгюм. Өнгөрсөнжил угнутагтцасороогүйнулмаасУлаанголынундаргатасарсан. Одооустайбороохэдэнөдөрүргэлжлэнорвол л Улаанголустайболжмагадгүй”

7. Орхоны хүрхрээ татарсан тухай

8. Нууруудын тогтоц Хангайн ба Говь-Алтайн нурууны хоорондахь нууруудын хотгорт орших олон жижиг нуурууд нь хоёр талын уулсаас урсаж ирсэн жижиг гол , горхины гүний ба гадаргын усаар тэтгэгдэж байна.Нууруудын хотгор олон жижиг нуурууд авсан усаа ууршуулан алдах тул нэг ёсондоо байгалийн “ууршуулагч “сав болдог ажээ.

9. Бөөн цагаан нуур Нуур нууруудын хөндийд дэх хамгийн том нуур юм.Түүний талбай 240 хавтгай дөрвөлжин километр юм,урт нь 24 км,өргөн нь 16км ,талбай нь 33400 хавтгай дөрвөлжин километр бөгөөд усны мандалд далайн түвшнээс дээш 1336 метрт оршино. Энэ нуурын эрэн намхан элсэрхэг хөрстэй хааяа нутгийн өвс ургамал бүхий намаг энд тэнд үзэгдэнэ.Уг нуурт Хангайн нурууны өмнөд хажуугаас эх авч урсах Байдраг гол цутгах боловч гадагш гарах урсгалгүй юм.

10. Төв Азийн гадагшаа урсгалгүй ай савын голууд

11. Ховдын гол Монгол Алтайн нурууны ар хажуугаас эх авч Их нурууны хотгорын Хар ус нуурт цутгах хамгийн их устай гол юм.Ховд голын урт 516 километр ,ус хураах савын талбай 58000 хавтгай дөрвөлжин километр болно. Усны гүн 1,0-3,0 м зарим цээл цүнхээл газраа 4,50 м хүрдэг.

12. Сэлэнгэ гол БНМАУ-ын гол, мөрний дотроос хамгийн их устай нь Сэлэнгэ мөрөн юм.Ус хураах сав газрын талбай 420000 хавтгай дөрвөлжин километр бөгөөд үүний 282000 хавтгай дөрвөлжин километр буюу 67 хувь нь Монгол орны нутагт оршино.Сэлэнгэ мөрөнд тус орны гол,мөрдийн үндсэн усан сүлжээ хамаарах тул том жижиг бүх цутгал голуудын урт 20000 километр хүрнэ.Идэрийн гол Дэлгэр мөрөн хоёрын бэлчирээс Сэлэнгэ хэмээн нэрлэнэ.Сэлэнгэ мөрний нийт урт 992 километр болно.Үүнээс улсын хил хүртэл 593 километр болно.