THẦN KINH

1. ĐỊNH NGHĨA
 di chuyển của nhân nhầy ra sau
gây chèn ép rễ hoặc tũy.

2. BỆNH SINH VÀ NGUYÊN NHÂN
 Có 2 cơ chế gây ra TVĐĐ
- Là hậu quả của một quá trình thoái
hóa
- Chấn thương.

3. PHÂN LOẠI VỊ TRÍ
 Rothman P.H và Marval J.P 1975:
- TVĐĐ đường giữa hoặc cạnh đường giữa
gây chèn ép tũy.
- TVĐĐ sau bên hoặc lổ ghép gây chèn
ép rễ.
 Yamano Y. 1985:
- TVĐĐ cứng (HARD DISC).
- TVĐĐ mềm (SOFT DISC).

4. PHÂN LỌAI MỨC ĐỘ
 Woad II G.W 1992 4 loại:
- Loại 1: phồng đĩa đệm.
- Loại 2: lồi đĩa đệm.
- Loại 3: thoát vị thực sự.
- Loại 4: mảnh rời.

5. CHÈN TỦY CỔ DO THÓAT VỊ ĐĨA
ĐỆM
 CHÈN ÉP TỦY CẤP GÂY THƯƠNG TỔN
TỦY
 H/C TỦY TRUNG TÂM HOẶC H/C
BROWN-SEQUARD
 XUẤT HIỆN SAU CHẤN THƯƠNG HOẶC
KHÔNG DO CHẤN THƯƠNG

6.  YẾU HOẶC LIỆT TỨ CHI CẦN CHỤP MRI
 CHÈN ÉP TŨY PHẢI ĐƯỢC MỔ GIẢI ÉP
TRONG VÒNG 24 GIỜ

7. DẤU HIỆU BỆNH LÝ RỄ CỔ
DO TVDD
 TĂNG ĐAU KHI DUỖI CỔ KÈM
NGHIÊNG ĐẦU VỀ BÊN ĐAU ( DẤU
HIỆU SPURLING.
 GIẢM ĐAU KHI ĐƯA TAY LÊN ĐẦU
HOẶC KHI KÉO CỔ DỌC TRỤC.
 L’HERMITTTE’S SIGN (LÚC GẬP HOẶC
NGỮA CỔ,CẢM GIÁC NHƯ ĐIỆN GIẬT
LAN XUỐNG CỘT SỐNG)

8.  CHÈN ÉP RỄ C5 : ĐAU VAI KÈM LIỆT
NÂNG CÁNH TAY(DO LIỆT CƠ DELTA) :
CẦN CHỤP MRI VÀ CẦN MỔ SỚM
 LIỆT VẬN ĐỘNG , MẤT CẢM GIÁC
VÙNG RỄ THẦN KINH PHỤ TRÁCH CẦN
CHỤP MRI CỔ VÀ CẦN PHẪU THUẬT
SỚM NHẤT

9. HÌNH ẢNH HỌC
 MRI : chẩn đoán >95% BỆNH LÝ TỦY .
 CT : cần biết chi tiết của xương hoặc HÓA
XƯƠNG DÂY DỌC SAU (OPLL :
Ossification of the Postorior Longitudinal
Ligament)
 Myelogram/CT: dùng cản quang tan trong
nước bơm vào kênh tủy : 98% chẩn đóan
TVDD cổ

14. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ
 ĐIỀU TRỊ BẢO TỒN.
 90 % BỆNH LÝ RỄ CẤP DO TVDD CS
CỔ GIẢM TRIỆU CHỨNG VỚI THUỐC
GIẢM ĐAU, KHÁNG VIÊM(NSAIDs)
HOẶC CORTICOID VÀ KÉO DÃN CỔ (
e.g.10-15 lbs for 10-15 minutes X 2-3
daily)
 ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT

15. CHỈ ĐỊNH PHẪU THUẬT
 Bn không giảm đau với điều trị bảo tồn,
hoặc bn có diễn tiến bệnh lý rễ nặng
hơn(mất cảm giác, mất phản xạ, yếu cơ,
teo cơ)
 Bệnh lý tủy (H/C chèn ép tủy : yếu hoặc
liệt tứ chi).

16. CÁC PHƯƠNG PHÁP PHẪU THUẬT
 I.LỐI TRƯỚC
A. không hàn xương(fusion).
B. Có hàn xương(có hoặc không nẹp cổ)
C. có đặt đĩa đệm nhân tạo(artificial disc)
 II. LỐI SAU :
A. cắt bản sống (cervical laminectomy)
B. mở bản sống lổ chìa khoá(keyhole
laminectomy

17. MỔ LỐI TRƯỚC CÓ HÀN XƯƠNG
 LỐI TRƯỚC : C3 –C6
 AN TOÀN KHI MÀI LẤY CHỒI
XƯƠNG(SPURECTOMY)
 LÀM VỮNG KHÕANG ĐĨA ĐỆM ĐỂ BẤT
ĐỘNG
 TRỰC TIẾP LẤY TVDD ĐƯỜNG GIỮA
 BẤT LỢI : BẤT ĐỘNG & HÀN XƯƠNG
LÀM GIA TĂNG STRESS LÊN TẦNG DĨA
ĐỆM KẾ CẬN.

18. BIẾN CHỨNG SAU MỔ
 1. TỤ MÁU NƠI VẾT MỔ
A. GÂY NGHẺN ĐƯỜNG THỞ
B. GÂY KHÓ NUỐT(CŨNG CÓ THỂ DO
XƯƠNG GHÉP TRẬT RA TRƯỚC :
X QUANG NGHIÊNG
C. KHÍ QUẢN DI LỆCH :
X QUANG NGHIÊNG

19. BIẾN CHỨNG SAU MỔ
 2. YẾU HOẶC LIỆT RỄ THẦN KINH DO
SANG CHẤN
 3. YẾU HOẶC LIỆT CHI : DO TỦY BỊ
SANG CHẤN HOẶC BỊ CHÈN BỞI KHỐI
MÁU TỤ
 4. KHÀN TIẾNG (HORSENESS) : DÂY
THANH ÂM BỊ LIỆT DO SANG CHẤN
DÂY TK QUẶT NGƯỢC(RECURENT
NERVE INJURY) (11% LIỆT TẠM THỜI,
4% VĨNH VIỄN)

20. BIẾN CHỨNG SAU MỔ
 SANG CHẤN HOẶC THỦNG THANH
QUẢN, THỰC QUẢN, KHÍ QUẢN
 0,3% RÁCH HOẶC TẮT ĐM CỘT SỐNG.
 TẮT, RÁCH ĐM CẢNH(DO VÉN KÉO).
 DÒ DỊCH NÃO TŨY
 HORNER ’S syndrome