Taksa është një pagesë e detyrueshme dhe e pakthyeshme në buxhetin e e shtetit dhe që paguhet nga çdo person që ushtron një të drejtë apo përfiton një shërbim publik. Objekti i taksës është mbushja e arkës së buxhetit të shtetit. Ndërsa tarifa është një pagesë e natyrës vullnetare, e vendosur nga qeverisja vendore apo qendrore, në këmbim të shërbimeve të veçanta që bëhen në interes të publikut, por që i japin një avantazh personit që paguan në krahasim me të tjerët (p.sh. tarifat e pajisjes me leje lundrimi).

1. Taksat vs. Tarifat në Shqipëri
Taksat dhe tarifat lindin dhe paguhen nga çdo person, i cili ushtron një të drejtë apo merr një shërbim
publik. Taksatjanë pagesapërbuxhetine shtetit,porqë në këmbimmundtë moslidhenme një përfitim
shërbimi specifikpërindividin apo biznesin që i paguan ato. Një taksapagues nuk mund të kërkojë një
favor të veçantë nga autoritetet tatimore për taksat që paguan. Nisur nga fakti që taksa është e
detyrueshmepër t’u paguar, ajo është e llogaritur që të shërbejë jo sipas thjesht emërtimit të saj, por
sipas nevojave të buxhetit të shtetit.
Ndërsatarifatjanë më ngushtë të lidhura me një shërbim apo përfitim nga individi që i paguan. Tarifa
është një pagesë direkteqë në këmbimi jeppaguesitnjë avantazhapogaranci nga pushteti (vendorapo
qendror) për paguesin e tarifës. Shuma e tarifës llogaritet duke u bazuar në shpenzimet që qeveria
(vendore apoqendrore) dotë kryejë përtë dhënë shërbiminqë është objekt tarifimi dhe me këtë bazë
llogaritje bëhet edhe përcaktimi i shumës që duhet të paguhet nga personat që duhet të paguajnë
tarifën.
Taksat mundtë kenë shtrirje sipasnjë territori të një njësie të qeverisjes vendore duke u emertuar në
këtë rast si taksa apo tarifa vendore dhe aplikohen sipas autoritetit të qeverisë vendore, por mund të
kenë edhe shtrirje kombëtare dhe në këtë rast emërtohen si taksa kombëtare.
Po ashtu, tarifat kanë shtrirje në nivel njësie qeverisjeje vendore, si edhe në nivel kombëtar.
Shembuj të taksave vendore janë: taksa mbi tokën bujqësore, taksa mbi truallin, taksa mbi ndërtesën,
taksa e ndikimitnë infrastrukturë,taksae fjetjesnë hotel,taksae regjistrimit të përvitshëm të mjeteve
etj.
Shembuj të tarifave vendorejanë:tarifae pastrimit,tarifapërmjetete transportit(parkim, shërbim për
tonazh,tarifapër dhënie leje përushtrimaktivitetit,tarifë përshërbimeveterinare, tarifa për shërbime
urbanistike, për shërbime administrative, tarifa e zënies së hapësirës publike etj.
Shembuj të taksave kombëtare janë: taksa e mjeteve të përdorura, taksa portuale, taksa e rentës
minerare, taksa e akteve dhe pullës, taksa për automjete luksozë, taksë regjistrimi fillestar për
automjetin, taksë mbi të drejtën e përdorimit të truallit shtetëror etj.

2. Shembuj të tarifave kombëtare janë: tarifa e pajisjes me leje drejtimi automjeti, tarifa shërbimi
konsullor, tarifa për shërbime nga sistemi drejtësisë, tarifa për transmetimet radiotelevizive etj.
Në pamje të parë taksame tarifënduketsikurjanë të njëjtapërngatipi,pornë fakt ato ndryshojnë pasi
kanë ndryshimin në mënyrën se si ato përdoren, si dhe formës detyruese për të kryer pagesën.
Taksa është një pagesë e detyrueshmedhe e pakthyeshme në buxhetin e e shtetit dhe që paguhet nga
çdo personqë ushtronnjë të drejtë apo përfiton një shërbim publik. Objekti i taksës është mbushja e
arkës së buxhetit të shtetit. Ndërsa tarifa është një pagesë e natyrës vullnetare, e vendosur nga
qeverisjavendore apoqendrore,në këmbim të shërbimevetë veçantaqë bëhen në interes të publikut,
por që i japinnjë avantazhpersonitqë paguan në krahasim me të tjerët (p.sh. tarifat e pajisjes me leje
lundrimi).
Paratë e mbledhura nga një tarifë, si rregull ndërkombëtar janë të ndara në buxhet posaçërisht për
qëllimin e shërbimeve për të cilat është vendosur (emërtuar) tarifa dhe nuk shkrhen bashkë me të
ardhurat e tjeratë buxhetittë shtetit.Është kjolidhjemestarifësdhe shërbimit të kryer që e bën atë të
dallueshme nga taksa.
Taksa vendore paguhetnë buxhetine njësivetë vetëqeverisjesvendore, nga çdo person që ushtron një
të drejtë apopërfitonnjë shërbimpubliknë territorine njësisë së vetëqeverisjes vendore. Ndërsa taksa
kombëtare është pagesae detyrueshmedhe e pakthyeshme në Buxhetin e Shtetit që paguhet nga çdo
person apo nëpërmjet një agjenti, pavarësisht vendodhjes ku jeton dhe punon personi (qytetar apo
fshatar).
Me raste,vijandarëse midistaksësdhe tarifësnuk është mjaftueshëm e qartë. Në disa raste, kostoja e
dhëniessë një shërbimi mundtë llogaritetdirektdhe në këtë mënyrë tarifamundtë lidhetlehtësishtme
shërbimin e përfituar (p.sh. tarifa e parkimit). Por në rastet kur kostot janë të paqarta, atëherë edhe
pagesa e tarifës mund të ketë një lidhje të paqartë me shërbimin e përfituar.
Në disaraste,taksa mundtë ngatërrohetme tarifënthjeshtpërarsye politike.P.sh.nëse një politikanka
premtuarqë nuk dotë ketë rritje taksash,porqë në fakt ka nevojë përtë ardhurashtesë,atëherë ai bën
një ndryshim apo rritje tarife egzistuese me qëllim që të arrijë qëllimin e tij të fshehtë.

3. Në çdo rast të vendosjes së një takse apo tarife nga qeverisja nevojiotet një proces transparent, me
qëllim që individët dhe bizneset të kenë informacionin e duhur dhe teë qartë për atë që u duhet të
llogaritin dhe paguajnë.