14 slide viem phoi tho may

VIÊM PHỔI THỞ MÁY
(V°f-fsscifd p°um°if)
XỬ TRÍ PHÒNG NGỪA
BS. Đặng Thanh Tuấn
BV Nhi Đồng 1

ĐẠI CƯƠNG
• VPTM tần suất
4.7 VPBV / 1000 ngày - thở máy (Mỹ)
• VPTM:
Tăng thời gian nằm viện (Mỹ: 9 ngày)Tăng thời gian nằm viện (Mỹ: 9 ngày)
Tăng chi phí điều trị (Mỹ: 17-29 tỷ USD/NTBV)
Tăng tỉ lệ tử vong: 20-70 % TE
7-27 % NL
• Tần suất VPTM/HSCC thay đổi từ 0.5-31.5%
03/2014 df°ghf°huf°65@gmfi.cm

Tầ° suấ VPTM s với NTBV khác
NTH/1000
°gày TTTM
VP/1000 °gày
hở máy
NT ểu/1000
°gày h´°g ểu
ICU người lớn
Mạch vành 5.0 9.8 8.6
NNIS, Am. J. Infect. Control., 377-385, 1995.
Mạch vành 5.0 9.8 8.6
Nội khoa 6.7 9.6 9.3
Ngoại khoa 5.5 15.4 6.0
Phỏng 15.6 22.2 7.6
ICU trẻ em 8.0 6.0 5.6

Si°h bệ°h học
Nội sinh: Dịch DD trào ngược Nội sinh: dụng cụ, bàn tay NVYT
Kết tập trên niêm mạc hầu họng
ĐẶT NKQ
Hít vào khí phế quản
Tăng sinh trên khí phế quản
VIÊM PHỔI
ĐẶT NKQ
MỞ KQ

YẾU TỐ NGUY CƠ
Bệ°h °hâ°
Người già, sơ sinh
Hôn mê
Điều ị
Nội khí quản
Thở máy kéo dàiHôn mê
Phẫu thuật ngực, bụng
Bệnh tim phổi mãn.
Thở máy kéo dài
Thuốc ↓ pH dịch vị
KS dự phòng

Thời điểm khởi phá ác °hâ°
VPTM sớm
( 96 giờ)
VPTM muộ°
( 96 giờ)
Tác nhân S. Pneumonia Gram (-) bacilli
Tác nhân S. Pneumonia
H. Influenzae
Gram (-) bacilli
Gram (-) bacilli
Staph. aureus (ít)
VPTM sớm giống như VP cộng đồng

TÁC NHÂN
• Chủ yếu là Gram âm
– Acinetobacter baumanii
– Klebsiella pneumonia
– P. aeruginosa– P. aeruginosa
– E. coli
– Enterobacter
• Hiếm khi do tụ cầu

Chẩ° đá° VPTM
• Sốt
• Mạch nhanh
Lâm sàng + Vi sinh+X quang
• Mạch nhanh
• Tăng BC
(hoặc ↓)
• Tăng nhu cầu
O2 (FiO2)
• Đàm đục, hôi

Chẩ° đá°
Chẩ° đá° âm sà°g:
Thâm nhiễm trên XQ phổi + ≥ 1 dấu hiệu sau:
• Dịch tiết KQ có mủ
• Dịch tiết KQ có mủ
• Sốt
• Tăng BC
• Giảm PaO2/FIO2

Chẩ° đá° xác đị°h
• Hút dịch khí quản XN định lượng:
• Có thể thực hiện tại giường.
• Cho KQ phù hợp với KQXN dịch PQ lấy bằng phương
pháp xâm nhập.
• Rửa phế quản phế nang:• Rửa phế quản phế nang:
• Nhiều nguy cơ hơn hút dịch khí quản.
• Độ nhạy 73%, đặc hiệu 82%.
• Lấy bệnh phẩm bằng hệ thống kín dùng bàn chải:
• Tốn kém và cần có kinh nghiệm.
• Độ nhạy 89%, đặc hiệu 94%.

Chẩ° đá° xác đị°h
1. XN định lượng dịch KQ 105 CFUs
2. Rửa phế quản phế nang 104 CFUs2. Rửa phế quản phế nang 104 CFUs
3. Bệnh phẩm lấy bằng hệ thống 103 CFUs
kín dùng bàn chải

Dịch KQ s với dịch ấy bằ°g
ửf PQ phế °f°g
• Sanchez-Nieto et al, AJRCCM 1998
– Rất phù hợp với nhau và không khác nhau về tỷ lệ
tử vong.
• Ruiz, AJRCCM 2000• Ruiz, AJRCCM 2000
– Dịch PQ-PN không lợi ích hơn dịch KQ.
• CCCTG, NEJM 2006
– Tương tự nhau về việc dùng kháng sinh, thời gian
nằm ICU và kết quả điều trị cuối cùng.

Dụ°g cụ hú dịch ETA
(°d-fchf fspifi°)
• Găng vô trùng
• Ống hút đàm vô trùng đúng cỡ
• Bộ hút dịch phế quản

Hú dịch phế quả° si cấy
• Soi:
– TB trụ có lông chuyển: mẫu thử từ dịch phế quản (≠
TB biểu mô lát: mẫu dịch hầu họng)
– Bạch cầu: có nhiễm trùng (≠ colonization)
– Soi: cầu trùng (Gram +/ chuỗi/chùm), trực trùng hoặc– Soi: cầu trùng (Gram +/ chuỗi/chùm), trực trùng hoặc
trực cầu trùng (Gram -)
• Cấy: 1 tác nhân duy nhất hoặc 1 tác nhân chiếm
ưu thế
• Cấy định lượng ( 105 cfu/ml) độ đặc hiệu ↑ so
với cấy định tính

Điều ị
• Điều ị sớm, ước khi có kế quả XN vi si°h:
– Điều trị chậm làm tăng tỷ lệ tử vong (tử vong
69.7% nếu trì hoãn 16h, so với 28.4%)
Iregui. Chest 2002, 122, 262-8Iregui. Chest 2002, 122, 262-8
• Bắ đầu điều ị với phác đồ hích hợp:
– Phác đồ ban đầu không thích hợp làm tăng tỷ lệ
tử vong và thời gian nằm viện.
Kolleff. Clin Infect Dis 2000, 31, S131-8

Điều ị khá°g si°h
1. Kháng sinh theo phân lập vi khuẩn, kháng
sinh đồ,
2. Kháng sinh ban đầu:
– liệu pháp xuống thang
– Kháng sinh theo kinh nghiệm
– Kháng sinh theo đặc điểm dịch tễ học vi khuẩn
phân lập được trong BV.
3. Không sử dụng kháng sinh dự phòng

Đọc kế quả

BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA
RỬA TAY
DỤNG CỤGIÁM SÁT
PHÒNG
NGỪA
VPBV KỸ THUẬT
CHĂM
SÓC
CƠ ĐỊA
BỆNH
NHÂN
MÔI
TRƯỜNG
GIÁO
DỤC
NVYT

1. Rửf fy

2. Dụ°g cụ
• Vô trùng, sử dụng 1 lần:
– Ống NKQ, ống hút đàm
• Khử khuẩn dùng lại:
Biệ° pháp Dụ°g cụ
Biệ° pháp Dụ°g cụ
Hấp ẩm 121oC Dây máy thở, bình ẩm máy thở, bộ lọc khuẩn
máy thở, bình thông phổi, oxygen cannula, nối
hút đàm
Hấp plasma Lưỡi đèn NKQ
Sấy ozon Dây CPAP (nhựa), bình ẩm oxy, khí dung, bóng
giúp thở, ống T …

3. Kỹ huậ chăm sóc
• Đặt NKQ
• Hút đàm qua NKQ
• Vệ sinh răng miệng
• Cho ăn qua sonde• Cho ăn qua sonde
• Vật lý trị liệu hô hấp
• Tư thế BN

3. Cơ địf BN
• Bệnh nặng, dùng KS, ức chế MD
• Nhiều thủ thuật xâm lấn
• An thần kéo dài
• Bệnh bẩm sinh, mãn tính kèm theo• Bệnh bẩm sinh, mãn tính kèm theo

4. M´i ườ°g
• Nước
• Không khí
• Diện tích mặt bằng
• Số nhân viên + BN + thân nhân + thực tập sinh• Số nhân viên + BN + thân nhân + thực tập sinh

5. Huấ° uyệ° – giá dục NVYT
• Dịch tễ học VPBV
• Biện pháp phòng ngừa
hiệu quả:
– Phòng ngừa chuẩn
– Phòng ngừa bổ sung
• Kiểm tra giám sát việc
thực hiện của NVYT

6. Giám sá dịch ễ học cf VPBV
• Giám sát tần suất mắc
• Tác nhân gây VPBV
• Sự kháng thuốc

CÁC BIỆN PHÁP
PHÒNG NGỪA VIÊM PHỔI THỞ MÁY
THEO HIỆP HỘI CHĂM SÓC HÔ HẤP
(HOA KỲ)(HOA KỲ)

Phò°g °gừf VP hở máy
Vi khuẩ° cư ú
• Rửa tay
• Phân bố tỷ lệ BN/ĐD
• KS dự phòng
Sặc/hí và phổi
• TKNT không xâm nhập
• ↓ thời gian thở máy
• BN tư thế 30 – 45o
• KS dự phòng
• Dự phòng loét do stress
• Đặt NKQ: đường miệng.
• KS ngắn hạn.
• Vệ sinh răngmiệng
• Giáo dục nhân viên
• BN tư thế 30 – 45
• Hút đàm dưới thanh môn
• Tránh tự rút ống.
• Bơm bóng chèn
• Tránh căng dạ dày
• Không thay dây thở
• Dẫn lưu dịch.
• Hạn chế dùng an thần.03/2014 df°ghf°huf°65@gmfi.cm

Phò°g á°h vi khuẩ° cư ú
Rửf fy Biện pháp quan trọng nhất
và dễ thực hiện nhất.
Tránh các VK của ICU cư
trú trên BN
trú trên BNDung
dung nh
Dung dịch sát khuẩn
tay nhanh hiệu quả
hơn so với nước và
xà phòng và có thể
làm tăng mức độ
dung nhận.

•Phân bố tỷ lệ BN/ĐD
•Giáo dục nhân viên
ĐD có xu hướng rửa tay
giữa các BN nhiều hơn.
Chăm sóc BN kỹ hơn
Giáo dục NV về biến
Giáo dục NV về biến
chứng này giúp phòng
tránhTỉ lệ rửa tay theo
nhân viên
ĐD BM HL BS

• pH cao giúp VK phát
triển.
• Dùng thuốc kháng H2
và thuốc trung hòa acid
•Tránh dự phòng loét
đường tiêu hoá do
stress nếu không cần
thiết
và thuốc trung hòa acid
làm tăng nguy cơ VPTM
• Sucralfate tốt hơn cho
dự phòng VPTM nhưng
các kết quả nghiên cứu
còn mâu thuẫn.
thiết
• Dùng sucralfate cho
dự phòng loét đường
tiêu hoá.

NKQ đường mũi cản trở
lưu thông dịch xoang.
Viêm xoang là một nguồn
nhiễm khuẩn gây viêm
Đặt NKQ: chọn
đường miệng.
nhiễm khuẩn gây viêm
phổi
Nhanh chóng chuyển NKQ
mũi sang đường miệng
đường miệng.

Phò°g á°h sặc/hí và phổi
Rút ngắn thời gian
thở máy
• 3%/ngày với tuần thứ
nhất, 2%/ngày với tuần
thứ 2.
• Rút ngắn thời gian thở
thở máy
• Rút ngắn thời gian thở
máy = ít VPTM hơn.
• Các quy trình cai máy
và hạn chế dùng an
thần.

• ống NKQ đặc biệt thiết kế
riêng cho việc hút đàm.
• Chi phí cao hơn ống NKQ
thường 25%.
Hút đàm dưới
thanh môn
thường 25%.

BN tư thế đầu cao
Nằm ngữa dẫn tới sặc
(đặc biệt khi cho BN ăn)
Để đầu-vai cao 45° giảm
nguy cơ viêm phổi 3 lần.
nguy cơ viêm phổi 3 lần.
Còn cải thiện thông khí
của BN.

Tránh tự rút ống
• Đặt NKQ lại tăng đáng
kể nguy cơ VPTM
• 30% BN tự rút ống bị
VPTM so với 13.8% ở
de Lassence. Anesthesiology
2002, 97, 148-56
VPTM so với 13.8% ở
nhóm chứng

Duy trì áp lực cuff đủ
Duy trì 20 cm H2O để
tránh dịch, chất nôn
chảy xuống phổi

Tránh căng dạ dày
quá mức
Kiểm tra tồn dư thức ăn
trong dạ dày.
Hạn chế dùng an thần.
Dùng thuốc điều hòa
Dùng thuốc điều hòa
nhu động như
metoclopramide
Cho ăn bằng sonde nhỏ
đặt sâu (qua môn vị)
Trì hoãn cho ăn ở BN
nguy cơ cao.

• Thay đổi về dây thở không
phòng tránh được VPTM
• Dịch ứ đọng trên dây thở
gây viêm phổi nếu chảy vào
•Tránh các thay đổi
trên dây máy thở.
• Dẫn lưu dịch,
gây viêm phổi nếu chảy vào
phổi, cần tháo.
• Chỉ thay dây thở nếu có
chất nôn, máu, mủ.
• Dẫn lưu dịch,
nước ứ đọng trên
máy, dây máy thở.

Hạn chế dùng an thần
Giữ PX ho đủ tốt đểHạn chế dùng an thần
Giữ PX ho đủ tốt để
làm sạch đường hô hấp

Giải pháp ọ° gói
(PACKAGE SOLUTION)
1. Rút các ống NKQ, mở khí quản, cai máy thở càng sớm
càng tốt, dùng biện pháp không xâm lấn
2. Rửa tay trước và sau khi tiếp xúc BN và bất kỳ dụng cụ hô
hấp đang sử dụng cho BN
3. Nằm đầu cao 30o nếu không chống chỉ định3. Nằm đầu cao 30o nếu không chống chỉ định
4. Sử dụng dụng cụ hô hấp dùng một lần hoặc khử khuẩn
mức độ cao hoặc tiệt khuẩn các dụng cụ sử dụng lại
5. Chăm sóc răng miệng thường xuyên
6. Thường qui kiểm tra tình trạng ứ đọng của dạ dày trước
khi cho ăn qua ống
7. Giám sát và phản hồi ca VPBV

14 slide viem phoi tho may

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to 14 slide viem phoi tho may

Similar to 14 slide viem phoi tho may (20)

More from SỨC KHỎE VÀ CUỘC SỐNG

More from SỨC KHỎE VÀ CUỘC SỐNG (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

14 slide viem phoi tho may