1. ૐ જિનાય નમઃ ૐ સર્વજ્ઞાય નમઃ
નમઃ શ્રી સદ્ગુરર્ે
કમવરૂપ ર્ૈરીનો પરાિય કયો છે
એર્ા અર્વત ભગર્ાન;
શુદ્ધ ચૈતન્યપદમાાં જસદ્ધાલયે જર્રાિમાન
એર્ા જસદ્ધ ભગર્ાન;
જ્ઞાન, દશવન, ચાજરત્ર, તપ, અને ર્ીયવ એર્ા મોક્ષના
પાાંચ આચાર િેના આચરણમાાં પ્રર્તવમાન છે અને
બીજા ભવ્ય જીર્ોને તે આચારમાાં પ્રર્તાવર્ે છે
એર્ા આચાયવ ભગર્ાન;

2. દ્વાદશાાંગીના અભ્યાસી અને તે શ્રુત શબ્દ, અર્વ અને
રર્સ્યર્ી અન્ય ભવ્ય જીર્ોને અધ્યયન કરાર્નાર એર્ા
ઉપાધ્યાય ભગર્ાન;
મોક્ષમાગવને આત્મજાગૃજતપૂર્વક સાધતા
એર્ા સાધુ ભગર્ાનને
ર્
ુાં પરમ ભજિર્ી નમસ્કાર કર
ાં છ
ુાં .
પરમભજિર્ી સ્તુજત કરનાર પ્રત્યે પણ િેને રાગ નર્ી
અને પરમદ્વેષર્ી પજરષર્ ઉપસગવ કરનાર પ્રત્યે પણ
િેને દ્વેષ નર્ી,
તે પુરષરૂપ ભગર્ાનને ર્ારાંર્ાર નમસ્કાર.

3. ર્ે જિન ર્ીતરાગ ! તમને અત્યાંત ભજિર્ી નમસ્કાર
કર
ાં છ
ુાં .
તમે આ પામર પ્રત્યે અનાંત અનાંત ઉપકાર કયો છે.
પૂર્વપ્રારબ્ધયોગર્ી િેને દેર્ ર્તે છે, પણ તે દેર્ર્ી
અતીત એટલે દેર્ાજદની કલ્પનારજર્ત, આત્મામય
િેની દશા ર્તે છે, તે જ્ઞાનીપુરષના ચરણકમળમાાં
અગજણત ર્ાર ર્ાંદન ર્ો !
ર્ે કુાંદકુાંદાજદ આચાયો ! તમારાાં ર્ચનો પણ
સ્ર્રૂપ અનુસાંધાનને જર્ષે આ પામરને પરમ
ઉપકારભૂત ર્યાાં છે.
તે માટે ર્ુાં તમને અજતશય ભજિર્ી નમસ્કાર કર
ાં છ
ુાં .

4. દ્રવ્યાનુયોગ, કરણાનુયોગ, ચરણાનુયોગ અને
ધમવકર્ાનુયોગના મર્ાજનજધ એર્ા ર્ીતરાગ પ્રર્ચનને
નમસ્કાર કર
ાં છ
ુાં .
િે જ્ઞાનર્ી કામ નાશ પામે તે જ્ઞાનને અત્યાંત ભજિએ
નમસ્કાર ર્ો.
પરમ સાંયમી પુરષોને નમસ્કાર.
ર્ે સર્ોત્કૃષ્ટ સુખના ર્ેતુભૂત સમ્યક્દશવન !
તને અત્યાંત ભજિર્ી નમસ્કાર ર્ો.

5. ર્ુાં કોણ છ
ુાં ? ક્ાાંર્ી ર્યો ?
જ્યાર ેએના પર જર્ચાર કર
ાં છ
ુાં ત્યાર ે
અજરર્ાંત ભગર્ાનના બોધમાાંર્ી યાદ આર્ે છે કે
• ર્ુાં અરૂપી એર્ો શુદ્ધચેતન છ
ુાં .
• ર્ુાં અિન્મ, અિર, અમર, જનત્ય શાશ્વત છ
ુાં .
• ર્ુાં કેર્ળ જ્ઞાનસ્ર્રૂપ છ
ુાં .
• ર્ુાં જ્ઞાન અપેક્ષાએ સર્વવ્યાપક છ
ુાં .
• ર્ુાં માત્ર જનજર્વકલ્પ દ્રષ્ટા છ
ુાં .
• ર્ુાં સજચચદાનાંદ એર્ો આત્મા છ
ુાં .
• ર્ુાં પરમ શુદ્ધ, સ્ર્રૂપમય છ
ુાં ,

6. • ર્
ુાં અખાંડ જચદ્ધાતુ છ
ુાં .
• ર્
ુાં એક છ
ુાં , અસાંગ છ
ુાં , સર્વ પરભાર્ર્ી મુિ છ
ુાં .
સ્ર્પયાવય પજરણામી સમયાત્મક છ
ુાં .
• ર્
ુાં જનમવળ, અત્યાંત જનમવળ, પરમ શુદ્ધ, ચૈતન્યનન,
પ્રગટ આત્મસ્ર્રૂપ છ
ુાં .
• ર્
ુાં ર્ચનાતીત જનજર્વકલ્પ, સર્વર્ી સર્વ પ્રકાર ેજભન્ન છ
ુાં
• ર્
ુાં માત્ર એકાાંત શુદ્ધ અનુભર્રૂપ છ
ુાં .
• ર્
ુાં અસાંખ્યાત પ્રદેશાત્મક જનિઅર્ગાર્નો પ્રમાણ
છ
ુાં .
• ર્
ુાં વ્યર્ર્ારદ્રજષ્ટર્ી માત્ર આ ર્ચનનો ર્િા છ
ુાં .
• ર્
ુાં પરમાર્વર્ી તો માત્ર તે ર્ચનર્ી વ્યાંજિત

7. માટે ર્
ુાં ભુલુ નર્ીાં કે
• ‘ર્ુાં શરીર નર્ી, પણ તેર્ી જભન્ન એર્ો જ્ઞાયક
આત્મા છ
ુાં ,
• ર્ુાં દેર્ાજદ સ્ર્રૂપ નર્ી, અને દેર્ સ્ત્રી પુત્રાજદ કોઈ
પણ મારા નર્ી.
• આ સાંસાર તે મારો નર્ી, ર્ુાં એર્ી જભન્ન, પરમ
અસાંગ, જસદ્ધસદૃશ એર્ો ર્ુાં શુદ્ધ આત્મા છ
ુાં .
• ર્ુાં શુદ્ધ ચૈતન્યસ્ર્રૂપ અજર્નાશી, જનત્ય, શાશ્વત
એર્ો આત્મા છ
ુાં .
(એમ આત્મભાર્ના ભાર્તાાં રાગદ્વેષનો ક્ષય ર્ાય
છે.)

8. તો પછી ર્ુાં આ સાંસારમાાં શાને માટે ભટકી રહ્યો છ
ુાં ?
કોના સાંબાંધે ર્ળગણા છે ? રાખુાં કે એ પરર્ર
ાં ?
સાંસારમાાંર્ી મુિ ર્ર્ા માટે
• ર્ે આત્મા તુાં અજભમાન છોળી દે.
• ર્ે આત્મા તુાં ક્રોધ, માન, માયા, લોભ કર ેછે.
તુાં તેનાર્ી પાછો ર્ળ.
• ર્ે આત્મા તુાં તૃષ્ણાર્ી પાછો ર્ળ.

9. યાદ કર કે
• ર્ે આત્મા તુાં એકાાંત પરમ શુદ્ધ, ચૈતન્યસ્ર્રૂપ છે.
• ર્ે આત્મા તુાં જ્ઞાતા છે.
• ર્ે આત્મા તુાં જ્ઞાન અપેક્ષાએ સર્વવ્યાપક,
સજચચદાનાંદ છે.
• ર્ે આત્મા તુાં શુદ્ધ ચૈતન્યમાત્ર જનજર્વકલ્પ દ્રષ્ટા છે.
• ર્ે આત્મા તુાં જનમવળ, અત્યાંત જનમવળ, પરમ શુદ્ધ,
ચૈતન્યનન, પ્રગટ આત્મસ્ર્રૂપ છે.
• ર્ે આત્મા તુાં સર્વ પરભાર્ર્ી મુિ છે.
• ર્ે આત્મા તુાં સ્ર્પયાવય પજરણામી સમયાત્મક છે.
• હે આત્મા તું કેવળ સહજ નિજ અિભવસ્વરૂપ છે.

10. યાદ કર કે
• ર્ે આત્મા તુાં ર્ચનાતીત જનજર્વકલ્પ છે.
• ર્ે આત્મા તુાં એક છે. તુાં અસાંગ છે.
• ર્ે આત્મા તુાં અિર, અમર, શાશ્વત છે.
• ર્ે આત્મા તુાં અસાંખ્યાત જનિઅર્ગાર્નો પ્રમાણ
છે.
• ર્ે આત્મા તુાં વ્યર્ર્ારદ્રજષ્ટર્ી માત્ર આ ર્ચનનો
ર્િા છે.
• ર્ે આત્મા તુાં પરમાર્વર્ી તો માત્ર તે ર્ચનર્ી
વ્યાંજિત (સ્પષ્ટ કર ેલુાં) મૂળ અર્વરૂપ છે.

11. યાદ કર કે
• ર્ે આત્મા તુાં સર્વર્ી સર્વ પ્રકાર ેજભન્ન છે,
પરમોત્કૃષ્ટ, અજચાંત્ય સુખસ્ર્રૂપ છે,
ત્યાાં જર્ક્ષેપ શો ? જર્કલ્પ શો ?
ભય શો ? ખેદ શો ? બીજી અર્સ્ર્ા શી ?
• ર્ે આત્મા તુાં શરીર નર્ી,
પણ તેર્ી જભન્ન એર્ો જ્ઞાયક આત્મા છે.
• ર્ે આત્મા તુાં દેર્ાજદ સ્ર્રૂપ નર્ી,
અને દેર્ સ્ત્રી પુત્રાજદ કોઈ પણ તારા નર્ી.
• ર્ે આત્મા આ સાંસાર તારો નર્ી, તુાં એર્ી જભન્ન,
પરમ અસાંગ, જસદ્ધસદૃશ એર્ો શુદ્ધ આત્મા છે.

12. • ર્ે આત્મા, ર્ેદના માત્ર પૂર્વ કમવની છે,
પણ તાર
ાં સ્ર્રૂપ નાશ કરર્ાને તે સમર્વ નર્ી
માટે તાર ેખેદ કતવવ્ય િ નર્ી.
• ર્ે આત્મા તુાં મરર્ાનો નર્ી; તો મરણનો ભય શો
?
• ર્ે આત્મા તુાં શુદ્ધ ચૈતન્યસ્ર્રૂપ અજર્નાશી એર્ો
જ્ઞાયક આત્મા છે.
• ર્ે આત્મા ક્રોધ, માન, માયા, લોભ કરર્ુાં એ તારો
સ્ર્ભાર્ નર્ી.
• ર્ે આત્મા તૃષ્ણા કરર્ી એ પણ તારો સ્ર્ભાર્
નર્ી.
• ર્ે આત્મા તુાં એમ આત્મભાર્ના કરતાાં રાગદ્વેષનો

13. • ર્ે આત્મા, તુાં ર્ર્ે જાગૃત ર્ા
• શુાં કાળનો ક્ષણર્ારનો પણ ભરોાંસો, આયવ પુરષોએ
કયો છે ?
• અસારભૂત લાગતા એર્ા આ વ્યર્સાયર્ી
ર્ર્ે જનર્ૃત્ત ર્ા, જનર્ૃત્ત !
• વ્યર્સાય કરર્ાને જર્ષે ગમે તેટલો બળર્ાન
પ્રારબ્ધોદય દેખાતો ર્ોય તોપણ તેર્ી જનર્ૃત્ત ર્ા,
જનર્ૃત્ત ર્ા!
• તુાં ર્ર્ે સાંગજનર્ૃજત્તરૂપ કાળની પ્રજતજ્ઞા કર, પ્રજતજ્ઞા
કર
• તુાં સ્ર્પર ઉપકારનુાં મર્ત્કાયવ ર્ર્ે કરી લે !
ત્ર્રાર્ી કરી લે !

14. • ર્ે આત્મા તુાં તારા સાંિોગોને સમજાર્ કે
• ર્ે જ્ઞાન ! તુાં દુગવમ્યને પણ
ર્ર્ે સુગમ સ્ર્ભાર્માાં લાર્ી મૂક.
• ર્ે પ્રમાદ ! ર્ર્ે તુાં જા, જા.
• ર્ે કામ ! ર્ે માન ! ર્ે સાંગઉદય ! ર્ે ર્ચનર્ગવણા !
ર્ે લોભ !ર્ે મોર્ ! ર્ે મોર્દયા ! ર્ે જશજર્લતા !
તમે શા માટે અાંતરાય કરો છો ?
પરમ અનુગ્રર્ કરીને ર્ર્ે અનુકૂળ ર્ાઓ !
અનુકૂળ ર્ાઓ.
• ર્ે ચાજરત્ર ! પરમ અનુગ્રર્ (કૃપા) કર, પરમ અનુગ્રર્
કર.

15. ર્ે આત્મા તુાં તારા સાંિોગોને સમજાર્ કે
• ર્ે યોગ ! તમે જસ્ર્ર ર્ાઓ; જસ્ર્ર ર્ાઓ.
• ર્ે વ્યગ્રતા ! તુાં િતી રર્ે, િતી રર્ે.
• ર્ે ર્ચનસજમજત ! ર્ે કાય અચપળતા !
ર્ે એકાાંતર્ાસ અને અસાંગતા !
તમે પણ પ્રસન્ન ર્ાઓ, પ્રસન્ન ર્ાઓ !
• ર્ે જીર્ ! આ ક્લેશરૂપ સાંસારર્ી જનર્ૃત્ત ર્ા, જનર્ૃત્ત
ર્ા.
• ર્ે વ્યર્ર્ાર ઉદય ! ર્ર્ે પ્રબળર્ી ઉદય આર્ીને પણ
તુાં શાાંત ર્ા, શાાંત.

16. ર્ે આત્મા તુાં તારા સાંિોગોને સમજાર્ કે
• ર્ે દીનવસૂત્રતા ! (લજપયાર્ેડા), ધીરિનુાં,
ગાંભીરપણાનુાં પજરણામ તુાં શા માટે ર્ર્ા
ઇચછે છે ?
• ર્ે બોધબીિ ! તુાં અત્યાંત ર્સ્તામલકર્ત્ ર્તવ, ર્તવ.
• ર્ે બ્રહ્મચયવ ! ર્ર્ે તુાં પ્રસન્ન ર્ા, પ્રસન્ન ર્ા.
• ર્ે અલ્પ કે મધ્ય અલ્પ કષાય !
ર્ર્ે તમે ઉપશમ ર્ાઓ, ક્ષીણ ર્ાઓ.
અમાર ેકાંઈ તમારા પ્રત્યે રજચ રર્ી નર્ી.

17. ર્ે આત્મા તુાં તારા સાંિોગોને સમજાર્ કે
• ર્ે ધ્યાન ! તુાં જનિસ્ર્ભાર્ાકાર ર્ા,
જનિસ્ર્ભાર્ાકાર ર્ા.
• ર્ે પરમ કરણામય સર્વ પરમજર્તના મૂળ ર્ીતરાગ
ધમવ ! પ્રસન્ન ર્ા, પ્રસન્ન.
• ર્ે આત્મા ! તુાં જનિસ્ર્ભાર્ાકાર ર્ૃજત્તમાાં િ
અજભમુખ ર્ા ! અજભમુખ ર્ા.
• ર્ે અસાંગ જનગ્રંર્પદ ! તુાં સ્ર્ાભાજર્ક ર્ા
• ર્ે સર્વજ્ઞપદ! યર્ાર્વ સુપ્રતીતપણે તુાં હૃદયાર્ેશ
કર, હૃદયાર્ેશ કર.

18. • ર્
ુાં માત્ર જનજર્વકલ્પ શુદ્ધ શુદ્ધ, પ્રકૃષ્ટ શુદ્ધ
પરમશાાંત ચૈતન્ય છ
ુાં .
• ર્
ુાં જનિસ્ર્રૂપમય ઉપયોગ કર
ાં છ
ુાં . તન્મય ર્ાઉ છ
ુાં .
શાાંજતઃ શાાંજતઃ શાાંજતઃ

19. અપૂર્વ અર્સર એર્ો ક્ાર ેઆર્શે ?
ક્ાર ેર્ઈશુાં બાહ્યાાંતર જનગ્રંર્ િો ?
સર્વ સાંબાંધનુાં બાંધન તીક્ષ્ણ છેદીને,
જર્ચરશુાં કર્ મર્ત્પુરષને પાંર્ િો ? અપૂર્વ૦ ૧
સર્વ ભાર્ર્ી ઔદાસીન્યર્ૃજત્ત કરી,
માત્ર દેર્ તે સાંયમર્ેતુ ર્ોય િો;
અન્ય કારણે અન્ય કશુાં કલ્પે નર્ીાં,
દેર્ે પણ જકાંજચત્ મૂછાવ નર્ િોય િો. અપૂર્વ૦ ૨

20. ક્રોધ પ્રત્યે તો ર્તે ક્રોધસ્ર્ભાર્તા,
માન પ્રત્યે તો દીનપણાનુાં માન િો;
માયા પ્રત્યે માયા સાક્ષી ભાર્ની,
લોભ પ્રત્યે નર્ીાં લોભ સમાન િો. અપૂર્વ૦ ૭
બર્ુ ઉપસગવકતાવ પ્રત્યે પણ ક્રોધ નર્ીાં,
ર્ાંદે ચક્રી તર્ાજપ ન મળે માન િો;
દેર્ જાય પણ માયા ર્ાય ન રોમમાાં,
લોભ નર્ીાં છો પ્રબળ જસજદ્ધ જનદાન િો. અપૂર્વ૦
૮

21. ર્ે જીર્
• ઇષ્ટ અને અજનષ્ટની કલપ્નામાાંર્ી મનને મૂિ કર.
• જક્રયા કરતાાં પર્ેલાાં આત્માનુાં લક્ષ કર.
• મનના પજરણમન દ્વારા એક કાળમાાં કોઇ એક િ
જર્ષયને દેખ કે જાણ.
• ચાલતી પયાવયોનો જ્ઞાતા અને દ્રષ્ટા ભાર્ કેળર્.
• ઉપયોગને સૂક્ષ્મ બનાર્.
• જર્ર્ેકર્ી કામ કર.

22. ર્ે જીર્
• જર્કલ્પ રજર્ત ર્ા.
• જનજર્વકલ્પી બન.
• ઉપયોગને આત્મા તરફ ર્ાળ.
• જક્ષપ્ત સ્ર્ભાર્ ર્ાળા જચત્તને એક ર્સ્તુ પર એકાગ્ર
કર કે જનજર્વકલ્પી બનાર્.
• સાાંસાજરક ભોગઉપભોગર્ી, કષાયોર્ી કે જર્ષય
ર્ાસનાઓર્ી પાછો ર્ળ.

23. ર્ે જીર્
• ત્યાગ અને ર્ૈરાગ્ય ભાર્ કેળર્.
• આજસ્િ નટાળ.
• અન્યને ઉપદેશ આપર્ાનો લક્ષ છે, તે કરતાાં
જનિધમવમાાં ર્ધાર ેલક્ષ કર.
• પ્રમાદર્ી પાછો ર્ળ.
• યત્નાર્ી ચાલ.
• પરજનાંદા નર્ીાં કર.

24. ર્ે જીર્
• અનર્વદાં ડર્ી પાછો ર્ળ.
• અભ્યાંતર કરણી ઉપર લક્ષ આપ, આત્મ જનરક્ષણ
કર.
• ર્ુાં નર્ી અને માર
ાં નર્ી એ માંત્ર જસ્ર્કાર.
• કોઈ પણ પ્રકાર ેપ્રર્મ તો જીર્નુાં પોતાપણુાં ટાળર્ા
યોગ્ય છે.
• પાત્રતા-પ્રાજપ્તનો પ્રયાસ અજધક કર.

25. ર્ે જીર્
• ર્ૃજત્તઓનો ક્ષય કર.
• ર્ાણી અને કાયાનો સાંયમ કર.
• જન:સ્પૃર્ી/ઉદાસીન બન..
• કમવના ઉદયને સમભાર્ે ર્ેદ. શુાં ર્શે એનો જર્ચાર
નર્ીાંકર.
• મૈત્રી, પ્રમોદ, કરણા અને માધ્યસ્ર્ ભાર્ના કેળર્.
• ગુર ભજિ કર. અર્જ્ઞાર્ી બચ.
• સત્સાંગ કર.
• મર્ા પુરષનુાં જચાંતન કર.

26. ર્ે જીર્
• સમતાભાર્ કેળર્.
• મૃદુતા, ઋિુતા, અને નમ્રતા કેળર્.
• આત્મ ર્ાંચનાર્ી બચ.
• અમૃત અનુષ્ઠાની બન.
• આતવધ્યાન અને રૌદ્રધ્યાનર્ી પાછો ર્ળ.
• બીજાાં કામમાાં પ્રર્તવતાાં અન્યત્ર્ભાર્નાએ ર્તવર્ાનો
અભ્યાસ રાખ.