sp2zabki

1. Autor Paweł Ponichtera

3. ZAMKI, PAŁACE I DWORY NA MAZOWSZU:
1. ZAMEK W CIECHANOWIE
2. ZAMEK W CZERSKU
3. ZAMEK W PUŁTUSKU
4. ZAMEK W IŁŻY
5. PAŁAC W STERDYNI
6. PAŁAC W WILANOWIE
7. DWÓR W ŻELAZOWEJ WOLI
8. PAŁAC W TERESINIE
9. PAŁAC W ŁAZIENKACH KRÓLEWSKICH
10. DWÓR W SUCHEJ
11. JAWOROWY DWÓR W TRĘBKACH NOWYCH

4. ZAMEK W CIECHANOWIE
Zamek w Ciechanowie leży 90 km na północ od
Warszawy. Forma zamku – prostokąt o wymiarach 48 x
57 m – z jednym budynkiem przy bramie południowej
(dla załogi), dwóch wieżach od strony wjazdu i
olbrzymim, pustym dziedzińcem przypominała
wczesnośredniowieczne zamki z Bliskiego Wschodu –
zamki bizantyjskie. Zamek służył do schronienia
ludności miasta, wraz z najcenniejszym dobytkiem w
okresie zagrożenia przez wroga. Jedyną drogą do
zamku, od strony miasta, przez bagniste rozlewiska
rzeki Łydyni był drewniany most, o długości prawie 300
m., łatwy do demontażu.

5. ZAMEK W CZERSKU
Czersk, obecnie urokliwa, otoczona sadami wieś na wysokiej wiślanej
skarpie, niegdyś był stolicą Ziemi Czerskiej i siedzibą książąt
mazowieckich, potem własnością królów polskich. Do dziś trzy
wyniosłe zamkowe wieże górujące nad okolicą świadczą o wspaniałej
historii Mazowsza. Ludzie osiedlali się w tej okolicy już przed dwoma
tysiącami lat. Średniowieczny, gotycki zamek w Czersku wybudowany
został przez księcia Janusza I Starszego na przełomie XIV i XV wieku
na miejscu wcześniejszego grodu. Chociaż w ciągu wieków został
mocno zniszczony, to jego gotyckie baszty i mury nadal przyciągają
miłośników historii. Wspaniałe widoki na pradolinę Wisły, przestrzeń i
cisza zachęcają do odpoczynku.

6. ZAMEK W PUŁTUSKU
Zamek uległ poważnym zniszczeniom podczas potopu w połowie
XVII wieku, gdy trwały walki o niego pomiędzy wojskami Stefana
Czarneckiego i Szwedami. Kolejne zniszczenia przyniosła druga
wojna północna, podczas której w 1703 roku zamek zajęły
wojska szwedzkie. Zamek odbudowano w stylu barokowym,
budując także w tym stylu kaplicę zamkową. W czasie II wojny
światowej niemieckie władze okupacyjne nadbudowały o jedno
piętro skrzydło wschodnie. Podczas walk w zimie 1945 roku
zamek spłonął. W1989, po trwającej 15 lat odbudowie w trakcie
której wybudowano na zamku wieżę, przeznaczony został na
"Dom Polonii".

7. ZAMEK W IŁŻY
Zniszczony przez wojska szwedzkie i siedmiogrodzkie Jerzego Rakoczego w
czasach Potopu. Odbudowany w XVII wieku i po pożarze opuszczony pod
koniec wieku XVIII. Najstarszą budowlą powstałą na zamku jest okrągła wieża
(stołp) powstała najpóźniej w 1 poł. XIV wieku oraz budynek od północy, który w
drugim etapie budowy uzupełniono o ciąg murów obronnych wraz z bramą od
zachodu. Współcześnie zamek jest w stanie zabezpieczonej, udostępnionej do
zwiedzania ruiny. Na terenie zamku regularnie odbywają się imprezy historyczne
jak np. turnieje rycerskie. Na wieży umieszczono ochronny dach w kształcie
przeźroczystego parasola, który zabezpiecza budowlę przed opadami
atmosferycznymi, pomimo swojej wątpliwej wartości estetycznej. Nocą wieża jest
oświetlona reflektorami umieszczonymi u jej podnóża.

8. PAŁAC W STERDYNI
Pałac usytuowany jest w urokliwej miejscowości
Sterdyń ok. 100 km od Warszawy i Białegostoku, w
czystej ekologicznie okolicy w sąsiedztwie
Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego i
malowniczego Starorzecza Bugu. Na kompleks
otoczony 12 hektarowym parkiem w stylu angielskim
składa się Pałac, dwie stylowe oficyny oraz
staropolski Spichlerz

9. PAŁAC W WILANOWIE
Pałac wraz z otaczającym parkiem oraz zabudowaniami zachował niezmienioną formę
architektoniczną, walory historyczne i artystyczne mimo zaborów, wojen i okupacji. Zespół
pałacowo-parkowy w Wilanowie jest również miejscem wydarzeń kulturalnych, koncertów i
spotkań. Do najbardziej znanych imprez należą: Letnie Koncerty Królewskie w Ogrodzie
Różanym oraz Międzynarodowa Letnia Akademia Muzyki Dawnej. Pałac w Wilanowie
został zbudowany podobnie jak pałac w Wersalu w pobliżu Paryżu

10. DWÓR W ŻELAZOWEJ WOLI
Dom Urodzenia Fryderyka Chopina w Żelazowej
Woli koło Sochaczewa – obecnie muzeum biograficzne, w skład
którego wchodzi dworek oraz 7-hektarowy park krajobrazowy nad
rzeką Utratą. Dwór wraz z parkiem jest oddziałem Muzeum
Fryderyka Chopina w Warszawie zarządzanego przez Narodowy
Instytut Fryderyka Chopina. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z
1579 z akt grodzkich, gdzie jako właścicieli Żelazowej Woli
wymieniono Mikołaja i Piotra Żelazów. Dzisiejszy dworek
w Żelazowej Woli zbudowany został około 1800 jako
lewa oficyna dworu Kacpra i Ludwiki Skarbków. Oficyna ta,
zamieszkana przez Chopinów po ślubie w1806, była niedużym
budynkiem murowanym, o wysokim i stromym dachu, z dużymi
oknami, dwiema facjatkami w dachu, bez ganków.

11. PAŁAC W TERESINIE
Pałac w Teresinie jest położony w rozległym zabytkowym parku i należy do
najciekawszych i najpiękniejszych rezydencji ziemiańskich w Polsce. W
1993 r. właścicielem pałacu i otaczającego go parku został Fundusz
Składkowy Ubezpieczenia Społecznego Rolników. Teresin położony jest na
ziemiach, które do XVI wieku należały do książąt mazowieckich. Po śmierci
ostatniego z nich zostały włączone w skład Korony Polskiej. Rozkwit
gospodarczy tego regionu nastąpił w pierwszej połowie XIX wieku, kiedy to
w Szymanowie założono cukrownię. Pałac jest budynkiem założonym na
rzucie wydłużonego prostokąta, o bardzo zróżnicowanej bryle. Rolę
optycznej dominanty pełnią dwie trójkondygnacyjne wieże, wtopione w
elewację boczną i nakryte barokowymi hełmami.

12. PAŁAC W ŁAZIENKACH KRÓLEWSKICH
Początki dzisiejszego Pałacu na Wyspie sięgają
końca XVII w. Na polecenie księcia Stanisława
Herakliusza Lubomirskiego, jednego
z największych polityków, pisarzy i filozofów
tych czasów, wybudowana została Łaźnia.
W 1764 roku Stanisław August, szukając miejsca na
swą letnią królewską rezydencję, zakupił Łaźnię wraz
z Ujazdowem. Za sprawą architektów - pochodzącego
z Włoch Domenico Merliniego i urodzonego w Dreźnie
Jana Chrystiana Kamsetzera - król przekształcił
barokowy pawilon Łaźni w klasycystyczny Pałac na
Wyspie. Wzorowany na włoskich rozwiązaniach, jak
Villa Borghese. Pałac na Wyspie miał symbolizować
marzenie króla o państwie idealnym, nowoczesnym
i suwerennym.

13. DWÓR W SUCHEJ
Modrzewiowy dwór w Suchej został wzniesiony w 1743 r. Inicjatorem
jego budowy był Ignacy Cieszkowski. Powstał wówczas barokowy
budynek parterowy z narożnymi alkierzami i wysokim dachem.
Wewnętrzny podział dworu uległ zmianom w XIX i XX wieku. Podczas
prac remontowych w bocznych gabinetach odkryto na drewnianych
stropach bogatą ornamentykę.
Modrzewiowy dwór w Suchej w 1787 r. odwiedził król Stanisław
August Poniatowski. 27 lat później we dworze urodził się hrabia
August Cieszkowski – filozof, ekonomista, działacz społeczny i
polityczny, główny przedstawiciel tzw. filozofii narodowej. Przyjaźnił się
m.in. z Zygmuntem Krasińskim, na którego wywarł silny wpływ swymi
poglądami.

14. JAWOROWY DWÓR W TRĘBKACH NOWYCH
Dwór został zbudowany w pierwszej połowie XVIII
wieku w klasycystycznym stylu szlacheckich
dworków polskich przez rodzinę Jaworskich
pieczętujących się herbem Oksza, gdzie na
czerwonej tarczy widnieje biały topór.
W okresie XIX-wiecznych powstań narodowych
rodzina Jaworskich, jak większość patriotycznych
rodów szlacheckich, brała w nich czynny udział.
Kilku członków rodu poległo w walkach o
niepodległość. Niektórzy z nich – w celu uniknięcia
prześladowań ze strony zaborcy rosyjskiego –
wyemigrowali.