SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 51
Baixar para ler offline
Ruimte creëren voor burgerinitiatief
Emilie Van Daele
Algemene doelstellingen
• Je denkt na over hoe je je (vanuit je organisatie) ten
aanzien van burgerinitiatieven verhoudt
• Je beschikt over enkele handvaten om met
burgerinitiatieven in gesprek te gaan en hun noden te
concretiseren
• Je ontwikkelt handelingsopties om burgerinitiatieven te
ondersteunen
• Je hebt zicht op de implicaties van deze manier van
werken voor de ‘organisatie van de organisatie’
0. De context
1. Wat zijn burgerinitiatieven en waarom ons ertoe
verhouden?
2. Hoe burgerinitiatief ondersteunen?
a. In gesprek met burgerinitiatieven
b. Hoe concreet ondersteunen?
c. Hoe organiseer je dit binnen je organisatie?
Inhoud van deze presentatie
0. De context van deze workshop
De context van dit
verhaal
Innovatietraject:
• Maatschappelijk innoveren binnen onze sector op begrip
brengen
• Innoverende praktijken beschrijven en belichten
• Ontwikkelen van verschillende hefbomen (o.a.
Burgerinitiatief versterken - te downloaden)
Maatschappelijke innovatie?
De hefboom Burgerinitiatieven
versterken
De verbonden organisatie:
• Sensitief voor/inspelen op maatschappelijke trends en
tendensen
• Je bewegen in een netwerk van partners en
organisaties
• Werken van onderuit
Van onderuit?
• Verbinding met doelgroepen, gebruikers, deelnemers,
leden, cursisten, activisten; maar ook met burgers en
autonome burgerinitiatieven.
• Klassieke productvernieuwing: gebruikers en
consumenten als informanten.
• Gebruikers als coproducent: gebruikers ≠ louter
informanten; ze veranderen zelf mee het ‘product’
omdat ze er deel van uitmaken: mede-eigenaars,
dragers, uitdragers, doeners, coproducenten…
Ruimte voor burgerinitiatief
Analogie tussen ‘aanbod’ en ‘product’:
• Wij gaan geen producten/aanbod ontwikkelen waarbij de
deelnemers slechts informanten zijn
• We gaan in dialoog met burgers: waar zijn ze mee bezig en
waar we kunnen ondersteunen?
• Hoe kunnen wij burgers/groepen/initiatieven
mogelijkheden en ruimte bieden om zelf betekenis te
geven aan en betekenis te construeren in de
samenleving.
• Hoe kunnen wij mee die ‘mountainbike’
mogelijk maken?
Wat is ‘zelf betekenis geven’?
Zelf betekenis geven en betekenis construeren?
Alternatieve antwoorden formuleren, andere oplossingen
zoeken, experimenteren, zelf de toekomst vormgeven…
Voorbeelden:
• Zelf betekenis geven aan wonen
• Zelf betekenis geven aan mobiliteit
• Zelf betekenis geven aan gastvrijheid
• Zelf betekenis geven aan rechtvaardigheid
• Zelf betekenis kunnen geven aan open ruimte
• …
Zelf betekenis geven aan wonen
• Niet via de geijkte kanalen, patronen
die de huidige samenleving ons te
bieden heeft
• Burgers organiseren zichzelf omdat die
patronen en kanalen niet goed passen,
geven zelf betekenis aan hoe zij willen
wonen
• Sinds 2000 Vzw Samenhuizen (wonen
met meer-waarde): faciliteert, schaalt
op en tracht verandering in beleid te
realiseren.
Zelf betekenis geven aan mobiliteit
• De fietsende mens die zijn
‘betekenis’ wil uitdragen.
• AYAY: collectief van Brusselaars
die stadsfrustraties omzetten in
speelse, creatieve interventies.
Ze inspireren elkaar en
verleiden anderen om zelf in
gang te schieten.
Zelf betekenis geven aan mobiliteit
Fiets van Troje:
• 25 burgers steken de koppen
bij elkaar om hun
droombeelden voor het Gent
van morgen te bespreken.
• Ze reiken allerlei oplossingen
aan d.m.v. allerlei kleine
icoonprojecten en veranderen
zo van binnenuit de stad.
Zelf betekenis geven aan gastvrijheid
• Individuen/burgers, groepen,
verenigingen, gemeenten,
bedrijven kunnen zelf
betekenis geven aan
gastvrijheid.
• Vluchtelingenwerk geeft
verschillende initiatieven een
kans, maken ze zichtbaar,
reiken een prijs uit op de
Gastvrije Awardshow.
Zelf betekenis geven aan
rechtvaardigheid?
De pedojager
• Burgers die het recht in eigen handen nemen om
pedofielen in de val lokken.
Syriëstrijders
• Burgers die zelf de wapens opnemen en gaan strijden in
de burgeroorlog
Waarom zijn burgerinitiatieven
potentieel innoverend?
• Initiatieven vanuit de leefwereld van
burgers, vanuit concrete uitdagingen in
de lokale leefomgeving
• Burgers kennen de geschiedenis,
context, identiteit/eigenheid van een
omgeving; tacit knowledge i.p.v.
formele kennis; burgers als ‘betrokken
deskundigen’
• Intrinsieke motivatie en passie,
gedrevenheid, “Dit moet gebeuren!”
INDIGNEZ
VOUS!
Waarom zijn burgerinitiatieven
potentieel innoverend?
• Niet gebonden aan instituties, overheden, sectoren
en dit stelt hen in staat om onconventionele
oplossingen te bedenken, creatiever te zijn;
onverwachte allianties
• Burgerinitiatieven zijn vaak breder van opzet dan
sectorale overheidsprogramma’s; burgers hebben
een integrale kijk.
• Niet gedreven door winst, geen patenten, maar
kennis delen (cf. Leadbeater: de knutselaar-
fietsers).
• Niets moet, vrijwillig, meer ruimte voor het
experiment
Wat is de rol van sociaal-culturele
organisaties?
Innoverende burgerinitiatieven
Maatschappelijke innovatie
(veranderende spelregels)
Rol sociaal-culturele organisatie?
1. Wat zijn burgerinitiatieven en
waarom ons ertoe verhouden?
Wat zijn burgerinitiatieven?
In je team/organisatie:
• Bepaal samen wat jullie verstaan onder burgerinitiatief
(wat zijn belangrijke kenmerken, afbakeningen…?)
Burgerinitiatief?
• ‘Initiatief’ van de ‘burger’
• Buiten de sfeer van gevestigde organisaties
• Burgers initiëren en organiseren zelf
• Gericht op verbetering van de eigen leefomgeving of
aspecten uit de ruimere samenleving
• ≠ participatieprojecten (organisatie initieert en burgers
worden betrokken
Burgerinitiatief?
Belangrijke kenmerken:
• Eigenaarschap
• Autonomie
• Intrinsieke motivatie
• Samenhang met de leefwereld
• Informeel karakter
• Concreet
• …
Waarom je verhouden t.a.v.
burgerinitiatieven?
• Controverse in Nederland (Tonkens versus Rotmans).
Zie: www.socialevraagstukken.nl
• De participatiesamenleving. ‘Doe het zelf’ of ‘Trek uw
plan’?
• Artikel “Het gelijk van de bakfietsburger” (Over welke
burger hebben we het? Welke burgerinitiatieven zijn
(a)sociaal? Opkomst van een nieuw soort paternalisme.
De bakfietsburger heeft een sterk netwerk…).
Waarom je verhouden t.a.v.
burgerinitiatieven?
Individueel:
• Op welke van de burgerinitiatieven zou jij als organisatie
ingaan als er een ondersteuningsvraag zou zijn?
• Waarom wel? Waarom niet? Wat is het kader van waaruit
je beslist? Wat zijn de selectiecriteria?
In team:
• Bespreek samen die selectiecriteria.
• Wat zijn de selectiecriteria die jullie hanteren?
• Wat zijn de vragen of kwesties waar je op botst?
Wat zijn mogelijke selectiecriteria?
• Missie en visie van de ORG (=organisatie)
• Beleidskeuzes van de ORG
• De doelgroep waar de ORG mee wil
werken
• Zorgen voor een mix van kleuren in de BI
• De financiële ruimte/wat is de financiële
vraag?
• Wat hebben we als ORG te bieden
• Is er een win-win (voor ORG en BI)?
• Zijn de verwachtingen aan beide kanten
duidelijk?
• Is het BI of de ondersteuningsvraag
tijdelijk; kunnen we het op termijn
loslaten?
• De waarden van het BI
(=burgerinitiatief)
• De doelstellingen van het BI
• De vraag van het BI (wat willen ze
eigenlijk?)
• Overstijgt het BI het persoonlijke
belang?
• De gedragenheid van/binnen het BI
• Welk netwerk heeft het BI?
• Potentiele groei van het BI (b.v.
Bovenlokaal)
• Bereidheid tot actie van het BI
• De levensfase van het BI
2. Hoe burgerinitiatief ondersteunen?
Stel: Ja we gaan dit doen!
Een leer- en handelingsproces
1. Scherpstellen:
In team scherpstellen wat BI zijn, welke je wil ondersteunen en
waarom
5. Organisatie van de organisatie:
In team bekijken wat de implicaties zijn op organisatorisch vlak
2. Kennismaken en verzamelen:
In gesprek gaan met BI en informatie verzamelen
3. Engageren en verhouden:
In team bepalen wat je voor welke BI kan betekenen
4. Samen handelen:
Ondersteunen van, samen dingen doen met BI
a. In gesprek met burgerinitiatieven
Het gesprek
Het gesprek:
1. Bespreek samen de huidige situatie van het
burgerinitiatief
2. Verbeeld samen de toekomst
3. Ga na wat er nodig is om dat toekomstbeeld te
realiseren
Het gesprek: de huidige situatie
Breng de huidige situatie van het burgerinitiatief in kaart.
Vragen die je hierbij kan stellen zijn:
• Wie of wat is het initiatief?
• Waaruit bestaat het
initiatief?
• Hoe is het ontstaan?
• Wat was de aanleiding?
• Wat is de doelstelling?
• Wat doen jullie nu?
• Hoe doen jullie het?
• Wie trekt het?
• Wie is op het initiatief
betrokken?
• Met wie werk je samen,
wie ondersteunt mee en
op welke manier?
• …
Het gesprek: de toekomst verbeelden
• Breng het gedroomde toekomstbeeld van het
burgerinitiatief in kaart.
• Wat wil het initiatief in de toekomst (nog) realiseren.
Waar wil je binnen 5 jaar staan?
• Droom eens onbeperkt, onbegrensd.
Het gesprek: wat is er nodig?
• Wat is nodig om van de huidige situatie naar de
gedroomde situatie te evolueren?
• Maak gebruik van de Kandoe-cirkel en de kaartenset:
– Willen wij die droom verwezenlijken dan
willen we sterker worden op in... . Ieder mag
5 x schuiven
– Bespreek samen het resultaat en lijst samen
op wat nodig is om de droom te realiseren
– De kaartjes zijn hier een hulpmiddel om uit
te klaren waar een BI nood aan heeft.
Het gesprek: wat is er nodig?
Enkele voorbeelden:
• Wij willen een sterker en meer divers netwerk
• Wij willen ons initiatief opschalen, breder zichtbaar
maken
• Wij willen meer in publieke ruimtes en in het publieke
debat verschijnen
Aandachtspunten en randvoorwaarden
• Het gaat om een kennismakingsgesprek
• Maak in dit gesprek ook het eigen leer- en zoekproces
van je organisatie duidelijk
• Doe geen valse beloften, wees transparant.
• Zwengel niets aan dat je zelf gerealiseerd wil zien!
• Dit gesprek kan reeds een ondersteuning zijn! (Maar
besef ook dat de return voor je gesprekspartners
misschien nul is).
Opmerking over de kaartenset
Burgerinitiatieven
• Je kan de inhoud van de kaartenset aanpassen naar
eigen aanvoelen, afhankelijk van de doelstelling,
afhankelijk van de doelgroep (je zou er zelfs beelden
van kunnen maken)!
• Je kan de kaartenset gebruiken om de huidige situatie
van het burgerinitiatief te verkennen, of de toekomst
samen te verbeelden, of de noden te detecteren… .
Maak een keuze en stel de beginvraag scherp!
b. Hoe concreet ondersteunen?
Hoe spelen wij onze rol dan concreet?
Hoe gaan we burgerinitiatieven ondersteunen?
• De kwaliteit van de publieke ruimte versterken
• De kwaliteit van de interacties en praktijken in die publieke
ruimte ondersteunen en versterken
Twee mogelijke strategieën:
• Interventiefocus op de ruimte rondom: de structurele kwaliteit en
inrichting van (publieke) ruimtes verbeteren (de kwaliteit van de
publieke ruimte zal de uitingen van burgerschapspraktijken
bepalen)
• Interventiefocus op de burger/burgerinitiatief: het versterken van
competenties van burgers en burgerinitiatieven
Interventiefocus op de
burger/groep
• Vaak gebeurt het dat het individu/groep zich aanpast
aan zijn of haar omgeving.
• Maar ook het omgekeerde valt voor, wanneer het
individu/groep de omgeving aanpast aan zijn of haar
behoefte.
Wat zijn opties voor het professionele handelen?
• Het aanleren van veranderings-, aanpassingen- en
onderhandelingsstrategieën en competenties. We ‘leren’
mensen hoe ze betekenis kunnen verlenen aan de ruimte
rondom hen, hoe ze die ruimte kunnen veranderen…
Interventiefocus op
de ruimte rondom de
burger/groep
• De structuur en kwaliteit van de (publieke) ruimte, de mogelijkheden en
beperkingen ervan bepalen in grote mate of mensen zelf betekenis mogen en
kunnen geven en zullen dus de uitingen van burgerschap bepalen.
• Naast wat mensen ‘kunnen’, nl. de competenties tot betekenisverlening, is de
mate waarin mensen ‘mogen’ interpreteren en ‘mogen’ betekenis geven belangrijk
Wat zijn hier opties voor het professioneel handelen?
• Ruimtes creëren binnen het bestaande die mensen
toelaten zelf betekenis te verlenen;
• Ruimtes waarin mensen reeds betekenis verlenen
uitvergroten, vieren, stimuleren, zichtbaar maken,
goede voorbeelden opschalen… .
• Gebrek aan ruimte aanklagen…
Ruimte creëren
• Kan je ruimtes creëren, stimuleren (en/of continueren) waar
partners allerhande elkaar kunnen ontmoeten?
• Mogelijke formats:
Summits of lerende netwerken rond maatschappelijke
vraagstukken waar alle van ver of dicht betrokken stakeholders
samen kunnen verzinnen hoe ze zelf initiatieven kunnen
ontwikkelen.
Pitchingsessies waar iedereen met een goed idee dit kan komen
presenteren aan een breed veld van potentiële partners
Innovatielabs waar ideeën in co-creatie met anderen kunnen
ontwikkelen tot een sterk plan
Ruimtes zichtbaar maken
• Kan je ruimtes waar betekenis wordt gecreëerd zichtbaar
maken, uitvergroten, zodat anderen er weer verder op kunnen
borduren?
• Voorbeelden:
Repair café: opschalen van het initiatief, uitdragen en
zichtbaar maken op een breed niveau (Netwerk Bewust
Verbruik).
Gebrek aan ruimte aanklagen
• Kan je het gebrek aan ruimte om betekenis te mogen
geven aanklagen?
• Voorbeeld:
Liga voor Mensenrechten in samenwerking met De
Wakkere Burger: Bepaal mee het GAS-beleid in uw
stad of gemeente.
Interventiefocus op de
burger/groep
Ondersteunen van de burgers/burgerinitiatieven
• Aanleren van veranderings-, aanpassingen- en
onderhandelingsstrategieën en competenties.
• Ruimte en middelen bieden
• Netwerk vergroten
• Ondersteunen met kennis en expertise…
• …
Wat heb je te bieden?
• Ben je een aantrekkelijke en/of noodzakelijke partner?
• Beschik je over deskundigheid? Kan je groepsprocessen
begeleiden (mensen uitdagen, het gevoel geven dat er iets kan
veranderen, een succeservaring geven, inspelen op talenten,
verbinden…)
• Heb je specifieke expertise of ken je anderen in je netwerk die
expertise hebben? Goede voorbeelden…
• Welke middelen kan je inzetten? Ben je een partner die middelen
weet te ontsluiten (zowel financieel, als logistiek, ondersteunend,
communicatiekanalen…)
• Beschik je over een vitaal netwerk dat verbindingen kan leggen?
Weet je waar men bij wie voor wat terecht kan? Ben je een goede
koppelaar?
Ondersteuningsmogelijkheden
Individueel:
• Bekijk de lijst ‘Mogelijke ondersteuningsmogelijkheden’
• Denk aan het burgerinitiatief waarmee je in gesprek ging.
• Kies 2 à 3 ondersteuningsmogelijkheden die jij verder zou
uitwerken voor dit burgerinitiatief.
In team:
• Bespreek dit samen en werk enkele
ondersteuningsmogelijkheden concreet uit.
c. Hoe organiseer je dit binnen je
organisatie?
Wat heb je nodig?
• Wat heb je (als organisatie en als professional)
nodig om deze ondersteuningsrol te realiseren
(competenties, netwerk, partners…)?
• Waar ga je dit halen? Bij wie ga je dit halen?
Wat zijn de implicaties op
organisatieniveau?
• Wat betekent het ondersteunen van burgerinitiatieven voor de
‘organisatie van je organisatie’.
• Stelt deze andere manier van werken de bestaande structuur en
cultuur binnen je organisatie in vraag (andere planningslogica,
andere vormen van ondersteuning voor je teamleden, een nieuwe
manier van leidinggeven, rapporteren, meer ruimte om uit te
wisselen, te oefenen…)?
• Wil je als organisatie op een duurzame manier burgerinitiatieven
ondersteunen, dan zal je deze elementen in kaart moeten
brengen, omgaan met deze veranderingen, dingen moeten
herzien.
Ondersteunend materiaal
Drieluik: “Verstaan, vertellen, versterken” (mogelijkheid
om aan te kopen)
Online:
• Hefboom “Burgerinitiatieven versterken”
• Kaartenset “Burgerinitiatieven”
• Lijst “Mogelijke ondersteuningsmogelijkheden”
Ruimte voor burgerinitiatief

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Les 7 de maatschappelijke activeringsfunctie
Les 7 de maatschappelijke  activeringsfunctieLes 7 de maatschappelijke  activeringsfunctie
Les 7 de maatschappelijke activeringsfunctiewimerkelbout
 
Aan de slag met de maatschappelijke bewegingsfunctie - Bart Van Bouchaute (Ar...
Aan de slag met de maatschappelijke bewegingsfunctie - Bart Van Bouchaute (Ar...Aan de slag met de maatschappelijke bewegingsfunctie - Bart Van Bouchaute (Ar...
Aan de slag met de maatschappelijke bewegingsfunctie - Bart Van Bouchaute (Ar...Socius - steunpunt sociaal-cultureel werk
 
Les 8 de educatieve functie
Les 8 de educatieve functieLes 8 de educatieve functie
Les 8 de educatieve functiewimerkelbout
 
Les 4 sociaal culturele praktijken
Les 4 sociaal culturele praktijkenLes 4 sociaal culturele praktijken
Les 4 sociaal culturele praktijkenwimerkelbout
 
Les 6 de culturele functie
Les 6 de culturele functieLes 6 de culturele functie
Les 6 de culturele functiewimerkelbout
 
Rollen, functies en functiemix - Spoedcursus 'Het nieuwe decreet social-cultu...
Rollen, functies en functiemix - Spoedcursus 'Het nieuwe decreet social-cultu...Rollen, functies en functiemix - Spoedcursus 'Het nieuwe decreet social-cultu...
Rollen, functies en functiemix - Spoedcursus 'Het nieuwe decreet social-cultu...Socius - steunpunt sociaal-cultureel werk
 
Les 5 de gemeenschapsvormende functie
Les 5 de gemeenschapsvormende functieLes 5 de gemeenschapsvormende functie
Les 5 de gemeenschapsvormende functiewimerkelbout
 

Mais procurados (20)

Trends detecteren - Kwadraet
Trends detecteren - KwadraetTrends detecteren - Kwadraet
Trends detecteren - Kwadraet
 
De functies van het scvw
De functies van het scvwDe functies van het scvw
De functies van het scvw
 
Introductie in de functies van het scvw
Introductie in de functies van het scvwIntroductie in de functies van het scvw
Introductie in de functies van het scvw
 
Les 7 de maatschappelijke activeringsfunctie
Les 7 de maatschappelijke  activeringsfunctieLes 7 de maatschappelijke  activeringsfunctie
Les 7 de maatschappelijke activeringsfunctie
 
Introductie sociaal culturele methodiek
Introductie sociaal culturele methodiekIntroductie sociaal culturele methodiek
Introductie sociaal culturele methodiek
 
Introductie in het decreet
Introductie in het decreetIntroductie in het decreet
Introductie in het decreet
 
Aan de slag met de leerfunctie - Gie Van den Eeckhaut (Socius)
Aan de slag met de leerfunctie - Gie Van den Eeckhaut (Socius)Aan de slag met de leerfunctie - Gie Van den Eeckhaut (Socius)
Aan de slag met de leerfunctie - Gie Van den Eeckhaut (Socius)
 
Aan de slag met de maatschappelijke bewegingsfunctie - Bart Van Bouchaute (Ar...
Aan de slag met de maatschappelijke bewegingsfunctie - Bart Van Bouchaute (Ar...Aan de slag met de maatschappelijke bewegingsfunctie - Bart Van Bouchaute (Ar...
Aan de slag met de maatschappelijke bewegingsfunctie - Bart Van Bouchaute (Ar...
 
Introductie positie op het middenveld
Introductie positie op het middenveldIntroductie positie op het middenveld
Introductie positie op het middenveld
 
Les 8 de educatieve functie
Les 8 de educatieve functieLes 8 de educatieve functie
Les 8 de educatieve functie
 
Presentatie boekvoorstelling 'Solidariteit in superdiversiteit'
Presentatie boekvoorstelling 'Solidariteit in superdiversiteit'Presentatie boekvoorstelling 'Solidariteit in superdiversiteit'
Presentatie boekvoorstelling 'Solidariteit in superdiversiteit'
 
Aan de slag met de gemeenschapsvormende functie - Marc Jans (Socius)
Aan de slag met de gemeenschapsvormende functie - Marc Jans (Socius)Aan de slag met de gemeenschapsvormende functie - Marc Jans (Socius)
Aan de slag met de gemeenschapsvormende functie - Marc Jans (Socius)
 
Decreet sociaal-cultureel volwassenenwerk 7 juli 2017
Decreet sociaal-cultureel volwassenenwerk 7 juli 2017Decreet sociaal-cultureel volwassenenwerk 7 juli 2017
Decreet sociaal-cultureel volwassenenwerk 7 juli 2017
 
Van de functie van cultuur naar de culturele functie - Lode vermeersch
Van de functie van cultuur naar de culturele functie - Lode vermeerschVan de functie van cultuur naar de culturele functie - Lode vermeersch
Van de functie van cultuur naar de culturele functie - Lode vermeersch
 
Les 4 sociaal culturele praktijken
Les 4 sociaal culturele praktijkenLes 4 sociaal culturele praktijken
Les 4 sociaal culturele praktijken
 
Les 6 de culturele functie
Les 6 de culturele functieLes 6 de culturele functie
Les 6 de culturele functie
 
Rollen, functies en functiemix - Spoedcursus 'Het nieuwe decreet social-cultu...
Rollen, functies en functiemix - Spoedcursus 'Het nieuwe decreet social-cultu...Rollen, functies en functiemix - Spoedcursus 'Het nieuwe decreet social-cultu...
Rollen, functies en functiemix - Spoedcursus 'Het nieuwe decreet social-cultu...
 
Infosessie rollen en functies beoordelaars - Socius (Gie Van den Eeckhaut)
Infosessie rollen en functies beoordelaars - Socius (Gie Van den Eeckhaut)Infosessie rollen en functies beoordelaars - Socius (Gie Van den Eeckhaut)
Infosessie rollen en functies beoordelaars - Socius (Gie Van den Eeckhaut)
 
Aan de slag met de cultuurfunctie - Lode Vermeersch (HIVA-KULeuven)
Aan de slag met de cultuurfunctie - Lode Vermeersch (HIVA-KULeuven)Aan de slag met de cultuurfunctie - Lode Vermeersch (HIVA-KULeuven)
Aan de slag met de cultuurfunctie - Lode Vermeersch (HIVA-KULeuven)
 
Les 5 de gemeenschapsvormende functie
Les 5 de gemeenschapsvormende functieLes 5 de gemeenschapsvormende functie
Les 5 de gemeenschapsvormende functie
 

Semelhante a Ruimte voor burgerinitiatief

Werkboek help-een-burgerinitiatief
Werkboek help-een-burgerinitiatiefWerkboek help-een-burgerinitiatief
Werkboek help-een-burgerinitiatiefTwittercrisis
 
Trefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodem
Trefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodemTrefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodem
Trefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodempulsenetwerk
 
Workshop Participatie op Radenconferentie Nationaal Programma Groningen
Workshop Participatie op Radenconferentie Nationaal Programma GroningenWorkshop Participatie op Radenconferentie Nationaal Programma Groningen
Workshop Participatie op Radenconferentie Nationaal Programma GroningenLiesbeth van de Wetering
 
Burgerparticipatie raad hilversum
Burgerparticipatie raad hilversumBurgerparticipatie raad hilversum
Burgerparticipatie raad hilversumHein Albeda
 
Workshop gebiedscommunicatie prov gelderland 20100310
Workshop gebiedscommunicatie prov gelderland 20100310Workshop gebiedscommunicatie prov gelderland 20100310
Workshop gebiedscommunicatie prov gelderland 20100310guest94f21e3
 
Crowdfunding & Branding (door Douw&Koren en BBK/Door Vriendschap Sterker)
Crowdfunding & Branding (door Douw&Koren en BBK/Door Vriendschap Sterker)Crowdfunding & Branding (door Douw&Koren en BBK/Door Vriendschap Sterker)
Crowdfunding & Branding (door Douw&Koren en BBK/Door Vriendschap Sterker)Gijsbert Koren
 
20150305 expertmeeting wijkprofiel workshops
20150305 expertmeeting wijkprofiel   workshops20150305 expertmeeting wijkprofiel   workshops
20150305 expertmeeting wijkprofiel workshopsGGD Zuid Limburg
 
Presentaties zwolle 17 juni 2010
Presentaties zwolle 17 juni 2010Presentaties zwolle 17 juni 2010
Presentaties zwolle 17 juni 2010EJWP
 
Essential steps in community building and activation social mediaweek_24092014
Essential steps in community building and activation social mediaweek_24092014Essential steps in community building and activation social mediaweek_24092014
Essential steps in community building and activation social mediaweek_24092014Kirsten Wagenaar
 
Twitterende Flat Presentatie
Twitterende Flat PresentatieTwitterende Flat Presentatie
Twitterende Flat PresentatieYung Lie
 
Mcm module 3b nl
Mcm   module 3b nlMcm   module 3b nl
Mcm module 3b nlwebsule
 
Mcm module 5b nl
Mcm   module 5b nlMcm   module 5b nl
Mcm module 5b nlwebsule
 
Dutch Overheid20
Dutch   Overheid20Dutch   Overheid20
Dutch Overheid20BZK
 
Velsen lokaal 22 mei 2012: lezing Rob de Wilde
Velsen lokaal  22 mei 2012: lezing Rob de WildeVelsen lokaal  22 mei 2012: lezing Rob de Wilde
Velsen lokaal 22 mei 2012: lezing Rob de WildeLUIT Consultancy
 

Semelhante a Ruimte voor burgerinitiatief (20)

Werkboek help-een-burgerinitiatief
Werkboek help-een-burgerinitiatiefWerkboek help-een-burgerinitiatief
Werkboek help-een-burgerinitiatief
 
Trefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodem
Trefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodemTrefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodem
Trefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodem
 
Workshop Participatie op Radenconferentie Nationaal Programma Groningen
Workshop Participatie op Radenconferentie Nationaal Programma GroningenWorkshop Participatie op Radenconferentie Nationaal Programma Groningen
Workshop Participatie op Radenconferentie Nationaal Programma Groningen
 
Burgerparticipatie raad hilversum
Burgerparticipatie raad hilversumBurgerparticipatie raad hilversum
Burgerparticipatie raad hilversum
 
Workshop gebiedscommunicatie prov gelderland 20100310
Workshop gebiedscommunicatie prov gelderland 20100310Workshop gebiedscommunicatie prov gelderland 20100310
Workshop gebiedscommunicatie prov gelderland 20100310
 
ppt_jeugdwerk_ondersteunen_en_organiseren
ppt_jeugdwerk_ondersteunen_en_organiserenppt_jeugdwerk_ondersteunen_en_organiseren
ppt_jeugdwerk_ondersteunen_en_organiseren
 
Burgerinitiatieven versterken - Emilie Van Daele
Burgerinitiatieven versterken - Emilie Van DaeleBurgerinitiatieven versterken - Emilie Van Daele
Burgerinitiatieven versterken - Emilie Van Daele
 
Crowdfunding & Branding (door Douw&Koren en BBK/Door Vriendschap Sterker)
Crowdfunding & Branding (door Douw&Koren en BBK/Door Vriendschap Sterker)Crowdfunding & Branding (door Douw&Koren en BBK/Door Vriendschap Sterker)
Crowdfunding & Branding (door Douw&Koren en BBK/Door Vriendschap Sterker)
 
Community reporting als co creatie methodiek
Community reporting als co creatie methodiekCommunity reporting als co creatie methodiek
Community reporting als co creatie methodiek
 
20150305 expertmeeting wijkprofiel workshops
20150305 expertmeeting wijkprofiel   workshops20150305 expertmeeting wijkprofiel   workshops
20150305 expertmeeting wijkprofiel workshops
 
Presentaties zwolle 17 juni 2010
Presentaties zwolle 17 juni 2010Presentaties zwolle 17 juni 2010
Presentaties zwolle 17 juni 2010
 
Essential steps in community building and activation social mediaweek_24092014
Essential steps in community building and activation social mediaweek_24092014Essential steps in community building and activation social mediaweek_24092014
Essential steps in community building and activation social mediaweek_24092014
 
Twitterende Flat Presentatie
Twitterende Flat PresentatieTwitterende Flat Presentatie
Twitterende Flat Presentatie
 
Mcm module 3b nl
Mcm   module 3b nlMcm   module 3b nl
Mcm module 3b nl
 
Presentatie HR&O
Presentatie HR&OPresentatie HR&O
Presentatie HR&O
 
Mcm module 5b nl
Mcm   module 5b nlMcm   module 5b nl
Mcm module 5b nl
 
Dutch Overheid20
Dutch   Overheid20Dutch   Overheid20
Dutch Overheid20
 
Workshop Overheid20 Def
Workshop Overheid20 DefWorkshop Overheid20 Def
Workshop Overheid20 Def
 
fiche - sessie 23 timmeren en sleutelen aan je jeugdraad
fiche - sessie 23 timmeren en sleutelen aan je jeugdraadfiche - sessie 23 timmeren en sleutelen aan je jeugdraad
fiche - sessie 23 timmeren en sleutelen aan je jeugdraad
 
Velsen lokaal 22 mei 2012: lezing Rob de Wilde
Velsen lokaal  22 mei 2012: lezing Rob de WildeVelsen lokaal  22 mei 2012: lezing Rob de Wilde
Velsen lokaal 22 mei 2012: lezing Rob de Wilde
 

Mais de Socius - steunpunt sociaal-cultureel werk

Eindrapport De waarde en betekenis van het civiel sociaal-cultureel actorscha...
Eindrapport De waarde en betekenis van het civiel sociaal-cultureel actorscha...Eindrapport De waarde en betekenis van het civiel sociaal-cultureel actorscha...
Eindrapport De waarde en betekenis van het civiel sociaal-cultureel actorscha...Socius - steunpunt sociaal-cultureel werk
 
De wereld redden begint bij ontbijt - Gert Engelen (Socius Trefdag - 18 novem...
De wereld redden begint bij ontbijt - Gert Engelen (Socius Trefdag - 18 novem...De wereld redden begint bij ontbijt - Gert Engelen (Socius Trefdag - 18 novem...
De wereld redden begint bij ontbijt - Gert Engelen (Socius Trefdag - 18 novem...Socius - steunpunt sociaal-cultureel werk
 

Mais de Socius - steunpunt sociaal-cultureel werk (20)

Politiekecommunicatie.pdf
Politiekecommunicatie.pdfPolitiekecommunicatie.pdf
Politiekecommunicatie.pdf
 
Politiserendwerken.pdf
Politiserendwerken.pdfPolitiserendwerken.pdf
Politiserendwerken.pdf
 
Vandroomnaarwerkelijkheid.pdf
Vandroomnaarwerkelijkheid.pdfVandroomnaarwerkelijkheid.pdf
Vandroomnaarwerkelijkheid.pdf
 
Scannenvanjeverenigingsdemocratie.pdf
Scannenvanjeverenigingsdemocratie.pdfScannenvanjeverenigingsdemocratie.pdf
Scannenvanjeverenigingsdemocratie.pdf
 
Bouwenophetcultureelgemeen.pdf
Bouwenophetcultureelgemeen.pdfBouwenophetcultureelgemeen.pdf
Bouwenophetcultureelgemeen.pdf
 
Hetpolitiekeindepolitiek.pdf
Hetpolitiekeindepolitiek.pdfHetpolitiekeindepolitiek.pdf
Hetpolitiekeindepolitiek.pdf
 
Adolescentenenpolitiekeparticipatie.pdf
Adolescentenenpolitiekeparticipatie.pdfAdolescentenenpolitiekeparticipatie.pdf
Adolescentenenpolitiekeparticipatie.pdf
 
Iedersstemtelt.pdf
Iedersstemtelt.pdfIedersstemtelt.pdf
Iedersstemtelt.pdf
 
Theoryofchange.pdf
Theoryofchange.pdfTheoryofchange.pdf
Theoryofchange.pdf
 
Alternatievepraktijkenentheorieenvandedemocratie.pdf
Alternatievepraktijkenentheorieenvandedemocratie.pdfAlternatievepraktijkenentheorieenvandedemocratie.pdf
Alternatievepraktijkenentheorieenvandedemocratie.pdf
 
InfosessieAllemaalpolitiek.pdf
InfosessieAllemaalpolitiek.pdfInfosessieAllemaalpolitiek.pdf
InfosessieAllemaalpolitiek.pdf
 
De Knack-Helden van de Democratie.pdf
De Knack-Helden van de Democratie.pdfDe Knack-Helden van de Democratie.pdf
De Knack-Helden van de Democratie.pdf
 
Eindrapport De waarde en betekenis van het civiel sociaal-cultureel actorscha...
Eindrapport De waarde en betekenis van het civiel sociaal-cultureel actorscha...Eindrapport De waarde en betekenis van het civiel sociaal-cultureel actorscha...
Eindrapport De waarde en betekenis van het civiel sociaal-cultureel actorscha...
 
Verenigingsdemocratie Samen doen.pdf
Verenigingsdemocratie Samen doen.pdfVerenigingsdemocratie Samen doen.pdf
Verenigingsdemocratie Samen doen.pdf
 
Workshop Ondersteuning.pdf
Workshop Ondersteuning.pdfWorkshop Ondersteuning.pdf
Workshop Ondersteuning.pdf
 
Workshop Informele inspraak.pdf
Workshop Informele inspraak.pdfWorkshop Informele inspraak.pdf
Workshop Informele inspraak.pdf
 
Workshop Aan de slag met participatie.pdf
Workshop Aan de slag met participatie.pdfWorkshop Aan de slag met participatie.pdf
Workshop Aan de slag met participatie.pdf
 
Wat is Leader?
Wat is Leader?Wat is Leader?
Wat is Leader?
 
Infomoment leerreis Zagreb
Infomoment leerreis ZagrebInfomoment leerreis Zagreb
Infomoment leerreis Zagreb
 
De wereld redden begint bij ontbijt - Gert Engelen (Socius Trefdag - 18 novem...
De wereld redden begint bij ontbijt - Gert Engelen (Socius Trefdag - 18 novem...De wereld redden begint bij ontbijt - Gert Engelen (Socius Trefdag - 18 novem...
De wereld redden begint bij ontbijt - Gert Engelen (Socius Trefdag - 18 novem...
 

Ruimte voor burgerinitiatief

  • 1. Ruimte creëren voor burgerinitiatief Emilie Van Daele
  • 2. Algemene doelstellingen • Je denkt na over hoe je je (vanuit je organisatie) ten aanzien van burgerinitiatieven verhoudt • Je beschikt over enkele handvaten om met burgerinitiatieven in gesprek te gaan en hun noden te concretiseren • Je ontwikkelt handelingsopties om burgerinitiatieven te ondersteunen • Je hebt zicht op de implicaties van deze manier van werken voor de ‘organisatie van de organisatie’
  • 3. 0. De context 1. Wat zijn burgerinitiatieven en waarom ons ertoe verhouden? 2. Hoe burgerinitiatief ondersteunen? a. In gesprek met burgerinitiatieven b. Hoe concreet ondersteunen? c. Hoe organiseer je dit binnen je organisatie? Inhoud van deze presentatie
  • 4. 0. De context van deze workshop
  • 5. De context van dit verhaal Innovatietraject: • Maatschappelijk innoveren binnen onze sector op begrip brengen • Innoverende praktijken beschrijven en belichten • Ontwikkelen van verschillende hefbomen (o.a. Burgerinitiatief versterken - te downloaden)
  • 7. De hefboom Burgerinitiatieven versterken De verbonden organisatie: • Sensitief voor/inspelen op maatschappelijke trends en tendensen • Je bewegen in een netwerk van partners en organisaties • Werken van onderuit
  • 8. Van onderuit? • Verbinding met doelgroepen, gebruikers, deelnemers, leden, cursisten, activisten; maar ook met burgers en autonome burgerinitiatieven. • Klassieke productvernieuwing: gebruikers en consumenten als informanten. • Gebruikers als coproducent: gebruikers ≠ louter informanten; ze veranderen zelf mee het ‘product’ omdat ze er deel van uitmaken: mede-eigenaars, dragers, uitdragers, doeners, coproducenten…
  • 9. Ruimte voor burgerinitiatief Analogie tussen ‘aanbod’ en ‘product’: • Wij gaan geen producten/aanbod ontwikkelen waarbij de deelnemers slechts informanten zijn • We gaan in dialoog met burgers: waar zijn ze mee bezig en waar we kunnen ondersteunen? • Hoe kunnen wij burgers/groepen/initiatieven mogelijkheden en ruimte bieden om zelf betekenis te geven aan en betekenis te construeren in de samenleving. • Hoe kunnen wij mee die ‘mountainbike’ mogelijk maken?
  • 10. Wat is ‘zelf betekenis geven’? Zelf betekenis geven en betekenis construeren? Alternatieve antwoorden formuleren, andere oplossingen zoeken, experimenteren, zelf de toekomst vormgeven… Voorbeelden: • Zelf betekenis geven aan wonen • Zelf betekenis geven aan mobiliteit • Zelf betekenis geven aan gastvrijheid • Zelf betekenis geven aan rechtvaardigheid • Zelf betekenis kunnen geven aan open ruimte • …
  • 11. Zelf betekenis geven aan wonen • Niet via de geijkte kanalen, patronen die de huidige samenleving ons te bieden heeft • Burgers organiseren zichzelf omdat die patronen en kanalen niet goed passen, geven zelf betekenis aan hoe zij willen wonen • Sinds 2000 Vzw Samenhuizen (wonen met meer-waarde): faciliteert, schaalt op en tracht verandering in beleid te realiseren.
  • 12. Zelf betekenis geven aan mobiliteit • De fietsende mens die zijn ‘betekenis’ wil uitdragen. • AYAY: collectief van Brusselaars die stadsfrustraties omzetten in speelse, creatieve interventies. Ze inspireren elkaar en verleiden anderen om zelf in gang te schieten.
  • 13. Zelf betekenis geven aan mobiliteit Fiets van Troje: • 25 burgers steken de koppen bij elkaar om hun droombeelden voor het Gent van morgen te bespreken. • Ze reiken allerlei oplossingen aan d.m.v. allerlei kleine icoonprojecten en veranderen zo van binnenuit de stad.
  • 14. Zelf betekenis geven aan gastvrijheid • Individuen/burgers, groepen, verenigingen, gemeenten, bedrijven kunnen zelf betekenis geven aan gastvrijheid. • Vluchtelingenwerk geeft verschillende initiatieven een kans, maken ze zichtbaar, reiken een prijs uit op de Gastvrije Awardshow.
  • 15. Zelf betekenis geven aan rechtvaardigheid? De pedojager • Burgers die het recht in eigen handen nemen om pedofielen in de val lokken. Syriëstrijders • Burgers die zelf de wapens opnemen en gaan strijden in de burgeroorlog
  • 16. Waarom zijn burgerinitiatieven potentieel innoverend? • Initiatieven vanuit de leefwereld van burgers, vanuit concrete uitdagingen in de lokale leefomgeving • Burgers kennen de geschiedenis, context, identiteit/eigenheid van een omgeving; tacit knowledge i.p.v. formele kennis; burgers als ‘betrokken deskundigen’ • Intrinsieke motivatie en passie, gedrevenheid, “Dit moet gebeuren!” INDIGNEZ VOUS!
  • 17. Waarom zijn burgerinitiatieven potentieel innoverend? • Niet gebonden aan instituties, overheden, sectoren en dit stelt hen in staat om onconventionele oplossingen te bedenken, creatiever te zijn; onverwachte allianties • Burgerinitiatieven zijn vaak breder van opzet dan sectorale overheidsprogramma’s; burgers hebben een integrale kijk. • Niet gedreven door winst, geen patenten, maar kennis delen (cf. Leadbeater: de knutselaar- fietsers). • Niets moet, vrijwillig, meer ruimte voor het experiment
  • 18. Wat is de rol van sociaal-culturele organisaties? Innoverende burgerinitiatieven Maatschappelijke innovatie (veranderende spelregels) Rol sociaal-culturele organisatie?
  • 19. 1. Wat zijn burgerinitiatieven en waarom ons ertoe verhouden?
  • 20. Wat zijn burgerinitiatieven? In je team/organisatie: • Bepaal samen wat jullie verstaan onder burgerinitiatief (wat zijn belangrijke kenmerken, afbakeningen…?)
  • 21. Burgerinitiatief? • ‘Initiatief’ van de ‘burger’ • Buiten de sfeer van gevestigde organisaties • Burgers initiëren en organiseren zelf • Gericht op verbetering van de eigen leefomgeving of aspecten uit de ruimere samenleving • ≠ participatieprojecten (organisatie initieert en burgers worden betrokken
  • 22. Burgerinitiatief? Belangrijke kenmerken: • Eigenaarschap • Autonomie • Intrinsieke motivatie • Samenhang met de leefwereld • Informeel karakter • Concreet • …
  • 23. Waarom je verhouden t.a.v. burgerinitiatieven? • Controverse in Nederland (Tonkens versus Rotmans). Zie: www.socialevraagstukken.nl • De participatiesamenleving. ‘Doe het zelf’ of ‘Trek uw plan’? • Artikel “Het gelijk van de bakfietsburger” (Over welke burger hebben we het? Welke burgerinitiatieven zijn (a)sociaal? Opkomst van een nieuw soort paternalisme. De bakfietsburger heeft een sterk netwerk…).
  • 24. Waarom je verhouden t.a.v. burgerinitiatieven? Individueel: • Op welke van de burgerinitiatieven zou jij als organisatie ingaan als er een ondersteuningsvraag zou zijn? • Waarom wel? Waarom niet? Wat is het kader van waaruit je beslist? Wat zijn de selectiecriteria? In team: • Bespreek samen die selectiecriteria. • Wat zijn de selectiecriteria die jullie hanteren? • Wat zijn de vragen of kwesties waar je op botst?
  • 25. Wat zijn mogelijke selectiecriteria? • Missie en visie van de ORG (=organisatie) • Beleidskeuzes van de ORG • De doelgroep waar de ORG mee wil werken • Zorgen voor een mix van kleuren in de BI • De financiële ruimte/wat is de financiële vraag? • Wat hebben we als ORG te bieden • Is er een win-win (voor ORG en BI)? • Zijn de verwachtingen aan beide kanten duidelijk? • Is het BI of de ondersteuningsvraag tijdelijk; kunnen we het op termijn loslaten? • De waarden van het BI (=burgerinitiatief) • De doelstellingen van het BI • De vraag van het BI (wat willen ze eigenlijk?) • Overstijgt het BI het persoonlijke belang? • De gedragenheid van/binnen het BI • Welk netwerk heeft het BI? • Potentiele groei van het BI (b.v. Bovenlokaal) • Bereidheid tot actie van het BI • De levensfase van het BI
  • 26. 2. Hoe burgerinitiatief ondersteunen?
  • 27. Stel: Ja we gaan dit doen!
  • 28. Een leer- en handelingsproces 1. Scherpstellen: In team scherpstellen wat BI zijn, welke je wil ondersteunen en waarom 5. Organisatie van de organisatie: In team bekijken wat de implicaties zijn op organisatorisch vlak 2. Kennismaken en verzamelen: In gesprek gaan met BI en informatie verzamelen 3. Engageren en verhouden: In team bepalen wat je voor welke BI kan betekenen 4. Samen handelen: Ondersteunen van, samen dingen doen met BI
  • 29. a. In gesprek met burgerinitiatieven
  • 30. Het gesprek Het gesprek: 1. Bespreek samen de huidige situatie van het burgerinitiatief 2. Verbeeld samen de toekomst 3. Ga na wat er nodig is om dat toekomstbeeld te realiseren
  • 31. Het gesprek: de huidige situatie Breng de huidige situatie van het burgerinitiatief in kaart. Vragen die je hierbij kan stellen zijn: • Wie of wat is het initiatief? • Waaruit bestaat het initiatief? • Hoe is het ontstaan? • Wat was de aanleiding? • Wat is de doelstelling? • Wat doen jullie nu? • Hoe doen jullie het? • Wie trekt het? • Wie is op het initiatief betrokken? • Met wie werk je samen, wie ondersteunt mee en op welke manier? • …
  • 32. Het gesprek: de toekomst verbeelden • Breng het gedroomde toekomstbeeld van het burgerinitiatief in kaart. • Wat wil het initiatief in de toekomst (nog) realiseren. Waar wil je binnen 5 jaar staan? • Droom eens onbeperkt, onbegrensd.
  • 33. Het gesprek: wat is er nodig? • Wat is nodig om van de huidige situatie naar de gedroomde situatie te evolueren? • Maak gebruik van de Kandoe-cirkel en de kaartenset: – Willen wij die droom verwezenlijken dan willen we sterker worden op in... . Ieder mag 5 x schuiven – Bespreek samen het resultaat en lijst samen op wat nodig is om de droom te realiseren – De kaartjes zijn hier een hulpmiddel om uit te klaren waar een BI nood aan heeft.
  • 34. Het gesprek: wat is er nodig? Enkele voorbeelden: • Wij willen een sterker en meer divers netwerk • Wij willen ons initiatief opschalen, breder zichtbaar maken • Wij willen meer in publieke ruimtes en in het publieke debat verschijnen
  • 35. Aandachtspunten en randvoorwaarden • Het gaat om een kennismakingsgesprek • Maak in dit gesprek ook het eigen leer- en zoekproces van je organisatie duidelijk • Doe geen valse beloften, wees transparant. • Zwengel niets aan dat je zelf gerealiseerd wil zien! • Dit gesprek kan reeds een ondersteuning zijn! (Maar besef ook dat de return voor je gesprekspartners misschien nul is).
  • 36. Opmerking over de kaartenset Burgerinitiatieven • Je kan de inhoud van de kaartenset aanpassen naar eigen aanvoelen, afhankelijk van de doelstelling, afhankelijk van de doelgroep (je zou er zelfs beelden van kunnen maken)! • Je kan de kaartenset gebruiken om de huidige situatie van het burgerinitiatief te verkennen, of de toekomst samen te verbeelden, of de noden te detecteren… . Maak een keuze en stel de beginvraag scherp!
  • 37. b. Hoe concreet ondersteunen?
  • 38. Hoe spelen wij onze rol dan concreet? Hoe gaan we burgerinitiatieven ondersteunen? • De kwaliteit van de publieke ruimte versterken • De kwaliteit van de interacties en praktijken in die publieke ruimte ondersteunen en versterken Twee mogelijke strategieën: • Interventiefocus op de ruimte rondom: de structurele kwaliteit en inrichting van (publieke) ruimtes verbeteren (de kwaliteit van de publieke ruimte zal de uitingen van burgerschapspraktijken bepalen) • Interventiefocus op de burger/burgerinitiatief: het versterken van competenties van burgers en burgerinitiatieven
  • 39. Interventiefocus op de burger/groep • Vaak gebeurt het dat het individu/groep zich aanpast aan zijn of haar omgeving. • Maar ook het omgekeerde valt voor, wanneer het individu/groep de omgeving aanpast aan zijn of haar behoefte. Wat zijn opties voor het professionele handelen? • Het aanleren van veranderings-, aanpassingen- en onderhandelingsstrategieën en competenties. We ‘leren’ mensen hoe ze betekenis kunnen verlenen aan de ruimte rondom hen, hoe ze die ruimte kunnen veranderen…
  • 40. Interventiefocus op de ruimte rondom de burger/groep • De structuur en kwaliteit van de (publieke) ruimte, de mogelijkheden en beperkingen ervan bepalen in grote mate of mensen zelf betekenis mogen en kunnen geven en zullen dus de uitingen van burgerschap bepalen. • Naast wat mensen ‘kunnen’, nl. de competenties tot betekenisverlening, is de mate waarin mensen ‘mogen’ interpreteren en ‘mogen’ betekenis geven belangrijk Wat zijn hier opties voor het professioneel handelen? • Ruimtes creëren binnen het bestaande die mensen toelaten zelf betekenis te verlenen; • Ruimtes waarin mensen reeds betekenis verlenen uitvergroten, vieren, stimuleren, zichtbaar maken, goede voorbeelden opschalen… . • Gebrek aan ruimte aanklagen…
  • 41. Ruimte creëren • Kan je ruimtes creëren, stimuleren (en/of continueren) waar partners allerhande elkaar kunnen ontmoeten? • Mogelijke formats: Summits of lerende netwerken rond maatschappelijke vraagstukken waar alle van ver of dicht betrokken stakeholders samen kunnen verzinnen hoe ze zelf initiatieven kunnen ontwikkelen. Pitchingsessies waar iedereen met een goed idee dit kan komen presenteren aan een breed veld van potentiële partners Innovatielabs waar ideeën in co-creatie met anderen kunnen ontwikkelen tot een sterk plan
  • 42. Ruimtes zichtbaar maken • Kan je ruimtes waar betekenis wordt gecreëerd zichtbaar maken, uitvergroten, zodat anderen er weer verder op kunnen borduren? • Voorbeelden: Repair café: opschalen van het initiatief, uitdragen en zichtbaar maken op een breed niveau (Netwerk Bewust Verbruik).
  • 43. Gebrek aan ruimte aanklagen • Kan je het gebrek aan ruimte om betekenis te mogen geven aanklagen? • Voorbeeld: Liga voor Mensenrechten in samenwerking met De Wakkere Burger: Bepaal mee het GAS-beleid in uw stad of gemeente.
  • 44. Interventiefocus op de burger/groep Ondersteunen van de burgers/burgerinitiatieven • Aanleren van veranderings-, aanpassingen- en onderhandelingsstrategieën en competenties. • Ruimte en middelen bieden • Netwerk vergroten • Ondersteunen met kennis en expertise… • …
  • 45. Wat heb je te bieden? • Ben je een aantrekkelijke en/of noodzakelijke partner? • Beschik je over deskundigheid? Kan je groepsprocessen begeleiden (mensen uitdagen, het gevoel geven dat er iets kan veranderen, een succeservaring geven, inspelen op talenten, verbinden…) • Heb je specifieke expertise of ken je anderen in je netwerk die expertise hebben? Goede voorbeelden… • Welke middelen kan je inzetten? Ben je een partner die middelen weet te ontsluiten (zowel financieel, als logistiek, ondersteunend, communicatiekanalen…) • Beschik je over een vitaal netwerk dat verbindingen kan leggen? Weet je waar men bij wie voor wat terecht kan? Ben je een goede koppelaar?
  • 46. Ondersteuningsmogelijkheden Individueel: • Bekijk de lijst ‘Mogelijke ondersteuningsmogelijkheden’ • Denk aan het burgerinitiatief waarmee je in gesprek ging. • Kies 2 à 3 ondersteuningsmogelijkheden die jij verder zou uitwerken voor dit burgerinitiatief. In team: • Bespreek dit samen en werk enkele ondersteuningsmogelijkheden concreet uit.
  • 47. c. Hoe organiseer je dit binnen je organisatie?
  • 48. Wat heb je nodig? • Wat heb je (als organisatie en als professional) nodig om deze ondersteuningsrol te realiseren (competenties, netwerk, partners…)? • Waar ga je dit halen? Bij wie ga je dit halen?
  • 49. Wat zijn de implicaties op organisatieniveau? • Wat betekent het ondersteunen van burgerinitiatieven voor de ‘organisatie van je organisatie’. • Stelt deze andere manier van werken de bestaande structuur en cultuur binnen je organisatie in vraag (andere planningslogica, andere vormen van ondersteuning voor je teamleden, een nieuwe manier van leidinggeven, rapporteren, meer ruimte om uit te wisselen, te oefenen…)? • Wil je als organisatie op een duurzame manier burgerinitiatieven ondersteunen, dan zal je deze elementen in kaart moeten brengen, omgaan met deze veranderingen, dingen moeten herzien.
  • 50. Ondersteunend materiaal Drieluik: “Verstaan, vertellen, versterken” (mogelijkheid om aan te kopen) Online: • Hefboom “Burgerinitiatieven versterken” • Kaartenset “Burgerinitiatieven” • Lijst “Mogelijke ondersteuningsmogelijkheden”

Notas do Editor

  1. Goed tentakels ontwikkelen naar onderen, tentakels behoudt.
  2. In de klassieke productvernieuwing: zie je dat gebruikers en consumenten van bepaalde producten vaak als informanten worden gebruikt en bevraagd over wat zij vinden van een product of een dienst. Bijvoorbeeld bij BMW: na elk onderhoud wordt de klant opgebeld om feedback te geven. Gebruikers als coproducent: ook dit zie je in de productontwikkeling. Bijvoorbeeld de Mountainbike: deze is niet bedacht door een designer achter een bureau of op een tekentafel, maar door een community van fietsers die samen zijn beginnen knutselen met fiets- en motoronderdelen. Dit is dan opgepikt door de fietsfabrikant, in dialoog zijn ze samen deze fiets verder gaan ontwikkelen.
  3. Wij zijn van onderuit
  4. Oprichting Beweging Samenhuizen in 2000.
  5. Stinson Hunter
  6. HYPOTHESES UIT DE LITERATUUR
  7. Dit is een oefening die je ook in je organisatie moet doen! Het gaat om scherpstellen, keuzes maken.
  8. Drie generaties burgerinitiatief. Eerste generatie: Inspraak van burgers Tweede generatie: Coproductie bij initiatieven van de overheid, maar alleen op vraag van de overheid. Derde generatie: De burger neemt het initiatief en de overheid kan participeren/faciliteren.
  9. Met andere woorden: eerst draagt de Makkie-gebruiker bij aan de verwezenlijking van de sociale beleidsdoelen in zijn buurt om zich daarna te voegen naar de culturele en leefstijldoenstellingen die de gemeente zich heeft gesteld. Dit alles onder het motto ‘burgers doen het zelf”.
  10. Dit blijft een continu leer- en handelingsproces binnen je organisatie!
  11. We zullen vanmiddag inzoomen op stap 2 en 3. We gaan proeven. Stap 1 hebben we deze ochtend een stuk gedaan. Als we nog tijd hebben iets zeggen over stap 5.
  12. Deze kaartenset kan je op verschillende manieren gebruiken. Het zijn uitspraken over burgerinitiatieven opgedeeld in 5 categorieën: Ruimte, Eigenaarschap, Slagkracht, Noodzaak en passie, Samen. Je kan ze gebruiken om samen in je team te gaan bepalen wat jullie verstaan onder burgerinitiatieven (zo word de kaartenset in de hefboom gebruik); maar je kan ze ook gebruiken om met de burgerinitiatieven in gesprek te gaan. Zo gaan we ze nu gebruiken. De kaartenset is beschikbaar in een word-document zodat je er zelf in kan gaan aanpassen. Als je vindt dat een bepaalde uitspraak niet van toepassing is, kan je die veranderen of eruit laten. De kaartenset is dus op verschillende manieren van te gebruiken, die jij zelf zal moeten bepalen indien je ermee aan de slag gaat. Misschien aanpassen in functie van wat jij als organisatie kan bieden! Vandaag gaan we ze hanteren om te bepalen waar burgerinitiatieven zelf in zouden willen groeien, waar willen zij sterk in worden.
  13. De mate waarin een ruimte uitnodigt om zelf betekenis te geven, eigenaar te zijn, je bijdrage te kunnen doen
  14. Michael Johansson
  15. AYAY! café: delen en geven Uitschrijven van een wedstrijd (cf. Vluchtelingenwerk)
  16. Elke Plovie!