2. • Primitif düğümden köken alan hücreler
paraksiyal mezodermi oluşturur.
• Bu hücre topluluğu düğümün yakınında
longitudinal ve kalın hücre kordonları
şeklinde ortaya çıkar.
• Her bir kordon lateralde intermediate(ara)
mezoderm ile, bu da giderek incelen lateral
mezoderm tabakasıyla devam eder.
• Lateral mezoderm ise umblikal ve amniyon
kesesini kuşatan ekstraembriyonik mezoderm
ile devam eder.
• MOORE KL, PERSAUD TVN. The Developping Human: Clinicaly Oriented Embryology. 8th ed: Saunders Elsevier; 2008.
3. Developmental Biology, 8 th Ed. S.F.Gilbert. Figure 14.9
• http://sdevoto.web.wesleyan.edu/218/lxrs/18-Nov16actual.pdf
• MOORE KL, PERSAUD TVN. The Developping Human: Clinicaly Oriented Embryology. 8th ed: Saunders Elsevier; 2008.
Somitlerin oluşum mekanizması
3. haftanın sonuna doğru, paraksiyal mezoderm farklılanıp yoğunlaşarak kraniyokaudal sırayla somit denen kübik cisim çiftlerine
bölünmeye başlar. Bu mezoderm blokları gelişmekte olan nöral tüpün her iki yanında bulunur.
4. 1. Paraxial mesoblast
2. Intermediate mesoblast
3. Lateral plate mesoblast
4. Chordal process
5. Sectional edge of the
amnion
6. Intraembryonic coelom
7. Endoblast
8. Ectoblast
9. Somatopleure with
ectoblast
10. Splanchnopleure with
endoblast
23.Gün transversal kesit.
İntraembriyonik sölom
oluşumu
25.Gün transversal kesit dorsal
görünüm. Paraksial mesodermin
silikdirik hücre toplulukları oluşturması
ile somitomerlerin oluşumu (okla
gösterilen). Ara mesoblast urogenital
gelişime katılmıştır.
• http://www.embryology.ch/anglais/mmuskel/skelett02.html
1. Paraxial mesoderm
2. Intermediate mesoderm
3. Lateral plate mesoderm
4. Neural Groove
5. Ectoblast
6. Endoblast
25.Gün transversal kesit. Mesoblastın paraksial, intermediate ve lateral mesoderm plaklarına farklılaşması
5. • Gilbert SF. Developmental Biology. 6th edition. Sunderland (MA): Sinauer Associates; 2000. Paraxial Mesoderm: The Somites and Their Derivatives. Available from:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK10085/cc
Tavuk embriyosunda gastrulasyon ve nörulasyon (A) Primitif oluk bölgesi, mesodermal ve endodermal prokursorlerin göçünün
gösterimi (B) Notokord ve paraksial mesodermin formasyonu (C, D) Somitlerin, sölomun ve ilerde birleşecek olan 2 aortun
farklılaşması. A-C, 24-saatlik embriyo; D, 48-saatlik embriyo.
6. • İnsan gelişiminin somit evresi sırasında (20-30.
günler) yaklaşık 38 çift somit oluşur. 5.haftanın
sonunda 42-44 çift somit vardır.
• Somitler embriyo üzerinde belirgin yüzet
kabartıları oluştururlar ve transvers kesitlerde
üçgenimsi görünümdedirler.
• Somitler 4. ve 5. haftalarda çok belirgin olduğu
için embriyo yaşının belirlenmesinde kullanılan
pek çok kriterden biridir.
• MOORE KL, PERSAUD TVN. The Developping Human: Clinicaly Oriented Embryology. 8th ed: Saunders Elsevier; 2008.
7. Human embryo first somite pairs (week 4, Carnegie stage 9)
• https://embryology.med.unsw.edu.au/embryology/index.php/Somitogenesis
• MOORE KL, PERSAUD TVN. The Developping Human: Clinicaly Oriented Embryology. 8th ed: Saunders Elsevier; 2008.
Somitler ilk olarak embriyonun gelecekteki oksipital bölgesinde ortaya çıkar. Kısa sürede kraniyokaudal yönde gelişir ve
aksiyal iskeletin büyük kısmı ve bununla ilişkili olan kaslar ile komşu derinin dermişini oluştururlar. İlk somit çifti 3. haftanın
sonunda otik plakodun oluştuğu yerin biraz kaudalinde belirir. Diğer çiftlerde sırasıyla kraniyokaudal yönde oluşur.
9. • http://sdevoto.web.wesleyan.edu/218/lxrs/18-Nov16actual.pdf
• MOORE KL, PERSAUD TVN. The Developping Human: Clinicaly Oriented Embryology. 8th ed: Saunders Elsevier; 2008.
Kraniyal somitler en yaşlı, kaudal somitler ise en genç olanıdır. Segmentasyonun düzenli ilerleyişi, zamana bağlı bir gen
ekspresyonu mekanizması yoluyla olur. Aynı zamanda medulla spinalisten çıkan aksonlar somitlerdekii kas hücrelerini inerve eder,
ki bu; medulla spinalisten çıkan aksonların uygun hedef hücrelere, doğru bir şekilde yönlendirilmesini gerektiren bir süreçtir.
10. • İnsan embriyosu.
• Yarıklanma evresi 11.
• 25. gün.
• Totalde 19 somit çifti
• somit çapı 2.5 - 4.5 mm
• Kesitin geçtiği somit numarası 13 - 20
• İşaretmenmiş taramalı EM görüntüsü.
• https://embryology.med.unsw.edu.au/embryology/index.php/Somitogenesis
11. Neural tube and somites. Scanning electron micrograph showing well-formed somites and paraxial mesoderm (bottom right) that
has not yet separated into distinct somites. A rounding of the paraxial mesoderm into a somitomere can be seen at the lower
left, and neural crest cells can be seen migrating ventrally from the roof of the neural tube. (Photograph courtesy of K. W.
Tosney.)
• Gilbert SF. Developmental Biology. 6th edition. Sunderland (MA): Sinauer Associates; 2000. Paraxial Mesoderm: The Somites and Their Derivatives. Available from:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK10085/cc
12. 1. Somite
2. Somitocoel
3. Neural tube
4. Central canal of the neural tube
5. Coelom
6. Intermediary mesoderm
7. Splanchnopleura
8. Somatopleura
Transverse section through an embryo in stage 11, ca. 29 days
• http://www.embryology.ch/anglais/mmuskel/skelett02.html
14. 1a Dermatome
1b Myotome
1c Sclerotome
2 Central canal of the neural
tube
3 Neural tube
4 Pars epaxialis
5 Pars hypaxialis
• http://www.embryology.ch/anglais/mmuskel/skelett02.html
Stage 12, ca. 30 days
15. 1. Mesencephalon
2. Maxillary eminence (part of
pharyngeal arches I)
3. Mandibular eminence (part
ofpharyngeal arches I)
4. Rhombencephalon
5. Hyoid arches (pharyngeal arches
II)
6. Pharyngeal arches III
7. Level of the 1st cervical somites
(C1)
8. Somites and their derivates
9. Optic sac
10. Diencephalon
11. Telencephalon impar
12. Cardiac eminence
13. Caudal eminence
1a. Dermatome
1b. Myotome
1c. Sclerotome
2. Central canal of the neural tube
3. Neural tube
4. Pars epaxialis
5. Pars hypaxialis
6. Notochord
7. Intermediary mesoderm
8. Intraembryonic coelom
9. Sectional rim of the amnion
10. Endoderm
11. Aorta (unpaired)
12. Umbilical vein
13. Somatopleura
14. Splanchnopleura
15. Neural crest
• http://www.embryology.ch/anglais/mmuskel/skelett02.html