Recomendados
Mais conteúdo relacionado
Mais procurados
Mais procurados (20)
Semelhante a แผนการจัดการเรียนรู้การงาน วพ
Semelhante a แผนการจัดการเรียนรู้การงาน วพ (20)
แผนการจัดการเรียนรู้การงาน วพ
- 1. คูมือครู แผนการ ัดการเรียน ู้ จ ร การอาชีพ ม. 4–6 ชั้นÁั¸ยÁÈÖกÉา»‚ที่ 4–6 กลุมสาระการเรียนรูการ านอาชีพ ละเทคโนโลยี ้ ง แ ตามหลั¡สÙตรแ¡น¡ลา§¡ารÈÖ¡Éา¢ัéนพืéน°าน พØ·ธÈั¡ราช 2551 • ออกแบบการเรียนรู โดยใชมาตรฐานการเรียนรู และตัวชี้วัดชวงชั้นเปนเปาหมาย • ออกแบบการจัดการเรียนรู โดยเนนผูเรียนเปนศูนยกลาง • ใชแนวคิด Backward Design ผสมผสานกับแนวคิดทฤษฎีการเรียนรูตาง ๆ อยางหลากหลาย • ออกแบบการเรียนรูเพ�อพัฒนาสมรรถนะสำคัญของนักเรียนในการส�อสาร การคิด การแกปญหา การใชทักษะชีวิต และการใชเทคโนโลยี • แบงแผนการจัดการเรียนรูเปนรายชั่วโมง สะดวกในการใช • มีองคประกอบครบถวนตามแนวทางการจัดทำแผนการจัดการเรียนรูของสถานศึกษา • นำไปพัฒนาเปนผลงานทางวิชาการเพ�อเล�อนวิทยฐานะได
- 2. คูมือ รู แผนการ ัดการเรียน ู้ ค จ ร การอาชีพ ม. 4–6 ชั้นÁั¸ยÁÈÖกÉา»‚ที่ 4–6 กลมสาระการเรยนรการงาน าชพ ละเทคโนโลยี ุ ี ู้ อ ี แ ตามหลั¡สÙตรแ¡น¡ลา§¡ารÈÖ¡Éา¢ัéนพืéน°าน พØ·ธÈั¡ราช 2551 ʧǹÅÔ¢ÊÔ·¸ÔìµÒÁ¡®ËÁÒ B ī ËŒÒÁÅÐàÁÔ´ ·Ó«éÓ ´Ñ´á»Å§ à¼Âá¾Ã‹ ʋǹ˹Öè§Ê‹Ç¹ã´ àÇŒ¹áµ‹¨Ðä´ŒÃѺ͹ØÞÒµ คณะผู้เขียน อรุณีลิมศิริกศ.บ.,กศ.ม.ทรงสิทธิ์เจริญสุขค.อ.บ. คณะบรรณาธิการ สุระดามาพงษ์กศ.บ.,กศ.ม.สุดารัตน์อุนเมืองวท.บ.,วท.ม.สกุนาหนูแก้ววท.บ. พิมพ์ครั้งที่หนึ่ง © ¾.È. 2552 ISBN 978-974-18-5875-0 พิมพ์ที่ บริษัท โรงพิมพ์วั²นาพานิช จำกัด นายเริงชัยจงพิพัฒนสุขกรรมการผู้จัดการ สือการเรียนรู กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี ม. ต้น–ม. ปลาย ตามหลักสูตรแกน ลางÏ 2551 ่ ้ ้ ก • หนังสือเรียน (Èธ. อนุญาต) • แบบ½ƒกทักษะ • ©บับสมบูรณ์แบบ • แผนÏ (CD) ระดับมัธยมÈึกษาตอนต้น หนังสือเรียน–แบบฝึกทักษะ–ฉบับสมบูรณ์แบบ–แผนฯ(CD)การงานอาชีพและเทคโนโลยี ม. 1 เลม 1 ............................. อรุณีลิมศิริและคณะ หนังสือเรียน–แบบฝึกทักษะ–ฉบับสมบูรณ์แบบ–แผนฯ(CD)การงานอาชีพและเทคโนโลยี ม. 1 เลม 2 ............................. อรุณีลิมศิริและคณะ หนังสือเรียน–แบบฝึกทักษะ–ฉบับสมบูรณ์แบบ–แผนฯ(CD)การงานอาชีพและเทคโนโลยี ม. 2 เลม 1 ............................. อรุณีลิมศิริและคณะ หนังสือเรียน–แบบฝึกทักษะ–ฉบับสมบูรณ์แบบ–แผนฯ(CD)การงานอาชีพและเทคโนโลยี ม. 2 เลม 2 ............................. อรุณีลิมศิริและคณะ หนังสือเรียน–แบบฝึกทักษะ–ฉบับสมบูรณ์แบบ–แผนฯ(CD)การงานอาชีพและเทคโนโลยี ม. 3 เลม 1 ............................. อรุณีลิมศิริและคณะ หนังสือเรียน–แบบฝึกทักษะ–ฉบับสมบูรณ์แบบ–แผนฯ(CD)การงานอาชีพและเทคโนโลยี ม. 3 เลม 2 ............................. อรุณีลิมศิริและคณะ หนังสือเรียน–แบบฝึกทักษะ–ฉบับสมบูรณ์แบบ–แผนฯ(CD)เทคโนโลยีสารสนเทÈ ม. 1–2–3 .....................ผศ.ดร.อำนวยเดช ัยศรีและคณะ ช ระดับมัธยมÈึกษาตอนปลาย หนังสือเรียน–แบบฝึกทักษะ–ฉบับสมบูรณ์แบบ–แผนฯ(CD)การดำรงชีวิตและครอบครัว ม. 4–6 ........................ดร.อมรรัตน์เจริญชัยและคณะ หนังสือเรียน–แบบฝึกทักษะ–ฉบับสมบูรณ์แบบ–แผนฯ(CD)การออกแบบและเทคโนโลยี ม. 4–6 ............................. วิไล ักษณ์ชูชวยและคณะ ล หนังสือเรียน–แบบฝึกทักษะ–ฉบับสมบูรณ์แบบ–แผนฯ(CD)การÍาชี¾ Á. 4–6 ............................................... ดร.มณกาญจน์ทองใยและคณะ หนังสือเรียน–แบบฝึกทักษะ–ฉบับสมบูรณ์แบบ–แผนฯ(CD)เทคโนโลยีสารสนเทÈ ม. 4 ..............................ผศ.ดร.อำนวยเดช ัยศรีและคณะ ช หนังสือเรียน–แบบฝึกทักษะ–ฉบับสมบูรณ์แบบ–แผนฯ(CD)เทคโนโลยีสารสนเทÈ ม. 5 ..............................ผศ.ดร.อำนวยเดช ัยศรีและคณะ ช หนังสือเรียน–แบบฝึกทักษะ–ฉบับสมบูรณ์แบบ–แผนฯ(CD)เทคโนโลยีสารสนเทÈ ม. 6 ..............................ผศ.ดร.อำนวยเดช ัยศรีและคณะ ช
- 3. คำนำ คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู้ การอาชีพม.4–6เลมนี้เป็นสื่อการเรียนรู้ที่จัดทำขึ้นเพื่อใช้เป็น แนวทางในการจัดการเรียนรู้โดยยึดหลักการออกแบบการจัดการเรียนรู้แบบBackwardDesignที่เน้น ผูเ้ รียนเป็นศูนย์กลาง(Child-Centered)ตามหลักการยึดผูเ้ รียนเป็นสำคัญสงเสริมให้นกเรียนมีสวนรวม ั ในกิจกรรมและกระบวนการเรียนรูสามารถสร้างองค์ความรูได้ดวยตนเองทังเป็นรายบุคคลและรายกลุม ้ ้ ้ ้ โดยครูมีบทบาทหน้าที่เอื้ออำนวยความสะดวกให้นักเรียนประสบผลสำเร็จสนับสนุนให้นักเรียนมีโอกาส ฝึกปฏิบัติงานทั้งในห้องเรียนและนอกห้องเรียน สามารถเชื่อมโยงความรู้ในกลุมสาระการเรียน ู้อื่นๆ ร ได้ในเชิงบูรณาการด้วยวิธีการที่หลากหลาย เน้นกระบวนการคิดวิเคราะห์ สังเคราะห์ และสามารถ สร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเอง ทำให้นักเรียนได้รับการพัฒนาสมรรถนะสำคัญและคุณลักษณะอันพึง ประสงค์ตามที่หลักสูตรกำหนดนำไปสูการอยูรวมกันในสังคมอยางสันติสุข การจัดทำคูมอครูแผนการจัดการเรียนรูการอาชีพม.4–6เลมนได้จดทำตามหลักสูตรแกนกลาง ื ้ ี้ ั การศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช2551ซึ่งครอบคลุมสาระมาตรฐานการเรียนรู้ าระ ี่ 4การอาชีพ ส ท ภายในเลมได้นำเสนอแผนการจัดการเรียนรูเ้ ป็นรายชัวโมงตามหนวยการเรียนรู เพือให้ครูนำไปใช้ในการ ่ ้ ่ จัดการเรียนรู้ได้สะดวกยิ่งขึ้น นอกจากนี้ แตละหนวยการเรียนรู้ยังมีการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ทั้ง3ด้านได้แกด้านความรู้ด้านคุณธรรมจริยธรรมและคานิยมและ ้านทักษะ/กระบวนการทำให้ ด ทราบผลการเรียนรู้แตละหนวยการเรียนรู้ของผู้เรียนได้ทันที คูมือครูแผนการจัดการเรียนรู้นำเสนอเนื้อหาแบงเป็น3ตอนคือ ตอนที 1 คำชีแจงการจัดแผนการจัดการเรียนรู ประกอบด้วยแนวทางการใช้แผนการจัดการเรียนรู้ ่ ้ ้ สัญลักษณ์ลักษณะกิจกรรมการเรียนรู้การออกแบบการจัดการเรียนรู้แบบBackwardDesign(BwD) เทคนิคและวิธีการจัดการเรียนรู้–การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ตารางวิเคราะห์มาตรฐานการเรียนรู้ และตัวชีวดชวงชันและโครงสร้างการแบงเวลารายชัวโมงในการจัดการเรียนรู้ ้ั ้ ่ ตอนที่ 2 แผนการจัดการเรียนรู้ ได้เสนอแนะแนวทางการจัดการเรียนรู้แตละหนวยการเรียนรู้ ในสื่อการเรียนรู้ สมบูรณ์แบบ และหนังสือเรียน โดยมีผังมโนทัศน์เป้าหมายการเรียนรู้และขอบขาย ภาระงานผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้ และแบงเป็นแผนยอยรายชั่วโมงซึ่งแผนการจัดการเรียนรู้ แตละแผนมีองค์ประกอบครบถ้วนตามแนวทางการจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้ของสถานศึกษา
- 4. ตอนที่ 3 เอกสาร/ความรู้เสริมสำหรับครู ประกอบด้วยแบบทดสอบตางๆได้แกแบบทดสอบ กอนเรียนและหลังเรียนแบบทดสอบปลายภาคเรียนแบบประเมินผลงานแบบประเมินพฤติกรรมและ คุณลักษณะ ันพึงประสงค์ด้านตางๆของนักเรียนและความรู้เสริมสำหรับครูซึ่งบันทึกลงในซีดี(CD) อ เพื่ออำนวยความสะดวกให้แกครูหรือผู้สอน คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู้ การอาชีพม.4–6เลมนี้ได้ออกแบบการเรียนรู้ด้วยเทคนิคและ วิธีการสอนอยางหลากหลาย หวังวาจะเป็นประโยชน์ตอการนำไปประยุกต์ใช้ในการจัดการเรียนรู้ให้ เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมของนักเรียนตอไป คณะ ู้จัดทำ ผ
- 5. สารบัญ ตอนที่ 1 คำชี้แจงการจัดแผนการจัดการเรียนรู ............................................. 1 1.แนวทางการใช้แผนการจัดการเรียนรู้ ........................................................................... 2 2.สัญลักษณ์ลักษณะกิจกรรมการเรียนรู้ ......................................................................... 5 3.การออกแบบการจัดการเรียนรู้แบบBackwardDesign(BwD)..................................... 6 4.เทคนิคและวิธีการจัดการเรียนรู้–การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ................................17 5.ตารางวิเคราะห์มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดชวงชั้น .................................................19 6.โครงสร้างการแบงเวลารายชั่วโมงในการจัดการเรียนรู้ ..................................................20 ตอนที่ 2 แผนการจัดการเรียนรู .................................................................. 21 หนวยการเรียนรู้ที่ 1 เปดโลกอาชีพ.............................................................................22 nผังมโนทัศน์เป้าหมายการเรียนรู้และขอบขายภาระงาน .................................................22 nผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้ ..............................................................................23 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1อาชีพรับจ้าง......................................................................25 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 อาชีพอิสระ .......................................................................28 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 แนวทางในการประกอบธุรกิจ .............................................31 หนวยการเรียนรู้ที่ 2 เส้นทางสูงานอาชีพ ......................................................................35 nผังมโนทัศน์เป้าหมายการเรียนรู้และขอบขายภาระงาน .................................................35 nผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้ ..............................................................................36 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4การเตรียมตัวประกอบอาชีพ ...............................................39 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5การตัดสินใจเลือกอาชีพ .....................................................43 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6การสมัครงาน ...................................................................46 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 7 การสัมภาษณ์งาน ..............................................................49 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 8 การปฏิบัติตนในการประกอบอาชีพ......................................52 หนวยการเรียนรู้ที่ 3 เทคโนโลยีเพื่อการทำงานอาชีพ.......................................................55 nผังมโนทัศน์เป้าหมายการเรียนรู้และขอบขายภาระงาน .................................................55 nผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้ ..............................................................................56 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 9 ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับเทคโนโลยีเพื่อการทำงาน ..................58 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 10เทคโนโลยีที่ใช้ในการทำงานอาชีพ .......................................61 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 11ปฏิบัติการใช้เทคโนโลยีเพื่อการทำงาน .................................64
- 6. หนวยการเรียนรู้ที่ 4 ประสบการณ์วิชาชีพ.....................................................................67 nผังมโนทัศน์เป้าหมายการเรียนรู้และขอบขายภาระงาน .........................................67 n ังการออกแบบการจัดการเรียนรู้ .....................................................................68 ผ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 12 การทำงานในการดำรงชีวิตสูงานอาชีพ ..........................71 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 13ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับการจำลองอาชีพ ...........................75 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 14 วางแผนการจำลองอาชีพ.............................................79 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 15ปฏิบัติการจำลองอาชีพ ...............................................83 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 16 ¡ิจ¡รรมอาชีพ ...........................................................87 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 17 โครงงานอาชีพ ...........................................................90 หนวยการเรียนรู้ที่ 5 คุณธรรม จริยธรรม และคานิยมในการทำงาน ............................94 n ผังมโนทัศน์เป้าหมายการเรียนรู้และขอบขายภาระงาน .........................................94 n ผังการออกแบบการจัดการเรียนรู้......................................................................95 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 18คุณธรรมและจริยธรรมสำหรับผู้ประกอบอาชีพ..............98 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 19จรรยาบรรณวิชาชีพ .................................................101 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 20คานิยมในการทำงาน ................................................104
- 7. ตอนที่ 1 คำชี้แจงการจัดแผนการจัดการเรียนรู แผนการจั การเรยน กลุมสาระการเรียนรูการงานอาชีพและเทคโนโลยี การงานอาชี
- 8. 2 คูมือ รูแผนการ ัดการรียน ู้การอาชีพม.4–6 ค จ เ ร 1. แนวทางการใชแผนการจัดการเรียนรู คูมือครู แผนการจัดการเรียนรู้ การอาชีพ เลมนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็นแนวทางให้ครูใช้ประกอบการ จัดการเรียนรู้กลุมสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาป‚ที่ 4–6 ตามหลักสูตร แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่ง ารแบงหนวยการเรียนรู้สำหรับจัดทำแผนการ ก จัดการเรียนรู้รายชั่วโมงใน ูมือครู แผนการ ัดการรียน ู้เลม ี้ บงเนื้อหาป็น 5 หนวย สามารถใช้ ค จ เ ร นแ เ ควบคูกบสือการเรียนรูการอาชีพสมบูรณ์แบบชันมัธยมศึกษาป‚ท4–6และหนังสือเรียนรายวิชาพืนฐาน ั ่ ้ ้ ี่ ้ การอาชีพชั้นมัธยมศึกษาป‚ที่4–6ประกอบด้วยหนวยการเรียนรู้ดังนี้ หนวยการเรียนรู้ที่ 1 เปิดโลกอาชีพ หนวยการเรียนรู้ที่ 2เส้นทางสูงานอาชีพ หนวยการเรียนรู้ที่ 3 เทคโนโลยีเพื่อการทำงานอาชีพ หนวยการเรียนรู้ที่ 4ประสบการณ์วิชาชีพ หนวยการเรียนรู้ที่ 5 คุณธรรมจริยธรรมและคานิยมในการทำงาน แผนการจัดการเรียนรู้นี้ได้นำเสนอรายละเอียดไว้ครบถ้วนตามแนวทางการจัดทำแผนการจัดการ เรียนรูของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขันพืนฐานโดยออกแบบกิจกรรมการเรียนการสอนให้นกเรียน ้ ้ ้ ั ได้พัฒนาองค์ความรู้ สมรรถนะสำคัญ และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ไว้อยางครบถ้วนตามหลักสูตร แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ซึ่งครูควรศึกษาแผนการจัดการเรียนรู้นี้ให้ละเอียด เพื่อปรับใช้ให้สอดคล้องกับสภาพแวดล้อมสถานการณ์และสภาพของนักเรียน ในแตละหนวยการเรียนรู้จะแบงแผนการจัดการเรียนรู้ออกเป็นรายชั่วโมงซึ่งมีจำนวนชั่วโมงมาก น้อยไมเทากันขึ้นอยูกับความยาวของเนื้อหาสาระและในแตละหนวยการเรียนรู้มีองค์ประกอบดังนี้ 1. ผังมโนทัÈน์เป‡าหมายการเรียนรู้และขอบขายภาระงาน แสดงขอบขายเนื้อหาการจัดการ เรียนรู้ที่ครอบคลุมความรู้คุณธรรมจริยธรรมคานิยมทักษะ/กระบวนการและภาระงาน/ชิ้นงาน 2. กรอบแนวคิดการออกแบบการจัดการเรียนรู้ BwD (BackwardDesignTemplate)เป็นผัง แสดงแนวคิดในการจัดการเรียนรู้ของแตละหนวยการเรียนรู้แบงเป็น3ขั้นได้แก ขั้นที่ 1 ผลลัพธ์ปลายทางที่ต้องการให้เกิดขึ้นกับนักเรียน ขั้นที่ 2 ภาระงานและการประเมินผลการเรียนรู้ซึ่งเป็นหลักฐานที่แสดงวานักเรียนมีผลการ เรียนรู้ตามที่กำหนดไว้อยางแท้จริง ขั้นที่ 3 แผนการจัดการเรียนรู้จะระบุวาในหนวยการเรียนรู้นี้แบงเป็นแผนการจัดการเรียนรู้ กี่แผนและแตละแผนใช้เวลาในการจัดกิจกรรมกี่ชั่วโมง 3. แผนการจัดการเรียนรู้ เป็นแผนการจัดการเรียนร้ตามกรอบแนวคิดการออกแบบการจัดการ ู เรียนรู้แบบBwDประกอบด้วย 3.1 ชื่อแผนการจัดการเรียนรู้ ประกอบด้วยลำดับที่ของแผน ชื่อแผน และเวลาเรียน เชน แผนการจัดการเรียนรู้ที่1เรื่องอาชีพ ับจ้างเวลา2ชั่วโมง ร 3.2 สาระสำคัญ เป็นความคิดรวบยอดของเนื้อหาที่นำมาจัดการเรียนรู้ในแตละแผนการ จัดการเรียนรู้
- 9. คูมือ รู แผนการ ัดการรียน ู้ การอาชีพ ม. 4–6 ค จ เ ร 3 3.3 ตัวชี้วัดชวงชั้น เป็นตัวชี้วัดที่ใช้ตรวจสอบนักเรียนหลังจากเรียนจบเนื้อหาที่นำเสนอใน แต่ละแผนการจัดการเรียนรู้นั้น ๆ ซึ่งสอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้ของหลักสูตร 3.4 จุดประสงค์การเรียนรู้ เป็นส่วนทีบอกจุดมุงหมายทีตองการให้เกิดขึนกับนักเรียนภายหลัง ่ ่ ่ ้ ้ จากการเรียนจบในแต่ละแผน ทั้งในด้านความรู้ (K) ด้านคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยม (A) ละ แ ด้านทักษะ/กระบวนการ (P) ซึ่งสอดคล้องสัมพันธ์กับตัวชี้วัดชวงชั้นและเนื้อหาในแผนการจัดการ เรียนรู้นั้น ๆ 3.5 การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ เป็นการตรวจสอบผลการจัดการเรียนรู้ว่า หลังจาก จัดการเรียนรู้ในแต่ละแผนการจัดการเรียนรู้แล้ว นักเรียนมีพัฒนาการ มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตาม เป้าหมายที่คาดหวังไว้หรือไม่ และมีสิ่งที่จะต้องได้รับการพัฒนา ปรับปรุง หรือส่งเสริมในด้านใดบ้าง ดังนั้น ในแต่ละแผนการจัดการเรียนรู้จึงได้ออกแบบวิธีการและเครื่องมือในการวัดและประเมินผล การเรียนรู้ด้านต่าง ๆ ของนักเรียนไว้อย่างหลากหลาย เช่น การทำแบบทดสอบ การตอบคำถามสั้น ๆ การตรวจผลงาน การสังเกตพฤติกรรมทั้งที่เป็นรายบุคคลและรายกลุม เป็นต้น โดยเน้นการปฏิบัติให้ ่ สอดคล้องและเหมาะสมกับตัวชี้วัดและมาตรฐานการเรียนรู้ วิธีการและเครื่องมือในการวัดและประเมินผลการเรียนรู้เหล่านี้ ครูสามารถนำไปใช้ประเมิน นักเรียนได้ทั้งในระหว่างการจัดการเรียนรู้และการทำกิจกรรมต่าง ๆ ตลอดจนการนำความรู้ไปใช้ในชีวิต ประจำวัน 3.6 สาระการเรียนรู้ เป็นหัวข้อย่อยที่นำมาจัดการเรียนรู้ในแต่ละแผนการจัดการเรียนรู้ ซึ่ง สอดคล้องกับสาระการเรียนรู้แกนกลาง 3.7 แนวทางบูรณาการ เป็นการเสนอแนะแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในเรื่องที่เรียน ของแต่ละแผนให้เชือมโยงสัมพันธ์กนกับสาระการเรียนรูอน ๆ ได้แก่ ภาษาไทย คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ ่ ั ้ ื่ สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม สุขศึกษาและพลศึกษา ศิลปะ และภาษาต่างประเทศ เพื่อให้การ เรียนรู้สอดคล้องและครอบคลุมสถานการณ์จริง 3.8 กระบวนการจัดการเรียนรู้ เป็นการเสนอแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในเนื้อหา แต่ละเรือง โดยใช้แนวคิดและทฤษฎีการเรียนรูตาง ๆ ตามความเหมาะสม ทังนีเ้ พือให้ครูนำไปใช้ประโยชน์ ่ ้ ่ ้ ่ ในการวางแผนการจัดการเรียนรูได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึงกระบวนการจัดการเรียนรูประกอบด้วย 5 ขัน ้ ่ ้ ้ ได้แก่ ขั้นที่ 1 ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ขั้นที่ 2 ขั้นสอน ขั้นที่ 3 ขั้นสรุป ขั้นที่ 4 ขั้นฝึกฝนนักเรียน ขั้นที่ 5 ขั้นนำไปใช้ 3.9 กิจกรรมเสนอแนะ เป็นกิจกรรมสำหรับให้นักเรียนได้พัฒนาเพิ่มเติมในด้านต่ าง ๆ นอกเหนือจากทีได้จดการเรียนรูมาแล้วในชัวโมงเรียน กิจกรรมเสนอแนะมี 2 ลักษณะ คือ กิจกรรมสำหรับ ่ ั ้ ่ กลุม นใจ ิเศษ จัดห กผู้ที่มีความสามารถพิเศษและต้องการศึกษาค้นคว้าในเนื้อหานั้น ๆ ให้ลึกซึ้ง ส พ ใ แ กว้างขวางยิ่งขึ้น และกิจกรรมสำหรับฝก ักษะพิ่มเติม จัดห ก ูที่ องการเรียนรู้ให้ครบตามเป้าหมาย ท เ ใ แ ผ ต ซึ่งมีลักษณะเป็นการซ่อมเสริมความรู้ให้แก่นักเรียน
- 10. 4 คูมือ รู แผนการ ัดการรียน ู้ การอาชีพ ม. 4–6 ค จ เ ร 3.10 สือ/แหล่งการเรียนรู้ เป็นรายชือสือการเรียนรูทกประเภททีใช้ในการจัดการเรียนรู้ ซึงมีทง ่ ่ ่ ้ ุ ่ ่ ั้ สื่อธรรมชาติ สื่อสิ่งพิมพ์ สื่ออิเล็กทรอนิกส์ และสื่อบุคคล เช่น หนังสือ เอกสารความรู้ รูปภาพ เครือข่ายอินเทอร์เน็ต วีดิทัศน์ ปราชญ์ชาวบ้าน เป็นต้น 3.11 บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้ เป็นส่วนที่ให้ครูบันทึกผลการจัดการเรียนรู้ว่าประสบความ สำเร็จหรือไม่ มีปัญหาหรืออุปสรรคอะไรเกิดขึ้นบ้าง ได้แก้ไขปัญหาและอุปสรรคนั้นอย่างไร และข้อ เสนอแนะสำหรับการจัดการเรียนรู้ครั้งต่อไป นอกจากนี้ยังอำนวยความสะดวกให้ครู โดยจัดทำแบบทดสอบ แบบประเมินผลพฤติกรรม ด านต่าง ๆ และความรู้เสริมสำหรับครูบันทึกลงในซีดี (CD) ประกอบด้วย 1. แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน เป็นแบบทดสอบเพือใช้วดและประเมินผลนักเรียน ่ ั ก่อนการจัดการเรียนรู้และหลังการจัดการเรียนรู้ 2. แบบทดสอบปลาย าคเรียน เป็นแบบทดสอบเพื่อใช้วัดและประเมินผลการเรียนรู้ปลาย ภ ภาคเรียน ซึ่งประเมินผล 3 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านความรู้ มีแบบทดสอบทั้งที่เป็นแบบปรนัยและอัตนัย 2) ด้านคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยม เป็นตารางการประเมิน 3) ด้านทักษะ/กระบวนการ เป็นตารางการประเมิน 3. แบบประเมินผลการจัดกิจกรรมต่าง ๆ เช่น แบบประเมินผลงาน แบบบันทึกความรู้ 4. ความรู้เสริมสำหรับครู เป็นการนำเสนอความรู้ในเรื่องต่าง ๆ แก่ครู เช่น 1) หลักการจัดทำแฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) และวิธีการคัดเลือกผลงานเพื่อเก็บใน แฟ้มสะสมผลงาน 2) ความรู้เรื่องโครงงาน 5. แบบฟอร์มโครงสร้างแผนการจัดการเรียนรู้ ทีออกแบบการจัดการเรียนรูแบบ Backward ่ ้ Design ครูควรศึกษาแผนการจัดการเรียนร้เู พ่อเตรียมการสอนอย่างมีประสิทธิภาพและจัดกิจกรรมให้ ื นักเรียนได้พัฒนาครบทุกสมรรถนะสำคัญที่กำหนดไว้ในหลักสูตร กล่าวคือ สมรรถนะในการสื่อสาร การคิด การแก้ปัญหา การใช้ทักษะชีวิต และการใช้เทคโนโลยี รวมถึงคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตาม หลักสูตรและกิจกรรมเสนอแนะเพื่อ ารเรียน ูเพิ่มเติมให้เต็มตามศักยภาพของนักเรียนแต่ละคน ซึ่งได้ ก ร กำหนดไว้ในแผนการจัดการเรียนรู้นี้แล้ว นอกจากนี้ ครู ังสามารถปรับปรุงแผนการจัดการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับสภาพความพร้อมของ ย นักเรียน และสถานการณ์เฉพาะหน้า ซึ่งจะใช้เป็นผลงานเพื่อเลื่อนวิทยฐานะได้ แผนการจัดการเรียนรู้นี้ ได้อำนวยความสะดวกให้ครู โดยจัดพิมพ์โครงสร้างแผนการจัดการเรียนรู้ที่ออกแบบการจัดการเรียนรู้ แบบ Backward Design ให้ครูเพิ่มเติมเฉพาะส่วนที่ครูปรับปรุงเองไว้ด้วยแล้ว
- 11. คูมือ รูแผนการ ัดการรียน ู้การอาชีพม.4–6 ค จ เ ร 5 2. สัญลักษณลักษณะกิจกรรมการเรียนรู สัญลักษณ์ลักษณะกิจกรรมการเรียนรู้เป็นเครื่องหมายที่ปรากฏอยูในสื่อการเรียน ู้ การ าชีพ ร อ สมบูรณ์แบบและ บบฝึกทักษะรายวิชาพื้นฐานการ าชีพทุกเลมโดยกำหนดสัญลักษณ์กำกับกิจกรรม แ อ การเรียนรูไว้ทกกิจกรรม เพือชวยให้ครูและนักเรียนทราบลักษณะที่ต้องการเน้นของกิจกรรมนั้นๆ เพื่อ ้ ุ ่ ที่จะจัดกิจกรรมให้บรรลุเป้าหมายสัญลักษณ์ลักษณะกิจกรรมการเรียนรู้มีดังนี้ 1. ÊÑÞÅѡɳËÅÑ¡¢Í§¡ÅØ‹ÁÊÒÃСÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ¡ÒçҹÍÒªÕ¾áÅÐà·¤â¹âÅÂÕ โครงงาน ป็น ิจกรรม ี่ ุง ัฒนาการ ิด าร าง ผน ละ าร ก้ปัญหา เ ก ทม พ ค ก ว แ แ ก แ การ ั²นา ระบวนการ ิด เป็น ิจกรรม ี่ ำหนดห้ ักเรียนด้ช้ ระบวนการ ิดพื่อ พ ก ค ก ทก ใ น ไ ใ ก ค เ เพิ่มพูน ักษะ าร ิด ้าน าง อง นอง ท ก ค ด ต ๆข ต เ การ ระยุกต์ ช้ น ีวิต ระจำวัน ป็น ิจกรรม ี่ ำหนดห้ ักเรียน ำ วามรู้ ละ ักษะ ป ใ ใ ช ป เ ก ทก ใ น นค แ ท ไปช้ ก้ปัญหาน ถานการณ์ ริงน ีวิต ระจำวัน ใแ ใ ส จ ใ ช ป การ ฏิบัติ ริง/ ƒก ักษะ ป็น ิจกรรม ี่ ำหนดห้ ักเรียนด้ ึก ฏิบัติพื่อห้กิด ป จ ½ ท เ ก ทก ใ น ไ ฝ ป เ ใ เ ทักษะ ึ่ง ะ วยห้การรียนรู้ป็นไปตามป้าหมาย ละกิด วามข้าจ ี่ งทน ซจช ใ เ เ เ แ เ ค เ ใ ทค ความคิด ร้างสรรค์ เป็น ิจกรรม ี่ ำหนดห้ ักเรียนด้ ัฒนา วามคิด ร้างสรรค์ ส ก ทก ใ น ไ พ ค ส ลักษณะ าง ด้ ก วามคิด ิเริ่ม วาม ลองน าร ิด ความยืดหยุนนการคิด ต ๆ ไ แ ค ร ค ค ใ ก ค ใ และ วามคิดละเอียดลออ ค 2. ÊÑÞÅѡɳàÊÃÔÁ¢Í§¡ÅØ‹ÁÊÒÃСÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ¡ÒçҹÍÒªÕ¾áÅÐà·¤â¹âÅÂÕ การ ำประโยชน์ ห้ ังคม ป็น ิจกรรม ี่ ำหนดห้ ักเรียน ำ วามรู้ป ฏิบัติน าร ท ใ ส เ ก ทก ใ น นค ไ ป ใ ก ทำประโยชน์ ก วนรวมพื่อห้ ยูรวม ันน ังคม ยาง ี วาม ุข แ ส เ ใ อ ก ใ ส อ มค ส การ ึกษา ้นคว้า/ ืบค้น ป็น ิจกรรม ี่ ำหนดห้ ักเรียน ึกษา ้นคว้า รือ ืบค้น È ค ส เ ก ทก ใ น ศ ค ห ส ข้อมูล าก หลง ารเรียนรู้ าง พื่อ ร้าง งค์ความรู้ ้วย นอง จ แ ก ต ๆเ ส อ ด ต เ การ ำรวจ เป็น ิจกรรม ี่ ำหนดห้ ักเรียน ำรวจ ละรวบรวม ้อมูลพื่อ ำมา ึกษา ส ก ทก ใ น ส แ ข เ น ศ วิเคราะห์ าเหตุ า ล ละ รุป ้อมูลพื่อห้กิด งค์ความรู้ ้วย นอง ห หผ แ ส ข เ ใ เ อ ด ต เ การ ังเกต เป็น ิจกรรม ี่ ำหนดห้ ักเรียน ู้จัก ังเกต ิ่ง ี่ ้องการรียนรู้ น ามารถ ส ก ทก ใ น ร ส ส ทต เ จ ส สร้าง งค์ความรู้ด้ ยางป็นระบบ ละ ีหตุผล อ ไ อ เ แ มเ
- 12. 6 คูมือ รูแผนการ ัดการรียน ู้การอาชีพม.4–6 ค จ เ ร ทักษะ าร ูดป็น ิจกรรม ี่ ำหนดห้นักเรียนด้ ัฒนา ักษะ าร ูด ระเภท าง ก พ เ ก ทก ใ ไ พ ท ก พ ป ต ๆ ิจกรรม ำหรับ ลุม ิเÈษ ป็น ิจกรรม ำหรับห้ ักเรียนช้ ัฒนาการรียนรู้พื่อ ก ส ก พ เ ก ส ใ น ใ พ เ เ เติมเต็ม ักยภาพ ารรียนรู้ อง นอง ศ ก เ ข ต เ กิจกรรม ำหรับ อม สริม ป็น ิจกรรม ำหรับห้ ักเรียนช้รียน อมสริมพื่อห้กิด ส ซ เ เ ก ส ใ น ใ เ ซ เ เ ใ เ การรียนรู้ ามตัว ี้ ัดชวงชั้น เ ต ชว 3. การออกแบบการจัดการเรียนรูแบบ Backward Design (BwD) การ ัดการรียนรู้ รือ าร อนป็นงาน ี่ รู ุกคน ้องช้ ลวิธี างๆ มากมายพื่อให้ ักเรียน จ เ ห ก ส เ ทค ท ต ใ ก ต เ น สนใจ ี่จะรียนรู้ ละกิดผล ามที่ รู าดหวัง การ ัดการรียนรู้ ัดป็น าสตร์ ี่ ้องช้ วามรู้ ท เ แ เ ต ค ค จ เ จ เ ศ ทต ใ ค ความ ามารถ ลอดจน ระสบการณ์ ยาง าก ครู างคน าจจะ ะเลยรื่อง อง าร อกแบบ าร ัด ส ต ป อ ม บ อ ล เ ข ก อ ก จ การรียนรู้ รือ าร อกแบบ าร อนซึ่งป็นงาน ี่ รู ะ ้อง ำ อน ารขียน ผนการ ัดการรียนรู้ เ ห ก อ ก ส เ ทค จ ต ท ก ก เ แ จ เ การ อกแบบ าร ัดการ รียนรู้ ำ ยางไร ทำไม ึง ้อง อกแบบ าร ัดการ รียนรู้ อ ก จ เ ทอ จต อ ก จ เ ครู ุกคน าน าร ึกษา ละด้รียนรู้กี่ยวกับ าร อกแบบ ารจัดการรียนรู้ าแล้ว ในอดีต าร ท ผ ก ศ แ ไ เ เ ก อ ก เ ม ก ออกแบบการจัดการรียนรูจะริมต้นจาก าร ำหนด ดประสงค์การรียนรูการ างแผนการ ดการรียนรู้ เ เ่ ก ก ้ จุ เ ้ ว จั เ การ ำเนินการ ดการรียนรูและ าร ดและ ระเมินผลการเรียนปัจจุบนการรียนรูได้มการเปลียนแปลง ด จั เ ้ ก วั ป รู้ ั เ ้ ี ่ ไปตาม ภาพแวดล้อมเศรษฐกิจและ ังคมรวมทั้ง ารปลี่ยนแปลง ้าน ิทยาศาสตร์ ละทคโนโลยี ี่ ส ส ก เ ด ว แ เ ท เข้ามา ี ทบาท อ าร ึกษาของ ักเรียนซึ่ง ักเรียน ามารถรียนรู้ด้ าก ื่อ ละ หลงการรียนรู้ างๆ มบ ตก ศ น น ส เ ไ จ สแ แ เ ต ที่ ี ยู อบตัว ดังนั้น าร อกแบบ าร ัดการรียนรู้ ึงป็น ระบวนการ ำคัญ ี่ รู ำเป็นต้อง ำเนินการ มอ ร ก อ ก จ เ จเ ก ส ทค จ ด ให้หมาะสมกับ ักยภาพ อง ักเรียน ตละคน เ ศ ข น แ วิก ินส์ ละ มกไท นักการ ึกษา าวอเมริกันด้สนอ นวคิดกี่ยวกับ าร อกแบบ าร ัดการ ก แ แ ศ ช ไ เ แ เ ก อ ก จ เรียนรู้ ที่ขารียกวา Backward Design ซึ่งป็นการ อกแบบ าร ัดการรียนรู้ ี่ รู ะ ้อง ำหนด เ เ เ อ ก จ เ ทค จ ต ก ผลลัพธ์ ลายทาง ี่ ้องการห้กิด ึ้นกับ ักเรียน อน โดยขา ั้งสองห้ ื่อวา ความข้าใจ ี่ งทน ป ทต ใ เ ข น ก เ ท ใ ช เ ทค (Enduring Understandings) เมื่อ ำหนด วามข้าใจ ี่ งทนด้ ล้ว ครู ะ ้อง อกห้ด้ า ก ค เ ทค ไ แ จ ต บ ใ ไ ว ความข้าใจ คงทนของ กเรียน เกิดจาก ะไรนักเรียน ะ อง หรือแสดง ฤติกรรม ะไร างครูมหรือ เ ท ี่ นั นี้ อ จ ต้ ม พ ี อ บ้ ี ใช้ ิธีการ ัด ะไร ้าง ี่จะ อกวา ักเรียน ี รือ สดง ฤติกรรมหลานั้น ล้ว จากนั้น รู ึง ึกถึง ิธีการ ว ว อ บ ท บ น มห แ พ เ แ คจน ว จัดการรียนรู้ ี่จะ ำให้ ักเรียนกิด วามข้าใจ ี่ งทน อไป เ ท ท น เ ค เ ทค ต แนวคิด Backward Design BackwardDesignเป็นการ อกแบบ าร ดการรียนรูทใช้ผลลัพธ์ปลายทางป็นหลักซึงผลลัพธ์ อ ก จั เ ้ ี่ เ ่ ปลาย างนี้ ะกิ ด ึ้ น กั บ ั ก เรี ย น ็ ต อ เมื่ อ บ น ว ย ารรี ย นรู ้ ทั้ ง นี้ รู ะ ้ อ ง อกแบบ าร ั ด ท จ เ ข น ก จ ห ก เ ค จ ต อ ก จ การรียนรู้ โดยช้ รอบ วามคิด ี่ป็นหตุป็นผล ละ ี วาม ัมพันธ์กัน จากนั้น ึง ะ งมือขียน ผน เ ใก ค ทเ เ เ แ มค ส จจล เ แ การ ัดการรียนรู้ขยาย ายละเอียดพิ่มติมให้ ี ุณภาพ ละ ระสิทธิภาพ อไป จ เ ร เ เ มค แ ป ต
- 13. คูมือ รู แผนการ ัดการรียน ู้ การอาชีพ ม. 4–6 ค จ เ ร 7 กรอบ วามคิด ลัก อง าร อกแบบ าร ัดการรียนรู Backward Design มี ั้นตอน ลัก ค ห ข ก อ ก จ เ ข ห ที่ ำคัญ 3 ขั้น คือ ส ขั้น ี่ 1 กำหนด ลลัพธ ลายทาง ี่ องการหกิด ึ้นกับ ักเรียน ท ผ ป ทต ใ เ ข น ขั้น ี่ 2 กำหนด าระาน ละ าร ระเมิน ลการเรียน ู ึ่งปน ลักฐาน ี่ สดงวา ักเรียนมี ล ท ภ ง แ ก ป ผ รซ เ ห ทแ น ผ การเรียน ู ามที่ ำหนดว ยาง ทจริง รต ก ไอ แ ขั้น ี่ 3 วางแผนการ ัดการรียนรู ท จ เ ขั้น ี่ 1 กำหนด ลลัพธ ท ผ ปลายทาง ตองการห ด ึ้นกับ ักเรียน ที่ ใ เกิ ข น กอน ี่จะ ำหนด ลลัพธ ลายทาง ี่ องการหกิด ึ้นกับ ักเรียน ั้น ครู วร อบ ำ ามสำคัญ ท ก ผ ป ทต ใ เ ข น น ค ต คถ ตอไปนี้ – นักเรียน วร ะ ีความรู ความขาใจ และ ามารถ ำ ิ่งดด าง ค จม เ ส ทสใ ไ บ – เนือหา าระด าง วาม ำคัญตอ าร ราง วามขาใจ อง กเรียน และ วามขาใจที งทน ้ ส ใ บ ทมค ส ่ี ี ก ส ค เ ข นั ค เ ค ่ (Enduring Understandings) ที่ รู องการ ัดการรียนรูห ก ักเรียน ี ะไร าง คต จ เ ใ แ น มอ บ เมื่อ ะ อบ ำ าม ำคัญ ังกลาว างตน ให รู ึกถึงปาหมาย อง าร ึกษา มาตรฐานการเรียนรู จต คถ ส ด ข คน เ ข ก ศ ดานนื้อหา ะดับชาติ ี่ รากฏ ยูน ลักสูตรแกนกลาง าร ึกษา ั้น ื้นฐาน พุทธศักราช 2551 รวมทั้ง เ ร ทป อ ใ ห ก ศ ข พ มาตรฐาน ารรียนรู ะดับขต ื้นที่ าร ึกษาหรือ องถิ่น ก เ ร เ พ ก ศ ท การ บ วนความ าดหวัง อง ลักสูตร กนก างการ ึกษา ั้น ื้นฐาน เนื่องจาก าตรฐาน ตละ ท ท ค ข ห แ ล ศ ข พ ม แ ระดับ ะ ีความ ัมพันธกับนื้อหา าระ าง ๆ ซึ่ง ี วาม ตกตาง ดหลั่น ันป ดวยหตุนี้ ั้น ี่ 1 ของ จม ส เ ส ต มค แ ล ก ไ เ ข ท Backward Design ครู ึง อง ัด ำดับ วาม ำคัญ ละลือก ลลัพธ ลายทาง อง ักเรียน ซึ่งปน จต จ ล ค ส แ เ ผ ป ข น เ ผลการเรียน ู ี่เกิด าก วามขาใจ ี่ งทน อไป รท จ ค เ ทค ต ความขาใจ ี่ งทน อง ักเรียน เ ทค ข น ความขาใจ ี่ งทน ือ ะไร ความขาใจ ี่ งทนปน วามรู ี่ ึกซึ้ง ไดแก ความคิด วบยอด เ ทค ค อ เ ทค เ ค ทล ร ความ ัมพันธ และ ลักการ องนื้อหา ละ ิชา ี่ ักเรียนรียนรู หรือ ลาว ีกนัยหนึ่งปน วามรู ี่ ิง ส ห ข เ แ ว ทน เ ก อ เ ค ทอ นื้อหา ความรู ี้กิด าก าร ะสม อมูล าง ๆ ของ ักเรียน ละปน งคความรู ี่ ักเรียน รางขึ้น เ นเ จ ก ส ข ต น แ เ อ ทน ส ดวย นอง ต เ การขียน วามขาใจ ี่ งทนน าร อกแบบ าร ัดการรียนรู เ ค เ ทค ใ ก อ ก จ เ ถา วามขาใจ ี่ งทน มายถึงสาระสำคัญ อง ิ่ง ี่จะรียนรู ลว ครู วร ะ ูวา าระสำคัญ ค เ ทค ห ข สท เ แ ค จร ส หมายถึง ะไร คำ า สาระสำคัญ มาจาก ำ า Concept ซึ่ง ักการ ึกษา องทย ปลเปน าษาไทย า อ ว คว น ศ ข ไ แ ภ ว สาระสำคัญ ความคิด วบยอด มโนทัศน มโน ติ และ ังกัป ซึ่ง ารขียน ผนการ ัดการรียนรู ิยมช ร ม ส ก เ แ จ เ น ใ คำ า สาระสำคัญ ว สาระสำคัญเปนขอความ แสดง กนหรือเปาหมายกียวกับเรืองดรือง นึง เพือใหไดขอสรุปรวม ท แ ี่ เ ่ ่ ใ เ ่ ห ่ ่ และ อ ตกตางกี่ยวกับรื่องดรื่อง นึ่ง โดย าจ รอบคลุม อเท็จจริง กฎ ทฤษฎี ประเด็น และ ข แ เ เ ใ เ ห อ ค ข การ รุป าระสำคัญ ละ อความ ี่ ี ักษณะ วบยอด ยาง ื่น ส ส แ ข ทมล ร อ อ ประเภท อง าระสำคัญ ข ส 1. ระดับ วาง (Broad Concept) ก 2. ระดับ าร ำไปใช (Operative Concept หรือ Functional Concept) ก น
- 14. 8 คูมือ รู แผนการ ัดการรียน ู้ การอาชีพ ม. 4–6 ค จ เ ร ตัวอยาง าระสำคัญ ะดับ วาง ส ร ก – ารสร้างสิ่งของเครื่องใช้ควรสร้างตามขั้นตอนของกระบวนการเทคโนโลยี ก ตัวอยาง าระสำคัญ ะดับการ ำไปใช ส ร น – การ ราง งของครืองใชควร ราง าม นตอน อง ระบวนการทคโนโลยี ไดแก กำหนดปญหา ส สิ่ เ ่ ส ต ขั้ ข ก เ หรือ วาม องการ รวบรวม อมูล เลือก ิธีการ กปญหา ออกแบบ ละ ฏิบัติ ประเมิน และ รับปรุง ค ต ข ว แ แ ป ป ห พ รือ ัฒนา แนว างการขียน าระสำคัญ ท เ ส 1. ใหขียน าระสำคัญ อง ุกรื่ ง โดย ยกปน อ (จำนวน อ อง าระสำคัญ ะทากับ เ ส ข ท เอ แ เ ข ๆ ข ข ส จเ จำนวนรื่อง) เ 2. การขียน าระสำคัญ ี่ ี วรปน าระสำคัญ ะดับ าร ำไปใช เ ส ทดค เ ส ร ก น 3. สาระสำคัญ อง รอบคลุม ระเด็น ำคัญ รบถวน เพราะ าก าด วนดป ลวจะ ำให ต ค ป ส ค ห ข ส ใ ไ แ ท นักเรียน ับ าระสำคัญ ี่ ิดป ันที ร ส ทผ ไ ท 4. การขียน าระสำคัญ ี่จะห รอบคลุม ระเด็น ำคัญ ิธีการ นึ่ง ือ การขียน ผนผังสาระ เ ส ท ใ ค ป ส ว ห ค เ แ สำคัญ ตัวอยาง ารขียน ผนผัง าระสำคัญ ก เ แ ส ความหมายของ าชีพ ับจาง อ ร อาชีพรับจาง ขด ข อ ีและ อเสียของ าชีพ ับจาง อ ร ต ัวอยาง าชีพ ับจาง อ ร ประเภท อง าชีพ ข อ ค วามหมายของ าชีพ ิสระ อ อ อาชีพอิสระ ขด ข อ ีและ อเสียของ าชีพ ิสระ อ อ ต ัวอยาง าชีพ ิสระ อ อ สาระสำคัญ อง ระเภท อง าชีพ: ประเภท อง าชีพแบงปน 2 ประเภท ไดแก อาชีพรับจาง ข ป ข อ ข อ เ และ าชีพ สระ อ อิ 5. การขียน าระสำคัญกี่ยวกับรื่องด วรขียน ักษณะเดน ี่ องเห็นด รือ ึกได อกมาปน เ ส เ เ ใ ค เ ล ทม ไ ห น อ เ ขอ ๆ แลว ำแนก ักษณะหลานั้นปน ักษณะ ำเพาะ ละ ักษณะ ระกอบ จ ล เ เ ล จ แ ล ป 6. การขียน อความ เปนสาระสำคัญ ควรชภาษา มการ ดเกลา ยาง เลียง ำ มความหมาย เ ข ที่ ใ ท ขั ี่ ี อ ดี ่ ค ท ี ี่ กำกวม รือ ุมเฟอย ห ฟ
- 15. คูมือ รู แผนการ ัดการรียน ู้ การอาชีพ ม. 4–6 ค จ เ ร 9 ตัวอยาง ารขียน าระสำคัญ เรื่อง สำนักาน ัตโนมัติ ก เ ส ง อ สำนักงานอัตโนมัติ ลักษณะจำเพาะ ลักษณะ ระกอบ ป ประหยัดบประมา าช าย ง ณค ใ จ – 3 เ พิ่มประสิทธิภาพนการ ำาน ใ ทง 3 – ช ใ ผบ ส วยห ู ริหาร ามารถ ัดสินใจด ต ไ ถูกตอง ละ วดเร็ว แ ร 3 – หนวยงาน ละ ำนักาน ีภาพลักษณ ี แ ส ง ม ด 3 – สาระสำคัญของสำนักงานอัตโนมัติ: สำนักงานอัตโนมัติมีประโยชน์หลายอย่าง ได้แก่ ประหยัด งบประมาณค่าใช้จ่าย เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน ช่วยให้ผู้บริหารสามารถตัดสินใจได้อย่างรวดเร็ว ทำให้หน่วยงานและสำนักงานมีภาพลักษณ์ดี ขั้นที่ 2 กำหนดภาระงานและการประเมินผลการเรียนรู้ซึ่งเป็นหลักฐานที่แสดงว่านักเรียนมี ผลการเรียนรู้ตามที่กำหนดไว้อย่างแท้จริง เมือครูกำหนดผลลัพธ์ปลายทางทีตองการให้เกิดขึนกับนักเรียนแล้ว ก่อนทีจะดำเนินการขันต่อไป ่ ่ ้ ้ ่ ้ ขอให้ครูตอบคำถามสำคัญต่อไปนี้ – นักเรียนมีพฤติกรรมหรือแสดงออกในลักษณะใด จึงทำให้ครูทราบว่า นักเรียนบรรลุผลลัพธ์ ปลายทางตามที่กำหนดไว้แล้ว – ครูมีหลักฐานหรือใช้วิธีการใดที่สามารถระบุได้ว่า นักเรียนมีพฤติกรรมหรือแสดงออกตาม ผลลัพธ์ปลายทางที่กำหนดไว้ การออกแบบการจัดการเรียนรู้ตามหลักการ Backward Design เน้นให้ครูรวบรวมหลักฐานการ วัดและประเมินผลการเรียนรู้ที่จำเป็นและมีหลักฐานเพียงพอที่จะกล่ าวได้ว่า การจัดการเรียนรู้ทำให้ นักเรียนเกิดผลสัมฤทธิ์แล้ว ไม่ใช่เรียนแค่ให้จบตามหลักสูตรหรือเรียนตามชุดของกิจกรรมการเรียนรู้ที่ ครูกำหนดไว้เท่านั้น วิธีการ Backward Design ต้องการกระตุ้นให้ครูคิดล่วงหน้าว่า ครูควรจะกำหนด และรวบรวมหลักฐานเชิงประจักษ์อะไรบ้างก่อนที่จะออกแบบหน่วยการเรียนรู้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หลักฐานดังกล่าวควรจะเป็นหลักฐานที่สามารถใช้เป็นข้อมูลย้อนกลับที่มีประโยชน์สำหรับนักเรียนและ ครูได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้ครูควรใช้วิธีการวัดและประเมินผลแบบต่อเนื่องอย่างไม่เป็นทางการและเป็น ทางการ ตลอดระยะเวลาที่ครูจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้แก่นักเรียน ซึ่งสอดคล้องกับแนวคิดที่ต้องการให้ ครูทำการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ระหว่างการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เรียกว่า สอนไปวัดผลไป จึงกล่าวได้วา ขันนีครูควรนึกถึงพฤติกรรมหรือการแสดงออกของนักเรียน โดยพิจารณาจากผลงาน ่ ้ ้ หรือชิ้นงานที่เป็นหลักฐานเชิงประจักษ์ ซึ่งแสดงให้เห็นว่านักเรียนเกิดผลลัพธ์ปลายทางตามเกณฑ์ที่ กำหนดไว้แล้ว และเกณฑ์ทใช้ประเมินควรเป็นเกณฑ์คณภาพในรูปของมิตคณภาพ (Rubrics) อย่างไรก็ตาม ี่ ุ ิ ุ ครูอาจจะมีหลักฐานหรือใช้วธการอืน ๆ เช่น การทดสอบก่อนและหลังเรียน การสัมภาษณ์ การศึกษาค้นคว้า ิี ่ การฝึกปฏิบัติขณะเรียนรู้ประกอบด้วยก็ได้
- 16. 10 คูมือ รู แผนการ ัดการรียน ู้ การอาชีพ ม. 4–6 ค จ เ ร การกำหนดภาระงานและการประเมินผลการเรียนรู้ซึ่งเป็นหลักฐานที่แสดงว่านักเรียนมีผล การเรียนรู้ตามผลลัพธ์ปลายทางที่กำหนดไว้แล้ว หลังจากทีครูได้กำหนดผลลัพธ์ปลายทางทีตองการให้เกิดขึนกับนักเรียนแล้ว ครูควรกำหนดภาระ ่ ่ ้ ้ งานและวิธีการประเมินผลการเรียนรู้ ซึ่งเป็นหลักฐานที่แสดงว่านักเรียนมีผลการเรียนรู้ตามผลลัพธ์ ปลายทางที่กำหนดไว้แล้ว ภาระงาน หมายถึง งานหรือกิจกรรมที่กำหนดให้นักเรียนปฏิบัติ เพื่อให้บรรลุตามจุดประสงค์ การเรียนรู้/ตัวชี้วัด วงชั้น/มาตรฐานการเรียนรู้ที่กำหนดไว้ ลักษณะสำคัญของงานจะต้องเป็นงานที่ ช สอดคล้องกับ าร ฏิบัติจริงในชีวิตประจำวัน เป็นเหตุการณ์จริงมากกว่ากิจกรรมที่จำลองขึ้นเพื่อใช้ใน ก ป การทดสอบ ซึ่งเรียกว่า งานที่ปฏิบัติเป็นงานที่มีความหมายต่อนักเรียน (Meaningful Task) นอกจากนี้ งานและกิจกรรมจะต้องมีขอบเขตทีชดเจน สอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียนรู/ตัวชีวดชวงชัน/มาตรฐาน ่ั ้ ้ั ้ การเรียนรู้ที่ต้องการให้เกิดขึ้นกับนักเรียน ทั้งนี้เมื่อได้ภาระงานครบถ้วนตามที่ต้องการแล้ว ครูจะต้องนึกถึงวิธีการและเครื่องมือที่จะใช้วัด และประเมินผลการเรียนรู้ของนักเรียนซึ่งมีอยู่มากมายหลายประเภท ครูจะต้องเลือกให้เหมาะสมกับ ภาระงานที่นักเรียนปฏิบัติ ตัวอย่างภาระงานเรื่อง เทคโนลยีที่ใชเพื่อการ ำ าน าชีพ รวมทั้งการกำหนดวิธีการวัดและ โ ทง อ ประเมินผลการเรียนรู้ของนักเรียน (ดังตาราง)