Recomendados
Mais conteúdo relacionado
Mais procurados
Destaque
Semelhante a Nov10 intro ontology_development
Semelhante a Nov10 intro ontology_development (6)
Nov10 intro ontology_development
- 1. แนะนำำขั้นตอนกำรพัฒนำออนโทโลยี (Introduction to Ontology Development) ดร.มำรุต บูรณรัช1 และ อ.นพดล ชลอธรรม2 1 ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่ง ชำติ (NECTEC) 2 คณะเภสัชศำสตร์ ม.ศิลปำกร วิทยำเขตพระรำชวัง สนำมจันทร์ วันพุธที่ 10 พฤศจิกำยน 2553 ณ. กรมส่งเสริมกำรเกษตร
- 2. ขั้นตอนกำรพัฒนำออนโทโลยี 1) กำำหนดสำขำ และขอบเขต (domain and scope) 2) กำำหนดมโนทัศน์ (concept) 3) กำำหนดควำมสัมพันธ์ระหว่ำงมโนทัศน์ แบบ”จัดเป็น” (IS-A) 4) กำำหนดคุณสมบัติของมโนทัศน์ (property) 2
- 3. 1) กำำหนดสำขำ และ ขอบเขต (domain and scope) ออนโทโลยีที่สร้ำงขึ้นจะครอบคลุมเนื้อหำใน สำขำใด? เช่น กล้วยไม้, ข้ำว ออนโทโลยีนี้จะนำำไปใช้งำนอะไร (วัตถุประสงค์)? เช่น สนับสนุนกำรส่งออก, เพำะปลูก, ควบคุม คุณภำพ, จำำหน่ำย ออนโทโลยีนี้ช่วยตอบคำำถำมอะไร ? เช่น กล้วยไม้ที่ดีมีลักษณะอย่ำงไร?, กล้วยไม้พันธุ์ ใดอยู่ในสำยพันธุ์เดียวกับพันธุ์คัทลียำบ้ำง?, 3
- 4. 2) กำำหนดมโนทัศน์ (Concept) มโนทัศน์ เป็นกลุ่มของสิ่งที่มีคุณสมบัติเหมือนๆ กัน กำำหนด มโนทัศน์ ที่สำำคัญในสำขำของเรำ เช่น ดอกไม้ กล้วยไม้ กระถำงต้นไม้ ลูกค้ำ ฯลฯ 4
- 5. 3) ควำมสัมพันธ์ระหว่ำงมโนทัศน์ แบบ”จัดเป็น” (IS-A) กำำหนดควำมสัมพันธ์ระหว่ำงมโนทัศน์แบบ IS-A ตัวอย่ำงควำมสัมพันธ์ระหว่ำงมโนทัศน์ แบบ IS-A เช่น “แอปเปิ้ล” จัดเป็น “ผลไม้” “ข้ำวเหนียว” จัดเป็น “ข้ำว” “แอปเปิ้ลกำลำ” จัดเป็น “แอปเปิ้ล” 5
- 7. 4) คุณสมบัติของมโนทัศน์ (property) คุณสมบัติของมโนทัศน์ เช่น “ไวน์” มีคุณสมบัติ คือ สี, เปอร์เซ็นของแอลกอฮอล์, ผู้ผลิต เป็นต้น ประเภทของคุณสมบัติ คุณสมบัติที่มีมำแต่กำำเนิด (intrinsic) เช่น กลิ่น และ สีของไวน์ คุณสมบัติที่ได้มำภำยหลัง (extrinsic) เช่น ชื่อ และ รำคำของไวน์ 7
- 8. กำรสืบทอดคุณสมบัติของมโนทัศน์ เช่น หำก “ไวน์” มีคุณสมบัติคือ สี และ กลิ่น “ไวน์แดง” ก็ต้องมีคุณสมบัติ คือ สี และ กลิ่น ด้วย เนื่องจำก “ไวน์แดง” จัดเป็น “ไวน์” ชนิดหนึ่ง 8
- 9. จำำนวนคุณสมบัติที่มีได้ (cardinality) จำำนวนคุณสมบัติที่มีได้ อำจแบ่งเป็น จำำนวนที่มีได้อย่ำงมำกที่สุด (Maximum cardinality) เช่น “คน”มีบิดำได้อย่ำงมำกที่สุด “1” จำำนวนที่มีได้อย่ำงน้อยที่สุด (Minimum cardinality) เช่น “คน”มีบุตรได้อย่ำงน้อยที่สุด “0” 9
- 10. สรุปชนิดความสัมพันธ์ระหว่างมโน ทัศน์ ความสัมพันธ์ชนิด”จัดเป็น” (IS-A) ความสัมพันธ์ชนิดคุณสมบัติ หรือ ”เป็นส่วนหนึ่ง ของ” (part-of) 10
- 12. ความสัมพันธ์ชนิดคุณสมบัติแบบ ”เป็น ส่วนประกอบของ” (part-of) A B p/o “B จัดเป็นส่วนประกอบ (คุณสมบัติ) ของ A” 12
- 13. ความสัมพันธ์ชนิดคุณสมบัติ แบบ ”เป็น คุณลักษณะของ” (attribute-of) 13 A ข้อมูลแบบตัวเลขหรือข้อความ a/o “B จัดเป็นคุณลักษณะ (คุณสมบัติ) ของ A”
- 14. ตัวอย่างทดสอบความเข้าใจ (1) 14 เล่น กอล์ฟ งาน อดิเรก ภัตตาคา ร โรงแรม มนุษย์ สัตว์เลี้ยง ลูกด้วย นม ยี่เป็ง ประเพ ณีลอย กระทง
- 16. ที่อยู่ 16 ที่อยู่ ที่อยู่ part-of relation Is-a relation Class (concept) ตำาบล อำาเภอ จังหวัด ตำาบล อำาเภอ จังหวัด 1 1 1
- 19. มโนทัศน์ “จักรยาน”(ต่อ) 19 จักรยา น จักรยานขนส่ง จักรยานภูเขา จักรยานเสือหมอบ จักรยานพาเที่ยว จักรยานชายหาด จักรยาน BMX Is-a relation Class (concept)
- 20. Is-a relation มโนทัศน์ “จักรยาน”(ต่อ) 20 จักรยา น จักรยานขนส่ง จักรยานภูเขา จักรยานเสือหมอบ จักรยานพาเที่ยว จักรยานชายหาด จักรยาน BMX Class (concept)
- 22. ภาคปฏิบัติ: การพัฒนาออนโทโล ยีเพื่อสนับสนุนห่วงโซ่อุปทาน กล้วยไม้ พัฒนาออนโทโลยีในหัวข้อต่อไปนี้ (1) การเพาะปลูกกล้วยไม้ - สวนกล้วยไม้, ต้นกล้วยไม้, โรงเพาะ กล้วยไม้, โรงเรือน, พันธุ์กล้วยไม้ (2) ผลิตภัณฑ์กล้วยไม้ - พาหนะขนส่งกล้วยไม้, สินค้ากล้วยไม้, ผู้ซื้อ สินค้ากล้วยไม้, การตลาดสำาหรับกล้วยไม้ (3) โรค/ศัตรูพืชของกล้วยไม้ - โรคกล้วยไม้, วัชพืชกล้วยไม้ 22
- 23. โปรแกรมช่วยพัฒนาออนโทโลยี Hozo (1) พัฒนาโดยมหาวิทยาลัยโอซากา (Osaka University) แห่งประเทศญี่ปุ่น http://www.hozo.jp/ 23
- 24. 24
- 25. 25
- 26. File > new File … Project > new Project … 26
- 27. 27
- 28. 28
- 29. 29
- 30. Right click > add Node … 30
- 31. 31
- 32. 32
- 33. 33
- 34. Right click > add Slot > part-of 34
- 35. 35
- 36. 36
Notas do Editor
- ทาน ศีล บริจาค ความซื่อตรง ความอ่อนโยน ความเพียร ความไม่โกธร ความไม่เบียดเบียน ความอดทน ความเที่ยงธรรม ทศพิธราชธรรม หรือ ทศพิธราชธรรม 10 คือจริยวัตร 10 ประการที่พระเจ้าแผ่นดินทรงประพฤติ เป็นหลักธรรม ประจำพระองค์ หรือเป็นคุณธรรมประจำตนของผู้ปกครองบ้านเมือง
- I have a bicycle sample. It make you understand the ontology better. You see at this picture. The bicycle consists of handlebar, saddle pedals, body and wheel. So I use the part-of relation show the bicycle concept as this structure. The red cycle means class or object and the blue line means part-of relation.
- I divide bicycle to be 6 groups.(....) . all of them are bicycle.
- So I defines the bicycle class as this picture by is-a relation.
- when combine part-of and is-a relation for defining bicycle. It shows as this picture.