2. A Xeración do 36
Os autores desta xeración teñen en común os seguintes
trazos:
• Naceron case todos entre 1910 e 1920
• Formáronse baixo a influencia directa dos homes da
Xeración Nós e das vangardas.
• A súa traxectoria vital viuse fortemente marcada pola guerra.
• Supoñen unha ponte entre a literatura de preguerra e as
promocións máis novas que veremos máis adiante.
• Seguen tendencias variadas: neotrobadorismo, paisaxismo,
poesía cívica, intimismo...
Autores que pertencen ao grupo: Aquilino Iglesia Alvariño,
Álvaro Cunqueiro, Celso Emilio Ferreiro, Xosé María Álvarez
Blázquez, Xosé María Díaz Castro, Ricardo Carballo Calero, ...

3. Celso Emilio Ferreiro (Celanova, 1912 Vigo, 1979)
Forma parte das Mocidades Galeguistas nos anos 30.
Participa na Guerra Civil.
En 1948 colabora na fundación da colección de
poesía Benito Soto. Posteriormente dirixirá a colección
"Salnés" en que publicará Longa noite de pedra (1962).
No ano 1964 participa na fundación da Unión do
Pobo Galego (UPG).
Emigra a Venezuela coa súa familia. Desencantado co
mundo da emigración americana publicará un libro, Viaxe ao
país dos ananos (1968).
Desde o ano 1973 e ata o momento da súa morte en
Vigo, vivirá en Madrid, traballando no Ateneo, colaborando
na prensa e participando en política.

4. A súa obra poética está centrada en dous núcleos temáticos:
• Social que trata de forma crítica ou en forma de denuncia temas
como a Guerra Civil e as súas consecuencias, a denuncia da
explotación dos traballadores e a solidariedade co mundo
obreiro, o imperialismo, a ameaza nuclear ou o racismo.
A crítica exprésase con frecuencia por medio da SÁTIRA na que
Celso Emilio era un auténtico mestre.
• Intimista que, na primeira época, recolle o tema da soidade, do
desacougo e o pesimismo, dentro da actitude existencialista dos
anos cincuenta (O soño sulagado). Posteriormente, os temas serán a
perda dos soños e a inocencia, o enfrontamento entre a cultura
rural e a urbana, a nostalxia do mundo perdido (Celanova) e o
amor.

5. Obra poética :
 O soño sulagado (1955)
 Longa noite de pedra (1962)
 Viaxe ao país dos ananos (1968)
 Cantigas de escarnio e maldecir (1968)
 Terra de ningures (1969)
 Antipoemas (1972)
 Cimeterio privado (1973)
 Onde o mundo se chama Celanova (1975)

6. Longa noite de pedra
Os poemas de Longa noite de pedra articúlanse en torno aos
dous eixos temáticos fundamentais (intimista e social), mais a dor
individual transcende o intimismo para recoñecerse na dor colectiva e
a dor dos homes fai vibrar o corazón do eu individual:
Chove, chove na casa do pobre
e no meu corazón tamén chove
«Inverno»
O propio poema que dá título é un exemplo dunha experiencia
particular, a súa estadía no cárcere do mosteiro de Celanova, que ó
mesmo tempo é un símbolo da ditadura franquista e aínda máis alá,
de todo tipo de opresión e de falta de liberdade.

7. LONGA NOITE DE PEDRA
No meio do caminho tinha uma pedra
tinha uma pedra no meio do caminho
tinha uma pedra
no meio do caminho tinha uma pedra.
CARLOS DRUMMOND DE ANDRADE
O teito é de pedra.
De pedra son os muros
i as tebras.
De pedra o chan
i as reixas.
As portas,
as cadeas,
o aire,
as fenestras,
as olladas,
son de pedra.
Os corazós dos homes
que ao lonxe espreitan,
feitos están
tamén
de pedra.
I eu, morrendo
nesta longa noite
de pedra..

8. Núcleos temáticos fundamentais:
 A denuncia do presente abominable: desacordo co tempo
histórico da ditadura, co estado policial, co terror, a miseria e a
represión:
«Tempo de chorar»
«O can danado»
«Prometeo encadeado»
«Viaxe de volta»
«O Edificio»
«A pedra»
«María Soliña»
«Carta á miña muller»
«Os honorábeles»
«Non»
«Monólogo do vello traballador»

9.  A solidaridade cos que sofren:
Si é túa a miña noite,
si choran os meus ollos duro pranto,
si temos semellantes as feridad,
Coma un irmau che falo.
«irmaus»
Expresada como argumento para a defensa da lingua.
Eu non podo arredar as miñas verbas
de tódolos que sofren neste mundo.
E ti vives no mundo, terra miña,
berce da miña estirpe,
Galicia, doce mágoa das Españas,
deitada rente ao mar, ise camiño...
«Deitado frente ao mar»

10.  A liberdadade, a esperanza
… Onte non. Pensa nas albas
que han de vir, ponlle cerco ás lembranzas
que te atan.
Deixa entrar a mañá crara
na túa casa.
« Aire puro»
 A guerra. O antibelicismo.
Xorxe, meu vello amigo,
ti que estás cos que sofren a historia
i en contra dos que a escriben,
¿como fuches parar á tropa?
«Soldado»

11.  O paraíso perdido da infancia (pasado mítico / presente
negativo):
No tempo aquil,
cando os animais falaban,
decir libertá non era triste…
«O reino»
…Sobre a lama do mundo vou andando.
Gardo loito sin fin por aquil mozo
«A sombra»
De todo me esquecín. Soio me lembro
daquil Edén, na sombra daquil hórreo.
«O hórreo»

12.  A terra
Quixera redimirme pola patria,
crebar a servidume que me abrangue
e ser un home libre, navigado...
«O tempo solprendido»
Empúxanme as raigames,
os lonxanos abós das carballeiras…
«As raigames»
Ás veces a idea da morte aparece como regreso ó seu
maternal e a ansia de fusión panteista:
Quero morrer eiquí. Ser sementado
nesta miña bisbarra.
Finar eiquí o meu cansancio acedo,
Pousar eiquí para sempre as miñas azas.
«Eiquí será»

13. Procedementos estilísticos
• Unidade temática do poema. Conseguida a través de
procedementos como:
o A anáfora
o O paralelismo
• Simbolismo imaxinativo, que xira en torno a dous polos
fundamentais:
o Positivo: a liberdade, a inocencia, a natureza, a
serenidade.
 Imaxes asociadas aos campos sémicos da luz, o aire
e o ingrávido.
o Negativo: o medo, a represión, a crispación.
 Imaxes asociadas á escuridade , a pedra, a
gravidade.

14. • Vontade de ruptura coa linguaxe poética tradicional
o Achegamento á linguaxe popular, o aproveitamento de
fórmulas coloquiais, …
• Polo que respecta á métrica, hai preferencia polo hendecasílabo,
combinado frecuentemente co heptasílabo.
• A rima non sempre se usa. En caso de ser utilizada predomina a
asonante. A rima consonante é menos usual e adoita empregarse
con intencións cómicas ou satíricas.
• A lingua é anterior á consolidación do estándar. Polo tanto ten
vacílacións ortográficas, morfolóxicas e léxicas; presenza de
dialectalismos do bloque central ourensán; opcións ortográficas e
léxicas derivadas da súa fidelidade á lingua popular.

15. NON
Si dixese que sí,
que todo está moi ben,
que o mundo está moi bon,
que cada quén é quén...
Conformidá.
Ademiración.
Calar, calar, calar,
e moita precaución.
Si dixese que acaso
as cousas son esí,
porque sí,
veleí,
e non lle demos voltas.
(Si aquíl está enriba
i aquil outro debaixo
é por culpa da vida.
Si algunhos van de porta en porta
cun saco de cinza ás costas
é porque son unhos docas).
Si dixera que sí...
Entón sería o intre
de falar seriamente
da batalla de froles
nas festas do patrón.
Pero non .