ำดก

1. ชีวิตตามแนวคิดทางวิทยาศาสตร์
การศึกษาทางวิทยาศาสตร์มีเป้ าหมายสาคัญ เพื่อความอยู่รอดของชีวิต และพัฒนา มาตรฐาน
การดารงชีวิตให้ดียิ่ง ๆ ขึ้น ดังนั้น ชีวิตตามแนวคิด วิทยาศาสตร์ จึงต่างจากศาสตร์แขนงอื่น ๆ
นางสาวปาริชาต พันธ์ธรรม กศพบ. 29 รหัสนักศึกษา
5530123315049

2. การเกิดของชีวิต
 เฉก ธนะสิริ (2535 : 4) ได้อธิบายการเกิด และส่วนประกอบของชีวิต ไว้ว่า
ชีวิต ในที่นี้หมายถึง ชีวิตมนุษย์เราทุกคน ชีวิตเรานี้ประกอบด้วย อวัยวะต่าง ๆ
หลายชนิด และอวัยวะต่าง ๆ นี้ประกอบด้วย เซลล์ชนิดต่าง ๆ อีกมากมาย
หลายชนิด แต่ละชนิด จะประกอบด้วยเซลล์ ของแต่ละชนิด อีกมากมาย มีผู้
คานวณพบว่ามีจานวนถึง 5 หมื่น ล้านเซลล์ ส่วนความยาวของเส้นโลหิตใหญ่
สุดจนถึงเล็กสุด ถ้าจับต่อกัน จะมีความยาวถึง 50,000 กิโลเมตร และความ
ยาว ของเส้นประสาทใหญ่น้อย ถ้าจับต่อกันเข้าก็จะยาวถึง 25,000 กิโลเมตร
ซึ่งมากกว่าความยาวของ เส้นรอบโลก ถึง 1,000 กิโลเมตร ส่วนต่าง ๆ เหล่านี้
ประกอบเป็นร่างกายของคนเรา หรือเป็นหนึ่งชีวิต มนุษย์เรานี้เอง

3. การเกิดของชีวิต
 ชีวิตมนุษย์นั้นเกิดจาก การมีเพศสัมพันธ์ ระหว่างชายกับหญิง ซึ่งตัวอสุจิ ของชาย เพียง 1 ตัวเท่านั้นใน
จานวนหลายล้านตัว ที่สามารถวิ่งชอนไช จากช่องคลอดเข้าไป ผสมพันธ์ หรือปฏิสนธิกับไข่ ในท่อรังไข่
ของผู้หญิง ในสภาวะแวดล้อมที่ เหมาะสม ตรงระยะพอดี ที่ไข่สุก แล้วเคลื่อนตัวตามท่อรังไข่ ไปฝังตัวใน
ผนังมดลูกของแม่ แล้วตัวอ่อน ก็จะเจริญเติบโต ในมดลูกของแม่ จนครบกาหนดคลอด ใช้เวลาทั้งหมด
เกือบ 10 เดือน ในทางวิทยาศาสตร์การ แพทย์ อธิบายว่า ในตัวเชื้ออสุจิของชาย และไข่ของหญิง เมื่อ
ผสมกัน ก็จะมียีนส์ (Genes) และโครโมโซม (Chromosomes) ถ่ายทอด คุณลักษณะ
นิสัย ของพ่อ และแม่ไปสู่ลูก ซึ่งอธิบายได้ด้วยวิทยาศาสตร์ สาขาพันธุ์ วิศวกรรมศาสตร์ (Genetic
Engineering) ชเรอร์ดิงเจอร์ (Scherdinger. 1944, อ้างถึงใน สานักงาน พัฒนา
วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีแห่งชาติ . 2543 : 354-355) ได้กล่าว ในหนังสือชื่อ ชีวิตคืออะไร (What
is Life?) ว่าชีวิตสามารถอธิบายได้ด้วย รหัสทาง พันธุกรรม (Genertic Code) ซึ่งเขียน
อยู่ในโมเลกุล ที่อยู่ในเซลล์ สามารถ อธิบายความลับ ของชีวิต ได้จากการฉายรังสีเอ็กซ์ แล้ววิเคราะห์ รัง
สีเอ็กซ์ ที่สะท้อน ออกมาจากโมเลกุล ของดีเอ็นเอ แล้วสามารถนา รายละเอียด มาประกอบเป็น
โครงสร้างว่า ดีเอ็นเอนั้น มีลักษณะเป็นเกลียว สองชั้น ปัจจุบันได้มีการถอดรหัส ดีเอ็นเอของมนุษย์ การ
ปลูกถ่ายอวัยวะ จากสเต็มเซลล์ และการโคลนนิ่ง (Cloning) พืช และสัตว์ได้แล้ว

4. พัฒนาการของชีวิต
 ชีวิตของมนุษย์ มีจุดเริ่มต้นจากเซลล์เล็ก ๆ เพียงเซลล์เดียว ที่เกิดจากการ
ปฏิสนธิกัน ระหว่างอสุจิกับไข่ แล้วเจริญเติบโต และมีพัฒนาการอย่างต่อเนื่อง
ตามลาดับขั้น ทั้งทางด้านร่างกาย สติปัญญา อารมณ์ และสังคม โดย
วิทยาศาสตร์ สาขา พฤติกรรมศาสตร์ คือ จิตวิทยาพัฒนาการ ได้อธิบาย
พัฒนาการของชีวิต จาแนกเป็น วัยต่าง ๆ สรุปดังภาพที่ 3.2 และตารางที่
3.1 ดังนี้ (พนมไพร ไชยยงค์. 2542 : 174)

6. จากการแบ่งวัยเป็น 10 วัยดังกล่าวเนื่องจาก ช่วงชีวิตแต่ละวัยจะมีพฤติกรรม และการ
เปลี่ยนแปลง ทางร่างกาย สติปัญญา อารมณ์ และสังคม คล้ายคลึงกัน

7. การแก้ปัญหาชีวิต ด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์
 หลักการทางวิทยาศาสตร์ที่มีความสาคัญ และจาเป็นอย่างมาก กับวิถีชีวิต ของ
ทุกคน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการศึกษา การประกอบอาชีพ หรือการแก้ไขปัญหา
ต่าง ๆ ในชีวิตประจาวัน เพื่อให้ชีวิตดาเนินไปตามหลักเหตุผล และสอดคล้อง
กับวิธีการทาง วิทยาศาสตร์ 5 ขั้นตอน ดังภาพที่ 3.3 (เติมศักดิ์ เศรษฐวัชราว
นิช. 2540 : 75 – 80)

9. ขั้นที่ 1 การสังเกต
 จุดเริ่มต้นของปัญหาคือ การเผชิญกับปัญหา และจุดเริ่มต้นของการ แก้ปัญหา ด้วย
วิธีการทางวิทยาศาสตร์ คือ การสังเกต ซึ่งเป็นการเฝ้ าดู ตามที่ได้ วางแผนไว้ มีทั้งข้อมูลทาง
วัตถุ และเหตุการณ์ และมีการบันทึกข้อมูลไว้ โดยต้องบันทึก อย่างไม่มีอคติ บันทึกทุก ๆ
อย่างที่ตนได้ประสบจากการสังเกต มาใช้โดยตรง

10. ขั้นที่ 2 การตั้งปัญหา
 การตั้งปัญหา เริ่มจากการเผชิญกับปัญหาเสียก่อน แล้วดาเนินการ ระบุปัญหา และกาหนด
ขอบเขตของปัญหา ปัญหาที่ตั้งนี้ เป็นการตั้งภายหลัง ที่พบปรากฏการณ์แล้ว การตั้งปัญหา
จะต้องระบุลงไปให้ชัดเจน ไม่กากวม เมื่อปัญหา หรือข้อขัดแย้งใด ๆ เกิดขึ้น จะต้องศึกษา
ว่า เป็นปัญหาเรื่องอะไร มีประเด็นปัญหาที่สาคัญอะไร บ้างก่อนที่จะ ดาเนินการ ค้นหา
คาตอบ ต้องเข้าใจ ปัญหา ให้ชัดเจนก่อน โดยทั่วไปแล้ว นิยมตั้งปัญหา ในรูปของคาถาม
เพราะปัญหา คือ คาถาม ที่ต้องการหาคาตอบ เช่น ความยากจน เกิดจากอะไร หรือ ความ
ยากจนเกิดขึ้นได้อย่างไร ทาไมจึงยากจน คาถามเหล่านี้ เป็นการ ถามหาสาเหตุ หรือ
ความสัมพันธ์ระหว่าง ส่วนที่เป็นเหตุกับส่วนที่เป็นผล ซึ่งต้องระบุให้ชัดเจน โดยทั่วไปนิยม
ตั้งคาถามโดย ยึดหลัก
5W2H ได้แก่ What Where When Why Who How
How much ก็คือ เกิดอะไรขึ้น ที่ไหน เมื่อไร ทาไม ใครเกี่ยวข้อง เป็นอย่างไร
จานวนเท่าใด

11. ขั้นที่ 3 การสร้างสมมติฐาน
 เมื่อได้ปัญหาแล้ว ขั้นต่อไป คือ การคิดหาคาตอบ ที่น่าจะเป็นไปได้ของปัญหา
หรือคาตอบที่คาดว่า ควรจะเป็นอย่างไร ทางเลือกไหน จะเป็นทางเลือกที่ถูกต้อง
การคาดคะเนคาตอบ ที่น่าจะเป็นไปได้บนพื้นฐาน ของข้อมูลที่ได้ จากการ
สังเกต ปรากฏการณ์ เรียกว่าสมมติฐาน หรือแนวทาง แก้ปัญหา สาหรับปัญหา
หนึ่ง ๆ อาจจะ มีการสร้างสมมติฐาน หรือแนวทาง การแก้ปัญหาได้หลาย
แนวทาง แต่จะมีแนวทาง ที่ถูกต้องเพียงแนวทางเดียว เพื่อเป็นการทดสอบหา
เหตุผล สมมติฐานที่ตั้งไว้จึงได้เป็นเกณฑ์ตัดสินใจ เลือกวิธีการที่ดีที่สุดได้

12. ขั้นที่ 4 การทดลอง
 การที่จะทดสอบว่า สมมติฐานที่สร้างไว้ถูกหรือผิด ก็จะต้องมี หลักฐานยืนยัน
การรวบรวมหลักฐาน หรือข้อมูลที่เกี่ยวข้อง เพื่อนาไปแปลผล วิเคราะห์ตัดสิน
และลงข้อสรุปในขั้นตอนต่อไป

13. ขั้นที่ 5 การลงข้อสรุป
 เมื่อหลักฐานข้อมูลพร้อมแล้ว ก็นาข้อมูลมาตีความหมายมาพิจารณา หา
ความจริงที่เกิดขึ้น เพื่อจะลงข้อสรุปต่อไปการสรุปนี้คือการยอมรับ หรือปฏิเสธ
สมมติฐาน ถ้ายอมรับก็นาไปใช้เป็นแนวทาง ในการแก้ปัญหาชีวิตต่อไป

14. ถามตอบทบทวนบทเรียน
1. การเกิดของชีวิตตามแนวคิดวิทยาศาสตร์คือ
ตอบ ชีวิตเรานี้ประกอบด้วย อวัยวะต่าง ๆ หลายชนิด และอวัยวะต่าง ๆ นี้ประกอบด้วย เซลล์ชนิดต่าง ๆ อีกมากมาย หลายชนิด แต่ละชนิด จะ
ประกอบด้วยเซลล์ ของแต่ละชนิด อีกมากมาย มีผู้คานวณพบว่ามีจานวนถึง 5 หมื่น ล้านเซลล์ ส่วนความยาวของเส้นโลหิตใหญ่ สุดจนถึงเล็กสุด ถ้าจับ
ต่อกัน จะมีความยาวถึง 50,000 กิโลเมตร และความยาว ของเส้นประสาทใหญ่น้อย ถ้าจับต่อกันเข้าก็จะยาวถึง 25,000 กิโลเมตร ซึ่งมากกว่าความยาว
ของ เส้นรอบโลก ถึง 1,000 กิโลเมตร ส่วนต่าง ๆ เหล่านี้ ประกอบเป็นร่างกายของคนเรา
2. โครงสร้างของร่างกายมนุษย์ประกอบด้วย
ตอบ 1)กระดูก 206 ท่อน
2)กล้ามเนื้อ 792 มัด
3)สมองผู้ชายหนักประมาณ 1,380 กรัม
4)สมองผู้หญิงหนักประมาณ 1,250 กรัม
5)เลือดจะมีประมาณ 7 - 8 % ของน้าหนักร่างกายหรือประมาณ 5 - 6 ลิตร
6)น้ามีประมาณ 2/3 ของน้าหนักร่างกาย
7)โปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมัน เกลือแร่ วิตามิน ฯลฯ

15. 3. เป้ าหมายชีวิต ทางวิทยาศาสตร์หมายถึงอะไร
ตอบ ความอยู่รอดของชีวิต และพัฒนามาตรฐานการดารงชีวิตให้ดียิ่งๆขึ้นไป
4. มาสโลว์ได้กาหนดหลักการ ไว้ว่าอย่างไร
ตอบ บุคคลตอบสนองความต้องการของตนเอง เพื่อความอยู่รอดและความสาเร็จของตน
5. วิทยาศาสตร์สาคัญกับเป้ าหมายอย่างไร
ตอบ - การพัฒนาคุณภาพชีวิต
- การสร้างสรรค์และพัฒนาประเทศในทุกๆด้าน ทั้งเศรฐกิจ สังคม การเมือง
- การศึกษ
- ด้านอุตสาหกรรม
- ด้านช่วยอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ
- ด้านสาธารณสุข
- ด้านเกษตร
6. ข้อเสียการใช้ชีวิตที่พึ่งพาวิทยาศาสตร์มากไป
ตอบ มุ่งหวังแต่สิ่งอานวยความสะดวก ทาให้ศุนย์เสียศักยภาพในการพึ่งพาตนเอง และเกิดความเคยยชิน ส่งผลให้มนุษย์ตกเป็นทาส ของ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี

16. 7. วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มีผลต่อคุณภาพชีวิตอย่างไร
ตอบ มีทั้งด้านสร้างสรรค์เช่นก้าวหน้าก้าวไกล ช่วยส่งเสริม อุตสาหกรรม ป้ องกันส่งเสริม สุขภาพอนามัย ด้านการคุกคาม และทาลายคุณภาพชีวิจ
เช่นทาลายสิ่งแวดล้อม สูญเสียวัฒนธรรมประเพณี หลงไหลในความสะดวกสบาย จนไม่นึกถึงความจิงของชีวิต
8. ประโยชน์ของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมีอะไรบ้าง
ตอบ -การแก้ไขปัญหาในชีวิต
-วิเคราะห์ปัญหาในสถานการณ์ ที่เป็นจริงในชีวิตประจาวัน เพื่อการแก้ปัญหา
-สร้างคนให้มีกระบวนการคิด มีเหตุมีผล
9. การพัฒนาทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดยไม่คานึงถึงสิ่งแวดล้อม ก่อให้เกิดผลเสียอย่างไร
ตอบ พลังงานสิ้นเปลือง กระทบต่อคุณภาพชีวิตของบุคคล และสังคม
10. เป้ าหมายคุณภาพชีวิตจะสาเร็จลุล่วงไปได้อย่างไร
ตอบ เรียนรู้การพัฒนา ควบคู่ กับ คุณธรรม จริยธรรม และคุณค่าของวัฒนธรรมในสังคมของตนเอง จะส่งผลให้คุณภาพชีวิตพัฒนาไปอย่างยั่งยืน