3. DOEL EN AGENDA
Voeling krijgen met het Enneagram
Proeven van de negen types
Toepassing in coaching
Zelfreflectie in kleine groep
4. 4
Bewuster
sturen
•Betere zelfkennis/sturing via
het Enneagram
•Coachen met het
Enneagram
•Communicatie en leiderschap
trainingen
•Doorbraak Coaching
Efficiënter
werken
•Leer blind typen in 4 uur
•Win één uur per dag
dankzij slimme webtools
•Baas van jouw tijd en
E-mail
•Lees een boek per uur
Doorbraken in…
6. DE WERELD DIE IS ≠
DE WERELD DIE WE ERVAREN
NEUROLOGISCH COMPLOT
het brein construeert een verhaal
dat opgevoerd wordt in het theater
van het bewustzijn (Greet Kayaert)
7. ENNEAGRAM = MANIER VAN KIJKEN
NAAR DE WERKELIJKHEID
VALSE (vaak onbewuste) IDENTIFICATIE
MET EEN DRIJFVEER OF TYPE
Vrijheid = loslaten van de identificatie en
bewuster kunnen sturen
10. De hervormer
1
De Helper
2
De Presteerder
3
De Individualist
4
De Onderzoeker
5
De Loyalist
6
De Enthousiasteling
7
De Uitdager
8
De Vredestichter
9
9 types
11. TYPEVOORSTELLING
- NIET IN HOKJE
- NUMMERS IPV NAMEN
- NIET STEREOTYPEREN (gedrag ≠drijfveer)
- ALLE TYPES ZIJN GELIJKWAARDIG
- NIET ALLES HOEFT TE KLOPPEN
- HERKENNING IN MEERDERE TYPES KAN
14. Ik ben goed en ok als ik sterk ben en niet afhang
van anderen
Wil onafhankelijk zijn en voor zichzelf zorgen
Veel power en energie (je kan er niet naast kijken)
Rechtoe rechtaan (what you see is what you get)
Natuurlijke leider, visie en actie, pragmatisch
Alles of niets - Intens en direct – daagt uit
Hoog “eigen” rechtvaardigheidsgevoel
Beschermend voor “zijn” zwakkeren
Dominant, bot, confrontatie zoekend, wraakzuchtig
8 De Uitdager
15. De 8 wil gecoacht worden als:
Hij door dominant gedrag anderen wegjaagt
Hij angst heeft zijn autonomie en onafhankelijkheid
te verliezen
Help hem:
In te zien dat zwakte tonen een teken van sterkte is
Te dimmen
In contact te komen met zijn hart
8 De Uitdager als coachee
16. De 8 coach is fantastisch:
Inspireert door er te zijn
Je weet wat je er aan hebt (draait niet rond de pot)
Kan je leren om met volle kracht in het leven te staan
Opgelet:
Blaas de coachee niet weg (zorg voor rapport)
Leg eigen visie niet op (doe het maar op mijn manier)
Wees geduldig met coachees die niet direct in actie gaan
Durf kwetsbare zaken te bespreken
8 De Uitdager als coach
18. Ik ben goed en ok als ik zelf en anderen ok en in
harmonie zijn
Wil harmonie, vrede en heelheid
Open voor anderen hun mening, bescheiden
Uitstekende bemiddelaars (begrijpen iedereen)
Positief ingesteld, zien het goede in anderen
Uiterst conflict vermijdend, houden mening voor zich
Passief-agressief (ja zeggen, neen doen)
Laten hun agenda bepalen door anderen
Sussen en verdoven woede, talmen, zien geen prioriteiten
9 De Vredestichter
19. De 9 wil gecoacht worden als:
De realiteit hem dwingt de problemen aan te pakken
Als hij confrontatie en conflict uit de weg blijft gaan
Als zijn leven/werk maar wat voortkabbelt
Help hem:
Herinneren wat hij zelf echt wil
Opkomen voor zijn eigen mening en plek
Te ervaren dat conflicten aangaan innerlijke rust brengt
Te focussen
Autonomie ≠ afzijdig blijven
9 De Vredestichter als coachee
20. De 9 coach is fantastisch:
Van nature zeer tolerante, luisterende en niet-
oordelende houding
Kan zich uitstekend inleven
Straalt rust uit
Opgelet:
Focus niet enkel op goede sfeer en harmonie
Durf uitdagen en confronteren
Laat niet te veel ruimte aan de coachee
Zorg voor structuur in het coachingsgesprek
9 De Vredestichter als coach
22. 1 De Hervormer
Ik ben goed en ok als ik de juiste dingen doe
Focus op wat goed of fout is
Hoge ethische normen (voor zichzelf en anderen)
Sterk gevoel van ‘missie’, reden voor hun bestaan
Sterke zelfbeheersing (‘rigide’ lichaamspanning)
Grondig en goed georganiseerd, orde, netheid, stiptheid
Constant oordelend (zichzelf en anderen)
Constante ergernis en onderdrukte woede
Bang om fouten te maken (geen woede of ergernis tonen)
Ongeduldig en prikkelbaar, sarcastisch en kritisch
23. De 1 wil gecoacht worden als:
Hij van zichzelf weer te veel moet
Hij beseft dat zijn eigen idealen fout zijn
Hij zich constant zit te ergeren aan zichzelf/anderen
Help hem:
Controle los te laten en te ontspannen
Zich bewust te worden van de innerlijke criticus
(‘moeten’) en er afstand van te nemen
Zijn eigen hoge criteria in vraag stellen
(soepeler = meer autonomie)
1 De Hervormer als coachee
24. De 1 coach is fantastisch:
Kan het hele coachingtraject goed structureren en
biedt houvast
is integer, correct
geeft richting, inspireert door eigen goede voorbeeld
Opgelet:
Ga zelf niet te hard werken
Hou je niet te strak aan coachingsprocedures
Ontspan, relax, go with the flow
1 De Hervormer als coach
26. 2 De Helper
Ik ben goed en ok als ik al helpend verbonden en
geliefd ben
Zoekt geliefd te zijn en innig verbonden
Focus op relaties-omgaan met mensen = fulltime job
Genieten van ‘zorgen voor’, ‘aandacht geven’, helpen
Zeer positief ingesteld
Vergeten hun eigen behoeften
Problemen met grenzen (van zichzelf en anderen)
Willen anderen behagen, erkenning krijgen
Creatief in zichzelf interessant en nuttig maken
Ambiëren speciale plaats in leven van anderen
27. De 2 wil gecoacht worden als:
Hij door te veel te willen helpen anderen wegjaagt
Hij te weinig erkenning ervaart en zich eenzaam voelt
Help hem:
Te geven zonder iets terug te willen krijgen
Zijn eigen behoeftes (h)erkennen
Beter grenzen aan te voelen
In te zien dat hij ook fantastisch is zonder te geven
2 De Helper als coachee
28. De 2 coach is fantastisch:
Heeft een empowerende, warme houding
Geeft de coachee een goed gevoel
Voelt heel goed de behoeften van de coachee aan
Opgelet:
Je bent soms een betere coach als je niet aardig bent
Maak je zelf niet onmisbaar
Ga achteruit zitten (en niet vooruit te dicht bij coachee)
2 De Helper als coach
30. 3 De Presteerder
ik ben goed en ok als ik succesvol ben
Wil de beste zijn, potentieel maximaal benutten
Steeds bezig om te schitteren, falen bestaat niet
Groot aanpassingsvermogen, diplomatisch
Doelmatig, effectief en ijverig, helpen anderen
Persoonlijke waarde = successen die hij boekt
Leeft vaak het verloren leven van vader/moeder
Kameleon, heel veel gezichten
Overtuigen zichzelf en anderen dat alles super gaat
Overdrijven of verzinnen successen
31. De 3 wil gecoacht worden als:
Als hij het gevoel heeft te falen en dat eigen succes
geen waarde blijken te hebben
Als hij het gevoel heeft niet ‘echt’ over te komen
Als hij geen erkenning meer ervaart
Help hem:
Meer te “zijn” en minder te "doen"
Zijn eigenwaarde ≠ zijn werk of successen)
Bij zijn echte gevoelens te komen
Zichzelf te tonen zoals hij echt is
3 De Presteerder als coachee
32. De 3 coach is fantastisch:
Is heel enthousiasmerend en daadkrachtig
Is sterk om mensen naar efficiëntie en actie te coachen
Is optimistisch en hoopgevend, kan charmeren en een
goed gevoel geven
Opgelet:
Snel zichtbare resultaten halen is niet bij elke coachee
de juiste strategie (te weinig aandacht voor leerproces)
Je past je mogelijk te sterk aan de denkwereld en doelen
van de coachee (kameleon)
Durf ook op gevoelens coachen
3 De Presteerder als coach
34. 4 De Individualist
Ik ben goed en ok als ik intimiteit en écht contact voel
Wil erkend worden om unieke, authentieke kwaliteiten
Zeer bewust van eigen emoties, wil diepgaande en intense
contacten op zoek naar de diepten van het hart
Persoonlijke stijl (symbolisch kleden)
Schoonheid en goede smaak zijn belangrijk
Voelt zich alleen en onbegrepen (heeft de handleiding niet)
Focus op wat ontbreekt
Constante stemmingswisselingen en ups & downs
Wentelt zich in pijn en drama => arme ik
Verzuipt in emoties en fantasieën, drama-queen
35. De 4 wil gecoacht worden als:
Als hij zijn eigen kansen verknalt (= afstand scheppen
i.p.v. diep emotioneel contact)
Als hij verzuipt in emotionele concepten
Als hij zich alleen en onbegrepen voelt
Help hem:
Te focussen op wat er wel is (ipv wat er ontbreekt)
Gemis te aanvaarden
In het hier en nu te leven (en niet in vroeger of later)
Te focussen op fysieke actie en discipline (ipv leven
op de roalercoaster van gevoelens)
4 De Indivualist als coachee
36. De 4 coach is fantastisch:
Spreekt de coachee aan op diepgang en is expert in het
managen van diepe gevoelens
Gaat naar de essentie gaan en kan daardoor heel
verhelderend zijn (de vinger op de wonde)
Durft te confronteren
Opgelet:
Eis niet altijd en constant diepgang (vergeet niet dat de
coachee ook in actie moet komen!)
Neiging tot aantrekken/afstoten in relaties is verwarrend
Elk coachingsgesprek hoeft niet uniek/bijzonder te zijn
4 De Individualist als coach
38. 5 De Onderzoeker
Ik ben goed en ok als ik de wereld begrijp en expertise
opbouw
Kennis geeft veiligheid (hoe zit wereld in elkaar?)
Deelt graag inzichten en deskundigheid
Levendige innerlijke denkwereld
Heel vernieuwend en inventief, droge humor
Afstandelijk, geïsoleerd, sluit zich af van anderen
Sociale interactie is vaak een opgave, de 5 gaat liever
kennis opdoen op zijn eentje (kluizenaar)
Gaan emoties uit de weg
Onconventioneel, onbuigzaam, provocerend
39. De 5 wil gecoacht worden als:
Als hij zich te zeer in mentale concepten verdiept, zich
te zeer terugtrekt in zijn hoofd, contact verliest
Als hij van emoties weg loopt
Als hij de buitenwereld vergeet en zichzelf verwaarloost
Help hem:
Zich open te stellen voor de buitenwereld (o.a. zijn
expertise echt durven neerzetten)
Dingen te doen ipv te conceptualiseren
Te ervaren dat emoties tonen ok is
Sociaal te ontspannen en te interageren
5 De Onderzoeker als coachee
40. De 5 coach is fantastisch:
Kan op een heel objectieve en cognitieve manier naar
problemen kijken
Heeft heel veel wijsheid en kennis te beschikking waar de
coachee kan uit putten
Nodigt de coachee uit om veel te praten, heeft humor
Opgelet:
Kan terughoudend, vlak en voorzichtig overkomen
Neiging om te veel te gaan denken vanuit modellen, te
verdwijnen in eigen gedachten, dus minder aanwezig te zijn
Neiging om veel energie te steken in de onderzoeksfase en
zelf oplossingen te geven
5 De Onderzoeker als coach
42. 6 De Loyalist
Ik ben goed en ok als ik verantwoordelijk ben en doe
wat verwacht wordt
Wil een veilige en stabiele omgeving creëren
Talent voor problemen opsporen, ‘alerte waakhond’
Groot sociaal netwerk (geeft vangnet en veiligheid)
Verantwoordelijk en ijverig, superloyaal (test vriendschap)
Innerlijk comité, ‘ja maar...’
Zoekt vertrouwen buiten zichzelf
Pessimistisch, piekeren, doemdenken, scannen omgeving
Rebelleert (ergens tegen zijn geeft houvast en richting)
De ‘contrafobische zes’ gaat door de angst (zoals 8)
43. De 6 wil gecoacht worden als:
Hij een beslissing moet nemen
Als hij beseft dat zijn eigen houding zijn persoonlijke
veiligheid begint te schaden
Help hem:
te vertrouwen op zichzelf en het leven, de eigen innerlijke
leiding/weten (vs comité aan stemmetjes)
Minder wantrouwig in het leven te staan
Minder gewicht te geven aan mogelijks negatieve zaken
Zich veilig te voelen (o.a. door worst-case scenario’s
serieus te nemen) en naast hem te staan
6 De Loyalist als coachee
44. De 6 coach is fantastisch:
Is een uitstekende en stimulerende ‘sparring partner’
(ziet altijd de zwakke kanten van een redenering en nodigt
uit tot diepgaande reflectie)
Voelt snel aan wanneer de coachee niet oprecht is en
zich achter een masker verschuilt (neus voor intriges)
Opgelet:
Wees niet te voorzichtig in je aanpak
Trek jouw waarde als coach niet in twijfel bij geringste
negatieve signaal van de coachee
Laat je eigen angsten het proces van de coachee niet
ondermijnen
6 De Loyalist als coach
46. 7 De Enthousiasteling
Ik ben goed en ok als ik gelukkig ben en plannen kan
maken
Wil gelukkig zijn, plezier hebben, zoekt continu afwisseling
Vrijheid, alle opties open houden voor nieuwe ervaringen
Veel energie en enthousiasme, optimistisch en veelzijdig
Snelle, creatieve denkers, veel ideeën en grote veerkracht
Rusteloze geest, continu toekomstplannen, versnipperd
Ongeduldig, het gras is elders altijd groener
Vrijheid = geen verantwoordelijkheid (te oppervlakkig)
Vlucht weg van innerlijke bezorgdheid door afleiding te
zoeken
47. De 7 wil gecoacht worden als:
Als het gras elders toch niet groener blijkt
Als hij beseft dat zijn eigen drukke agenda hem toch niet
gelukkig maakt
Als hij een enorme leegte en zinloosheid voelt
Help hem:
In contact te komen met zijn pijn en deze te aanvaarden
Echte verantwoordelijkheid te nemen (discipline)
In contact te komen met diepere gevoelens
Het rookgordijn van charmante opgewektheid te
doorprikken
7 De Enthousiasteling als coachee
48. De 7 coach is fantastisch:
Geeft enthousiasme en zelfvertrouwen
Heeft een heel associatieve geest en is heel creatief in het
bedenken van opties
Is een plezant iemand om bij te vertoeven, te ontspannen
Kan goed denken in grote lijnen en samenhangen
Opgelet:
Durf te confronteren (= minder aangenaam gesprek)
Geef de coachee de ruimte om zelf oplossingen te zoeken
Sta ook stil bij werkelijke behoeften (≠ oplossingen)
Zorg voor structuur, wees gediciplineerd als coach
7 De Enthousiasteling als coach
49. ENNEAGRAM in COACHING
is een uitstekend hulpmiddel voor:
- het maken van rapport
- het stellen van de diagnose
is een sterk ontwikkelmodel:
- geeft hefbomen voor verandering
- geeft richting voor groei (pijlen)
- geeft gewenste actie (centra)
53. ZELFREFLECTIE IN KLEINE GROEP
Zet je per type (1e of 2e keuze)
- Welke lessen voor jou als coach?
- Welke lessen voor jou om een coachee
van dit type te coachen?
- Welk type coach je liever niet
(allergie)?
- Waar loop je op vast als coach?
