1. Bήκα 10ν: Τπνζηήξημε
κεηξηθνύ ζειαζκνύ κεηά ην
εμηηήξην
΢ηέιηνο Παπαβέληζεο MRCPCH DCH IBCLC
Παηδίαηξνο ΢πγγξαθέαο ΢ύκβνπινο Γαινπρίαο
Certificate in Breastfeeding: Policy and
Practice, Univercity College, London
www.pediatros-thes.gr

2. Βήκα 10o
Βνεζήζηε ζηελ αλάπηπμε νκάδσλ ππνζηήξημεο
κεηξηθνύ ζειαζκνύ θαη παξαπέκςηε ηηο κεηέξεο
ζε απηέο θαηά ην εμηηήξην από ην καηεπηήξην ή
ηελ θιηληθή
Baby Friendly Hospital Initiative, Revised, Updated
and Expanded for Integrated Care. WHO, 2009

3. Global criteria step 10
 Ο δηεπζπληήο ηνπ ηκήκαηνο κπνξεί λα αλαθέξεη
ηνπιάρηζηνλ κία αμηόπηζηε πεγή πιεξνθνξηώλ
 Σν ηκήκα κπνξεί λα πεξηγξάςεη ηνπιάρηζηνλ έλαλ ηξόπν
επίηεπμεο νκάδσλ ππνζηήξημεο θαη ζπλεξγαζίαο κε ηελ
θνηλόηεηα
 Σν πξνζσπηθό ελζαξξύλεη ηηο κεηέξεο γηα επαλέιεγρν/
παξαπνκπή κέζα ζε 2-4 κέξεο από ηελ γέλλεζε θαη
κεηά από κία εβδνκάδα από έκπεηξν ζηνλ ζειαζκό
επαγγεικαηία πγείαο
 Έληππν ελεκεξσηηθό πιηθό γηα ππνζηήξημε ζηελ
θνηλόηεηα δηαζέζηκν
 Σνπιάρηζηνλ 80% ησλ κεηέξσλ αλαθέξνπλ όηη έιαβαλ
ζρεηηθέο πιεξνθνξίεο

4. Όκωο..
 1870/ 2290 (91%) ησλ κεηέξσλ δελ έιαβαλ θακία
νδεγία από ην πξνζσπηθό ηνπ καηεπηεξίνπ γηα
ππνζηήξημε ζειαζκνύ κεηά ην εμηηήξην
 236 (11%) έιαβαλ νδεγίεο παξαζθεπήο ΔΓΑΒ ζε
νκαδηθή ζπλεδξία κε άιιεο κεηέξεο, ζειάδνπζεο θαη
κε
 1204 (58%) έθπγαλ από ην καηεπηήξην κε δσξεάλ
δείγκαηα ππνθαηάζηαησλ
 1154 (56%) έθπγαλ κε γξαπηή ζπληαγή γηα ΔΓΑΒ
ζπγθεθξηκέλεο εηαηξίαο
Παπαβέληζεο ΢, Ρνύδθνβα Μ, Καξαγθηόδνγινπ Θ. Απνηύπσζε πξαθηηθώλ
ζειαζκνύ. 10ν Μαθεδνληθό ΢πλέδξην Γηαηξνθήο, 2012

5. Σύπνη ππνζηήξημεο ζειαζκνύ
ζηελ θνηλόηεηα
Aπό επαγγεικαηίεο
πγείαο
Έλαο πξνο έλα Οκαδηθά
Από έκπεηξεο ζειάδνπζεο
Peer counsellors
Μία πξνο κία

6. Γεκηνπξγία ζπλέρεηαο/ δηθηύνπ
ππνζηήξημεο
Δζεινληέο
Δπαγγεικαηίεο
Έκπεηξεο
Τγείαο
Μεηέξεο
Μαηεπηεξίνπ/
΢ην καηεπηήξην
λνζνθνκείνπ
Καη ζηελ θνηλόηεηα
Δπαγγεικαηίεο
πγείαο
΢ηελ
Κνηλόηεηα

7. Οπνηαδήπνηε έμηξα ππνζηήξημε
απμάλεη ηνλ ζειαζκό
 Γεδνκέλα από 57 έξεπλεο ζε 21 ρώξεο
 Κάζε κνξθή έμηξα ππνζηήξημεο απμάλεη ζεκαληηθά ηελ
δηάξθεηα:
 Απνθιεηζηηθνύ κεηξηθνύ ζειαζκνύ
 Κάζε ζειαζκνύ (any breastfeeding)
 ΢ηξαηεγηθέο πνπ βαζίδνληαη ζηελ ππνζηήξημε πξόζσπν
κε πξόζσπν είλαη πην πηζαλό λα πεηύρνπλ
 ΢ηξαηεγηθέο πνπ πεξηκέλνπλ από ηελ κεηέξα λα
μεθηλήζεη ηελ επαθή δελ είλαη πηζαλό λα είλαη
απνηειεζκαηηθέο
 Απαηηνύληαη ζπρλέο επαθέο θαηά ηηο πξώηεο 40 κέξεο
Renfrew M et al. Support for healthy breasfeeding mothers
with healthy term babies. Cochrane review, 2012

8. Ση θέξεη απνηέιεζκα;
 Ο ζπλδπαζκόο επαγγεικαηηθήο ππνζηήξημεο θαη
εζεινληηθήο ππνζηήξημεο πην απνηειεζκαηηθόο από κόλν
επαγγεικαηηθή ππνζηήξημε
 Ζ εζεινληηθή ππνζηήξημε πην απνηειεζκαηηθή εάλ
ζπλδπάδεηαη κε εθπαίδεπζε/ θαζνδήγεζε/ ζπλεξγαζία
κε επαγγεικαηίεο πγείαο
 Οη παξεκβάζεηο έρνπλ κεγαιύηεξε επηηπρία όηαλ ε
ζπρλόηεηα ζειαζκνύ από ην καηεπηήξην είλαη ήδε πςειή
 Μεγαιύηεξεο πηζαλόηεηεο επηηπρίαο εάλ ππάξρεη
πξνζαξκνγή ζηα ηνπηθά δεδνκέλα
Renfrew M et al. Support for healthy breasfeeding
mothers with healthy term babies. Cochrane review, 2012

9. Από θνληά επαγγεικαηηθή
ππνζηήξημε
 Πιήξεο εθηίκεζε ζειαζκνύ κέζα ζε 48 – 72 ώξεο από
ην εμηηήξην (ΑΑΠ, 2012)
 Παξαθνινύζεζε ελόο ζειαζκνύ από ηελ αξρή κέρξη ην
ηέινο
 Δπίζθεςε ζην ζπίηη
 Πεξαηηέξσ παξαθνινύζεζε ζπρλή, αλάινγα κε ηηο
αλάγθεο
 Ηαηξείν ζειαζκνύ (drop in clinic)
 Δμσηεξηθό ηαηξείν ζειαζκνύ ζην λνζνθνκείν

10. Από καθξηά ππνζηήξημε
 Σειεθσληθή
 Σαθηηθά ηειέθσλα ξνπηίλαο ζε όιεο ηηο κεηέξεο
 Δζληθέο θαη ηνπηθέο γξακκέο ππνζηήξημεο
 Email
 Οκάδα ππνζηήξημεο facebook

11. La Leche League
 To δηαρξνληθό πξόηππν ππνζηήξημεο ησλ νηθνγελεηώλ ζειαζκνύ
ζηελ θνηλόηεηα
 Αμηόπηζηε, ηεθκεξησκέλε αηνκηθή θαη νκαδηθή ζπκβνπιεπηηθή
εζεινληηθά
 Λεπηνκεξήο, έγθπξε εθπαίδεπζε ησλ εζεινληξηώλ
 Κάζε επαγγεικαηίαο πγείαο ζε επαθή κε κηθξά παηδηά ΟΦΔΗΛΔΗ
λα γλσξίδεη ηελ ύπαξμε θαη ην έξγν ηεο LLL θαη λα παξνηξύλεη
επαθή ηεο κεηέξαο ηειεθσληθά ή ζε ζπλαληήζεηο
 ΢ΤΝΔΡΓΑ΢ΗΑ
 Άγλνηα
 ΢λνκπηζκόο
 Αληαγσληζηηθόηεηα θαη αληηπαιόηεηα
ΑΠΑΡΑΓΔΚΣΑ

12. Γεληά κεηέξωλ πνπ ρηίδεη ηελ
θνπιηνύξα ζειαζκνύ
 Σν ππνζηεξηθηηθό θνηλσληθό πιέγκα γηα γνλείο
πνπ ράζεθε ιόγσ ζύγρξνλσλ ζπλζεθώλ
δηαβίσζεο
 Οη πξνεγνύκελεο γεληέο πνπ δελ ζήιαζαλ θαη
δελ έρνπλ κεγάιε εκπεηξία ζηελ αλαηξνθή
παηδηώλ
 ΢ηόρνο καο δελ είλαη λα βνεζήζνπκε ηηο κεηέξεο
κε θίλεηξν, αιιά λα απμήζνπκε ηα πνζνζηά
ζειαζκνύ ζηνλ πιεζπζκό

14. Παηδηαηξείν ζην facebook
 Πεξίπνπ 5000 κέιε
 Μεηέξεο από ην ηαηξείν θαη από παληνύ
 13 ζπλεξγάηεο επαγγεικαηίεο πγείαο/ 17
εζειόληξηεο έκπεηξεο κεηέξεο
 ΢πδήηεζε πξνβιεκάησλ κεηαμύ κεηέξσλ θαη
ππνζηήξημε, κε θαζνδήγεζε επαγγεικαηηώλ
πγείαο πνπ γλσξίδνπλ από ζειαζκό

15. Δζειόληξηεο κέληνξεο
ζειαζκνύ
 Μεηέξεο πνπ πέξαζαλ επηηπρώο ζην
επόκελν ζηάδην
 ΢πλδπαζκόο από θνληά θαη από καθξηά
ππνζηήξημεο έλα πξνο έλα
 Allocation of new mothers
 Πξώηε θίλεζε από ηελ
εζειόληξηα, επηθνηλσλία
ηειεθσληθή, δηαδηθηπαθή ή από θνληά
θαηά βνύιεζε

16. Σν ληόκηλν ηεο ππνζηήξημεο
Γίθηπν Οκάδσλ Θειαζκνύ αλά πεξηνρή
Αηηηθήο https://www.facebook.com/groups/Attiki.Thilasmos/
Βόινο http://www.facebook.com/groups/omami/
Γσδεθάλεζα http://www.facebook.com/groups/192905440812981/
Εάθπλζνο https://www.facebook.com/groups/ZakynthosBF/
Ζξάθιεην http://www.facebook.com/groups/309871862423577/
Θεζζαινλίθε https://www.facebook.com/groups/367213600013491/
Ησάλληλα http://www.facebook.com/groups/338634676230081/
Kαβάια http://www.facebook.com/groups/208797269137863/
Κηιθίο http://www.facebook.com/groups/282638511785437/
Κνκνηελή http://www.facebook.com/groups/245580152181491/
Κόξηλζνο-Αξγνιίδα https://www.facebook.com/groups/382531485116813/
Κπθιάδεο https://www.facebook.com/groups/kykladesthilasmos/
Λάξηζα http://www.facebook.com/groups/larisathilasmos/
Πάηξα http://www.facebook.com/groups/302821203112268/
Πξέβεδα http://www.facebook.com/groups/prevezathilasmos/
Ρέζπκλν https://www.facebook.com/groups/305545082857933/
΢έξξεο http://www.facebook.com/groups/310987792297460/
Σξίθαια - Καξδίηζα http://www.facebook.com/groups/249311705156291/
Φζηώηηδα http://www.facebook.com/groups/167051240079733/
Υαληά http://www.facebook.com/groups/378360212194176/
ΚΤΠΡΟ΢;;;;;

17. Σνπηθέο νκάδεο ζειαζκνύ
θαη κεηξόηεηαο
 ΢ηήξημε κεηέξαο πξνο κεηέξα
 Γεκηνπξγία ππνζηεξηθηηθνύ δηθηύνπ
ζειαζκνύ, ελάληηα ζε νηθνγελεηαθό θαη
θνηλσληθό πεξηβάιινλ πνπ θπξηαξρείηαη από ηελ
θνπιηνύξα ηνπ κπηκπεξό
 Baby cafes

18. Γηαδηθηπαθή ελεκέξωζε
 www.mitrikosthilasmos.com
 www.pediatros-thes.gr
 www.thilasmos.com
 www.thilasmos.net
 www.parents.gr
 www.perithilasmou.gr
 www.thilasmos-online.info
 www.lllgreece.org

19. ΢εκηλάξηα Ηκεξίδεο
 Δηήζηα ζεκηλάξηα Μεηξηθόο Θειαζκόο Ννέκβξηνο 2012
 Αζήλα
 Θεζζαινλίθε
 Ζξάθιεην
 Ζκεξίδα Πηζηνπνηεκέλσλ ΢πκβνύισλ Γαινπρίαο IBCLC
 ΢εκηλάξην Έιελα Βεληδέινπ
 ΢εκηλάξην Αηηηθόλ
 ΢εκηλάξην Ννζνθνκείνπ Ξάλζεο
 http://www.unicef.org.uk/BabyFriendly/Parents/
Care pathways/ resources for parents

20. ΢ύιινγνη ππνζηήξημεο
κεηξηθνύ ζειαζκνύ
 Γίθηπν Γξάζεο γηα ηελ Βξεθηθή θαη
Παηδηθή Γηαηξνθή ΗΒFAN Διιάδαο
www.ibfan.gr
 Φίινη ηνπ Μεηξηθνύ Θειαζκνύ
 Παγθύπξηνο ΢ύλδεζκνο Θειαζκνύ
www.breastfeeding-cyprus.org

21. ΢ηόρεπζε ζην πεξηβάιινλ
ηεο κεηέξαο
 Δλεκέξσζε πξνο κπακπάδεο
 Δλεκέξσζε πξνο γηαγηάδεο/ παππνύδεο
 Δλεκέξσζε πξνο ειηθηαθέο νκάδεο:
 Φνηηεηέο
 Πξσηνβάζκηα θαη δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε
 Δλεκέξσζε πξνο θνηλή γλώκε / επξύ θνηλό

22. Βηβιία γηα ηελ βξεθηθή
δηαηξνθή
 «Δπηζηξνθή ζηνλ κεηξηθό ζειαζκό». Δθδόζεηο
Παηάθε, 2011
 Παηζνύξνπ Α. «Θειαζκόο, κηα ππέξνρε ζρέζε».
Δθδόζεηο ΢ύγρξνλνη Οξίδνληεο, 2010
 Wiessinger D. The womanly art of breasfeeding. 8th
edition, 2010, LLLI
 Παξακύζηα ζειαζκνύ γηα παηδηά (πξνζερώο!)
 ΠΡΟ΢ΟΥΖ: κεγάινο βαζκόο αλαμηνπηζηίαο ζε ζρεηηθά
βηβιία πνπ θπθινθνξνύλ!

23. Αξθνύλ ηα Γέθα Βήκαηα;

24. Πξνζηαζία, πξνώζεζε
ΠΡΙΝ ηελ ππνζηήξημε
ΤΠΟ΢ΣΖΡΗΞΖ
ΘΖΛΑ΢ΜΟΤ ΢ΣΟ ΜΑΗΔΤΣΖΡΗΟ
ΤΠΟ΢ΣΖΡΗΞΖ
ΘΖΛΑ΢ΜΟΤ ΢ΣΖΝ ΚΟΗΝΟΣΖΣΑ
ΠΡΟΩΘΖ΢Ζ ΘΖΛΑ΢ΜΟΤ
ΠΡΟ΢ΣΑ΢ΗΑ ΘΖΛΑ΢ΜΟΤ

25. ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΙΚΗ
ΤΠΟ΢ΣΗΡΙΞΗ
΢ΣΟ ΜΑΙΔΤΣΗΡΙΟ
BFHI
ΔΘΔΛΟΝΣΙΚΗ
ΠΡΟ΢ΣΑ΢ΙΑ
ΤΠΟ΢ΣΗΡΙΞΗ
ΘΗΛΑ΢ΜΟΤ
΢ΣΟ ΜΑΙΔΤΣΗΡΙΟ
ΑΤΞΖ΢Ζ
ΘΖΛΑ΢ΜΟΤ
ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΙΚΗ
ΠΡΟΩΘΗ΢Η
ΤΠΟ΢ΣΗΡΙΞΗ
ΘΗΛΑ΢ΜΟΤ
΢ΣΗΝ ΚΟΙΝΟΣΗΣΑ
ΔΘΔΛΟΝΣΙΚΗ ΢ΣΗΡΙΞΗ
΢ΣΗΝ ΚΟΙΝΟΣΗΣΑ