SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 43
Teoria sprawiedliwości Przegląd problematyki Sprawiedliwość a pierwszeństwo Opodatkowanie progresywne (na podst. H. Peyton Young „Sprawiedliwy podział”) Wprowadzenie do teorii wyboru społecznego 7 czerwca 2010
Przegląd problematyki Część I
Fair: equitably, honestly, impartially, justly, according to rule
Podział wspólnej własności Gdy Birhorowie zakończą polowanie na małpy, a wódz ofiaruje nieco pieczonego mięsa duchom dżungli, wnętrzności, ogony i stopy małp dzielone są równo między mężczyzn i kobiety, którzy polowali z pałkami. Każdy mężczyzna, który polował z siecią, otrzymuje także jedną tylną nogę. Podobnie, tylne nogi  otrzymują dwaj naganiacze, zaś udziałem wodza jest kark oraz połowa szynki każdego z zabitych zwierząt, niezależnie od jego udziału jako myśliwego. Jeśli zostawało jeszcze jakieś mięso, dzielono je równo między uczestników polowania, z tym, że i wódz dostawał coś z tego (Coon, 1971)
Podział wspólnej własności Częstotliwości radiowe i orbity geostacjonarne są ograniczonymi zasobami naturalnymi (…), muszą być wykorzystywane w sposób efektywny i ekonomiczny (…), tak, aby państwa mogły mieć sprawiedliwy dostęp do obu tych dóbr (…) z uwzględnieniem ich potrzeb oraz posiadanych przez nie środków technicznych Art. 33 Międzynarodowej Konwencji Telekomunikacyjnej z 1965 roku
Konferencja Prawa Morza (1973) Dna oceanów stanowią wspólne dziedzictwo całej ludzkości, do której prawo mają wszystkie państwa. Jeden dzieli, drugi wybiera Ubiegający się o wydobycie musi wskazać dwie lokalizacje, z których jedną wybiera dla siebie Przedsiębiorstwo.
Podstawowe pojęcia
Co się składa na alokację?
Podstawowe pojęcia
Reguły alokacji
Klasyczne teorie sprawiedliwości
Nowak. 33 lata. Brak innych problemów zdrowotnych. Czeka od 2 miesięcy Kowalski. 62 lata. Zaawansowana cukrzyca. Czeka od 2 lat (może nie przeżyć kolejnego dializowania) Który powinien otrzymać nerkę? Efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów czy ograniczenie długotrwałego cierpienia?
Iksiński i Zetowski są spadkobiercami pola.  Według jednego dokumentu Iksiński ma dostać całe pole, według innego, Zetowski otrzymuje jego wschodnią część. Jaka część pola powinna przypaść Iksińskiemu, a jaka – Zetowskiemu?
Topolewo i Świerklany chcą zbudować wspólną spalarnię śmieci za 1 mln zł. Gdyby gminy zdecydowały się na własne spalarnie, Topolewo wydało by 700 tys., a Świerklany – 400 tys. Topolewo produkuje trzy razy więcej śmieci niż Świerklany. W jaki sposób powinny być podzielone koszty spalarni?
Sprawiedliwość a pierwszeństwo Część II
Jak dystrybuować dobra niepodzielne?
Metody dystrybucji dóbr niepodzielnych
Wymuszona równość Tam, gdzie równość uznaje się za wzgląd najważniejszy, można: ,[object Object]
 obciążyć kosztem wszystkich, nawet jeśli nie jest to konieczne (powszechny pobór do wojska),[object Object]
 Przyznawanie licencji lokalnym operatorom telefonicznym w USA
 Przyznawanie miejsc na uczelniach medycznych w Holandii (lepsi mają większe szanse wylosowania),[object Object]
 Wymienianie się cennym obrazem przez spadkobierców
Wymienna opieka nad dzieckiem przez rozwiedzionych rodziców,[object Object]
 Gmina, na terenie której zbudowano spalarnię śmieci, otrzymuje odszkodowanie od innych gmin korzystających ze spalarni,[object Object]
 Podział miejsc w przedszkolach,[object Object]
 Reguły zwalniania pracowników w zwolnieniach grupowych,[object Object]
Priorytety kryteriów mobilizacyjnych wśród żołnierzy stacjonujących w marcu 1944 w regionie Centralnego Pacyfiku (5115 odpowiedzi)
System punktowyżołnierze, którzy mieli 85 punktów lub więcej, byli demobilizowani jako pierwsi
Punktowy system przyznawania nerek w USA Współcześnie przeprowadza się w USA rocznie ponad 9000 operacji przeszczepu nerek, z których ponad 90% kończy się długookresowym sukcesem Około 14000pacjentów znajduje się na listach oczekujących na przeszczep 90 000 osób poddawanych jest długotrwałemu dializowaniu
Kryteria listy priorytetów przyjęte przez United Network for Organ Sharing
Charakterystyki 5 pacjentów o określonej grupie krwi służące do określenia pierwszeństwa
Wartości punktowe 5 pacjentów przed i po tym, jak E otrzyma nerkę
Opodatkowanie progresywne Część III
Albowiem wszyscy wrzucali z tego, co im zbywało, a ta z niedostatku swego wrzuciła wszystko, co miała, całe utrzymanie swoje Mk 12,44
Jedynymi pewnymi rzeczami są śmierć i podatki Benjamin Franklin Podatek dochodowy jest wynalazkiem XIX-wiecznym Wprowadzenie podatku dochodowego: Lata 70. XIX wieku – Wielka Brytania 1887 - Japonia 1894 – Stany Zjednoczone
Zasada progresji Podatek jest ściśle progresywny, jeśli wraz ze wzrostem dochodu wzrasta jego procent, który powinien być przekazany jako podatek Uzasadnienie zasady progresji: Ci, którzy zarabiają więcej powinni płacić wyższy odsetek, ponieważ łatwiej jest im zaabsorbować poniesioną stratę.
Efektywna skala podatkowa w USA w 1988 roku
Krzywe Lorentza dochodu przed i po opodatkowaniu dla USA w 1988 roku Podatek dochodowy nie redukuje nierówności! Wartość współczynnika Giniego po opodatkowaniu spada z 0.511 do 0,492. Dla relatywnej sytuacji najbiedniejszych 10% i najbogatszych 10% system podatkowy jest praktycznie neutralny Podatek dochodowy nie zmienia dystrybucji dochodów!
Teoria korzyści (teoria gotowości do zapłaty) 	Obywatele powinni płacić podatki odpowiadające korzyściom, jakie uzyskują z usług publicznych Podatek Lindhala.Optymalny poziom ilości dobra publicznego jest to ilość q, dla której gotowość do zapłaty za kolejną jednostkędobra zsumowana po wszystkich obywatelach wyrównuje koszt krańcowy jej dostarczenia. Podatek Lindhala dla każdego obywatela równy jest iloczynowi optymalnej ilości dobra i gotowości danego obywatela do zapłaty za dodatkową jednostkę przy optymalnym poziomie ilości dobra.
Zdolność płatnicza i zasada równych ofiar Podstawą rozdziału obciążeń powinny być nie osiągane z nich korzyści, ale zdolność do ich zapłacenia J. S. Mill
Krańcowy koszt użyteczności Z przyczyn niezależnych od Ciebie, Twój dochód będzie wynosił… 20 000 złotych rocznie 100 000 złotych rocznie albo… Przypuśćmy, że mamy możliwość… Podniesienia niższego dochodu do 30 000 złotych Podniesienia wyższego  dochodu do 110 000 złotych albo… Co wybierzesz?
Zasada nominalnie równych ofiar Podatek oparty na zasadzie nominalnie równej ofiary.  Niech t(x) będzie skalą podatkową określającą wysokość podatku jako funkcję wysokości dochodu x. Skala t(x) wyrównuje nominalne ofiary, jeśli prowadzi do takiego samego obniżenia użyteczności dla wszystkich dochodowych klas podatników, ze względu na jakąś funkcję użyteczności U(x). Zasada równych ofiar może być stosowana jako uzasadnienie dla podatku liniowego.

Mais conteúdo relacionado

Mais de Radek Oryszczyszyn

Zaangażowanie i neutralność
Zaangażowanie i neutralnośćZaangażowanie i neutralność
Zaangażowanie i neutralnośćRadek Oryszczyszyn
 
Fakty społeczne Emile'a Durkheima
Fakty społeczne Emile'a DurkheimaFakty społeczne Emile'a Durkheima
Fakty społeczne Emile'a DurkheimaRadek Oryszczyszyn
 
Czy powinniśmy być rozczarowani socjologią?
Czy powinniśmy być rozczarowani socjologią?Czy powinniśmy być rozczarowani socjologią?
Czy powinniśmy być rozczarowani socjologią?Radek Oryszczyszyn
 
Wielkość próby – podstawowe zagadnienia
Wielkość próby – podstawowe zagadnieniaWielkość próby – podstawowe zagadnienia
Wielkość próby – podstawowe zagadnieniaRadek Oryszczyszyn
 
Paradygmaty - codzienność, nauki przyrodnicze, nauki społeczne
Paradygmaty - codzienność, nauki przyrodnicze, nauki społeczneParadygmaty - codzienność, nauki przyrodnicze, nauki społeczne
Paradygmaty - codzienność, nauki przyrodnicze, nauki społeczneRadek Oryszczyszyn
 
Eksperyment w naukach społecznych
Eksperyment w naukach społecznychEksperyment w naukach społecznych
Eksperyment w naukach społecznychRadek Oryszczyszyn
 
Co to znaczy "wyjaśnić" i co ma do tego wolna wola? Przyczynowość w naukach s...
Co to znaczy "wyjaśnić" i co ma do tego wolna wola? Przyczynowość w naukach s...Co to znaczy "wyjaśnić" i co ma do tego wolna wola? Przyczynowość w naukach s...
Co to znaczy "wyjaśnić" i co ma do tego wolna wola? Przyczynowość w naukach s...Radek Oryszczyszyn
 
Z czego składa się nauka - pojęcia, twierdzenia, prawa
Z czego składa się nauka - pojęcia, twierdzenia, prawaZ czego składa się nauka - pojęcia, twierdzenia, prawa
Z czego składa się nauka - pojęcia, twierdzenia, prawaRadek Oryszczyszyn
 
Co z tą socjologią - okoliczności powstania socjologii i najważniejsze wyzwania
Co z tą socjologią - okoliczności powstania socjologii i najważniejsze wyzwaniaCo z tą socjologią - okoliczności powstania socjologii i najważniejsze wyzwania
Co z tą socjologią - okoliczności powstania socjologii i najważniejsze wyzwaniaRadek Oryszczyszyn
 
Dobór próby i schematy doboru próby - schematy losowe - indywidualny, systema...
Dobór próby i schematy doboru próby - schematy losowe - indywidualny, systema...Dobór próby i schematy doboru próby - schematy losowe - indywidualny, systema...
Dobór próby i schematy doboru próby - schematy losowe - indywidualny, systema...Radek Oryszczyszyn
 
Dobór próby i schematy doboru próby - dobór nielosowy
Dobór próby i schematy doboru próby - dobór nielosowyDobór próby i schematy doboru próby - dobór nielosowy
Dobór próby i schematy doboru próby - dobór nielosowyRadek Oryszczyszyn
 
Czy naprawdę jesteśmy tak mądrzy i obiektywni, jak nam się wydaje?
Czy naprawdę jesteśmy tak mądrzy i obiektywni, jak nam się wydaje?Czy naprawdę jesteśmy tak mądrzy i obiektywni, jak nam się wydaje?
Czy naprawdę jesteśmy tak mądrzy i obiektywni, jak nam się wydaje?Radek Oryszczyszyn
 
Jak przygotować dobrą prezentację w PowerPoincie
Jak przygotować dobrą prezentację w PowerPoincieJak przygotować dobrą prezentację w PowerPoincie
Jak przygotować dobrą prezentację w PowerPoincieRadek Oryszczyszyn
 
Sekcje, nagłówki, stopki i kolumny
Sekcje, nagłówki, stopki i kolumnySekcje, nagłówki, stopki i kolumny
Sekcje, nagłówki, stopki i kolumnyRadek Oryszczyszyn
 

Mais de Radek Oryszczyszyn (20)

Zaangażowanie i neutralność
Zaangażowanie i neutralnośćZaangażowanie i neutralność
Zaangażowanie i neutralność
 
Fakty społeczne Emile'a Durkheima
Fakty społeczne Emile'a DurkheimaFakty społeczne Emile'a Durkheima
Fakty społeczne Emile'a Durkheima
 
Brak odpowiedzi w badaniach
Brak odpowiedzi w badaniachBrak odpowiedzi w badaniach
Brak odpowiedzi w badaniach
 
Czy powinniśmy być rozczarowani socjologią?
Czy powinniśmy być rozczarowani socjologią?Czy powinniśmy być rozczarowani socjologią?
Czy powinniśmy być rozczarowani socjologią?
 
Wielkość próby – podstawowe zagadnienia
Wielkość próby – podstawowe zagadnieniaWielkość próby – podstawowe zagadnienia
Wielkość próby – podstawowe zagadnienia
 
Paradygmaty - codzienność, nauki przyrodnicze, nauki społeczne
Paradygmaty - codzienność, nauki przyrodnicze, nauki społeczneParadygmaty - codzienność, nauki przyrodnicze, nauki społeczne
Paradygmaty - codzienność, nauki przyrodnicze, nauki społeczne
 
Eksperyment w naukach społecznych
Eksperyment w naukach społecznychEksperyment w naukach społecznych
Eksperyment w naukach społecznych
 
Dobór warstwowy - ćwiczenia
Dobór warstwowy - ćwiczeniaDobór warstwowy - ćwiczenia
Dobór warstwowy - ćwiczenia
 
Co to znaczy "wyjaśnić" i co ma do tego wolna wola? Przyczynowość w naukach s...
Co to znaczy "wyjaśnić" i co ma do tego wolna wola? Przyczynowość w naukach s...Co to znaczy "wyjaśnić" i co ma do tego wolna wola? Przyczynowość w naukach s...
Co to znaczy "wyjaśnić" i co ma do tego wolna wola? Przyczynowość w naukach s...
 
Czym jest teoria naukowa?
Czym jest teoria naukowa?Czym jest teoria naukowa?
Czym jest teoria naukowa?
 
Z czego składa się nauka - pojęcia, twierdzenia, prawa
Z czego składa się nauka - pojęcia, twierdzenia, prawaZ czego składa się nauka - pojęcia, twierdzenia, prawa
Z czego składa się nauka - pojęcia, twierdzenia, prawa
 
Co z tą socjologią - okoliczności powstania socjologii i najważniejsze wyzwania
Co z tą socjologią - okoliczności powstania socjologii i najważniejsze wyzwaniaCo z tą socjologią - okoliczności powstania socjologii i najważniejsze wyzwania
Co z tą socjologią - okoliczności powstania socjologii i najważniejsze wyzwania
 
Dobór próby i schematy doboru próby - schematy losowe - indywidualny, systema...
Dobór próby i schematy doboru próby - schematy losowe - indywidualny, systema...Dobór próby i schematy doboru próby - schematy losowe - indywidualny, systema...
Dobór próby i schematy doboru próby - schematy losowe - indywidualny, systema...
 
Czym jest nauka?
Czym jest nauka?Czym jest nauka?
Czym jest nauka?
 
Dobór próby i schematy doboru próby - dobór nielosowy
Dobór próby i schematy doboru próby - dobór nielosowyDobór próby i schematy doboru próby - dobór nielosowy
Dobór próby i schematy doboru próby - dobór nielosowy
 
Czy naprawdę jesteśmy tak mądrzy i obiektywni, jak nam się wydaje?
Czy naprawdę jesteśmy tak mądrzy i obiektywni, jak nam się wydaje?Czy naprawdę jesteśmy tak mądrzy i obiektywni, jak nam się wydaje?
Czy naprawdę jesteśmy tak mądrzy i obiektywni, jak nam się wydaje?
 
Jak przygotować dobrą prezentację w PowerPoincie
Jak przygotować dobrą prezentację w PowerPoincieJak przygotować dobrą prezentację w PowerPoincie
Jak przygotować dobrą prezentację w PowerPoincie
 
Narzędzia dla piszących
Narzędzia dla piszącychNarzędzia dla piszących
Narzędzia dla piszących
 
Praca z tabelami
Praca z tabelamiPraca z tabelami
Praca z tabelami
 
Sekcje, nagłówki, stopki i kolumny
Sekcje, nagłówki, stopki i kolumnySekcje, nagłówki, stopki i kolumny
Sekcje, nagłówki, stopki i kolumny
 

Teoria sprawiedliwości

  • 1. Teoria sprawiedliwości Przegląd problematyki Sprawiedliwość a pierwszeństwo Opodatkowanie progresywne (na podst. H. Peyton Young „Sprawiedliwy podział”) Wprowadzenie do teorii wyboru społecznego 7 czerwca 2010
  • 3. Fair: equitably, honestly, impartially, justly, according to rule
  • 4. Podział wspólnej własności Gdy Birhorowie zakończą polowanie na małpy, a wódz ofiaruje nieco pieczonego mięsa duchom dżungli, wnętrzności, ogony i stopy małp dzielone są równo między mężczyzn i kobiety, którzy polowali z pałkami. Każdy mężczyzna, który polował z siecią, otrzymuje także jedną tylną nogę. Podobnie, tylne nogi otrzymują dwaj naganiacze, zaś udziałem wodza jest kark oraz połowa szynki każdego z zabitych zwierząt, niezależnie od jego udziału jako myśliwego. Jeśli zostawało jeszcze jakieś mięso, dzielono je równo między uczestników polowania, z tym, że i wódz dostawał coś z tego (Coon, 1971)
  • 5. Podział wspólnej własności Częstotliwości radiowe i orbity geostacjonarne są ograniczonymi zasobami naturalnymi (…), muszą być wykorzystywane w sposób efektywny i ekonomiczny (…), tak, aby państwa mogły mieć sprawiedliwy dostęp do obu tych dóbr (…) z uwzględnieniem ich potrzeb oraz posiadanych przez nie środków technicznych Art. 33 Międzynarodowej Konwencji Telekomunikacyjnej z 1965 roku
  • 6. Konferencja Prawa Morza (1973) Dna oceanów stanowią wspólne dziedzictwo całej ludzkości, do której prawo mają wszystkie państwa. Jeden dzieli, drugi wybiera Ubiegający się o wydobycie musi wskazać dwie lokalizacje, z których jedną wybiera dla siebie Przedsiębiorstwo.
  • 8.
  • 9. Co się składa na alokację?
  • 13. Nowak. 33 lata. Brak innych problemów zdrowotnych. Czeka od 2 miesięcy Kowalski. 62 lata. Zaawansowana cukrzyca. Czeka od 2 lat (może nie przeżyć kolejnego dializowania) Który powinien otrzymać nerkę? Efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów czy ograniczenie długotrwałego cierpienia?
  • 14. Iksiński i Zetowski są spadkobiercami pola. Według jednego dokumentu Iksiński ma dostać całe pole, według innego, Zetowski otrzymuje jego wschodnią część. Jaka część pola powinna przypaść Iksińskiemu, a jaka – Zetowskiemu?
  • 15. Topolewo i Świerklany chcą zbudować wspólną spalarnię śmieci za 1 mln zł. Gdyby gminy zdecydowały się na własne spalarnie, Topolewo wydało by 700 tys., a Świerklany – 400 tys. Topolewo produkuje trzy razy więcej śmieci niż Świerklany. W jaki sposób powinny być podzielone koszty spalarni?
  • 17. Jak dystrybuować dobra niepodzielne?
  • 18. Metody dystrybucji dóbr niepodzielnych
  • 19.
  • 20.
  • 21. Przyznawanie licencji lokalnym operatorom telefonicznym w USA
  • 22.
  • 23. Wymienianie się cennym obrazem przez spadkobierców
  • 24.
  • 25.
  • 26.
  • 27.
  • 28. Priorytety kryteriów mobilizacyjnych wśród żołnierzy stacjonujących w marcu 1944 w regionie Centralnego Pacyfiku (5115 odpowiedzi)
  • 29. System punktowyżołnierze, którzy mieli 85 punktów lub więcej, byli demobilizowani jako pierwsi
  • 30. Punktowy system przyznawania nerek w USA Współcześnie przeprowadza się w USA rocznie ponad 9000 operacji przeszczepu nerek, z których ponad 90% kończy się długookresowym sukcesem Około 14000pacjentów znajduje się na listach oczekujących na przeszczep 90 000 osób poddawanych jest długotrwałemu dializowaniu
  • 31. Kryteria listy priorytetów przyjęte przez United Network for Organ Sharing
  • 32. Charakterystyki 5 pacjentów o określonej grupie krwi służące do określenia pierwszeństwa
  • 33. Wartości punktowe 5 pacjentów przed i po tym, jak E otrzyma nerkę
  • 35. Albowiem wszyscy wrzucali z tego, co im zbywało, a ta z niedostatku swego wrzuciła wszystko, co miała, całe utrzymanie swoje Mk 12,44
  • 36. Jedynymi pewnymi rzeczami są śmierć i podatki Benjamin Franklin Podatek dochodowy jest wynalazkiem XIX-wiecznym Wprowadzenie podatku dochodowego: Lata 70. XIX wieku – Wielka Brytania 1887 - Japonia 1894 – Stany Zjednoczone
  • 37. Zasada progresji Podatek jest ściśle progresywny, jeśli wraz ze wzrostem dochodu wzrasta jego procent, który powinien być przekazany jako podatek Uzasadnienie zasady progresji: Ci, którzy zarabiają więcej powinni płacić wyższy odsetek, ponieważ łatwiej jest im zaabsorbować poniesioną stratę.
  • 38. Efektywna skala podatkowa w USA w 1988 roku
  • 39. Krzywe Lorentza dochodu przed i po opodatkowaniu dla USA w 1988 roku Podatek dochodowy nie redukuje nierówności! Wartość współczynnika Giniego po opodatkowaniu spada z 0.511 do 0,492. Dla relatywnej sytuacji najbiedniejszych 10% i najbogatszych 10% system podatkowy jest praktycznie neutralny Podatek dochodowy nie zmienia dystrybucji dochodów!
  • 40. Teoria korzyści (teoria gotowości do zapłaty) Obywatele powinni płacić podatki odpowiadające korzyściom, jakie uzyskują z usług publicznych Podatek Lindhala.Optymalny poziom ilości dobra publicznego jest to ilość q, dla której gotowość do zapłaty za kolejną jednostkędobra zsumowana po wszystkich obywatelach wyrównuje koszt krańcowy jej dostarczenia. Podatek Lindhala dla każdego obywatela równy jest iloczynowi optymalnej ilości dobra i gotowości danego obywatela do zapłaty za dodatkową jednostkę przy optymalnym poziomie ilości dobra.
  • 41. Zdolność płatnicza i zasada równych ofiar Podstawą rozdziału obciążeń powinny być nie osiągane z nich korzyści, ale zdolność do ich zapłacenia J. S. Mill
  • 42. Krańcowy koszt użyteczności Z przyczyn niezależnych od Ciebie, Twój dochód będzie wynosił… 20 000 złotych rocznie 100 000 złotych rocznie albo… Przypuśćmy, że mamy możliwość… Podniesienia niższego dochodu do 30 000 złotych Podniesienia wyższego dochodu do 110 000 złotych albo… Co wybierzesz?
  • 43. Zasada nominalnie równych ofiar Podatek oparty na zasadzie nominalnie równej ofiary. Niech t(x) będzie skalą podatkową określającą wysokość podatku jako funkcję wysokości dochodu x. Skala t(x) wyrównuje nominalne ofiary, jeśli prowadzi do takiego samego obniżenia użyteczności dla wszystkich dochodowych klas podatników, ze względu na jakąś funkcję użyteczności U(x). Zasada równych ofiar może być stosowana jako uzasadnienie dla podatku liniowego.
  • 44. Wpływ podatku liniowego na skłonność do podejmowania pracy
  • 45. Wpisy: 14 czerwca 2010, godz. 13.00-19.30, s. 42. Indeks, karta.