Eragile mekanikok

1. ERAGILE MEKANIKOAK
Unai D, Oier eta Julia

2. Hainbat eratako eragile mekanikoak
• Eragile mekanikoak deritze makina
mekanikoetan higidura eta indarra
transmititzeko erabiltzen diren pieza
higikorrei.

3. Eragile mekaniko motak
• GURPILAK: Leunak edo hordunak dira.
• ARDATZAK: Gurpiletan eta motorretan akoplatzen dira, haien noranzko
berean biratzen dira.
• UHALAK edo KATEAK: Gurpiletatik transmititzen du higidura.
• PALANKAK: Indarra handitu edo murriztu egiten du eta transmititzen du.
• MALGUKIAK: Energia metatzen dute.
• BIRADERAK: Eskuzko zenbait makinetan erabiltzen dira higitzeko.
• KREMAILERAK: Hortzak dituzten pieza luzangak dira. Gurpil horzdunak eta
beste eragile batzuk sartzen dira pieza horietan.
• Mekanismo esaten zaio hainbat eragilez osatutako multzoari.

4. GURPIL BAT

5. ENGRANAJEAK
• Engranajeak: Bi eragilez edo gehiagoz ostutako
mekanismoak dira.
• Hortzak: Irtengune batzuen bidez ahokatzen
dira elkarren artean.
• Engranajeak higidura transmititzen dute.

6. Engranajeak

7. Makina hauetan erabiltzen dira
engranajeak
Zerrenda:
1. Autoetan
2. Motorretan
3. Hegazkinetan
4. Trenetan
5. Helikopterotan…

8. ENGRANAJE SIMPLEA
• Engarnaje simple bat , gurpil hortz dunez osatuta
daude edo egon daitezke.
• Bi gurpil zuzenean akoplatzen baldinba dira,
kontrako norabidean biratzen du.
• Gurpilak kate baten bidez lotzen badira ,
noranzko berean biratzen dira.
• Gurpilak abiadura aldatu dezakete : gurpilek
hortz kopuru bera badute, abiadura berean
biratzen dira. Hortz kopuru desberdinak badute
,gurpill txikiena haundiena bainon azkarrago
biratzen da.

9. ENGRANAJE SIMPLEA

10. KREMAILERA ETA PINOI-MEKANISMOA
• Gurpilak erabiliz higidura zirkular bat transmititu
eta biraketa-abiadura alda dezakegu.
• Higidura zirkularra higidura lineal bihurtzeko
engranaje berezi bat behar da: Pinoi eta
kremailera-mekanismoa.
• Pinoiak kremailera batean akoplatzen dira.
• Pinoiak noranzko berean biratzeko,nora
kremailera noranzko bidean biratu behar du.
• kontrakontrako bidean biratzeko, kremailera
kontrako noranzko bidean biratu behar du.

11. BIZIKLETA BATEN PINOIA

12. KREMAILERAZKO TRENA

13. Martxa-Aldagailuak
• Martxa aldagailuak, ardatz baten biraketa-
abiadura aldatzeko erabiltzen dira.
• Hainbat gurpil horzdun dituzte:
• -Pinoiak dira txikienak
• -Platerrak handienak dira indar gehiago
transmititzen dutelako.
• -Katea platerrak eta pinoiak engranatzen dute.

14. Martxa-Aldagailuak

15. NOLA ERABILI BIZIKLETA
• Indarra egin pedaletan. Indarra atzeko
gurpilera doa eta bultzatzen du. Biraderak dira
mugitzen dutenak platera.

16. AMAIERA