1. Nieuwsbrief Topdiensten
Nr.3 (oktober) - 2009
Topdiensten Brabant
Voor u ligt alweer de derde nieuwsbrief van Topdiensten. Deze
uitgave is helemaal gewijd aan de bezoeken die de beide coör-
dinatoren afgelopen maand hebben gebracht aan de Brabantse
basisbibliotheken. Het doel van deze bezoeken was kennis te
maken met de basisbibliotheken en zo de wensen en vragen ten
aanzien van de Topdiensten beter in beeld te brengen.
Topdiensten on tour
Afgelopen maand hebben Ingrid Fest (coördinator Topdiensten Biblio-
theek Eindhoven) en Moniek Wegman (coördinator Topdiensten Bi-
bliotheek Midden-Brabant) twintig keer rond de tafel gezeten met me-
dewerkers van verschillende bibliotheken om over Topdiensten en de
bijbehorende producten te praten. Soms spraken we met één persoon,
soms met een groep van zes medewerkers. Maar terugkijkend waren het
allemaal boeiende gesprekken. Vaak toekomstgericht met vooral veel
vragen over de digitale ontwikkelingen. Maar af en toe ook met een nostalgische blik naar het
verleden als we bijvoorbeeld terugdachten aan het IBL van voor de bibliotheekautomatisering.
De aanvraagbriefjes die soms na een half jaar vol stempels, maar zonder boek, terugkwamen bij
de aanvragende bibliotheek. Dat gaat nu veel sneller, beter en professioneler.
De collectie en het IBL
Uit deze gespreksrondes kwam duidelijk naar voren dat het onderhou-
den van een HBO-plus collectie en het interbibliothecair leenverkeer het
hoogst worden gewaardeerd als het om Topdiensten gaat. Ook onder-
schreef men het belang van de Collectie Nederland en de rol van de
Plusbibliotheken daarin.
Zeker nu steeds meer bibliotheken hun eigen collecties meer richten op
de plaatselijke vraag is het een geruststellend idee dat er in de provin-
cie toch ook collecties op hoger niveau met minder gevraagde boeken
beschikbaar zijn voor alle klanten in Brabant. Daarbij komt nog dat het
percentage hoog opgeleide burgers nog steeds toeneemt.
Over het IBL was iedereen tevreden, maar het zou nog beter zijn als alles aan te vragen was
via Zoek & Boek en via een uniform tarief. Dus ook films, bladmuziek en de collectie die nu
via Picarta wordt aangevraagd. Aan ons de taak om ons via alle mogelijke kanalen hiervoor in
te spannen. Op landelijk niveau is er een werkgroep ingesteld die gaat onderzoeken of beide
systemen geïntegreerd kunnen worden. In deze werkgroep participeren de WSF, de universi-
teitsbibliotheken, de Koninklijke Bibliotheek en de VOB.
De vraag of de bewaarfunctie landelijk is geregeld konden we helaas (nog niet) positief be-
antwoorden. Iedere bibliotheek heeft zijn eigen afschrijfbeleid. Verder werd gesignaleerd dat
afschrijfadviezen op lastige onderwerpen zoals computers, geschiedenis en literatuur op prijs
gesteld zouden worden.
Het idee om een gastcollectioneur in te zetten om een nieuwe impuls te geven aan bepaalde
collectieonderdelen werd positief ontvangen.
2. Tentoonstellingen en activiteiten
Een aantal bibliotheken heeft interesse in draaiboeken voor HBO-plus ac-
tiviteiten vanuit Topdiensten, die plaatselijk kunnen worden uitgevoerd.
Gedacht wordt aan activiteiten rond de Kennismaand en, zoals nu, het
Darwin Jaar. Dat is handig als men zelf niet de capaciteit heeft om voor
iedere doelgroep iets te organiseren. Wel is het van belang dat de basis-
bibliotheken tijdig op de hoogte zijn van het aanbod, zodat dit meegeno-
men kan worden in de lokale programmering.
Als het gaat om tentoonstellingen in samenwerking met de Brabantcollectie zijn veel bibliothe-
ken geïnteresseerd. Thema’s als oude landkaarten, erfgoed e.d. zijn boeiend voor een groot
publiek. Met het plaatselijk archief of de heemkundekring kan er een lokaal tintje aan worden
toegevoegd. Het is wel van belang dat activiteiten en tentoonstellingen tijdloos zijn en de on-
derwerpen niet te specifiek.
Kennisbevordering
In het verleden werden er vanuit de WSF-bibliotheken wel eens scho-
lingsbijeenkomsten aangeboden over bijvoorbeeld het gebruik van da-
tabanken. Daar is nu niet veel behoefte meer aan. Wel vragen de bi-
bliotheken zich af hoe het gebruik van digitale bestanden bij de klant
gestimuleerd kan worden. Binnen WSF verband zal een marketingplan
opgesteld worden voor het promoten van bestanden uit het aanvullende pakket content.
Er is echter wel interesse in inspirerende uitwisselingsbijeenkomsten rond een bepaald thema.
Voorbeelden, die genoemd zijn, zijn de digitale collectie, E-books of een vervolg aan 23 din-
gen. Wie dit soort bijeenkomsten organiseert , is eigenlijk niet van belang. De Topdienstenbi-
bliotheken kunnen het zelf doen of de signalen doorgeven aan anderen.
Incidenteel was er wel behoefte aan een stagemogelijkheid bij een van de Topdienstbibliotheken.
Al@din
Tegenwoordig komen er veel minder Al@din vragen binnen bij de bibli-
otheken dan voorheen. Daardoor is er steeds minder routine in het be-
antwoorden van die vragen. Iedereen is het er wel over eens dat er geen
behoefte meer is aan Al@din in de huidige vorm. Wel zou het zou fijn zijn
als de vraagbemiddeling landelijk of eventueel provinciaal werd geregeld.
De Topdienstenbibliotheken zouden daar een rol in kunnen spelen. Verder
moeten antwoorden vanuit Al@din meerwaarde bieden, want de door-
sneeklant kan zelf op Internet al veel vinden. Aanvulling van een antwoord
met tekst uit een speciale databank is een voorbeeld van meerwaarde. Door de landelijke pro-
jectgroep bibliotheekinnovatie onder leiding van Bart Drenth worden alle digitale diensten zoals
Al@din geëvalueerd en er zal een voorstel komen voor het vervolg hierop.
3. Digitale etalage
We hebben verteld dat we hard aan het werk zijn voor de digitale
etalages rond de zwaartepunten onderwijs & opvoeding, design &
kunst en management & marketing. En over onze ideeën over wat
te vinden zal zijn in een dergelijke digitale etalage en wat we er
in de toekomst nog allemaal aan toe zouden kunnen voegen. Het
was goed om te merken dat onze collega’s in andere bibliotheken
meteen mogelijkheden zagen en enthousiast waren. Zeker ook over de mogelijkheid om content
in te laden in de eigen website waardoor de etalage voor hun eigen klanten heel toegankelijk te
maken is. Onlangs is met de Koninklijke Bibliotheek afgesproken dat de content, zoals opgeno-
men in hun digitale dossiers , ook toegankelijk gemaakt zal worden via de digitale etalages.
Graag willen wij jullie attenderen op de uitnodiging voor het digitaal Dommeldal congres op
30 oktober, die onlangs naar alle Brabantse bibliotheken is verstuurd. Daar zullen de Brabantse
Topdiensten een workshop over de digitale etalages verzorgen.
Nieuwsbrief
De nieuwsbrief Topdiensten wordt unaniem als positief ervaren. Dus die
houden we er in!
Tot slot
Wij waarderen het zeer dat nagenoeg alle Brabantse Bibliotheken zo snel en
positief hebben gereageerd op ons verzoek om langs te komen. Hopelijk heb-
ben de bibliotheken door dit rondje en door de sinds dit jaar verschijnende
nieuwsbrief meer zicht gekregen op de producten, die door de Topdiensten
geleverd worden.
Uiteraard zullen wij de geleverde input zoveel mogelijk verwerken in het jaar-
plan 2010 en de komende nieuwsbrieven.
De gezichten en namen, die bij de Topdiensten horen, zij nu bij de contact-
personen bekend. Daardoor hopen we dat we nog beter zichtbaar zijn bin-
nen het netwerk. En dat men ons weet te vinden wanneer er vragen zijn:
topdienstenmb@bibliotheekmb.nl.