Art's column in Busines

1. BIZ SOLUTION
BUSINESS & ETHICS
ดร. ณัฐวุฒิ พิมพา
ผูอํานวยการหลักสูตรปริญญาตรี
สาขาธุรกิจระหวางประเทศ
มหาวิทยลัยอารเอ็มไอที
ประเทศออสเตรเลย (RMIT University)
ี
“นวัตกรรมในองคกร” นั่นหมายถึง สรางสิ่งใหม
คิดใหม ทําใหม เพือพัฒนาองคกรโดยอาศัยความ
่
คิดสรางสรรคของทรัพยากรทีมอยูเปนสวนสําคัญ
่ ี 
โดยนวตกรรมทนามาใชจะตองชวยใหการทางานได
ั ี่ ํ     ํ
ผลดีมีประสิทธิภาพและ
แรงตานของผูบริโภค
ตอวิคตอเรียซีเครท
การคาระหวางประเทศเปนกิจกรรมหลักของสังคมโลก และเราเชือวามีสวนในการเสร�มสรางความ
่ 
มันคงทางสังคมและเศรษฐกิจ ความเปนอยู และคุณภาพชีวตตอประชาคมโลก เราคงปฏิเสธไมไดวา
่ � 
ในภาพของธุรกิจระหวางประเทศนั้น บรรษัทขามชาติ เปนกงลอหลักที่ขับดันใหเกิดกิจกรรมการคา
ระหวางประเทศ และเสร�มสรางการเติบโตในทางเศรษฐกิจและสังคมในระดับนานาประเทศอยางตอ
เนื่อง นับจากอดีตสูปจจ�บัน
สาเหตุหลักที่บรรษัทขามชาติสยายปกทาง และวิธีการในการไดมาซึ่งทรัพยากรในการผลิต ผูบริโภคและสถาบันทางสังคมในนานาประเทศ
การคาไปยงนานาประเทศ กคงจะเปนสองดานหลก
 ั ็   ั ของตน ลวนผนึกกําลังตอตานการกระทําของบรรษัทขาม
คือ เพื่อขยายฐานการผลิตและขยายตลาด ในสวน ในโลกแหงการคาระหวางประเทศยุคปจจุบัน ชาติที่ขาดการเนนเรื่องจริยธรรมในการทําธุรกิจ
ของการผลตนนสาเหตหลกททาใหบรรษทขามชาติ
ิ ั้ ุ ั ี่ ํ  ั  ผูบริโภคและกลุมเฝาระวังทางสังคมหลายกลุม เมื่ อ ต  น ป  ที่ ผ  า นมาสํ า นั ก ข  า วรอยเตอร  ไ ด 
มุงหาแหลงทรัพยากรทองถิ่นในประเทศตางๆ ก็คือ ทั่วโลก ลวนจับตามองพฤติกรรมและวิถีแหงการ รายงานขาวที่นาสนใจวา บรรษัทที่ผลิตชุดชั้นใน
การสรางขอไดเปรียบในเชิงราคา (ราคาถูก) และ สรรหาทรัพยากรเพื่อการผลิตของบรรษัทขามชาติ ชื่อดังกองโลกอยางวิคตอเรีย ซีเครท (Victoria’
เชิงคุณภาพ (สินคาโดดดน) ดังนั้นกระบวนการ ในหลากประเทศทั่ ว โลก เพราะเราเรี ย นรู  ถึ ง Secret) นั้นมีสวนเกี่ยวของกับ การใชแรงงานเด็ก
เสาะแสวงหาตลาดเพอทรพยากรและการขายสนคา
ื่ ั ิ  พฤติกรรมอันเห็นแกตัวของหลายบรรษัทขามชาติ อย  า งผิ ด กฎหมายในประเทศเบอร  กิ น า ฟาโซ
จึ ง เป น พฤติ ก รรมที่ บ รรษั ท ข า มชาติ จํ า เป น ต อ ง ในอดีต ดังนันกระบวนการแสวงหาทรัพยากรในการ
้ (Burkina Faso) ซึ่งตั้งอยูในทวีปแอฟริกาตะวันตก
ปฏิบตอยางไมสามารถหลีกเลียงได ความเห็นแกตว
ั ิ ่ ั ผลตอนไมโปรงใส และไมเ ปนธรรม จงเปนสงทกลม
ิ ั    ึ  ิ่ ี่ ุ ผูสื่อขาวรอยเตอรพบวา เด็กผูหญิงจํานวนมากที่
130 | MAY 2012

2. ทํางานในไรฝายทีเ่ ปนผูจดจําหนายฝายใหกบบริษท
 ั ั ั เราเคยได  ยิ น เรื่ อ งเหล  า นี้ ม ากมายจากบรรษั ท บรรษั ทข า มชาติ เ หล า นี้ เราจะมองเห็ น สั จ ธรรม
วิคตอเรียซีเครทนั้น โดนบังคับใหทํางานลวงเวลา ขามชาติ ดังที่ผลิตสินคาสิ่งทอและเครื่องนุงหมชื่อ ของธุ ร กิ จ ที่ ว  า ปลาใหญ กิ น ปลาเล็ ก ยั ง คงเป น
ขาดการสนับสนุนใหไดรบการศึกษาพืนฐาน รวมไป
ั ้ ดั ง มากมาย ตั้ ง แต เ มื่ อ ยี่ สิ บ ป ที่ ผ  า นมา แต ท ว า เรื่ อ งจริ ง เสมอ การสร า งผลประโยชน ท างธุ ร กิ จ
ถึงการทํารายรางกายเด็กๆ ที่ไมสามารถตื่นไปเก็บ สถานการณก็ยังคงไมเปลี่ยนแปลง ทําไม? ใครอยู จากการกดขี่แรงงานเพื่อนมนุษยผูดอยกวา บังคับ
ฝายตามเวลาที่ทางโรงงานกําหนด เบื้องหลังเรื่องเหลานี้? และทําอยางไรถึงจะเกิด ขู  เ ข็ ญ ให ผู  ไ ร ท างเลื อ กมาเป น ส ว นหนึ่ ง ของ
พฤติกรรมอันนาอดสูเหลานี้เปนสิ่งที่สวนทาง การเปลี่ยนแปลง? กระบวนการผลิตสินคาเปนการกระทําที่นาละอาย
กบภาพลกษณของสนคาทระบวา ตนเปนผผลตสน
ั ั  ิ  ี่ ุ   ู ิ ิ ในกระบวนการทางเศรษฐกิจระหวางประเทศ ใจ และผิดศีลธรรมทางธุรกิจอยางแนนอน
คาออรแกนิกส และสินคาทีเ่ นนรูปลักษณความงาม ที่เราเรียกวา โลกาภิวัตนทางการผลิต (Globalisa- ผลลัพธทเี่ กิดขึนของสินคายีหอนีในตลาดโลกก็
้ ่  ้
เซ็กซี่ของนางแบบบนเวทีการเดินแบบของสินคาที่ tion of Market) นั้น มีปจจัยผลักและปจจัยดัน คอ ปฏกรยาและแรงตานจากผบรโภค และสอมวลชน
ื ิ ิ  ู ิ ื่
ไดรับเสียงฮือฮาจากหนุมสาวผูทันสมัย ทวา ใครจะ (push and pull factors) ภายในและนอกประเทศ ทัวโลก แรงขับเหลานีทาใหผผลิตชุดชันในวิคทอเรีย-
่ ้ ํ ู ้
รู  ว  า จริ ง ๆ นั้ น เบื้ อ งหลั ง ของฝ า ยออร แ กนิ ก ส นั้ น ที่ทําใหเหลาบรรษัทขามชาติทั้งหลาย ลวนมุงสู ซีเครท จําเปนตองประกาศตรวจสอบกระบวนการ
แปดเปอนไปดวยคราบนํ้าตา และการใชแรงงาน กระบวนการแสวงหา และใชทรัพยากรการผลิต จัดซือฝายและการจัดการเกียวกับแรงงาน และการ
้ ่
ทาสของเด็กนอยชาวเบอรกินาฟาโซ ที่สําคัญกวา ในราคาตํา และสามารถผลิตไดในจํานวนมาก ความ
่ จางงานของพนักงานของคูคาในประเทศเบอรกินา
นัน บริษทวิคตอเรียซีเครทมักอางอิงถึงหลักการ การ
้ ั สามารถที่จะทําใหบรรษัทขามชาติ เชน วิคตอเรีย- ฟาโซ และไดออกมาใหสัญญาเปนมั่นวา บรรษัท
คาแบบยุติธรรม (Fair Trade) โดยเนนวา ฝายที่ใช ซีเครท ไดผลประโยชนสูงสุดก็คือ จายนอยใหกับ จะมีการเปลี่ยนแปลงในกรณีที่กระบวนการจัดซื้อ
ในการผลตชดชนในสตรนนเปนสนคาทสรางรายได
ิ ุ ั้ ี ั้  ิ  ี่  แรงงานทองถิ่นเพื่อประหยัดตนทุนทางการผลิต ฝายนั้นเกี่ยวของกับการใชแรงงานเด็ก การขาด
อยางเปนธรรมใหกบชาวไรฝายในประเทศทียากจน
ั  ่ แลวสินคาที่นํามาขายในตลาดตางๆ ทั่วโลกนั้น กระบวนการในการดูแลคุณภาพชีวิตของแรงงาน
ผบรโภคทวโลกจงเกดคาถามวาอะไรคอ การคาแบบ
ู ิ ั่ ึ ิ ํ  ื  จัดไดวาราคาสูงเมื่อเทียบกับคูแขงในทองถิ่น แต ในไรฝาย รวมไปถึง การละเมิดสิทธิมนุษยชนของ
ยุติธรรม ในการทําธุรกิจของบรรษัทแหงนี้ ดวยความสามารถในทางการแขงขันทางตนทุน แรงงานเด็กโดยโรงงานคูคา 
จากการสัมภาษณเจาะลึกของรอยเตอรยัง การตลาด และการจัดการการขนสง ทําใหสินคา หากเรามองย อ นกลั บ ไปในป 2009 กลุ  ม
พบวา หลายๆ บริษัทที่เกี่ยวของกับการคาฝายใน จากบรรษัทขามชาติมักจะประสบความสําเร็จใน ผู  บ ริ โ ภคในอเมริ ก าก็ เ คยประท ว งสิ น ค า จาก
ประเทศกาลงพฒนาในแอฟรกานน ยงขาดการดแล
ํ ั ั ิ ั้ ั ู ระบบธุรกิจระหวางประเทศ วิคตอเรียซีเครท โดยกลุมผูประทวงกลาวหาวา
สวัสดิการและการดูแลเด็กนอยที่ทํางานในไรฝาย ผู  บ ริ โ ภค สื่ อ มวลชน และกลุ  ม เฝ า ระวั ง ผูผลิตสินคามีสวนในการสนับสนุนรัฐบาลศรีลังกา
เชน ไมมีการปองกันสุขภาพ ไมมีการดูแลชวยเหลือ ทางสังคม จําเปนที่จะตองแสดงพลังในการตอตาน ตอการมีสวนรวมในกาตอสูกับกลุมชาวทมิฬใน
ในเรื่องของสวัสดิการ และเวลาในการทํางานที่ สินคา หรือบรรษัททีขาดหลักคุณธรรมในการทําการ
่ ศรีลังกา และผูบริโภคชาวอเมริกันที่รัก “ความเปน
เหมาะสมของเด็กๆ เหลานี้ ที่สําคัญที่สุด กลุมผู คา เนื่องจากการสนับสนุนกลุมบรรษัทขามชาติที่ ธรรม” ควรตรึ ก ตรองอย  า งรอบคอบก  อ นการ
บริโภคทั่วโลกตางสงสัยวา ทําไมเหลาบรรษัทขาม ตั ก ตวงผลประโยชน นั้ น นั บ ได ว  า เป น การสนั บ - ซือสินคาของบริษทใดๆ ก็ตามทีทาการคากับรัฐบาล
้ ั ่ ํ
ชาติทั้งหลายถึงไมรับรู หรือรูสึกผิดตอการเอารัด สนุ น อาชญากรรมในทางอ อ ม หากเรามองถึ ง ศรลงกา ประเดนเชนนี้ อาจโดนมองขามโดยบรรษท
ี ั ็   ั
เอาเปรียบแรงงานยากจนในประเทศกําลังพัฒนา กระบวนการที่ไดมาซึ่งวัตถุดิบ แรงงาน และทุนของ ขามชาติหลายแหง ดวยความรูเทาไมถึงการณ
ต อ เหตุ ก ารณ ท างการเมื อ งภายในประเทศของ
ประเทศคูคา การบอยคอตของกลุมผูบริโภคใน
สหรั ฐ อเมริ ก า ทํ า ให บ ริ ษั ทวิ คตอเรี ย ซี เ ครทต อ ง
ทบทวนกระบวนการผลิตและสรรหาสินคา รวมไป
ถึ ง การจั ด การด า นความสั ม พั น ธ กั บ รั ฐ บาลของ
ประเทศที่เลือกเปนแหลงในการผลิตสินคาของตน
จากตัวอยางของบริษัท วิคตอเรียซีเครท และ
ผลจากแรงตานโดยพลังผูบริโภคและสื่อมวลชน
นานาชาตินั้น เปนบทเรียนสําคัญในการทําธุรกิจ
ระหวางประเทศวา ความลับไมมีในโลกแหงธุรกิจ
และบรรษัทขามชาติในยุคปจจุบันจําเปนตองเนน
ความถูกตอง และโปรงใสในการทําธุรกิจ เนื่องจาก
พลงของผบรโภคสามารถหมน และพลกดานมดทาง
ั ู ิ ุ ิ  ื
ธุ ร กิ จ ของกลุ  ม บรรษั ท ข า มชาติ ไ ด ไ ม ม ากก็ น  อ ย
บรรษัทขามชาติที่ขาดการตระหนักถึงจริยธรรมใน
การทําธุรกิจ ก็จะตองไดรับผลแหง “กรรม” ในทาง
ใดทางหนึ่ง อยางหลีกเลี่ยงมิได
MAY 2012 | 131