‫فرآیند‬‫کار‬‫در‬‫مراکز‬‫صنعتی‬‫در‬‫سطح‬‫دنیا‬‫و‬‫کشور‬‫ما‬‫شامل‬‫طراحی‬
،‫،ساخت،مونتاژ‬‫انواع‬‫قطعات‬‫ومجموعه‬‫ها‬‫میباشد‬.‫فعالیت‬‫در‬‫شاخه‬‫های‬‫مختلف‬
‫صنعت‬‫از‬‫جمله‬‫صنعت‬‫خودرو‬‫ما‬‫را‬‫برآن‬‫می‬‫دارد‬‫که‬‫دانش‬‫طراحی‬‫را‬‫مورد‬
‫مطالعات‬‫پی‬‫گیر‬‫و‬‫بروز‬‫قرار‬‫دهیم‬.‫بدون‬‫شک‬‫این‬‫مباحث‬‫باعث‬‫باز‬‫شدن‬‫در‬‫ه‬‫ای‬
‫جدیدی‬‫از‬‫این‬‫دانش‬‫مهم‬‫برای‬‫کارشناسان‬‫درگیر‬‫در‬‫صنایع‬‫مختلف‬‫خواهد‬‫بود‬.‫با‬
‫گذشت‬‫زمان‬‫و‬‫تجربه‬‫روز‬‫افزون‬‫در‬‫این‬‫دانش‬‫نکات‬‫جدید‬‫و‬‫قابل‬‫تاملی‬‫برای‬‫م‬‫طالعه‬
‫به‬‫چشم‬‫می‬‫خورد‬‫که‬‫در‬‫زمان‬‫فعلی‬‫و‬‫بر‬‫حسب‬‫نیاز‬‫مبحث‬‫قرارها‬‫مورد‬‫مطا‬‫لعه‬
‫قرار‬‫می‬‫گیرد‬.

‫در‬‫ابتدای‬‫این‬‫بحث‬‫تو‬‫ضیحاتی‬‫هر‬‫چند‬‫مقدماتی‬‫و‬‫اولیه‬‫خدمت‬‫دوستان‬‫عرض‬
‫می‬‫شود‬.‫جیگ‬‫ها‬‫ابزاری‬‫دقیق‬‫هستند‬‫که‬‫وظیفه‬‫قرار‬‫سریع‬‫و‬‫مناسب‬‫قطعه‬‫ک‬‫ار‬‫بدون‬
‫حرکت‬‫در‬‫حین‬‫کار‬‫را‬‫بر‬‫عهده‬‫دارند‬.‫ساختارجیگها‬‫از‬‫ابزاری‬‫دقیق‬‫بهره‬‫میبر‬‫ند‬‫و‬
‫در‬‫شروع‬،‫طراحی‬‫نیاز‬‫به‬‫اطالعات‬‫مقدماتی‬‫و‬‫دقیق‬‫دارند‬‫وهمینطور‬‫انواع‬‫مختلف‬‫ی‬
‫دارند‬‫مانندجیگهای‬‫کنترل،جوش،مونتاژ،جیگهای‬‫حمل‬‫اطاق‬‫و‬‫نگهدارنده‬.‫این‬
‫ابزاردر‬‫انجام‬‫وظیفه‬‫خود‬‫باید‬‫مانع‬‫دفرمگی‬‫و‬‫فشار‬‫نا‬‫متعارف‬‫گردند‬‫و‬‫فقط‬‫باعث‬
‫فیکس‬‫شدن‬‫قطعه‬‫یا‬‫مجموعه‬‫در‬‫حالت‬‫مونتاژدرفضا‬‫گردند‬.‫با‬‫توجه‬‫به‬‫نیاز‬‫ط‬‫راحان‬
‫انواع‬‫جیگ‬‫به‬‫نقاطی‬‫جهت‬،‫قرار‬‫این‬‫نقاط‬‫با‬‫دقت‬‫خاصی‬‫توسط‬‫تیم‬‫طراحان‬‫مر‬‫اکز‬
‫صنعتی‬‫تعیین‬‫می‬‫گردد‬.

‫طراحان‬‫قطعات‬‫و‬‫مجموعه‬‫ها‬‫نیز‬‫چنین‬‫نیاز‬‫هایی‬‫را‬‫مد‬‫نظر‬‫دارند‬‫و‬‫در‬‫قطعات‬
‫ایجاد‬‫میکنند‬.‫پس‬‫هر‬‫دو‬‫فرآیند‬‫طراحی‬‫فیکسچر‬‫وقطعه‬‫نیاز‬‫های‬‫خود‬‫را‬‫دارند‬‫و‬
‫کامال‬‫با‬‫هم‬‫در‬‫ارتباط‬‫هستند‬.‫یک‬‫قطعه‬‫باید‬‫به‬‫جهت‬‫طراحی‬‫نقاط‬‫کنترلی‬‫ش‬‫رایط‬
‫ذیل‬‫را‬‫دارا‬،‫باشد،کارا‬‫قابلیت‬‫تعمیرو‬‫نگهداری‬‫و‬‫تکرار‬‫پذیری،سازگار‬‫با‬‫ن‬‫ظرات‬
‫سازنده‬‫و‬‫کاربر‬‫،سازگار‬‫با‬‫مراجع‬‫استانداردهمراه‬‫با‬‫کاهش‬‫هزینه‬‫ها‬‫و‬‫تعداد‬
‫اجزاء‬.‫مسلما‬‫این‬‫نقاط‬‫درمناطق‬‫بحرانی‬‫قطعه‬‫قرار‬‫میگیرند‬.

.‫این‬‫نقاط‬‫به‬‫جهت‬‫مفهوم‬‫کیفی‬‫باید‬‫بعنوان‬‫یک‬‫موقعیت‬‫که‬‫به‬‫آسانی‬‫قابل‬‫ان‬‫دازه‬‫گیری‬‫و‬
‫تنظیم‬‫باشد‬‫در‬‫طول‬‫عملکرد‬‫باید‬‫ثابت‬‫باشد‬‫در‬‫دقت‬‫و‬‫حرکت‬‫مختصات‬‫آن‬‫دچار‬‫تغییر‬
‫نشود‬‫نقاطی‬‫برای‬‫تنظیم‬‫در‬‫همه‬‫مراحل‬‫کار‬‫چه‬‫زمان‬‫طراحی‬‫چه‬‫زمان‬‫ساخت‬‫قطعه‬‫و‬
‫اسمبل‬‫و‬‫نهایتا‬‫ساخت‬‫محصول‬‫منظور‬‫گردد‬.‫این‬‫نقاط‬‫به‬‫جهت‬‫مفهوم‬‫کمیتی‬‫باید‬‫به‬‫شکل‬
‫سه‬‫نقطه‬‫در‬‫سطوح‬‫بزرگ‬‫،دو‬‫نقطه‬‫در‬‫سطوحی‬‫با‬‫نصف‬‫این‬‫مساحت‬‫و‬‫یک‬‫نقطه‬‫د‬‫ر‬
‫سطوح‬‫کوچک‬‫منظور‬‫گردد‬‫مطمئنا‬‫نقاطی‬‫جهت‬‫جلوگیری‬‫از‬‫چرخش،فشار‬‫نیز‬‫میت‬‫واند‬
‫به‬‫آن‬‫اضافه‬‫گردد‬.

‫در‬‫کل‬‫این‬‫نقاط‬‫به‬‫قرار‬‫های‬‫نقطه‬‫ای‬‫و‬‫سطحی‬‫تقسیم‬‫میگردد‬‫که‬‫در‬‫این‬‫جا‬‫تالش‬
‫گردیده‬‫تا‬‫توضیحی‬‫ساده‬‫وکارا‬‫برای‬‫عالقمندان‬‫انجام‬‫گیرد‬‫بدیهی‬‫است‬‫این‬‫مقا‬‫له‬‫دارای‬
‫نقص‬‫و‬‫کاستی‬‫هایی‬‫نیز‬‫هست‬‫که‬‫بدلیل‬‫کمبود‬‫منابع‬‫اطالعاتی‬‫معتبر‬‫و‬‫برو‬‫ز‬‫قابل‬‫پیش‬
‫بینی‬‫است‬‫لذا‬‫صاحب‬‫نظران‬‫و‬‫دوستان‬‫همکار‬‫میتوانند‬‫با‬‫یادآوری‬‫مطالب‬‫در‬‫بوج‬‫ود‬
‫آمدن‬‫مستندی‬‫جامع‬‫بنده‬‫را‬‫یاری‬‫دهند‬.

‫آوری‬ ‫یاد‬:‫قطعه‬ ‫مهار‬ ‫نحوه‬(‫قطعه‬ ‫دهي‬ ‫موقعیت‬)‫خالصه‬ ‫صورت‬ ‫به‬:
•‫داراي‬ ‫قطعه‬ ‫هر‬6‫محور‬ ‫راستای‬ ‫در‬ ‫حرکت‬ ‫آزادی‬ ‫درجه‬ ‫سه‬ ‫میباشد‬ ‫فضا‬ ‫در‬ ‫آزادي‬ ‫درجه‬x, y,
z‫محورهای‬ ‫حول‬ ‫دوران‬ ‫آزادی‬ ‫درجه‬ ‫سه‬ ‫و‬x, y ,z.‫برای‬locating‫اساس‬ ‫بر‬ ‫مناسب‬(‫نقطه‬
‫مبنا‬)ref‫نح‬ ‫ما‬ ‫مبحث‬ ‫اما‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫متفاوتی‬ ‫های‬ ‫تئوری‬ ‫کنترلی‬ ‫و‬ ‫مونتاژ‬ ‫های‬ ‫فیکسچر‬ ‫در‬‫وه‬
‫و‬ ‫خصوصیات‬ ، ‫،وضعیت‬ ‫شرایط‬ ‫پیرامون‬ ‫توضیح‬ ‫بلکه‬ ‫بود‬ ‫نخواهد‬ ‫ها‬ ‫مجموعه‬ ‫و‬ ‫قطعات‬ ‫مهار‬
‫آنها‬ ‫از‬ ‫ها‬ ‫مجموعه‬ ‫و‬ ‫قطعات‬ ‫صحیح‬ ‫استقرار‬ ‫جهت‬ ‫داریم‬ ‫قصد‬ ‫ما‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫نقاطی‬ ‫سقم‬ ‫صحت‬
‫کنیم‬ ‫استفاده‬‫باشند‬ ‫سوراخ‬ ‫یا‬ ‫سطح‬ ‫نقاط‬ ‫این‬ ‫است‬ ‫ممکن‬ ‫حال‬.‫پروسه‬ ‫در‬ ‫را‬ ‫آنها‬ ‫نام‬ ‫اصطاحا‬ ‫که‬
‫ایم‬ ‫شنیده‬ ‫زیاد‬ ‫طراحی‬.‫منظور‬ ‫بله‬MCP, MCS‫هستند‬ ‫ها‬.‫سوراخ‬ ‫انواع‬ ‫قطعات‬ ‫در‬ ‫است‬ ‫ممکن‬ ‫البته‬
‫و‬ ‫وزن‬ ‫،کاهش‬ ‫رنگ‬ ‫خروج‬ ،‫کابل‬ ‫عبور‬ ‫مانند‬ ‫خود‬ ‫خاص‬ ‫های‬ ‫کاربرد‬ ‫با‬ ‫دیگری‬ ‫های‬.....
‫گردد‬ ‫طراحی‬ ‫نیز‬.‫طراحی‬ ‫و‬ ‫باال‬ ‫دقت‬ ‫با‬ ‫هایی‬ ‫سوراخ‬ ‫قرارها‬ ‫ولی‬
‫شد‬ ‫خواهد‬ ‫ذکر‬ ‫ادامه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫میباشند‬ ‫خاص‬.
•‫مفاهیم‬:
•MASTER CONTORL SECTION( MCS)
•MASTER CONTORL POINT’S(MCP)

‫آغاز‬‫پروسه‬‫طراحی‬‫نقاط‬MCP
‫تیم‬‫طراح‬‫که‬‫وظیفه‬‫تعیین‬‫این‬‫نقاط‬‫را‬‫عهده‬‫دار‬‫میباشد‬‫باید‬‫دو‬‫مرحله‬‫مهم‬‫را‬‫پشت‬‫سربگذارد‬.
.1‫طرح‬‫اولیه‬First draft :
‫طرح‬‫ابتدایی‬‫قرار‬‫گیری‬‫نقاط‬‫به‬‫جهت‬‫تعداد‬‫و‬‫موقعیت‬‫که‬‫اطالعات‬‫مورد‬‫نیاز‬‫برای‬‫طراحی‬jig ,c/f‫هاست‬.‫بر‬
‫اساس‬‫استاندارد‬‫و‬‫خصوصیات‬‫قطعه‬‫یا‬‫مجموعه‬‫بروی‬‫فایل‬cad data‫مورد‬‫مطالعه‬‫تیم‬‫طراحی‬‫قرار‬‫میگیرد‬.
2.‫بازنگری‬‫و‬‫تایید‬Fixed points :
‫در‬‫این‬‫مرحله‬‫تیم‬‫طراح‬‫با‬‫برگذاری‬‫جلساتی‬‫با‬‫توجه‬‫به‬‫نیاز‬‫ابزار‬‫مونتاژ‬‫و‬‫کنترل‬‫،هزینه‬‫پروژه‬‫،وضعیت‬‫خط‬
‫تولید،حرکت‬‫گانهای‬‫جوشکاری‬‫و‬....‫تایید‬‫و‬‫تثبیت‬‫این‬‫نقاط‬‫را‬‫شروع‬‫میکنند‬.‫اینها‬‫اطالعاتی‬‫است‬‫که‬‫در‬‫نقشه‬
‫های‬‫دو‬‫بعدی‬‫ذکر‬‫میگردد‬.‫مجموعه‬‫این‬‫جلسات‬‫را‬‫مرحله‬DESIGN REVIEW‫پروژه‬‫مینامند‬.
‫شرایط‬‫که‬‫باید‬‫در‬‫آرایش‬‫نقاط‬MCP‫مد‬‫نظر‬‫باشد‬.
‫موقعیت‬‫نقاط‬‫قرار‬:‫این‬‫مطلب‬‫به‬‫عملکرد‬‫قطعه‬‫یا‬‫مجموعه‬‫ارتباط‬‫مستقیم‬‫دارد‬‫و‬‫باید‬‫شرایط‬‫ذیل‬‫را‬‫دار‬‫ا‬‫باشد‬
•‫قابلیت‬‫اندازه‬‫گیری‬‫راحت‬.
•‫مناطقی‬‫که‬‫در‬‫دقت‬‫نقاط‬‫تاثیرمنفی‬‫دارد‬‫به‬‫عنوان‬‫مثال‬‫فرم‬،‫ضخامت‬‫پایین‬‫،نزدیک‬‫به‬‫لبه‬‫ها،انتخاب‬‫نشود‬.
•‫موقعیت‬‫قرارها‬‫تحت‬‫فشار‬‫نباشد‬‫تا‬‫پس‬‫از‬‫آزادی‬‫دفرمه‬‫نگردد‬‫مانند‬‫لبه‬‫هایی‬‫با‬SPRING BACK‫که‬‫در‬‫طراحی‬
‫قطعات‬‫گاهی‬‫اجتناب‬‫ناپذیر‬‫است‬.
•‫سوراخ‬‫هایی‬‫که‬‫در‬SPL‫های‬‫باالتر‬‫از‬‫دسترسی‬‫خارج‬‫نشوند‬‫و‬‫اصطالحا‬COVER‫یا‬CLOSED SECTION
‫نگردند‬.

First draft

First draft
MCP FOLDER
Revision and fixed

‫تعداد‬‫نقاط‬‫قرار‬:
•‫این‬‫نکته‬‫نیز‬‫بر‬‫اساس‬‫نیاز‬‫های‬‫مونتاژ‬‫و‬‫چک‬‫قطعه‬‫یا‬‫مجموعه‬‫تعداد‬‫قرار‬‫ها‬‫رامشخص‬‫میسازد‬.‫ولی‬‫در‬‫کل‬‫قانون‬‫ت‬‫عیین‬
‫تعداد‬‫نقاط‬‫طبق‬‫تعریف‬‫ذیل‬‫میباشد‬.
•‫قطعات‬‫یا‬‫مجموعه‬‫های‬‫بزرگ‬‫مانند‬‫ساید‬‫و‬‫کفی‬‫که‬‫احتمال‬‫اعوجاج‬‫و‬‫تابیدن‬‫دارند‬3‫نقطه‬‫قرار‬.
•‫قطعات‬‫یا‬‫مجمعه‬‫های‬‫کوچکتر‬‫مانند‬pillar‫ها‬2‫نقطه‬‫قرار‬.
•‫قطعات‬‫یا‬‫مجموعه‬‫های‬‫کوچک‬‫مانند‬‫انواع‬‫براکت‬‫ها‬‫یک‬‫سوراخ‬‫قرار‬.
•‫البته‬‫در‬‫قطعات‬‫با‬‫یک‬‫سوراخ‬‫قرار‬‫باید‬‫فکری‬‫برای‬‫چرخش‬‫پارت‬‫بر‬‫اثر‬‫نیروی‬‫جانبی‬‫نمود‬.‫البته‬‫در‬‫مواقعی‬‫ب‬‫ر‬‫اساس‬‫فرم‬
•‫قطعه‬‫یا‬‫مجموعه‬‫مانند‬‫درب‬‫موتور‬‫یا‬‫درب‬‫صندوق‬‫عقب‬‫مجبور‬‫شویم‬‫فقط‬‫از‬‫فرم‬‫و‬‫لبه‬‫استفاده‬‫کنیم‬.
‫انواع‬‫نقاط‬‫قرار‬:
•‫برای‬‫مهار‬‫و‬‫فیکس‬‫نمودن‬‫یک‬‫قطعه‬‫یا‬‫مجموعه‬‫ما‬‫معموال‬‫نیاز‬‫به‬‫دو‬‫سوراخ‬Mcp‫داریم‬‫ولی‬‫به‬‫اصطالح‬‫جنس‬‫این‬‫دو‬
‫سوراخ‬‫یکی‬‫نیست‬‫طبق‬‫استاندارد‬‫ما‬‫نیاز‬‫به‬‫یک‬‫سوراخ‬‫دایره‬‫کامل‬‫که‬‫به‬‫اصطالح‬4 way‫نامیده‬‫میشود‬‫و‬‫یک‬‫سوراخ‬slot
‫که‬2way‫معرفی‬‫میشود‬‫نیاز‬‫داریم‬.‫سوراخ‬‫اول‬‫همانطور‬‫که‬‫مشخص‬‫است‬‫حرکت‬‫قطعه‬‫در‬‫جهت‬‫های‬xyz‫و‬‫چرخش‬‫حول‬
‫دو‬‫محور‬‫مهار‬‫میکند‬‫طبق‬‫قانون‬‫مهار‬‫شش‬‫جهت‬‫چرخش‬‫حول‬‫یک‬‫جهت‬x‫یا‬y‫ازاد‬‫میماند‬‫که‬‫بوسیله‬‫سوراخ‬slot‫مهار‬
‫میگردد‬.‫البته‬‫میتوان‬‫سوراخ‬‫های‬slot‫را‬‫دایره‬‫نیز‬‫در‬‫نظر‬‫گرفت‬‫و‬‫از‬‫پین‬‫های‬
•Diamond‫استفاده‬‫نمود‬‫که‬‫به‬‫جهت‬‫اقتصادی‬‫و‬‫راحتی‬‫مونتاژ‬‫توصیه‬‫نمیگردد‬.
4 way
2 way

‫بعدی‬ ‫دو‬ ‫های‬ ‫نقشه‬ ‫در‬ ‫ثبت‬ ‫و‬ ‫ابتدایی‬ ‫مراحل‬ ‫طی‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫ها‬ ‫قرار‬ ‫نمونه‬
4 WAY OR ( H )
2 WAY OR (h)

‫قرار‬ ‫شد‬ ‫اشاره‬ ‫قبل‬ ‫صفحه‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫همانطور‬4WAY‫عالمت‬ ‫با‬ ‫اصلی‬ ‫قرار‬ ‫را‬H((main location‫قرار‬ ‫و‬2WAY‫قرار‬ ‫را‬
‫با‬ ‫فرعی‬(auxiliary location) h‫گردند‬ ‫می‬ ‫معرفی‬.
‫موضوع‬ ‫دو‬ ‫پایان‬ ‫در‬‫مهم‬ ‫بسیار‬‫قرار‬ ‫نقاط‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫باشد‬ ‫طراح‬ ‫تیم‬ ‫نظر‬ ‫مد‬ ‫همیشه‬ ‫باید‬ ‫که‬MCP‫بعدی‬ ‫مراحل‬ ‫و‬ ‫قطعات‬ ‫در‬
‫اصطالح‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫مونتاژ‬SPL‫ضروری‬ ‫مواقع‬ ‫در‬ ‫جز‬ ‫نکند‬ ‫تغییر‬ ‫و‬ ‫باشند‬ ‫سازگار‬ ‫هم‬ ‫با‬ ‫باالتر‬ ‫های‬.
‫شد‬ ‫با‬ ‫شده‬ ‫بینی‬ ‫پیش‬ ‫های‬ ‫قرار‬ ‫مجدد‬ ‫بازنگری‬ ‫همراه‬ ‫باید‬ ‫قطعات‬ ‫طرح‬ ‫در‬ ‫تغییر‬ ‫گونه‬ ‫هر‬ ‫همچنین‬.

‫توضیح‬‫مفاهیم‬:
‫وقتی‬‫بحث‬‫مهار‬‫و‬‫فیکس‬‫کردن‬‫قطعات‬‫یا‬‫مجموعه‬‫ها‬‫پیش‬‫میآید‬‫مبحث‬‫بعدی‬‫و‬‫مهم‬‫بهمراه‬‫سوراخ‬‫های‬‫قرار‬‫پر‬‫کردن‬‫ن‬‫قاط‬
‫زیر‬‫مناطق‬‫حساس‬‫و‬‫مهم‬‫قطعه‬‫میباشد‬.‫بنابراین‬‫به‬‫زبان‬‫ساده‬‫وقتی‬‫میخواهیم‬‫یک‬‫قطعه‬‫را‬‫در‬‫فضا‬‫در‬‫حالت‬‫منطبق‬‫ب‬‫ا‬
‫وضعیت‬‫مونتاژ‬‫نگه‬‫داریم‬‫حال‬‫یا‬‫برای‬‫مونتاژ‬‫یا‬‫برای‬‫چک‬‫و‬‫کنترل‬‫اول‬‫باید‬‫موقعیت‬‫قرار‬‫گیری‬‫دقیق‬((MCP‫را‬‫گرفته‬‫و‬
‫سپس‬‫قطعه‬‫را‬‫با‬‫گرفتن‬‫زیر‬‫سطح‬‫و‬‫کلمپ‬‫کردن‬‫آنها‬(MCS)‫فیکس‬‫و‬‫اصطالحا‬STABEL‫نمود‬.
‫نحوه‬‫گرفتن‬MCS:
•‫این‬‫پروسه‬‫پس‬‫از‬‫مشخص‬‫شدن‬‫جایگاه‬‫های‬‫قرار‬‫از‬‫زیر‬‫سطح‬‫بوسیله‬‫ابزار‬LOCATOR OR GAUGE‫مهار‬‫و‬‫بوسیله‬
‫ابزار‬‫دیگری‬‫گرفته‬‫می‬‫شود‬((CLAMP.
•‫فاصله‬LOCATOR‫با‬‫سطح‬‫ورق‬‫قطعه‬‫صفر‬‫و‬‫فاصله‬‫سرکلمپی‬‫با‬‫سطح‬‫ورق‬0.06 t‫نسبت‬‫به‬OFFSET‫از‬‫فرم‬‫ورق‬
‫میباشد‬‫تا‬‫نیروی‬‫سر‬‫کلمپی‬‫باعث‬‫له‬‫شدگی‬‫و‬‫دفرمگی‬‫سطح‬‫نشود‬.

‫چگونگی‬‫آرایش‬MCS:
‫نحوه‬‫چیدمان‬‫نقاط‬‫قرار‬‫سطحی‬‫همانطور‬‫که‬‫ذکر‬‫شد‬‫بر‬‫اساس‬‫بهترین‬‫نقاطی‬‫که‬‫منجر‬‫به‬Stable‫بهتر‬‫قطعات‬‫و‬‫مجوعه‬
‫ها‬‫میشود‬‫انتخاب‬‫میگردد‬‫و‬‫حداقل‬‫سه‬‫نقطه‬‫میباشد‬‫که‬‫میتواند‬‫بر‬‫اساس‬‫ضرورت‬‫و‬‫فرم‬‫قطعات‬‫بیشتر‬‫هم‬‫در‬‫نظر‬‫گ‬‫رفته‬
‫شود‬.‫الزم‬‫به‬‫ذکر‬‫است‬‫یکی‬‫از‬‫تاثیر‬‫گذارترین‬‫عوامل‬‫در‬‫نحوه‬‫چیدمان‬‫و‬‫تعداد‬MCS‫ها‬‫دسترسی‬‫گان‬‫می‬‫باشد‬.‫که‬‫پس‬‫از‬
Simulation(‫شبیه‬‫سازی‬‫حرکت‬)Gun‫ها‬‫پایه‬‫هایی‬‫که‬‫طراحی‬‫شده‬‫مانع‬‫حرکت‬‫گانها‬‫برای‬‫پروسه‬‫جوشکاری‬‫باشد‬.‫که‬‫ب‬‫ا‬
‫کنترل‬‫توسط‬‫تیم‬‫طراحی‬‫باید‬‫اصالح‬‫شود‬.‫در‬‫مجموع‬‫یک‬‫طراحی‬‫مناسب‬‫به‬‫شکلی‬‫است‬‫که‬‫نه‬‫تعداد‬‫نقط‬‫کم‬‫در‬‫نظر‬‫گ‬‫رفته‬
‫شود‬‫نه‬‫زیاد‬.
•‫در‬ ‫نمایش‬ ‫نحوه‬cad data‫میباشد‬ ‫فوق‬ ‫تصویر‬ ‫مطابق‬ ‫نیز‬.

‫تفاوت‬MCS‫ها‬‫در‬‫فیکسچر‬‫مونتاژ‬‫و‬‫فیکسچر‬‫های‬‫کنترلی‬(C/F):
‫این‬‫تفاوت‬‫بیشتر‬‫در‬‫تعداد‬‫نقاط‬‫مشاهده‬‫میگردد‬‫یکی‬‫از‬‫مبانی‬‫انتخاب‬‫نقاط‬‫قرار‬‫سطح‬‫در‬JIG‫های‬‫مونتاژ‬‫سطوح‬
Matching‫دو‬‫قطعه‬‫میباشد‬‫که‬‫این‬‫سطوح‬‫باید‬‫جهت‬‫نقطه‬‫جوش‬‫مناسب‬‫بوسیله‬Locator‫و‬‫کلمپ‬‫گرفته‬‫شود‬‫و‬‫تعداد‬
‫آن‬‫بر‬‫اساس‬Matching‫بهتر‬‫دو‬‫قطعه‬‫انتخاب‬‫میشود‬.‫در‬‫حالیکه‬‫در‬‫فیکسچر‬‫های‬‫کنترلی‬((C/F‫دید‬‫چک‬‫سطوح‬
Matching‫و‬‫کنترل‬‫جهت‬‫تایید‬‫قالب‬‫نیز‬‫حاکم‬‫است‬‫این‬‫امر‬‫باعث‬‫این‬‫تغییر‬‫میشود‬.‫میتوان‬‫گفت‬‫که‬‫تمامی‬‫نقاط‬‫ک‬‫ه‬‫در‬C/F
‫ها‬‫لحاظ‬‫گردیده‬‫در‬‫جیگ‬‫هم‬‫وجود‬‫دارد‬‫بنابراین‬‫تعداد‬‫نقاط‬C/F‫همیشه‬‫مساوی‬‫یا‬‫کمتر‬‫از‬‫جیگ‬‫میباشد‬.‫البته‬‫بیاد‬‫داشته‬
‫باشیم‬‫که‬‫تعداد‬‫زیاد‬‫این‬‫نقاط‬‫نشستن‬‫قطعه‬‫را‬‫ممکن‬‫است‬‫سخت‬‫و‬‫اصطالحا‬Over constrain‫کند‬.‫به‬‫همین‬‫دلیل‬‫بعضی‬
‫قرارها‬‫را‬‫در‬C/F‫لحاظ‬‫نمیکنیم‬.‫این‬‫امر‬‫یاد‬‫آور‬‫این‬‫مطلب‬‫است‬‫که‬‫انتخاب‬‫این‬‫قرار‬‫ها‬‫باید‬‫متکی‬‫به‬‫بررسی‬‫کامل‬‫ق‬‫طعه‬،
‫استوار‬‫باشد‬.‫در‬‫بعضی‬‫نواحی‬‫قطعه‬‫بدلیل‬‫محدودیت‬‫های‬‫خاص‬‫قطعه‬‫ما‬‫از‬
MCS‫های‬‫یک‬‫طرفه‬‫استفاده‬‫میکنیم‬‫و‬‫از‬‫کلمپ‬‫آن‬‫نواحی‬‫صرفه‬‫نظر‬
‫می‬‫نماییم‬.

‫خصوصیات‬‫ابعادی‬Mcs‫ها‬:
‫نقاطی‬‫که‬‫ما‬‫بعنوان‬mcs‫معرفی‬‫میکنیم‬‫باید‬‫شرایط‬‫ابعادی‬‫استاندارد‬‫را‬‫دارا‬‫باشد‬‫تا‬locator‫ها‬‫توانایی‬‫مهار‬‫کامل‬‫قطعه‬‫را‬‫دارا‬
‫شوند‬‫در‬‫غیر‬‫این‬‫صورت‬function‫مناسبی‬‫از‬‫این‬‫قرار‬‫ها‬‫حاصل‬‫نخواهد‬‫شد‬.‫این‬‫ابعاد‬‫بدین‬‫شرح‬‫میباشد‬.
‫حداقل‬‫عرض‬locator‫بهتر‬‫است‬20‫میلیمتر‬‫و‬‫حداقل‬‫سطح‬‫درگیر‬‫نیز‬16x20‫میلمتر‬‫باشد‬‫و‬‫حتی‬‫المقدور‬‫در‬‫جهت‬
car line‫باشد‬.
‫جنس‬Locator‫ها‬:‫جنس‬‫این‬‫ابزار‬‫بر‬‫اساس‬‫عملکرد‬‫قطعه‬‫متفاوت‬‫است‬‫و‬‫مبنای‬‫آن‬‫حساسیت‬‫قطعه‬‫یا‬‫مجموعه‬‫میباش‬‫د‬
‫مثال‬‫در‬‫قطعات‬inner‫از‬‫انواع‬‫فوالد‬‫های‬‫سخت‬‫و‬‫در‬‫قطعات‬outer‫از‬‫مواد‬‫نرم‬‫مثل‬‫پلی‬‫آمید‬‫،تالون‬‫،مواد‬‫رزینی‬‫و‬‫تفلون‬
‫استفاده‬‫میگردد‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCP
‫اولین‬‫گام‬‫مهم‬‫طراحی‬‫نقاط‬MCP‫تعیین‬‫قطر‬‫سوراخ‬‫های‬‫قرار‬‫اصلی‬‫بهمراه‬‫میزان‬‫تلرانس‬‫آنهاست‬.‫بهترین‬‫ابعاد‬‫برای‬
‫قرار‬H ,h‫به‬‫شرح‬‫ذیل‬‫میباشد‬.
‫قطر‬‫سوراخ‬‫های‬‫قرار‬‫اصلی‬‫باید‬‫زوج‬‫باشد‬‫مانند‬
10 ,12,16,20‫این‬‫اقطار‬‫پرکاربرد‬‫ترین‬‫ابعاد‬‫هستند‬.
‫میزان‬‫تلرانس‬:
‫این‬‫میزان‬‫در‬‫سوراخ‬‫قطعات‬‫میباشد‬.
‫ودرپین‬‫فیکسچرها‬‫میزان‬‫تلرانس‬‫میباشد‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCP
‫میزان‬‫تلرانس‬‫میان‬‫سوراخ‬‫قرار‬‫اصلی‬‫و‬‫فرعی‬‫و‬‫سوراخ‬SLOT‫در‬‫جهت‬X‫به‬‫شرح‬‫ذیل‬‫میباشد‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCP
‫بهتر‬‫است‬‫رابطه‬‫ذیل‬‫برای‬‫دو‬‫سوراخ‬‫قرار‬‫که‬‫موقعیت‬‫دهنده‬‫باشند‬‫حاکم‬‫باشد‬‫مگر‬
‫در‬‫مواقع‬‫ضروری‬‫که‬‫محدودیت‬‫های‬‫طراحی‬‫تعیین‬‫کننده‬‫است‬.
‫در‬‫کل‬‫این‬‫مطلب‬‫را‬‫بیاد‬‫داشته‬‫باشیم‬‫که‬‫مقدار‬B‫همیشه‬‫کوچکتر‬‫یا‬
‫مساوی‬‫مقدار‬A‫باشد‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCP
‫تععین‬‫جهت‬‫سوراخ‬‫های‬‫قرار‬‫کمکی‬((SLOT‫باعث‬‫فیکس‬‫بهتر‬‫قطعه‬‫و‬‫جلوگیری‬‫از‬‫چرخش‬‫های‬‫جزیی‬‫و‬‫متعاقبا‬‫پایین‬
‫آمدن‬‫دقت‬‫میشود‬‫بنابراین‬‫استاندارد‬‫تعریف‬‫جهت‬‫این‬‫سوراخ‬‫ها‬‫به‬‫شرح‬‫ذیل‬‫است‬.
‫زاویه‬‫بین‬0‫تا‬30‫درجه‬‫موازی‬CAR LINE X
‫زاویه‬‫بین‬31‫تا‬59‫درجه‬45‫درجه‬‫نسبت‬‫به‬
CAR LINE X
‫زاویه‬‫بین‬60‫تا‬90‫درجه‬90‫درجه‬‫نسبت‬‫به‬
CAR LINE Y

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCP
‫برای‬‫تععین‬‫زاویه‬‫بین‬‫سوراخ‬‫قرار‬‫اصلی‬‫و‬SLOT
‫نیز‬‫پس‬‫از‬‫تعیین‬DIRECTION‫بوسیله‬‫وصل‬‫کردن‬‫دو‬‫نقطه‬‫بین‬‫قرار‬‫اصلی‬‫و‬‫فرعی‬‫جهت‬‫سوراخ‬SLOT‫را‬‫مشخص‬
‫میسازیم‬.‫این‬‫قانون‬‫در‬‫مجموعه‬‫ها‬‫نیز‬‫حاکم‬‫است‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCP
‫برای‬‫انتخاب‬‫قرار‬‫ها‬‫باید‬‫حتی‬‫المقدور‬‫پین‬‫های‬‫در‬‫جهت‬car line‫انتخاب‬‫نمود‬‫تا‬‫مکانیزم‬‫های‬‫پیچیده‬‫به‬‫حداقل‬‫برسند‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCP
‫بدیهی‬‫است‬‫که‬‫جهت‬‫سوراخ‬‫های‬‫قرار‬‫باید‬‫به‬‫شکلی‬‫باشد‬‫تا‬‫جهات‬‫متنافر‬‫و‬‫مشکل‬‫مونتاژ‬‫پیدا‬‫نکنند‬.
‫این‬ ‫اصلی‬ ‫های‬ ‫قرار‬ ‫در‬ ‫داشت‬ ‫خواهند‬ ‫لقی‬ ‫قطرها‬ ‫این‬ ‫چون‬ ‫هاست‬ ‫مهره‬ ‫داخلی‬ ‫قطر‬ ‫از‬ ‫قرار‬ ‫انگیز‬ ‫بحث‬ ‫و‬ ‫مهم‬ ‫نکات‬ ‫از‬ ‫یکی‬
‫گردد‬ ‫استفاده‬ ‫میتواند‬ ‫فرعی‬ ‫های‬ ‫قرار‬ ‫در‬ ‫محدودیت‬ ‫صورت‬ ‫در‬ ‫تنها‬ ‫و‬ ‫منتفی‬ ‫قضیه‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCP
‫در‬‫انتخاب‬‫سوراخ‬‫های‬،‫قرار‬‫نحوه‬LOAD , UNLOAD‫قطعه‬‫یا‬‫مجموعه‬‫مد‬‫نظر‬‫قرار‬‫بگیرد‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCP
‫در‬‫انتخاب‬‫سوراخ‬،‫قرار‬‫سوراخ‬‫قرار‬‫باید‬‫در‬‫قسمتی‬‫باشد‬‫که‬‫قطعه‬‫یا‬‫مجموعه‬‫باالنس‬‫مناسب‬‫داشته‬‫باشد‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCS
‫سطوح‬‫قرار‬‫افقی‬‫نباید‬‫نسبت‬‫به‬base plane‫زاویه‬‫ای‬‫بیش‬‫از‬30‫درجه‬‫داشته‬‫باشد‬.
‫سطوحی‬‫که‬‫دارای‬‫شعاع‬‫انحنا‬‫ی‬‫باالی‬350‫میلیمتر‬‫مطابق‬‫تصویر‬‫میتواند‬‫تا‬0.2‫میلمتر‬‫لقی‬‫بگیرد‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCS
‫همه‬‫سطوح‬‫انتخابی‬‫قرار‬‫در‬‫یک‬‫قطعه‬‫یا‬‫مجموعه‬‫باید‬‫در‬‫هر‬‫مرحله‬‫یک‬‫سمت‬‫باشد‬.
‫انتخاب‬‫سطوح‬‫باید‬‫به‬‫شکلی‬‫باشد‬‫که‬‫در‬SPL‫های‬‫باال‬‫تر‬‫حتی‬‫المقدور‬‫تغییر‬‫نکند‬.
‫جهت‬‫وار‬‫کردن‬‫نیروی‬‫کلمپ‬‫همیشه‬‫عمود‬‫به‬‫سطح‬‫قرار‬‫میباشد‬.
‫جهت‬‫انتخاب‬BEAD‫قطعه‬‫بسیار‬‫حیاتی‬‫است‬‫و‬‫در‬
‫آرایش‬‫نقاط‬MCS‫موثر‬‫بنابراین‬‫دقت‬‫عمل‬‫زیادی‬
‫را‬‫میطلبد‬.
‫انتخاب‬ ‫قرار‬ ‫برای‬ ‫بزرگ‬ ‫سطح‬ ‫یک‬ ‫از‬ ‫قسمتی‬ ‫وقتی‬
‫دقت‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫و‬ ‫کافیست‬ ‫سطوح‬ ‫همان‬ ‫در‬ ‫باال‬ ‫دقت‬ ‫میشود‬
‫یگ‬ ‫از‬ ‫قسمتی‬ ‫اگر‬ ‫بنابرای‬ ‫نیست‬ ‫سطح‬ ‫تمامی‬ ‫در‬ ‫باال‬
‫باشد‬ ‫قرار‬ ‫میتواند‬ ‫دارد‬ ‫دقت‬ ‫بزرگ‬ ‫سطح‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCS
‫سطوح‬‫قرار‬‫انتخابی‬‫باید‬‫سطوح‬‫ساده‬‫ای‬‫باشند‬‫،امکان‬‫اندازه‬‫برداری‬‫داشته‬،‫باشند‬‫در‬‫معرض‬‫آسیب‬‫و‬‫دفرمگی‬‫نبا‬،‫شند‬‫در‬
‫فیکسچر‬‫کنترلی‬c/f‫قابلیت‬‫اندازه‬‫گیری‬‫داشته‬‫باشند‬.
‫سطوحی‬‫انتخاب‬‫گردد‬‫که‬‫سازگار‬‫با‬‫جهت‬car line‫ها‬‫باشد‬.
‫انتخاب‬ ‫قرار‬ ‫برای‬ ‫بزرک‬ ‫سطح‬ ‫یک‬ ‫از‬ ‫قسمتی‬ ‫وقتی‬
‫دقت‬ ‫به‬ ‫نیاز‬ ‫و‬ ‫کافیست‬ ‫سطوح‬ ‫همان‬ ‫در‬ ‫باال‬ ‫دقت‬ ‫میشود‬
‫یگ‬ ‫از‬ ‫قسمتی‬ ‫اگر‬ ‫بنابرای‬ ‫نیست‬ ‫سطح‬ ‫تمامی‬ ‫در‬ ‫باال‬
‫باشد‬ ‫قرار‬ ‫میتواند‬ ‫دارد‬ ‫دقت‬ ‫بزرگ‬ ‫سطح‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCS
‫سطوح‬‫قرار‬‫انتخابی‬‫باید‬‫سطوح‬‫ساده‬‫ای‬‫باشند‬،‫و‬‫قابلیت‬‫کنترل‬‫های‬‫اولیه‬‫کارگاهی‬‫را‬‫دارا‬‫باشد‬.
‫نشست‬ ‫محل‬locator‫یعنی‬ ‫فوق‬ ‫فرمول‬ ‫طبق‬ ‫سطح‬ ‫اختالف‬ ‫دارای‬ ‫مناطق‬ ‫با‬10‫میشود‬ ‫گرفته‬ ‫نظر‬ ‫در‬ ‫خالصی‬ ‫میلیمتر‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCS
‫حتی‬‫المقدور‬‫جهت‬‫ارزان‬‫سازی‬‫و‬‫حفظ‬‫زمان‬‫از‬‫سطوح‬‫صاف‬‫و‬‫غیر‬‫فرم‬‫استفاده‬‫شود‬‫تا‬Locator‫ها‬
‫نیاز‬Machining‫کمتری‬‫پیدا‬‫کنند‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCS
‫بدلیل‬‫بحث‬‫هزینه‬‫پروژه‬‫و‬‫صرفه‬‫جویی‬‫در‬‫آن‬‫وهمچنین‬‫کاهش‬‫تعداد‬‫پایه‬‫ها‬‫حتی‬‫االمکان‬‫از‬locator‫های‬‫مشترک‬‫استفاده‬
‫نمود‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCS
‫انتخاب‬‫نقطه‬‫قرار‬‫سطحی‬‫باید‬‫به‬‫گونه‬‫باشد‬‫که‬‫امکان‬‫کلمپ‬‫آسان‬‫را‬‫بدهد‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCS
‫سطوح‬‫انتخابی‬‫باید‬‫به‬‫شکلی‬‫باشد‬‫تا‬‫قطعه‬STABLE‫و‬‫فارغ‬
‫از‬‫اعوجاج‬‫و‬‫تابیدن‬‫باشد‬.‫گاه‬‫این‬‫امر‬‫تنها‬‫با‬‫یک‬‫جابجایی‬‫امکان‬
‫پذیر‬‫است‬.‫یا‬‫با‬‫درخواست‬‫ایجاد‬‫تغییرفرم‬‫جهت‬‫استحکام‬‫در‬‫فایل‬CADDATA‫توسط‬‫طراح‬‫بهترمیتوان‬‫این‬‫مشکل‬‫را‬‫حل‬
‫نمود‬.

‫نقاط‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫ها‬ ‫نباید‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫باید‬:
MCS
‫بهتر‬‫است‬‫آن‬‫قسمت‬‫از‬‫سطوحی‬‫که‬‫دارای‬SPRING BACK‫میباشند‬‫از‬
‫چرخه‬‫انتخاب‬‫کنار‬‫کذاشته‬‫شوند‬.
‫بیاد‬‫داشته‬‫باشیم‬‫که‬‫نوع‬‫انتخاب‬MCS‫ها‬‫کمک‬‫بسیار‬‫بزرگی‬‫به‬‫سادگی‬
LOCATOR‫و‬‫کلمپ‬‫و‬‫همینطور‬‫صرفه‬‫جویی‬‫هزینه‬‫ای‬‫پروژه‬‫مینماید‬.