1. CHUYÊN ĐỀ NGOẠI KHOAVÀNG DA TẮC MẬTLÝ THU THẢO ( Y2009A)

2. TÓM TẮT1. Địnhnghĩa2. Sinhlýchuyểnhóabilirubin3. Phânloại4. Vàngdatắcmật

3. 1. ĐỊNH NGHĨAVÀNG DA LÀ TÌNH TRẠNG NHUỐM MÀU VÀNG Ở MÔ ( DA, NIÊM MẠC, CỦNG MẠC MẮT) DO TĂNG BILIRUBIN MÁU

6. 3. Phânloạivà nguyênnhân :- Vàngdatrướcgan : do tánhuyếthay do mộtsố thuốcngăn quá trìnhnhậnbilirubinvàogan

7. - Vàngdatạigan : do cácbệnhlý liênquantổntươngtế bàogan

8. Vàngdasaugan : do cảntrở bàitiếtbilirubincùngmuốimậtvàoruộtcùngvớisự hấpthutrở lạivàomáu, nguyênnhânchính là do tắcđườngmật.

9. Vàngdabẩmsinh: do ảnhhườngđếnyếutồ chuyểnhóavà vậnchuyểnbilirubin

10. Khitiếpcậnmộtbệnhnhânvàngda, phảixemxétđó là vàngdatrướcgan, tạigan hay sauganCẦN PHÂN BIỆT VỚI VÀNG DA DO Ứ ĐỌNG CAROTENE

11. VÀNG DA TẮC MẬT

12. Là tình trạng vàng da tăng bilirubin trực tiếp do bế tắc đường mật, đường mật bị bế tắc có thể trong gan hay ngoài gan

13. 1. NGUYÊN NHÂN Trong đường mật:- Sỏi đường mật ( và biến chứng) ( thườnggặpnhất)- K đường mật- Nang đường mật- Chít hẹp đường mật- Xơ gan mật nguyên phát- Viêm đường mật xơ hóa nguyên phát- Dị dạng bẩm sinh

14. Ngoài đường mật:- K tế bào gan- K đầu tụy- K túi mật- Hạch di căn rốn gan chèn ép- Hội chứng Mirrizi- Viêm tụy ( cấp hay mãn),Nang giả tụy

15. LÂM SÀNGVÀNG DA TẮC MẬT

16. VÀNG DA, NIÊM, KẾT MẠC MẮT

17. ĐAU HẠ SƯỜN PHẢI Với tính chất một cơn đau quặn gan là một yếu tố rất có giá trị trong chẩn đoán tắc mật do sỏi.

18. Sốt. Mứcđộvàtínhchấtkhácnhau ở cácnguyênnhângâyrakhácnhau

19. Ngứa:Do tăng acid mật trong máu kích thích vào đầu tận cùng các dây thần kinh dưới da.

20. Nước tiểu sậm màu: Tùy theo mức độ vàng da mà nước tiểu sậm màu nhiều hay ít.

21. Phân bạc màu: Ở mức độ khác nhau từ màu phân nhạt hơn bình thường đến phân có màu trắng như mat tit hoặc như cứt cò.

22. Rối loạn tiêu hóa: Bệnh nhân có thể bị phân mỡ do chất mỡ không được tiêu hóa

23. Gan to:Gan to là một triệu chứng thực thể rất có giá trị chẩn đoán trongtắc mật, thường to quá bờ sườn 4-5cm, có khi nhiều hơn nữa, bờ tròn, mật độ mềm, ấn hơi tức.

24. Túi mậtTúi mật to là một triệu chứng đặc hiệu của tắc mật.Túi mật to không bắt buộc, chỉ khi nào nguyên nhân ứ mật nằm ở dưới ngã 3 ống túi mật thì mới có túi mật to. Ngay cả trong trường hợp đó cũng không bắt buộc 100% có túi mật to.

25. CÓ THỂ SỬ DỤNG CÁC CẬN LÂM SÀNG ĐỂ CHẨN ĐOÁN XÁC ĐỊNH VÀNG DA

26. XétnghiệmsinhhóaChẩnđoánhìnhảnhNộisoi ổ bụng

27. XÉT NGHIỆM SINH HÓA- Bilirubintoànphầntăng- Bilirubinnướctiểu ( +)- Urobilirubinogennướctiểugiảm- APL , GGT , 5-LT tăngtỉlệthuận hay vượthơn ALT, AST

28. ChẩnđoánhìnhảnhSiêuâm, CT , PTC, ERCP, MRCP, EUS

29. Hìnhảnhtắcđườngdẫnmậttrênsiêuâm

30. ERCP

31. PTC( Kỹthuậtchụpđườngmậtxuyêngan qua da)

32. TàiliệuthamkhảoTriệuchừnghọcngoạikhoa ĐH Y PhạmNgọcThạchTriệuchứnghọcngoạikhoa ĐH Y dượchttp:// nhipcauykhoa.net/