2. Vendi i Biznesit të vogël në histori
Roli i Biznesit të Vogël në Ekonomi
Sipërmarja dhe Biznesi i Vogël
Përkufizimet e Biznesit të Vogël
Tipet e aktiviteteve të Biznesit të Vogël
Avantazhet dhe disavantazhet e zotërimit të Biznesit të Vogël
Cilat janë shkaqet e dështimit të Biznesit të Vogël?
Ndërvarësia midis biznesit të vogël dhe biznesit të madh
Rrugët për të nisur një biznes
Karakteristikat dhe tendencat e zhvillimit të Biznesit të Vogël në
Shqipëri.
Oportunitetet për rritjen e Biznesit të Vogël
3. 1. Biznesi i Vogël kontribon në rritjen e punësimit.
2. Biznesi i Vogël është shtylla kurrizore e ekonomise se tregut dhe
ajo mund të siguroj pjesen më të madhë të punësimit.
3. Biznesi i Vogël prodhon kryesisht për tregun e brendëshëm, duke
shfrytëzuar kryesisht burimet kombëtare.
4. Përfaqëson një grup njërezish me një angazhim dhe përgjegjësi më
të madhë, se në ish ekonomitë e centralizuara - të planifikuara.
5. Fleksibilitet për shoqërinë dhe ekonominë, lehtëson novacionin
teknologjik dhe siguron mundesira për idetë e reja.
6. Biznesi i Vogël përdor dhe zhvillon kryesisht teknologjitë dhe
aftësitë e brendëshme.
7. Zhvillimi i Biznesit të Vogël është faktor kyc për zhvillimin rajonal të
vendit.
4. Sipërmarja është aftësia për të krijuar dhe
ndërtuar një vizion nga asgjëja; në themel ajo
është një akt human dhe kreativ.
Sipërmarrja përfshin gjithashtu aftësinë për të
ngritur një ekip sipërmarës.
Sipërmarja është ajo që e bën biznesin e vogël të
suksesshëm.
5. S.B.A. e përkufizon “biznesin e vogël” si një biznes “që
zotërohet dhe vepron në mënyrë të pavarur dhe nuk dominon
në fushën e tij të veprimit”.
Numri i punonjësve
a)deri në 5 punonjës – mikrondërmarrje;
b) 6 deri në 20 punonjës – nd/je të vogla;
c)21 deri në 80 punonjës – nd/je të mesme;
Xhiroja – xhiroja vjetore nuk kalon shumën 84 milion lekë.
3. Pronësia – më pak se 25% e kapitalit të ndërmarrjeve të
vogla dhe /ose të mesme zotërohen nga subjekte të cilat nuk
klasifikohen si nd/je të vogla dhe /apo të mesme sipas këtij ligji.
6. Kriteri Mikro Vogël Mesëm Madh
Numri max. i
punonjësve
Xhiro vjetore max.
Totali vjetor max. i
bilancit
Pronësia…..
0 - 9
-
-
-
10 - 49
7m ecu
5m ecu
25%
50 - 249
40m ecu
27m ecu
25%
Mbi 250
7. Firmat që prodhojnë produkte
◦ Firmat e manifakturimit dhe të montimit
◦ Firmat minerare dhe të shpimit
◦ Kompanitë e lëndëve drurësore dhe të pyjeve
◦ Firmat bujqësore
8. Firmat e shitjes me shumicë dhe shitjes
me pakicë
◦ Firmat e shitjes me shumicë
◦ Dyqanet e shitjes me pakicë
Shërbimet
◦ Firma të vogla shërbimi
◦ Firmat financiare
9. Sipërmarrësi i biznesit të vogël nuk ka detyrim dhe nuk është
përgjegjës tek ndonjë tjetër.
Shpërblimet e mundëshme janë të mëdha. Pak drejtues nga
firmat e mëdha janë bërë shumë të pasur.
Bizneset e vogla raportojnë pjesën më të madhe të
produkteve dhe shërbimeve të reja të përgatitura për
tregun çdo vit.
Varësia e biznesit të madh në biznesin e vogël. Ekonomia
varet në biznesin e vogël jo vetëm për shpikjet dhe novacionet.
Bizneset e vogla punësojnë dhjetra milion njërez, shesin
shumicën e produkteve të bëra nga manifakturuesit e mëdhenj tek
konsumatorët.
Krijimi i punëve të reja. Bizneset e vogla janë krijuesit më të
mëdhenj të punëve të reja.
10. Biznesi i vogël ka një normë të lartë dështimi.
Shumë biznese të vogla dështojnë çdo vit sepse ato
nuk janë në gjendje të paguajnë kreditë e tyre.
Bizneset e reja kanë më shumë mundësi për të
dështuar se sa bizneset më të vjetra.
Risku i dështimit të biznesit është i madh dhe
dështimet e biznesit të vogël shpesh rezultojnë në
falimentimin personal për pronarët.
11. Inkopetenca – paaftësia për të drejtuar një biznes psikologjikisht,
moralisht ose intelektualisht.
Mungesa e eksperiencës manaxheriale - pak eksperiencë për të
manaxhuar.
Eksperienca e pa balancuar - mungesa e njohurive të mjaftueshme në
fushën e marketingut, financës, prodhimit dhe blerjes.
Konkurrenca e ashpër – pamundësia për të përballuar konkurrentët.
Mungesa e eksperiencës në linjë - pak, në qoftë se ndonjë,
eksperiencë në produktin ose shërbimin përpara futjes në biznes.
Braktisja - (lënia pas dore) vemendje tepër e vogël për biznesin.
Mashtrimi - pra biznesi ka një emër ç’orientues, pasqyra financiare fallco
etj.
Rregullat e shumta qeveritare - të cilat shpesh herë janë të pa
përballueshme nga bizneset e vogla.
12. Të nisësh një firmë të re nga hiçi. Këtu, sipërmarësi merr
një ide ose një koncept dhe krijon një biznes i cili nuk ka ekzistuar
më parë.
Të blesh një biznes ekzistues. Kjo metodë bën për vete
shumë sepse një biznes ekzistues mund të vlerësohet.
Rregjistrimet financiare të tij mund të ekzaminohen, dhe
punonjësit, furnizuesit dhe klientë e tij mund të investigohen dhe
të diskutohen.
Të operosh me një franshizë. Nëse nis një franshizë ose ble
një franshizë ekzistuese, sipërmarësi merr ndihmë nga kompania
franshizuese.
Nisja ose ndërmarrja e një biznesi familjar. Vetë kushtet e
vështira dhe karakteristikat e periudhës së tranzicionit stimuluan
më shumë këtë mënyrë të nisjes së një biznesi të vogël.
13. Sipërmarrësit shqiptare si burim financimi, mbështeten
në kapitalin e tyre dhe janë të fokusuar në sektorin e
tregtisë.
SME fillojnë si të vogla dhe vazhdojnë si të tilla ose
falimentojnë.
Qëndrueshmëria dhe zgjerimi i SME-ve, veçanërisht në
sektorin prodhues është i vështirë pasi ka shumë
barriera.
Ndjehet mungesa për burime më të mëdha financiare
për kredi, në disa rrethe të vendit ku bankat apo
institucionet kredidhënëse nuk ekzistojnë.
14. Nivel i ulët i cilësisë së menaxhimit brenda kompanisë.
Pjesëmarrje e vogël e grave në biznes.
Mungesa e mekanizmave financiare në sistemin e
kreditimit.
Mangësi lidhur me koordinimin më të mirë të punës
ndërmjet institucioneve publike dhe private.
Kuadër ligjor i paqëndrueshëm dhe moszbatimi i ligjeve
dhe rregullave administrative.