1. sekretariat:
Małopolski Instytut Kultury
ul. Karmelicka 27
31-131 Kraków
forum@mik.krakow.pl
tel.: 12 422 18 84
faks: 12 422 55 62
Szanowny Pan
Bogdan Zdrojewski
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Opinia dla Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na temat
Projektu Zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
w sprawie ustalenia listy samorządowych instytucji kultury, w których wyłonienie
kandydata na stanowisko dyrektora następuje w drodze konkursu
Szanowny Panie Ministrze,
Uzasadnienie doboru instytucji ze względu na zakres i charakter prowadzonej działalności
nie budzi wątpliwości w przypadku punktu I. Biblioteki. Wszystkie wskazane podmioty
znajdują się w obecnych lub byłych miastach wojewódzkich. Te znajdujące się w byłych
miastach wojewódzkich są obecnie bibliotekami powiatowymi i pełnią rolę merytorycznie
nadrzędną w stosunku do bibliotek gminnych. W większości biblioteki powiatowe
wspierają biblioteki niższego szczebla: prowadzą szkolenia, służą informacją, niekiedy
zatrudniają instruktorów odpowiedzialnych za działania prowadzone w terenie.
Powyższa struktura hierarchicznego wsparcia merytorycznego nie obowiązuje
w przypadku domów kultury. Decyzja o przyjęciu jako kryterium organizatora (miasto lub
województwo) nie jest przejrzysta – na liście zabrakło wielu miejskich domów kultury,
które dysponują znaczącymi środkami publicznymi i mają wpływ na życie kulturalne miast,
wśród nich m.in.: Centrum Kultury Zamek w Poznaniu, Oświęcimskie Centrum Kultury,
Miejski Ośrodek Kultury w Bydgoszczy, Miejski Ośrodek Kultury w Olsztynie, Toruoska
Agenda Kulturalna, Silesia Film.
Jednocześnie uzasadnienie związane z rodzajem organizatora stoi w sprzeczności
z założeniem o przyjęciu procedury konkursowej dla instytucji o największym znaczeniu
dla kultury w kraju. Konieczne byłoby przyjęcie jasnej definicji tego rodzaju instytucji.
Wątpliwości budzi także zakwalifikowanie do grupy instytucji o największym znaczeniu dla
kultury w kraju wszystkich byłych Wojewódzkich Domów Kultury. W wielu wypadkach
stały się one placówkami o zasięgu miejskim – dodatkowymi domami kultury.
Samorządy dużych ośrodków miejskich (byłych miast wojewódzkich) powinny prowadzid
działalnośd kulturalną z własnych środków. Natomiast instytucje utrzymywane ze
środków regionu powinny prowadzid działania o znaczeniu ponadlokalnym, w tym
wspierad potencjał gminnych instytucji kultury w regionie.
1

2. sekretariat:
Małopolski Instytut Kultury
ul. Karmelicka 27
31-131 Kraków
forum@mik.krakow.pl
tel.: 12 422 18 84
faks: 12 422 55 62
Słuszne jest przeniesienie Centrum Sztuki Dziecka do kategorii ośrodków kultury. W tej
samej kategorii powinno się jednak znaleźd Europejskie Centrum Solidarności, którego
działalnośd nie wyróżnia się na tle innych tematycznie sprofilowanych ośrodków kultury.
Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora – CRICOTEKA nie jest teatrem
impresaryjnym, nie prowadzi działalności w większości komercyjnej ani nie jest
przedsięwzięciem o profilu jednoznacznie autorskim, przeciwnie – jest instytucją
o znaczeniu krajowym, prowadzącą działalnośd edukacyjną, nie powinien byd zatem
usuwany z listy, ale włączony do kategorii ośrodków kultury.
Wydaje się także, że zarówno Zespół Pieśni i Taoca „Śląsk”, jak i Paostwowy Zespół Ludowy
Pieśni i Taoca „Mazowsze” są podmiotami o znaczeniu krajowym, jako jednostki od
dziesięcioleci promujące polską kulturę ludową w kraju i za granicą.
Z całą pewnością, ze względu na wybitne znaczenie dla kultury w kraju, wyłonienie
dyrektora Muzeum Domu Rodzinnego Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach
powinno się odbywad w drodze konkursu.
Odrębną kwestią pozostaje realizacja zarządzenia i praktyka wyłaniania w drodze konkursu
dyrektorów instytucji wskazanych przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Z wyrazami szacunku,
Osoby zaangażowane w opracowanie materiału:
Alicja Hałoo, Fundacja TAK JAK, Forum Kultury Województwa Śląskiego
Tomasz Ignalski, Miejski Dom Kultury Batory w Chorzowie, Forum Kultury
Województwa Śląskiego
Iwona Kusak, Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej, Forum Kultury
Województwa Śląskiego
Olga A. Marcinkiewicz, Laboratorium Żywej Kultury, Miejski Ośrodek Kultury
w Bydgoszczy
Anna Michalak-Pawłowska, Dom Kultury „Dorożkarnia” w Warszawie, Forum
Kultury Mazowsze
Joanna Orlik, Małopolski Instytut Kultury w Krakowie
Krzysztof Polewski, Gminny Ośrodek Kultury Mykanów, Forum Kultury
Województwa Śląskiego
Wojciech Szuniewicz, Krotoszyoski Ośrodek Kultury
Alina Witkowska, Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich w Podkowie Leśnej,
Forum Kultury Mazowsze
Piotr Wyrobiec, Wadowickie Centrum Kultury
Kraków, 12 marca 2012 r.
2