SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 12
Baixar para ler offline
Dobrze skrojony
dwór dla chirurga
Projekt dworku autorstwa Józefa Gałęzowskiego,
przekrój poprzeczny i widok zachodni, 1926.
Z Archiwum Narodowego w Krakowie, ABM f. 732 a
Józef Gałęzowski,
projekt kartusza do dworku
Maksymiliana Rutkowskiego
w Bronowicach Wielkich, 1926.
Ze zbiorów Muzeum
Narodowego w Krakowie,
MNK III-r.a.-4688/22
Wystawa powstała w ramach
XX Małopolskich Dni
Dziedzictwa Kulturowego
Wolność krzepi
Opracowanie tekstów i koncepcja wystawy:
Joanna Nowostawska-Gyalókay
Opracowanie graficzne: Maciej Grochot
Korekta: Agnieszka Szewczyk
dnidziedzictwa.plOrganizator: Patronat: Gospodarz: Współorganizator: Partnerzy wystawy:
Józef Gałęzowski (1877–1963) studia
– początkowo z budowy maszyn – roz-
począł ok. 1899 roku na Politechnice
Lwowskiej. Później w Technische Hoch-
schule w Monachium studiował już
architekturę, łącząc ją z nauką malar-
stwa w prywatnej szkole Stanisława
Grocholskiego. Lata 1900–1908 spędził
w Dreźnie, gdzie kontynuował studia
w tamtejszej Technische Hochschule.
Krótkie praktyki odbył w biurze architek-
tonicznym Gustave’a Serrurier-Bovy’ego
w Liège i Paryżu oraz u Ludwiga Bauman-
na w Wiedniu. W 1908 roku wziął udział
w konkursie na projekt dworu w Opi-
nogórze. ­Zajęcie pierwszego miejsca
utorowało mu zapewne drogę do kariery.
W latach 1909–1911 wykładał w warszaw-
skiej ­Szkole Sztuk Pięknych. Następnie
przeniósł się do Krakowa. Pracę w kra-
kowskiej Akademii Sztuk Pięknych łączył
z działalnością społeczną. Opracowywał
plany rewitalizacji miast i wsi w Małopol-
sce. Po 1945 roku zaczął wykładać także
na Wydziale Architektury Akademii Gór-
niczej. Był aktywny zawodowo niemal
do śmierci.
Fotografia grupowa Cechu Artystów Plastyków „Jednoróg”
i Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”. Józef Gałęzowski
stoi pośrodku i trzyma tablicę z napisem Jednoróg.
Widoczni m.in. Wojciech Weiss (stoi pierwszy z lewej),
Władysław Jarocki (stoi drugi z prawej w pierwszym rzędzie),
Ignacy Pieńkowski (stoi drugi z lewej), Józef Mehoffer
(stoi w pierwszym rzędzie z prawej), Jan Hrynkowski
(stoi trzeci z prawej w pierwszym rzędzie), 1927.
NAC
Zdjęcie Józefa Gałęzowskiego (trzeci od lewej w pierwszym
rzędzie) i Adolfa Szyszko-Bohusza (obok) ze studentami
Wydziału Architektury ASP w Krakowie, 1925. Jednostka
ta samodzielnie funkcjonowała w latach 1924–1927.
Z Archiwum ASP w Krakowie
Służbowa legitymacja Józefa Gałęzowskiego. Widoczne
pieczęcie ASP w Krakowie oraz podpisy kolejnych rektorów:
Fryderyka Pautscha, Józefa Mehoffera i Wojciecha Weissa,
1932–1935. Gałęzowski sam zresztą pełnił funkcję rektora
w latach 1919–1920 i 1921–1922. Z Archiwum ASP w Krakowie
Państwowa nagroda
artystyczna za rok 1936 dla
Xawerego Dunikowskiego.
Widoczni od lewej: Józef
Mehoffer, Teodor Axentowicz,
Józef Ujejski, Stefan Filipkiewicz,
Konstanty Laszczka, Józef
Gałęzowski, Wojciech Weiss,
Gustaw Rogalski, Wojciech
Świętosławski, Xawery
Dunikowski, Roman Kawecki,
Jerzy Sienkiewicz, Karol Frycz,
Władysław Jarocki, Ignacy
Pieńkowski, Jan Hopliński, Jan
Wojnarski, Fryderyk Pautsch,
Franciszek Klein, Stanisław
Popławski, czerwiec 1936.
NAC
Zjazd prezesów klubów Rotary
w Krakowie. W pierwszym
rzędzie drugi od lewej
siedzi Józef Gałęzowski, 1938.
NAC
Członkowie Krajowego Komitetu Restauracji Zamku Królewskiego
na Wawelu, wśród nich także odnajdujemy Józefa Gałęzowskiego,
lipiec 1930. NAC
„Jedną z najciężej klęską wojny dotkniętych dziedzin kultury polskiej jest bezsprze­
cznie nasza sztuka budowlana; padły ofiarą wojny niezliczone jej skarby, jeszcze
nie­dawno bogato po całej Polsce rozsiane. [...] Brak najpierwotniejszych i podstawo-
wych warunków istnienia, tj. domu, zmusi ludzi do jak najspieszniejszej odbudowy
swych siedzib. To, na co składały się wieki, budując cegłę po cegle, ów harmonijny
całokształt form, tworzący architekturę pol­ską, odrodzić się ma w czasie niepomier-
nie krótkim. Stąd praca tem większa i tru­dniejsza do opanowania, a odpowiedzial-
ność wobec przyszłych pokoleń niema podo­bnej sobie w historyi. Urok wsi polskiej
z kościołem i dworem, malowniczość miasteczka lub świetność starych siedzib nie
mogą w pleśni zapomnienia zginąć. Należy kosztem choćby naj­większych wysiłków
spuścizny tej, co ostała się jeszcze, bronić, a w nowe formy, za­stosowane do przeja-
wów dzisiejszego życia przetopić całą nieuronioną jeszcze z pa­mięci naszej tradycyę
drogiego nam ducha sztuki budowlanej w Polsce”.
Tak pisze o nowych potrzebach społecznych – w obliczu spustoszeń pierwszowojen-
nych – w 1916 roku Józef Gałęzowski w przedmowie do opracowania zatytułowane-
go Odbudowa polskiego miasteczka. Projekty domów. Ten uzdolniony i niezwykle
pracowity architekt i malarz wraz z grupą najwybitniejszych projektantów tamtego
czasu współtworzył Obywatelski Komitet Odbudowy Wsi i Miast w Krakowie. Organ
ten stawiał sobie za zadanie stworzenie takiego wzornika, który zebrałby najlepsze
projekty zarówno domów prywatnych dla ludzi bogatych, jak i zagród dla chłopów,
pracowni rzemieślniczych, sklepów, szkół. Wzornik ten opublikowano w trzech
tomach, poza wspomnianym wyżej tomem ukazały się jeszcze: Odbudowa wsi pol-
skiej (1915) i Odbudowa polskiego miasteczka. Projekty budynków użyteczności
publicznej (1918).
Józef Gałęzowski, plan miasta Limanowa (dołączony do rysunków związanych z „Programem odbudowy mniejszych
i najmniejszych miasteczek...”), 1915. Fot. A Chęć, ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, MNK III-r.a.-4674/60
Józef Gałęzowski, pensjonat Mariana
Żebrowskiego w Bukowinie, fasada
południowa i północna, 1934.
Fot. A. Chęć, ze zbiorów Muzeum
Narodowego w Krakowie,
MNK III-PL.-2757
Batowice, projekt rozbudowy
lecznicy dla nerwowo chorych
autorstwa Józefa Gałęzowskiego,
pawilon nr 2, elewacja
tylna – północna, 1927.
Fot. K. Kowalik, ze zbiorów
Muzeum Narodowego
w Krakowie, MNK III-PL.-6865
Józef Gałęzowski, Państwowy Bank Rolny w Krakowie,
projekt niezrealizowany. Widok perspektywiczny
od północnego wschodu, 1930–1939. Fot. K. Kowalik,
ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, MNK III-PL.-4949
Gałęzowski dzięki zwycięskiemu projektowi z 1908 roku zaczyna być archi-
tektem cenionym przez bogatą klientelę wywodzącą się z kręgów ziemiań-
stwa i arystokracji. Idea domu polskiego odwołująca się do tradycji dworu
szlacheckiego znajdowała wielu zwolenników jeszcze przed wybuchem
I wojny światowej. Nawiązywało do niej wielu architektów, m.in. Romuald
Gutt, który w Rzymie w 1910 roku wystawił w polskim pawilonie projekt
wiejskiego dworku. Idea ta nie straciła wcale na popularności wraz z odzy-
skaniem niepodległości. Tym chętniej architekci sięgali po formy rodzime,
historyczne – te zrodzone z nostalgii za szlachecką, a nawet mityczną sar-
macką tradycją. Gałęzowski do końca lat 20. XX wieku zaprojektował wiele
domów w stylu „dworkowym”. Później jednak zaczął też sięgać po formy
modernistyczne. Jego autorstwa są na przykład Instytut Balneologiczny przy
ul. Focha 33, siedziba Wyższego Studium Handlowego przy ul. Sienkiewicza 5,
niezrealizowany projekt Państwowego Banku Rolnego u zbiegu ul. Duna-
jewskiego i Basztowej (wszystkie budynki dla Krakowa), pensjonat Mariana
Żebrowskiego w Bukowinie czy nieistniejąca już kawiarnia Grand Hotelu
przy ul. Senatorskiej 29 w Warszawie. W nurcie „dworkowym” ma na swo-
im koncie m.in. dworek w podkrakowskich Bronowicach, zaprojektowany
w 1926 roku dla przyjaciela – Maksymiliana Rutkowskiego.
Józef Gałęzowski,
plan sytuacyjny ogrodu
z obrysem willi, 1926.
Fot. K Kowalik, ze zbiorów
Muzeum Narodowego
w Krakowie, MNK III-Pl-5459
Maksymilian Rutkowski (1867–1947) przyszedł na świat w szla-
checkiej rodzinie o mocnych tradycjach powstańczych. Jego
wuj zginął w bohaterskiej obronie dworu w Glanowie podczas
zrywu w 1863 roku. Z kolei ojciec Rutkowskiego został osa-
dzony w twierdzy Kufstein za udział w powstaniu węgierskim
w 1848 roku, a następnie wydany przez Austriaków Rosjanom
i karnie zesłany na Kaukaz. Wrócił do kraju, będąc już eme-
rytowanym wojskowym, i kupił majątek w Wielkiej Wsi koło
Olkusza. Z jego związku z Kazimierą z Leńczowskich przyszedł
tam na świat syn – po ojcu także Maksymilian. Rutkowski
junior ukończył Wydział Lekarski UJ i początkowo pracował
na oddziale chirurgicznym szpitala św. Łazarza, a później
w Klinice Chirurgicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Od 1904 roku prowadził także prywatną lecznicę przy rogu
ul. Siemiradzkiego i Łobzowskiej. Tam doglądał m.in. umierają-
cego Stanisława Wyspiańskiego. Rutkowski był powszechnie
cenionym lekarzem i lubianym człowiekiem. Dokonał wielu
mistrzowskich operacji.
Czy Maksymilian Rutkowski, stawiając dwór, odwoływał się do
szlacheckiej tradycji rodzinnej? Możliwe. Dworek wybudował
już w dojrzałym wieku, zlecając Gałęzowskiemu także projekty
mebli do wnętrz.
Grupa lekarzy szpitala św. Łazarza na sali operacyjnej, pośrodku z nożem w ręku Alfred Obaliński,
po przeciwnej stronie łóżka stoi Maksymilian Rutkowski, 1897–1898, fot. J. Sebald.
Ze zbiorów Muzeum Historycznego Miasta Krakowa
W dworach zaprojektowanych przez Gałęzowskiego moż-
na wyróżnić powtarzający się układ z hallem głównym
w centrum domu. Dzieli on przestrzeń dworku na część
służebną z kuchnią, kredensem, schowkiem, pokojem
dla służby i jadalnią oraz część reprezentacyjną, na któ-
rą składają się salon, ogród zimowy (tu o kształcie sze-
ściokąta), gabinet gospodarza, a także pokój dla gościa.
Taki też charakter przyjęła willa dla Rutkowskiego.
Plan parteru dworku autorstwa Józefa Gałęzowskiego, 1926.
Z Archiwum Narodowego w Krakowie, ABM f. 732 a
Projekty mebli w orzechu kaukaskim w pokoju sypialnym pani
Żurawskiej dla domu w Bukowinie, bieliźniarka, lata 30. XX wieku.
Fot. A. Chęć, ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie,
MNK III-Pl-8325/5
Projekty dwóch rodzajów foteli autorstwa Józefa
Gałęzowskiego przeznaczonych do budynku
administracyjnego Instytutu Balneologicznego w Krakowie
(do sali posiedzeń i czytelni), 1940–1950.
Ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie,
MNK III-PL.-5770
Rutkowski położył podwaliny pod rozwój wielu gałęzi medycyny: ortopedii,
onkologii, urologii, neurochirurgii i chirurgicznego leczenia gruźlicy. ­Jednak
na swoim koncie ma także bohaterskie akcje niesienia pomocy rannym
i umierającym podczas I wojny światowej. Rutkowski wraz z zespołem zaufa-
nych pielęgniarek i lekarzy wyruszyli na front i przemieszczali się od Kongre-
sówki aż po Karpaty. Coraz bliższe podchodzenie pod linię frontu i niezwykłe
wyniki w leczeniu rannych rozsławiły ten zespół fachowców. Powszechnie
nazywano ich „grupą Rutkowskiego”. Należało do niej wiele wybitnych
postaci świata medycznego, m.in. Jan Glatzel, Maria Epstein, Mary Cardezza,
­Zygmunt Drobniewicz. W 1916 roku grupa powróciła do Krakowa.
Grupa Rutkowskiego: Rutkowski czwarty od lewej w kapeluszu, obok Maria Epstein oraz
pozostali członkowie grupy: Zofia Krukówna, Maria Wiszniewska, Janina Konopczewska,
Jan Glatzel, Mieczysław Kosiński i Zygmunt Drobniewicz. Z archiwum Zgromadzenia Sióstr
Dominikanek Na Gródku
Grupa chirurgiczna prof. Rutkowskiego: Pikulski, Górka, Maksymilian Rutkowski, Mary
Cardezza, Glinojecka, Zygmunt Drobniewicz, Michalski, na stole por. Sobolewski, rękopis
Jana Fiszera Pamiętnik Wielkiej Wojny, 1914. Ze zbiorów Polskiej Akademii Umiejętności
PAUart, domena publiczna
Rutkowski został poproszony o udział w konsylium lekarskim
po wypadku samochodowym poety Juliana Ejsmonda,
przebywającego w Szpitalu Powszechnym w Zakopanem.
Na zdjęciu Rutkowski (drugi z lewej) i dyrektor Szpitala
Powszechnego w Zakopanem Gustaw Nowotny (pierwszy
z prawej) informują dziennikarza o stanie zdrowia pacjenta.
W wyniku wypadku Ejsmond umarł, a miejsce, w którym
doszło do zdarzenia, nosi od tego czasu nazwę
Zakrętu Ejsmonda, czerwiec 1930. NAC
Rutkowski jako
przewodniczący prowadzi
zjazd lekarzy szpitalnych
w sali Towarzystwa
Higienicznego w Warszawie,
marzec 1930. NAC
Uczestnicy Ogólnopolskiego
Zjazdu Chirurgów w Warszawie.
Profesorowi Rutkowskiemu
towarzyszą młodsi chirurdzy,
kwiecień 1931. NAC
W 1934 roku, w wieku 67 lat, Rutkowski ożenił się z Adą z Sarnów. Była lekar-
ką i położną, działaczką PPS i Ligi Kobiet przy Naczelnym Komitecie Naro-
dowym, wdową po Zygmuncie Marku, radnym Krakowa i wicemarszałku
Sejmu w II RP. Studia ukończyła w Zurychu na podstawie rozprawy Beitrag
zur Casuistik des Gallensteinileus, wydrukowanej w 1909 roku. Podczas
I wojny światowej pracowała jako chirurg wojskowy w Opawie i Krakowie.
Później została kierownikiem i profesorem Szkoły Położnych i oddziału
­ginekologiczno-położniczego krakowskiego szpitala św. Łazarza.
Pośrodku Ada Markowa-Rutkowska z grupą lekarzy. Z Archiwum Muzeum Polskiego
w Rapperswilu w Szwajcarii
Ada z Sarnów Markowa z pierwszym mężem Zygmuntem Markiem i dziećmi, lata 20. XX wieku.
Z Archiwum Muzeum Polskiego w Rapperswilu w Szwajcarii

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

ZAMEK W ZATORZE: "Dawni mieszkańcy zamku w Zatorze" (wystawa)
ZAMEK W ZATORZE: "Dawni mieszkańcy zamku w Zatorze" (wystawa)ZAMEK W ZATORZE: "Dawni mieszkańcy zamku w Zatorze" (wystawa)
ZAMEK W ZATORZE: "Dawni mieszkańcy zamku w Zatorze" (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...
Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...
Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...Małopolski Instytut Kultury
 
Kulturalna wycieczka po Kobyłce
Kulturalna wycieczka po KobyłceKulturalna wycieczka po Kobyłce
Kulturalna wycieczka po Kobyłcesp2zabki
 
Zamkimazowsza
ZamkimazowszaZamkimazowsza
Zamkimazowszasp2zabki
 
Tablice z rzutem fortu 50 1/2 O Barycz i fortu 51 Rajsko w Krakowie
Tablice z rzutem fortu 50 1/2 O Barycz i fortu 51 Rajsko w KrakowieTablice z rzutem fortu 50 1/2 O Barycz i fortu 51 Rajsko w Krakowie
Tablice z rzutem fortu 50 1/2 O Barycz i fortu 51 Rajsko w KrakowieMałopolski Instytut Kultury
 
PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)
PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)
PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
KOŚCIÓŁ NORBERTANEK, KOŚCIÓŁ PW. NAJŚWIĘTSZEGO SALWATORA WRAZ Z KAPLICĄ PW. Ś...
KOŚCIÓŁ NORBERTANEK, KOŚCIÓŁ PW. NAJŚWIĘTSZEGO SALWATORA WRAZ Z KAPLICĄ PW. Ś...KOŚCIÓŁ NORBERTANEK, KOŚCIÓŁ PW. NAJŚWIĘTSZEGO SALWATORA WRAZ Z KAPLICĄ PW. Ś...
KOŚCIÓŁ NORBERTANEK, KOŚCIÓŁ PW. NAJŚWIĘTSZEGO SALWATORA WRAZ Z KAPLICĄ PW. Ś...Małopolski Instytut Kultury
 
KOŚCIÓŁ PW. NAWIEDZENIA NMP W IWKOWEJ "Pamiątki z przeszłości" (wystawa)
KOŚCIÓŁ PW. NAWIEDZENIA NMP W IWKOWEJ "Pamiątki z przeszłości" (wystawa)KOŚCIÓŁ PW. NAWIEDZENIA NMP W IWKOWEJ "Pamiątki z przeszłości" (wystawa)
KOŚCIÓŁ PW. NAWIEDZENIA NMP W IWKOWEJ "Pamiątki z przeszłości" (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
ZAŁOŻENIE DWORSKIE W ZBYSZYCACH: "Zbyszyce - zatopiona wieś" (wystawa)
ZAŁOŻENIE DWORSKIE W ZBYSZYCACH: "Zbyszyce - zatopiona wieś" (wystawa)ZAŁOŻENIE DWORSKIE W ZBYSZYCACH: "Zbyszyce - zatopiona wieś" (wystawa)
ZAŁOŻENIE DWORSKIE W ZBYSZYCACH: "Zbyszyce - zatopiona wieś" (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
DWÓR W KWIATONOWICACH: "Z Kwiatonowic dookoła świata" (wystawa)
DWÓR W KWIATONOWICACH: "Z Kwiatonowic dookoła świata" (wystawa)DWÓR W KWIATONOWICACH: "Z Kwiatonowic dookoła świata" (wystawa)
DWÓR W KWIATONOWICACH: "Z Kwiatonowic dookoła świata" (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
Vladimír Czumalo, "W kleszczach uwarunkowań", Przestrzenie sakralne
Vladimír Czumalo, "W kleszczach uwarunkowań", Przestrzenie sakralneVladimír Czumalo, "W kleszczach uwarunkowań", Przestrzenie sakralne
Vladimír Czumalo, "W kleszczach uwarunkowań", Przestrzenie sakralneMałopolski Instytut Kultury
 
MUZEUM IM. ALEKSANDRA KŁOSIŃSKIEGO W KĘTACH (przewodnik)
MUZEUM IM. ALEKSANDRA KŁOSIŃSKIEGO W KĘTACH (przewodnik)MUZEUM IM. ALEKSANDRA KŁOSIŃSKIEGO W KĘTACH (przewodnik)
MUZEUM IM. ALEKSANDRA KŁOSIŃSKIEGO W KĘTACH (przewodnik)Małopolski Instytut Kultury
 
András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”
András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”
András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”Małopolski Instytut Kultury
 
PIEC KRĘGOWY W PŁAZIE "Wokół pieca w Płazie" (wystawa)
PIEC KRĘGOWY W PŁAZIE "Wokół pieca w Płazie" (wystawa)PIEC KRĘGOWY W PŁAZIE "Wokół pieca w Płazie" (wystawa)
PIEC KRĘGOWY W PŁAZIE "Wokół pieca w Płazie" (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
Warszawa Chopina
Warszawa ChopinaWarszawa Chopina
Warszawa Chopinaguest03f15a
 

Mais procurados (20)

ZAMEK W ZATORZE: "Dawni mieszkańcy zamku w Zatorze" (wystawa)
ZAMEK W ZATORZE: "Dawni mieszkańcy zamku w Zatorze" (wystawa)ZAMEK W ZATORZE: "Dawni mieszkańcy zamku w Zatorze" (wystawa)
ZAMEK W ZATORZE: "Dawni mieszkańcy zamku w Zatorze" (wystawa)
 
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)
 
Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...
Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...
Jakub Puchalski, "Na krakowskim rynku". Anna Budzałek, "Sukiennice", Przestrz...
 
Kulturalna wycieczka po Kobyłce
Kulturalna wycieczka po KobyłceKulturalna wycieczka po Kobyłce
Kulturalna wycieczka po Kobyłce
 
Zerwikaptur
ZerwikapturZerwikaptur
Zerwikaptur
 
Zamkimazowsza
ZamkimazowszaZamkimazowsza
Zamkimazowsza
 
Tablice z rzutem fortu 50 1/2 O Barycz i fortu 51 Rajsko w Krakowie
Tablice z rzutem fortu 50 1/2 O Barycz i fortu 51 Rajsko w KrakowieTablice z rzutem fortu 50 1/2 O Barycz i fortu 51 Rajsko w Krakowie
Tablice z rzutem fortu 50 1/2 O Barycz i fortu 51 Rajsko w Krakowie
 
PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)
PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)
PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)
 
DWÓR OBRONNY W JAKUBOWICACH (przewodnik)
DWÓR OBRONNY W JAKUBOWICACH (przewodnik)DWÓR OBRONNY W JAKUBOWICACH (przewodnik)
DWÓR OBRONNY W JAKUBOWICACH (przewodnik)
 
KOŚCIÓŁ NORBERTANEK, KOŚCIÓŁ PW. NAJŚWIĘTSZEGO SALWATORA WRAZ Z KAPLICĄ PW. Ś...
KOŚCIÓŁ NORBERTANEK, KOŚCIÓŁ PW. NAJŚWIĘTSZEGO SALWATORA WRAZ Z KAPLICĄ PW. Ś...KOŚCIÓŁ NORBERTANEK, KOŚCIÓŁ PW. NAJŚWIĘTSZEGO SALWATORA WRAZ Z KAPLICĄ PW. Ś...
KOŚCIÓŁ NORBERTANEK, KOŚCIÓŁ PW. NAJŚWIĘTSZEGO SALWATORA WRAZ Z KAPLICĄ PW. Ś...
 
KOŚCIÓŁ PW. NAWIEDZENIA NMP W IWKOWEJ "Pamiątki z przeszłości" (wystawa)
KOŚCIÓŁ PW. NAWIEDZENIA NMP W IWKOWEJ "Pamiątki z przeszłości" (wystawa)KOŚCIÓŁ PW. NAWIEDZENIA NMP W IWKOWEJ "Pamiątki z przeszłości" (wystawa)
KOŚCIÓŁ PW. NAWIEDZENIA NMP W IWKOWEJ "Pamiątki z przeszłości" (wystawa)
 
ZAŁOŻENIE DWORSKIE W ZBYSZYCACH: "Zbyszyce - zatopiona wieś" (wystawa)
ZAŁOŻENIE DWORSKIE W ZBYSZYCACH: "Zbyszyce - zatopiona wieś" (wystawa)ZAŁOŻENIE DWORSKIE W ZBYSZYCACH: "Zbyszyce - zatopiona wieś" (wystawa)
ZAŁOŻENIE DWORSKIE W ZBYSZYCACH: "Zbyszyce - zatopiona wieś" (wystawa)
 
DWÓR W KWIATONOWICACH: "Z Kwiatonowic dookoła świata" (wystawa)
DWÓR W KWIATONOWICACH: "Z Kwiatonowic dookoła świata" (wystawa)DWÓR W KWIATONOWICACH: "Z Kwiatonowic dookoła świata" (wystawa)
DWÓR W KWIATONOWICACH: "Z Kwiatonowic dookoła świata" (wystawa)
 
Vladimír Czumalo, "W kleszczach uwarunkowań", Przestrzenie sakralne
Vladimír Czumalo, "W kleszczach uwarunkowań", Przestrzenie sakralneVladimír Czumalo, "W kleszczach uwarunkowań", Przestrzenie sakralne
Vladimír Czumalo, "W kleszczach uwarunkowań", Przestrzenie sakralne
 
Vadim Bass, Architektura na wynos
Vadim Bass, Architektura na wynosVadim Bass, Architektura na wynos
Vadim Bass, Architektura na wynos
 
PAŁAC W RYCZOWIE (przewodnik)
PAŁAC W RYCZOWIE (przewodnik)PAŁAC W RYCZOWIE (przewodnik)
PAŁAC W RYCZOWIE (przewodnik)
 
MUZEUM IM. ALEKSANDRA KŁOSIŃSKIEGO W KĘTACH (przewodnik)
MUZEUM IM. ALEKSANDRA KŁOSIŃSKIEGO W KĘTACH (przewodnik)MUZEUM IM. ALEKSANDRA KŁOSIŃSKIEGO W KĘTACH (przewodnik)
MUZEUM IM. ALEKSANDRA KŁOSIŃSKIEGO W KĘTACH (przewodnik)
 
András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”
András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”
András Hadik „Węgierskiego języka form nie było, ale będzie”
 
PIEC KRĘGOWY W PŁAZIE "Wokół pieca w Płazie" (wystawa)
PIEC KRĘGOWY W PŁAZIE "Wokół pieca w Płazie" (wystawa)PIEC KRĘGOWY W PŁAZIE "Wokół pieca w Płazie" (wystawa)
PIEC KRĘGOWY W PŁAZIE "Wokół pieca w Płazie" (wystawa)
 
Warszawa Chopina
Warszawa ChopinaWarszawa Chopina
Warszawa Chopina
 

Semelhante a DWOREK RUTKOWSKICH W KRAKOWIE "Dobrze skrojony dwór dla chirurga" (wystawa)

Karol Sutkowski 3 RTB prezentacja muzeum narodowe, warszawa
Karol Sutkowski 3 RTB   prezentacja muzeum narodowe, warszawaKarol Sutkowski 3 RTB   prezentacja muzeum narodowe, warszawa
Karol Sutkowski 3 RTB prezentacja muzeum narodowe, warszawaKarolSutkowski1
 
POSUL - wyklad 27.01.2014 r.
POSUL - wyklad 27.01.2014 r.POSUL - wyklad 27.01.2014 r.
POSUL - wyklad 27.01.2014 r.Michalow
 
Architektura Publiczna
Architektura PublicznaArchitektura Publiczna
Architektura Publicznaj.zwolski
 
Marcin wiltosiński prezentacja
Marcin wiltosiński prezentacjaMarcin wiltosiński prezentacja
Marcin wiltosiński prezentacjahammerdiner
 
Marcin Wiltosiński prezentacja
Marcin Wiltosiński prezentacjaMarcin Wiltosiński prezentacja
Marcin Wiltosiński prezentacjahammerdiner
 
Miasto 39. Narodziny i obrona Starachowic-Wierzbnika
Miasto 39. Narodziny i obrona Starachowic-WierzbnikaMiasto 39. Narodziny i obrona Starachowic-Wierzbnika
Miasto 39. Narodziny i obrona Starachowic-WierzbnikaNatalia Julia Nowak
 
Prezentacja CzęStochowa
Prezentacja CzęStochowaPrezentacja CzęStochowa
Prezentacja CzęStochowasuper138
 
Ulica gabriela narutowicza
Ulica gabriela  narutowiczaUlica gabriela  narutowicza
Ulica gabriela narutowiczamanteska
 
Powstanie Warszawskie IIIB
Powstanie Warszawskie IIIBPowstanie Warszawskie IIIB
Powstanie Warszawskie IIIBgblonska
 
Ulica
UlicaUlica
UlicaAgata
 

Semelhante a DWOREK RUTKOWSKICH W KRAKOWIE "Dobrze skrojony dwór dla chirurga" (wystawa) (20)

KLUB GARNIZONOWY W KRAKOWIE (wystawa)
KLUB GARNIZONOWY W KRAKOWIE (wystawa)KLUB GARNIZONOWY W KRAKOWIE (wystawa)
KLUB GARNIZONOWY W KRAKOWIE (wystawa)
 
Karol Sutkowski 3 RTB prezentacja muzeum narodowe, warszawa
Karol Sutkowski 3 RTB   prezentacja muzeum narodowe, warszawaKarol Sutkowski 3 RTB   prezentacja muzeum narodowe, warszawa
Karol Sutkowski 3 RTB prezentacja muzeum narodowe, warszawa
 
POSUL - wyklad 27.01.2014 r.
POSUL - wyklad 27.01.2014 r.POSUL - wyklad 27.01.2014 r.
POSUL - wyklad 27.01.2014 r.
 
Architektura Publiczna
Architektura PublicznaArchitektura Publiczna
Architektura Publiczna
 
Marcin wiltosiński prezentacja
Marcin wiltosiński prezentacjaMarcin wiltosiński prezentacja
Marcin wiltosiński prezentacja
 
Marcin Wiltosiński prezentacja
Marcin Wiltosiński prezentacjaMarcin Wiltosiński prezentacja
Marcin Wiltosiński prezentacja
 
PrelekcjaLaweczki23_cz4_mp.pdf
PrelekcjaLaweczki23_cz4_mp.pdfPrelekcjaLaweczki23_cz4_mp.pdf
PrelekcjaLaweczki23_cz4_mp.pdf
 
Miasto 39. Narodziny i obrona Starachowic-Wierzbnika
Miasto 39. Narodziny i obrona Starachowic-WierzbnikaMiasto 39. Narodziny i obrona Starachowic-Wierzbnika
Miasto 39. Narodziny i obrona Starachowic-Wierzbnika
 
Piotr Korduba, Skazani na dwór
Piotr Korduba, Skazani na dwórPiotr Korduba, Skazani na dwór
Piotr Korduba, Skazani na dwór
 
Legionowo historia1
Legionowo historia1Legionowo historia1
Legionowo historia1
 
David Crowley, Styl zakopiański - styl narodowy
David Crowley, Styl zakopiański - styl narodowyDavid Crowley, Styl zakopiański - styl narodowy
David Crowley, Styl zakopiański - styl narodowy
 
Prezentacja CzęStochowa
Prezentacja CzęStochowaPrezentacja CzęStochowa
Prezentacja CzęStochowa
 
BELUARD W ROŻNOWIE (przewodnik)
BELUARD W ROŻNOWIE (przewodnik)BELUARD W ROŻNOWIE (przewodnik)
BELUARD W ROŻNOWIE (przewodnik)
 
Ulica gabriela narutowicza
Ulica gabriela  narutowiczaUlica gabriela  narutowicza
Ulica gabriela narutowicza
 
Powstanie Warszawskie IIIB
Powstanie Warszawskie IIIBPowstanie Warszawskie IIIB
Powstanie Warszawskie IIIB
 
Ulica
UlicaUlica
Ulica
 
Powojenne osiedla Pragi-Mapa.pdf
Powojenne osiedla Pragi-Mapa.pdfPowojenne osiedla Pragi-Mapa.pdf
Powojenne osiedla Pragi-Mapa.pdf
 
Historia
HistoriaHistoria
Historia
 
Historia
HistoriaHistoria
Historia
 
Historia
HistoriaHistoria
Historia
 

Mais de Małopolski Instytut Kultury

FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)
FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)
FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)Małopolski Instytut Kultury
 
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)Małopolski Instytut Kultury
 
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...Małopolski Instytut Kultury
 
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...Małopolski Instytut Kultury
 
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)Małopolski Instytut Kultury
 
KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)Małopolski Instytut Kultury
 
ORGANY WŁADYSŁAWA HASIORA NA PRZEŁĘCZY SNOZKA (pieczątka)
ORGANY WŁADYSŁAWA HASIORA NA PRZEŁĘCZY SNOZKA (pieczątka)ORGANY WŁADYSŁAWA HASIORA NA PRZEŁĘCZY SNOZKA (pieczątka)
ORGANY WŁADYSŁAWA HASIORA NA PRZEŁĘCZY SNOZKA (pieczątka)Małopolski Instytut Kultury
 
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY (pieczątka)KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY (pieczątka)Małopolski Instytut Kultury
 
KOŚCIÓŁ PW. ŚWIĘTEGO KRZYŻA W KRAKOWIE (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. ŚWIĘTEGO KRZYŻA W KRAKOWIE (pieczątka)KOŚCIÓŁ PW. ŚWIĘTEGO KRZYŻA W KRAKOWIE (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. ŚWIĘTEGO KRZYŻA W KRAKOWIE (pieczątka)Małopolski Instytut Kultury
 

Mais de Małopolski Instytut Kultury (20)

Oficyna Raczków- przewodnik.pdf
Oficyna Raczków- przewodnik.pdfOficyna Raczków- przewodnik.pdf
Oficyna Raczków- przewodnik.pdf
 
FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)
FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)
FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)
 
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)
 
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)
 
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)
 
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...
 
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...
 
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)
 
ZAMEK W CZCHOWIE (baner)
ZAMEK W CZCHOWIE (baner)ZAMEK W CZCHOWIE (baner)
ZAMEK W CZCHOWIE (baner)
 
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)
 
ZAMEK W CZCHOWIE (pocztówka)
ZAMEK W CZCHOWIE (pocztówka)ZAMEK W CZCHOWIE (pocztówka)
ZAMEK W CZCHOWIE (pocztówka)
 
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)
 
KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. NARODZENIA NMP W CZCHOWIE (pieczątka)
 
BELUARD W ROŻNOWIE (pieczątka)
BELUARD W ROŻNOWIE (pieczątka)BELUARD W ROŻNOWIE (pieczątka)
BELUARD W ROŻNOWIE (pieczątka)
 
ZAMEK W CZCHOWIE (pieczątka)
ZAMEK W CZCHOWIE (pieczątka)ZAMEK W CZCHOWIE (pieczątka)
ZAMEK W CZCHOWIE (pieczątka)
 
ORGANY WŁADYSŁAWA HASIORA NA PRZEŁĘCZY SNOZKA (pieczątka)
ORGANY WŁADYSŁAWA HASIORA NA PRZEŁĘCZY SNOZKA (pieczątka)ORGANY WŁADYSŁAWA HASIORA NA PRZEŁĘCZY SNOZKA (pieczątka)
ORGANY WŁADYSŁAWA HASIORA NA PRZEŁĘCZY SNOZKA (pieczątka)
 
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE(pieczątka)
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE(pieczątka)PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE(pieczątka)
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE(pieczątka)
 
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pieczątka)
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pieczątka)PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pieczątka)
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pieczątka)
 
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY (pieczątka)KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY (pieczątka)
 
KOŚCIÓŁ PW. ŚWIĘTEGO KRZYŻA W KRAKOWIE (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. ŚWIĘTEGO KRZYŻA W KRAKOWIE (pieczątka)KOŚCIÓŁ PW. ŚWIĘTEGO KRZYŻA W KRAKOWIE (pieczątka)
KOŚCIÓŁ PW. ŚWIĘTEGO KRZYŻA W KRAKOWIE (pieczątka)
 

DWOREK RUTKOWSKICH W KRAKOWIE "Dobrze skrojony dwór dla chirurga" (wystawa)

  • 1. Dobrze skrojony dwór dla chirurga Projekt dworku autorstwa Józefa Gałęzowskiego, przekrój poprzeczny i widok zachodni, 1926. Z Archiwum Narodowego w Krakowie, ABM f. 732 a Józef Gałęzowski, projekt kartusza do dworku Maksymiliana Rutkowskiego w Bronowicach Wielkich, 1926. Ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, MNK III-r.a.-4688/22 Wystawa powstała w ramach XX Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego Wolność krzepi Opracowanie tekstów i koncepcja wystawy: Joanna Nowostawska-Gyalókay Opracowanie graficzne: Maciej Grochot Korekta: Agnieszka Szewczyk dnidziedzictwa.plOrganizator: Patronat: Gospodarz: Współorganizator: Partnerzy wystawy:
  • 2. Józef Gałęzowski (1877–1963) studia – początkowo z budowy maszyn – roz- począł ok. 1899 roku na Politechnice Lwowskiej. Później w Technische Hoch- schule w Monachium studiował już architekturę, łącząc ją z nauką malar- stwa w prywatnej szkole Stanisława Grocholskiego. Lata 1900–1908 spędził w Dreźnie, gdzie kontynuował studia w tamtejszej Technische Hochschule. Krótkie praktyki odbył w biurze architek- tonicznym Gustave’a Serrurier-Bovy’ego w Liège i Paryżu oraz u Ludwiga Bauman- na w Wiedniu. W 1908 roku wziął udział w konkursie na projekt dworu w Opi- nogórze. ­Zajęcie pierwszego miejsca utorowało mu zapewne drogę do kariery. W latach 1909–1911 wykładał w warszaw- skiej ­Szkole Sztuk Pięknych. Następnie przeniósł się do Krakowa. Pracę w kra- kowskiej Akademii Sztuk Pięknych łączył z działalnością społeczną. Opracowywał plany rewitalizacji miast i wsi w Małopol- sce. Po 1945 roku zaczął wykładać także na Wydziale Architektury Akademii Gór- niczej. Był aktywny zawodowo niemal do śmierci. Fotografia grupowa Cechu Artystów Plastyków „Jednoróg” i Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”. Józef Gałęzowski stoi pośrodku i trzyma tablicę z napisem Jednoróg. Widoczni m.in. Wojciech Weiss (stoi pierwszy z lewej), Władysław Jarocki (stoi drugi z prawej w pierwszym rzędzie), Ignacy Pieńkowski (stoi drugi z lewej), Józef Mehoffer (stoi w pierwszym rzędzie z prawej), Jan Hrynkowski (stoi trzeci z prawej w pierwszym rzędzie), 1927. NAC Zdjęcie Józefa Gałęzowskiego (trzeci od lewej w pierwszym rzędzie) i Adolfa Szyszko-Bohusza (obok) ze studentami Wydziału Architektury ASP w Krakowie, 1925. Jednostka ta samodzielnie funkcjonowała w latach 1924–1927. Z Archiwum ASP w Krakowie Służbowa legitymacja Józefa Gałęzowskiego. Widoczne pieczęcie ASP w Krakowie oraz podpisy kolejnych rektorów: Fryderyka Pautscha, Józefa Mehoffera i Wojciecha Weissa, 1932–1935. Gałęzowski sam zresztą pełnił funkcję rektora w latach 1919–1920 i 1921–1922. Z Archiwum ASP w Krakowie
  • 3. Państwowa nagroda artystyczna za rok 1936 dla Xawerego Dunikowskiego. Widoczni od lewej: Józef Mehoffer, Teodor Axentowicz, Józef Ujejski, Stefan Filipkiewicz, Konstanty Laszczka, Józef Gałęzowski, Wojciech Weiss, Gustaw Rogalski, Wojciech Świętosławski, Xawery Dunikowski, Roman Kawecki, Jerzy Sienkiewicz, Karol Frycz, Władysław Jarocki, Ignacy Pieńkowski, Jan Hopliński, Jan Wojnarski, Fryderyk Pautsch, Franciszek Klein, Stanisław Popławski, czerwiec 1936. NAC Zjazd prezesów klubów Rotary w Krakowie. W pierwszym rzędzie drugi od lewej siedzi Józef Gałęzowski, 1938. NAC Członkowie Krajowego Komitetu Restauracji Zamku Królewskiego na Wawelu, wśród nich także odnajdujemy Józefa Gałęzowskiego, lipiec 1930. NAC
  • 4. „Jedną z najciężej klęską wojny dotkniętych dziedzin kultury polskiej jest bezsprze­ cznie nasza sztuka budowlana; padły ofiarą wojny niezliczone jej skarby, jeszcze nie­dawno bogato po całej Polsce rozsiane. [...] Brak najpierwotniejszych i podstawo- wych warunków istnienia, tj. domu, zmusi ludzi do jak najspieszniejszej odbudowy swych siedzib. To, na co składały się wieki, budując cegłę po cegle, ów harmonijny całokształt form, tworzący architekturę pol­ską, odrodzić się ma w czasie niepomier- nie krótkim. Stąd praca tem większa i tru­dniejsza do opanowania, a odpowiedzial- ność wobec przyszłych pokoleń niema podo­bnej sobie w historyi. Urok wsi polskiej z kościołem i dworem, malowniczość miasteczka lub świetność starych siedzib nie mogą w pleśni zapomnienia zginąć. Należy kosztem choćby naj­większych wysiłków spuścizny tej, co ostała się jeszcze, bronić, a w nowe formy, za­stosowane do przeja- wów dzisiejszego życia przetopić całą nieuronioną jeszcze z pa­mięci naszej tradycyę drogiego nam ducha sztuki budowlanej w Polsce”. Tak pisze o nowych potrzebach społecznych – w obliczu spustoszeń pierwszowojen- nych – w 1916 roku Józef Gałęzowski w przedmowie do opracowania zatytułowane- go Odbudowa polskiego miasteczka. Projekty domów. Ten uzdolniony i niezwykle pracowity architekt i malarz wraz z grupą najwybitniejszych projektantów tamtego czasu współtworzył Obywatelski Komitet Odbudowy Wsi i Miast w Krakowie. Organ ten stawiał sobie za zadanie stworzenie takiego wzornika, który zebrałby najlepsze projekty zarówno domów prywatnych dla ludzi bogatych, jak i zagród dla chłopów, pracowni rzemieślniczych, sklepów, szkół. Wzornik ten opublikowano w trzech tomach, poza wspomnianym wyżej tomem ukazały się jeszcze: Odbudowa wsi pol- skiej (1915) i Odbudowa polskiego miasteczka. Projekty budynków użyteczności publicznej (1918). Józef Gałęzowski, plan miasta Limanowa (dołączony do rysunków związanych z „Programem odbudowy mniejszych i najmniejszych miasteczek...”), 1915. Fot. A Chęć, ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, MNK III-r.a.-4674/60
  • 5. Józef Gałęzowski, pensjonat Mariana Żebrowskiego w Bukowinie, fasada południowa i północna, 1934. Fot. A. Chęć, ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, MNK III-PL.-2757 Batowice, projekt rozbudowy lecznicy dla nerwowo chorych autorstwa Józefa Gałęzowskiego, pawilon nr 2, elewacja tylna – północna, 1927. Fot. K. Kowalik, ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, MNK III-PL.-6865 Józef Gałęzowski, Państwowy Bank Rolny w Krakowie, projekt niezrealizowany. Widok perspektywiczny od północnego wschodu, 1930–1939. Fot. K. Kowalik, ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, MNK III-PL.-4949 Gałęzowski dzięki zwycięskiemu projektowi z 1908 roku zaczyna być archi- tektem cenionym przez bogatą klientelę wywodzącą się z kręgów ziemiań- stwa i arystokracji. Idea domu polskiego odwołująca się do tradycji dworu szlacheckiego znajdowała wielu zwolenników jeszcze przed wybuchem I wojny światowej. Nawiązywało do niej wielu architektów, m.in. Romuald Gutt, który w Rzymie w 1910 roku wystawił w polskim pawilonie projekt wiejskiego dworku. Idea ta nie straciła wcale na popularności wraz z odzy- skaniem niepodległości. Tym chętniej architekci sięgali po formy rodzime, historyczne – te zrodzone z nostalgii za szlachecką, a nawet mityczną sar- macką tradycją. Gałęzowski do końca lat 20. XX wieku zaprojektował wiele domów w stylu „dworkowym”. Później jednak zaczął też sięgać po formy modernistyczne. Jego autorstwa są na przykład Instytut Balneologiczny przy ul. Focha 33, siedziba Wyższego Studium Handlowego przy ul. Sienkiewicza 5, niezrealizowany projekt Państwowego Banku Rolnego u zbiegu ul. Duna- jewskiego i Basztowej (wszystkie budynki dla Krakowa), pensjonat Mariana Żebrowskiego w Bukowinie czy nieistniejąca już kawiarnia Grand Hotelu przy ul. Senatorskiej 29 w Warszawie. W nurcie „dworkowym” ma na swo- im koncie m.in. dworek w podkrakowskich Bronowicach, zaprojektowany w 1926 roku dla przyjaciela – Maksymiliana Rutkowskiego.
  • 6. Józef Gałęzowski, plan sytuacyjny ogrodu z obrysem willi, 1926. Fot. K Kowalik, ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, MNK III-Pl-5459
  • 7. Maksymilian Rutkowski (1867–1947) przyszedł na świat w szla- checkiej rodzinie o mocnych tradycjach powstańczych. Jego wuj zginął w bohaterskiej obronie dworu w Glanowie podczas zrywu w 1863 roku. Z kolei ojciec Rutkowskiego został osa- dzony w twierdzy Kufstein za udział w powstaniu węgierskim w 1848 roku, a następnie wydany przez Austriaków Rosjanom i karnie zesłany na Kaukaz. Wrócił do kraju, będąc już eme- rytowanym wojskowym, i kupił majątek w Wielkiej Wsi koło Olkusza. Z jego związku z Kazimierą z Leńczowskich przyszedł tam na świat syn – po ojcu także Maksymilian. Rutkowski junior ukończył Wydział Lekarski UJ i początkowo pracował na oddziale chirurgicznym szpitala św. Łazarza, a później w Klinice Chirurgicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1904 roku prowadził także prywatną lecznicę przy rogu ul. Siemiradzkiego i Łobzowskiej. Tam doglądał m.in. umierają- cego Stanisława Wyspiańskiego. Rutkowski był powszechnie cenionym lekarzem i lubianym człowiekiem. Dokonał wielu mistrzowskich operacji. Czy Maksymilian Rutkowski, stawiając dwór, odwoływał się do szlacheckiej tradycji rodzinnej? Możliwe. Dworek wybudował już w dojrzałym wieku, zlecając Gałęzowskiemu także projekty mebli do wnętrz. Grupa lekarzy szpitala św. Łazarza na sali operacyjnej, pośrodku z nożem w ręku Alfred Obaliński, po przeciwnej stronie łóżka stoi Maksymilian Rutkowski, 1897–1898, fot. J. Sebald. Ze zbiorów Muzeum Historycznego Miasta Krakowa
  • 8. W dworach zaprojektowanych przez Gałęzowskiego moż- na wyróżnić powtarzający się układ z hallem głównym w centrum domu. Dzieli on przestrzeń dworku na część służebną z kuchnią, kredensem, schowkiem, pokojem dla służby i jadalnią oraz część reprezentacyjną, na któ- rą składają się salon, ogród zimowy (tu o kształcie sze- ściokąta), gabinet gospodarza, a także pokój dla gościa. Taki też charakter przyjęła willa dla Rutkowskiego. Plan parteru dworku autorstwa Józefa Gałęzowskiego, 1926. Z Archiwum Narodowego w Krakowie, ABM f. 732 a
  • 9. Projekty mebli w orzechu kaukaskim w pokoju sypialnym pani Żurawskiej dla domu w Bukowinie, bieliźniarka, lata 30. XX wieku. Fot. A. Chęć, ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, MNK III-Pl-8325/5 Projekty dwóch rodzajów foteli autorstwa Józefa Gałęzowskiego przeznaczonych do budynku administracyjnego Instytutu Balneologicznego w Krakowie (do sali posiedzeń i czytelni), 1940–1950. Ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, MNK III-PL.-5770
  • 10. Rutkowski położył podwaliny pod rozwój wielu gałęzi medycyny: ortopedii, onkologii, urologii, neurochirurgii i chirurgicznego leczenia gruźlicy. ­Jednak na swoim koncie ma także bohaterskie akcje niesienia pomocy rannym i umierającym podczas I wojny światowej. Rutkowski wraz z zespołem zaufa- nych pielęgniarek i lekarzy wyruszyli na front i przemieszczali się od Kongre- sówki aż po Karpaty. Coraz bliższe podchodzenie pod linię frontu i niezwykłe wyniki w leczeniu rannych rozsławiły ten zespół fachowców. Powszechnie nazywano ich „grupą Rutkowskiego”. Należało do niej wiele wybitnych postaci świata medycznego, m.in. Jan Glatzel, Maria Epstein, Mary Cardezza, ­Zygmunt Drobniewicz. W 1916 roku grupa powróciła do Krakowa. Grupa Rutkowskiego: Rutkowski czwarty od lewej w kapeluszu, obok Maria Epstein oraz pozostali członkowie grupy: Zofia Krukówna, Maria Wiszniewska, Janina Konopczewska, Jan Glatzel, Mieczysław Kosiński i Zygmunt Drobniewicz. Z archiwum Zgromadzenia Sióstr Dominikanek Na Gródku Grupa chirurgiczna prof. Rutkowskiego: Pikulski, Górka, Maksymilian Rutkowski, Mary Cardezza, Glinojecka, Zygmunt Drobniewicz, Michalski, na stole por. Sobolewski, rękopis Jana Fiszera Pamiętnik Wielkiej Wojny, 1914. Ze zbiorów Polskiej Akademii Umiejętności PAUart, domena publiczna
  • 11. Rutkowski został poproszony o udział w konsylium lekarskim po wypadku samochodowym poety Juliana Ejsmonda, przebywającego w Szpitalu Powszechnym w Zakopanem. Na zdjęciu Rutkowski (drugi z lewej) i dyrektor Szpitala Powszechnego w Zakopanem Gustaw Nowotny (pierwszy z prawej) informują dziennikarza o stanie zdrowia pacjenta. W wyniku wypadku Ejsmond umarł, a miejsce, w którym doszło do zdarzenia, nosi od tego czasu nazwę Zakrętu Ejsmonda, czerwiec 1930. NAC Rutkowski jako przewodniczący prowadzi zjazd lekarzy szpitalnych w sali Towarzystwa Higienicznego w Warszawie, marzec 1930. NAC Uczestnicy Ogólnopolskiego Zjazdu Chirurgów w Warszawie. Profesorowi Rutkowskiemu towarzyszą młodsi chirurdzy, kwiecień 1931. NAC
  • 12. W 1934 roku, w wieku 67 lat, Rutkowski ożenił się z Adą z Sarnów. Była lekar- ką i położną, działaczką PPS i Ligi Kobiet przy Naczelnym Komitecie Naro- dowym, wdową po Zygmuncie Marku, radnym Krakowa i wicemarszałku Sejmu w II RP. Studia ukończyła w Zurychu na podstawie rozprawy Beitrag zur Casuistik des Gallensteinileus, wydrukowanej w 1909 roku. Podczas I wojny światowej pracowała jako chirurg wojskowy w Opawie i Krakowie. Później została kierownikiem i profesorem Szkoły Położnych i oddziału ­ginekologiczno-położniczego krakowskiego szpitala św. Łazarza. Pośrodku Ada Markowa-Rutkowska z grupą lekarzy. Z Archiwum Muzeum Polskiego w Rapperswilu w Szwajcarii Ada z Sarnów Markowa z pierwszym mężem Zygmuntem Markiem i dziećmi, lata 20. XX wieku. Z Archiwum Muzeum Polskiego w Rapperswilu w Szwajcarii