Media Trainings 2010 - raport

“Nowe Media jako katalizator obywatelskiego
zaangażowania w Środkowej i Wschodniej Europie“

Cykl międzynarodowych seminariów dla młodych działaczy
organizacji pozarządowych

mediatrainings2010.wordpress.com

Spis treści

1.
Informacje ogólne ........................................................................................................................ 2

a)
Opis projektu ............................................................................................................... 2

b)
Uczestnicy
..................................................................................................................... 2

c)
Program ........................................................................................................................ 5

2.
Rezultaty, ocena, perspektywy .................................................................................................. 9

a)
Osiągnięcie celów zakładanych w projekcie ........................................................... 9

b)
Ocena projektu z perspektywy uczestników ........................................................ 10

c)
Współpraca pomiędzy partnerami ......................................................................... 11

d)
Działania PR ............................................................................................................... 12

e)
Wnioski, perspektywy na przyszłość, propozycje ulepszeń .............................. 13

Weimar-‐‑Jena-‐‑Akademie Raport z projektu „Nowe media jako katalizator“

1. Informacje ogólne

a) Opis projektu
Poniższy raport jest częścią rozliczenia projektu “Nowe Media jako katalizator
obywatelskiego zaangażowania w Europie Środkowo-‐‑Wschodniej“ – międzynarodowej serii
spotkań młodych działaczy organizacji pozarządowych (NGO, ang. non-‐‑governmental
organization). Centralną część projektu stanowiły trzy jednotygodniowe seminaria
poświęcone mediom, w których udział wzięli młodzi dorośli z Niemiec, Polski i Ukrainy.
Pierwsze seminarium trwające od 20 do 27 marca odbyło się w Oßmannstedt (Niemcy),
drugie – od 12 do 19 czerwca – w Elblągu (Polska). Ostatnia część została zorganizowana
pomiędzy 26 września a 2 października w Ługańsku (Ukraina).
Głównym wnioskodawcą oraz koordynatorem dokumentowanych tutaj działań było
stowarzyszenie Weimar-‐‑Jena-‐‑Akademie – Verein für Bildung e.V. (Akademia Weimar-‐‑Jena,
Stowarzyszenie na rzecz oświaty) z siedzibą w Weimarze. Jest to organizacja o charakterze
niedochodowym, współpracująca z regionalnymi ośrodkami edukacyjnymi na rzecz
podniesienia jakości i liczby działań edukacyjnych w okręgu miast Weimar-‐‑Jena.
Członkowie Weimar-‐‑Jena-‐‑Akademie reprezentują szereg instytucji (m.in. Klassik Stiftung
Weimar oraz Europäische Jugendbegegnungs-‐‑ und Jugendbildungsstätte Weimar),
tradycyjnie podejmujących zagadnienia szczególnie ważne dla Europy. Inicjatorem projektu
i osobą odpowiedzialną za jego przeprowadzenie był Sebastian Schröder-‐‑Esch, od 2006 roku
niezależny współpracownik stowarzyszenia Weimar-‐‑Jena-‐‑Akademie. Od 2004 do 2006 roku
jako pracownik Uniwersytetu Bauhaus w Weimarze miał on swój wkład w organizację
corocznych Letnich Kursów Weimarskich (Weimarer Sommerkurse), będących jednym z
głównych przedsięwzięć Weimar-‐‑Jena-‐‑Akademie. Kolejnymi osobami z ramienia Weimar-‐‑
Jena-‐‑Akademie ważnymi dla przygotowań i realizacji omawianego tutaj projektu byli
dr Burkhardt Kolbmüller (skarbnik) oraz Uta Tannhäuser (od 1 marca 2010 dyrektorka).
Międzynarodowymi partnerami projektu były następujące organizacje:
• Elbląskie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Pozarządowych (ESWIP), Elbląg/PL
• Луганське регіональне відділення Асоціації міст України (Związek Miast Ukrainy, oddział
regionalny w Ługańsku), Ługańsk/UA.
• Tavarystva Belaruskai Školy (Związek Szkoły Białoruskiej), Hrodna/BY.
Ocena końcowa tejże współpracy zawarta została w punkcie 2. c) poniższego raportu.

b) Uczestnicy

Oßmannstedt
Pierwsze z trzech międzynarodowych seminariów składających się z warsztatów
medialnych dla działaczy organizacji pozarządowych, odbyło się pomiędzy 20 a 27 marca
2010 roku w ośrodku edukacyjnym Wielandgut w Oßmannstedt, niedaleko Weimaru.
Wzięło w nim udział czternaście osób, w tym sześć z Polski, pięć z Ukrainy, dwie z Niemiec i
jedna z Białorusi. Liczbowy stosunek uczestniczek płci żeńskiej do uczestników płci męskiej
wyniósł 8 do 6 i był tym samym mniej więcej wyrównany.

strona 2 z 14


Młodzi uczestnicy pierwszego seminarium poświęconego mediom w Oßmannstedt (Niemcy)

Nazwisko, imię Status/Organizacja, miejscowość
Cudny, Łukasz Student, UW, Warszawa
Demchenko, Maksym NGO “Svitlo nadii”, Połtawa
Desponds, Anna Studentka, UW, Warszawa
Jasiukiewicz, Edyta Centrum „Światowid“, Elbląg
Hübner, Gregor Wykładowca DAAD, Drezno/Iasi
Klimenko, Ekaterina AUC Ługańsk
Lysov, Oleksandr Student, Donieck
Mayeuskaya, Aliaksandra Studentka, Grodno/Kraków
Muskina, Nataliya Studentka, Ługańsk
Panfilova, Yuliya NGO „Roza Vetrov“, Donieck
Piaścik, Małgorzata NGO ESWIP, Elbląg
Siuda, Natalia AEGEE, Studentka, Gdańsk
Sommer, Martin Erik Erasmus Student Network, Drezno
Symonowicz, Adam Operator kamery w „HajLaif Produkcja”,
Braniewo

Prowadzący seminarium, asystenci, instruktorzy pierwszego seminarium poświęconego mediom w
Oßmannstedt (Niemcy)

Nazwisko, imię Kraj Funkcja
Israel, Udo Niemcy Instruktor warsztatów radiowych, Radio Corax (Halle/Saale)
Schröder-‐‑Esch, Sebastian Niemcy Prowadzący seminarium, Weimar-‐‑Jena-‐‑Akademie
(Kirchzarten/Weimar)
Tenner, Stefan Niemcy Instruktor warsztatów Web 2.0, Radio Corax (Halle/Saale)

Elbląg
Drugie w kolejności seminarium odbyło się w dniach 12 – 19 czerwca 2010 w siedzibie
polskiego partnera ESWIP, w centrum Elbląga (Województwo Warmińsko-‐‑Mazurskie).
Przyjezdni uczestnicy oraz instruktorzy zostali zakwaterowani w centralnie położonym
Hotelu Sowa. Spośród siedemnastu uczestników, siedmiu pochodziło z Polski, sześciu z
Ukrainy i czworo z Niemiec. Liczbowy stosunek uczestniczek płci żeńskiej do uczestników
płci męskiej wyniósł 11 do 6, nie był więc tak zrównoważony, jak podczas pierwszego
seminarium.

Młodzi uczestnicy drugiego seminarium poświęconego mediom w Elblągu (Polska)

Bork, Kacper Student, Łódź/Elbląg
Gaidamaka, Alla Studentka, Viadrina, Frankfurt nad Odrą
Galikowski, Paweł Student, Paslęk
Jasiukiewicz, Edyta Centrum „Światowid“, Elbląg
Kushnir, Dmytro NGO „Nashe Podillia“, Winnica
Lysov, Oleksandr Student, Donieck
Majewska, Aleksandra Studentka, UJ, Kraków
Paeschke, Iris Wolny strzelec, Berlin

strona 3 z 14


Pashko, Daniyela NGO„Iskra“ / AIESEC, Mikołajów
Piaścik, Małgorzata NGO ESWIP, Elbląg
Seleznyova, Nina Studentka, Viadrina, Frankfurt nad Odrą
Serdyuk, Serhiy Student, Viadrina, Frankfurt nad Odrą
Shtenge, Antonina Studentka, Donieck
Siuda, Natalia AEGEE, Gdańsk
Sobczak, Mikołaj Student, Łódź/Elbląg
Zhukova, Nataliya Prezes NGO „Ortega-‐‑y-‐‑Gasset“, Tokmak

Prowadzący seminarium, asystenci, instruktorzy drugiego seminarium poświęconego mediom w
Elblągu (Polska)

Arellanes, Douglas Czechy Instruktor warsztatów Web 2.0, Sourcefabric
(Praga)
Israel, Udo Niemcy Instruktor warsztatów audio, Radio Corax
(Halle/Saale)
Jachimowicz, Paulina Polska Asystentka, ESWIP (Elbląg)
Keńska, Joanna Polska Asystentka, ESWIP (Elbląg)
Strumiński, Jakub Polska Instruktor warsztatów audio (Elbląg)

Ługańsk
Trzecie i ostatnie seminarium odbyło się w dniach 26 września – 2 października 2010 w
Ługańsku. Miejscem wspólnych zajęć, a także zakwaterowania przyjezdnych uczestników
był położony na obrzeżach miasta Hotel Inter. W tej części projektu udział wzięło piętnastu
uczestników, w tym dwóch z Niemiec, a pozostałych trzynaście z Ukrainy. Liczbowy
stosunek uczestniczek płci żeńskiej do uczestników płci męskiej wyniósł 5 do 10 – nie był
więc bardzo wyrównany, kompensował jednakże nierówność powstałą w trakcie elbląskiego
seminarium.

Młodzi uczestnicy trzeciego seminarium poświęconego mediom w Ługańsku (Ukraina)

Akulova, Aliona NGO „Do chystych dzherel“, Donieck
Dorozhenko, Ganna Agencja rozwoju, Ługańsk
Grigoryan, Gagik NGO „Nedelya+“, Ługańsk

strona 4 z 14


Ivanov, Ivan Pedagog, Uniwersytet w Ługańsku
Kolossov, Dmytro NGO „Svitlo nadii“, Poltava
Kushnir, Dmytro NGO „Nashe Podillia“, Winnica
Liedtke, Christoffer 007-‐‑berlin GbR, Berlin
Liese; Sven Student, ASF, Freiburg
Mus’kina, Natalya Studentka, Ługańsk
Sakadynskiy, Sergej NGO „Vostochnaja Ukraina“,Ługańsk
Sklyarov, Vasyl Agencja rozwoju, Ługańsk
Talapov, Temir NGO „Start“,Ługańsk
Treshchova, Valeriya NGO „Do chystych dzherel“, Donieck
Zaslavskiy, Evgenij NGO „Vostochnaja Ukraina“, Ługańsk

Prowadzący seminarium, asystenci, instruktorzy trzeciego seminarium poświęconego mediom w
Ługańsku (Ukraina)

Khomenok, Oleg Ukraina Instruktor warsztatów „Dziennikarstwo i Web 2.0” (Kijów)
Klimenko, Ekaterina Ukraina Asystentka, AUC (Ługańsk)

Podsumowując liczbę i skład uczestników należy stwierdzić, iż odpowiadały one w
znacznym stopniu celom projektu sformułowanym we wniosku. Pomijając nieplanowane
pomniejszenie grupy z Białorusi przy okazji pierwszego seminarium, frekwencja osiągnięta
w skali całego projektu, jak również poszczególnych jego częściach, była w pełni satys-‐‑
fakcjonująca. Również stosunek liczby uczestniczek do liczby uczestników, przedstawiający
się jako 24 do 22, był zadawalająco zrównoważony.1 Mniej pozytywnie wypada podział
miejsc pod względem krajów pochodzenia uczestników. Ogółem rzecz biorąc pożądana
byłaby większa liczebność niemieckich uczestników.
Inna kwestia dotyczy łącznej liczby osób, które wzięły udział w serii seminariów. Od
początku zamiarem organizatorów było zaproszenie najlepszych kandydatów do
uczestnictwa w więcej niż jednym seminarium. Cel ten został też zrealizowany: jedna z
uczestniczek wzięła udział we wszystkich spotkaniach, siedem osób w dwóch spotkaniach,
kolejne dwadzieścia dziewięć w jednym. Łącznie udało się więc dotrzeć bezpośrednio do
trzydziestu siedmiu młodych dorosłych, a więc do dwóch osób więcej niż pierwotnie
planowano.

c) Program
Ważnym aspektem przygotowania warsztatów medialnych była korespondencja z ich
uczestnikami – realizowana przede wszystkim za pomocą poczty elektronicznej – jeszcze
przed pierwszym spotkaniem. Szczególnie w przypadku, gdy czyjś udział planowany był

1 W przypadku, gdy dany uczestnik odwiedził więcej niż jedno seminarium, jego udział liczony jest
każdorazowo oddzielnie.

strona 5 z 14


już od dłuższego czasu, nawiązanie osobistego kontaktu pomagało w możliwie najlepszym
przygotowaniu warsztatów oraz rozbudzeniu oczekiwań wśród przyszłych uczestników.
Centralnym i najważniejszym komponentem projektu był jednakże program warsztatów
prowadzonych w trakcie seminariów. W ich planowaniu zawsze starano się uwzględnić
wielość elementów, obejmujących szkolenia zorientowane na praktykę (warsztaty medialne),
moderowane dyskusje, wizyty studyjne i rozmowy z miejscowymi ekspertami; oraz pracę
(indywidualną lub w małych grupach) nad konkretnymi projektami.
Integralną część projektu stanowiła ponadto budowa strony internetowej poświęconej
tematowi nowych mediów i społeczeństwa obywatelskiego i opieka nad nią. Jeszcze w
trakcie trwania projektu na stronie opublikowane zostały treści powstałe w jego ramach,
dostępne bez ograniczeń dla wszystkich odwiedzających.
(zobacz: http://mediatrainings2010.wordpress.com).

Oßmannstedt
W centrum uwagi pierwszych warsztatów medialnych znalazło się korzystanie z internetu,
w tym z różnych serwisów Web 2.0. W roli instruktora wystąpił tutaj Stefan Tenner. Inny
centralny temat stanowiło medium „audio”, czy też „radio”. Również w tym przypadku
udało się pozyskanie kompetentnego instruktora w osobie Udo Israela z obywatelskiej
radiostacji CORAX w Halle/Saale.
Plan tygodniowych warsztatów medialnych w Oßmannstedt przewidywał następujące
elementy: ogólne wprowadzenie w tematykę; dyskusję na temat wad i zalet cyfrowych
mediów; prezentację inicjatyw i organizacji reprezentowanych przez uczestników
seminarium oraz dyskusję na ich temat; omówienie dotychczasowych sposobów korzystania
z mediów do celów komunikacji i PR; praktyczne podstawy tworzenia i prowadzenia stron
internetowych przy wykorzystaniu możliwości Web 2.0; praktyczne warsztaty medialne
koncentrujące się na formatach plików dźwiękowych (np. mp3) i możliwościach ich
dystrybucji za pośrednictwem internetu; wizytę w studiu obywatelskiego radia LOTTE w
Weimarze; wykorzystanie radiowej techniki studyjnej; przygotowanie i przeprowadzenie
otwartego panelu dyskusyjnego na temat związany z seminarium; przygotowanie własnych
nagrań i artykułów do publikacji na stronie projektu; zakończenie i ewaluację.
Powyższe aspekty w znaczącym stopniu doczekały się realizacji, jakkolwiek z jednym
wyjątkiem: ekspertka, która zgodnie z programem miała wystąpić jako instruktorka zajęć
„Działania PR dla małych organizacji pozarządowych“, z przyczyn zdrowotnych w ostatnim
momencie zmuszona była odwołać swój udział. Jej nieobecność mogła być
zrekompensowana niestety tylko częściowo – w formie dyskusji na ten dla tak wielu osób
ważny temat. Pomijając tę nieplanowaną zmianę, pierwotnie zakładany plan został
dotrzymany (zobacz program w załączniku). W piątkowe popołudnie (26 marca), a więc po
oficjalnym zakończeniu seminarium, na życzenie uczestników zorganizowana została
spontaniczna wizyta w Miejscu Pamięci Buchenwald, gdzie przeprowadzono rozmowy z
kierownikiem działu pedagogicznego tegoż ośrodka.
Praca nad projektem była kontynuowana także po zakończeniu warsztatów, a mianowicie w
formie ewaluacji seminarium oraz rozbudowy wspólnej strony internetowej. Ewaluacja
przeprowadzona została przy pomocy internetowego narzędzia ankieterskiego
Polldaddy.com; a jej wyniki zostaną przytoczone w dalszej części tego raportu (szczegóły w
załączniku). Natomiast strona internetowa projektu była tworzona i rozbudowywana w
ciągłym procesie.

strona 6 z 14


Podczas warsztatów Web 2.0 w Oßmannstedt na darmowym serwisie blogerskim
wordpress.com utworzona została strona, na której w trakcie i po zakończeniu seminarium
publikowane były materiały w różnych formatach. Wszyscy uczestnicy warsztatów
otrzymali uprawnienia edytorskie, dzięki którym nie tylko mogli umieszczać na niej teksty,
zdjęcia, filmy, linki itd., lecz także dokonywać zmian w wyglądzie strony. Wielu
uczestników (choć, niestety, nie większość) uczyniła z tej możliwości aktywny użytek,
wykorzystując stronę jako „laboratorium” do wypróbowania systemu, jak i platformę dla
własnych celów PR-‐‑owych. Stronę wraz z wszystkimi treściami można obejrzeć pod
adresem http://mediatrainings2010.wordpress.com. Stanowi ona kombinację strony
internetowej o raczej statycznym charakterze z blogiem. Ten ostatni gromadzi wpisy
(„posty”) na różne tematy, uszeregowane chronologicznie. Dostęp do archiwalnych wpisów
możliwy jest dzięki funkcjom słów kluczowych („tagów”), tematycznych kategorii, jak i
wyszukiwania treści na stronie. Czas działania strony jest potencjalnie nieograniczony, a jej
funkcjonowanie i utrzymanie nie powodują żadnych bezpośrednich kosztów.
W trakcie projektu strona służyła przede wszystkim dokumentacji zajęć, dla ich uczestników
jak i „na zewnątrz”; jak również jako „laboratorium doświadczalne”, w którym uczestnicy
warsztatów mogli wypróbować swoje umiejętności. Na koniec projektu pozostaje do
przemyślenia, w jaki sposób można przekształcić stronę tak, by stała się ona wielojęzycznym
zbiorem informacji i instrukcji dla zainteresowanych działaczy organizacji pozarządowych i
była przez nich w przyszłości używana.

Elbląg
Drugie warsztaty medialne pod względem programu nie różniły się znacznie od tych,
przeprowadzonych blisko trzy miesiące wcześniej. Również tutaj pojawił się temat różnych
zastosowań serwisów Web 2.0, użytecznych w pracy małych organizacji pozarządowych.
Celem warsztatów było zademonstrowanie ich niewątpliwych zalet: z reguły są one
dostępne bezpłatnie i – przy podstawowym zrozumieniu komputera i internetu – łatwe w
obsłudze. Do tematów i narzędzi Web 2.0, którymi zajmowali się uczestnicy warsztatów w
Elblągu, należały m.in.:
• Budowa i rozwój własnej strony lub bloga (zademonstrowane na przykładzie
wordpress.com)
• Wykorzystanie sieci społecznych, takich jak Twitter i Facebook, do celów zawodowych
• Umieszczanie na stronie internetowej treści o różnych formatach (np. filmów video
poprzez Youtube, czy plików audio poprzez Soundcloud.com)
• Gromadzenie i publikowanie linków, tzw. social bookmarking (zademonstrowane na
przykładzie delicious.com)
• Nagrywanie, transmisja na żywo i trwałe publikowanie sekwencji filmowych i
dźwiękowych (np. wykładów lub dyskusji), dzięki usługom takim jak livestream,
bambuser, qik itp.
• Zakładanie wirtualnych dysków pamięci w internecie w celu zabezpieczania większych
ilości danych, do których dostęp mogą mieć różni użytkownicy, i które są automatycznie
aktualizowane (np. Dropbox)
• Aplikacje do wspólnego opracowywania dokumentów tekstowych i in., w czasie
rzeczywistym, posiadające funkcje archiwizowania (np. Etherpad lub Typewith.me)
• Możliwości regularnej produkcji i rozpowszechniania audycji (podcasting).
Inaczej niż podczas pierwszych warsztatów w Niemczech, w Elblągu uwzględniono także
medium video. Nasunął się on w szczególności dlatego, że ESWIP dysponuje w pełni

strona 7 z 14


wyposażonym studiem telewizyjnym, wykorzystywanym na potrzeby własnej „Telewizji
Obywatelskiej”. Dziedzina audio, podobnie jak w Oßmannstedt, także w Elbągu znalazła
swe miejsce w programie, część uczestników zdecydowało się w niej wyspecjalizować.
W połowie trwania elbląskiego seminarium jego uczestnicy podzielili się na grupy liczące
nie więcej niż trzy osoby – te do końca zajęć poświęciły się opracowaniu wybranych przez
siebie małych projektów. Założenie tego ćwiczenia było takie, iż działacze organizacji
pozarządowych powinni poznać i wypróbować techniki, które im samym wydają się
najbardziej użyteczne. Obszary tematyczne, do których dopasowane zostały projekty,
obejmowały „Internet & Web 2.0”, „Audio/radio/podcast” oraz „Video”. Przenikanie się tych
obszarów było oczywiście nie tylko nie do uniknięcia lecz nawet wyraźnie pożądane!
Rezultaty różnych projektów dokumentowane były na bieżąco na stornie internetowej, stając
się dostępnymi dla wszystkich zainteresowanych.
W kategorii „Internet & Web 2.0” zaprojektowano, przetestowano i zaprezentowano stronę
internetową, zawierającą internetowe formularze zgłoszeń oraz ankietę online. W kategorii
„Audio” dokonano językowej synchronizacji nagrania video, będącej tłumaczeniem z języka
angielskiego na język rosyjski. Inna grupa podjęła się nagrania audycji dźwiękowych i
wypróbowała rozmaite formy rozpowszechniania ich w internecie (np. przez
http://podradio.ru). W kategorii „Video” powstały dwa kilkuminutowe filmy dotyczące
warsztatów: pełen informacji film dokumentalny oraz technicznie pracochłonny klip o
fikcyjnej fabule, służący przede wszystkim rozrywce.
Wszystkie wyniki prac w grupach podczas drugiej połowy seminarium zostały niezwłocznie
opublikowane – i przeważnie także krótko skomentowane – na stronie projektu (przykłady
znajdują się na załączonej płycie CD).

Ługańsk
Trzecia i ostatnia seria warsztatów odbyła się w dniach 26 września – 2 października w
Ługańsku we wschodniej Ukrainie. Gospodarzem odpowiedzialnym za wszystkie sprawy
organizacyjne był ukraiński partner projektu AUC (Association of Ukrainian Cities and
Regions). Podobnie jak podczas poprzednich edycji, także tym razem w centrum uwagi
znalazły się informacje i umiejętności związane z różnymi zastosowaniami serwisów Web
2.0. Niektóre z przedstawionych aplikacji już wcześniej były tematem warsztatów, jednakże
w większości zajęto się całkiem nowymi programami i zastosowaniami. Wszystkie one mają
oczywiście wspólną cechę: dzięki nim, przy pomocy prostych środków i niewielkiego
wysiłku, każdy użytkownik internetu może stać się autorem i rozpowszechniać w sieci
wszelkiego rodzaju informacje. Uczestnicy otrzymali wgląd w różne dziedziny pracy
dziennikarskiej i PR, a także wiele użytecznych wskazówek dotyczących tworzenia i
zastosowania tekstów, zdjęć, filmów video oraz materiałów dźwiękowych. Zajęcia
poprowadził Oleg Khomenok z Symferopolu/Kijowa. Doświadczony instruktor
dziennikarstwa usłużył uczestnikom całą swą wiedzą i bogatym doświadczeniem. Tak jak w
przypadku pierwszego i drugiego seminarium, także tutaj akcent spoczywał na
praktycznym wypróbowaniu i zastosowaniu nowych umiejętności. Wydarzenia każdego
dnia dokumentowane były wraz ze zdjęciami, filmami i linkami do omawianych serwisów,
najpóźniej do poranku dnia następnego na stronie internetowej projektu.
Pod koniec seminarium uczestnicy ponownie podzielili się na grupy, które skupiły się na
konkretnych projektach. Obok czytelnych rezultatów np. w postaci własnej strony lub blogu,
każda grupa za zadanie miała opracować – w formie pisemnej lub w formie innego medium

strona 8 z 14


– i opublikować na stronie projektu instruktaż dla wybranej aplikacji Web 2.0. Wyniki tej
pracy wymagają jeszcze oceny eksperta.

2. Rezultaty, ocena, perspektywy

a) Osiągnięcie celów zakładanych w projekcie
Celem całego projektu było zademonstrowanie znaczenia nowych mediów jako katalizatora
obywatelskiego zaangażowania w Europie Środkowo-‐‑Wschodniej i jednocześnie
przekazanie praktycznej wiedzy pozwalającej na korzystanie z potencjału tychże mediów.
Główną grupę docelową warsztatów stanowili działacze organizacji pozarządowych (NGO)
oraz osoby pragnące stać się nimi w niedalekiej przyszłości. Praktyczna wiedza i
umiejętności zastosowania cyfrowych mediów powinny przyczynić się do ułatwienia i
poprawy ich obywatelskiej aktywności. Funkcjonujące społeczeństwo obywatelskie wymaga
dostępności niezależnych i różnorodnych informacji, wciąż często brakujących. Media
cyfrowe (słowo kluczowe: Web 2.0), stwarzając doskonałą sposobność do komunikowania,
organizowania się i dostępu opinii publicznej do krytycznych i niezależnych informacji,
oferują tutaj interesującą alternatywę.
Oprócz tego głównego celu, intencją projektu było stworzenie i zintensyfikowanie kontaktu
między osobami i organizacjami, a przez to wspieranie wymiany wiedzy i doświadczeń
ponad językowymi, kulturowymi i państwowymi granicami.
Wychodząc z zakładanych celów można stwierdzić, że projekt w dużym stopniu stanowił
sukces. Szczególnie prezentacje różnych zastosowań Web 2.0 oraz towarzyszące im często
luźne i eksperymentalne ich wykorzystanie przez uczestników warsztatów, zadziałały
bardzo dobrze. Dotyczy to także kwestii projektowania strony internetowej,
nieskomplikowanej edycji i rozpowszechniania treści w formatach audio i video, jak też
różnorodnych możliwości łączenia ze sobą treści w internecie. Konkluzja ta odnosi się do
każdego z poszczególnych warsztatów medialnych, jak i do całego projektu.
Mniej pozytywnie wypada ocena dotycząca dotarcia do grupy docelowej, szczególnie pod
kątem obywatelskiego zaangażowania uczestników. Pierwotnie sformułowanemu
idealnemu profilowi grupy docelowej (młody działacz NGO) odpowiadała mniej więcej
tylko połowa uczestników, podczas gdy reszta składała się z „zainteresowanych laików”.
Ma to wpływ na sposób wykorzystania nowych umiejętności zdobytych w trakcie
warsztatów – a więc na oczekiwany efekt multiplikacji całego projektu – jak i na trwałość
osiągnięć projektu. Niektórzy uczestnicy byli wprawdzie bardzo zainteresowani i brali
aktywny udział w całym seminarium, nie zaangażowali się jednak – w każdym razie do tej
pory – w inicjatywy, w których mogliby korzystać z nowo zdobytych umiejętności. Nie
należy jednakże zapominać, że wielu uczestników pod każdym względem odpowiadało
idealnym wyobrażeniom – łącznie z tym, że nigdy wcześniej nie brali udziału w podobnym
spotkaniu – w ich przypadku edukacyjna oferta trafiła na bardzo podatny grunt. Osoby te
tworzyły również jądro zespołu, który dobrowolnie – także już od siebie z domu –
kontynuował pracę nad stroną internetową.
Cieszyć może fakt, iż każdemu z seminariów towarzyszyła radosna atmosfera wśród
uczestników. Wielu z nich przyznało po zakończeniu zajęć, że początkowo byli pełni
wątpliwości co do własnych zdolności komunikacyjnych, szczególnie jeśli konieczne było
przy tym posługiwanie się obcymi językami. Obawy te z reguły znikały szybko, przeważnie
od razu w grupie tworzyła się wyraźnie pozytywna dynamika. Stopień zaangażowania

strona 9 z 14


uczestników w ramach zajęć był – jak można było oczekiwać – różnorodny. Jednakowoż
biorąc pod uwagę całość grupy, można stwierdzić zadawalająco aktywny udział oraz
wysoki stopień integracji i interakcji uczestników.
Dzięki pozytywnemu klimatowi udało się osiągnąć dodatkowy cel projektu: umożliwić
kontakt między osobami i instytucjami oraz wesprzeć wymianę wiedzy i doświadczeń.

b) Ocena projektu z perspektywy uczestników
Na koniec każdego z seminariów, przy pomocy internetowego narzędzia „Polldaddy“,
przeprowadzona została anonimowa ankieta wśród uczestników. Nie wszyscy wypełnili
przygotowany formularz, jednak 36 wypowiedzi daje zadawalający wynik, pozwalający na
zapoznanie się oceną seminariów w oczach ich uczestników oraz – na ich podstawie –
wyciągnięcie ważnych wniosków.

Oßmannstedt
Oddźwięk ze strony wszystkich uczestników pierwszych warsztatów był, ogólnie mówiąc
pozytywny. Wyniki ewaluacji pokazały, że różne aspekty pierwszej serii warsztatów
ocenione zostały dobrze albo nawet bardzo dobrze. Ocena ta została potwierdzona przez
organizatorów. Jednym z aspektów pozytywnie ocenionym przez wszystkie osoby był
otwarty i elastyczny styl pracy, który bazował na niezhierarchizowanej relacji między
organizatorami i uczestnikami, co pozwalało na interaktywność i inicjatywę własną
uczestników warsztatów. Otwarty i „luźny” sposób przyczynił się do tego, że wielość
języków w grupie nie tylko nie stanowiła trudności, lecz stała się wzbogaceniem całego
seminarium.
Poniżej kilka cytatów w oryginalnym brzmieniu:
„Najlepszy był dobór ludzi, wszyscy byli zaangażowani i pełni chęci działania i nauczenia
się czegoś nowego. Fajnie, że było tak "ʺwielojęzycznie"ʺ bardzo się cieszę, że udało mi się
osłuchać z tyloma językami. Miejsce było fantastyczne, warsztaty były interesujące, szkoda,
że szkolenie z pr się nie odbyło.“
„I took back home many happy memories and interesting knowledge which I can use and
develop now in my plans and initiatives, future work. (Tank You Very much for it! ;) I think
It'ʹll be very good if the next workshop will be held in the same atmosphere than every work
will become successfull.“
„Nabyłam większej swobody w publicznych wystąpieniach (szczególnie cenny okazał się
występ na żywo w radio). Przydały mi się zajęcia audio, zajęcia dotyczące stron
internetowych wzbogaciły moją "ʺosobistą"ʺ wiedzę, jednak nie przyda mi się w pracy.“
„i have learnt how do do radio show, how to edit it, about different sites and how to use
them! maybe i have not achieved yet more about internet possibilities“

Elbląg
Również w przypadku drugiego seminarium ocena uczestników wypadła przeważnie
pozytywnie. Negatywne wypowiedzi dotyczyły podziału na małe grupy, uniemożli-‐‑
wiającego skorzystanie z całego programu; jak i braku zajęć dotyczących działań PR oraz
pozyskiwania funduszy. Niektóre ankiety wskazywały na niedogodności związane z
oddzielną lokalizacją miejsca zakwaterowania i warsztatów, a także braki w technicznym
wyposażeniu warsztatów. Część uczestników wyraziła życzenie nauki, umożliwiającej
wypróbowanie zdobytych umiejętności, a więc bardziej zorientowanej na praktykę.
Poniżej kilka kolejnych oryginalnych cytatów:

strona 10 z 14


„Мне очень понравилась группа и отношение между участниками, также
предоставленая организаторами информация, а еще поездка в Гданск.“
„I learn new webpage wich can halp me in some future progects and ideas. Also I like video
lection-‐‑ it'ʹs smth. new for me. Udo'ʹs lection was very interesting-‐‑ he made us dinamic! :)
Next workshop have to be more active, definitely-‐‑ like first one :) “
„Прекрасная и дружная группа, замечательные тренера, Поездка в Гданьск -‐‑ очень
увлекательная, работа дублированием фильма -‐‑ замечательный опыт.“

Ługańsk
Także seminarium w Ługańsku zostało w przeważającym stopniu ocenione pozytywnie
przez uczestników. Krytyczne uwagi dotyczyły braków dostatecznego wyposażenia w
techniczny sprzęt, przede wszystkim laptopy i komputery stacjonarne. Problem, który
pojawił się już w trakcie dwóch poprzednich seminariów, nie został tym samym
dostatecznie rozwiązany. Wprawdzie zaproszenie i informacje dla uczestników rozesłane
przed spotkaniem zwracały uwagę na możliwość zabrania ze sobą własnego sprzętu, nie
przyniosło to jednak wystarczających rezultatów.
Również w tym przypadku szczególnie pozytywne meldunki dotyczyły atmosfery
spotkania. Wielu uczestników określiło ją mianem otwartej, przyjaznej i swobodnej, co z
kolei stworzyło warunki do przyjemnej i owocnej pracy i nauki.

W tym miejscu dwa cytaty z ankiet:
What I liked best:
„-‐‑ some really helpful and relevant pieces of advice from the trainer (e.g. on writing for the
web, usage of blogger, gadgets, etc.);
-‐‑ the fascinating excursion to the TV/radio studio;
-‐‑ tasty food, good vegetarian options;
-‐‑ inspiring atmosphere :)”
„Понравилась программа тренинга в целом, система подачи информации. Очень
понравилась дружественная атмосфера в коллективе и ошения между
преподователями и участниками.
Отдельное спасибо за организацию досуга“

c) Współpraca pomiędzy partnerami
Idea całego projektu, tzn. trzyczęściowej serii seminariów, sformułowana została w
znacznym stopniu przez stowarzyszenie Weimar-‐‑Jena-‐‑Akademie. Pozwoliło to na
skorzystanie z długoletniego doświadczenia w przygotowywaniu i prowadzeniu
międzynarodowych spotkań edukacyjnych. Koncept ten został omówiony i wspólnie
dopracowany przez partnerów zaangażowanych we współpracę.
Uzgodnienie spójnego planu trzech planowanych seminariów, wraz z harmonogramem
czasowym oraz budżetem, odbyło się bez trudności. Komunikacja między stowarzyszeniem
Weimar-‐‑Jena-‐‑Akademie a innymi partnerami projektu, prowadzona telefonicznie przez
pocztę elektroniczną i Skype’a, pomimo granic państwowych i językowych, okazała się

strona 11 z 14


nieskomplikowana. Dotyczyło to tak samo pozyskania koniecznych dla projektu
zewnętrznych środków finansowych. Również informowanie o seminariach i rekrutacja
odpowiednich kandydatów przebiegały ogólnie rzecz biorąc pomyślnie – jednocześnie
należy powiedzieć, że procedura ta była o wiele bardziej pracochłonna niż początkowo
zakładano. Pomimo korzystnych warunków uczestnictwa (brak opłat!), nie było łatwo
dotrzeć do osób zainteresowanych tematem, odpowiadających wymaganiom projektu.
Uwaga ta dotyczy niestety wszystkich trzech seminariów, w szczególności odnosi się do
kandydatów z Niemiec.
Współpraca z partnerami projektu okazała się pozytywnym doświadczeniem – zarówno na
płaszczyźnie międzyludzkiej, jak i zawodowej.

d) Działania PR
W kwestii działań PR w ramach projektu należy wyróżnić dwie płaszczyzny: z jednej strony
są to działania, które wprawdzie miały miejsce wewnątrz projektu, ale mogły być oglądane i
śledzone przez opinię publiczną; z drugiej strony są to specyficzne środki PR, informujące o
projekcie, celowo kierowane do opinii publicznej.
Podczas pierwszego seminarium ruszyła wspólna strona internetowa, która od tego
momentu służyła jako główna platforma komunikacji i centralne narzędzie projektu, a
przeważająca większość treści powstałych w trakcie warsztatów znalazła na niej swoje
miejsce. Tym samym także „z zewnątrz” bez problemu można było dowiedzieć się o całym
projekcie, poszczególnych działaniach i uczestnikach, a także o fundatorach grantów
finansujących całe przedsięwzięcie.
Narzędzie statystyczne serwisu wordpress.com pozwala na wgląd w liczbę odwiedzin: od
momentu uruchomienia 24 marca 2010 roku, strona odnotowała łącznie 5821 odwiedzin
(stan na 25 listopada 2010), przy czym nie jest w to wliczany ruch spowodowany przez
administratora. Prawdopodobnie wizyty uczestników projektu w dużej mierze składają się
na tę liczbę, mimo to można przyjąć, że również „zewnętrzni” goście – celowo lub
przypadkowo – zaglądali na stronę. Strona internetowa nie jest zresztą jedynym kanałem w
internecie, który umożliwiał dostęp do informacji o projekcie.
Projekt był lub jest wciąż obecny na następujących portalach:
• Youtube (filmy wideo):
http://www.youtube.com/mediatrainings2010
• Bambuser (filmy wideo i transmisje na żywo):
http://bambuser.com/channel/mediatrainings2010
• Soundcloud (pliki dźwiękowe):
http://soundcloud.com/mediatrainings
• Twitter (społeczna sieć i tzw. mikro-‐‑blogging):
https://twitter.com/mediatrainings
• Facebook (społeczna sieć, zdjęcia):
http://www.facebook.com/mediatrainings2010
• V kontakte (społeczna sieć, popularna na obszarze rosyjskojęzycznym):
http://vkontakte.ru/club18341350
Druga płaszczyzna działań PR, a więc ukierunkowane działania promujące projekt,
rozwinęła się mniej pomyślnie. Panel dyskusyjny na temat „Nowych mediów i
społeczeństwa obywatelskiego w Europie Środkowo-‐‑Wschodniej”, pierwotnie zaplanowany
w trakcie pierwszego seminarium, nie odbył się. Zamiast dyskusji jedna z grup wzięła udział

strona 12 z 14


w godzinnej audycji przeprowadzonej na żywo w studiu radia LOTTE. Program ten został
wyemitowany drogą naziemną w Weimarze i okolicach oraz był transmitowany przez
internetowy livestream radia LOTTE. Audycja przeprowadzona w wielu językach za temat
miała sam projekt i jego uczestników; złożyły się na nią wcześniej nagrane wywiady,
muzyka oraz dyskusje na żywo w studiu. W chwili obecnej brakuje danych na temat
oddźwięku ze strony słuchaczy radia LOTTE.
Poza tym inaczej niż planowano, w mniejszym stopniu kontaktowano się z tradycyjnymi
instytucjami medialnymi. Główną przyczyną takiego „działania w ukryciu” był brak
wyraźnego życzenia kontaktów z lokalną i regionalną prasą ze strony polskich i ukraińskich
partnerów projektu.

e) Wnioski, perspektywy na przyszłość, propozycje ulepszeń
Tak jak wspomniano w punkcie 2. a), formę warsztatów medialnych, na którą zdecydowano
się podczas seminariów, w jej centralnych aspektach bez wątpienia należy ocenić
pozytywnie. Powinna ona znaleźć zastosowanie w przyszłych działaniach tego typu.
Obecnie brak jest konkretnych starań o powtórzenie projektu. W przypadku ich zaistnienia,
podjęty zostanie kontakt z grantodawcami udokumentowanego tutaj projektu, w celu
uzyskania ich opinii i oceny możliwości wsparcia planowanych seminariów.
W takim przypadku należałoby – zgodnie z powyższym raportem – postarać się jeszcze
bardziej o praktyczną orientację programu i przydatność nauczanych treści dla uczestników
(tutaj ważne dotarcie do grupy docelowej). Bezpośrednie zastosowanie i wypróbowanie
nowo nabytych umiejętności o wiele bardziej przyczynia się do sukcesu edukacyjnego, niż
frontalna prezentacja dokonana przez instruktora.
Jednocześnie w zadowalającym stopniu sprawdziło się partnerstwo czterech organizacji,
stąd dalsza współpraca w przyszłości wydaje się jak najbardziej możliwa. Jeśli weźmie się
pod uwagę, że partnerzy – posiadający różny stopień doświadczenia w międzynarodowych
projektach – poznali się dopiero w trakcie przygotowań projektu (marzec 2009), współpracę
należy ocenić pozytywnie. W przypadku kontynuacji projektu, określone sposoby
postępowania byłyby już sprawdzone, a więc nie trzeba byłoby zaczynać „od zera”.
Kolejna edycja serii seminariów dałaby okazję do przemyśleń na temat ich tematycznego
zawężenia. Inicjatywy społeczeństwa obywatelskiego i/lub organizacje pozarządowe
mogłyby w dalszym ciągu stanowić centralny temat warsztatów, jednocześnie można by
skoncentrować się na wybranym zagadnieniu, np. ochronie środowiska lub grupach
społecznie marginalizowanych. Takie zawężenie prawdopodobnie przyniosłoby korzystny
efekt w postaci większego powiązania poruszanych zagadnień z praktyką, a także
konkretnej wymiany pomiędzy uczestnikami. Jednakowoż stałoby się to kosztem
tematycznej różnorodności i możliwości poszerzenia horyzontów.

3 kwietnia 2011

Sebastian Schröder-‐‑Esch (koordynator projektu)
mail@schroeder-‐‑esch.de

strona 13 z 14


-‐‑-‐‑-‐‑

The media trainings were supported by the following organisations:

• Fundacja Współpracy Polsko-‐‑Niemieckiej (FWPN) / Stiftung für deutsch-‐‑polnische
Zusammenarbeit (SdpZ) (WWW)
• Robert Bosch Stiftung & Fundacja im. Stefana Batorego: Programm
Gesellschaftliche Initiativen (PGI) / Partnerstwo Inicjatyw Społecznych (PIS) (WWW)
• Heinrich Böll Stiftung, Länderbüro Kiew / Фонд імені Гайнріха Бьолля,
Представництво в Україні (WWW)
• Robert Bosch Stiftung & Deutsche Gesellschaft für Osteuropakunde,
Kontaktprogramm Belarus (WWW)
• Deutsch-‐‑polnisches Jugendwerk / Polsko-‐‑Niemiecka Wymiana Młodzieży (WWW)

strona 14 z 14

Media Trainings 2010 - raport

Recommended

Recommended

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (11)

Similar to Media Trainings 2010 - raport

Similar to Media Trainings 2010 - raport (19)

Media Trainings 2010 - raport