ΙΣΤΟΡΙΑ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ : ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ 1ο
Όταν κοιτάς από ψηλά
1. Όταν κοιτάς από ψηλά…!
Το περιβάλλον ως τέχνη, ως έκθεμα κι ως
αφήγηση
Μαριλία Κωστάκη
45ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου
2. «Όταν κοιτάς από ψηλά…!»
«Τον κόσμο μπορείς να τον κοιτάξεις από
το ύψος ενός ανθρώπου αλλά και από εκείνο
ενός σύννεφου. Στην πραγματικότητα,
μπορείς να μπεις από την κεντρική πόρτα
ή να χωθείς -είναι πιο διασκεδαστικό- από
ένα παραθυράκι.» Τζιάνι Ροντάρι
3. Γιατί τέχνη στις μέρες μας;
• Αναπαράσταση της ζωής και της φύσης
• Ισορροπεί τον άνθρωπο με τον κόσμο
• Συμβάλλει στην κατανόηση του κόσμου
• Βοηθά στην επικοινωνία των ανθρώπων
• Καλλιεργεί τη φαντασία και τη δημιουργικότητα
• Δημιουργεί προϋποθέσεις για έναν κόσμο χωρίς βία
4. Περιβαλλοντικά θέματα μέσω…
• της λογοτεχνίας
• της μουσικής
• του κινηματογράφου
• της ζωγραφικής
• της γλυπτικής
• του κουκλοθέατρου
Άνθρωπος Περιβάλλον
42. Τα δικά μας έργα ως έκθεμα!
Εικονική
περιήγηση
και
διαμοιρασμός
έκθεσης
μέσω
ιστολογίου
www.artsteps.com
43. Τελικά… «Όταν κοιτάω από ψηλά...» :
• Νιώθω χαρά
• Βλέπω τη φύση με μια ματιά
• Οικογένεια
• Μου ‘ρχεται ό,τι έχουμε κάνει όλη τη χρονιά
• Πετάω στον ουρανό
• Ξεχνώ όλα τα προβλήματά μου
• Σκέφτομαι ότι υπάρχει ένα λιβάδι, νιώθω χαρά, έμπνευση και αγάπη
• Αισθάνομαι τα ψηλά βουνά
• Βλέπω όλο τον κόσμο
• Βλέπω τα βουνά, τις πεδιάδες, τα ποτάμια, τα λουλούδια, τη φύση
• Θυμάμαι το project για τα αδέσποτα
• Σκέφτομαι το project μας. Ταλαιπωρηθήκαμε, αλλά περάσαμε ωραία!
Για να αλλάξει μια κοινωνία χρειάζονται άνθρωποι που να ξέρουν να χρησιμοποιούν τη δημιουργικότητά τους
Η δημιουργικότητα είναι καθολικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό που μπορεί να αυξηθεί με κατάλληλη εκπαίδευση
Άλλοτε το περιβάλλον αποτέλεσε πηγή έμπνευσης και προσεγγίστηκε μέσω των τεχνών (εικαστικές αναπαραστάσεις ζώων και τοπίων, λογοτεχνικές αφηγήσεις, κλπ) κι άλλοτε οι τέχνες συνέδραμαν την καλύτερη προσέγγιση περιβαλλοντικών θεμάτων (ευαισθητοποίηση κοινού για τα αδέσποτα, καλλιέργεια οικολογικής συνείδησης και ενεργών πολιτών μέσω της λογοτεχνίας, φιλαναγνωστικών δράσεων, δραματοποίησης κ.ά.).
Εφόσον η τέχνη αποτελεί βασικό πυλώνα του προγράμματος, ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης των μαθητών, προσεγγίζοντας τη Γλώσσα, τα Μαθηματικά, τη Φυσική, την Ιστορία, την ΚΠΑ, τα Θρησκευτικά και τη Γεωγραφία με τις κατευθύνσεις που εμπεριέχονται στο ΑΠΣ των Εικαστικών. Ο συντονισμός του προγράμματος διευκολύνθηκε και υποστηρίχθηκε από τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνίας. Με τους στόχους του αντίστοιχου ΑΠΣ να υλοποιούνται με διάχυση στα επιμέρους γνωστικά αντικείμενα υιοθετώντας ολιστική προσέγγιση της γνώσης
Το εφαλτήριο
Το περιβάλλον ως τέχνη (λογοτεχνία + ζωγραφική απόδοση)
Το περιβάλλον ως έκθεμα
Το περιβάλλον ως αφήγηση (παραγωγή λόγου)
Αρχικά στην τάξη
Μοντέλο Perkins, στάδια:
Χρόνος για παρατήρηση
Ανοιχτή και περιπετειώδης παρατήρηση
Ξεκάθαρη, αναλυτική και εις βάθος παρατήρηση
Ολιστική παρατήρηση
(έπειτα υποστήριξη ασύγχρονη και εξ αποστάσεως)
Εξατομικευμένη εξ αποστάσεως διδασκαλία. Υποστήριξη μέσω των ΤΠΕ και των συνεργατικών εγγράφων της google
Από το περιβάλλον ως αφήγηση, περνάμε στο περιβάλλον ως τέχνη, προετοιμάζοντας έτσι την επίσκεψη στο Ενυδρείο, όπου πια βλέπουμε το περιβάλλον ως έκθεμα.
Η προετοιμασία της εν λόγω επίσκεψης μέσω της Λογοτεχνίας (δύο αποσπάσματα από Τα Ψηλά Βουνά για τα μέταλλα και την κατασκευή κουδουνιών μέσω της χύτευσης), αλλά και της Φυσικής (ενότητα τήξη – πήξη υλικών σωμάτων)
Με αφορμή το μάθημα της Γεωγραφίας…
Μετά από την ανάρτηση του εν λόγω τραγουδιού στο ιστολόγιο της τάξης, οι μαθητές παρακινήθηκαν να δημιουργήσουν τα δικά τους βίντεο. Η επίδειξη του λογισμικού δημιουργίας movie maker έγινε σε ώρα της Ευέλικτης Ζώνης. Οι ενδιαφερόμενοι μαθητές δήλωσαν συμμετοχή στο email μου και ξεκίνησε εξ αποστάσεως διδασκαλία και υποστήριξη. Οι οδηγίες φιλοξενήθηκαν στο ιστολόγιο της τάξης για να είναι προσβάσιμες από όλους, το ίδιο και τα βίντεο των μαθητών.
Η ευαισθητοποίηση των μαθητών σχετικά με την αύξηση του πληθυσμού των αδέσποτων ζώων έγινε μέσω της μουσικής. Το τραγούδι αναρτήθηκε στο ιστολόγιο της τάξης, ενώ ακολούθησαν κι άλλες ταινίες.
Το τραγούδι είχε αγγλικούς στίχους, και η ταινία που συγκίνησε περισσότερο τους μαθητές (the present) δεν είχε ελληνικούς υπότιτλους. Η επεξεργασία των στίχων και των διαλόγων έγινε και στο πλαίσιο του μαθήματος των Αγγλικών από την καθηγήτρια, κυρία Χριστίνα Ρινακάκη. Οι μαθητές κλήθηκαν να διασκευάσουν το τραγούδι, καθώς και να διατυπώσουν συνθήματα προστασίας των αδέσποτων. Ένα από αυτά μετατράπηκε σε ακροστιχίδα και οι μαθητές διατύπωσαν περισσότερες σκέψεις τους. Παράλληλα κάποιοι ασχολήθηκαν με την εύρεση άρθρων από έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, ενώ όλοι κατέγραψαν εμπειρίες τους με ζώα. Οι εμπειρίες τους αποτέλεσαν ένα χειροποίητο βιβλίο, ενώ οι εικόνες, τα άρθρα, μια διασκευή του τραγουδιού και κάποιες ζωγραφιές τους αναρτήθηκαν σε πανό, έξω από την τάξη. Θέλοντας να ευαισθητοποιήσουν περισσότερο το κοινό, δημιούργησαν φυλλάδιο το οποίο και μοίρασαν στο σχολείο.
Εκπρόσωπος του φιλοζωικού σωματείου «Ζωφόρος»
Μέσω της ενασχόλησης των μαθητών με το κουκλοθέατρο επιτυγχάνονται γλωσσικοί και νοητικοί στόχοι, ενώ παράλληλα καλλιεργείται η δημιουργική έκφραση και η φαντασία. Μαθητές με δυσκολίες έκφρασης βρήκαν διέξοδο επικοινωνίας μέσω του ρόλου, ενώ ανέπτυξαν προφορικό λόγο που δύσκολα θα ήταν εφικτός χωρίς την παρουσία της κούκλας. Επιπλέον οι μαθητές εξέφρασαν ιδέες και συναισθήματα, ενώ συμμετείχαν ενεργά στην εικαστική δημιουργία κουκλών ή και σκηνικών.