Η ενετική οικονομική διείσδυση
και το σχίσμα των εκκλησιών
Α. Εμπορικά προνόμια στους Βενετούς
Β. Το σχίσμα των εκκλησιών

Οι Νορμανδοί κατέβηκαν από τη Σκανδιναβία και
τη Βόρεια Ευρώπη με τον στόλο τους
(διακρίνονταν για τις ναυτικές τους ικανότητες)
 Κατέκτησαν τα βυζαντινά εδάφη της Κάτω Ιταλίας.
 Πέρασαν στην Βαλκανική χερσόννησο και κατευθύνθηκαν προς
την Κωνσταντινούπολη.
 Μια ναυτική ομάδα Νορμανδών λεηλάτησε τα παράλιά της
Πελοποννήσου.

1081-1118
Αλέξιος ο Α΄ ο Κομνηνός
ΝΟΡΜΑΝΔΟΙ
Ήπειρος

• Ο Αλέξιος ο Α΄ αδυνατεί να αντιμετωπίσει
τους Νορμανδούς που λεηλατούν τα
παράλια της Ηπείρου.
• Ζητά τη βοήθεια των Βενετών
• Με τη βοήθεια του πανίσχυρου βενετικού
στόλου νικά τους Νορμανδούς
• Σε αντάλλαγμα τους παραχωρεί προνόμια.
• Χρυσόβουλο του 1082 (επίσημη συμφωνία
με χρυσή σφραγίδα του αυτοκράτορα)
α .εμπορικά προνόμια στους
Βενετούς

6
H Δημοκρατία της Βενετίας
γύρω στα 1200

7
Η Βασιλική του Αγίου
Μάρκου στη Βενετία.
(11ος αιώνας)
Το 829 Βενετοί έμποροι
μετέφεραν εκεί από την
Αλεξάνδρεια τα λείψανα
του ευαγγελιστή Μάρκου.
Από τότε οι Βενετοί τον
θεώρησαν προστάτη άγιό
τους και έχτισαν αυτήν
την εκκλησία για να τον
τιμήσουν.

1. Ποια προνόμια,
σύμφωνα με το
παράθεμα,
παραχωρούσε στους
Βενετούς το
χρυσόβουλο του 1082;
2. Να εκτιμήσετε τις
συνέπειες που είχε για
το Βυζαντινό κράτος
και τη Βενετία αυτό το
Χρυσόβουλο;
Χρυσόβουλο
1082:
εμπορικά
προνόμια

Χρυσόβουλο 1082: εμπορικά προνόμια
• Παραχώρησε τίτλους και χρηματικές
χορηγίες στους άρχοντες της Βενετίας.
• Παραχώρησε στους Βενετούς
εμπόρους σκάλες και εμπορικά
καταστήματα στην προκυμαία της
Πρωτεύουσας.
• Επέτρεψε στους Βενετούς να κάνουν
ελεύθερα εμπόριο στα βυζαντινά
λιμάνια χωρίς να πληρώνουν δασμούς
(φόρους).

Αποτελέσματα προνομίων
Αρνητικές συνέπειες για το
βυζαντινό κράτος:
Παραιτείται από τα
φορολογικά ,ναυτιλιακά,
οικονομικά δικαιώματα
Χάνει τον ρόλο του
μεσάζοντα μεταξύ Αράβων
και Δ. Ευρώπης
Χάνει την κυρίαρχη θέση
στο εμπόριο της
Μεσογείου
Θετικές συνέπειες για τη
Βενετία:
 διεισδύει στην οικονομία
του Βυζαντίου - εμπόριο
 ίδρυει πανίσχυρη
αυτοκρατορία στην Ανατολή

ΒΕΝΕΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Αντιδράσεις Κομνηνών αυτοκρατόρων
• Δήμευσαν περιουσίες των Βενετών.
• Υποκίνησαν βιαιότητες εναντίον τους.
• Ο Μανουήλ Α΄ Κομνηνός παραχώρησε
προνόμια σε άλλες ιταλικές ναυτικές πόλεις
(Πίζα ,Γένουα).
Αργότερα……

Β. Σχίσμα Εκκλησιών
1054
Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Θ ΄ 1054

Β. Σχίσμα Εκκλησιών

Β. Σχίσμα Εκκλησιών
Αυτοκράτορας
Κωνσταντίνος Θ ΄
Πάπας Λέων Θ’ Πατριάρχης Μιχαήλ Κηρουλάριος

•Αντιπαράθεση Ανατολής –Δύσης
τεταμένες σχέσεις από την εποχή του Φωτίου (867)
Βασική αιτία: η κυριαρχία επί της χριστιανικής οικουμένης
•Οριστική ρήξη σχέσεων πατριαρχείων Ρώμης-Κωνσταντινούπολης
(Αντιοχείας-Ιεροσολύμων, Αλεξανδρείας)
Β. Σχίσμα Εκκλησιών

Β. Σχίσμα Εκκλησιών

Β. Σχίσμα Εκκλησιών

ΑΙΤΙΑ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΑΝ ΣΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ:
 Λειτουργικές + δογματικές διαφορές
 Εγωπαθής και αλαζονική συμπεριφορά διαπραγματευτών
 Βαθιές διαφορές πολιτισμού, γλώσσας, νοοτροπίας
 Μακρόχρονη αποξένωση των 2 εκκλησιών+ των 2 κόσμων, Ανατολής και Δύσης
Β. Σχίσμα Εκκλησιών
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΣΧΙΣΜΑΤΟΣ:
 Μίσος και αντιπαλότητα ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση.
 δύο χωριστές χριστιανικές εκκλησίες:
την Ορθόδοξη και τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία

Μια συνάντηση που άργησε 525 χρόνια...