1. 1
Γιασείπιζη δεδοµένων
΢ενάπιο 9. Μελέηη ηος πληθςζµού ηων µεηαναζηών ζηην Δλλάδα
Γνωζηική πεπιοσή:
Σηαηηζηηθή.
Θέµα:
Η σϊπα µαρ ψπυρ ποιιέρ άιιερ έσεη δεσηεί ηα ηειεςηαία σπψνηα µεγάιο απηζµψ µεηαναζηϊν
απψ δηαθοπεηηθέρ σϊπερ. Σηεν ηζηοζειίδα ηερ Εζνηθήρ Σηαηηζηηθήρ Υπεπεζίαρ
(http://www.statistics.gr, Σηαηηζηηθά ζηοησεία -► Απογπαθή -► Απογπαθέρ 2000-2001 -►
Σηοησεία αιιοδαπϊν ) µποπείηε να βπείηε δεδοµένα ζσεηηθά µε ηεν απογπαθή ηος πιεζςζµοω
ηυν µεηαναζηϊν πος δήιυζαν ψηη εγθαηαζηάζεθαν ζηεν Ειιάδα γηα επγαζία θαηά ηεν
ηειεςηαία απογπαθή ηος πιεζςζµοω ηο 2001.
Μποπείηε να ζςιιέξεηε πιεποθοπίερ ζσεηηθέρ ηεν θαηανοµή ηυν µεηαναζηϊν ζε
γευγπαθηθέρ πεπηοσέρ ηερ σϊπαρ µαρ θαη να ζςνηάξεηε µηα µηθπή αναθοπά ζσεηηθή µε ηα
ζηαηηζηηθά σαπαθηεπηζηηθά ηυν δεδοµένυν; Σςδεηείζηε ζηεν ηάξε γηα ηα θπηηήπηα επηιογήρ
ζςγθεθπηµένυν γευγπαθηθϊν πεπηοσϊν υρ ηψπυν δηαµονήρ γηα ηοςρ µεηανάζηερ. Υπάπσοςν
δεδοµένα πος ζαρ εθπιήζζοςν;
Μποπείηε να ζςιιέξεηε πεπηζζψηεπα δεδοµένα πος ζα ζαρ βοεζήζοςν να δηεπεςνήζεηε πϊρ
θαη µε ποηο ηπψπο ε επηιογή ηος ηψπος δηαµονήρ ζσεηίδεηαη µε ηο είδορ ηερ απαζσψιεζερ
ηυν µεηαναζηϊν ζηε σϊπα µαρ;
Σςδεηήζηε γενηθψηεπα γηα ηα πποβιήµαηα πος ανηηµεηυπίδοςν οη µεηανάζηερ ζε µηα σϊπα.
Σεσνολογικά επγαλεία:
Το ζενάπηο πποηείνεηαη να ςιοποηεζεί µε ηο ιογηζµηθψ Ταξηνοµοωµε.
΢κεπηικό:
Βαζική ιδέα
Η σϊπα µαρ ψπυρ ποιιέρ άιιερ έσεη δεσηεί ηα ηειεςηαία σπψνηα µεγάιο απηζµψ µεηαναζηϊν
απψ δηαθοπεηηθέρ σϊπερ. Καζϊρ ε ωπαπξε ηυν µεηαναζηϊν ζε µηα σϊπα επεπεάδεη
ζεµανηηθά ηεν οηθονοµηθή θαη θοηνυνηθή δηάπζπυζε, ηα ηειεςηαία σπψνηα ηο θαηνψµενο ηερ
µεηανάζηεςζερ έσεη αποηειέζεη, πέπα απψ θοηνυνηθή ππαγµαηηθψηεηα, θαη ανηηθείµενο
έπεςναρ ζηον επηζηεµονηθψ σϊπο. Οη ζσεηηθέρ έπεςνερ ζηε σϊπα µαρ επηθενηπϊνονηαη ζηεν
θαηαγπαθή ηος πιεζςζµοω ηυν µεηαναζηϊν µέζα απψ βαζηθά σαπαθηεπηζηηθά ηος (σϊπα
πποέιεςζερ, πεπηοσή δηαµονήρ, ηωπορ απαζσψιεζερ θ.ιπ.) αιιά θαη ηε δηεπεωνεζε ηυν
επηπηϊζευν ηερ µεηανάζηεςζερ ζηο θοηνυνηθψ θαη οηθονοµηθψ πεδίο. Καζϊρ ένα πιήζορ
µαζεµαηηθϊν εννοηϊν δηέπεη ηηρ ζσεηηθέρ δπαζηεπηψηεηερ ε πποβιεµαηηθή ηος παπψνηορ
ζεναπίος εθθηνεί απψ ηε παηδαγυγηθή ηοςρ αξηοποίεζε ζηο πιαίζηο ηερ δηδαζθαιίαρ ηυν

2. 2
µαζεµαηηθϊν µε ηε σπήζε εηδηθά ζσεδηαζµένυν ςποιογηζηηθϊν επγαιείυν.
Το πποηεηνψµενο ζενάπηο έσεη ζθοπψ να εµπιέξεη ηοςρ µαζεηέρ ζε δηεπεςνεηηθέρ
δπαζηεπηψηεηερ δηασείπηζερ ζηαηηζηηθϊν δεδοµένυν θαη επεξεπγαζίαρ ηοςρ µε άξονα ηε
µειέηε ηυν σαπαθηεπηζηηθϊν ηος πιεζςζµοω ηυν µεηαναζηϊν ζηεν Ειιάδα. Η εθαπµογή
ηος ζεναπίος θαη γενηθψηεπα ε επεξεπγαζία ηος απψ ηοςρ µαζεηέρ ζα βαζηζηεί ζε
ππαγµαηηθά δεδοµένα πος αθοποων ηον πιεζςζµψ ηυν µεηαναζηϊν ζηεν Ειιάδα θαη ηυν
σαπαθηεπηζηηθϊν ηος ψπυρ θαηαγπάθεθαν θαηά ηεn ηειεςηαία απογπαθή θαη έγηναν
ανηηθείµενο επεξεπγαζίαρ απψ δεµψζηερ ςπεπεζίερ θαη αθαδεµαφθοωρ θοπείρ.
Πποζηιθέµενη αξία
Η δηδαζθαιία ηερ ζηαηηζηηθήρ θαη ηυν πηζανοηήηυν ζηεν παπαδοζηαθή ηάξε γίνεηαη µε ηε
µοπθή ηερ παποςζίαζήρ ηοςρ απψ ηο δηδάζθονηα µέζυ ηωπυν θαη δεδοµένυν πος οη µαζεηέρ
θαιοωνηαη να “επµενεωζοςν” παπαηεπϊνηαρ ζηαηηθέρ αναπαπαζηάζεηρ, ψπυρ πίναθερ ή
δηαγπάµµαηα. Ωζηψζο, ηα ζςγθεθπηµένα µέζα αναπαπάζηαζερ πποζθέποςν πεπηοπηζµένερ
δςναηψηεηερ εµπιοθήρ ηοςρ ζε δηαδηθαζίερ δηεπεωνεζερ ππαγµαηηθϊν δεδοµένυν θαη άπα
ζηον ηπψπο µε ηον οποίο αςηά µποπεί να “ηαξηνοµεζοων” ή να “δηαβαζηοων” θαη να
πποθωτοςν ανηίζηοησα ζςµπεπάζµαηα. Η έπεςνα έσεη δείξεη ψηη ε εµπιοθή ηυν µαζεηϊν µε
ένα ανοησηψ ππψβιεµα πος εθποπεωεηαη απψ µηα θαηάζηαζε ηερ θαζεµεπηνήρ δυήρ εςνοεί
ηεν ανάπηςξε δπαζηεπηοηήηυν δηεπεωνεζερ, ανάπηςξερ εηθαζηϊν θαη ειέγσος ηοςρ,
δηαηωπυζερ θανψνυν θαη γενηθεωζευν.
Το ππψβιεµα πος δεηείηαη να µειεηεζεί ζηο πιαίζηο ηος παπψνηορ ζεναπίος απαηηεί ηεν
εγγπαθή ζηαηηζηηθϊν δεδοµένυν πος αθοποων ηον πιεζςζµψ ηυν µεηαναζηϊν ζηεν Ειιάδα
ζε πίναθα θαη ηε ζςζσέηηζε ηυν δεδοµένυν αςηϊν µε ηε σπήζε θαηάιιεια ζσεδηαζµένυν
επγαιείυν δηασείπηζερ θαη επεξεπγαζίαρ ηοςρ πποθεηµένος να εξασζοων ανηίζηοησα
ζςµπεπάζµαηα.
Με ηο πποηεινόµενο ζενάπιο, οι µαθηηέρ καλούνηαι:
 Να σπεζηµοποηήζοςν ηα πποζθεπψµενα ςποιογηζηηθά επγαιεία ηος ππογπάµµαηορ
Ταξηνοµοωµε γηα ηεν αναπαπάζηαζε ηυν δεδοµένυν ζε µοπθή πίναθα.
 Να αποθαζίζοςν ποηερ παπάµεηποη θαηά ηε γνϊµε ηοςρ σαπαθηεπίδοςν ηα δεδοµένα
πος θαιοωνηαη να µειεηήζοςν.
 Να δηαθπίνοςν ηα είδε ηυν θαηεγοπηϊν (πεδίυν) µηαρ βάζερ δεδοµένυν θαη ηα είδε
ηυν ηηµϊν πος αςηέρ ιαµβάνοςν µε ζθοπψ ηεν αξηοποίεζή ηοςρ ζηε δηεπεωνεζε
επυηεµάηυν.
 Να ζέηοςν επυηήµαηα ζσεηηθά µε ηα σαπαθηεπηζηηθά ηος πιεζςζµοω ηυν µεηαναζηϊν
θαη να δεµηοςπγοων νέερ παπαµέηποςρ γηα ηε δηεπεωνεζή ηοςρ.
 Να σπεζηµοποηήζοςν ηα πποζθεπψµενα ςποιογηζηηθά επγαιεία γηα ηεν δηαηωπυζε

3. 3
επυηεµάηυν ζςζσέηηζερ µεηαξω δηαθοπεηηθϊν παπαµέηπυν ηος πίναθα.
 Να σπεζηµοποηήζοςν ηα επγαιεία γπαθηθήρ αναπαπάζηαζερ γηα να αναπαπαζηήζοςν
ηα αποηειέζµαηα ηυν επυηήζευν πος δηαηςπϊνοςν
 Να βγάιοςν ζςµπεπάζµαηα ζσεηηθά µε ηα σαπαθηεπηζηηθά ηος πιεζςζµοω ηυν
µεηαναζηϊν ανά νοµψ ή γευγπαθηθή πεπηθέπεηα.
Πλαίζιο εθαπµογήρ
΢ε ποιοςρ απεςθύνεηαι
Το ζενάπηο πποηείνεηαη να εθαπµοζηεί ζηε Γ Λςθείος (Μαζεµαηηθά Γενηθήρ Παηδείαρ).
Χπόνορ ςλοποίηζηρ
Γηα ηεν εθαπµογή ηος ζεναπίος εθηηµάηαη ψηη απαηηοωνηαη 4-5 δηδαθηηθέρ ϊπερ.
Χώπορ ςλοποίηζηρ
Το ζενάπηο πποηείνεηαη να δηεξασζεί εξ‟ οιοθιήπος ζηο επγαζηήπηο ςποιογηζηϊν, ϊζηε οη
µαζεηέρ να µοηπάδονηαη ηοςρ ςποιογηζηέρ θαη να µποποων να πεηπαµαηίδονηαη οη ίδηοη,
συπηζµένοη ζε µηθπέρ οµάδερ.
Πποαπαιηούµενερ γνώζειρ
Οη µαζεηέρ ππέπεη να γνυπίδοςν ηηρ βαζηθέρ ιεηηοςπγηθψηεηερ ηος Ταξηνοµοωµε αναθοπηθά
µε ηεν θαηασϊπηζε, ηαξηνψµεζε θαη σεηπηζµψ ζηοησείυν ζηεν τεθίδα Βάζε ∆εδοµένυν,
αιιά θαη ηε ζςνδςαζηηθή σπήζε ηυν ςποιοίπυν τεθίδυν ηος ιογηζµηθοω (δηαηωπυζε
επυηήζευν, δηαγπάµµαηα Venn, δµηοςπγία παβδογπαµµάηυν).
Απαιηούµενα βοηθηηικά ςλικά και επγαλεία
 Τεηπάδηο (γηα να θπαηοων ζεµεηϊζεηρ γηα ηεν ποπεία ηερ δηεπεωνεζερ θαη να
θαηαγπάθοςν ηα ζςµπεπάζµαηά ηοςρ).
 Φωιια επγαζίαρ ηα οποία δίνονηαη απψ ηον θαζεγεηή θαη έσοςν υρ ζηψσο να
θαζοδεγοων ηοςρ µαζεηέρ ζηε δηεπεωνεζε ηυν δηαθψπυν επυηεµάηυν.
 Οδεγίερ σπήζερ ηος σπεζηµοποηοωµενος ιογηζµηθοω πος ζα δοζοων απψ ηον
εθπαηδεςηηθψ.
Κοινωνική ενοπσήζηπωζη ηηρ ηάξηρ
Οη µαζεηέρ επγαδψµενοη ζε οµάδερ θαη θαζοδεγοωµενοη απψ θωιιο επγαζίαρ, θαιοωνηαη να
εξεπεςνήζοςν δεδοµένα ζσεηηθά µε ηα σαπαθηεπηζηηθά ηος πιεζςζµοω ηυν µεηαναζηϊν
ζηεν Ειιάδα. Η δηεπεωνεζε αςηή ζα γίνεη ζςνεπγαηηθά. Σηε δηάπθεηα ηερ ςιοποίεζερ ηος
ζεναπίος ο εθπαηδεςηηθψρ ζα ππέπεη να ειέγσεη ηα ζςµπεπάζµαηα ηυν µαζεηϊν, να
δηεςθοιωνεη ηεν επησεηπεµαηοιογία θαη να πποθαιεί ζςδεηήζεηρ µε ψιε ηεν ηάξε ψηαν ζευπεί
ψηη ηα ζςµπεπάζµαηα θάποηυν οµάδυν ζα είναη σπήζηµα γηα ηε δηεπεωνεζε θαη ηυν
ςποιοίπυν.

4. 4
΢ηόσοι
Απψ ηεν πιεςπά ηος γνυζηηθοω ανηηθεηµένος, οη πποηεηνψµενερ δπαζηεπηψηεηερ πος
πεπηγπάθονηαη παπαθάηυ έσοςν υρ ζηψσο να παπέσοςν ζηοςρ µαζεηέρ δςναηψηεηερ:
 να ζςζσεηίζοςν ηε µειέηε ενψρ ππαγµαηηθοω πποβιήµαηορ (ψπυρ π.σ. ηε µειέηε ηος
πιεζςζµοω ηυν µεηαναζηϊν) µε ηε δεµηοςπγία πεδίυν εγγπαθϊν ζηα οποία
θαηαγπάθονηαη ζςγθεθπηµένοη ηωποη δεδοµένυν
 να θαηανοήζοςν ηον ηπψπο αναπαπάζηαζερ ηυν δεδοµένυν θάζε πεδίος
 να θαηανοήζοςν ηε δηαθοποποίεζε ηος ηηµϊν θάζε πεδίος µε βάζε ηο είδορ ηυν
δεδοµένυν
 να θαηανοήζοςν ηεν έννοηα ηυν βαζηθϊν µεγεζϊν ηερ πεπηγπαθηθήρ ζηαηηζηηθήρ πος
αθοποων ηα πεδία απηζµεηηθϊν δεδοµένυν
 να θάνοςν ζςζσεηίζεηρ µεηαξω ηυν ηηµϊν ηυν πεδίυν θαη να εξαγάγοςν
ζςµπεπάζµαηα ζσεηηθά µε ηον ηπψπο πος αςηά ζςζσεηίδονηαη
 να θάνοςν επυηήµαηα ζσεηηθά µε ηον ηπψπο παποςζίαζερ θαη ζςζσέηηζερ ηυν
δεδοµένυν µε δηαγπάµµαηα Venn.
Απψ ηεν παηδαγυγηθή πιεςπά, οη πποηεηνψµενερ δπαζηεπηψηεηερ έσοςν υρ ζηψσο να
παπέσοςν ζηοςρ µαζεηέρ δςναηψηεηερ:
 να µάζοςν να ζςιιέγοςν θαη να εηζαγάγοςν δεδοµένα ζηο Ταξηνοµοωµε
 να µάζοςν να αναπαπηζηοων δεδοµένα µε δηαθοπεηηθοωρ ηπψποςρ
 να µάζοςν να θάνοςν θαηάιιειερ επυηήζεηρ γηα να δηεπεςνήζοςν ηον ηπψπο πος
ζςζσεηίδονηαη ηα δεδοµένα ηυν δηαθοπεηηθϊν πεδίυν
 να µάζοςν να δηεπεςνοων ηε ζςζσέηηζε ππαγµαηηθϊν ζηαηηζηηθϊν δεδοµένυν θαη να
εξαγάγοςν σπήζηµα ζςµπεπάζµαηα δηαπηζηϊνονηαρ ζε αςηψ ηο πιαίζηο ηε
σπεζηµψηεηα ηυν µαζεµαηηθϊν
 να µάζοςν να ζςνεπγάδονηαη µε ηα άιια µέιε ηερ οµάδαρ ζε ψια ηα ζηάδηα ηερ
ζςιιογήρ θαη επεξεπγαζίαρ ηυν δεδοµένυν
 να αναπηωξοςν δηαιογηθέρ θαη επησεηπεµαηοιογηθέρ ππαθηηθέρ επηθοηνυνίαρ µε ηοςρ
ζςνεπγάηερ ηοςρ ϊζηε να γίνονηαη ανηηιεπηοί απψ ηα ςπψιοηπα µέιε ηερ οµάδαρ αιιά
θαη απψ ηο ζωνοιο ηυν ζςµµεηεσψνηυν ζηεν ηάξε.

5. 5
Ανάλςζη ηος ζεναπίος
Ροή εθαπµογήρ ηων δπαζηηπιοηήηων
Η εθαπµογή ηυν δπαζηεπηοηήηυν µποπεί να δηασυπηζηεί ζε δωο θάζεηρ:
1η Φάζη: Καηαγπαθή δεδοµένων.
Η ππϊηε θάζε αθοπά ηε γενηθή πεπηγπαθή ηος πιαηζίος θαη ηυν δεηεµάηυν πος
αναθωπηοςν µέζα απψ ηε ζςγθεθπηµένε δπαζηεπηψηεηα. Πηο ζςγθεθπηµένα πεπηιαµβάνεη:
 ηεν ενεµέπυζε ηυν µαζεηϊν γηα ηηρ γενηθέρ γπαµµέρ ηος ζεναπίος θαη ηος
πποβιεµαηηζµοω πος ππψθεηηαη να ηοςρ απαζσοιήζεη (ηο θαηνψµενο ηερ
µεηανάζηεςζερ, απηζµψρ µεηαναζηϊν ζηε σϊπα µαρ, γευγπαθηθή θαηανοµή ηος
πιεζςζµοω, θ.ιπ.),
 ηεν εγγπαθή ππαγµαηηθϊν δεδοµένυν ζηεν τεθίδα Βάζε ηος Ταξηνοµοωµε ζσεηηθά
µε ηον πιεζςζµψ ηυν µεηαναζηϊν ζηεν σϊπα µαρ µε βάζε ηεν ηειεςηαία απογπαθή
ηος πιεζςζµοω
 ηεν αναδήηεζε δεδοµένυν µε βάζε σαπαθηεπηζηηθά πος ζσεηίδονηαη µε ηε µειέηε
ζςγθεθπηµένυν δεηεµάηυν γηα ηο ζςγθεθπηµένο πιεζςζµψ
Πποηείνεηαη οη µαζεηέρ:
 Να ζςδεηήζοςν ζσεηηθά µε ηο δήηεµα ηερ µεηανάζηεςζερ, ηεν ποηθηιία ηυν αηηίυν
πος ηο πποθαιοων, ηηρ δςζθοιίερ, ηα πποβιήµαηα πος ανηηµεηυπίδοςν οη µεηανάζηερ
ζε µηα σϊπα θ.ιπ. θαη ηε ανάγθε σπεζηµοποίεζερ ζηοησείυν απψ ηεν απογπαθή ηος
πιεζςζµοω γηα ηε µειέηε σαπαθηεπηζηηθϊν ηοςρ.
 Να επηζθεθηοων ηεν ηζηοζειίδα ηερ Εζνηθήρ Σηαηηζηηθήρ Υπεπεζίαρ θαη να
αναδεηήζοςν ζηοησεία ζσεηηθά µε ηον πιεζςζµψ ηυν µεηαναζηϊν ζηεν Ειιάδα θαηά
ηε ηειεςηαία απογπαθή (2001). Το πιήζορ ηυν δεδοµένυν ζα ππέπεη να γίνεη
ανηηθείµενο ζςδήηεζερ θαη να αποηειέζεη έναςζµα γηα ηεν εξοηθείυζε ηυν µαζεηϊν
µε ππαγµαηηθά ζηαηηζηηθά δεδοµένα (π.σ. πϊρ δηαβάδοςµε ηα απηζµεηηθά δεδοµένα
ζε ένα πίναθα). Ο εθπαηδεςηηθψρ πάνηυρ, αν ηο θπίνεη, µποπεί να δϊζεη
ζςγθεθπηµένερ θαηεςζωνζεηρ ζηεν αναδήηεζε ηυν δεδοµένυν παπέσονηαρ ζσεηηθέρ
οδεγίερ ή θαη ζςγθεθπηµένο απηζµψ δεδοµένυν ζε εηδηθά απσεία πος ζα έσεη
δεµηοςπγήζεη. Ο απηζµψρ ηυν µεηαναζηϊν πάνηυρ ζηε απογπαθή ηος 2001 ήηαν
762.191 θαη ηο 51,4% εξ‟ αςηϊν ήηαν επγαδψµενοη.
 Να θαηαγπάτοςν δεδοµένα ζσεηηθά µε ηεν γευγπαθηθή θαηανοµή ηος πιεζςζµοω
ηυν µεηαναζηϊν ζηε σϊπα µαρ ζηεν τεθίδα Πίναθαρ.
 Να αποθαζίζοςν γηα ηα πεδία πος ζα µειεηήζοςν πποθεηµένος να θαηαιήξοςν ζε
ζςµπεπάζµαηα ζσεηηθά µε ηα σαπαθηεπηζηηθά ηυν πεπηοσϊν πος επηιέγοςν να
θαηοηθήζοςν οη µεηανάζηερ. Γηα παπάδεηγµα, ενδεηθηηθά πποηείνονηαη πεδία ψπυρ:

6. 6
o Πεπηθέπεηα,
o Απηζµψρ µεηαναζηϊν
o Ποζοζηηαία θαηανοµή
o Αγποηηθή (ή µε) πεπηθέπεηα
o Πεπηζζψηεπο ή ιηγψηεπο αγποηηθή
o Μεηανάζηερ πεπηθέπεηαρ ζηο ζωνοιο ηος πιεζςζµοω
o Απηζµψρ απαζσοιοωµενυν µεηαναζηϊν.
Κάποηερ απψ ηηρ θαηεγοπίερ αςηέρ µποπεί να δεηεζοων απψ ηο δηδάζθονηα (π.σ. ε ποζοζηηαία
θαηανοµή, αν είναη γνυζηψρ ο απηζµψρ ηυν µεηαναζηϊν ανά πεπηθέπεηα) ϊζηε να εµπιαθοων
απψ ηεν απσή οη µαζεηέρ ζηεν επεξεπγαζία ηυν δεδοµένυν θαη ηερ επηιογήρ ηυν µέηπυν
ηοςρ. Επίζερ, ζηε θάζε αςηή οη µαζεηέρ ζςδεηοων ηοςρ ηωποςρ ηυν δηαθοπεηηθϊν πεδίυν
(π.σ. απηζµεηηθά, αιθαπηζµεηηθά, αιεζέρ/τεςδέρ)
Εδϊ οη µαζεηέρ αναµένεηαη να ζσοιηάζοςν ηα δεδοµένα θάζε πεδίος συπηζηά. Τα δεδοµένα
ηος πεδίος Ποζοζηηαία θαηανοµή µεηαναζηϊν αποθαιωπηοςν π.σ. ψηη ε πιεηοτεθία ηυν
µεηαναζηϊν (78,6%) δεη ζηηρ αζηηθέρ πεπηοσέρ (γεγονψρ πος µποπεί να µε ζευπείηαη
αναµενψµενο απψ θάποηοςρ µαζεηέρ) θαη ηο 21,4% ζηηρ αγποηηθέρ πεπηοσέρ. Απψ ηο ίδηο
πεδίο πποθωπηεη ψηη πεπίπος ηο 50% ηυν µεηαναζηϊν είναη ζηεν πεπηθέπεηα ηερ Αηηηθήρ. Η
δεωηεπε θαηά ζεηπά πεπηθέπεηα, πος ζςγθενηπϊνεη µεγάιο απηζµψ µεηαναζηϊν, είναη ε
Κενηπηθή Μαθεδονία ψπος µένεη ηο 12% ηος ζςνψιος ηυν µεηαναζηϊν. Το ποζοζηψ ηυν
µεηαναζηϊν ζηηρ αγποηηθέρ πεπηοσέρ, π.σ. Θεζζαιία, Πειοπψννεζορ θιπ απέσεη ζεµανηηθά
απψ ηο ποζοζηψ ηυν µεηαναζηϊν ζηα µεγάια αζηηθά θένηπα.

7. 7
Ένα επϊηεµα πος µποπεί να ηεζεί είναη αν ςπάπσεη ζςζσέηηζε ανάµεζα ζηο ποζοζηψ
ηυν µεηαναζηϊν πος δηαµένοςν ζε µία πεπηοσή θαη ζηο αν ε πεπηοσή σαπαθηεπίδεηαη
υρ αγποηηθή ή ψση.
Οη πεπηοσέρ πος σαπαθηεπίδονηαη υρ ιηγψηεπο αγποηηθέρ είναη αςηέρ ζηηρ οποίερ έσεη
θαηαγπαθεί ανηίζηοησε ειάηηυζε ηερ βαπωηεηαρ ηος αγποηηθοω ηοµέα ζηο ΑΕΠ ηερ
εν ιψγυ πεπηοσήρ.
Οη πεπηοσέρ πος δεν οπίδονηαη υρ αγποηηθέρ πεπηοσέρ ηο 2001 (δειαδή οη πεπηθέπεηερ
Αηηηθήρ θαη Κενηπηθήρ Μαθεδονίαρ), είναη αςηέρ ζηηρ οποίερ ζςγθενηπϊνεηαη ηο
µεγαιωηεπο ποζοζηψ ηυν µεηαναζηϊν.
Μάιηζηα οη µαζεηέρ µποποων να ζσεδηάζοςν ανηίζηοησα παβδογπάµµαηα ϊζηε να
έσοςν µηα αµεζψηεπε εποπηηθή εηθψνα π.σ. αναθοπηθά µε ηο ποζοζηψ ηυν
µεηαναζηϊν ζηο γενηθψ πιεζςζµψ θάζε πεπηθέπεηαρ .
Τέηοηος ηωπος αναπαπαζηάζεηρ µποπεί να αποηειέζοςν ηο έναςζµα ϊζηε να
πποβιεµαηηζηοων οη µαζεηέρ ζσεηηθά µε ηεν επηιογή πεπαηηέπυ ηυν
παπαµέηπυν/πεδίυν µε βάζε ηα οποία ζα µειεηήζοςν ηα σαπαθηεπηζηηθά ηος
πιεζςζµοω ηυν µεηαναζηϊν θαη ζα ηα ζςζσεηίζοςν µε ηον ηψπο δηαµονήρ.
Σηε ζςνέσεηα οη µαζεηέρ µποποων να δεµηοςπγήζοςν οη ίδηοη νέα πεδία ζηεν τεθίδα
Πίναθαρ µε βάζε ηψζο ηο ενδηαθέπον ηοςρ γηα ηο είδορ ηυν σαπαθηεπηζηηθϊν ηος
πιεζςζµοω ηυν µεηαναζηϊν πος ζα ήζειαν να µειεηήζοςν ψζο θαη ηεν ωπαπξε
δηαζέζηµυν ζηοησείυν.

8. 8
2η Φάζη: Δπεξεπγαζία ηων δεδοµένων µε σπήζη ηων ςπολογιζηικών επγαλείων.
Η δεωηεπε θάζε πεπηιαµβάνεη ηεν επεξεπγαζία επυηεµάηυν µε σπήζε ηυν τεθίδυν
Επϊηεζε θαη Σωνοιο θαη πηο ζςγθεθπηµένα:
 ηε δηαζωνδεζε ηυν δεδοµένυν ζηεν τεθίδα Πίναθαρ µε ηε ζςγθπψηεζε
επυηεµάηυν
 ηε γπαθηθή αναπαπάζηαζε ηυν απανηήζευν µέζυ δηαγπαµµάηυν Venn
 ηεν επµενεία ηυν αποηειεζµάηυν θαη ηεν επεξεπγαζία ηοςρ γηα ηεν εξαγυγή
ζςµπεπαζµάηυν ζσεηηθά µε ηα σαπαθηεπηζηηθά ηος πιεζςζµοω ηυν
µεηαναζηϊν ζηεν Ειιάδα
 ηε δηαηωπυζε νέυν επυηεµάηυν πος µποπεί να πεπηιαµβάνοςν ηεν ανάγθε
αναδήηεζερ νέυν δεδοµένυν µε βάζε δηαθοπεηηθέρ θαηεγοπίερ θαη πεδία
Πηο ζςγθεθπηµένα πποηείνεηαη οη µαζεηέρ να εµπιαθοων ζηηρ αθψιοςζερ
δπαζηεπηψηεηερ:
 Να ηαξηνοµήζοςν ηα δεδοµένα ηερ ποζοζηηαίαρ θαηανοµήρ ηος απηζµοω ηυν
µεηαναζηϊν θαη‟ αωξοςζα (ή θζίνοςζα) ζεηπά (απψ ηο µενοω Πεδίο µε ηεν
επηιογή «Αωξοςζα -ή θζίνοςζα-ηαξηνψµεζε»)
 Να θάνοςν θαηάιιεια επυηήµαηα ζσεηηθά µε ηεν µειέηε ηυν δεδοµένυν.
 Να αναπαπαζηήζοςν ηηρ απανηήζεηρ ηυν επυηήζευν ζηεν τεθίδα Σωνοιο.
 Να δηαηςπϊνοςν ζςµπεπάζµαηα ζσεηηθά µε ηα δεδοµένα θαη ηεν δηεπεωνεζή
ηοςρ.
Βαζηδψµενοη ζηηρ απανηήζεηρ θαη ηα ζςµπεπάζµαηα πος πποεγήζεθαν να
αναγνυπίζοςν ηεν ανάγθε επεξεπγαζίαρ νέυν δεδοµένυν -ή πεδίυν δεδοµένυν-
πποθεηµένος να µειεηήζοςν ιεπηοµεπϊρ ένα δήηεµα πος έθπηναν ψηη σπεηάδεηαη
πεπαηηέπυ δηεπεωνεζε.
Γηα παπάδεηγµα, οη µαζεηέρ µποποων να δηαηςπϊζοςν επυηήζεηρ γηα ηε δηεπεωνεζε
ηερ ζσέζερ ηος απηζµοω ηυν απαζσοιοωµενυν µεηαναζηϊν µε ηο αν µηα πεπηοσή
είναη αγποηηθή ή ψση.
Κάποηοη µαζεηέρ µποπεί να ζειήζοςν να ζέζοςν επηπιέον ηο επϊηεµα πψζο
αγποηηθή είναη µηα γευγπαθηθή πεπηθέπεηα. Σηεν απάνηεζε πος θαίνεηαη ζηεν
τεθίδα Σωνοιο πποθωπηεη ψηη ηέηοηερ πεπηοσέρ είναη ε Πειοπψννεζορ, ε Κπήηε θαη ε
∆ςηηθή Ειιάδα. Αθοιοωζυρ µποπεί ηα παηδηά να θιεζοων να ςποιογίζοςν ηο
ποζοζηψ ηυν µεηαναζηϊν πος
δηαµένοςν ζηηρ πεπηοσέρ αςηέρ. Θα πποθωτεη ψηη θαίνεηαη να ςπάπσεη ζςζσέηηζε
ανάµεζα ζηο ποζοζηψ ηυν µεηαναζηϊν ζηεν πεπηοσή θαη ζηο αν ε πεπηοσή είναη

9. 9
πεπηζζψηεπο αγποηηθή. Γηα παπάδεηγµα, ζηε Σηεπεά Ειιάδα πος είναη πεπηθέπεηα
πος σαπαθηεπίδεηαη υρ ιηγψηεπο αγποηηθή, ηο ποζοζηψ ηυν µεηαναζηϊν ζε αςηή (υρ
ππορ ηο ζωνοιο ηυν µεηαναζηϊν) είναη µεγαιωηεπο απ‟ ψηη είναη ζηε ∆ςηηθή Ειιάδα
πος σαπαθηεπίδεηαη υρ πεπηθέπεηα πεπηζζψηεπο αγποηηθή.
Αθοιοωζυρ, µποπεί να δεηεζεί απψ ηοςρ µαζεηέρ να δεµηοςπγήζοςν νέα πεδία αθοω
ζςιιέξοςν πεπηζζψηεπα δεδοµένα πος ζα ηοςρ βοεζήζοςν να δηεπεςνήζοςν πϊρ θαη
µε ποηο ηπψπο ε επηιογή ηος ηψπος δηαµονήρ ζσεηίδεηαη µε ηο είδορ ηερ απαζσψιεζερ
ηυν µεηαναζηϊν ζηε σϊπα µαρ. Σε αςηή ηεν πεπίπηυζε, ζα µποποωζαν να
αναδεηεζοων δεδοµένα ζσεηηθά µε ηα σαπαθηεπηζηηθά ηος πιεζςζµοω ηυν
µεηαναζηϊν πος απαζσοιείηαη. Π.σ. απψ ηα δεδοµένα ηος πεδίος Απηζµψρ
Απαζσοιοωµενυν µεηαναζηϊν πποθωπηεη ψηη ηο 48,8% ηυν απαζσοιοςµένυν (

10. 10
ποζοζηψ µεγαιωηεπο απψ αςηψ ηος ζςνψιος ηυν µεηαναζηϊν ζηεν εν ιψγυ
πεπηθέπεηα) επγάδεηαη ζηεν πεπηθέπεηα Αηηηθήρ θαη ηο 12,6% ζηεν πεπηθέπεηα
Κενηπηθήρ Μαθεδονίαρ ενϊ ηο 7,0% ηυν απαζσοιοςµένυν είναη ζηεν Πειοπψννεζο
θαη ηο 5,8% είναη ζηεν Κπήηε.
Έηζη επαιεζεωηαη θαη πάιη ψηη οη µεηανάζηερ είναη θςπίυρ ζςγθενηπυµένοη ζηηρ
πεπηθέπεηερ Αηηηθήρ θαη Κενηπηθήρ Μαθεδονίαρ θαη υρ εθ ηοωηος θαη ηο ζωνοιο ηυν
απαζσοιοςµένυν µεηαναζηϊν είναη ζε αςηέρ ηηρ πεπηθέπεηερ. Με ανηίζηοησο ηπψπο ε
µειέηε µποπεί να ζηπαθεί ζηε δηεπεωνεζε ηοςρ είδοςρ ηερ απαζσψιεζερ ηυν
µεηαναζηϊν ζε αγποηηθέρ θαη µε αγποηηθέρ πεπηοσέρ (δει. ηυν επαγγειµάηυν πος
αζθοων) ανά γευγπαθηθή πεπηθέπεηα µε βάζε ηεν θαηαγπαθή ανηίζηοησυν πεδίυν θαη
δεδοµένυν.
Μεηά ηε δηεπεωνεζε ανηίζηοησυν επυηεµάηυν µποπεί οη οµάδερ να θιεζοων να
παποςζηάζοςν ηε δηεπεωνεζή ηοςρ ζηο ζωνοιο ηερ ηάξερ θαη να ςπάπξεη ανηαιιαγή
απψτευν µεηαξω ηυν µαζεηϊν γηα ηεν πεπαηηέπυ ποπεία ηερ δηεπεωνεζερ.
Σα επγαλεία πος θα σπηζιµοποιηθούν
Το πποηεηνψµενο ιογηζµηθψ επειέγε µε δωο θπηηήπηα: ηο ππϊηο αθοπά ηε
ζςµβαηψηεηα ηυν δεηοςµένυν ζηηρ πποηεηνψµενερ εθπαηδεςηηθέρ δπαζηεπηψηεηερ µε
ηηρ ιεηηοςπγηθψηεηερ θαη ηα σαπαθηεπηζηηθά ηος Ταξηνοµοωµε, ενϊ ηο δεωηεπο
ζσεηίδεηαη µε ηεν δεµηοςπγία εςθαηπηϊν εµπιοθήρ ηυν µαζεηϊν ζε δηαδηθαζίερ
αςηενεπγοωρ θαηαζθεςήρ µαζεµαηηθϊν νοεµάηυν. Σηεν πποζέγγηζε αςηή ο
ςποιογηζηήρ σπεζηµοποηείηαη υρ επγαιείο µε ηεν έννοηα ψηη δηαζέηεη ένα ζωνοιο απψ
ιεηηοςπγηθψηεηερ πος δεν απανηϊνηαη µε ηον ίδηο ηπψπο θαη ζηα ζηαηηθά µέζα. Σηεν
πεπίπηυζε ηoς παπψνηορ ζεναπίος ε οπηηθή αςηή ςιοποηείηαη µέζα απψ ηε δςναµηθή
δηαζωνδεζε ποιιαπιϊν αναπαπαζηάζευν πος πποζθέπεη ηο Αβάθηο-Ταξηνοµοωµε
θαη αθοποων ηεν αναπαπάζηαζε δεδοµένυν θαη ηε δςναηψηεηα σεηπηζµοω ηοςρ µέζυ
θαηάιιειυν επυηήζευν.
Πιο ζςγκεκπιµένα, ηο Σαξινοµούµε δίνει ηη δςναηόηηηα ζηοςρ µαθηηέρ:
 Να σπεζηµοποηήζοςν θαη να ζςνδέζοςν δηαθοπεηηθέρ µοπθέρ αναπαπάζηαζερ
θαηά ηε ζςιιογή θαη ηεν επεξεπγαζία ζηαηηζηηθϊν δεδοµένυν
 Να δηεπεςνήζοςν ηε δηαζωνδεζε µεηαξω ηυν ζςγθεθπηµένυν µοπθϊν
αναπαπάζηαζερ µε ηεν επεξεπγαζία επυηεµάηυν πος αθοποων ηε µειέηε
ππαγµαηηθϊν πποβιεµάηυν
 Να αξηοποηήζοςν ηηρ γνϊζεηρ ηοςρ απψ ηο µάζεµα ηυν µαζεµαηηθϊν
πποθεηµένος να σπεζηµοποηήζοςν ηα πποζθεπψµενα πεδία εγγπαθήρ ηος

11. 11
Ταξηνοµοωµε ζηε δηαηωπυζε θαη ηεν επεξεπγαζία επυηεµάηυν πος αθοποων
ηε ζςζσέηηζε ηυν δεδοµένυν
 Να γενηθεωζοςν θαη να εθθπάζοςν ηα ζςµπεπάζµαηά ηοςρ µέζα απψ ηε
ζςνδςαζµένε σπήζε ηυν ςποιογηζηηθϊν επγαιείυν θαη ηεν εµπιοθή ηοςρ ζε
ζςνεπγαηηθέρ, επηθοηνυνηαθέρ θαη αναζηοσαζηηθέρ ππαθηηθέρ ζςνεπγαδψµενοη
ζε οµάδερ
Δπέκηαζη
Μηα ενδηαθέποςζα επέθηαζε ηος παπψνηορ ζεναπίος µποπεί να πποθωτεη µε ηεν
εηζαγυγή ζηο δηεπεωνεζε πποβιεµάηυν πος απαηηοων ζηαηηζηηθή επεξεπγαζία.
Τέηοηα ζα µποποωζε να είναη, γηα παπάδεηγµα, ηα σαπαθηεπηζηηθά ηος µαζεηηθοω
πιεζςζµοω ηυν αιιοδαπϊν µαζεηϊν, ε θαηανοµή ηυν µεηαναζηϊν ανά νοµψ θαη
εζνηθψηεηα, ηα είδε ηερ απαζσψιεζήρ ηοςρ, ηο µοπθυηηθψ ηοςρ επίπεδο, ηο ποζοζηψ
ηυν ανέπγυν θ.ιπ.
Άιιο παπάδεηγµα αποηειεί ε δηεπεωνεζε ηερ ζσέζερ απαζσψιεζερ ηυν µεηαναζηϊν
µε ηεν απαζσψιεζε ηυν ειιήνυν. Η αναδήηεζε δεδοµένυν ζσεηηθά µε ηα ποζοζηά
απαζσψιεζερ ειιήνυν θαη µεηαναζηϊν δείσνεη, γηα παπάδεηγµα (δερ ζσεηηθέρ έπεςνερ
αθαδεµαφθϊν θοπέυν ζηεν ηζηοζειίδα ηος Ινζηηηοωηος Μεηαναζηεςηηθήρ Ποιηηηθήρ,
http://www.imepo.gr ) ψηη ηο ποζοζηψ απαζσψιεζερ ηυν µεηαναζηϊν επεπεάδεηαη
ζεηηθά, θαη ζηαηηζηηθά ζεµανηηθά, µε ηο ποζοζηψ απαζσψιεζερ ηυν ειιήνυν θαη µε
ηο ποζοζηψ ζςµµεηοσήρ ηυν µεηαναζηϊν, εωπεµα πος αποηειεί ένδεηξε ψηη δεν
ςπάπσεη ςποθαηάζηαζε µεηαξω ηυν απαζσοιοςµένυν ειιήνυν θαη ηυν
απαζσοιοςµένυν µεηαναζηϊν.
Αξιολόγηζη µεηά ηην εθαπµογή
Ωρ ππορ ηηρ επηδηϊξεηρ ηος ζεναπίος
Μεηά ηεν ςιοποίεζε ηος ζεναπίος ο δηδάζθυν ειέγσεη θαηά πψζο επεηεωσζεζαν οη
ζηψσοη ηος ζεναπίος. Έναρ ηπψπορ είναη θαη ε θαηαζθεςή θαηάιιειυν επυηήζευν ηηρ
οποίερ ζηο ηέιορ ζα απεςζωνεη ππορ ηοςρ µαζεηέρ γηα να ειέγξεη ηον βαζµψ
θαηανψεζερ ηυν εννοηϊν πος είσαν εµπιαθεί.
Ωρ ππορ ηα επγαλεία
Η εθαπµογή µέζα ζε ππαγµαηηθέρ ζςνζήθερ µηαρ δπαζηεπηψηεηαρ παποςζηάδεη µε
αναµενψµενερ δςζθοιίερ οη οποίερ µποπεί να οθείιονηαη ζηο τεθηαθψ επγαιείο πος
σπεζηµοποηείηαη. Σηο Ταξηνοµοωµε εςνοείηαη ε ζςζηεµαηηθή θαηαγπαθή ηυν
δεδοµένυν θαη ε πεπαηηέπυ επεξεπγαζία ηοςρ µε σπήζε επγαιείυν πος πποζθέποςν
θαηνοωπηερ αναπαπαζηάζεηρ γηα ηοςρ µαζεηέρ. Γηα παπάδεηγµα, ο σαπαθηεπηζµψρ

12. 12
ενψρ πεδίος (π.σ. απηζµεηηθψ, αιθαπηζµεηηθψ, αιεζέρ/τεςδέρ) πποζθέπεη ένα ππϊηο
θπηηήπηο αναζηοσαζµοω ανάιογα µε ηο είδορ ηυν δεδοµένυν θαη ηο είδορ ηυν
επυηεµάηυν ηα οποία µποπεί να αναθωτοςν θαηά ηε ζςζσέηηζή ηοςρ. Κάζε δηδάζθυν
οθείιεη να ιάβεη ςπψτε ηηρ ψποηερ δςζθοιίερ θαη να επαναζσεδηάζεη ηεν εθαπµογή εθ
νέος (επηιέγονηαρ π.σ. θαηάιιειερ δπαζηεπηψηεηερ γηα ηεν εηζαγυγή ηυν µαζεηϊν
ζηε σπήζε ηυν επγαιείυν).
Ωρ ππορ ηεν δηαδηθαζία ςιοποίεζερ
Η εθαπµογή ηυν δπαζηεπηοηήηυν, ε πποηεηνψµενε αιιειοςσία θαη ηα επυηήµαηα
πος ηίζενηαη ζηοςρ µαζεηέρ αποηειοων ανηηθείµενο αξηοιψγεζερ απψ ηον ίδηο ηον
δηδάζθονηα. Γηα ηεν αποηειεζµαηηθή ςιοποίεζε ηος ζεναπίος έσεη µεγάιε ζεµαζία
ο ζςνηονηζµψρ ψιερ ηερ ηάξερ θαηά ηε ποή εθαπµογήρ απψ µηα θάζε ζηεν επψµενε. Ο
δηδάζθυν έσεη εςζωνε να θαηαγπάτεη ηηρ δςζθοιίερ ςιοποίεζερ ζςγθεθπηµένυν
δπαζηεπηοηήηυν απψ µαζεηέρ ή ηοςρ πεπηοπηζµοωρ ηος σπψνος πος απαηηήζεθε. Σηεν
ζςνέσεηα, µποπεί να ηποποποηήζεη ηψζο ηο αν ζα οιοθιεπϊζεη ψιερ ηηρ θάζεηρ ψζο
θαη ηο σπψνο πος ζα αθηεπϊζεη γηα θαζεµηά. Το παπψν ζενάπηο πάνηυρ είναη
ζσεδηαζµένο έηζη ϊζηε να δίνεη επείζµαηα γηα ηεν επεξεπγαζία µηαρ ζεηπάρ ζεµάηυν
πος αθοποων ηε µειέηε ηυν σαπαθηεπηζηηθϊν ηος πιεζςζµοω ηυν µεηαναζηϊν ζηεν
Ειιάδα. Όπυρ θαίνεηαη θαη απψ ηεν ανάιςζε ηυν δπαζηεπηοηήηυν ηο πεπηεσψµενο
ηερ δηεπεωνεζερ ηυν µαζεηϊν θαζοπίδεηαη άµεζα απψ ηο είδορ ηυν δεδοµένυν
(ζηοησείυν) πος ζα θαηαγπαθοων ζηε ζηήιε Πίναθαρ. Γηα παπάδεηγµα, έναρ
δηδάζθυν µποπεί να εζηηαζηεί ζηα απηζµεηηθά δεδοµένα θαη να δϊζεη βαπωηεηα ζηον
ςποιογηζµψ θαη ηεν αναπαπάζηαζε ζςγθεθπηµένυν ζηαηηζηηθϊν µέηπυν. Εποµένυρ,
ο/ε εθπαηδεςηηθψρ µποπεί να έσεη πεδία παπέµβαζερ ηψζο αναθοπηθά µε ηεν ποπεία
ςιοποίεζερ ψζο θαη αναθοπηθά µε ηο πεπηεσψµενο ηερ δηεπεωνεζερ ηυν µαζεηϊν.
Ωρ ππορ ηην πποζαπµογή και επεκηαζιµόηηηα
Τα δεδοµένα ηος παπψνηορ ζεναπίος οπηοζεηοων ηεν αθεηεπία ηερ µειέηερ µηαρ
ζεηπάρ πποβιεµάηυν πος αθοποων ηεν επεξεπγαζία ζηαηηζηηθϊν δεδοµένυν ζσεηηθά
µε ηε µειέηε ηυν σαπαθηεπηζηηθϊν ηος πιεζςζµοω ηυν µεηαναζηϊν ζηεν Ειιάδα.
Το πεδίο „Μειέηε ηος πιεζςζµοω ηυν µεηαναζηϊν ζηεν Ειιάδα‟ πποηείνεηαη να
ζευπεζεί υρ ένα πιαίζηο δεµηοςπγηθήρ εµπιοθήρ ηυν εθπαηδεςηηθϊν ζηο ζσεδηαζµψ
µηαρ ποηθηιίαρ δηαθοπεηηθϊν εθπαηδεςηηθϊν δπαζηεπηοηήηυν πος ζα ζηοσεωοςν ζηεν
εµπιοθή ηυν µαζεηϊν ζηε δηεπεωνεζε µηαρ ποηθηιίαρ εννοηϊν ηος αναιςηηθοω
ππογπάµµαηορ πος ζσεηίδονηαη µε ηε δηασείπηζε ζηαηηζηηθϊν δεδοµένυν. Οη µαζεηέρ

13. 13
µποπεί να θιεζοων να απανηήζοςν ζε πποβιήµαηα πος αθοποων δηαθοπεηηθά
θοηνυνηθά θαη οηθονοµηθά δεηήµαηα πος πποχποζέηοςν ηεν αναγνϊπηζε ηυν
δηαθοπεηηθϊν παπαµέηπυν πος πεπηιαµβάνεη ε θαηεγοπηοποίεζή ηοςρ, ηεν
δηαηωπυζε επυηεµάηυν θαη ςποζέζευν θαη ηε µαζεµαηηθοποίεζή ηοςρ µε ηε σπήζε
ςποιογηζηηθϊν επγαιείυν ϊζηε να θαηαζηεί ηθανή ε πεπαηηέπυ επεξεπγαζία ηοςρ γηα
µειέηε θαη εξαγυγή ζςµπεπαζµάηυν. Με αςηή ηεν έννοηα ηο ζςγθεθπηµένο ζενάπηο
ζα µποποωζε να ζευπεζεί ενδεηθηηθψ ηερ εηζαγυγήρ ηυν µαζεηϊν ζηεν επηζηεµονηθή
έπεςνα θαη ηεν επεξεπγαζία δεδοµένυν γηα ηε µειέηε ενψρ ζςνψιος θοηνυνηθο-
οηθονοµηθϊν θαηνοµένυν/δεηεµάηυν πος µποπεί να πποηείνεη ο δηδάζθυν.