1
LỊCH SỬ KIẾN TRÚC PHƯƠNG TÂY
(Cuối thế kỷ XVIII – Đầu thế kỷ XX)
GVHD: Thầy Nguyễn Kỳ Quốc
Nhóm 12:
1)Lương Thùy Khê (mssv 10510105374)
2)Nguyễn Ngọc Hữu (mssv 10510105318)
3) Huỳnh Thanh Giang (mssv 10510104922)
IẾN TRÚC CẬN ĐẠI
KIẾN TRÚC PHƯƠNG TÂY CẬN ĐẠI…………………………………………………….
2
NỘI DUNG:
GIAI ĐOẠN I Cuối XVIII – Cuối XIX (1760-1880)
I - Bối cảnh kinh tế, xã hội phương Tây cuối XVIII – cuối XIX
II –Các Xu hướng kiến trúc phục cổ
1) CN Tân Cổ điển (Neo – Classical)
2) CN Lãng mạn (Romanticism hay Gothic Revival)
3) CN Chiết trung (Eclecticism)
III –Xu hướng Kỹ thuật mới
1) Phong trào ARTS and CRAFTS
2) Học phái Chicago
GIAI ĐOẠN II (cuối XIX – đầu thế kỷ XX)
I - Bối cảnh kinh tế, xã hội phương Tây cuối XIX – đầu XX
II – Các trào lưu kiến trúc Cận đại Giai đoạn II
1) Hội Liên hiệp Công tác Đức (Deutsch Werkbund)
2) ART NOUVEÀU, Trào lưu ART NOUVEÀU ở Bỉ và trên Thế giới
3) Những tìm tòi trong Kiến trúc Áo và Hà Lan
4) Chủ nghĩa Vị lai Italia
5) Chủ nghĩa Biểu hiện Đức
6) Chủ nghĩa Kết cấu Nga
7) ART DECO Châu Âu và Mỹ
KẾT LUẬN
3
I – BỐI CẢNH KINH TẾ - XÃ HỘI PHƯƠNG TÂY GIAI
ĐOẠN I Cuối XVIII – cuối XIX (1760-1880) :
1) Kinh tế: có những bước nhảy vọt
2) Xã hội:
+Chủ nghĩa tư bản hình thành rộng rãi tại châu Âu
+Đô thị hóa (Urbanization) làm cho dân nông thôn tràn vào đô thị, gây
ra nhu cầu lớn phát triển tự phát về nhà ở.
+Yêu cầu đặt ra rất lớn đối với kiến trúc.
3) Những phát minh, sáng chế công nghiệp:
+1801: đầu máy xe lửa hơi nước
+1813: đèn khí than đầu tiên
+1840: Samuel Morse (Hoa Kỳ) phát minh ra điện tín
+1843: chiếc tàu vượt đại dương đầu tiên hạ thủy
+1876: A. Bell phát minh ra điện thoại
+1877, T. Edison (Hoa Kỳ) phát minh ra đĩa hát
+1887, những chiếc xe đầu tiên xuất xưởng
+1895, W. Rontgen (Đức) tìm ra tia X
+1897, R. Diesel (Đức) sản xuất động cơ chạy dầu cỡ lớn
KIẾN TRÚC PHƯƠNG TÂY CẬN ĐẠI…………………………………………………….
KIẾN TRÚC PHƯƠNG TÂY CẬN ĐẠI
Cuối XVIII - Cuối XIX
XU HƯỚNG KỸ THUẬT MỚICÁC XU HƯỚNG PHỤC CỔ
CN Lãng mạn
(Romanticism hay Gothic Revival)
CN Tân Cổ điển
(Neo – Classical)
CN Chiết trung
(Eclecticism)
Phong trào
ARTS and CRAFTS
Học phái Chicago
4
5
4) Phương thức sản xuất:
Phương thức sản xuất TBCN có chuyển biến lớn:
+Phân công sản xuất cao và tinh vi.
+Sử dụng công nghệ mới: áp dụng thành tựu khoa học công nghệ
mới vào sản xuất rầm rộ, chủ yếu là đại cơ khí.
+Những thành tựu mới được ứng dụng rộng rãi trong mọi lĩnh
vực, trong đó có kiến trúc, xây dựng, đem lại những biến đổi tích
cực về cơ sở hạ tầng cũng như diện mạo các thành phố TBCN.
+Cách mạng công nghiệp dẫn đến hệ quả là quá trình đô thị hóa
diễn ra khắp Châu Âu và Bắc Mỹ.
CÁC XU HƯỚNG PHỤC CỔ…………………………………………………………………
7
II – CÁC XU HƯỚNG PHỤC CỔ:
1) Chủ nghĩa Tân Cổ điển (Neo-Classical): Có thể nói thế kỷ
XIX là thời đại phục hưng của Kiến trúc Cổ điển
-Chủ nghĩa Tân Cổ điển lan truyền chủ yếu tại Anh và Pháp,
giai cấp tư sản thấy trong kiến trúc cổ điển còn nhiều yếu tố
cần cho CNTB: đề cao tự do cá nhân, cho nghệ sĩ nhiệm vụ
chỉ là tổ hợp nghệ thuật thuần túy…
-Kỹ thuật mới cho phép nghiên cứu học tập tỉ mỉ và sùng bái
kiến trúc cổ, đăc biệt là sau sự kiện khai quật thành Pompeii
Thành Pompeili La Mã cổ đại bị núi lửa
Vitruvius chôn vùi.
Sự kiện khai quật thành Pompeii đã dấy lên
phong trào thán phục và học tập kiến trúc Cổ
điển La Mã.
9
CÁC XU HƯỚNG PHỤC CỔ…………………………………………………………………
Bóng dáng huy hoàng của các công trình kiến trúc đồ sộ thời
La Mã cổ đại được vay mượn với ý đồ khẳng định quyền lợi
và vai trò đang lên của Giai cấp Tư sản đang lớn mạnh
ở Âu – Mỹ
10
CÁC XU HƯỚNG PHỤC CỔ…………………………………………………………………
A) Kiến trúc Tân Cổ điển Pháp – Phong cách Đế chế
(Empire Style of the Second Empire)
Chế độ quân chủ Pháp lấy hào quang, uy thế vinh
quang của Đế quốc La Mã cổ để khoác lên mình,
đề cao uy tín mình, trấn áp quần chúng
*Đặc điểm: phát triển từ
phong cách Kinh điển
Pháp.
+Thời kỳ đầu: nhấn mạnh
đối xứng, tạo cảm giác thực
thể, bền vững oai nghiêm.
+Thời Napoléon: phong
cách Đế chế: công trình
thường có quy mô to lớn,
khối tích đồ sộ, nhấn mạnh
tính thực thể và bền vững
của quần thể.
11
Quatremede de Quincy
“…kích thước vật chất là
một trong những nguyên
nhân tạo ra giá trị và
hiệu quả kiến trúc”
Phong cách Đế Chế
+Trục đối xứng cũng là một thủ pháp
được ưu chuộng để tạo cảm giác về sự
oai nghiêm trường cửu.
+Sự khai thác Cổ điển không hoàn
toàn nhất quán theo một phong cách
nào, mà là sự pha trộn nhiều phong
cách trong một công trình, trong đó
phong cách kiến trúc La mã được ưu
tiên nhiều nhất.
+Nhân tố kỹ thuật mới cũng đã xuất
hiện rải rác trong một vài công trình.
CÁC XU HƯỚNG PHỤC CỔ…………………………………………………………………
12
i) Dự án quy hoạch lại Paris – Thị trưởng Paris
Nam tước Haussman
Georges-Eugène
Haussmann
-Trung tâm Paris được chia làm 4
phần: trục chính Tây – Đông lần lượt
qua các quảng trườn: Ngôi sao, Hòa
hiệp, Bastille, Dân tộc
-Mở đường mới xuyên qua các
khối phố, phá vỡ nhiều dãy nhà
-Ý đồ của Haussmann là nhằm cải
tạo hệ thống giao thông, phục vụ
an ninh cho thành phố
CÁC XU HƯỚNG PHỤC CỔ…………………………………………………………………
13
Dự án được đánh giá là thành công trên nhiều
phương diện, cả về quy hoạch và kiến trúc công trình
14
Dự án được đánh giá là thành công trên nhiều
phương diện, cả về quy hoạch và kiến trúc công trình
Nhà thờ Đức Bà
Trụ sở Cảnh sát trưởng
Quảng trường Dauphine
15
ii) Nhà thờ Madeleine (Paris 1840-1842) – KTS Piere
Vignon
Nhà thờ Madeleine mang phong cách La Mã, nhấn
mạnh tính cân bằng đối xứng và thức cột Cothirian
được sử dụng nghiêm túc
Phải có 28 bậc để lên tới
nền nhà cao 7,5 m
Trục đối xứng
Ánh sáng được lấy qua
thân trống của 3 vòm trên
mái
Trục đối xứng
16
iii) Điện Phethéon (Paris 1757 -1790) – Jaques Soufflot
Mặt bằng Điện Panthéon
dạng chữ thập Hy Lạp
Sảnh vào dùng thức
cột Corithian tạo
khoảng rỗng cân
bằng lại với khối
tường đặc xung
quanh
Hiên, hai cặp cột
Corithian
17
Mái vòm được đặt trên một thân trống cao
hình trụ có hàng cột bao quanh
Mái vòm 3 lớp kết
cấu thép làm sườn
bên trong
18
iv) Khải hoàn môn Ngôi sao (Arc de Triomhpe de
L’Etoile, Paris 1806 – 1836) – KTS G.F.Chalgrin
Khai thác vốn cổ La Mã tạo ra phong
cách vững vàng đẹp đẽ uy nghi
Trên có phù điêu cao La
Marseille diễn tả hùng hồn tinh
thần quật khởi của chiến sĩ
cách mạng Pháp với hình thần
Chiến thắng trang phục thời cổ
19
v) Nhà thờ Les Invalides (1679 – 1691) – Lieral Bruant và
Jules Hardoin Mansart: đây là nơi an nghỉ của Napoleon I
Kiến trúc của Pháp nhưng chịu ảnh hưởng phong
cách Chiết trung, trong đó chủ yếu là Barocco
Vòm chính theo kiểu
nhà thờ S.Pietro –
Vatican
Cột theo cặp
Vòm sơn màu
vàng, có vẽ
trang trí
Chi tiết vòm, chủ
yếu ảnh hưởng KT
Barocco
23
Khải hoàn môn
Carousell (Paris
1806) Charles
Percier và Pierre
Francois Léonard
Fontaine:
MỘT SỐ CÔNG TRÌNH NỔI TIẾNG KHÁC:
24
*Viện nước Pháp (Institut of France)–
KTS LeVau, Cambert, Orbay & KTS Vandoyer (1806)
25
B) Kiến trúc Tân Cổ điển Anh:
Nước Anh là kình địch của nước Pháp (nhất là sau trận
Waterloo) nên Kiến trúc Anh lấy phục cổ Hy Lạp làm chủ
yếu, để đối chọi với phong cách La Mã ở Pháp
i) Bảo tàng Anh ở London (1824) – KTS Robert Smirke
26
Bảo tàng Anh Quốc, Mặt đứng chính
Thức cột Ionic
Vòm của bảo tàng
28
iii) Nhà ga Saint Pancras – London (1864-1868):
Phong cách cổ áp dụng cho một thể loại công trình mới: nhà
ga. Nhà ga là loại hình kiến trúc phát sinh ở Anh. Nhà ga trở
thành điểm nhấn cho bộ mặt thành phố.
Phần trung tâm là khối nhà mang
kiểu dáng kiến trúc cổ
Mái vòm thép che kín các đường
tàu mang giá trị biểu cảm mạnh mẽ
29
iv) Nhà thờ St. Pancras – London (1819-1822):
Công trình có hàng cột tượng phỏng theo Đền Hy Lạp cổ đại, bố cục không đối xứng
30
+Sự khác nhau giữa Kiến trúc Tân Cổ điển ở Anh và
Pháp giai đoạn cuối thế kỷ XVIII – cuối thế kỷ XIX
Tân Cổ điển Pháp:
-Chủ yếu chọn phong cách
La Mã.
-Quy mô công trình lớn
-Fronton có thể có trang trí
phù điêu hoặc không có
-Bố cục đối xứng vốn ổn
định trong Kiến trúc Kinh
điển nay được tiếp tục sử
dụng trong KT Tân Cổ
điển
Tân Cổ điển Anh:
-Chủ yếu chọn phong cách Hy
Lạp.
-Quy mô khối tích vừa phải
-Fronton thường trang trí bằng
các phù điêu
-Chú trọng giải pháp bố cục
phóng khoáng, phong phú và
giàu kịch tính của KT Hy Lạp
cổ đại
31
C) Kiến trúc Tân Cổ điển Hoa Kỳ:
-Do đặc điểm lịch sử nên Hoa Kỳ là quốc gia có xu hướng phục
cổ khá triệt để.
-Hoa Kỳ khai thác gần như trực tiếp những hình mẫu của kiến
trúc Hy Lạp – La Mã cổ đại hoặc Phục hưng
Nhà tưởng niêm A. Lincoln Nhà tưởng niêm T. JeffersonBank of Pennsylvania - Latrobe
32
i) Trụ sở Quốc hội Hoa Kỳ 1829 – KTS Latrobe:
-Địa điểm:
đồi Capital –
Thủ đô
Washinton
dc
-Mái vòm
theo kiểu
Panthéon
Tòa nhà được mở rộng vào thập niên 1850. Thomas
Walter chịu trách nhiệm đặt kế hoạch cho những phần mở
rộng và mái vòm "bánh đám cưới" mới bằng gang, cao
hơn mái vòm đầu tiên gấp ba và có đường kính 30 mét
36
iii) Biệt thự Monticello – KTS Thomas Jefferson:
-Biệt thự
Monticello là
nhà riêng của
KTS Thomas
Jefferson
-Bố cục công
trình đối xứng
theo kiểu mẫu
của KTS
Palladio thời
Phục Hưng
37
iv) Nhà Trắng – KTS James Hoban:
Mặt đứng hướng Nam của Nhà Trắng
39
D) Kiến trúc Tân Cổ điển Đức: KTS tiêu biểu:
KTS Karl Friedrich Schinkel. Schinkel coi kiến trúc là một
cách thể hiện để thúc đẩy sự nhận thức của công chúng và kiến
trúc cổ Hy Lạp đặt tới đỉnh cao của ngôn ngữ hình tượng.
-Nước Phổ đang trên đà lớn mạnh vào thời điểm đó với tham
vọng biến Berlin thành trung tâm châu Âu, nên đã xây dựng rất
nhiều công trình bề thế.
Sáu cột theo thức Doric to, vững chãi
40
*CÔNG TRÌNH TIÊU BIỂU:
i) Tòa nhà Cảnh vệ Hoàng gia Berlin (1817-1818)-
KTS Schinkel
-Công trình mang
tính chất quân sự,
là một biểu trưng
cho sự thống nhất
quyền lực của nước
Phổ dưới thời vua
Wilhelm III.
-Khôi phục hình
ảnh đền đài, mặt
đứng có tỷ lệ rất
hào hòa, kích thước
khiêm tốn nhưng
vẫn mang tính
hoành tráng
41
ii) Bảo tàng cổ Berlin –Altes Museum (1823-1821) –
KTS Schinkel:
43
MỘT SỐ CÔNG TRÌNH NỔI TIẾNG KHÁC CỦA
KIẾN TRÚC TÂN CỔ ĐIỂN ĐỨC:
Walhalla – Regenburg (Đức)
Walhalla là
công trình
tưởng niệm
và tôn vinh
những danh
nhân trong
lịch sử nước
Đức
Có tất cả 65
mảng tường và
130 tượng bán
thân tại đây
CÁC XU HƯỚNG PHỤC CỔ…………………………………………………………………
49
2) Chủ nghĩa Lãng mạn (Romanticism hay Gothic Revival):
-Ra đời năm 1750, đạt cao trào vào
giữa thế kỷ XIX
-Nguồn gốc:
+Tâm trạng dao động của tầng lớp
quý tộc luyến tiếc chế độ phong
kiến thuần túy xưa. Công trình
gồm: lâu đài phong cách phòng
thủ, nhà thờ Gothic, thành lũy,…
vườn hoa dáng tự nhiên,…
+Sau 1830: phục cổ càng trở nên
phức tạp do sự căm ghét đô thị, ca
ngợi tự nhiên, không yêu chuộng
công nghiệp hóa máy móc gò bó.
-Kiến trúc lãng mạn còn vận dụng
cả phong cách phương Đông
Nhà nguyện Ramsgate
(1845-1851)
50
iii) Nhà Quốc hội Anh (điện Westminster 1835) – KTS
Charles Barry & Augustus Wely Pugin)
Điện Westminster lấy
phong cách thời Henry V,
là vị vua từng chinh phục
Pháp trong chiến tranh
Trăm năm, thể hiện lòng
tự hào dân tộc kiêu căng
của Anh chống lại phong
cách Đế chế Pháp.
Phân vị nhẹ nhành theo
chiều thẳng đứng
51
Nội thất bên trong công trình đặc trưng theo kiểu
Gothic với các cung gãy
52
iv) Các công trình tiêu biểu khác:
+Nhà thờ Chính tòa Milano
(1616-1813) - Italia
Nhà thờ Milano thiết kế theo phục hưng Gothic, nhưng dáng chung
của mặt tiền vẫn là kiểu đầu hồi Romanesque
-Nhà thờ Milano theo
phong cách Gothic này
phải mất 5 thế kỷ để
xây dựng và hiện là
nhà thờ Công giáo
Roma lớn thứ tư trên
thế giới
-Bố cục quy hoạch của
thành phố Milano đều
lấy trung tâm là nhà
thờ này, với đường phố
xuất phát từ nó hoặc
chạy quanh nó.
CÁC XU HƯỚNG PHỤC CỔ…………………………………………………………………
53
3) Chủ nghĩa Chiết trung (Eclecticism):
-Hưng thịnh tại Pháp giữa thế kỷ XIX (1820-1908), tại Mỹ
(1850-1920)
-Bản chất: sản phẩm của giai cấp tư sản mới lên, ít hiểu biết
nghệ thuật, kiến trúc nhưng lại muốn phô diễn sự giàu có, tán
dương tất cả các hình thức nghệ thuật của các nền kiến trúc trên
thế giới, dùng nhiều hình thức rườm rà, ít chú ý đến công năng
-Phong cách: chạy theo trang trí bên ngoài, chú ý đến cột cuốn,
cầu thang, đỉnh tường, chắp vá và kỳ dị - Có khi cột là thức cổ
điển, cuốn vòm lại kiểu phương Đông, tận dụng thêm vật liệu
mới như gang, đúc cột mảnh mai
54
+Nhà hát Opera Paris (1861 – 1874) KTS Charler Garnier
Garnier vốn được
đào tạo họa sĩ. Nhà
hát Opera Paris
được trang trí rất tỉ
mỉ theo phong cách
Tân Barocco. Phối
màu tinh tế (Kiến
trúc Tân Cổ điển
mặt ngoài ít màu
sắc hơn)
Các cầu thang, ban công, các mảng, diện nhỏ
trên trần, tường cũng được lấp đầy chi tiết tra
Cột theo từng cặp để tạo
sự khác biệt
55
-Nhà hát Opera Paris đạt được những giá trị nhất đinh, chủ
yếu về nghệ thuật hơn là về kiến trúc.
-Là công trình trọng yếu trong dự án cải tạo trung tâm Paris
của Haussman.
56
Một số hình ảnh các công trình khác:
Các KTS Chiết trung đã tận dụng cả phong cách phương Đông
trong công trình của mình
XU HƯỚNG KỸ THUẬT MỚI……………………………………………………………
Vật liệu mới, kỹ thuật mới và các loại hình kiến trúc mới…………………………………. 57
III – CÁC XU HƯỚNG KỸ THUẬT MỚI:
-Chủ nghĩa TB phát triển mạnh ở Châu Âu → đô thị hóa → đưa ra nhu cầu lớn
về nhà ở và quy hoạch đô thị.
-Nhiều phát minh khoa học kỹ thuật ra đời, xuất hiện những dòng tư tưởng xã hội
mới ảnh hưởng lớn tới sự phát triển thế giới.
-Xuất hiện nhiều loại hình kiến trúc mới, quy mô lớn:
+Nhà hành chính: quốc hội, tòa án, nhà tù…
+Trung tâm triển lãm, hội chợ: cung thủy tinh (Crystal Palace), tháp Eiffel,…
*Công trình tiêu biểu:
• i) Cung Thuỷ tinh (Crystal Palace): do Joseph Paxton,
chuyên gia nuôi trồng nhà kính, cho ý tưởng cùng kỹ sư Fox
và Hendelson xây 1851 tại Hyde Park, London. Đây là nhà
triển lãm trưng bày cần có ánh sáng tự nhiên, không gian cao,
thoáng rộng, lại phải tháo lắp tái sử dụng lại được. Cung có
diện tích 74.400 m2, dài 564 m. Lợp những tấm kính dài 1,2m.
59
Ngay lập tức,
Cung thủy tinh
được coi là một
biểu tượng của
sự cách tân. Con
người như đi
vào một thế giới
khác hẳn.
“Sự mới mẻ của
hình thức và chi
tiết mang lại một
ảnh hưởng lớn
lap đến thị hiếu
thẩm mỹ của cả
một dân tộc.”
ii) Tháp Eiffel, Paris 1893: do kỹ
sư Gustav Eiffel xây dựng, nhân dịp kỷ
niệm 100 năm Cách Mạng Pháp. Trở
thành biểu tượngcủa nền công nghiệp
Pháp, của Paris, của nước Pháp và của
cả thời kỳ lãng mạn trước thế chiến I.
Tháp phục vụ cho triển lãm Quốc tế
Paris 1889, đặt tại quảng trường Champ
de Mars bên bờ sông Seine. Chiều cao
tới đỉnh là 320,75m, tầng chân đếcao
57,6m, tầng 2 cao 145,7m, tầng 3 cao
176,1m, chân đế có hình chữ nhật mỗi
cạnh 125m.
-Cung Cơ khí trong khu triển lãm Paris (1887-1889) dài
420m, rộng 46.000m, vòm cao 43,5m, nhịp rộng 115m.
-Thư viện Quốc gia Pháp S.Genevieve – Paris
62
PHONG TRÀO ARTS AND CRAFTS
_NỘI DUNG CỦA PHONG TRÀO ARTS AND CRAFTS :
+ SỬ DỤNG VẬT LIỆU ĐA DẠNG
+ TÍNH ĐỊA PHƯƠNG CỦA KIẾN TRÚC
+ QUAY VỀ VỚI CÁC KHỐI HÌNH HỌC CƠ BẢN
_PHONG TRÀO ARTS AND CRAFTS THỊNH HÀNH Ở ANH(1850 – 1900)
VÀ Ở MỸ(1876 – 1916)
KTS TIÊU BIỂU :
WILLIAM MORRIS, PHILIP WEBB, RICHARD NORMAN SHAW,
CHARLES FRANCIS ANNESLEY VOYSEY….
XU HƯỚNG KỸ THUẬT MỚI……………………………………………………………
Phong trào ARTS and CRAFTS…………………………………………………………….
63
MỘT SỐ CÔNG TRÌNH TIÊU BIỂU :
i) HỒNG ỐC- W. MORRIS VÀ P. WEBB
(1859 – 1860)
64
SỰ MẠNH DẠN TRONG SỬ DỤNG VẬT LIỆU VÀ
CHI TIẾT TRANG TRÍ
Tường đỏ
Ngói đỏ
66
HỌC PHÁI CHICAGO
_XUẤT PHÁT TỪ CHICAGO “CÁI NÔI CỦA NHÀ CHỌC TRỜI”,
TRONG BỐI CẢNH BÙNG NỔ DÂN SỐ VÀ NHU CẦU CẢI TẠO SAU ĐẠI
HOẢ HOẠN 1871.
_QUAN NIỆM “HÌNH THỨC THEO SAU CÔNG NĂNG”
_SỬ DỤNG VẬT LIỆU KÍNH VÀ KIM LOẠI, GiẢI PHÁP KẾT CẤU MỚI
CHO NHÀ CAO TẦNG
_THỦ PHÁP CÔNG TRÌNH : ĐƠN GiẢN, THANH LỊCH.
_THIẾU MỘT BIỂU HIỆN NGHỆ THUẬT THỐNG NHẤT, KHÔNG
ĐOẠN TUYỆT HẲN VỚI PHONG CÁCH CŨ.
_KTS TIÊU BIỂU : JENNEY, JOHN ROOT, LOUIS SULLIVAN…
NỘI DUNG
XU HƯỚNG KỸ THUẬT MỚI……………………………………………………………
Học phái Chicago………………………………………..………………………………….
67
WAINWRIGHT BUILDING (1890-1891) – SULLIVAN
TOÀ NHÀ ĐƯỢC CHIA LÀM 3 ĐOẠN : ĐẾ, PHẦN GiỮA VÀ PHẦN ĐỈNH :
2 TẦNG DƯỚI SỬ DỤNG VỚI MỤC ĐÍCH THƯƠNG MẠI, CÁC TẦNG TRÊN LÀ
VĂN PHÒNG CHO THUÊ.
71
RELLIANCE BUILDING (1894 – 1895)
KẾT CẤU THÉP CÙNG VỚI CÁC BỤC CỬA SỔ KÍNH ĐUA RA LÀM
TĂNG THÊM TÍNH NHỊP ĐiỆU CHO MẶT ĐỨNG CÔNG TRÌNH.
72
I) HIỆP HỘI CÔNG TÁC ĐỨC (Deutsch Werkbund):
Hiệp hội do Hermann Muthesiuss sáng lập và sau đó do Peter
Behrens chủ trì, gồm các KTS, họa sĩ, họa sĩ mỹ thuật công nghiệp, thợ thủ
công ngiệp,…
Tuyên ngôn: cải tạo hàng hóa để đạt chất lượng cao, đặt mối liên hệ
giữa người tiêu dùng và cơ quan sản xuất, chống lại hàng hóa chất lượng kém.
Quan điểm: “kiến trúc bắt đầu từ kỹ thuật”, “cái đẹp nhất trí với
khoa học kỹ thuật”
Nhà máy
đóng giày
Fagus
73
-Nhấn mạnh kiến trúc phải kết hợp với sản xuất cơ khí
hiện đại do nâng cao sản xuất và chất lượng. Các công trình có
đặc điểm:
+Nhẹ nhàng
+Trong suốt
+Chú ý ánh sáng và chiếu sáng
Berlin Turbine factory
74
GIAI ĐOẠN II: Cuối thế kỷ XIX – Đầu thế kỷ XX
(1880 – những năm đầu thế kỷ XX)
75
I – BỐI CẢNH KINH TẾ - XÃ HỘI PHƯƠNG TÂY GIAI
ĐOẠN II (Cuối XIX – Đầu XX):
1) Kinh tế - Xã hội:
+CNTB bước sang thời kì độc quyền, một số nhà tư bản lớn đưa
kiến trúc vào quỹ đạo thương phẩm phục vụ mục đích riêng, quảng cáo cho
mình
+Giai cấp tư sản nhỏ theo xu hướng cải lương
2) Những phát minh, sáng chế công nghiệp:
-Công nghiệp phát triển nhanh nhờ: lò luyện thép, xuất hiện động
cơ đốt trong chạy bằng điện, hơi nước
-Khoa học: phát kiến về tế bào, định luật bảo toàn năng lượng làm
thay đổi nhãn quan con người
-Vật liệu xây dựng mới: Thép, bê tông cốt thép trở nên thông dụng
76
KiẾN TRÚC THẾ GiỚI ĐẦU THẾ KỶ XX
I/ ART NOUVEAU
XuẤT PHÁT TỪ BỈ, LAN RỘNG KHẮP CHÂU ÂU
TÌM KiẾM PHONG CÁCH NGHỆ THUẬT MỚI NHẤN MẠNH ĐƯỜNG NÉT
SỬ DỤNG TRANG TRÍ SẮT
SỬ DỤNG ĐƯỜNG CONG, MÔ PHỎNG THIÊN NHIÊN HOA LÁ
KTS TIÊU BiỂU : VICTOR HORTA, HECTOR GUIRMARD, MACKINTOSH,
ANTONIO GAUDI
77
NỘI THẤT NHÀ SỐ 12, ĐƯỜNG TURIN
(1893), KTS VICTOR HORTA
TÁC PHẨM TIÊU BIỂU CỦA XU HƯỚNG KiẾN TRÚC
ART NOUVEAU –
TRANG TRÍ NỘI NGOẠI THẤT RẤT RÕ RÀNG, GIÀU
SỨC TRUYỀN CẢM
79
CHURCH OF LA SAGRADA
(1884). BARCELONA.KTS
ANTONIO GAUDI
NHÀ THỜ LA
SAGRADA
ĐÃ PHÁ VỠ ĐI VẺ
TẺ NHẠT ĐƠN ĐIỆU
CỦA NHỮNG DÃY
PHỐ SONG SONG VÀ
ĐỊNH HƯỚNG CHO
KIẾN TRÚC ĐÔ THỊ
TOÀN THÀNH PHỐ
BARCELONA
85
SCHOOL OF ART (1887-1909). GLASGOW.
KTS MACKINTOSH
“TOÀ NHÀ TRONG TAY CỦA MACKINTOSH
ĐÃ TRỞ THÀNH MỘT NGHỆ THUẬT TRỪU TƯỢNG
VỪA MANG TÍNH ÂM NHẠC, VỪA MANG TÍNH
TOÁN HỌC”
(NIKOLAU PEVSNEV)
87
II/ KiẾN TRÚC ÁO , HÀ LAN
1/ PHÁI PHÂN LY ÁO
PHÁT TRIỂN SONG SONG VỚI TRÀO LƯU ART NOUVEAU
BẮT NGUỒN TỪ “HỌC PHÁI VIENNA”
NỘI DUNG :
KIẾN TRÚC PHẢI PHẢN ÁNH ĐƯỢC PHONG CÁCH SỐNG HIỆN ĐẠI ;
VẬT LIỆU QUYẾT ĐỊNH HÌNH THỨC KIẾN TRÚC.
KTS TIÊU BiỂU : OTTO WAGNER, JOSEPH OLBRICH, ADOLF LOOS,
JOSEPH HOFFMANN
91
2/ CÁC TRƯỜNG PHÁI KiẾN TRÚC HÀ LAN
PHÁI KiẾN TRÚC DESIJL (1920-1930)
NỘI DUNG:
_ ĐI TÌM CHÂN LÍ TRONG NGHỆ THUẬT, ĐI TÌM KHÁCH QUAN,
TÍNH NGHỆ THUẬT VÀ TÍNH KHÚC CHIẾT.
_ CHỦ TRƯƠNG NGHỆ THUẬT GiẢI PHÓNG KHỎI TÌNH CẢM CÁ NHÂN, ĐI TÌM
NHỮNG PHƯƠNG PHÁP BIỂU HIỆN PHÙ HỢP VỚI SỰ CẢM THỤ CHUNG CỦA
THỜI ĐẠI
_ YÊU CẦU TỔ HỢP MỘT CÁCH CHÍNH XÁC VÀ CÓ TỔ CHỨC NHỮNG YẾU TỐ
CẤU THÀNH NGHỆ THUẬT TẠO HÌNH LÀ ĐƯỜNG NÉT, MẶT PHẲNG VÀ
KHỐI LẬP PHƯƠNG
KTS TIÊU BiỂU : JACOBERS OUD, ROBERT VAN HOFF
93
HỌC PHÁI ROTTERDAM (1910-1920)
KHÔNG CÓ MỘT CƠ SỞ LÝ LuẬN HOÀN CHỈNH, CHỈ NẶNG VỀ THỰC TẾ
XỬ LÍ NGHỆ THUẬT TINH TẾ, TÁN THÀNH Ở MỘT MỨC ĐỘ NÀO ĐÓ TRUYỀN
THỐNG CŨ
THỦ PHÁP CỤ THỂ, TÌM TÒI SỰ TƯƠNG PHẢN VÀ THỐNG NHẤT Ở ViỆC
SỬ DỤNG CÁC HÌNH KHỐI VÀ CÁC MẶT PHẲNG
KTS TIÊU BIỂU : WILLEM MARINUS DUDOK
95
HỌC PHÁI AMSTERDAM (1910)
NỘI DUNG:
HÌNH THỨC KiẾN TRÚC : CẢM GIÁC THỜI ĐẠI, CẢM GIÁC DÂN TỘC
VÀ CẢM TÍNH CÁ NHÂN
KẾT CẤU TƯỜNG GẠCH, DẦM BÊ TÔNG
XEN KẼ KHỐI LẬP PHƯƠNG, KHỐI TRÒN, KHỐI PARAPOL,
ĐiỂM NHỮNG THÁP ĐỨNG TRANG TRÍ
KTS TIÊU BiỂU : PETER KRAMMER, MECHEL DE CLSRK, J. M. VAN DER MA
CHỦ NGHĨA KẾT CẤU NGA
Chu nghĩa kết cấu hình thành sau Cách mạng Tháng
mười Nga do Maiacovski khởi xướng.
Đó là một phong trào lớn nhằm mục đích tìm tòi những
hình thức, những cấu trúc và sự tổ chức một cuộc sống
mới
Mang tính đột phá trong cấu tạo kiến trúc
98
Mô hình đài Kỷ niệm Quốc tế Cộng sản III
–KTS Tatlin (1919)
CÁC CÔNG TRÌNH TIÊU BIỂU:
99
Câu lạc bộ Công nhân Kusakov KTS K. Malnikov (1927-1928)
101
ART DECO CHÂU ÂU VÀ MỸ
Trao lưu ART deco bắt đầu gây chú ý các kiến trúc
sư cũng như đông đảo quần chúng từ những năm 1920.
Trào lưu ART DECO chịu ảnh hưởng tổng hợp của
các trào lưu tập thể, trừu tượng và chủ nghĩa biểu hiện,
kể cả ảnh hưởng của Frank Lloyd Wriht và phái phân ly.
ART DECO chủ trương những hình dáng hình học đã
được khẳng định qua thời gian là “hiện đại”, nhưng hòa
trộn thêm vào nó những điêu khắc, các trang trí bằng sắt
và dùng nhiều màu sắc.