HP. CÔNG TRÌNH VĂN HOÁ
YẾU TỐ CẢNH QUAN
Nguyễn Tú Anh MSSV 105101 04429
Huỳnh Thanh Giang MSSV 105101 04922
Nguyễn Ngọc Hữu MSSV 105101 05318
T R O N G T H I Ế T K Ế T H Ư V I Ệ N
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC
TP. HỒ CHÍ MINH
GVHD: ThS.KTS VŨ NGỌC TUYỀN
NHÓM SV KT10CT:
1
Lương Thuỳ Khê MSSV 105101 05374
Nguyễn Thị Thuỳ Trang MSSV 105101 07022
Đặng Nguyễn Ngọc Trâm MSSV 105101 07057

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC
TP. HỒ CHÍ MINH
MỤC LỤC:
A. THIẾT KẾ SÂN VƯỜN – CẢNH QUAN THƯ VIỆN
I. Những quy tắc tổ chức sân vườn
1. Quảng trường
2. Các quy luật chủ yếu
II. Yếu tố địa hình
1. Địa hình tự nhiên
2. Địa hình nhân tạo
III. Yếu tố mặt nước
1. Mặt nước tự nhiên
2. Mặt nước nhân tạo
IV. Yếu tố cây xanh
V. Yếu tố kiến trúc công trình
VI. Các tác phẩm nghệ thuật tạo hình
VII. Không gian đọc ngoài trời
B. THIẾT KẾ CẢNH QUAN TRONG NHÀ
I. Tiểu cảnh, thông tầng, sân trong
II. Các yếu tố màu sắc, chất liệu, ánh sáng,
phương tiện thông tin thị giác
C. KẾT LUẬN
2

I. NHỮNG QUY TẮC TỔ CHỨC SÂN VƯỜN
A. THIẾT KẾ SÂN VƯỜN – CẢNH QUAN THƯ VIỆN
1.QUẢNG TRƯỜNG:
Công năng cơ bản của quảng trường, quan trọng nhất là quảng trường phía trước công
trình, là nơi tập trung người, nơi sinh hoạt văn hoá: hội họp, mít tinh ngoài trời, nơi trưng bày
những yếu tố kỷ niệm (VD: tượng điêu khắc), nơi giao tiếp, nghỉ ngơi.
Các cách giới hạn không gian quảng trường:
+ Vây bọc: dùng tường, cây xanh, kiến trúc,… vây quanh một không gian cần thiết.
+ Che đậy: Sử dụng những thứ vật liệu nhẹ hay giàn hoa,… để hình thành một không gian.
+ Nâng nền: không gian nâng cao so với các không gian xung quanh
+ Hạ nền: không gian thấp xuống so với các không gian xung quanh
+ Sử dụng vật liệu ốp lát khác với xung quanh.
Cấu trúc sân vườn: thường KTS sử dụng cấu trúc dạng hình học:
+ Hình vuông, hình chữ nhật
+ Hình tam giác 60 độ, 45 độ, các số đo khác.
+ Hình tròn, hình tròn đồng tâm, hình tròn không đồng tâm
2.CÁC QUY LUẬT CHỦ YẾU:
Bố cục cân xứng
Bố cục tự do
Bố cục đối xứng: có trục bố cục
+ Thiết kế lối đi trong sân vườn:
Cấu trúc dạng tự nhiên:
Đường đi dạng hữu cơ
Đường đi uốn khúc
MBTT Thư viện Công cộng McAllen
Quảng trường
trước công trình
Bãi xe ô tô
Lối vào thư viện

BÃI ĐẬU XE Ô TÔ
Thiết kế bãi xe là quan trọng đối với thư viện. Như bao công trình khác, diện tích bãi
xe, số lượng xe đều phải tuân theo tiêu chuẩn thiết kế. Thiết kế bãi xe ngoài trời, bán
hầm hay hầm là tuỳ theo diện tích khu đât và quy mô công trình
Là trục đường chính nối giữa thư viện với hệ thống giao thông đô thị và liên hệ vùng.
Là nơi tiếp giáp các nút giao thông chính hoặc trạm đến của các phương tiện di
chuyển. Các thành phần thường thấy trong lối vào chính
o Bãi đỗ phương tiện di chuyển
o Cổng chào
o Biểu tượng
o Cây xanh
o Tiểu cảnh hồ nước
o Hiên đón
Tổ chức lối vào nhập sách tách biệt với lối vào của khách.
TỔ CHỨC GIAO THÔNG TIẾP CẬN CHÍNH
TỔ CHỨC GIAO THÔNG TIẾP CẬN PHỤ:
• Tiếp cận với khu chức năng phụ của công trình.
• Nhằm phục vụ cho lưu thông hàng hóa, loại bỏ rác thải
• Được đặt ở vị trí phía sau công trình và các đầu mối giao thông phục vụ nội bộ.
• Các thành phần thường thấy trong lối vào chính
ĐỀ XUẤT CHIỂU RỘNG ĐƯỜNG TỐI THIỂU
Loại đường Chiều rộng tối
thiểu (m)
Ghi chú
Phía trước cổng chính
Đường tiếp cận 2 làn xe
Đường tiếp cận 1 làn xe
Đường tiếp cận cho người đi bộ
Tuyến đi dạo
Đường tiếp cận 2 làn xe (có xe
buýt)
Đường tiếp cận 1 làn xe (có xe
buýt)
5.5
4.8
3.0
2.0
4.0
5.5
4.1
Dành cho phương tiện cơ giới
Bán kính quay xe 6.0m
Tính cho 2 người có hành lý
Tới các shop, quán cafe, bar
Bán kính quay xe 10.0m

(7) Sự đơn giản
(8) Sự nổi bật
+ Các quy tắc sắp xếp:, thiết kế sân vườn:
(1) Sự hỗn loạn (2) Sự thống nhất (3) Sự hài hoà
(4) Sự đồng nhất hài hoà (5) Sự đồng nhất hài hoà một cách hấp dẫn
(6) Sự đóng khung - Điểm nhấn
(9) Sự nhịp nhàng
(10) Tỷ lệ và sự đăng đối: tỷ lệ nhỏ, tỷ lệ lớn, tỷ lệ con người
(11) Sự cân bằng đúng quy tắc (12) Sự cân bằng phi quy tắc

LÁT NỀN
Dạng bê tông với hình dạng khác nhau
Dạng xếp liền với màu sắc khác nhau, tăng tính thẩm mĩ
Một số hình thức xếp gạch phổ biến
HÌNH THỨC BÓ VỈA HÈ

ĐÈN
Đèn cao cho lối đi
Đèn cho cây
Đèn phân chia không gian
Đèn cho lối vào
Đèn thấp quanh cây cao
GHẾ NGHỈ
Chòi nghỉ chânGhế gỗ với tay vịn kim loại
Bố trí ghế phải bắt mắtGhế băng dài Chỗ ngồi bằng
bê tông
MỘT SỐ CHI TIẾT PHỤ:

Mesa public library Red Mmountain branch, US
Desert Broom Library, Phoenix, Arizona, US
II. YẾU TỐ ĐỊA HÌNH
Thư viện học giả, vùng núi Castkill, USA Library of congress packard campus
Địa hình cảnh quan sa mạc
tương đối bằng phẳng, đôi khi
có sự chênh lệch độ cao nhưng
không lớn, đem lại tầm nhìn
thoáng rộng cho không gian đọc
bên trong thư viện. Thảm thực
vật ít đa dạng và được bố cục tự
nhiên không theo quy tắc nào
đem lại cảm giác hoang sơ và
mênh mông như ở giữa sa mạc
cho người đọc.
MỘT SỐ DẠNG ĐỊA HÌNH TỰ NHIÊN Ở CÁC CÔNG TRÌNH THƯ VIỆN
Địa hình ở các vùng núi thường có độ cao chênh lệch tương đối lớn tạo nên vẻ sinh động hơn cho
công trình.Tầm nhìn không quá mênh mông do sự che chắn của thảm thực vật phong phú và sự
thay đổi độ cao địa hình.
Dựa vào các dạng địa hình đa dạng, phong phú có sẵn trong tự nhiên
_Ưu điểm : Thảm thực vật đa dạng, tận dụng được phong cảnh đẹp, hữu tình mà không cần tốn nhiều
chi phí xây dựng. Dễ dàng tạo nên nét riêng biệt cho mỗi thư viện.
_Khó khăn: Thường không nằm gần các trung tâm đô thị, gây khó khăn trong việc tiếp cận và tốn chi
phí giao thông, khai thác xây dựng làm ảnh hưởng đến môi trường tự nhiên.
Library media center, glendale community college
1.ĐỊA HÌNH TỰ NHIÊN:

España Library , Santo Domingo, Colombia
Thư viện nằm trên một trong những sườn đồi phía bắc
dãy núi Los Andes, là một trong những nơi địa hình
độc đáo nhất của Columbia. Công trình hoàn toàn hòa
nhập vào cảnh quan tự nhiên, tạo nên vẻ đẹp hùng vĩ
và đem lại cảm giác mới lạ cho công trình. Hình khối
nhắc lại những đường nét gấp của núi , tạo nên sự liên
tục , cảm giác như xóa bỏ ranh giới giữa cảnh quan và
công trình, không còn khái niệm cảnh quan như là
phông nền ở đây. Địa hình là yếu tố chủ yếu dẫn đến
sự phân cấp trong công trình. Từ những ô cửa của
công trình đem lại tầm nhìn thoáng rộng và vô cùng
hấp dẫn về thành phố nằm ở bên dưới.
Các thư viện nằm ở các dạng địa hình gần sông , hồ,… không gian rộng, dài và đem lại tầm nhìn
thoáng, do thảm thực vật tương đối đa dạng chủ yếu ở ven sông , hồ là những cây thấp và bãi cỏ.
Canada water library Powell River Library, British Columbia

2.ĐỊA HÌNH NHÂN TẠO
Dựa vào các dạng địa hình tự nhiên đa dạng, phong phú có sẵn trong tự nhiên, được cải tạo thêm
_Ưu điểm : Thường dùng cho các thư viện nằm ở trong các trung tâm đô thị, nên dễ dàng tiếp cận,
giảm được các chi phí giao thông. Xây dựng không bị ảnh hưởng bởi địa hình.
_Khó khăn: Tốn nhiều chi phí cho xây dựng và tạo cảnh quan, thảm thực vật tự nhiên tương đối ít .
MỘT SỐ BIỆN PHÁP XỬ LÝ ĐỊA HÌNH NHÂN TẠO
Nền là thành phần cơ bản của không gian, sự thay đổi bình diện nền (lồi, lõm) tạo nên cảm
giác về không gian chức năng khác nhau.
Indonesia's New University Library Thư viện Đại Đồng, trung Quốc
Nền được nâng cao tạo thành những gò, đồi giả, đem lại những tầm nhìn mới và cao hơn từ công
trình ra bên ngoài.
Parma-Snow Branch of Cuyahoga County
Public Library
Cleveland public library
State library of Victoria,
Australia
Kết hợp nâng cao nền và sử
dụng tường ngăn làm phân
chia không gian, tạo ra
những không gian đọc ngoài
trời hấp dẫn. Sự thay đổi cao
độ của nền đem lại sự thú vị
cho cảnh quan thư viện, làm
không gian vui tươi hơn và
bớt sự nhàm chán.

Sử dụng các chất liệu hoàn thiện khác nhau : các loại gạch lát khác nhau, thảm xanh, đá ốp,…..
tạo sự phong phú cho cảnh quan
Thư viện Central Seattle, Washington
Birmingham Library , EnglandNational library of Sejong
Tạo những địa hình trên mặt nước để xây dựng các thư viện, tạo nên sự ấn tượng và vẻ đẹp thu
hút, đem lại nhiều cảnh quan và tầm nhìn đẹp.
Modern Waalse Krook Library ,Belgium
Baghdad's state of the art library Jiaxing university library
Chongqing Library, China

1.MẶT NƯỚC TỰ NHIÊN
III. YẾU TỐ MẶT NƯỚC
Tận dụng các mặt nước sông, hồ ngay khu vực xây dựng làm cảnh quan , làm nổi bật công trình.
_Ưu điểm : Mặt nước tự nhiên không cần tốn các chi phí xây dựng
_Khó khăn: Không chủ động được trong thiết kế, như việc phải bố trí các phòng cần tầm nhìn đẹp
hướng ra mặt sông, hồ,…
Indonesia's New University Library
Paperless Library at Loyola University Campus
Yếu tố mặt nước giúp làm mềm đi những hình khối kiến trúc, đồng thời làm cho công trình trở nên
nổi bật hơn nhờ tính phản chiếu cao. Tuy nhiên trong kiến trúc thư viện, mặt nước còn đem lại một
số bất lợi_tính chất ẩm do hơi nước của nó sẽ dễ gây ảnh hưởng đến việc bảo quản lưu trữ sách.
Spanish River Library & Community Center
Jesse M. Smith Memorial Library Renton Public Library , Cedar River

1.MẶT NƯỚC NHÂN TẠO
Xây dựng hồ nước , kênh,… tạo các tiểu cảnh, công viên nhỏ cho công trình, đem lại các không
gian cảnh quan đẹp cho các phòng đọc và khu ngoài trời.
_Ưu điểm : Có thể chủ động tạo các tiểu cảnh cho phù hợp với công trình, tự do thiết kế sân vườn,
không phụ thuộc quá nhiều vào tự nhiên.
_Khó khăn: Tốn các chi phí xây dựng và bảo quản. Cần các biện pháp chống thấm cho các mặt
nước xây dựng gần công trình.
MẶT NƯỚC TĨNH
_Mặt nước tĩnh mang đến vẻ đẹp thanh bình, tầm nhìn xa rộng, thoáng đãng, làm không gian mang
tính cô đọng, hướng nội.
_Mang yếu tố phản chiếu cao, phù hợp tại các khu vực cần yếu tố trục dẫn dắt, tương phản, nới rộng
không gian, hoặc tạo độ lung linh của ánh đèn về đêm.
Millennium Library ParkHebei University of Technology Library
Mặt nước
mang tính
chất dẫn
dắt trong
công trình,
hướng
người đọc
vào trong
thư viện
Library of packard campus Ofunato civic center and library
Mang tính
cô đọng,
hướng nội.
Tạo điểm
nhấn,đem
lại tính
tương phản
với khối
công trình
The Royal Library of Alexandria, Egypitan Danish Royal Library, Denmark
Mặt nước như
nới rộng rộng
gian, có tính
phản chiếu
cao đem lại
vẻ đẹp lung
linh cho thư
viện và sự kết
nối với cảnh
quan xung
quanh.

MẶT NƯỚC ĐỘNG
_Mang yếu tố vui vẻ, cung cấp nhiều năng lượng, đón tiếp, điểm nhấn ở dạng mặt đứng như thác
nước, thác bậc thang, vòi phun.
_Làm cho không gian sinh động và hấp dẫn hơn.
McAllen Public Library
Library of Congress Paperless Library at
Loyola University Campus
Cincinnati Public Library Edmon Low Library
HỒ NƯỚC
Dạng phun trên sàn Dạng thác nhân tạo Dạng hồ tràn
Hình thức phun nước
và lắp đặt chiếu sáng
Hình thức phun
nước đa dạng
Tạo hình hồ nước phong phú

Cây xanh là một yếu tố không thể thiếu trong hầu hết các công trình, đặc biệt là những
công trình mang tính chất thư giãn. Để phát triển văn hóa đọc thì các công trình phải gây được
hứng thú và cảm hứng cho người đọc. Kiến trúc độc đáo không chưa đủ, cây xanh đem lại sức
sống, sự tươi mát cũng như cải tạo vi khí hậu xung quanh công trình. Hình thức cây xanh được
lựa chọn còn phải phù hợp với điều kiện khí hậu và chủ đích riêng của người thiết kế.
IV. YẾU TỐ CÂY XANH
CÂY XANH TỰ NHIÊN
Ưu điểm:
Cây xanh tự nhiên có thể lấy được bóng mát, nhiều tầng lớp để tạo vẻ xanh mát, cải
tạo vi khí hậu xung quanh, chống ồn.
Tận dụng cây xanh tự nhiên bản địa để mang yếu tố thân quen và đặc sắc
Nhược điểm:
Không phải thư viện nào cũng được xây dựng ở 1 địa hình sẵn có cây xanh tự nhiên
+ Thư viện công cộng Taipei
Tọa lạc tại Quận Beitou, Đài Bắc, là thư
viện xanh đầu tiên, được bao quanh bởi rừng
rậm và một cuộc sống sinh thái phong phú.
Ban công của mỗi tầng được chuyển đổi thành
khu vực đọc sách ngoài trời cho phép người
đọc thư giãn bởi những bông hoa thơm và
chim hót líu lo trong rừng xanh.
Loại cây bản địa dọc các lối đi và cả dưới ao
nước, tạo cảm giác thân thuộc, yên bình. Đó là nét đặc
sắc và riêng biệt của công trình

CÂY TRANG TRÍ: Cây cắt xén, cây tầm vừa, cây có hoa, dây leo
+ Cây dây leo:
Ưu điểm:
Có thể sử dụng cây dây leo để tạo mảng xanh khi thư viện không có nhiều diện tích cho
cây xanh
Cây dây leo có thể sử dụng để trang trí trên chính mặt đứng công trình, tạo nét đặc sắc
riêng biệt.
Nhược điểm: Việc nuôi dưỡng 1 bức tường xanh bằng cây dây leo khó khăn hơn những loại
cây dưới mặt đất
+ Thư viện xanh Semiahmoo ở vùng ngoại ô White Rock của Vancouver, Canada.
Mặt đứng chính công trình là bức tường sống với các cây lâu năm lớn, cây bụi và cây nhỏ.
Ngoài việc làm mặt đứng thêm sinh động, nó còn sinh lợi ích môi trường từ tính năng tiết
kiệm năng lượng để giảm phát thải khí nhà kính. Sự đa dạng các loài thực vật được lựa chọn tạo
ra một hệ sinh thái cân bằng, đó là một ốc đảo đô thị cho các loài ong, bướm và chim ruồi. .
Tường sống giúp cách ly xây dựng, làm sạch không khí…
+ Cây cắt xén, cây tầm vừa, cây có hoa
Thường là để làm đẹp cho công trình, những thư viện không có diện tích cho phần không
gian đọc ngoài trời hoặc những vùng có khí hậu ôn đới, không cần bóng mát
Ưu điểm:
Thường có bố cục rõ ràng, tăng thêm vẻ trang trọng và tinh tế cho công trình, có thể lựa
chọn phù hợp với hình thức kiến trúc công trình.
Nhược điểm: Việc tạo bóng mát cho không gian đọc ngoài trời bị hạn chế
+Thư viện của Birmingham
Cây tầm vừa và cây có hoa được lựa
chọn sử dụng tôn lên được vẻ đẹp cho
công trình, ánh sang ban ngày có thể vào
sâu được bên trong. Việc bổ sung cảnh
quan ngoài trời trên mái sẽ cải thiện điều
kiện xung quanh cho thư viện.

+KU Green library: Cây xanh với
những tán nhỏ và thấp được đưa vào
bên trong thư viện vừa làm đẹp cho
công trình vừa tạo cảm giác thư giản,
tươi mát, gây thêm hứng thú cho người
đọc. Ngoài ra sử dụng những loại cây có
tính bản địa kết hợp với vật liệu địa
phương làm cho không gian thư viện
thêm nét đặc sắc.
+Thư viện ở Spijkenisse, Hà Lan
Cây tầm
được đưa vào
không gian đọc
bên trong, kết
hợp với kiến
trúc độc đáo
tạo cảm giác
bên trong và
bên ngoài
không còn
khoảng cách,
hòa quyện
cùng thiên
nhiên.
+Thư viện Skillman Southwestern Branch
Công trình có hình khối đơn giản nhưng nổi bật hơn với 2 mảng cây xanh cắt xén, cây
xanh lúc này có vai trò làm đẹp, tạo sự trang trọng cho mặt đứng công trình.

- VƯỜN TRÊN MÁI: cỏ và một số cây bụi
Một loại hình khác của cây xanh được sử dụng trong công trình thư viện là vườn trên mái
+ Thư viện Đại học Warsaw, Ba Lan
Các vườn trên mái của Thư viện Đại học Warsaw là một dự án thử nghiệm . Đây là lần
đầu tiên và lớn nhất khu vườn mái nhà thành lập tại Ba Lan của loại hình này. Sự đa dạng
của cảnh quan tạo ra vẻ đẹp của bức tranh toàn cảnh vẫn là giá trị lớn nhất của nơi này.
Được lấy cảm hứng từ ý tưởng tạo ra không gian vườn đa dạng khác nhau với tinh
thần , màu sắc, hình thức và hương thơm . Thư viện Đại học Warsaw có độ dốc khác nhau
cho mỗi phần của mái nhà ; có những phần bằng phẳng dốc 0-2 % và khu vực cũng dốc lên
đến 100% .
Công trình đã chứng minh một số loài cây bụi được lựa chọn phù hợp với các điều
kiện trên mái nhà
+ Thư viện Ballard Green Roof in Seattle
Mái nhà
xanh hấp thụ một
lượng lớn nước
mưa, ngoài ra
cũng giúp duy trì
nhiệt độ bên
trong cũng như
thêm một số đa
dạng sinh học cho
các khu phố . Thư viện Ballard được thiết kế bởi kiến trúc sư Bohlin Cywinski Jackson.
+ Một số loài cây có thể dùng trong thiết kế sân vườn thư viện:
Bàng Đài Loan Phượng vĩ Ngọc lan Chuối rẻ quạt Tùng tháp
Cây có dạng sống
kiểu bụi hoặc gỗ
thường xanh. Cây có
tuổi thọ cao, dễ uốn
nắn tạo hình nên
trồng làm cây bonsai
dễ tạo ra những mẫu
đẹp,có giá trị cao
Thân hóa gỗ, cao
tới 10m. Lá hình
bầu dục có cuống
dài, xếp trật tự 2
bên thân tạo thành
khối dẹt như chiếc
quạt giấy màu xanh
xòe ra, trông rất đẹp
Là loại cây gần
như quanh năm
có hoa. Ngọc
lan thuộc nhóm
cây thân gỗ, có
tuổi thọ cao.
Ưa thời tiết
nóng ẩm.
Tán hoa màu đỏ,
da cam rực rỡ, cao
khoảng 5m, nhưng
có tán lá tỏa rộng
và các tán lá dày
dặc của nó tạo ra
những bóng mát.
Cây ưa sáng, đất
giàu dinh dưỡng,
thoát nước tốt,
không cần cắt tỉa
thường xuyên, cần
được chăm sóc và
bổ sung chất dinh
dưỡng.

Thư viện ngoài chức năng như kho lưu trữ sách còn phải là một điểm đến lý tưởng cho
người đọc sách với không gian, kiến trúc đẹp. Hình thức kiến trúc của thư viện ngoài việc phải
độc đáo để thu hút độc giả còn phải hài hòa với cảnh quan xung quanh và đôi khi thư viện còn
là biểu tượng của một vùng miền, phù hợp với điều kiện khí hậu địa phương.
KIẾN TRÚC MANG TÍNH BIỂU TƯỢNG
+ Thư viện quốc gia Hàn Quốc tại thành phố Sejong
Mái nhà của công trình kiến trúc này được thiết kế giống như một trang sách đang lật,
cũng là cách mà những người thiết kế dùng "ẩn dụ" để nói về chức năng chính của tòa nhà.
Tại Việt Nam, hình thức đầu tư xây
dựng thư viện để phát triển văn hóa đọc cũng
đã được quan tâm với dự án Thư viện Khoa
học tổng hợp thành phố Đà Nẵng.
Hình ảnh Thư viện Khoa học Tổng hợp
với ý tưởng kiến trúc Những trang sách mở
của thành phố Đà Nẵng.
V. YẾU TỐ KIẾN TRÚC TRONG CẢNH QUAN THƯ VIỆN
THƯ VIỆN CÓ KIẾN TRÚC ĐỘC ĐÁO
Tự bản thân kiến trúc góp phần làm nổi bật cho cảnh quan xung quanh, lúc này chính
kiến trúc là nét hấp dẫn, lôi cuốn người đọc.
+ Thư viện Baghdad mới, Iraq.
Công ty kiến trúc AMBS đã chia sẻ kiến trúc thiết kế của họ dành cho thư viện mới của
thành phố Baghdad, là điểm nhấn của cảnh quan thành phố. Nơi này sẽ có một phòng đọc sách
lớn nhất thế giới, với một chiếc "giếng trời" được chăng lưới thép rất to nằm giữa tòa nhà.
Tạo hình
kiến trúc mới mẻ
và nổi bật trên
mặt nước nhưng
vẫn hài hòa với
cảnh quan và
công trình xung
quanh.

+Thư viện Ninos Conarte vốn là
một thư viện địa phương không mấy
thu hút độc giả, tuy nhiên sau khi
được đầu tư sửa chữa, thay đổi nội
thất, cách bố trí không gian đọc, thư
viện đã trở thành một trong những
thư viện hút độc giả trẻ hàng đầu tại
Mexico. Với ý tưởng “Những dãy núi
sách”, thư viện Ninos Conarte mang
đến cảm giác như đến một ngọn núi
KIẾN TRÚC HÒA MÌNH VÀO THIÊN NHIÊN
+ Thư viện học giả.
"Thư viện học giả" do công ty Gluck + tới từ New York thiết kế, nằm ở vùng núi
Catskill. Công trình nhỏ này được chia làm hai khu vực với thư viện ở tầng đầu tiên và khu
vực nghiên cứu ở tầng phía trên. Kiến trúc được thiết kế vô cùng đơn giản và được đặt trong
một không gian yên tĩnh, hòa lẫn vào trong cảnh quan thiên nhiên.
chứa sách thực sự.
+ Thư viện thành phố Seinajoki mở rộng.
Thư viện với kiến trúc là những hình
khối kỷ hà đơn giản, không tách biệt với
cảnh quan xung quanh. Không gian mở
với những mảng kính lớn, kết nối giữa bên
trong và bên ngoài. Điểm cuốn hút của thư
viện lúc này chính là sự hòa nhập kiến
trúc với thiên nhiên.

Các tác phẩm tạo hình luôn được đặt tại các vị trí trang trọng, dễ thấy: ở quảng trường
phía trước công trình, trong sân vườn hay những không gian sảnh đón hay còn được dung để
làm biểu tượng cho thư viện. Trong bài viết chúng ta đề cập đến tượng tròn và điêu khắc .
Dạng tượng bán thân, tượng toàn thân của một người: thường là tượng của những
danh nhân, hoặc người sáng lậpthư viện, đôi khi là tượng của tôn giáo, một số khác là tượng
để trang trí, không theo mẫu một ai cụ thể. Những tượng này thường thấy ở quảng trường
phía trước công trình. Vai trò: điểm nhấn cho cả công trình thư viện.
V.I CÁC TÁC PHẨM NGHỆ THUẬT TẠO HÌNH
Các tác phẩm tượng không mang chủ đề miêu tả người: các tác phẩm này thường
thể hiện sự phá cách của tác giả, góp phần vào việc trang trí cảnh quan công trình. Các ví dụ:
Thư viện AlexanndriaHình ảnh một đứa trẻ đọc sách
– Thư viện Melrose
Thư viện công cộng Fairhope. Bức tượng đóng vai trò điểm nhấn của ngoại thất
Tượng màu trắng trước thư viện Alezandria
Mercer Island Library
Thư viện Vigo County Thư viện Virginia
Thư viện Ann Arbor
Các thư viện lớn,
mỗi thư viện thường có
các loại tượng được
thiết kế riêng, mang đặc
trưng cho thư viện đó.
Thư viện Berkeley Thư viện Berkeley

+ Thư viện Birmingham, vương quốc Anh
Những góc ngồi đọc thư giản cần làm nổi bật để người đọc chú ý: nơi ngồi đọc
đặt biệt sẽ tạo cảm giác mới lạ thích thú cho người đọc. Những không gian này sẽ làm cho
người đọc có những ấn tượng khó quên khi đến thư viện và sẽ muốn trở lại lần nữa.
Helensvale branch library and ccyc The eltham library
VII. KHÔNG GIAN ĐỌC NGOÀI TRỜI
Không gian ngoài trời là không gian tiếp xúc với tự nhiên nhiều nhất, khi thiết kế
các góc đọc này không đơn giản chúng ta cần chú ý các điểm:
Những góc đọc ngoài trời cần thiết kế những
lối đi thuận tiện để tiếp cận khi ngồi đọc: ngoài
việc tạo cảm giác thích thú khi đi dạo quanh thư viện
thì việc lựa chọn nơi ngồi đọc ngoài trời phù hợp,
thoải mái cũng rất quan trọng. Lối tiếp cận thuận lợi
sẽ giúp người đọc tìm kiếm nơi đọc dễ dàng hơn.
+ Thư viện Redmond Regional: thư viện có một số lượng các bức tượng xung quanh công
trình chính. Bức tượng bốn con quạ ở ngay lối vào. Sân vườn phía sau là một sân vườn tượng
điêu khắc. Khách có thể tìm thấy ở đây rất nhiều chủ đề điêu khắc cũng như vật liệu làm
tượng khác nhau.
Điêu khắc ở thư viện
Redmond Regional

Thiết lập một lối đi kích thích khám phá:
Thư viện thành phố SeinajokiXây dựng một góc kín đáo:
Library FacilityKết nối với không gian trong nhà và ngoài nhà:
Thư viện SMC
Một lối đi quanh
co zíczắc làm người đọc
thấy thích thú, cũng như
tạo một góc riêng cho
khu đọc. Khi thiết kế
các lối đi mới cho thư
viện thì sự yên tĩnh
riêng tư cũng rất cần
cho thư viện.
Vừa được hít
thở không khí tự nhiên
lại được sự yên tĩnh
giúp sựu tập trung dễ
dàng hơn. Những
không gian đọc luôn
được yên tĩnh sẽ giúp
việc cảm nhận đọc
sách tốt hơn.
Không phân chia giới hạn cho không gian giúp cho không gian giữa hai bên luôn là 1,
giúp người đọc cảm thấy thú vị hơn giữa hai không gian mở thong với nhau vừa đọc vừa có
thể đi lại dẽ dàng giữa trong và ngoài nhà thư viện.
Trang bị nhiều loại ghế ngồi ở nhiều điểm khác nhau trong thư viện: tạo nhiều góc
đọc thú vị băng các loại ghế khác nhau, giúp người đọc có những trải nghiệm khác nhau. Ngồi
trên từng loại ghế ở những khu vực khác nhau sẽ có cảm nhận khác nhau về thư viện.
Thư viện trung tâm HelsinkiThư viện Trường Ðại học California, San Diego, Mỹ

Những góc đọc trong nhà và cảnh quan ngoài trời luôn được kết nối với nhau,
chúng thường gần như không có ngăn chia mà mở rộng ở các thư viên mở, ….Đối với
những thư viện mở như ngày nay cách tiếp cận nhanh nhất luôn là điều quan trong. Các
không gian đọc luôn được thiết kế những vách kính như nhằm muốn chào đón các đọc
giả đến để tìm đọc sách. Không gian đọc thoáng mát rộng rãi có thể nhìn xuyên thấy
được cảnh quan xung quanh thư viện giúp người đọc sẽ thích thú hơn.
Từ cảnh quan bên ngoài nhìn vào công trình
Không gian trong và
ngoài thư viện gần như không
có vách ngăn tạo khôn gian
lien kết trong và ngoài thư
viện. cả hai như đang được
kết hợp vào nhau.
Từ bên trong nhìn ra cảnh quan bên ngoài
Khi ngồi tự do cần chú ý không gian thoáng đãng thoải mái khi ngồi: một khi đã
thiết kế ngồi tự do cho không gian đọc thì xung quanh chỗ ngồi đọc sẽ trống trãi thoáng
đãng, ít cây xanh. Không gian không bị gò bó trong bất cứ không gian nào.
Thư viện TU Delft ở Hà LanThư viện quốc gia Pháp

TIỂU CẢNH, THÔNG TẦNG:
Ưu điểm của thông tầng:
- Lấy được ánh sáng tự
nhiên, thông thoáng tốt
- Tạo ra tầm nhìn đẹp cho
đọc giả
- Tạo sự trang trọng cho các
không gian chính như
sảnh, phòng đọc…
Ưu điểm của tiểu cảnh:
- Tạo ra các không gian nội
thất đẹp
- Đem một chút thiên nhiên
vào trong công trình, giúp
cho công trình hòa hợp với
thiên nhiên
- Ngăn chia ước lệ không
gian
- Điều hòa vi khí hậu nhờ
các yếu tố cây xanh, mặt
nước…
Bishan Public Library
B. THIẾT KẾ CẢNH QUAN TRONG NHÀ
I. SÂN TRONG - TIỂU CẢNH – THÔNG TẦNG

Thông tầng kết công trình trình này giúp đem ánh sáng tư nhiên tràn ngập vào
nội thất, giúp cho nó toát lên vẻ đẹp sang trọng. Người đọc có cơ hội giải phóng
tầm nhìn ra nhưng không gian đẹp. Hơn nữa thông tầng đem lại cảm giác rộng rãi
và thoải mái khi ở trong công trình
Những tiểu cảnh nhỏ là những chậu cây được đặt ngay tại sảnh, như đem một
chút thiên nhiên vào phòng đọc, tạo ra sự gần gũi với thiên nhiên
Hebei University of Technology Library Winning Proposal

Khoảng thông tầng
lớn ở giữa công trình
tạo ra sân trong để
trồng cây xanh, giúp
người đọc cảm thấy
mình như sống cùng
với thiên nhiên, ngồi
trong nhà nhưng cảm
giác thú vị như ở bên
ngoài trời
Gần như toàn bộ tầng trệt của thư viện được bỏ trống nhằm giữ lại địa hình tự
nhiên, Đây là nét độc đáo của công trình này, công trình hòa quyện với thiên nhiên.
Schmidt hammer lassen Wins Competition to Design
Ningbo’s New Central Library
University Library Marne-la-Vallée design by Beckmann-N’Thepe Architects

- Các yếu tố màu sắc được sử dụng tùy theo từng loại thư viện và từng không gian khác nhau bên
trong thư viện. Màu sắc có sự tác động mạnh mẽ đến không gian cảnh quan bên trong thư viện.
Màu sắc tươi vui trong thư
viện Children’s Book Council
ở Australia
Thư viện của Quốc hội, Mỹ với
gam màu vàng nâu chủ đạo mang
đến sự ấm cúng cho không gian
phòng đọc
Không gian đọc trong thư
Viện Bảo Tàng Anh với
màu trắng hiện đại, tinh tế.
- Chất liệu trong thiết kế thư viện rất đa dạng :
Sử dụng kính cho toàn bộ vỏ bao che tạo ra
những không gian tràn ngập ánh sáng tự nhiên
Sử dụng vật liệu gỗ kết hợp với đá granite xám
đem lại sự giao thoa giữa nét cổ kính và phong
cách hiện đại
Bê tông trần mang lại vẻ đẹp chân thật cho
không gian.
II. MÀU SẮC, CHẤT LIỆU, PHƯƠNG TIỆN THÔNG TIN THỊ GIÁC

- Ánh sáng: có 2 loại là ánh sáng tự nhiên và ánh sáng nhân tạo
Ánh sáng tự nhiên là yếu tố quan trọng, hầu hết kiến trúc thư viện đều sử dụng ánh sáng tự
nhiên cho các không gian đọc để mang lại cảm giác thoải mái và sự tiện nghi cho người đọc.
Sử dụng ánh sáng tự nhiên nhiều trong không gian đọc tạo ra sự kết nối giữa không gian đọc
bên trong và bên ngoài công trình.
Ngoài chiếu sáng tự nhiên, thư viện cũng cần thiết kế hệ thống chiếu sáng nhân tạo để
phục vụ các khu vực không lấy được chiếu sáng tự nhiên và đảm bảo việc chiếu sáng cho
phòng đọc vào ban đêm. Việc lựa chọn và kết hợp đèn hợp lí sẽ làm tăng tính nghệ thuật
của không gian.
- Phương tiện thông tin thị giác: bảng hiệu, bảng chỉ dẫn ngoài chức năng thông tin hướng dẫn
cho người đọc cần phải có màu sắc cần hài hòa và đặt ở những vị trí hợp lí để tăng tính logic
của không gian.

C. KẾT LUẬN
Cảnh quan của thư viện, thể loại công trình văn hoá, cả cảnh quan bên ngoài sân
vườncũng như những tiểu cảnh ở bên trong luôn được thiết kế tỉ mỉ nhằm thu hút, tao cảm
giác thích thú cho đọc giả khi bước vào thư viện.
Chúng ta có thể tóm lược vai trò của các yếu tố cảnh quan như sau:
+ Về địa hình, tận dụng địa hình tự nhiên, tạo các địa hình nhân tạo trong sân vườn
là tạo nên sự thú vị cho không gian đọc ngoài trời. Người thiết kế biết khai thác sự giật bậc
thì sân vườn sẽ trở nên hấp dẫn hơn rất nhiều.
+ Địa hình là phần cơ bản của không gian. Sự thay đổi bình diện nền (lồi, lõm) tạo
nên cảm giác về chức năng không gian khác nhau. Các kỹ xão xử lý nền thường thấy: (1) tạo
chênh lệch độ cao, (2) kết hợp nâng cao nền và sử dụng tường ngăn, (3) sử dụng chất liệu
hoàn thiện nền khác nhau (lát đá, thảm xanh,…) tạo sự phong phú cho cảnh quan.
+ Về mặt nước, yếu tố nước làm mát công trình, tạo nên cảnh quan đẹp. Hồ nước
nhân tạo, đài phun nước luôn là chỗ thoải mái cho việc đọc ngoài trời.
+ Về cây xanh, cây xanh tạo bóng mát, giảm tiếng ồn từ bên ngoài, giúp lọc không
khí . Trong sân vườn cần phải có những cây thật lớn, tán lá rộng và ở dưới có bố trí ghế để
tạo nên không gian đọc ngoài trời.
+ Về các yếu tố kiến trúc công trình, điêu khắc trang trí, các tiểu cảnh, thông tầng,
thì tạo nên những nét chấm phá, là đặc trưng của từng thư viện. Những tác phẩm tạo hình
còn đóng vai trò là điểm dừng hay điểm chuyển hướng.
Tạo lập không gian là một phần thẩm mỹ - chức năng cơ bản của cảnh quan. Việc hình
thành không gian với quy mô, hình dáng hợp lý, phù hợp với chức năng hoạt động và tâm lý
con người là hết sức quan trọng.
Có thể nói, khách đến thư viện nhiều hay ít không chỉ phụ thuộc vào số lượng - chất
lượng đầu sách của bản thân thư viên hay chất lượng phục vụ của nhân viên mà còn phụ
thuộc rất lớn vào yếu tố cảnh quan. Đó là tiện nghi về đọc. Nếu không có cảnh quan tốt,
khách đọc sẽ không đến thư viện.

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC
TP. HỒ CHÍ MINH
31
Nhóm chúng em cảm ơn quý thầy/ cô đã đọc.
Chúng em mong nhận được nhận xét của thầy/ cô về bài làm
KẾT THÚC BÀI BÁO CÁO
TƯ LIỆU THAM KHẢO:
Bài viết có sử dụng ảnh chụp từ các nguồn trên mạng và bài phân tích từ các
trang web:
1. Nguyễn Thanh Thuỷ, 1992, Kiến trúc phong cảnh, NXB Khoa học kỹ thuật
2. TS. KTS Tạ Trường Xuân, Nguyên lý thiết kế thư viện, NXB Xây Dựng
3. Hàn Tất Ngạn, 1996, Kiến trúc cảnh quan đô thị, NXB Xây Dựng
4. Myhrengallery.com
(http://www.myhrengallery.com/about/tour-map/humor/)
5. Sophiebury.ca/
(http://sophiebury.ca/2009/09/09/irish-libraries-notable-statuessculptures/)
6. Mcallen.smugmug.com/
(http://mcallen.smugmug.com/Library/New-Main-Library/New-
Main/Newmainlibrary/)
7. Flickr.com : các hình ảnh về thư viện