1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
PHẠM THỊ TÚ QUYÊN
GIẢI PHÁP MỞ RỘNG VÀ PHÁT TRIỂN
TÀI TRỢ XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CHI
NHÁNH NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT
TRIỂN TP. HỒ CHÍ MINH
MÃ TÀI LIỆU: 81201
ZALO: 0917.193.864
Dịch vụ viết bài điểm cao :luanvantrust.com
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
TP HỒ CHÍ MINH – NĂM 2010

2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
PHẠM THỊ TÚ QUYÊN
GIẢI PHÁP MỞ RỘNG VÀ PHÁT TRIỂN
TÀI TRỢ XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CHI
NHÁNH NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT
TRIỂN TP. HỒ CHÍ MINH
Chuyên ngành : KINH TẾ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
Mã số : 60.31.12
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. ĐỖ QUANG TRỊ
TP HỒ CHÍ MINH – NĂM 2010

3. LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả
nêu trong luận văn là trung thực. Tôi sẽ chịu trách nhiệm về nội dung tôi đã trình
bày trong luận văn này.
Học viên ký tên
Phạm Thị Tú Quyên

4. MỤC LỤC ................................................................................................................Trang
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU .................................................................................
LỜI MỞ ĐẦU
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI TRỢ XUẤT NHẬP KHẨU........1
1.1. Hoạt động tài trợ XNK của NHTM ..........................................................................1
1.2. Các hình thức tài trợ xuất khẩu.................................................................................2
1.2.1. Căn cứ vào phương thức thanh toán ............................................................2
1.2.2. Cho vay trên cơ sở hối phiếu .......................................................................7
1.2.3. Căn cứ vào thời hạn cho vay........................................................................9
1.2.4. Căn cứ vào mức độ tín nhiệm đối với khách hàng ....................................10
1.2.5. Một số hình thức tài trợ XNK khác ...........................................................10
1.2.6. Bảo lãnh và tái bảo lãnh.............................................................................12
1.3. Vai trò của các hình thức tài trợ XNK....................................................................13
1.3.1. Đối với ngân hàng thương mại...................................................................14
1.3.2. Đối với doanh nghiệp.................................................................................15
1.3.3. Đối với nền kinh tế đất nước......................................................................16
1.4. Các rủi ro và biện pháp ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động tài trợ XNK ................16
1.4.1 Đặc thù trong hoạt động ngoại thương......................................................17
1.4.2 Những rủi ro đặc thù trong hoạt động tài trợ XNK...................................17
1.5. Giới thiệu một số hình thức tài trợ ngoại thương của quốc gia khác.....................19
1.5.1. Thái Lan ....................................................................................................19
1.5.2. Trung Quốc ...............................................................................................20
1.5.3.Hàn Quốc........................................................................................................21
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XNK TẠI CHI NHÁNH
NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN TP. HỒ CHÍ MINH...............................24
2.1. Giới thiệu về Chi nhánh ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP. Hồ Chí Minh .........24
2.2. Thực trạng hoạt động tài trợ XNK tại Chi nhánh ngân hàng Đầu tư và Phát triển
TP. Hồ Chí Minh............................................................................................................25
2.2.1. Hoạt động tài trợ vốn nói chung...............................................................25
2.2.2. Hoạt động tài trợ xuất khẩu ......................................................................29

5. 2.2.3 Hoạt động tài trợ nhập khẩu ......................................................................31
2.2.4 Phân tích về hoạt động tài trợ XNK tại BIDV HCMC .............................32
2.2.5. Các biện pháp phòng ngừa rủi ro đang áp dụng tại BIDV HCMC..........41
2.3. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XNK TẠI BIDV HCMC
................................................................................................................................. 47
2.3.1.Mặt được...............................................................................................................47
2.3.2 Tồntại...................................................................................................................47
2.3.3.Những nguyên nhân chủ yếu ảnh hưởng đến hoạt động tài trợ XNK của
BIDV HCMC.............................................................................................50
CHƯƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP NHẰM MỞ RỘNG VÀ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG
TÀI TRỢ XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CHI NHÁNH NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT
TRIỂN TP HỒ CHÍ MINH............................................................................................57
3.1. Định hướng hoạt động tài trợ XNK của BIDV ......................................................57
3.2. Giải pháp nhằm hoàn thiện và phát triển tài trợ XNK của BIDV HCMC trong giai
đoạn hiện nay..................................................................................................................57
3.2.1. Đối với Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP Hồ Chí Minh ....57
3.2.2 Đối với Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam .................................75
3.2.3. Giải pháp vĩ mô đối với Chính phủ và Ngân NNNN...............................76

6. DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT
XK : Xuất khẩu
NK : Nhập khẩu
XNK : Xuất nhập khẩu
GDP : Tổng sản phẩm quốc nội
CCS : Hoán đổi tiền tệ chéo
IRS : Hóan đổi lãi suất một đồng tiền
TCKT : Tổ chức kinh tế
NHTM : Ngân hàng thương mại
NHNN : Ngân hàng nhà nước
BIDV : Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam
BIDV HCMC : Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP. Hồ Chí
Minh

7. DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
STT Tên Bảng biểu Trang
DANH MỤC BẢNG
1 Bảng 2.1: Tình hình nguồn vốn huy động giai đoạn 2007 - 2009 25
2 Bảng 2.2: Tỷ lệ tăng/ giảm nguồn vốn huy động 25
3 Bảng 2.3: Tình hình dư nợ của BIDV HCMC giai đoạn 2007- 2009 27
4 Bảng 2.4: Tăng/giảm dư nợ vay của BIDV HCMC giai đoạn 2007- 2009 27
5 Bảng 2.5: Kết quả hoạt động kinh doanh của BIDV HCMC giai đoạn
2007- 2009
28
6 Bảng 2.6: Dư nợ tài trợ XNK so với dư nợ vay của BIDV HCMC 32
7 Bảng 2.7: Dư nợ tài trợ XNK so với dư nợ vay doanh nghiệp 32
8 Bảng 2.8: Dư nợ tài trợ XNK phân theo loại hình tài trợ 33
9 Bảng 2.9: Dư nợ tài trợ xuất khẩu phân theo mặt hàng tài trợ 35
10 Bảng 2.10: Dư nợ tài trợ nhập khẩu phân theo mặt hàng tài trợ 38
11 Bảng 2.11: Tình hình nợ quá hạn tài trợ xuất nhập khẩu 40
12 Bảng 2.12: Tình hình nợ xấu tài trợ xuất nhập khẩu 40
13 Bảng 2.13:Kết quả giao dịch phái sinh trong hoạt động tài trợ XNK 45
DANH MỤC HÌNH
14 Hình 2.1 : Dư nợ tài trợ XNK phân theo loại hình tài trợ 34
15 Hình 2.2: Dư nợ tài trợ xuất khẩu phân theo mặt hàng tài trợ 36
16 Hình 2.3 : Dư nợ tài trợ nhập khẩu phân theo mặt hàng tài trợ 38

8. LỜI NÓI ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hoạt động thương mại quốc tế là xu hướng chung của các quốc gia, mang tính
tất yếu khách quan. Trong thời gian qua hoạt động xuất nhập khẩu của nước ta
ngày càng phát triển.
Tài trợ xuất nhập khẩu cho doanh nghiệp có vai trò quan trọng trong hoạt động
kinh doanh của Ngân hàng thương mại, không những đem lại hiệu quả kinh doanh
từ lãi vay mà còn thu được các phí dịch vụ từ hoạt động thanh toán quốc tế, mua
bán ngoại tệ.
Thời gian qua Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP. Hồ Chí Minh đã
quan tâm đến việc phát triển hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu và bước đầu thu
được những thành quả nhất định. Tuy nhiên bên cạnh những thành quả đã
được, Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP. Hồ Chí Minh cũng gặp phải
không ít khó khăn hạn chế cần phải khắc phục. Đây cũng là lý do tác giả lựa chọn
đề tài “Giải pháp mở rộng và phát triển tài trợ xuất nhập khẩu tại Chi nhánh
Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP. Hồ Chí Minh” làm đề tài nghiên cứu.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu của việc nghiên cứu là nhằm tìm ra những hạn chế tồn tại làm ảnh hưởng,
kiềm hãm sự phát triển của hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại Chi nhánh Ngân
hàng Đầu tư và Phát triển TP.Hồ Chí Minh, xác định nhữngnguyên nhân chính
tạo ra những hạn chế đó để từ đó đề ra giải pháp kiến nghị phù hợp giúp cho hoạt
động tài trợ xuất nhập khẩu của Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP.
Hồ Chí Minh phát triển thuận lợi và hiệu quả hơn.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại Chi
nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP. Hồ Chí Minh. Luận văn nghiên cứu
những nhân tố ảnh hưởng chủ yếu đến khả năng phát triển của việc tài trợ hoạt
động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu ở Việt Nam. Trên
cơ sở đó, xác định mối tương quan giữa các nhân tố quan trọng chủ yếu với
hiệu quả phát triển của hoạt động ngân hàng cũng như của các doanh nghiệp

9. xuất nhập khẩu.
Dữ liệu sử dụng trong luận văn được trích dẫn từ các báo cáo tổng hợp và tình
hình hoạt động kinh doanh thực tế của Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển
TP. Hồ Chí Minh
4. Phương pháp nghiên cứu
Các phương pháp được sử dụng chủ yếu trong việc thực hiện luận văn là: phương
pháp lý thuyết kết hợp với thực tiễn, phương pháp thống kê - phân tích
- tổng hợp, phương pháp so sánh.
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu
Hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu là một hoạt động quan trọng của ngân hàng
thương mại, vì vậy việc hệ thống hoá các vấn đề lý luận và khảo sát thực tiễn
hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu của một ngân hàng thương mại đặc thù không chỉ
có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng hoạt động tài trợ xuất nhập
khẩu tại Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP. Hồ Chí Minh mà còn có ý
nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng hoạt động này tại các ngân hàng
thương mại cũng như có giá trị tham khảo tốt cho các nhà hoạch định chính sách,
các nhà quản lý nhằm nâng cao nâng cao chất lượng trong hoạt động của hệ
thống các ngân hàng thương mại.
Do hạn chế về thời gian, trình độ và kinh nghiệm, đề tài không thể đi sâu tìm hiểu,
khảo sát và phân tích hết các khía cạnh có liên quan đến quyền chọn. Mong rằng
đề tài này sẽ tiếp tục được nghiên cứu, khảo sát, kiểm chứng đầy đủ hơn và trên
cơ sở đó có thể củng cố hoặc bổ sung thêm các giải pháp, đề xuất nhằm đạt được
hiệu quã thiết thực và bền vững hơn.
6. Kết cấu nội dung luận văn
Ngoài lời nói đầu và kết luận, nội dung chính của luận văn bao gồm 03 chương:
Chương 1 : Những vần đề cơ bản về tài trợ xuất nhập khẩu
Chương 2 : Thực trạng hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại Chi nhánh Ngân
hàng Đầu tư và Phát triển TP.Hồ Chí Minh
Chương 3 : Các giải pháp nhằm mở rộng và phát triển hoạt động tài trợ xuất
nhập khẩu tại Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển TP. Hồ Chí Minh.

10. 1
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ TÀI TRỢ XUẤT NHẬP KHẨU
1.1. Hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu của Ngân hàng thương mại
Trong điều kiện nền kinh tế thị trường, xuất nhập khẩu trở thành vấn đề quan trọng. Thị
trường thương mại thế giới mở rộng không ngừng, nhu cầu về thị trường tiêu thụ hàng hóa,
thị trường đầu tư đang trở thành nhu cầu cấp bách của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu.
Do khả năng tài chính có hạn mà các doanh nghiệp xuất nhập khẩu không phảilúc nào
cũng có đủ tiền để thanh toán hàng nhập khẩu hoặc có đủ vốn thu mua chế biến hàng xuất
khẩu, từ đó nảy sinh quan hệ vay mượn và sự giúp đỡ tài trợ của ngân hàng.
Quan hệ giao thương quốc tế đặt ra những vấn đề tế nhị, đôi khi phức tạp, nên những nghiệp
vụ thương mại đòi hỏi sự tham gia của ngân hàng. Ngân hàng đem lại cho cácnhà hoạt
động ngoại thương sự hiểu biết về kỹ thuật và chỗ dựa tài chính trong lĩnh vực quan trọng
này.
Có thể nói sự ra đời của tài trợ xuất nhập khẩu là một yêu cầu tất yếu khách quan, gắn liền
với các quan hệ mua bán ngoại thương giữa các nước với nhau.
Tài trợ xuất nhập khẩu tại các ngân hàng thương mại dựa vào 3 nguyên tắc cơ bản:
- Tiền vay phải được hoàn trả đúng hạn cả vốn lẫn lãi;
- Vốn vay phải được sử dụng đúng mục đích;
- Vốn vay phải có tài sản tương đương làm đảm bảo.
Cùng với sự phát triển của ngoại thương và hệ thống ngân hàng, hoạt động tài trợ xuất
nhập khẩu của ngân hàng phát triển ngày càng đa dạng và phong phú:
- Hình thức đơn giản đầu tiên là ngân hàng cho vay trực tiếp đối với các đơn vị
nhập khẩu như cho vay để bổ sung vốn lưu động thu mua chế biến sản xuất hàng
xuất khẩu theo các hợp đồng đã được ký kết, cho vay để thanh toán các nguyên liệu,
hàng hóa, vật tự nhập từ nước ngoài;
- Từ hình thức cho vay ngắn hạn là chủ yếu, ngân hàng đã mở rộng cho vay trung
và dài hạn để tài trợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh xuất nhập khẩu. Ngân hàng
cho vay để mua sắm máy móc thiết bị, cải tiến công nghệ, ứng dụng các

11. 2
thành tựu khoa học kỹ thuật để nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng năng lực
cạnh tranh trên thị trường thế giới;
- Ngân hàng còn thực hiện cho vay gián tiếp, đứng ra bảo lãnh để vay vốn nước ngoài
cho các đơn vị xuất nhập khẩu, nhờ đó các doanh nghiệp có thể vay vốnmà
không cần phải thế chấp hay cầm cố tài sản, bảo lãnh mở L/C thanh toánhàng
nhập khẩu, bảo lãnh hối phiếu, bảo lãnh thực hiện hợp đồng, v.v …
Nếu doanh nghiệp có hối phiếu có thể đưa đến ngân hàng chiết khấu cũng như các chứng
từ thanh toán có giá trị khác. Ngân hàng có thể mua lại toàn bộ chứng từ và có quyền đòi
nhà nhập khẩu theo hối phiếu. Trường hợp nhà xuất khẩu có những hợp đồng xuất liên tục
và dài hạn theo định kỳ với điều kiện thanh toán trả chậm, nhưng có nhucầu vốn ngay,
nhà xuất khẩu bán các khỏan thanh toán chưa đến hạn cho ngân hàng.Khi đến hạn,
ngân hàng sẽ thu tiền từ nhà nhập khẩu, đây chính là hình thức tín dụngbao thanh toán.
1.2. Các hình thức tài trợ xuất nhập khẩu
Xu hướng hiện nay là kinh tế quốc gia phải gắn liền với kinh tế thế giới, nên hoạt động
ngoại thương phát triển rất nhanh về số lượng lẫn quy mô, từ đó cần phải có sự tài trợ giúp
đỡ của ngân hàng về vốn, kỹ thuật thanh toán. Thông thường nghiệp vụ tài trợ xuất nhập
khẩu của ngân hàng thương mại gắn liền với nghiệp vụ thanh toán quốc tế, được thực hiện
qua hai loại hình chủ yếu:
- Tài trợ bằng cách cho vay.
- Tài trợ bằng cách bảo lãnh.
Các hình thức tài trợ cho vay được thực hiện cụ thể qua các nghiệp vụ sau:
1.2.1. Căn cứ vào phương thức thanh toán
1.2.1.1. Cho vay trong khuôn khổ phương thức thanh toán bằng L/C
a. Đối với L/C trong thanh toán hàng nhập khẩu:
Một nhà nhập khẩu đã ký hợp đồng ngoại thương với một công ty ở nước ngoài sẽ vấp phải
nhiều vấn đề. Trước khi tiến hành thanh toán nhà nhập khẩu muốn phải biết chắc chắn là
hàng hóa được giao phù hợp với các điều kiện của hợp đồng. Tương tự, nhà

12. 3
xuất khẩu cũng không muốn rời hàng của họ ra thậm chí là tiến hành sản xuất trước khi
biết chắc chắn là sẽ được thanh toán tốt đẹp. Do đó nhà xuất khẩu sẽ muốn phòng ngừa
trước những rủi ro không được thanh toán có thể xảy ra do người mua mất khả năng thanh
toán hoặc từ chối nhận hàng. Trong trường hợp này thư tín dụng (L/C) sẽ đáp ứng nhu cầu
của cả hai bên với tư cách là một phương tiện thanh toán. Với những đảm bảo mà nó mang
lại cho mỗi bên, đảm bảo giao hàng đối với nhà nhập khẩu và đảm bảothanh toán đối
với nhà xuất khẩu, nên các bên có thể xin vay vốn phục vụ nhu cầu vốn của mình.
Đối với nhà nhập khẩu, mở L/C được xem là hình thức tài trợ của ngân hàng: mọi thư
tín dụng đều được mở theo đề nghị của nhà nhập khẩu. Khi ngân hàng đồng ý mở L/C
cho nhà nhập khẩu, có nghĩa là ngân hàng cam kết thanh toán cho người thụ hưởng lợi nếu
bộ chứng từ phù hợp với các điều khỏan của L/C. Ngân hàng sẽ gánh chịu rủi ronếu
như nhà nhập khẩu không có khả năng thanh toán, nhưng để đảm bảo uy tín củamình
ngân hàng mở L/C phải thanh toán cho phía nước ngoài, điều này có nghĩa là ngân hàng
mở L/C cấp tín dụng cho nhà nhập khẩu. Do đó, trước khi mở L/C, ngân hàng phải kiểm
tra tình hình tài chính và khả năng thanh toán, hoạt động của nhà nhập khẩu …
– Ký quỹ L/C: Ký quỹ là một quy định của ngân hàng phát sinh trong trường hợp khách hàng
xin được mở L/C. Khách hàng sẽ phải nộp một khoản tiền nhất định vào tàikhoản
của họ tại ngân hàng mà họ xin mở L/C và khoản tiền đó được phong tỏa cho đến khi
các nghĩa vụ liên quan đến L/C của ngân hàng chấm dứt. Thường khoản tiềnnày được
tính tỷ lệ với giá trị mà khách hàng xin mở L/C. Trong trường hợp thiếu sựtin cậy hoặc
hiệu quả thương vụ tiềm ẩn rủi ro cao, ngân hàng có thể yêu cầu kháchhàng ký quỹ
100% giá trị L/C. Việc ký quỹ có những ý nghĩa sau đây:
+ Ký quỹ nhằm hạn chế rủi ro cho ngân hàng trong quá trình thực hiện mở L/C cho
khách hàng. Trong trường hợp ngân hàng phải thực hiện nghĩa vụ trả thay cho người
mở L/C, tiền ký quỹ sẽ được sử dụng trước để thanh toán cho người thụ hưởng L/C,
phần còn lại ngân hàng mới dùng vốn của mình thanh toán sau.
+ Ký quỹ nhằm khẳng định khách hàng có năng lực nhất định về vốn và ràng buộc
khách hàng làm tròn nghĩa vụ thanh toán.

13. 4
Trong thực tế, các ngân hàng thường phân loại khách hàng của mình tùy theo tình hình tài
chính, khả năng thanh toán, quan hệ giữa ngân hàng với khách hàng mà ngân hàngtài
trợ sẽ quyết định mức ký quỹ cao hay thấp.
– Cho vay thanh toán hàng nhập khẩu hoặc tài trợ thanh toán bộ chứng từ giao hàng:
Theo hình thức này, khách hàng phải lập phương án sản xuất kinh doanh mang tính khả
thi cho lô hàng nhập về phục vụ sản xuất hoặc kinh doanh. Đồng thời, khách hàng phải
lên kế hoạch tài chính nhằm xác định khả năng thanh toán. Khi đến thời điểm thanh toán,
khoản thiếu hụt giữa số tiền phải thanh toán và vốn tự có tham gia là khỏan doanh nghiệp
cần ngân hàng tài trợ. Trên cơ sở xem xét và phân tích kế hoạch và phương án của khách
hàng ngân hàng sẽ ra quyết định tài trợ và xác định mức ngânhàng chấp nhận tài trợ.
Tất cả các công đoạn này phải thực hiện trước khi bộ chứng từ giao hàng của người xuất
khẩu về đến ngân hàng đứng ra tài trợ. Khi hàng hóa, bộ chứng từ về đến nơi, nhà nhập
khẩu có thể nhận được sự tài trợ của ngân hàng thông qua hình thức vay thanh toán L/C
trong trường hợp L/C trả ngay, hoặc ngân hàng thay mặt nhà nhập khẩu ký nhận thanh
toán trên hối phiếu trong trường hợp L/C trả chậm.
– Cho vay bắt buộc: Về nội dung cũng là cho vay thanh toán bộ chứng từ giao hàng. Tuy
nhiên, tình trạng vay bắt buộc phát sinh khi người nhập khẩu không thanh toán hoặc không
tập trung đủ tiền để thanh toán bộ chứng từ giao hàng. Ngân hàng khi đó sẽ cho vay trên
giá trị tiền hàng còn thiếu để thanh toán đúng hạn cho ngân hàng nước ngoài. Nhà nhập
khẩu nên tránh tình trạng phát sinh nợ vay bắt buộc do họ sẽ phải chịu lãisuất vay cho
khoản tiền này tương ứng lãi suất vay bắt buộc là nợ quá hạn. Hơn nữa, thời gian vay
bắt buộc thường không quá 30 ngày kể từ ngày ngân hàng trả thay, áplực thanh toán
nợ vay cho ngân hàng rất lớn.
b. Đối với L/C trong thanh toán hàng xuất khẩu: được thể hiện qua các hình thức:
– Cho vay thực hiện hàng xuất khẩu theo L/C đã mở:
Thư tín dụng không những là một công cụ đảm bảo thanh toán mà còn là một công cụ
tín dụng. Khi nhận L/C do ngân hàng mở L/C phát hành theo yêu cầu của nhà nhập
khẩu, thì nhà xuất khẩu được đảm bảo thanh toán sau khi giao hàng nếu xuất trình bộ chứng
từ hợp lý phù hợp với điều kiện đã ghi trong L/C. Nhà xuất khẩu còn có thể dựa vào đó để
nhờ ngân hàng phục vụ mình cấp một khoản tín dụng để thực hiện xuất hàng

14. 5
theo L/C quy định, từ đó có thể khẳng định là L/C phục vụ cho nhiều mối liên quan như
là phương tiện trong lĩnh vực cho vay hàng xuất. Trên cơ sở L/C đã được chấp nhận
ngân hàng có thể cấp tín dụng cho nhà xuất khẩu để tiếp tực sản xuất, nghĩa là sẵn sàng
chấp nhập chiết khấu các hối chiếu của L/C này.
Đối với L/C trả chậm cũng được sử dụng như một phương tiện đi vay. Nhà xuất khẩucó
thể nhận được tiền dưới dạng tín dụng chuyển nhượng toàn bộ quyền thụ hưởng L/C cho
ngân hàng vay vốn, đặc biệt thuận lợi hơn khi đó là một L/C trả chậm có xác nhận.
– Cho vay chiết khấu hoặc ứng trước chứng từ hàng xuất khẩu:
Để đáp ứng nhu cầu vốn, nhà xuất khẩu sau khi giao hàng xong có thể thương lượng
với ngân hàng, thực hiện chiết khấu bộ chứng từ hoặc ứng trước tiền khi bộ chứng từ được
thanh toán. Như vậy, đối với nhà xuất khẩu, L/C không những là công cụ đảm bảo thanh
toán mà còn là công cụ đảm bảo tín dụng.
Chiết khấu toàn bộ chứng từ xuất khẩu là hình thức ngân hàng tài trợ nhà xuất khẩu thông
qua việc mua lại hoặc cho vay trên cơ sở giá trị bộ chứng từ xuất khẩu hoàn hảo được người
xuất khẩu trình. Có 2 hình thức chiết khấu:
+ Chiết khấu miễn truy đòi (chiết khấu đóng): ngân hàng mua lại bộ chứng từ xuất khẩu
hoàn hảo của người xuất khẩu. Giá mua sẽ thấp hơn giá trị bộ chứng từ, do ngân
hàng tính trừ lại phí chiết khấu và thời gian cần thiết trung bình để đòi tiền người
nhập khẩu nước ngoài. Chiết khấu miễn truy đòi có nghĩa là người xuấtkhẩu
bán hẳn bộ chứng từ cho ngân hàng, nhận tiền và không còn trách nhiệm hoàn trả,
trách nhiệm thu tiền và quyền sử dụng số tiền thu được hoàn toàn thuộc về ngân
hàng.
+ Chiết khấu được phép truy đòi (chiết khấu mở): ngân hàng thực hiện việc cho
vay trên cơ sở người xuất khẩu xuất trình bộ chứng từ hoàn hảo. Thời gian cho vay
được tính bằng thời gian cần thiết trung bình để đòi tiền người nhập khẩu nước
ngoài. Khi đó, trách nhiệm người xuất khẩu vẫn còn cho đến khi ngân hàng đòi
được tiền từ người nhập khẩu. Khi chiết khấu được tính dưới hình thức lãichiết
khấu, tính theo ngày và mức phí dĩ nhiên thấp hơn trong trường hợp chiết khấu miễn
truy đòi vì rủi ro ngân hàng phải chịu thấp hơn trong trường hợp trên.

15. 6
Tác dụng hoạt động chiết khấu của ngân hàng nhằm tài trợ vốn lưu động cho người
xuất khẩu để đảm bảo sản xuất kinh doanh liên tực, không bị gián đoạn trong thời gian
chờ người nhập khẩu nước ngoài thanh toán tiền hàng.
- Tín dụng ứng trước tiền trước khi bộ chứng từ được thanh toán: đó là việc tạm ứng cho
quyền hưởng thanh toán trong khuôn khổ thanh toán tín dụng chứng từ. Thời gian chờ
thanh toán là một quá trình khá dài, nên nhà xuất khẩu cũng cần một khoản tài trợ của
ngân hàng, đó là khoản tín dụng ứng trước. Đối với tín dụng ứng trướcloại này,
những giấy tờ có giá theo lệnh (order papers) hoặc những giấy tờ chính như vận đơn,
hóa đơn thương mại, hợp đồng bảo hiểm… đều là những vật thế chấp cho ngân hàng,
do đó, tất cả những giấy tờ có giá theo lệnh đều phải có mệnh đề chuyển nhượng khống
(blank endorsement) hoặc chuyển nhượng cho ngân hàng cấp tín dụng ứng trước. Mức
độ cấp vốn ứng trước phụ thuộc vào các yếu tố sau:
+ Khả năng thanh toán của nhà xuất khẩu;
+ Khả năng cạnh tranh của hàng hóa và giá trị của hàng hóa dự kiến;
+ Chính sách kinh tế và chính sách chính trị của nước nhập khẩu đối với ngân hàng
nhà xuất khẩu;
+ Những rủi ro về tỷ giá hối đoái (đối với ngân hàng nhà nhập khẩu);
- Tín dụng ứng trước dưới hình thức mua lại bộ chứng từ thanh toán: Sau khi hoàn tất
nghĩa vụ xuất chuyển hàng hóa cho người mua, người xuất khẩu lập bộ chứng từ thanh
toán (bao gồm các chứng từ liên quan tới hàng hóa và hối phiếu thương mại), lúc này
người xuất khẩu có toàn quyền sở hữu bộ chứng từ thanh toán này. Đồng thời ở họ
lại xuất hiện nhu cầu bù đắp vốn để tiếp tục quá trình kinh doanh trong khoảng thời
gian xuất chuyển hàng hóa đến khi nhà nhập khẩu chấp nhận bộ chứng từ và đồng ý
trả tiền. Trong trường hợp như vậy, nhà xuất khẩu có thể đem bán bộ chứng từ thanh
toán này cho ngân hàng. Việc ngân hàng mua bộ chứng từ thanh toán này tức là đã
chấp nhận cấp một khoản tín dụng cho người xuất khẩu.
Trị giá khoản tín dụng ứng trước này phụ thuộc vào trị giá bộ chứng từ, loại hàng hóa
mua bán thể hiện trên chứng từ, các chi phí theo quy định và khả năng thanhtoán
tiền trên bộ chứng từ của người mua. Thông thường các ngân hàng mua với giá khoảng
70 – 90% trị giá toàn bộ chứng từ.

16. 7
Ngân hàng vẫn có quyền truy đòi đối với người xuất khẩu, khi bộ chứng từ gởi đi không
thu được tiền. Tuy nhiên, sẽ có thể hạn chế rủi ro tốt hơn, trong trường hợp ngân hàng
mua lại bộ chứng tư được lập ra trên cơ sở yêu cầu của một thư tín dụng.
1.2.1.2. Cho vay trong khuôn khổ phương thức nhờ thu kèm chứng từ
So với tín dụng chứng từ, nhờ thu ít được sử dụng trong thanh toán vì đây là phương
thức thanh toán có lợi cho bên mua, thường được áp dụng khi hai bên quen biết tin
tưởng nhau. Từ lúc gởi các chứng từ tới ngân hàng (ngân hàng bên nhà xuất khẩu)
cho tới khi xuất trình với người thanh toán có thể mất một khoảng thời gian nhất
định. Tài trợ của ngân hàng trong phương thức nhờ thu kèm chứng từ có thể hiện như
sau:
- Nhờ thu đến trong thanh toán hàng nhập khẩu: ngân hàng tiếp nhận chứng từ từ
ngân hàng nước ngoài, xuất trình hối phiếu đòi tiền nhà nhập khẩu. Nếu nhà nhập khẩu
không đủ khả năng thanh toán, thì cần phải có sự tài trợ của ngân hàng cho vay thanh
toán hàng nhập khẩu.
- Nhờ thu đi trong thanh toán hàng xuất khẩu: tương tự như phương thức tín dụng chứng
từ, ngân hàng có thể cho vay thu mua, sản xuất hàng xuất khẩu, chiết khấuđược
ứng trước bộ chứng từ hàng xuất khẩu.
Nhà xuất khẩu có thể chuyển nhượng quyền lợi này tự sự ủy nhiệm cho ngân hàng thu
chứng từ. Nhưng giá trị của sự chuyển nhượng này phụ thuộc rất lớn vào khả năng
thanh toán của người vay vì không có sự đảm bảo chắc chắn rằng các chứng từ của
người phải thanh toán (người tiêu thụ hàng hóa) được chấp nhận và vào giá trị hàng
hóa được thanh toán. Nếu nhà nhập khẩu được giao các chứng từ khi chấpnhận
một hối phiếu đòi nợ, thì có thể kèm theo việc chiết khấu hối phiếu ở ngân hàng nhà
xuất khẩu cũng như ngân hàng nhà nhập khẩu.
1.2.2. Cho vay trên cơ sở hối phiếu
Trong hoạt động tài trợ thương mại có những hình thức tài trợ quan trọng được xây
dựng hoặc là trên cơ sở hối phiếu hay phụ thuộc vào việc tất toán hối phiếu, đó là:
a- Tài trợ chiết khấu;
b- Tài trợ chấp nhận hối phiếu;

17. 8
c- Tài trợ bao nợ chấp phiếu;
d- Cấp tài chính hối phiếu tự nhận nợ (Promissory notes);
e- Chấp phiếu ngân hàng (Bankers’ Acceptances);
f- Bao toàn bộ thanh toán.
Tất cả những hình thức tài trợ hối phiếu từ a) tới e) trên là những hình thức tài chính
ngắn hạn. Riêng hình thức bao thanh toán được xếp vào hình thức tài trợ thương mại trung
và dài hạn.
1.2.2.1. Chiết khấu hối phiếu
Tài trợ chiết khấu thương phiếu là nghiệp vụ tài trợ ngắn hạn được thực hiện dưới hình
thức khách hàng chuyển quyền sở hữu thương phiếu chưa đáo hạn cho ngân hàng để
nhận một số tiền bằng mệnh giá của thương phiếu trừ đi lãi chiết khấu và hoa hồng phí
chiết khấu. Thực chất của hình thức này là ngân hàng tiến hành mua lại các hối phiếu
thương mại đang trong thời kỳ chưa đến hạn thanh toán.
Thông qua loại hình tài trợ này, ngân hàng cung ứng một khoản vốn cho các nhà xuất khẩu
để họ có điều kiện tiếp tục quá trình tái sản xuất. Đây chính là khoản vốn mà nhà sản xuất
cần bù đắp, vì trước đó họ đã cung ứng khoản tài trợ thương mại (bán chịuhàng hóa)
cho nhà nhập khẩu.
Nét đặc trưng nhất của nghiệp vụ chiết khấu thương phiếu là ngân hàng sẽ khấu trừ tiền
lãi ngay khi chiết khấu và chỉ chuyển cho khách hàng số tiền còn lại. Các ngân hàng sẽ
xác định khối lượng tín dụng cấp ra (giá trị chiết khấu) căn cứ vào mệnh giá của hối
phiếu được áp dụng làm đối tượng chiết khấu trừ đi lợi tức chiết khấu và lệ phí nhờ thu
mà ngân hàng chiết khấu hưởng. Phương thức tính tiền chiết khấu xác định như sau:
Giá trị thanh toán cho người xin chiết khấu = Trị giá chứng từ – Mức chiết khấu
Trong đó :
 Trị giá chứng từ = Mệnh giá + Lãi hưởng định kỳ.
 Lãi hưởng định kỳ = Mệnh giá x % Lãi suất được hưởng định kỳ.
 Hoa hồng phí = Mệnh giá x % tỷ lệ hoa hồng.
 Lãi chiết khấu = ( Trị giá CK x Lãi CK %/năm x số ngày nhận CK )/ 365.

18. 9
Khi kết thúc thời hạn chiết khấu, ngân hàng sẽ đòi tiền ở người có nhiệm vụ trả tiền hối
phiếu. Thông thường, trong nghiệp vụ chiết khấu, các ngân hàng có thể gặp rủi ro
trong các trường hợp sau:
- Người có nghĩa vụ trả tiền hối phiếu từ chối việc trả tiền hoặc không có khả năng
thanh toán kịp thời khi hối phiếu đến hạn;
- Chiết khấu những hối phiếu không hợp lệ (được thành lập không trên cơ sở hành vi
thương mại).
Vì thế khi thực hiện nghiệp vụ chiết khấu, ngân hàng phải xem xét một cách thận trọng
để hạn chế rủi ro có thể xảy ra.
1.2.2.2. Chấp nhận hối phiếu
Chấp nhận hối phiếu là một nghiệp vụ thông thường trong quá trình lưu thông hối
phiếu. Trong thời hạn quy định, bên bán phải xuất trình cho bên mua để họ ký chấp nhận
trả tiền hối phiếu. Hối phiếu chỉ có thể lưu thông dễ dàng khi nó đã được ký chấp nhận trả
tiền khi đến hạn.
Tài trợ chấp nhận hối phiếu là khoản tài trợ mà ngân hàng ký chấp nhận hối phiếu.
Người vay chính là nhà nhập khẩu và khoản vay chỉ là một hình thức, một sự đảm bảo về
tài chính, thực chất ngân hàng chưa phải xuất tiền thực sự cho người vay. Tuy nhiên, khi
đến hạn nếu nhà nhập khẩu không đủ khả năng thanh toán, thì người cho vay (ngân hàng),
người đứng ra chấp nhận hối phiếu phải trả nợ thay.
Đối với ngân hàng, kể từ khi ký chấp nhận trả tiền hối phiếu cũng chính là thời điểm bắt
đầu gánh chịu rủi ro, nếu như bên mua không có tiền thanh toán cho bên bán khi hối phiếu
đến hạn thanh toán.
Đương nhiên, nếu đến thời hạn thanh toán hối phiếu mà bên mua có đủ tiền, thì ngân
hàng thực sự không phải ứng tiền ra, như vậy khoản tài trợ này chỉ là hình thức, là một
sự đảm bảo về tài chính. Trong thường hợp này, ngân hàng chỉ sẽ nhận được một khoản
phí chấp nhận, khoản tiền bù đắp cho chi phí gánh chịu rủi ro tín dụng mà thôi.
1.2.3. Căn cứ vào thời hạn cho vay

19. 10
1.2.3.1. Tài trợ ngắn hạn
Tài trợ ngắn hạn là loại tài trợ có thời hạn dưới 1 năm, thường được sử dụng cho vay bổ
sung vốn lưu động phục vụ sản xuất kinh doanh của các đơn vị, chiếm tỷ trọng lớn tại
các ngân hàng cho vay để nhập khẩu nguyên liệu, vật tư máy móc thiết bị, để sản xuất, chế
biến hàng xuất khẩu.
1.2.3.2. Tài trợ trung và dài hạn
Thời hạn của tài trợ trung, dài hạn tùy theo quy định của mỗi nước. Ở Việt Nam, tài trợ
trung hạn có thời hạn từ 1 năm đến 5 năm, tài trợ dài hạn từ 5 năm trở lên. Hình thức tài
trợ này được cung cấp để đầu tư, mua sắm tài sản cố định, xây dựng mới, cải tạo, mở rộng
khôi phục, cải tiến kỹ thuật, hiện đại hóa công nghệ.
1.2.4. Căn cứ vào mức độ tín nhiệm đối với khách hàng
1.2.4.1. Tài trợ có đảm bảo
Đây là hình thức tài trợ nhằm đảm bảo an toàn vốn cho vay của ngân hàng. Các doanh
nghiệp muốn được vay vốn của ngân hàng phải có vật tư, tài sản cầm cố, thế chấp, bảo lãnh
của người thứ ba đối với khoản cho vay. Những tài sản này là cơ sở đảm bảo cho ngân
hàng có khả năng thu hồi vốn cho vay trong trường hợp doanh nghiệp không trả được nợ.
Có nhiều loại bảo đảm cho một khoản vay ngân hàng, tuy nhiên có 3 yêu cầu đối với bất
cứ loại bảo đảm nào để được ngân hàng chấp nhận: a) dễ được định giá; b) dễ cho ngân
hàng quyền được sử hữu hợp pháp; c) dễ tiêu thụ hay thuận lợi. Khi chovay có tài sản
bảo đảm, không bao giờ nên coi đó là nguồn trả nợ, mà chỉ là cái gì đó để dựa vào khi
nguồn trả nợ dự kiến không thành.
1.2.4.2.Tài trợ không đảm bảo
Đây là hình thức ngân hàng cho vay mà không cần có tài sản thế chấp, cầm cố hoặc bảo
lãnh của một người thứ ba. Cơ sở để cho vay chỉ dựa vào uy tín, quy mô, hiệu quả kinh
doanh, hiệu quả của phương án và có quan hệ thường xuyên tốt đẹp với ngân hàng.
1.2.5. Một số hình thức tài trợ xuất nhập khẩu khác
1.2.5.1. Bao thanh toán (Factoring hay affacturage)

20. 11
Đây là hình thức tài trợ đặc biệt dành cho xuất khẩu, ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính
sẽ mua lại các chứng từ thanh toán, các khoản nợ chưa đến hạn thanh toán để trở thành chủ
nợ trực tiếp đứng ra đòi nợ nhà nhập khẩu ở nước ngoài. Hiện nay trên thế giới, nghiệp vụ
bao thanh toán được thực hiện tại các ngân hàng hoặc thành lập ra côngty riêng gọi là
công ty Factoring chuyên mua lại các khoản nợ. Các công ty này phát triển rất mạnh,
doanh số cao.
Bao thanh toán là việc mua các khoản Có phải đòi chưa tới hạn thanh toán phát sinh từ
hoạt động cung ứng hàng hóa và dịch vụ nhưng không được phép truy hoàn những chủ
cũ – của các khoản Có này. Thông thường, ta gọi người bán khoản Có phải đòi này là người
nhượng và người mua là người bao thanh toán.
Trên cơ sở hợp đồng bao toàn bộ thanh toán giữa nhà xuất khẩu và người bao các khoản
Có phải đòi, người xuất khẩu sẽ chuyển giao hối phiếu cho người mua khoản Có phải
đòi này. Hợp đồng bao thanh toán có thể có một ý nghĩa đặc biệt, nó là một cơ sở pháp
lý được phép áp dụng cho khoản Có phải đòi đã được nhượng bán, chỉ như vậy mới có
thể giải quyết được những vướng mắc về luật nước ngoài và những tranh chấp có thể
phát sinh theo luật quốc gia. Hối phiếu tự nhận nợ phù hợp một cách đặc biệt đối với hình
thức bao toàn bộ thanh toán.
Tùy theo tính chất hoàn hảo của chứng từ, tình hình tài chính và khả năng thanh toáncủa
người mắc nợ mà ngân hàng quyết định tỷ lệ mua nợ cao hay thấp đối với nhà xuất khẩu.
Có hai loại:
- Factoring tương đối: là ngân hàng, công ty Factoring sẽ thanh toán tiền cho nhà xuất khẩu,
nhưng với thỏa thuận là nhà xuất khẩu vẫn chịu trách nhiệm rủi ro nếu nhà nhập khẩu
không trả tiền.
- Factoring tuyệt đối: ngân hàng hoặc công ty Factoring gánh chịu mọi rủi ro nếu như nhà
nhập khẩu không trả tiền.
Factoring giúp nhà xuất khẩu có vốn ngay để tiếp tục hoạt động kinh doanh của mình
dù bán thu tiền ngay hay bán chịu, đồng thời giúp nhà xuất khẩu không phải bận tâm
vào việc quản lý thanh toán phức tạp kéo dài thời gian. Vì vậy nhà xuất khẩu phải trả
một khoản phí khá cao khi bao thanh toán.

21. 12
1.2.5.2. Tài trợ thuê mua (Leasing)
Tài trợ thuê mua là hình thức cam kết giữa người cho thuê và người đi thuê để thuê một tài
sản nhất định do người thuê chọn lựa từ nhà sản xuất hay người bán, được quyền sử dụng
tài sản này trong khoản thời gian nhất định và phải trả dần tiền từng kỳ hạn theo hợp đồng
thuê mua. Khi kết thúc hợp đồng, người đi thuê được quyền chọn mua tài sản cho thuê
theo giá cả ấn định. Người cho thuê thường là ngân hàng, công ty tài chính,công ty
thuê mua. Đây là hình thức tài trợ trung dài hạn mặc dù mua hàng theo phương thức này
sẽ đắt hơn so với trả tiền ngay, nhưng tạo điều kiện cho doanh nghiệp đổi mới công nghệ,
máy móc, thiết bị mà không phải trả tiền ngay.
1.2.6. Bảo lãnh và tái bảo lãnh
Trong thương mại quốc tế, rủi ro là một yếu tố luôn luôn xuất hiện trong các thương vụ
khác nhau (rủi ro thanh toán, rủi ro không thực hiện hợp đồng …). Từ đó nảy sinh nhu cầu
bảo lãnh để hạn chế những rủi ro.
Trong mua bán quốc tế, đôi khi nhà xuất khẩu không nắm chắc được khả năng tài chính và
mức độ tín nhiệm của nhà nhập khẩu, do vậy nhà xuất khẩu sẽ yêu cầu nhà nhập khẩu
phải có một tổ chức, thường là ngân hàng, đứng ra bảo lãnh thanh toán; Ngược lại, do
không biết rõ hoặc không tin tưởng nhau, nhà nhập khẩu có thể yêu cầu bên xuấtkhẩu
có ngân hàng đứng ra bảo lãnh giao hàng hoặc bảo lãnh thực hiện hợp đồng.
Ngân hàng nhận bảo lãnh theo yêu cầu của khách hàng, dùng để vay vốn nước ngoài dưới
hình thức tín dụng thương mại hoặc tín dụng tài chính … Trách nhiệm của ngân hàng bảo
lãnh là đảm bảo thi hành đúng cam kết với nước ngoài trong trường hợpngười xin
bảo lãnh không thực hiện đầy đủ một nghiệp vụ nào đó với bên nước ngoài.
Bảo lãnh cũng có nhiều hình thức khác nhau:
- Mở thư tín dụng trả chậm;
- Ký bảo lãnh hay ký chấp nhận trên các hối phiếu;
- Phát hành thu bảo lãnh với nước ngoài;
- Lập giấy cam kết trả nợ với nước ngoài;
Đối với tái bảo lãnh thì phát hành thư bảo lãnh với nước ngoài.
Các lợi thế của các bên liên quan trong nghiệp vụ này:

22. 13
- Đối với nhà nhập khẩu (bên được bảo lãnh): được hưởng một khoản vốn của bên xuất khẩu
mà không phải trả lãi (thực chất có thể giá bán đã tính lãi rồi), chỉ trả một khoảnphí cho
người bảo lãnh.
- Đối với nhà xuất khẩu: hoàn toàn yên tâm rằng đến hạn sẽ được thanh toán nợ. Nếu cần
tiền, nhà xuất khẩu cũng có thể đem bộ chứng từ chiết khấu tại một ngân hàng khác để đáp
ứng nhu cầu vốn của mình.
- Đối với ngân hàng bảo lãnh: với bất cứ ngân hàng nào, khi tiến hành bảo lãnh, nghĩa là
đã được sự tín nhiệm, được sự tin tưởng về uy tín của bên xuất khẩu, bên nhập khẩu. Khi
bảo lãnh cho khách hàng, ngân hàng chỉ cho vay trừu tượng, nghĩa là ngân hàng không bỏ
ra một khoản vốn nào cả, mà chỉ lấy uy tín, danh dự của ngân hàng ra chovay, làm cơ
sở cho vay.
Thủ tục bảo lãnh cho vay ngắn hạn theo phương thức cho vay thông thường, nghĩa là
kho bảo lãnh cho khách hàng thì khách hàng phải có mục đích xin vay, có khả năng
thanh toán và có tài sản thế chấp. Khi đến hạn, nếu nhà nhập khẩu không có khả năng thanh
toán, thì phải làm thủ tục vay lãi tại ngân hàng. Như vậy mục đích bảo lãnh đãđược
thực hiện, nghĩa là ngân hàng bảo lãnh muốn khách hàng của mình vay, nhằm thu thêm
được một khoản lãi, có khách hàng mới về mặt tín dụng và chi phí bảo lãnh.
1.3. Vai trò của các hình thức tài trợ xuất nhập khẩu
Trong điều kiện nền kinh tế thị trường, xuất nhập khẩu trở thành vấn đề quan trọng. Thị
trường thương mại thế giới mở rộng không ngừng, nhu cầu về thị trường tiêu thụ hàng hóa,
thị trường đầu tư đang trở thành nhu cầu cấp bách. Hoạt động xuất nhập khẩu làmột
lĩnh vực gồm nhiều mặt phức tạp, đòi hỏi sử dụng các kỹ thuật đặc thù về thương mại
quốc tế như tín dụng chứng từ… nhằm bảo vệ quyền lợi của người bán đối vớingười
mua cách xa nhau bởi những đường biên giới, những hàng rào ngôn ngữ, những phong tục
tập quán,…Mặt khác, do khả năng tài chính có hạn mà các doanh nghiệp xuất nhập khẩu
không phải lúc nào cũng có đủ tiền để thanh toán hàng nhập khẩu hoặc có đủ vốn để thu
mua chế biến hàng xuất khẩu, từ đó nảy sinh quan hệ vay mượn và sự giúpđỡ tài trợ
của Ngân hàng. Có thể nói sự ra đời của tín dụng xuất nhập khẩu là một yêu

23. 14
cầu tất yếu khách quan, gắn liền với các quan hệ mua bán ngoại thương giữa các nước
với nhau.
Hoạt động tín dụng xuất nhập khẩu của ngân hàng thương mại đóng vai trò quan trọng
đối với chính bản thân ngân hàng và doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Cụ thể:
1.3.1. Đối với ngân hàng thương mại
- Hoạt động tín dụng xuất nhập khẩu của ngân hàng thương mại có kỳ hạn gắn liền
với thời gian thực hiện thương vụ. Thời gian thực hiện thương vụ đối với người xuất
khẩu là thời gian kể từ lúc gom hàng, xuất đi cho đến lúc nhận được tiền thanh toán
của người mua. Đối với người nhập khẩu, thời gian này kể từ lúc nhận hàng tại
cảng cho đến khi bán hết hàng và thu tiền về. Kỳ hạn tài trợthường ngắn phù
hợp với kỳ hạn huy động vốn của các ngân hàng thương mại thường là dưới 1 năm.
Điều này giúp ngân hàng tránh được rủi ro về thanh khoản.
- Đồng vốn tài trợ trong hoạt động tín dụng xuất nhập khẩu gắn liền với thương vụ
và trong nhiều trường hợp, vốn tài trợ được thanh toán thẳng cho bên thứ ba mà
không qua bên xin tài trợ như thanh toán tiền hàng nhập khẩu, thanh toán tiền
nguyên vật liệu cho các đại lý gom hàng cho người xuất khẩu… Việc làm này tránh
được tình trạng sử dụng vốn sai mục đích của bên được tài trợ và góp phần hạn chế
rủi ro tín dụng.
- Hoạt động tín dụng xuất nhập khẩu còn nâng cao tính an toàn cho ngân hàng thông
qua việc quản lý các nguồn thu thanh toán. Đối với người xuất khẩu, khi ngân hàng
chuyển bộ chứng từ giao hàng để đòi tiền, người nhập khẩu nướcngoài đã chỉ định
việc thanh toán tiền hàng phải thông qua tài khoản của người xuất khẩu mở tại ngân
hàng. Đối với người nhập khẩu, trong trường hợp có tài trợ, ngân hàng sẽ buộc
người nhập khẩu tập trung tiền bán hàng vào tài khoảnmở tại ngân hàng do vậy
nguồn thu để trả các khoản tài trợ được ngân hàng quản lý hết sức chặt chẽ, tránh
được tình trạng xoay vốn của doanh nghiệp trong thời gian vốn tạm thời nhàn rỗi,
dễ xảy ra rủi ro.
- Hoạt động tín dụng xuất nhập khẩu mang lại hiệu quả cho ngân hàng thông qua việc
thu lãi vay, lãi chiết khấu chứng từ, thu phí dịch vụ… Ngoài ra, thông qua

24. 15
tài trợ xuất nhập khẩu, ngân hàng còn mở rộng được quan hệ với các doanh
nghiệp và ngân hàng nước ngoài, nâng cao uy tín ngân hàng trên trường quốc tế.
1.3.2. Đối với doanh nghiệp
- Tài trợ xuất nhập khẩu của ngân hàng giúp doanh nghiệp thực hiện được những
thương vụ lớn: có những thương vụ trong ngoại thương đòi hỏi nguồn vốn rất
lớn để thanh toán tiền hàng. Do đặc điểm của vận chuyển hàng hải, các mặt hàng
thiết yếu như phân bón, sắt thép, gạo, bột mì … thường hai bên mua bán với số
lượng nguyên tàu hàng (từ 10.000 đến 20.000 tấn) nhằm tiết kiệm chi phí vận
chuyển, thuận lợi trong công tác giao nhận nên kéo theo giá trị lô hàng cũng rất lớn.
Trong trường hợp này, vốn lưu động của doanh nghiệp không đủ để chuẩnbị
hàng xuất hoặc thanh toán tiền hàng. Tài trợ ngân hàng cho xuất nhập khẩu là giải
pháp giúp doanh nghiệp thực hiện được những hợp đồng dạng này.
- Trong quá trình đàm phán, thương lượng, ký kết hợp đồng ngoại thương, nếu doanh
nghiệp trước đó đã thông qua ngân hàng về việc tài trợ và thanh toán quốc tế, có
nghĩa là doanh nghiệp đã xác định ngân hàng phục vụ mình, thì sẽ tạođược lợi
thế trong quá trình này. Vì hợp đồng ngoại thương được thực hiện thông qua ngân
hàng phục vụ người mua và người bán, đã thỏa thuận trước với ngân hàng nghĩa là
doanh nghiệp đã xác định được năng lực thực hiện hợp đồng. Điều này có ý nghĩa
quan trọng trong tiến trình thương lượng, đàm phán.
- Tài trợ xuất nhập khẩu làm tăng hiệu quả của doanh nghiệp trong quá trình thực
hiện hợp đồng: thông qua tài trợ của ngân hàng, doanh nghiệp nhận được vốn để
thực hiện thương vụ. Đối với doanh nghiệp xuất khẩu, vốn tài trợ giúp doanh nghiệp
thu mua hàng đúng thời vụ, gia công chế biến và giao hàng đúng thời điểm. Đối
với doanh nghiệp nhập khẩu, vốn tài trợ của ngân hàng giúp doanh nghiệp mua được
những lô hàng lớn, giá hạ. Cả hai trường hợp đều giúp doanh nghiệp đạt hiệu quả
cao khi thực hiện thương vụ.
- Tài trợ của ngân hàng giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín trên thị trường quốc tế:
thông qua tài trợ ngân hàng doanh nghiệp thực hiện được những thương vụ lớn trôi
chảy, quan hệ được với khách hàng tầm cỡ thế giới, từ đó nâng cao uy tíncủa
doanh nghiệp trên thị trường.

25. 16
- Tài trợ xuất nhập khẩu của ngân hàng tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển,
tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh, làm động cơ thúc đẩy nền kinh tế phát triển:
thông qua tài trợ xuất nhập khẩu của ngân hàng, doanh nghiệp có điều kiện thay đổi
dây chuyền công nghệ máy móc thiết bị nhằm tăng năng suất lao động, hạ giá
thành sản phẩm. Sự phát triển của doanh nghiệp nói riêng đã tác động đến sự phát
triển của nền kinh tế nói chung.
1.3.3. Đối với nền kinh tế đất nước
- Tài trợ xuất nhập khẩu của ngân hàng thương mại tạo điều kiện cho hàng hóa
xuất nhập khẩu lưu thông trôi chảy: thông qua tài trợ của ngân hàng, hàng hóa xuất
nhập theo yêu cầu của thị trường được thực hiện thường xuyên, liên tục góp phần
tăng tính năng động của nên kinh tế, ổn định thị trường.
- Các ngân hàng thương mại và các doanh nghiệp xuất nhập khẩu đều là những nhân
tố kinh tế quan trọng của đất nước. Hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu mà các ngân
hàng thương mại cung cấp cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu có thể được xem
như mối quan hệ cộng sinh, hỗ trợ để cùng phát triển. Các doanh nghiệp xuất nhập
khẩu cần vốn và vai trò cầu nối của ngân hàng để mở rộng đầu tư, phát triển sản
xuất kinh doanh. Các ngân hàng thương mại cũng cần có các doanh nghiệp xuất
nhập khẩu như là những khách hàng tốt, tiềm năng để phát triển hoạt động kinh
doanh của mình, làm cho những đồng vốn nhàn rỗi trong xã hội có thể sinh lợi. Xét
trên tổng thể nền kinh tế thì hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu của các ngân hàng
thương mại sẽ góp phần giúp cho nền sản xuất trong nước phát triển, tạo thêm việc
làm cho xã hội, tăng thu ngân sách cho nhà nước, tăng trưởng GDP, tăng thu ngoại
tệ để đầu tư máy móc thiết bị công nghệ hiệnđại tiên tiến, tạo ra các tiền đề cần
thiết để thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển kinh tế đất nước.
1.4.Các rủi ro và biện pháp ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu
Hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu là việc ngân hàng cấp tín dụng cho các khách hàng
xuất nhập khẩu. Hoạt động thanh tóan quốc tế là hoạt động cung ứng dịch vụ thanh tóan

26. 17
cho các giao dịch xuất nhập khẩu. Tuy nhiên về bản chất, khi thực hiện một số phương
thức thanh toán quốc tế là ngân hàng đã cấp tín dụng cho khách hàng. Ví dụ:
 Khi thực hiện mở thư tín dụng: là ngân hàng đã thay mặt người mua đứng ra cam
kết cho người bán khi đáp ứng được yêu cầu về chứng từ theo qui định của LC
 Khi thực hiện chiết khấu bộ chứngtừ xuất khẩu: là ngân hàng đã cho khách hàng
vay trên cơ sở đảm bảo bằng quyền đòi tiền của bộ chứng từ.
Do vậy, hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu và hoạt động thanh toán quốc tế của ngân
hàng có những mối quan hệ hữu cơ hết sức gắn bó với nhau, sự phát triển của hoạt động
này sẽ là tiền đề, nền tảng và bổ sung cho sự phát triển của hoạt động kia và ngược lại.
Để tăng hiệu quả của hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu, ngoài những rủi ro trong hoạt
động cho vay thông thường, còn có những rủi ro đặc thù trong hoạt động này.
1.4.1 Đặc thù trong hoạt động ngoại thương
- Người mua và người bán thường ở những quốc gia khác nhau nên hàng hóa phải
di chuyển qua biên giới quốc gia.
- Sự dịch chuyển giữa luồng tiền thanh toán và hàng hoá là không đồng nhất
- Liên quan đến các đồng tiền khác nhau, nên dẫn đến việc phải mua bán chuyển
đổi tiền tệ
- Việc mua bán mang tính chất quốc tế, do vậy áp dụng các phương thức thanh
tóan quốc tế
- Giao dịch phải tuân thủ luật lệ và thông lệ quốc tế , tuy nhiên không loại trừ
những đặc điểm luật lệ mang tính quốc gia đòi hỏi nhà kinh doanh phải nắm biết
được.
1.4.2 Những rủi ro đặc thù trong hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu
- Rủi ro đối tác: Người mua người bán thông thường không ở trong cũng một lãnh
thổ và nhiều trường hợp là không hiểu biết nhau. Trong nhiều trường hợp sẽ có thể
dẫn đến rủi ro do lừa đảo từ phía đối tác. Trong giao dịch tài trợ xuất khẩu,đối
tác nhập khẩu lừa đảo bằng cách nhận hàng mà không thanh tóan hoặc cốtình
từ chối thanh tóan, Trong giao dịch tài trợ nhập khẩu có thể gặp lừa đảo từ

27. 18
người xuất khẩu xuất trình chứng từ hoàn hảo nhưng không có hàng hóa gửi cho
người nhập khẩu…
- Rủi ro thị trường: Thay đổi giá cả hàng hoá trong nước hoặc trên thị trường quốc
tế, người mua không muốn bán hoặc người bán không muốn nhận hàng. Đồng
thời những chính sách của quốc gia nhập khẩu hoặc xuất khẩu thay đổi sẽ ảnh hưởng
đến người mua hoặc người bán trong giao dịch.
- Rủi ro vận tải : Hàng hóa có sự di chuyển từ quốc gia này đến quốc gia khác nên
cần vận chuyển qua đường biển, đường hàng không hoặc được bộ. Như vậy có thể
xảy ra những rủi ro về hàng hóa nằm ngoài phạm vi kiểm soát của người bán và
người mua. Hàng hóa trên đường vận chuyển có thể gặp rủi ro mất mát, hư hỏng,
hao hụt…
- Rủi ro ngoại hối : Việc thanh tóan liên quan đến các đồng tiền khác với đồng bản
tệ nêncó thể gặp rủi ro về tỷ giá do biến động tại thời điểm thanh toán so với thời
điểm ký hợp đồng. Đồng thời nếu ngoại tệ do ngân hàng cho vay tài trợ khác với
ngoại tệ được qui định là đồng tiền thanh tóan trong hợp đồng ngoại thương của
khách hàng, cũng có thể rủi ro khi tỷ giá biến động .
- Rủi ro về thanh toán : Lựa chọn hình thức thanh toán không phù hợp, hoặc có những
điều khoản trong phương thức thanh tóan không bảo vệ được quyền lợi khách hàng
của mình vídụ Mở thư tín dụng xác nhận, cho phép đòi tiền điện... Đồng thời
mỗiphương thức thanh toán quốc tế có một đặc điểm riêng có lợi hoặc không có lợi
cho người mua và người bán, cụ thể:
Người mua ( người nhập khẩu)
An toàn   Rủi ro
Chuyển tiền
trả sau
Nhờ thu DA Nhờ thu DP Tín dụng
chứng từ
Chuyển tiền
trả trước
Người bán ( người xuất khẩu)
Rủi ro An toàn

28. 19
1.5. Giới thiệu về một số hình thức tài trợ ngoại thương của quốc gia khác
Chính sách tín dụng ưu đãi đã được các nước rất coi trọng. Nhiều nước đã thành lập những
ngân hàng chuyên doanh phục vụ xuất nhập khẩu, thông qua đó áp dụng những biện pháp
đặc biệt để hỗ trợ xuất nhập khẩu, đặc biệt là hỗ trợ những ngành xuất khẩu mũi nhọn.
Trong từng thời điểm, giai đoạn khác nhau, tùy theo tình hình phát triển kinhtế của mình,
mỗi quốc gia có chính sách riêng nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp xuất nhập khẩu.
1.5.1. Thái Lan
Các dịch vụ của Ngân hàng xuất nhập khẩu Thái Lan chia thành 6 loại: tài trợ trung dài
hạn, tài trợ ngắn hạn, các chính sách tài trợ đặc biệt bảo hiểm tín dụng xuất khẩu, thương
lượng cổ phiếu xuất khẩu, dịch vụ tư vấn.
Tài trợ trung và dài hạn:
 Tài trợ cho việc mở rộng hoạt động kinh doanh, các khoản vay nhằm mở rộng khả
năng sản xuất của các nhà xuất khẩu như mở rộng nhà máy, mua thêm máy móc
thiết bị, đầu tư vào các tài sản cố định khác hoặc các dự án sản xuất nội địa. Đối
tượng là các nhà sản xuất hướng về xuất khẩu, doanh thu là ngoại tệ. Thời hạn vay
từ 2 đến 5 năm.
 Tín dụng dành cho người mua hoặc tín dụng dành cho người bán: mục đích của tín
dụng này là nâng cao tính cạnh tranh của các nhà xuất khẩu Thái Lan. Thời hạn
thường lên tới 7 năm tùy thuộc vào loại dự án hoặc thời gian c òn lại của vốn hàng
hóa.
 Tài trợ hoặc đầu tư quốc tế: khoản vay cho các công ty có các dự án đầu tư quốc
tế với các cổ đông Thái Lan hoặc cho các doanh nghiệp Thái Lan đầu tư vào các
dự án quốc tế.
Tài trợ ngắn hạn:
 Tài trợ trước khi giao hàng: hình thức tín dụng quay vòng hạn mức cho vay bằng
đồng Baht và cac đồng ngoại tệ chủ yếu khác. Các ngoại tệ được sử dụng được cấp
trực tiếp cho các nhà xuất khẩu với mọi loại hàng hóa để đáp ứng nhu cầu tài

29. 20
chính trước khi giao hàng .
 Tài trợ sau khi giao hàng: hỗ trợ miễn truy đòi và hỗ trợ có truy đòi.
 Hỗ trợ xuất khẩu trọn gói: dành cho các nhà xuất khẩu mới hoạt động hoặc có
quy mô nhỏ dưới hình thức tài trợ trước khi giao hàng. Nếu có sự bảo lãnh cá nhân
của người đứng đầu thì các nhà xuất khẩu có thể được cấp khoản tín dụng với hạn
mức lớn.
 Tài trợ cho các hoạt động tái xuất khẩu: hỗ trợ hoạt động nhập khẩu hàng hóa từ
các nhà cung cấp từ một quốc gia để tái xuất khẩu tới người mua ở một quốc gia
khác, mục tiêu của hình thức này là hỗ trợ để Thái Lan trở thanh một trung tâm
thương mại tiềm năng trong khu vực.
Bảo hiểm tín dụng xuất khẩu:
 Bảo hiểm với thanh toán bằng L /C ngắn hạn: chính sách này được đưa ra đối với
nhà xuất khẩu theo hình thức thanh toán bằng L/C không hủy ngang, phát hành bởi
các ngân hàng nhỏ.
 Bảo hiểm tín dụng xuất khẩu trung và dài hạn: tỷ lệ bảo hiểm giai đoạn trước khi
giao hàng là 70% tổn thất thực về hàng hóa và chi phí xảy ra trong quá trình sản
xuất. Giai đoạn sau khi giao hàng là 90% tổn thất thực tế theo giá trị hóa đơn đã
giao.
1.5.2. Trung Quốc
Nhiệm vụ chủ yếu của ngân hàng xuất nhập khẩu Trung Quốc l à cung cấp hỗ trợ, tài trợ
chính sách cho xuất khẩu và nhập khẩu các sản phẩm cơ khí, điện tử và các trang thiết bị
đồng bộ, các sản phẩm kỹ thuật cao và thúc đẩy sự hợp tác kinh tế - kỹ thuật giữa Trung
Quốc với bên ngoài. Các hình thức tín dụng của Ngân hàng xuất nhập khẩu Trung Quốc:
Tín dụng xuất khẩu dành cho người bán:
- Tín dụng dành cho mặt hàng thiết bị, mặt hàng tàu biển, mặt hàng công nghệ cao,
mặt hàng điện tử và cơ khí thông dụng
- Các khoản vay dành cho các hợp đồng xây dựng nước ngoài: điều kiện để được
cung cấp là doanh nghiệp đã ký hợp đồng xuất khẩu có giá trị từ 1 triệu USD trở
lên với mức đặt cọc không dưới 15%, mang lại lợi nhuận kinh tế, nhà thầu phải có

30. 21
giấy phép và có năng lực thực hiện các công việc đã nhận, tính ổn định của các
nước chủ nhà, thanh toán trả chậm phải có bảo lãnh.
Tín dụng xuất khẩu dành cho người mua: nghiệp vụ này nhằm mục đích kích thích xuất
khẩu hàng hóa và vốn của Trung Quốc ra nước ngoài. Người vay là bên mua, ngân hàng
của bên mua. Phạm vi cho vay là bên vay dùng tiền vay để mua các sản phẩm cơ điện,
thiết bị đồng bộ và các sản phẩm dịch vụ kỹ thuật cao của Trung Quốc, chủ yếu là cho vay
trung, dài hạn.
1.5.3. Hàn Quốc
Ngân hàng xuất nhập khẩu Hàn Quốc là tổ chức tài chính đặc biệt của Chính phủ hoạt
động theo một quy định đặc biệt là Luật Ngân hàng xuất nhập khẩu Hàn Quốc. Các sản
phẩm tín dụng xuất khẩu được thiết kế để đáp ứng các mục tiêu lớn của Chính phủ, chia
thành 2 loại lớn là cho vay, bảo lãnh tín dụng xuất khẩu và bảo hiểm tín dụng xuất khẩu.
Tài trợ trực tiếp cho nhà xuất khẩu:
- Chương trình này được áp dụng cho các giao dịch xuất khẩu các loại hàng tư liệu
sản xuất do Hàn Quốc sản xuất bao gồm nhà máy, tàu biển, thiết bị điển tử, xe tải,
đường ray, sắt thép các loại, dụng cụ y khoa. Mọi nhà xuất khẩu hay sản xuất các
loại hàng hóa trên đều có thể tham gia chương trình này. Tín dụng xuất khẩu sau
khi giao hàng chỉ cung cấp cho các giao dịch có điều khoản thời hạn hoàn trả tiền
từ 2 năm trở lên.
- Hạn mức cho vay căn cứ vào tổng giá trị của hợp đồng xuất khẩu trừ đi phần người
mua đã đặt cọc. Mức cho vay tối đa trước khi giao hàng là 90% đối với các sản
phẩm máy móc thiết bị, tàu thuyền, 70% đối với các thiết bị rời và 75% đối với các
loại hàng hóa khác. Mức cho vay sau khi giao hàng cố định mức 85% giá trị phần
hợp đồng xuất khẩu sau khi đã trừ đi phần đặt cọc của người mua. Riêng tín dụng
xuất khẩu dành cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ thì hạn mức cho vay dựa vào
thành tích xuất khẩu trong quá khứ của doanh nghiệp: 90% kết quả xuất khẩu của 6
tháng/ 50% kết quả xuất khẩu của 1 năm trước thời điểm xin vay, hạn mức này
được xét 6 tháng 1 lần.
- Đồng tiền cho vay tùy thuộc vào loại tiền giao dịch trên hợp đồng xuất khẩu và yêu

31. 22
cầu của bên vay, biện pháp bảo đảm khoản vay là thư bảo lãnh, thư tín dụng được
xác nhận bởi 1 ngân hàng có uy tín trên thế giới, bất động sản hoặc bảo lãnh của
Chính phủ hay ngân hàng trung ương nước người mua.
Tín dụng cho nhà nhập khẩu:
- Cho vay trực tiếp: cho nhà nhập khẩu nước ngoài vay tiền để mua những hàng
hóa và dịch vụ với thời hạn cho vay từ 2 năm trở lên, trên cơ sở thỏa thuận vay vốn
giữa ngân hàng và nhà nhập khẩu ngân hàng sẽ thanh toán cho nhà xuất khẩu khi
họ giao hàng.
- Tài trợ theo dự án: sản phẩm này nhằm giúp cho các công ty theo dự án ở nước
ngoài, mức hoàn trả và cách thức hoàn trả phụ thuộc vào dòng tiền của dự án.
- Tái chiết khấu bộ chứng từ xuất khẩu của các ngân hàng thương mại
- Bao thanh toán tuyệt đối cho các khoản phải thu của nh à xuất khẩu theo hợp đồng
xuất khẩu có hình thức thanh toán bằng L/C với thời gian thanh toán từ 30 ngày
đến 2 năm. Với hình thức bao thanh toán, ngân hàng cũng cung cấp dịch vụ đòi nợ
của nhà nhập khẩu.
Qua các bài học của các nước, có thể nhận thấy một số vấn đề để áp dụng cho BIDV
HCMC như sau:
 Chính phủ các nước đều coi trọng chính sách tài trợ xuất nhập khẩu nhằm thúc
đẩy xuất nhập khẩu phát triển lâu dài và bên vững.
 Tài trợ phải mang tính đầy đủ và đồng bộ. Các bên tham gia được tài trợ bằng nhiều
hình thức phong phú và có dịch vụ kèm theo. Cung cấp các sản phẩm tài trợtheo
hình thức gián tiếp để giảm áp lực về vốn tài trợ và đáp ứng yêu cầu về hội nhập
của các tổ chức kinh tế thế giới.
 Tăng cường hỗ trợ tín dụng cho người mua hàng nước ngoài để thanh toán cho
người cung cấp trong nước.
 Tiêu chí lựa chọn nhà xuất khẩu được ưu tiên khuyến khích tài trợ dựa vào kếtquả
xuất khẩu của chính họ. Theo đó cơ chế hỗ trợ được thực hiện linh hoạt, các sản
phẩm tài trợ xuất nhập khẩu được thiết kế xuất phát từ nhu cầu thực tế của cácdoanh
nghiệp.
 Thành công và hạn chế của các quốc gia trong việc áp dụng chính sách ưu đãi

32. 23
tín dụng là những bài học kinh nghiệm vô cùng quý báu đối với Việt Nam trong
công cuộc đổi mới, xây dựng đất nước.
Kết luận chương I
Để phát triển kinh tế không thể thiếu vai trò quan trọng của các doanh nghiệp, đặc biệt
là các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Đẩy mạnh hoạt động giao thương quốc tế, tranh
thủ các điều kiện thuận lợi mà môi trường kinh tế quốc tế đem lại để phát triển là xu thế
tất yếu mà nhiều nước trên thế giới đã và đang hướng tới. Ngoại thương phát triển
chính là điều kiện thuận lợi để chúng ta có thể mở rộng và phát triển sản xuất theo hướng
hiện đại hoá trang thiết bị, máy móc, công nghệ, phục vụ tốt hơn nhu cầu sản xuất và
tiêu dùng trong nước, tạo ra được nhiều việc làm cho xã hội, cải thiện đời sống người dân
và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Để có thể phát triển nhanh, mạnh và bền vững trong môi trường kinh tế quốc tế năng động
và cạnh tranh khắc nghiệt ngày nay, bên cạnh sự nỗ lực phấn đấu của mình, các doanh
nghiệp xuất nhập khẩu luôn cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ phía nhà nước, từ cáctổ chức
kinh tế trong đó đặc biệt là sự hỗ trợ của các NHTM về vốn, tư vấn tài chính, cam kết,
bảo lãnh, trung gian thanh toán, để thực hiện nghĩa vụ và quyền lợi của mình với các
đối tác nước ngoài. Hoạt động XNK của các doanh nghiệp và hoạt động kinh doanh đối
ngoại của các NHTM có mối quan hệ mật thiết, không thể tách rời. Sựhỗ trợ, hợp tác
cùng phát triển giữa các doanh nghiệp XNK và NHTM có thể giúp cảhai hoạt động
hiệu quả hơn và qua đó góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển.
Việc tìm hiểu nhu cầu của các doanh nghiệp khi hoạt động trong lĩnh vực XNK và phát
triển các hình thức tài trợ phù hợp có ý nghĩa rất quan trọng, không chỉ giúp các doanh
nghiệp XNK sản xuất, kinh doanh được thuận lợi mà bản thân các NHTM cũng có thể
năng cao hiệu quả hoạt động và uy tín của mình trên thị trường tài chính khu vực và
quốc tế, thúc đẩy kinh tế đất nước phát triển.

33. 24
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XNK TẠI CHI NHÁNH
NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN HỒ CHÍ MINH
2.1. Giới thiệu về Chi nhánh ngân hàng Đầu tư và Phát triển Hồ Chí Minh
Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam được thành lập theo quyết định 177/TTg
ngày 26/04/1957 của Thủ tướng Chính phủ. Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam
là một trong bốn ngân hàng thương mại nhà nước lớn nhất ở Việt Nam được hình thành
sớm nhất và lâu đời nhất, là doanh nghiệp nhà nước hạng đặc biệt, được tổ chức hoạt động
theo mô hình tổng công ty nhà nước.
Chi nhánh ngân hàng Đầu tư và Phát triển Hồ Chí Minh (BIDV HCMC)là một đơn vị thành
viên (Chi nhánh cấp I) của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam, là một ngân hàng
quốc doanh hoạt động truyền thống trong lĩnh vực đầu tư xây dựng của thời kỳ bao cấp
chuyển sang hoạt động kinh doanh của một ngân hàng thương mại quốc doanh trong thời
kỳ đổi mới của nền kinh tế thị trường. Chỉ trong một thời gian ngắn, BIDV HCMC đã hòa
nhập nhanh với cơ chế thị trường, tạo lập những tiền đề vững chắc để từng bước thực
hiện kinh doanh đa năng tổng hợp, trong đó lấy phục vụ đầu tư phát triển làm động lực
phát triển. Liên tục trong nhiều năm liền, Chi nhánh ngân hàng Đầu tư và Phát triển Hồ
Chí Minh là đơn vị đạt mức tăng trưởng cao trong hoạt độngkinh doanh và là chi nhánh
tiên phong trong mọi lĩnh vực trong hệ thống BIDV.
Địa chỉ của BIDV HCMC: 134 Nguyễn Công Trứ, Phường Nguyễn Thái Bình, Quận 1,
TP. Hồ Chí Minh.
Trong những năm gần đây, BIDV luôn nhận được các giải thưởng cao trong lĩnh vực tài
chính – ngân hàng:
 Thương hiệu tốt nhất năm 2005 (Giải thưởng Sao vàng đất Việt)
 Giải thưởng ADFIAP do Hiệp hội các định chế tài chính Châu Á Thái Bình Dương
trao tặng năm 2007.
 Giải thưởng Trái phiếu đồng nội tệ tốt nhất khu vực do Tạp chí Financial Asia
trao tặng năm 2006
 Giải thưởng Ngân hàng nội địa cung ứng dịch vụ ngoại hối tốt nhất năm 2007 và
năm 2008 do các ngân hàng và định chế tài chính bình chọn trên tạp chí Asiamoney.

34. 25
2.2. Thực trạng hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại Chi nhánh ngân hàng Đầu tư
và Phát triển Hồ Chí Minh
2.2.1. Hoạt động tài trợ vốn nói chung
a) Về nguồn vốn huy động
Bảng 2.1: Tình hình nguồn vốn huy động giai đoạn 2007 - 2009:
Đơn vị tính: tỷ đồng
Chỉ tiêu
Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009
Giá trị Tỷ trọng Giá trị Tỷ trọng Giá trị Tỷ trọng
Tổng nguồn vốn huy động 9,959.00 100.00% 8,725.00 100.00% 9,451.00 100.00%
1.Phân loại theo thị trường
Thị trường tiền tệ 1 6,224.00 62.50% 6,781.00 77.72% 7,931.95 83.93%
Thị trường tiền tệ 2 3,735.00 37.50% 1,944.00 22.28% 1,519.05 16.07%
2.Phân loại theo đối tượng huy động
Dân cư 1,369.28 13.75% 1,763.06 20.21% 2,637.95 27.91%
Tổ chức kinh tế 4,854.72 48.75% 5,017.94 57.51% 5,294.00 56.02%
Khác 3,735.00 37.50% 1,944.00 22.28% 1,519.05 16.07%
3. Phân loại theo loại tiền tệ huy động
VND 7,967.20 80.00% 7,241.75 83.00% 7,277.27 77.00%
Ngoại tệ tương đương 1,991.80 20.00% 1,483.25 17.00% 2,173.73 23.00%
4. Phân loại theo thời hạn huy động
Ngắn hạn 6,572.94 66.00% 5,584.00 64.00% 8,033.35 85.00%
Trung dài hạn 3,386.06 34.00% 3,141.00 36.00% 1,417.65 15.00%
Nguồn: Báo cáo tổng hợp BIDV HCMC
Bảng 2.2: Tỷ lệ tăng/ giảm nguồn vốn huy động:
Đơn vị tính: tỷ đồng
Chỉ tiêu
Tăng/giảm năm 2008/2007 Tăng/giảm năm 2009/2008
Số tiền Tỷ lệ Số tiền Tỷ lệ
Tổng nguồn vốn huy động -1,234.00 -12.39% 726.00 8.32%
1.Phân loại theo thị trường
Thị trường tiền tệ 1 557.00 8.95% 1,150.95 16.97%
Thị trường tiền tệ 2 -1,791.00 -47.95% -424.95 -21.86%
2.Phân loại theo đối tượng huy động
Dân cư 393.78 28.76% 874.89 49.62%
Tổ chức kinh tế 163.22 3.36% 276.06 5.50%
Khác -1,791.00 -47.95% -424.95 -21.86%
3. Phân loại theo loại tiền tệ huy động
VND -725.45 -9.11% 35.52 0.49%
Ngoại tệ tương đương -508.55 -25.53% 690.48 46.55%
4. Phân loại theo thời hạn huy động
Ngắn hạn -988.94 -15.05% 2,449.35 43.86%
Trung dài hạn -245.06 -7.24% -1,723.35 -54.87%
Nguồn: Báo cáo tổng hợp BIDV HCMC

35. 26
Nguồn vốn huy động cuối năm 2008 đạt 8,725tỷ đồng, giảm 1,234 tỷ đồng (giảm 12.39%)
so với cuối năm 2007. Trong đó: tiền gửi TCKT đạt 5,017.9 tỷ đồng, tăng 393tỷ đồng
(tăng 28,7%), tiền gửi dân cư là 1,763.06 tỷ đồng, tăng 163 tỷ đồng (tăng3,3%) so
với cuối năm 2007 và tiền huy động khác là 1,944 tỷ đồng, giảm 1,791 tỷđồng (giảm
48%). Như vậy, nguyên nhân giảm nguồn vốn huy động là do nguồn tiền huy động từ
định chế tài chính giảm (chủ yếu là do các công ty chứng khóan rút tiềngửi kỳ hạn gửi
tại BIDV HCMC để đáp ứng nhu cầu kinh doanh), nguồn huy động từ dân cư và TCKT
vẫn ở mức tăng trưởng ổn định.
Cuối năm 2009, tổng nguồn vốn huy động của BIDV HCMC đạt 9,451 tỷ đồng, tăng 726
tỷ đồng (tăng 8,32%) so với cuối năm 2008. Trong đó: tiền gửi dân cư đạt 2,638 tỷ đồng
tăng 874 tỷ đồng (tăng 49,6%) so với năm 2008; tiền gửi TCKT đạt 5,294 tỷ đồng tăng
276 tỷ đồng (tăng 5%) so với năm 2008; tiền gửi từ các định chế tài chínhđạt 1,519 tỷ
đồng, giảm 425 tỷ đồng (giảm 21,8%) so với năm 2008.
Nguyên nhân giảm nguồn vốn huy động là do nguồn huy động từ định chế tài chính giảm
(do các công ty chứng khóan rút tiền gửi kỳ hạn để đáp ứng nhu cầu kinh doanh), nguồn
huy động từ dân cư và TCKT vẫn ở mức tăng trưởng ổn định.
Nguồn vốn huy động từ các TCKT luôn chiếm tỷ trọng cao (trung bình chiếm khoảng
50% trong tổng nguồn huy động) là một lợi thế rất lớn cho BIDV HCMC vì chi phí sử
dụng vốn thấp. Tỷ trọng vốn huy động từ dân cư trong tổng nguồn vốn huy động qua 3
năm đều tăng trưởng (năm 2007: 13,7%; năm 2008: 20,21%; năm 2009: 27,91%) cho thấy
BIDV HCMC đang dần nhắm vào đối tượng là khách hàng cá nhân nhỏ lẻ để tăng tính ổn
định của nguồn vốn huy động..
Trong 3 năm liên tục thì tỷ trọng huy động vốn bằng VND luôn ở mức cao (năm 2007:
80%, năm 2008: 83%, năm 2009: 77%) là do khách hàng có nguồn ngoại tệ tại BIDV
HCMC không nhiều, thêm vào đó, kênh huy động ngoại tệ từ dân cư cũng chưa phát
triển mạnh.
Tính đến 30/06/2010, tổng nguồn vốn huy động của BIDV HCMC đạt 9,390 tỷ đồng, trong
đó tiền gửi TCKT đạt 4,208 tỷ đồng, chiếm 45% tổng nguồn vốn huy động; tiềngửi của
dân cư đạt 3,275 tỷ đồng, chiếm 35% tổng nguồn vốn huy động; tiền gửi củacác định
chế tài chính đạt 1.907 tỷ đồng, chiếm 20% tổng nguồn vốn huy động. Tỷ

36. 27
trọng huy động bằng VND đến 30/06/2010 vẫn ở mức cao (78% tương đương 7,330 tỷ
đồng) so với tỷ trọng huy động bằng ngoại tệ (22% tương đương 2,060 tỷ đồng).
b) Về tình hình tài trợ vốn:
Bảng 2.3: Tình hình dư nợ của BIDV HCMC giai đoạn 2007- 2009
Đơn vị tính: tỷ đồng
Chỉ tiêu
Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009
Giá trị Tỷ trọng Giá trị Tỷ trọng Giá trị Tỷ trọng
Tổng dư nợ 6,084.00 100.00% 6,093.00 100.00% 6,864.00 100.00%
1.Phân loại theo thời gian vay
Ngắn hạn 3,772.08 62.00% 4,021.38 66.00% 4,461.60 65.00%
Trung dài hạn 2,311.92 38.00% 2,071.62 34.00% 2,402.40 35.00%
2.Phân loại theo mức độ tín nhiệm
Có tài sản đảm bảo 3,467.88 57.00% 3,533.94 58.00% 4,324.32 63.00%
Không có tài sản đảm bảo 2,616.12 43.00% 2,559.06 42.00% 2,539.68 37.00%
3. Phân loại theo loại tiền tệ
VND 4,380.48 72.00% 4,508.82 74.00% 5,697.12 83.00%
Ngoại tệ tương đương 1,703.52 28.00% 1,584.18 26.00% 1,166.88 17.00%
4. Phân loại theo đối tượng vay vốn
Khách hàng cá nhân 346.00 5.69% 155.00 2.54% 231.00 3.37%
Khách hàng doanh nghiệp 5,738.00 94.31% 5,938.00 97.46% 6,633.00 96.63%
Nguồn: Báo cáo tổng hợp BIDV HCMC
Bảng 2.4: Tăng/giảm dư nợ vay của BIDV HCMC giai đoạn 2007- 2009
Đơn vị tính: tỷ đồng
Chỉ tiêu
Tăng/giảm năm 2008/2007 Tăng/giảm năm 2009/2008
Giá trị Tỷ lệ Giá trị Tỷ lệ
Tổng dư nợ 9.00 0.15% 771.00 12.65%
1.Phân loại theo thời gian vay
Ngắn hạn 249.30 6.61% 440.22 10.95%
Trung dài hạn (240.30) -10.39% 330.78 15.97%
2.Phân loại theo mức độ tín nhiệm
Có tài sản đảm bảo 66.06 1.90% 790.38 22.37%
Không có tài sản đảm bảo (57.06) -2.18% (19.38) -0.76%
3. Phân loại theo loại tiền tệ
VND 128.34 2.93% 1,188.30 26.36%
Ngoại tệ tương đương (119.34) -7.01% (417.30) -26.34%
4. Phân loại theo đối tượng vay vốn
Khách hàng cá nhân (191.00) -55.20% 76.00 49.03%
Khách hàng doanh nghiệp 200.00 3.49% 695.00 11.70%
Nguồn: Báo cáo tổng hợp BIDV HCMC

37. 28
Dư nợ cuối kỳ tính đến 31/12/2008 là 6.093 tỷ đồng (bao gồm dư nợ vay tài trợ XNK
là 891.7 tỷ đồng), tăng không đáng kể - ở mức 9 tỷ đồng (tăng 0.15%) so với năm 2007.
Trong đó vay ngắn hạn đạt 4,021.38 tỷ đồng, tăng 6.6% và vay trung dài hạn đạt 2,071.62
tỷ đồng, giảm 10,4% so với cuối năm 2007.
Dư nợ cuối kỳ tính đến 31/12/2009 là 6,864 tỷ đồng (bao gồm dư nợ vay tài trợ XNK là
267.19 tỷ đồng) , tăng 771 tỷ đồng (mức tăng 12.7%) so với cuối năm 2008. Trong đó, vay
ngắn hạn đạt 4,461 tỷ đồng tăng 10.95% và vay trung dài hạn đạt 2,403 tỷ đồng,tăng
15.9% so với năm 2008. Sở dĩ có con số tăng đáng kể như vậy là do kể từ tháng 03/2009,
chính phủ có chính sách hỗ trợ lãi suất 4%/năm cho các doanh nghiệp vay vốn ngân hàng.
Tính đến 30/06/2010, tổng dư đạt 7.475 tỷ đồng, tăng 611 tỷ đồng so với năm 2009. Trong
đó dư nợ vay XNK đạt 332 tỷ đồng, tăng 65 tỷ đồng so với đầu năm. Dư nợ vay XNK tăng
mạnh, mà chủ yếu là vay xuất khẩu là do hội sở chính đã ban hành chính sách lãi suất linh
hoạt nhằm hỗ trợ vay hàng xuất khẩu đến 6 tháng đối với các khách hàng có xếp loại tín
dụng từ hạng A trở lên.
Nhằm tăng mức độ an toàn trong hoạt động tín dụng, BIDV HCMC đã chú trọng tăng tỷ
trọng dư nợ có tài sản bảo đảm, nếu khách hàng không đáp ứng được giá trị tài sản bảo
đảm theo quy định thì phải thực hiện lộ trình giảm dần dư nợ. Nhờ đó trong thời gian qua,
BIDV HCMC đã đạt được các kết quả khả quan về tỷ trọng dư nợ có tài sản đảm bảo, dư
nợ có tài sản đảm bảo luôn lớn hơn 55%. Đối tượng vay là khách hàng doanh nghiệp chiếm
tỷ trọng lớn trong cơ cấu khách hàng của BIDV HCMC, chiếm 95% trở lên qua cácnăm
cho thấy BIDV HCMC chưa đẩy mạnh việc bán lẻ, chỉ tập trung vào đối tượng là doanh
nghiệp.
c) Kết quả hoạt động kinh doanh
Bảng 2.5: Kết quả hoạt động kinh doanh của BIDV HCMC giai đoạn 2007- 2009
Đơn vị tính: tỷ đồng
Chỉ tiêu Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009
Lợi nhuận trước thuế 379 400 240
Lợi nhuận trước thuế
bình quân đầu người 0.40 0.48 0.57
Nguồn: Báo cáo tổng hợp BIDV HCMC

38. 29
Lợi nhuận trước thuế năm 2008 tăng nhẹ (tăng 21 tỷ đồng) so với năm 2007, tuy nhiên,
năm 2009, lợi nhuận trước thuế của BIDV HCMC giảm mạnh (giảm 160 tỷ đồng –
giảm 40%) so với năm 2008, nguyên nhân là trong năm 2009, do ảnh hưởng của nên kinh
tế khó khăn, đã bắt đầu xuất hiện nợ nhóm 3, nhóm 4 tại BIDV HCMC, ngoài ra, thu nhập
từ hoạt động mua bán ngoại tệ cũng giảm mạnh làm chỉ tiêu này giảm rõ rệt.
Lợi nhuận trước thuế bình quân đầu người của BIDV HCMC trong các năm liên tục tăng,
tốc độ tăng trung bình 3 năm 2007-2009 là 19,3%. Trong năm 2009, mặc dù chênh lệch
thu chi thấp nhưng thu nhập bình quân đầu người vẫn ở mức tăng trưởng làdo BIDV
HCMC tích cực thu nợ ngoại bảng (trong năm thu 88 tỷ đồng nợ đã hạch toán ngoại bảng)
2.2.2. Hoạt động tài trợ xuất khẩu
Hiện nay, BIDV HCMC chỉ thực hiện tài trợ xuất khẩu thông qua hình thức tài trợ vốn lưu
động. Quy định cụ thể như sau:
a) Đối tượng vay: Các chi phí đầu vào phục vụ cho sản xuất, kinh doanh hàng hoá xuất
khẩu: nguyên nhiên vật liệu, các chi phí gián tiếp liên quan như thuế, phí, lệ phí...
b) Phương thức vay: BIDV HCMC cho vay theo món đối với các khách hàng có quan
hệ không thường xuyên, có nguồn thu không ổn định và áp dụng hình thức vay theo
hạn mức đối với các khách hàng có tình hình sản xuất kinh doanh ổn định, hiệu quả
và có quan hệ tín dụng thường xuyên với BIDV HCMC.
c) Hạn mức vay: Căn cứ vào đặc điểm kinh doanh của khách hàng, BIDV HCMC tính
toán hạn mức vay phù hợp với nhu cầu vốn của doanh nghiệp trong từng thời kỳ trong
năm (hạn mức của từng khách hàng thay đổi theo từng thời điểm trong năm). Hạn mức
vay đối với khách hàng tăng cao vào thời điểm mùa vụ và phải giảm trong các thời
điểm khác bằng các biện pháp thích hợp (thu hồi nợ vay, xử lý tài sản bảo đảm )
d) Thời hạn vay: phù hợp với chu kỳ sản xuất kinh doanh và dòng tiền của doanh
nghiệp.

39. 30
- Trường hợp doanh nghiệp vay để thu mua, dự trữ nguyên vật liệu khi chưa có hợp đồng
ngoại thương: Thời hạn vay được căn cứ vào chu kỳ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
nhưng tối đa không quá 12 tháng.
- Trường hợp doanh nghiệp vay để thu mua, dự trữ nguyên vật liệu khi đã có hợp đồng ngoại
thương hoặc L/C: thời hạn vay được căn cứ vào chu kỳ sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp và phù hợp với thời hạn thanh toán của hợp đồng hoặc L/C nhưng tối đa không quá
12 tháng.
e) Lãi suất vay:
- Áp dụng lãi suất ưu đãi (thường thấp hơn 0,5% - 1% so với vay thông thường – áp dụng
cho cả vay VND và USD).
- Trên cơ sở cam kết của khách hàng về việc bán lại ngoại tệ cho BIDV HCMC và việc
khách hàng sử dụng các dịch vụ của BIDV HCMC, hội đồng tín dụng BIDV HCMC sẽ
quyết định mức lãi suất vay tài trợ hàng xuất ưu đãi phù hợp.
- Mức lãi suất cụ thể được căn cứ vào tính khả thi của khoản vay như vay dự trữ nguyên liệu
trước khi có hợp đồng, vay khi đã có hợp đồng, vay khi có L/C cũng như các điều kiện
khác của khoản vay...
f) Nguồn vốn cho vay: BIDV HCMC chủ động cân đối từ nguồn vốn huy động và sử dụng
hạn mức hỗ trợ ngắn hạn được hội sở chính thông báo hằng năm để thực hiện cho vay
tài trợ hàng xuất. Trong từng thời điểm cụ thể, BIDV HCMC không cân đối được nguồn
vốn, hội sở chính sẽ xử lý cho vay món ngắn hạn theo cơ chế điều hành vốn nội bộ hiện
hành.
g) Mức vay: BIDV HCMC chỉ cho cho vay bổ sung phần vốn lưu động thiếu sau khi doanh
nghiệp đã tận dụng hết nguồn vốn tự có và nguồn vốn huy động khác.
- Mức vay đối với từng khoản vay cụ thể được xác định dựa trên các yếu tố như tính khả
thi của các điều kiện, điều khoản của hợp đồng ngoại thương hay L/C, tính khả thi của các
hợp đồng đầu vào, mức độ tín nhiệm của khách hàng, uy tín của ngân hàng nước ngoài ...
- Đối với trường hợp vay dự trữ nguyên liệu trước khi có hợp đồng ngoại thương cần căn cứ
vào định mức dự trữ nguyên vật liệu của quý trước, năm trước; doanh số xuất khẩu

40. 31
năm trước, kế hoạch sản xuất kinh doanh của quý, năm hiện tại; tình hình thị trường,
hợp đồng mua bán nguyên vật liệu...
- Đối với trường hợp vay khi đã có hợp đồng ngoại thương hoặc L/C (chưa có bộ chứng
từ hàng xuất hoàn chỉnh): tuỳ theo tiến độ sản xuất hàng hoá nhưng mức vay tối đa
không quá 85% giá trị hợp đồng ngoại thương hoặc giá trị L/C.
h) Bảo đảm tiền vay: Thực hiện theo quy định hiện hành về chính sách khách hàng của
của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam:
BIDV xem xét cấp tín dụng không có tài sản bảo đảm đối với khách hàng đáp ứng
các tiêu chí sau:
- Khách hàng có mức xếp hạng từ AA trở lên.
- Hệ số nợ phải trả/vốn chủ sở hữu ≤ 2,5.
- Khách hàng sử dụng vốn vay có hiệu quả, không có nợ gốc vay tại BIDV
bị chuyển quá hạn trong thời gian 01 năm gần nhất.
Các trường hợp khác:
Xếp loại khách hàng Chính sách về tài sản đảm bảo
AAA
Khách hàng được BIDV xem xét vay, bảo lãnh khi
đáp ứng tỷ lệ tài sản bảo đảm tối thiểu 30%,
AA
Khách hàng được BIDV xem xét vay, bảo lãnh khi
đáp ứng tỷ lệ tài sản bảo đảm tối thiểu 20%,
A
Khách hàng được BIDV xem xét vay, bảo lãnh khi
đáp ứng tỷ lệ tài sản bảo đảm tối thiểu 50%.
BBB
Khách hàng được BIDV xem xét vay, bảo lãnh khi
đáp ứng tỷ lệ tài sản bảo đảm tối thiểu 70%.
BB, B, CCC
Khách hàng được BIDV xem xét vay, bảo lãnh khi
đáp ứng tỷ lệ tài sản bảo đảm tối thiểu 100%.
2.2.3 Hoạt động tài trợ nhập khẩu
Tương tự như tài trợ xuất khẩu, hiện nay, BIDV HCMC chỉ thực hiện tài trợ nhập khẩu
thông qua hình thức tài trợ vốn lưu động. Quy định cụ thể như sau:
a) Mở L/C nhập khẩu trả ngay
Điều kiện để BIDV HCMC mở L/C:
- Doanh nghiệp phải có tình hình sản xuất kinh doanh, tài chính lành mạnh và có uy tín trong
quan hệ tín dụng.

41. 32
- Hàng hóa nhập khẩu phải có giá cả hợp lý. Nếu mặt hàng nằm trong danh mục quản lý
hàng nhập khẩu của nhà nước thì đơn vị phải xuất trình giấy phép nhập khẩu do Bộ thương
mại cấp.
- Về nguồn vốn thanh toán khi L/C đến hạn:
+ Nếu nguồn vốn thanh toán L/C là nguồn vốn tự có của doanh nghiệp thì doanh nghiệp
có thể ký quỹ 100% hoặc ký quỹ một phần nhưng phải có tài sản đảmbảo cho
số tiền thanh toán còn lại theo đúng chính sách khách hàng của BIDV HCMC.
+ Nếu nguồn vốn thanh toán L/C là nguồn vốn vay tại BIDV HCMC : số tiền L/C phải
nằm trong hạn mức tín dụng của doanh nghiệp tại BIDV HCMC.
Trên cơ sở thẩm định cụ thể, BIDV HCMC sẽ quyết định mức ký quỹ.
b) Mở L/C nhập khẩu trả chậm:
BIDV HCMC thực hiện nghiệp vụ này tương tự như nghiệp vụ mở L/C trả ngay thanh
toán bằng vốn vay. Khi thực hiện nghiệp vụ này thì BIDV HCMC sẽ thẩm định kỹ
về năng lực tài chính, uy tín của khách hàng, hiệu quả của phương án kinh doanh và số
tiền L/C trả chậm phải nằm trong hạn mức tín dụng mà BIDV HCMC đã cấp cho
khách hàng.
2.2.4 Phân tích về hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV HCMC
2.2.4.1 Các kết quả đạt được
Bảng 2.6: Dư nợ tài trợ xuất nhập khẩu so với dư nợ vay của BIDV HCMC:
Đơn vị tính: tỷ đồng
Chỉ tiêu Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009 6 tháng 2010
(1) Dư nợ tài trợ XNK 517.53 891.70 267.19 332.47
(2) Tổng dư nợ 6,084.00 6,093.00 6,864.00 7,475.00
Tỷ trọng (1)/(2) 8.51% 14.63% 3.89% 4.45%
Nguồn: Báo cáo tổng hợp BIDV HCMC
Bảng 2.7: Dư nợ tài trợ xuất nhập khẩu so với dư nợ vay doanh nghiệp
Đơn vị tính: tỷ đồng
Chỉ tiêu Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009 6 tháng 2010
(1) Dư nợ tài trợ XNK 517.53 891.70 267.19 332.47
(2) Dư nợ khách hàng doanh nghiệp 5,738.00 5,938.00 6,633.00 7,222.00
Tỷ trọng (1)/(2) 9.02% 15.02% 4.03% 4.60%
Nguồn: Báo cáo tổng hợp BIDV HCMC

42. 33
Dư nợ tài trợ XNK cuối năm 2007 là 517.53 tỷ đồng, chiếm 8.51% tổng dư nợ và
9.02% dư nợ khối khách hàng doanh nghiệp. Đến cuối năm 2008, tổng dư nợ, dư nợ khách
hàng doanh nghiệp và dư nợ tài trợ xuất nhập khẩu đều tăng vượt bậc. Lúc này,dư nợ
tài trợ XNK đạt 891.70 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 14.63% trong tổng dư nợ và 15.02% dư
nợ khách hàng doanh nghiệp - một con số tăng tương đối lớn. Tuy nhiên, đến cuối năm
2009, dư nợ tài trợ XNK lại giảm một cách rõ rệt, chỉ đạt 267.19 tỷ đồng với mức giảm là
10.04% so với năm 2008 và chỉ chiếm 4.03% dư nợ khách hàng doanh nghiệp, 3.89% tổng
dư nợ. Nguyên nhân của việc dư nợ XNK cũng như tổng dư nợ của BIDV HCMC tăng
mạnh trong năm 2008 là do đây là giai đoạn mà giá nguyên vật liệu của tất cả các ngành
hàng đều tăng cao, có những ngành hàng như sắt, thép, linh kiện, giấy… giá tăng hơn 2
lần, trong khi đó, để đáp ứng nhu cầu sản xuất, các doanh nghiệp đều phải đảm bảo định
mức tiêu hao nguyên vật liệu theo quy định, vì vậy ảnh hưởngtrực tiếp đến mức vay
ngân hàng của doanh nghiệp.
Mức tăng trưởng dư nợ tài trợ XNK của BIDV HCM luôn thấp hơn mức tăng trưởng dư
nợ nói chung cho thấy BIDV HCMC chưa có chiến lược trong hoạt động tài trợ XNK trong
thời gian qua. Mặc dù số liệu dư nợ mang tính chất thời điểm nhưng xét trên phương diện
tương đối, ta thấy trong các năm 2007, 2008, 2009, tài trợ XNK không làthế mạnh của
BIDV HCMC.
2.2.4.2 Dư nợ tài trợ xuất nhập khẩu tại BIDV HCMC phân theo loại hình tài trợ
Bảng 2.8: Dư nợ tài trợ XNK phân theo loại hình tài trợ
Đơn vị tính: tỷ đồng
Chỉ tiêu
31/12/2007 31/12/2008 31/12/2009
Tăng/ giảm
2008/2007
Tăng/ giảm
2009/2008
Gía trị Tỷ lệ Gía trị Tỷ lệ Gía trị Tỷ lệ Số tiền Tỷ lệ Số tiền Tỷ lệ
Dư nợ tài trợ
xuất khẩu 86.08 16.63% 393.20 44.10% 156.90 58.72% 307.12 356.80% -236.30 -60.10%
Dư nợ tài trợ
nhập khẩu 431.45 83.37% 498.50 55.90% 110.29 41.28% 67.05 15.54% -388.21 -77.88%
Tổng dư nợ
XNK 517.53 100% 891.70 100% 267.19 100% 374.18 72.30% -624.51 -70.04%
Nguồn: Báo cáo tổng hợp BIDV HCMC

43. 34
Biểu 2.1 : Dư nợ tài trợ XNK phân theo loại hình tài trợ
Tỷ trọng của 2 loại hình sản phẩm thay đổi khá rõ rệt. dư nợ tài trợ xuất khẩu tăng dần qua
các năm: cuối năm 2007: 16.63%; cuối năm 2008: 44.1%; cuối năm 2009: 58.72%. Ngược
lại, dư nợ tài trợ nhập khẩu lại giảm dần: cuối năm 2007: 83.37%; cuối năm2008:
55.90%; cuối năm 2009: 41.28%. Việc chuyển dịch cơ cấu này thể hiện sự chú trọng của
BIDV HCMC trong chính sách thu hút khách hàng xuất khẩu.
- Dư nợ tài trợ nhập khẩu: chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu dư nợ XNK của BIDV HCMC
qua các năm (năm 2007: 83.37%; năm 2008: 55.9%; năm 2009: 41,28%). Xét về con số
tuyệt đối, với mức tăng là 67.05 tỷ đồng năm 2008 và giảm 338.21 tỷ đồng năm 2009
thì dư nợ tài trợ nhập khẩu tại BIDV HCMC tăng/giảm không đáng kể so với quy mô tổng
dư nợ. Thực tế, trong năm 2008 và 2009, BIDV HCMC đã cho vay tài trợ nhập khẩu cho
những lô hàng sắt thép, xăng dầu có giá trị khá lớn, mỗi hợp đồng ngoại thương có giá trị
10 đến 15 triệu USD (tương đương 190 tỷ đến 285 tỷ đồng/ mỗi hợp đồng). Vì vậy, chỉ cần
biến động tăng/ giảm của khi cho vay/ thu nợ một hợp đồng cũng ảnh hưởng đến dư nợ
cuối kỳ của ngân hàng.