brochure voor editie 2011 van het thematisch festival Musica Sacra Maastricht

1. 15
t/m
18
september
2011
De Vreugde
der Wet
1

2. De Vreugde der Wet - De Last van de Vrijheid
We hameren graag op het aambeeld van de vrijheid bepalingen die ze als spelregels vooraf hebben vast-
en willen daarbij zo min mogelijk weten van belem- gesteld. Welke monumentale resultaten danken we
meringen of beperkingen. De Franse Revolutie kop- niet aan deze werkwijze? Denk alleen maar aan
pelde de roep om vrijheid aan eisen van gelijkheid Bachs Kunst der Fuge en Musikalisches Opfer.
en broederschap en stelde daarmee grenzen aan die Vrijheid komt kennelijk pas tot haar recht in een
vrijheid. Liberalen in Nederland legden en leggen de situatie van gebondenheid. Daarmee houdt vrijheid
grenzen van vrijheid bij democratisch functioneren. niet op vrijheid te zijn.
De jongste politieke stroming, die vrijheid als enige
motto in zijn naam voort, roept het hardst om stren- Dit inzicht is niet nieuw. Binnen en buiten de chris-
gere straffen. Kan vrijheid wel op zichzelf bestaan? telijke traditie is het bij herhaling betoogd en voor-
Gods vrije natuur is als begrip een romantische mis- geleefd. Het werd en wordt manifest in de levens van
vatting, iedere bioloog zal dit beamen. De marges kloosterlingen over de hele wereld. De joodse traditie
van voeding, voortplanting en overleven zijn daar- kent het feest van De Vreugde der Wet, jaarlijks
voor te klein. De ongebonden vrijheid, in de jaren gevierd, niet om de beperkende bepalingen die de
zestig geproclameerd, leverde niet op wat ervan Tora oplegt, maar om de vruchtbaarheid en kiem-
werd verwacht. Uiteindelijk werd die ervaren als be- kracht daarin vervat. De juiste wetten verlichten niet
lemmerend en belastend. En wel vaker loopt vrijheid alleen de last van een al te ongebonden en daardoor
het risico in het tegendeel te verkeren. Of zoals verlammende vrijheid, maar staan, mirabele dictu,
Jonathan Franzen onlangs kort en kras opmerkte: ook en juist aan de basis van het ontplooien van
‘Freedom is a pain in the ass.’ vrijheid. De apostel Paulus spreekt van ‘de volmaakte
wet die vrijheid brengt.’
Opmerkelijk dat het onbevangen spel van kinderen
– en wat lijkt er vrijer dan dat? – als vanzelf samen- Dat niet iedere wet volmaakt is, moge evident zijn.
gaat met het hanteren van strikte regels. Eventueel Musica Sacra Maastricht 2011 stelt de precaire en
ontstaan ze tegelijk met de ontplooiing van het spel. complexe balans aan de orde tussen wet en vrijheid,
Wie de regels overtreedt, doet niet meer mee. tussen beperking en ontplooiing en doet dat onder
Voetballen zonder spelregels is ondenkbaar. Des te het motto: De Vreugde der Wet - De Last van de
boeiender wordt het wanneer de grenzen van de Vrijheid.
regels worden opgezocht. Bij flagrante overtreding
volgt er onvermijdelijk geel of rood. De programmacommissie
Componisten en schrijvers slagen dikwijls beter in hun du sanftestes Gesetz,
opzet, wanneer ze zich conformeren aan stringente an dem wir reiften, da wir mit ihm rangen
• Rainer Maria Rilke
2
Musica Sacra Maastricht · Cultuurweekend in het buitenhuis van Nederland

3. donderdag 15 september 2011 pagina
festivalprelude • vrij entree
19.00-19.40u • Selexyz Dominicanen Lezing ‘De Vreugde der Wet’ door Cyrille Offermans 5
20.00-21.15u • TheaTer aan heT VrijThof Presentatie door studenten van de drie grote Maastrichtse 5
kunstopleidingen: Conservatorium, Toneelacademie en Academie Beeldende Kunsten
20.00-21.30u • lumière cinema maaSTrichT Der Golem zwijgende film met live muziek 5
vrijdag 16 september 2011
festivalOpening • vrij entree
15.30-15.50u • SinT SerVaaSbaSiliek Marcel Verheggen • orgel Karg-elert Jesu, meine Freude 7
16.00-16.30u • TheaTer a/h VrijThof Currende o.l.v. Erik Van Nevel Bach Jesu, meine Freude
17.30-18.30u • huiSTheaTer opera zuiD • entree € 12 (incl. bus) Battistelli • Experimentum Mundi 7
19.15-19.35u • TheaTer a/h VrijThof, e. huSTinx zaal • vrij entree Le Danze del Re David Jeroen riemsdijk piano 7
19.15-19.45u • TheaTer a/h VrijThof, SouTerrain • vrij entree Inleiding op avondconcert (20.00u) Hella Melkert 8
19.30-20.45u • lumière cinema maaSTrichT • entree € 8 Pickpocket robert Bresson regie 8
20.00-21.00u • TheaTer aan heT VrijThof, papyruSzaal • entree € 20 Limburgs Symfonie Orkest 8
Lucas Vis • dirigent, Liza Ferschtman • viool Copland Fanfare for the Common Man
Bloch Baal Shem voor viool en orkest Hindemith Die Harmonie der Welt
20.00-21.15u • ToneelacaDemie • vrij entree Nachtelijke Onzekerheden Woody richardson laurens regie 8
21.30-23.15u • lumière cinema maaSTrichT • entree € 8 A Serious Man Joel en ethan Coen regie 8
21.30-22.30u • onze lieVe VrouwebaSiliek • entree € 8 Schola Maastricht Hans Heykers dirigent 9
21.30-22.30u • SinT janSkerk • entree € 8 Beethoven • Diabelli-variaties Jan Michiels piano 9
21.30-22.45u • ToneelacaDemie • vrij entree Joseph in Egipte rené lobo regie 9
23.00-00.15u • keizerzaal SinT SerVaaSbaSiliek • entree € 12 Souzan Haddad 9
1

4. zaterdag 17 september 2011
Snennib • u03.21-03.11 11.30-12.30u • binnenSTaD Participatie ‘In C’ amateurverenigingen en Champ d’action. terry riley In C 11
r e Ta e h T • u02.31-00.31 13.00-13.20u • TheaTer a/h VrijThof, e. huSTinx zaal • vrij entree Le Danze del Re David Jeroen riemsdijk piano 11
z lepak • u00.41-00.31 13.00-14.00u • kapel zuSTerS onDer De bogen • entree € 12 Tweeluik Missae l’Homme armé (I) 11
is elbmesne laacoV Vocaal ensemble singer pur en Cas gevers trombone
• u00.41-03.31
r e Ta e h T 13.30-14.00u • TheaTer a/h VrijThof, boVenzaal • vrij entree David Lang • The So-Called Laws of Nature 12
vresnoC netneduts studenten Conservatorium Maastricht
am TniS • u03.51-03.41 14.30-15.30u • SinT marTinuSkerk • entree € 12 Collegium Ad Mosam Huub ehlen dirigent. o.a. Mendelssohn 12
i S j i D b a • u54.61-51.61 16.15-16.45u • abDij SinT beneDicTuSberg • entree € 16 (incl. bus) Kate Moore • No man’s land WereldpreMière13
dretsma tetc8olleC Cello8ctet amsterdam
naj TniS • u00.71-00.61 16.00-17.00u • SinT janSkerk • entree € 8 Hindemith • Ludus tonalis ivo Janssen piano 14
niluSru • u03.81-03.71 17.30-18.30u • urSulinenkapel • entree € 8 Angeli, Zingare e Scienziati the royal Wind Music 14
ewuorb • u03.81-03.71 17.30-18.30u • brouwerij De riDDer • entree € 12 Mis voor Ongelovigen Jeroen d’hoe componist 14
aT S l a h • u03.91-00.91 19.00-19.30u • hal STaDhuiS • vrij entree Taharah itzik galili choreografie WereldpreMière 15
r e Ta e h T • u03.91-00.91 19.00-19.30u • TheaTer a/h VrijThof, SouTerrain • vrij entree Inleiding op avondconcert (20.00u) Clemens romijn 15
erèimul • u51.12-03.91 19.30-21.15u • lumière cinema maaSTrichT • entree € 8 Habemus Papam nanni Moretti regie 15
aleenoT • u51.12-00.02 20.00-21.15u • ToneelacaDemie • vrij entree Joseph in Egipte rené lobo regie 15
r e Ta e h T • u00.22-00.02 20.00-22.00u • TheaTer aan heT VrijThof • entree € 20 Conti • Isacco figura del Redentore les Muffatti 16
aT S l a h • u00.12-03.02 20.30-21.00u • hal STaDhuiS • vrij entree Taharah itzik galili choreografie 17
aleenoT • u54.22-03.12 21.30-22.45u • ToneelacaDemie • vrij entree Nachtelijke Onzekerheden Woody richardson laurens regie 17
erèimul • u51.32-03.12 21.30-23.15u • lumière cinema • entree € 8 Moses und Aron Jean-Marie straub en danièle Huillet regie 17
ewuorb • u03.32-03.22 22.30-23.30u • brouwerij De riDDer • entree € 12 Mis voor Ongelovigen Jeroen d’hoe componist 17
zreziek • u51.00-00.32 23.00-00.15u • keizerzaal SinT SerVaaSbaSiliek • entree € 12 Souzan Haddad 17
2

5. zondag 18 september 2011
09.00-10.00u • TheaTer a/h VrijThof • vrij entree Echo van Eeuwigheid live radio-uitzending met antoine Bodar 19
10.00u • onze lieVe VrouwebaSiliek (hoogmiS) Basilicakoor o.l.v. Hans leenders. leenders o.a. Missa Canonica 19
10.15u • SinT janSkerk (DienST) Schola Stralsundensis Maurice van lieshout dirigent. van Cleve en Maessens 19
10.30-11.30u • brouwerij De riDDer • entree € 12 Mis voor Ongelovigen Jeroen d’hoe componist 19
11.30u • SinT SerVaaSbaSiliek (hoogmiS) Cappella Sancti Servatii o.l.v. peter serpenti. Weegenhuise 19
13.00-13.30u • hal STaDhuiS • vrij entree Taharah itzhik galili choreografie 19
13.00-14.00u • kapel zuSTerS o/D bogen • € 12 Tweeluik Missae l’Homme armé (II) Cantica symphonia 19
14.00-15.35u • lumière cinema maaSTrichT • entree € 8 Nazarín luis Buñuel regie 20
14.30-15.30u • olV baSiliek • entree € 12 Beati immaculati schola stralsundensis o.l.v. Maurice van lieshout 20
15.00-15.30u • hal STaDhuiS • vrij entree Taharah itzhik galili choreografie 20
16.00-17.00u • cellebroeDerSkapel • entree € 8 Bach • Goldberg-variaties Benjamin alard clavecimbel 21
16.00-17.00u • TheaTer a/h VrijThof • entree € 8 Kryptos Quartet adams Shaker Loops; davies Children’s Games 21
16.00-18.00u • lumière cinema maaSTrichT • entree € 8 Jane Eyre Cary fukunaga regie 21
16.00-17.00u • bonnefanTenmuSeum • entree € 8 Rondleiding ‘Extended Drawing’ met aansluitend: 22
17.15-17.45u • bonnefanTenmuSeum Lang • The So-Called Laws of Nature studenten Conservatorium
17.30-18.30u • ThereSiakerk • entree € 12 Studium Chorale o.l.v. Hans leenders. Ken gould chazzan 22
ensemble 88. Hochman Cantate Simchat Tora leenders Hoc est praeceptum meum WereldpreMières
18.30-19.30u • cellebroeDerSkapel • entree € 8 Bach • Goldberg-variaties Benjamin alard clavecimbel 22
20.00-21.30u • slOtCOnCert ST. marTinuSkerk • € 20 Cappella Amsterdam schütz Schwanengesang 22
muziek muziektheater theater/dans film liturgie lezing/inleiding expositie radio-opname
voor flankerende programmering zie pagina 23, schematische weergave op pagina’s 24 en 25
3

6. 4

7. donderdag 15 september
festivalprelude
Het festivalstartschot wordt gegeven door Cyrille Offer- Lezing ‘De Vreugde der Wet’
mans, bekend van bijdragen in onder meer De Groene Door Cyrille Offermans
Amsterdammer, Vrij Nederland en De Standaard. Speciaal • Selexyz Dominicanen • vrij entree
voor Musica Sacra Maastricht reflecteert Offermans in donderdag 15 september · 19.00 - 19.40 uur
een nieuw essay over de centrale festivalthematiek.
Presentatie
Aansluitend laten studenten van de drie Maastrichtse Door studenten van de Maastrichtse kunstopleidingen
kunstopleidingen hun licht schijnen over het evenwicht (Conservatorium, Toneelacademie en Academie
Cyrille Offermans
tussen Wet en Vrijheid. Beeldende Kunsten)
• TheaTer aan heT VrijThof • vrij entree
Voor filmliefhebbers staat de klassieker Der Golem, wie donderdag 15 september · 20.00 - 21.15 uur
er in die Welt kam op het programma, een expressionis-
tische versie van de Golem-legende. Die vertelt dat de Der Golem • zwijgende film met live muziek
Joden, toen zij uit het 16de-eeuwse Praag verdreven paul Wegener en Henrik galeen regie (Duitsland, 1915)
dreigden te worden, een monster van klei bouwden om Kevin toma piano
de maatschappelijke orde te herstellen. Door een uit de dolf van der plas klarinet
hand gelopen liefdesgeschiedenis slaat het monster gerard van der graaf viool
echter op hol. • lumière cinema maaSTrichT • vrij entree
Pianist en filmrecensent Kevin Toma voorziet de film van donderdag 15 september · 20.00 - 21.30 uur
nieuwe muziek: klassieke instrumenten (piano, viool en
klarinet), soundscapes, beats en (semi-)traditionele Joodse
melodieën dragen bij aan een unieke ervaring.
p.4 Brushstrokes in Four Directions (1994) door Sol lewitt © peter cox • zie rondleiding ‘extended Drawing’ in bonnefanten op p.22 Der Golem
5

8. 6

9. vrijdag 16 september Giorgio Battistelli • Experimentum Mundi
Opera di musica immaginistica
voor 16 ambachtslieden, 4 zangeressen, acteur en
FESTIVALOPENING • Jesu, meine Freude slagwerker o.l.v. giorgio Battistelli.
i. Marcel verheggen orgel Experimentum Mundi (1981) is een hommage aan de
• sigfrid Karg-elert Jesu, meine Freude - symfonisch koraal vreugde van het traditionele ambacht. Zestien Italiaanse
• SinT SerVaaSbaSiliek · 15.30 - 15.50 uur handwerkslieden, van pasticcieri via schrijnwerker tot
ii. Currende o.l.v. erik van nevel schoenmaker, staan op het podium, als op de piazza van
• Johann Sebastian Bach Jesu, meine Freude - motet Battistelli’s geboortestadje, Albano in Latium. Met hun hele
• TheaTer aan heT VrijThof, papyruSzaal · 16.00 - 16.30 uur arsenaal aan werktuigen, zoals benoemd in de Encyclopédie
Teksten uit liturgie en Heilige Schrift dreigen te verstenen van Diderot en D’Alembert. Na een uur werk is het resul-
onder de last van ritueel en gedachtenloos herhalen, of taat een wijnvat, een muur, een straatje, schoenen en
Denis Diderot in 1767 geportretteerd
onder het gewicht van een verstikkende exegese. In de spaghetti. Schijnbaar buiten hun weten om vormen ze door louis-michel van loo
appreciatie van Bachs werken kijken we daarom vaak een de harmonie van een slagwerkorkest. Battistelli voegde
beetje langs de tekst heen en richten we onze aandacht in er nog echte percussie en vrouwenstemmen aan toe.
de eerste plaats op zijn muziek. Het is de tekst van zijn In dertig jaar heeft deze uitzonderlijke productie nog
motet Jesu, meine Freude die de essentie van het festival- niets aan zeggingskracht verloren.
thema treft. Het motet bestaat uit elf korte episodes, zes • huiSTheaTer opera zuiD • entree € 12 (incl. busvervoer*)
strofen van het koraal Jesu meine Freude, afgewisseld met vrijdag 16 september · 17.30 - 18.30 uur
vijf fragmenten uit Paulus’ brief aan de Romeinen. Hierop * Busvervoer van Theater aan het Vrijthof naar Huistheater
baseert Bach zijn schitterende architectuur van contraste- Opera Zuid, vertrek 17.00 uur; na afloop busvervoer van
rende delen. De piëtistische koraalstrofen benadrukken de Huistheater Opera Zuid naar Theater aan het Vrijthof.
vreugde om de bevrijdende wet waarover Paulus spreekt in
de tussenliggende delen en die als volgt kan worden samen- Le Danze del Re David
gevat: ‘Denn das Gesetz des Geistes […] hat mich frei ge- Jeroen riemsdijk piano
macht.’ Hieraan vooraf gaat het feestelijke symfonisch • Mario Castelnuovo-Tedesco Le Danze del Re David
koraal van Karg-Elert, gespeeld door Marcel Verheggen. Het boek Samuël II vertelt hoe koning David danst voor de
vrijdag 16 september • vrij entree Ark van het Verbond – met daarin de Tafelen der Wet – als
die onder bazuingeschal naar Jeruzalem wordt terugge-
Aansluitend busvervoer van Theater aan het Vrijthof naar bracht. De Florentijns-Joodse componist Mario Castelnuovo- p.6: Het ambacht van de kuipers
(tonneliers) zoals afgebeeld in de
Huistheater Opera Zuid, vertrek 17.00 uur Tedesco roept dit moment van vreugdevolle overgave op Encyclopédie van Diderot & D’alembert
7

10. in zijn rapsodie (in de vorm van een danssuite) voor piano die God wilden bereiken door gebed en de vreugde van
uit 1925. Elke dans wordt ingeluid met de roep van de zang en dans. Het derde luik is gewijd aan Simchat Torah,
sjofar of ramshoorn. het Joodse feest van de Vreugde der Wet. Die Harmonie
• TheaTer aan heT VrijThof, eDmonD huSTinx zaal • vrij entree der Welt ontstond voorafgaand aan Hindemiths gelijk-
vrijdag 16 september · 19.15 - 19.35 uur namige opera rond de astronoom Johannes Kepler, auteur
(ook zaterdag · 13.00 - 13.20 uur, zie p.11) van de Harmonices Mundi (1619). Hij geeft daarin een
wiskundige verklaring aan het idee van de Harmonie der
Inleiding op het avondconcert (20.00 uur) Sferen, de klinkende beweging der hemellichamen en
door Hella Melkert hoogste vorm van muziek.
• TheaTer aan heT VrijThof, SouTerrain • vrij entree • TheaTer aan heT VrijThof, papyruSzaal • entree € 20
vrijdag 16 september · 19.15 - 19.45 uur vrijdag 16 september · 20.00 - 21.00 uur
Pickpocket Nachtelijke Onzekerheden
robert Bresson regie (Frankrijk, 1959) ‘Weet u, als elke geschiedenis zijn eigen wetten heeft…en
Liza Ferschtman © marco borggreve De eenzame Michel heeft door het zakkenrollen het dat denk ik… als iedere verbintenis zijn eigen grondvorm
gevoel dat hij leeft. Hij acht zich verheven boven zijn heeft… en dat is iets wat ik geloof… dan hadden we…’.
medemens. Contact met anderen is hem vreemd, behalve ‘U weet, we waren heel, heel jong…’. Twee jonge acteurs
tijdens de diefstal: een serie erotisch geladen handelingen spelen vrolijk de toekomst tegemoet, gebaseerd op La
waaraan hij dwangmatig toegeeft. Pas in de gevangenis, Musica Twee van Marguerite Duras. Bo Maerten, roben
met strenge regels en strakke regelmaat, lijkt hij tot Mitchell van den dungen Bille (studenten acteursopleiding
inkeer te komen. Toneelacademie) spel Marijke van Mulekom spel en zang
• lumière cinema maaSTrichT • entree € 8 Woody richardson laurens regie
vrijdag 16 september · 19.30 - 20.45 uur • ToneelacaDemie • vrij entree (voor reserveren zie p.26)
vrijdag 16 september · 20.00 - 21.15 uur
Limburgs Symfonie Orkest (ook zaterdag · 21.30 - 22.45 uur, zie p.17)
lucas vis dirigent liza ferschtman viool
• Aaron Copland Fanfare for the Common Man A Serious Man
• Ernest Bloch Baal Shem voor viool en orkest Joel en ethan Coen regie (VS/GB/Fr 2009)
• Paul Hindemith Die Harmonie der Welt - symfonie Met deze zwarte komedie dompelen de gebroeders Coen
Blochs drieluik voor viool en orkest is genoemd naar Baal de kijker onder in het joodse milieu van hun jeugd. We
The Pickpocket Shem Tov, de 18de-eeuwse stichter van de (C)hassidim, volgen het leven van Larry Gopnik, docent natuurkunde
8

11. aan de universiteit in Minneapolis, anno 1967. Hij kan wereld. Anders dan in de Goldberg-variaties blijft het
zijn studenten op briljante wijze het onzekerheidsprincipe thema uiteindelijk niet aan zichzelf gelijk: het parmantige
uitleggen, maar in het dagelijks leven heeft hij daar weinig walsje wordt na alle omzwervingen getransformeerd tot
aan. Larry wordt namelijk door vele tegenslagen getrof- een statig en waardig menuet.
fen. Zelfs de rabbi’s die hij raadpleegt kennen geen wet • SinT janSkerk • entree € 8
die voorschrijft hoe je een vreugdevol leven kunt leiden. vrijdag 16 september · 21.30 - 22.30 uur
• lumière cinema maaSTrichT • entree € 8 (zie ook Ludus tonalis p.14 / Goldberg-variaties p.21)
vrijdag 16 september · 21.30 - 23.15 uur
Joseph in Egipte (1640)
Schola Maastricht In dit stuk van Joost van den Vondel probeert Jempsar,
schola Maastricht o.l.v. Hans Heykers vrouw van de Egyptenaar Potifar, de vrome Jood Joseph
‘Uw voorschriften zijn voor mij een vreugde, zij zijn mijn te verleiden. Scènes hieruit worden gespeeld door evelien
enige liefde. Naar uw voorschriften strek ik mijn handen Bosmans, naomi velissariou en Jord Knotter (studenten
uit, van uw wet is mijn denken vervuld.’ (Psalm 119, 47-48) acteursopleiding Toneelacademie), rené lobo regie.
In dit programma met gregoriaanse muziek klinken • ToneelacaDemie • vrij entree (voor reserveren zie p.26)
naast Psalm 119 enkele antifonen die het gebod van de vrijdag 16 september · 21.30 - 22.45 uur
liefde als kernboodschap hebben. (ook zaterdag · 20.00 - 21.15 uur, zie p.15)
• onze lieVe VrouwebaSiliek • entree € 8
vrijdag 16 september · 21.30 - 22.30 uur Souzan Haddad • zang
firas Hassan tabla adnan fathallah luit
Beethoven • Diabelli-variaties De Syrische zangeres Souzan Haddad, die ook in 2004 te
Jan Michiels piano (Steinway 1875) gast was, is een veelzijdige artieste. Zij studeerde niet
In een instrumentale triptiek voor toetsinstrumenten alleen klassieke oosterse zang in Damascus, maar behaal-
(clavecimbel, historische en moderne vleugel) worden de tevens haar Master aan het Conservatorium van Maas-
drie werken gepresenteerd die zich met vreugde en tricht. In dit programma combineert ze Oud-Syrische
succes onderwerpen aan een dwingend uitgangspunt: de melodieën met volksliederen uit Libanon en Irak.
Goldberg-variaties, de Diabelli-variaties en Ludus tonalis. • keizerzaal SinT SerVaaSbaSiliek • entree € 12
De Diabelli-variaties zijn Beethovens antwoord op Bachs vrijdag 16 september · 23.00 - 00.15 uur
Goldberg-variaties. Uitgaande van een vrij banaal thema, (ook zaterdag · 23.00 - 00.15 uur, zie p.17)
dat vijftig andere componisten voor één variatie hadden
aanvaard, creëert Beethoven een alomvattende muzikale Souzan Haddad © Paul Mellaart
9

12. 10

13. zaterdag 17 september
Participatie ‘In C’ Tweeluik Missae l’Homme armé (I)
Muziekverenigingen en amateurmusici Vocaal ensemble singer pur en Cas gevers trombone
uit de regio Maastricht en Champ d’action • Missae l’Homme armé i t/m v
• Terry Riley In C Het is niet onaannemelijk dat Antoine Busnois, hofcom-
Zo’n 200 uitvoerders uit diverse Maastrichtse amateur- ponist van Karel de Stoute, de muziek heeft geschreven
verenigingen brengen een gezamenlijke vertolking van die is overgeleverd in een indrukwekkend Napolitaans
In C, een baanbrekende compositie uit de jaren zestig handschrift. Zeker is wel dat het werd opgedragen aan
van de Amerikaanse componist Terry Riley, een van de Beatrice, dochter van koning Ferdinando en echtgenote
pioniers van het minimalisme. De performance palmt van de Hongaarse koning Matthias.
letterlijk de binnenstad in en vindt zijn absolute climax Het handschrift bevat zes miscomposities in monumentale Terry Riley © lenny gonzalez
wanneer alle groepen op de Markt samenkomen. Bij samenhang, die elk verband houden met de melodie
regenweer vindt dit project plaats in het Theater aan l’Homme armé. Alleen in de zesde mis komt die melodie
het Vrijthof. in haar geheel voor. De eerste vijf missen gebruiken ieder
Kijk op www.musicasacramaastricht.nl voor de meest als thema een opeenvolgend kort fragment van deze
actuele informatie en een overzicht van alle deelnemers. melodie. De thematische verwerking is onderworpen aan
Met medewerking van RTV Maastricht. strenge procédés en resulteert in een rijke muzikale vari-
• binnenSTaD Van maaSTrichT atie. Weergaloze polyfonie als resultaat van weergaloos
zaterdag 17 september · 11.30 - 12.30 uur vakmanschap, dat zich juist ontplooide binnen extreme
beperkingen. We kunnen de verzameling opvatten als
Le Danze del Re David een Kunst der Fuge van de 15de-eeuwse polyfonie.
Jeroen riemsdijk piano Singer Pur maakt een keus van delen uit de eerste vijf
• Mario Castelnuovo-Tedesco Le Danze del Re David missen. Cantica Symphonia wijdt zich op zondag om
• TheaTer aan heT VrijThof, eDmonD huSTinx zaal • vrij entree 13.00 uur aan de gehele zesde mis.
zaterdag 17 september · 13.00 - 13.20 uur • zuSTerS onDer De bogen • entree € 12
(ook vrijdag · 19.15 - 19.35 uur, meer informatie op p.7) zaterdag 17 september · 13.00 - 14.00 uur
(zie ook het concert op zondag · 13.00 - 14.00 uur, p.19)
p.10 Ridder in gotische wapenrusting houtsnede uit Concilium zu Constanz (1483) Singer Pur
11

14. The So-Called Laws of Nature Collegium Ad Mosam
tim verstegen, sandra de Jong, eric gherardi en stan Huub ehlen dirigent
Beckers slagwerk (studenten Conservatorium Maastricht) • felix Mendelssohn Ich weiche nicht von deinen Rechten
• David Lang The So-Called Laws of Nature • felix Mendelssohn Deine Rede präge ich meinem
In deze compositie voor vier slagwerkers onderzoekt Herzen ein
David Lang de betekenis van verschillende processen en • Carl f. fasch Heil dem Manne, der rechtschaffen lebet
formules die aan muziek ten grondslag liggen. Leiden • ferdinand Hiller Wohl denen, die ohne Wandel leben
deze muzikale getallen en proporties tot een zekere • felix Mendelssohn Denn er hat seinen Engeln befohlen
structuur, vorm en context, of zijn ze zelf een incidentele In dit dubbelkorig programma klinkt de Vreugde der Wet
afgeleide van dieper liggende, mysterieuze processen en uit Psalm 119 in een vroeg-romantisch idioom. Motetten
wetmatigheden? Met de titel verwijst David Lang naar van Mendelssohn worden geflankeerd door werk van diens
Wittgenstein en de illusie van de natuurwetten als ver- jeugdvriend Ferdinand Hiller en van Carl Friedrich Fasch,
klaring van de natuurlijke fenomenen. oprichter van de Sing-Akademie zu Berlin, waarmee Men-
• TheaTer aan heT VrijThof, boVenzaal • vrij entree delssohn in 1829 een memorabele uitvoering van Bachs
zaterdag 17 september · 13.30 - 14.00 uur Matthäus-Passion zou geven.
(dit concert ook op zondag om 17.15 uur, als onderdeel • SinT marTinuSkerk • entree € 12
van de rondleiding in het Bonnefantenmuseum, zie p.22) zaterdag 17 september · 14.30 - 15.30 uur
Abdij Sint Benedictusberg Vaals (Mamelis)
12

15. No man’s land • Kate Moore
Cello8ctet amsterdam
• Kate Moore No man’s land wereldpremière Musica Sacra Maastricht vroeg haar om zich te laten
In het klooster Mamelis nabij Vaals bidden en werken de inspireren door het atrium in het klooster. Voor deze
monniken volgens de strenge regels van Sint Benedictus. ruimte schreef zij No man’s land voor cello-octet.
In overeenstemming met die leefregels zijn de klooster- Aansluitend (om 17.00 uur) bestaat de mogelijkheid om de
kerk en omgeving streng en eenvoudig. Ze werden ge- reguliere vesperdienst van onze gastheren – gregoriaans
bouwd naar een ontwerp van Dom H. van der Laan OSB, gezongen – in de kloosterkerk bij te wonen.
tot aan zijn dood in 1992 monnik in Mamelis. Monumen- • abDij SinT beneDicTuSberg VaalS / mameliS
taal in alle soberheid, maakt zijn werk tegelijk een over- • entree € 16 (incl. busvervoer*)
rompelende en een weldadige indruk. zaterdag 17 september · 16.15 - 16.45 uur
De jonge componiste Kate Moore (Australië/Den Haag) aansluitend vespers · 17.00 - 17.30 uur
houdt zich bezig met muziek, muziekinstallatie, muziek-
theater en alles daaromheen en daartussen. Ze laat zich * Busvervoer van Theater aan het Vrijthof naar de abdij,
niet makkelijk indelen. Ze is oorspronkelijk, sensitief, vertrek 15.15 uur; na afloop busvervoer van de abdij
onbevangen, altijd smaakvol. Ze durft te verwijzen naar naar Theater aan het Vrijthof, aankomst ca. 18.30 uur.
bestaande stijlen, maar blijft zichzelf. (zie ook documentaire Dom H. van der Laan, p.23)
13

16. Hindemith • Ludus tonalis mentele dansen van Trabaci en Rossi en de motetten
ivo Janssen piano van Palestrina en Trombetti zijn zoektochten naar de
• Paul Hindemith Ludus tonalis grenzen van de muzikale wetmatigheden van die tijd.
Weliswaar werden vele twintigste-eeuwse componisten • urSulinenkapel • entree € 8
beïnvloed door Bach, maar weinigen lieten zo’n monu- zaterdag 17 september · 17.30 - 18.30 uur
mentaal eerbetoon aan de grootmeester van het contra-
punt na als Paul Hindemith. Hindemith componeerde in Intro in situ • Mis voor Ongelovigen
navolging van Bachs Wohltemperiertes Klavier de cyclus Mis voor Ongelovigen wereldpremière
Ludus tonalis. Dit werk doorloopt de toonsoorten volgens Jeroen d’hoe componist lieke Benders theaterregie
een zelfontworpen tonaal systeem, waarbij Interludia Jean-pierre van Hees muziekregie en doedelzak
zorgen voor de gewenste tonale overgangen tussen de aag dereymaeker viool ludo Mariën accordeon
twaalf fuga’s. Het Postludium is een spiegelbeeld van het Jurgen de bruyn gitaar daniela Bernoulli sopraan
Preludium; alsof je de partituur op zijn kop zet en het Wout Oosterkamp bas
stuk nog eens speelt. Vanuit de Tien Geboden naar een Mis voor Ongelovigen
• SinT janSkerk • entree € 8 lijkt een scherpe tegenstelling. Maar wordt niet elk mens
zaterdag 17 september · 16.00 - 17.00 uur ooit geconfronteerd met de vraag hoe hij zich verhoudt
(zie ook Diabelli-variaties p.9 / Goldberg-variaties p.21) tot het religieuze? Voor vele kunstenaars vormen de mens
en zijn geloofsvraagstuk dan ook een belangrijke inspi-
Angeli, Zingare e Scienziati ratiebron. Gebaseerd op het boek De Tien Geboden;
the royal Wind Music handleiding voor de 21ste eeuw van de Spaanse filosoof
The Royal Wind Music, een ensemble van dertien blok- Fernando Savater (1947), is deze Mis voor Ongelovigen
fluiten, presenteert met Angeli, Zingari e Scienziati een een abstracte compositie, waarin volksmuziek en gecom-
programma over de spanning tussen wet en vrijheid in poneerde muziek zich vervlechten en verleiden tot dans
de muziek van de Italiaanse Renaissance. Componisten en zang.
vonden hun muzikale vrijheid ondanks of dankzij de Een productie van Intro in situ.
strenge regels van het contrapunt en de harmonie en • brouwerij De riDDer • entree € 12
de formele en ritmische beperkingen van dansvormen zaterdag 17 september · 17.30 - 18.30 uur
zoals de pavane en galliarde. De abstracte, intellectuele (ook zaterdag · 22.30 - 23.30 uur, zie p.17
ricercari van Gabrieli en Frescobaldi, de virtuoze, experi- en zondag · 10.30 - 11.30 uur, zie p.19)
Ivo Janssen © gert jan van rooij
14

17. Taharah • Dansvoorstelling Habemus Papam (voorpremière)
itzik galili choreografie wereldpremière nanni Moretti regie (Italië/Frankrijk, 2011)
Helena volkov en Jessica van rueschen dans Crisismanagement in het Vaticaan: voor de Italiaanse
Yaron abulafia licht natasja lansen kostuums acteur/regisseur Nanni Moretti een mooi uitgangspunt
De internationaal gelauwerde choreograaf Itzik Galili voor een opvallend milde komedie over het wel en wee
werkte met befaamde dansgezelschappen wereldwijd, van de katholieke kerk, met Freud, God, Darwin, Tsjechov
waaronder Les Ballets de Monte Carlo, Batsheva Dance en volleybal als de belangrijkste ingrediënten.
Company, Stuttgart Ballet en het Royal Winnipeg Ballet. Habemus Papam opent met de keuze van een nieuwe
Hij werkte jarenlang in Nederland, was medeoprichter van paus. Witte rook is al uit de schoorsteen van de Sixtijnse
Dansgroep Amsterdam en maakte choreografieën voor kapel gekringeld, wanneer blijkt dat de nieuwe paus
het Nederlands Danstheater en Het Nationale Ballet. volkomen verlamd is door de druk en het niet aandurft
Itzik Galili baseert zijn nieuwe choreografie voor Musica om zijn volgelingen toe te spreken. Achter de schermen
Sacra Maastricht op de orthodox-joodse zuiveringscere- wordt een (atheïstische) psycho-analist ingehuurd om
monie, waarin de Tora een prominente plaats bekleedt. het zelfvertrouwen van de nieuwe Paus op te vijzelen
En dat op de plaats waar in Maastricht de meeste huwe- en te onderzoeken of hij mentaal wel stabiel genoeg is
lijken worden gesloten, onder een plafondschildering die om de katholieke kerk te leiden.
verwijst naar het joodse geloof. • lumière cinema maaSTrichT • entree € 8
Deze wereldpremière is een coproductie van Musica Sacra zaterdag 17 september · 19.30 - 21.15 uur
Maastricht en Helikon, het Euregionaal Dansplatform in
opdracht van Via 2018, Maastricht kandidaat Culturele Joseph in Egipte (1640)
Hoofdstad van Europa. In dit stuk van Joost van den Vondel probeert Jempsar,
• hal STaDhuiS • vrij entree vrouw van de Egyptenaar Potifar, de vrome Jood Joseph
zaterdag 17 september · 19.00 - 19.30 uur te verleiden. Scènes hieruit worden gespeeld door evelien
(ook zaterdag · 20.30 - 21.00 uur Bosmans, naomi velissariou en Jord Knotter (studenten
en zondag · 13.00 - 13.30 en 15.00 - 15.30 uur) acteursopleiding Toneelacademie), rené lobo regie.
• ToneelacaDemie • vrij entree (voor reserveren zie p.26)
Inleiding op avondconcert (20.00 uur) zaterdag 17 september · 20.00 - 21.15 uur
Clemens Romijn in gesprek met Peter van Heyghen over (ook vrijdag · 21.30 - 22.45 uur, p.9)
Isacco figura del Redentore van Nicola Conti.
• TheaTer aan heT VrijThof, SouTerrain • vrij entree
zaterdag 17 september · 19.00 - 19.30 uur
15

18. Isacco figura del Redentore
les Muffatti o.l.v. Peter Van Heyghen
Zsuzsi tóth sopraan · isacco
lucile richardot mezzosopraan · angelo
luciana Mancini alt · sara
david erler altus · gamari
fernando guimaraes tenor · abramo
• Nicola Conti Isacco figura del Redentore
nederlandse première
De vreugde der wet, het met blijdschap en overgave op-
volgen van Gods geboden vanuit het diepe besef dat Hij
ons steeds heeft liefgehad en altijd zal blijven liefhebben,
is veel meer dan alleen een centrale gedachte binnen zo-
wel het jodendom als het christendom. Het is hét element
bij uitstek dat de twee tradities op een anachronistische
wijze met elkaar verbindt: met het lijden en de kruisdood
van Jezus, zijn eigen Zoon, heeft God immers zelf het
ultieme voorbeeld gegeven, waartoe eerder de aartsvader
Abraham zonder aarzelen bereid was. Het offeren van
zijn eigen zoon Isaac in navolging van Gods gebod, en dat
lang voor Gods wet kenbaar werd gemaakt via Mozes.
Dit gegeven is het thema van Pietro Metastasio’s achtste
en laatste oratoriumlibretto Isacco figura del Redentore
(Isaac als voorafbeelding van de Verlosser) uit 1740. De
Napolitaan Nicola Conti maakte een van de eerste muzi-
kale zettingen van dit libretto.
• TheaTer aan heT VrijThof, papyruSzaal • entree € 20
zaterdag 17 september · 20.00 - 22.00 uur
16

19. Taharah • Dansvoorstelling Nachtelijke Onzekerheden
itzik galili choreografie Twee jonge acteurs spelen vrolijk de toekomst tegemoet,
Helena volkov en Jessica van rueschen dans gebaseerd op La Musica Twee van Marguerite Duras.
Yaron abulafia licht natasja lansen kostuums • ToneelacaDemie • vrij entree (voor reserveren zie p.26)
• hal STaDhuiS • vrij entree zaterdag 17 september · 21.30 - 22.45 uur
zaterdag 17 september · 20.30 - 21.00 uur (ook vrijdag · 20.00 - 21.15 uur, meer informatie op p.8)
(ook zaterdag · 19.00 - 19.30 uur
en zondag · 13.00 - 13.30 en 15.00 - 15.30 uur Intro in situ • Mis voor Ongelovigen
meer informatie op p.15) Jeroen d’hoe componist lieke Benders theaterregie Itzik Galili © karel zwaneveld
Jean-pierre van Hees muziekregie en doedelzak
Moses und Aron aag dereymaeker viool ludo Mariën accordeon
Jean-Marie straub en danièle Huillet regie Jurgen de bruyn gitaar daniela Bernoulli sopraan
(Oostenrijk/Frankrijk/West-Duitsland/Italië 1975) Wout Oosterkamp bas
De geboden van God zijn er om ons in vrijheid te laten Een productie van Intro in situ.
leven: de vreugde der wet. Maar terwijl Mozes op de berg • brouwerij De riDDer • entree € 12
de stenen tafelen van de Heer ontving, stond zijn tijdelijke zaterdag 17 september · 22.30 - 23.30 uur
plaatsvervanger Aäron onderaan de berg toe dat het volk (ook zaterdag · 17.30 - 18.30 uur
Israël een Gouden Kalf maakte om het te vereren. Dit en zondag · 10.30 - 11.30 uur, meer informatie op p.14)
bijbelverhaal vormde het uitgangspunt voor de dodeca-
fone, onvoltooide opera Moses und Aron van Arnold Souzan Haddad • zang
Schönberg. Straub en Huillet maakten deze opera tot firas Hassan tabla adnan fathallah luit
een compromisloze, minimalistische film. Belichaamt • keizerzaal SinT SerVaaSbaSiliek • entree € 12
Mozes de pure religieuze idee, die enkel via het woord zaterdag 17 september · 23.00 - 00.15 uur
wordt overgedragen, Aäron daarentegen betoogt dat de (ook vrijdag · 23.00 - 00.15 uur, meer informatie op p.9)
mens behoefte heeft aan beelden om naar de wetten
van de Heer te kunnen leven.
• lumière cinema maaSTrichT • entree € 8
zaterdag 17 september · 21.30 - 23.15 uur
p.16: Mozes met de Tien Geboden
in 1648 geschilderd door philippe
de champaigne (1602-1674)
17

20. 18

21. zondag 18 september ludo Mariën accordeon Jurgen de bruyn gitaar
daniela Bernoulli sopraan Wout Oosterkamp bas
Een productie van Intro in situ.
Echo van Eeuwigheid • brouwerij De riDDer • entree € 12
antoine Bodar presentatie zondag 18 september · 10.30 - 11.30 uur
Rechtstreekse uitzending van het Radio4-programma (ook zaterdag · 17.30 - 18.30 uur en 22.30 - 23.30 uur,
Echo van Eeuwigheid (RKK) met Antoine Bodar. Live meer informatie op p.14)
muziek met remy syrier orgel, vocaal ensemble singer
pur (zie ook p.11) en Jeroen riemsdijk piano (zie ook p.7) Hoogmis in de Sint Servaasbasiliek
• TheaTer aan heT VrijThof, SouTerrain • vrij entree Cappella sancti servatii o.l.v. peter serpenti
zondag 18 september · 09.00 - 10.00 uur • Johan Weegenhuise Missa Passacaglia
• SinT SerVaaSbaSiliek (liTurgiSche Viering)
Hoogmis in de Onze Lieve Vrouwebasiliek zondag 18 september · 11.30 uur
Basilicakoor Antoine Bodar
• Hans leenders Missa Canonica; Motet Dixit Balam Taharah • Dansvoorstelling
• onze lieVe VrouwebaSiliek (liTurgiSche Viering) itzik galili choreografie
zondag 18 september · 10.00 uur Helena volkov en Jessica van rueschen dans
Yaron abulafia licht natasja lansen kostuums
Dienst in de Sint Janskerk • hal STaDhuiS • vrij entree
schola stralsundensis o.l.v. Maurice van lieshout zondag 18 september · 13.00 - 13.30 uur
• Joannes van Cleve Mirabilia testimonia tua (ook op zaterdag · 19.00 - 19.30 en 20.30 - 21.00 uur
(Ps 119, 129-131) en en op zondag · 15.00 - 15.30, meer informatie op p.15)
• pieter Maessens Memor esto (Ps 119, 49-50)
• SinT janSkerk (liTurgiSche Viering) Tweeluik Missae l’Homme armé (II)
zondag 18 september · 10.15 uur Cantica symphonia o.l.v. giuseppe Maletto
• Missa l’Homme armé VI
Intro in situ • Mis voor Ongelovigen In de bibliotheek in Napels bevindt zich een manuscript
Jeroen d’hoe componist (VI E 40), gedateerd 1460-1470, met daarin zes cyclische
lieke Benders theaterregie missen die zijn gebaseerd op de melodie l’Homme armé.
Jean-pierre van Hees muziekregie en doedelzak Deze anoniem overgeleverde werken zijn mogelijk van de p.17: Il Sacrificio di Isacco (1726-1728)
van giovanni battista Tiepolo (1696-1770)
aag dereymaeker viool hand van de componist Antoine Busnois. Tijdens het in het palazzo patriarcale in udine
19

22. eerste concert van dit tweeluik – op zaterdag 17 septem- De film won in 1959 de Grote Prijs van de Jury in Cannes.
ber – brengt vocaal ensemble Singer Pur een overzicht • lumière cinema maaSTrichT • entree € 8
van de eerste vijf missen. Tijdens dit concert vertolkt het zondag 18 september · 14.00 - 15.35 uur
Italiaanse gezelschap Cantica Symphonia de integrale
zesde mis, met korte instrumentale tussenspelen ontleend Schola Stralsundensis · ‘Beati immaculati’
aan de eerste vijf missen. De zesde mis is een hoogstaand schola stralsundensis
staaltje van polyfone compositietechniek en kan zonder Maurice van lieshout dirigent
Benjamin Alard twijfel vergeleken worden met wat Bachs Kunst der Werken van o.a. Heinrich isaac, Clemens non papa,
© agence romain romain
Fuge betekent voor het instrumentale contrapunt van Orlando di lasso, Johannes van Cleve en pieter Maessens
de 18de eeuw. Psalm 119 (‘Beati immaculati’) wordt van oudsher verbon-
• zuSTerS onDer De bogen • entree € 12 den met het feest van de ‘Vreugde der Wet’ (Simchat Tora).
zondag 18 september · 13.00 - 14.00 uur Deze grote lofzang op de Wet, met zijn 176 verzen de
(zie ook het concert op zaterdag om 13.00 uur, p.11) langste in het psalter, staat niet alleen centraal in de
joodse traditie, maar heeft ook een belangrijke rol in de
Nazarín christelijke liturgie (orthodox, katholiek, protestants). In
luis Buñuel regie (Mexico, 1959) de loop der eeuwen hebben dan ook vele componisten,
In 1946 week Luis Buñuel uit naar Mexico. In het Spanje geïnspireerd door de poëzie, gedeelten van psalm 119
van Franco kreeg hij geen artistieke ruimte meer, maar in op muziek gezet. Schola Stralsundensis presenteert een
Mexico was er wel nog plaats voor zijn messcherpe werk. bloemlezing van meerstemmige zettingen uit de 16de
In Nazarín vertelt hij het verhaal van Nazario, een naïeve eeuw. Werk van beroemde componisten als Heinrich
katholieke priester die aan het begin van de twintigste Isaac, Clemens non Papa en Orlando di Lasso staat naast
eeuw in een sloppenwijk leeft, temidden van hoeren, niet minder mooie composities van minder bekende
bedelaars en criminelen. Hij tracht nauwgezet te leven, meesters als Johannes van Cleve en Pieter Maessens.
maar ziet uiteindelijk in hoe irrelevant zijn werk is voor Het programma wordt afgerond met het monumentale
de zondaars die hem omringen. zesstemmige motet Christus Filius Dei van Heinrich Isaac.
Nazarín bleek een controversiële film en werd door veel • onze lieVe VrouwebaSiliek • entree € 12
kijkers als blasfemisch ervaren. Toch is Buñuels film geen zondag 18 september · 14.30 - 15.30 uur
rechtstreekse aanval op het geloof. Het venijnige van de
film schuilt in Buñuels analyse van de onmacht van het Taharah • Dansvoorstelling
geloof om iets te veranderen aan de misère waarin itzik galili choreografie
sommige mensen moeten leven. Helena volkov en Jessica van rueschen dans
20

23. Yaron abulafia licht natasja lansen kostuums Zoals David danste voor de Ark, zo uiten de Shakers,
• hal STaDhuiS • vrij entree officieel de United Society of Believers in Christ’s Second
zondag 18 september · 15.00 - 15.30 uur Appearing, hun geloof met eenvoudig gezang en extati-
(ook zaterdag · 19.00 - 19.30 uur en 20.30 - 21.00 uur sche dans. John Adams verbond dat idee met het muzikale
en zondag · 13.00 - 13.30 uur, meer informatie op p.15) equivalent van to shake: de tremolo. Musica Sacra Maas-
tricht brengt dit werk in de zelden gehoorde originele
Bach • Goldberg-variaties versie voor strijkseptet.
The Shakers gravure uit 1840
Benjamin alard clavecimbel In het strijkkwartet Children’s Games, geïnspireerd door
Bach rondde zijn vierdelige Clavierübung in 1741 af met het panoramische schilderij van Pieter Bruegel, laat Peter
een monumentale cyclus van dertig variaties, een genre Maxwell Davies het plezier horen, maar ook de latente
dat tot dusver in zijn oeuvre ontbrak. Dwingend principe agressie van het kinderspel.
is dat elke derde variatie een strikte canon is, in stijgende • TheaTer aan heT VrijThof, papyruSzaal • entree € 8
interval-volgorde: van unisono tot none. In de dertigste zondag 18 september · 16.00 - 17.00 uur
variatie wordt de canon een quodlibet, waarna het thema
ongewijzigd wordt herhaald. In de vrije variaties beoefent Jane Eyre (voorpremière)
Bach virtuoos alle stijlen, van motet in stile antico tot een Cary fukunaga regie (Groot-Brittannië/VS 2011)
reeks van levende dansvormen: de sarabande wordt zo Jane Eyre is na een ongelukkige jeugd vol tragische
polonaise, passepied, courante, gavotte en menuet. gebeurtenissen als gouvernante aangenomen op het
• cellebroeDerSkapel • entree € 8 landgoed Thornfield Hall. Haar baas, de humeurige en
zondag 18 september · 16.00 - 17.00 uur mysterieuze Edward Rochester, stelt zich uitermate kil op.
(ook zondag · 18.30 - 19.30 uur, zie p.22 Toch wordt ze verliefd op hem en ondanks haar streven
zie ook Diabelli-variaties p.9 / Ludus tonalis p.14) naar vrijheid trouwt zij met hem.
Voor deze nieuwe verfilming van Charlotte Brontë’s klas-
Kryptos Quartet • Shaker Loops sieke roman over de aantrekkingskracht op een deugd-
Kryptos Quartet: Hanna drzewiecka viool elisabeth zame, idealistische heldin van een gevaarlijke man, kon
Wybou viool vincent Hepp altviool anthony gröger cello Cary Fukunaga een beroep doen op twee van de meest
m.m.v. an simoens viool veerle simoens cello talentvolle jonge acteurs van dit moment: Mia Wasikowska
ruben appermont contrabas (Alice in Wonderland) vertolkt Jane Eyre; Michael Fass-
• peter Maxwell davies Naxos Quartet no.4 bender (Hunger) vertolkt de rol van Edward Rochester.
‘Children’s Games’ • lumière cinema maaSTrichT • entree € 8
• John adams Shaker Loops zondag 18 september · 16.00 - 18.00 uur
21

24. Rondleiding ‘Extended Drawing’ klassieke muziek en brengt deze samen in een culturele
De expositie Extended Drawing laat werk zien van Sol dialoog. Het werk is geschreven voor voorzanger, vrou-
LeWitt, Robert Mangold, Bruce Nauman en Richard wenkoor, gemengd koor en klein instrumentaal ensemble.
Serra, waarin lijn en tekening over hun oorspronkelijke Een nieuw werk van Hans Leenders, Hoc est praeceptum
grenzen worden getild. De door de hand getrokken lijn meum voor vrouwenkoor en gebaseerd op Johannes
wordt door deze kunstenaars nadrukkelijk niet ingezet 15,12, completeert het programma.
als individuele expressievorm. Juist het onpersoonlijke • ThereSiakerk • entree € 12
wordt nagestreefd en de lijn wordt benut als architecto- zondag 18 september · 17.30 - 18.30 uur
nisch en sculpturaal instrument, waarbij omtrek en con-
tour een grote rol spelen. Repetitie en ook de uitvoering Bach • Goldberg-variaties
dragen daar toe bij. De rondleiding wordt gegeven door Benjamin alard clavecimbel
Guido Goossens, cultuurfilosoof en docent Cultuurweten- • cellebroeDerSkapel • entree € 8
schappen aan de Universiteit Maastricht. zondag 18 september · 18.30 - 19.30 uur
• bonnefanTenmuSeum • entree € 8 (ook zondag · 16.00 - 17.00 uur, meer informatie op p.21;
zondag 18 september · 16.00 - 17.00 uur zie ook Diabelli-variaties p.9 / Ludus tonalis p.14)
Koning David afgebeeld met harp op aansluitend (van 17.15 - 17.45 uur) door
een miniatuur (met het initiaal ‘b’ van
psalm 1: beatus vir) tim verstegen, sandra de Jong, eric gherardi en stan SLOTCONCERT • Cappella Amsterdam
Beckers slagwerk (studenten Conservatorium Maastricht) Klaas stok dirigent
• David Lang The So-Called Laws of Nature • Heinrich schütz Schwanengesang
(ook zaterdag · 13.30 - 14.00 uur, p.12) Schütz was 85 jaar toen hij al zijn krachten verzamelde om
zijn oeuvre te bekronen met een monumentale compo-
Studium Chorale sitie. Hij toonzette de volledige tekst van de omvangrijkste
Ken gould chazzan (voorzanger), ensemble 88 psalm: psalm 119, die in voortdurende variatie de vreugde
Hans leenders dirigent van Gods wet bezingt. De 22 strofen van de psalm voegde
• Gilad Hochman Cantate Simchat Tora wereldpremière hij twee aan twee samen tot elf motetten, en hij voegde
• Hans leenders Hoc est praeceptum meum wereldpremière er een motet op psalm 100 en een Deutsches Magnificat
De jonge Israëlische componist Gilad Hochman (1982) aan toe. In de zekerheid dat het zijn laatste werk werd,
bracht voor zijn opdrachtcompositie een aantal psalm- noemde hij het geheel Schwanengesang.
teksten bij elkaar die naadloos aansluiten bij het thema Na voltooiing attendeerde Schütz de keurvorst in Dresden
van De Vreugde der Wet. De muziek van Hochman op dit ‘geringes Wercklein’. In feite is het zijn muzikaal en
verkent elementen van de joodse traditie via de westerse geestelijk testament, niet minder dan de samenvatting
22

25. en bekroning van zijn leven, zijn geloof en zijn werk. We Expositie Academie Beeldende Kunsten
mogen het ook opvatten als een ware Kunst der Fuge In een unieke expositie geven studenten van de Academie
van de retorica. De muzikale inventie, die bij hem altijd Beeldende Kunsten Maastricht hun visie op het thema
strikt gebonden is aan de tekst, en die in dit geval voort- De Vreugde der Wet.
durend hamert op hetzelfde aambeeld, levert in zijn han- • TheaTer aan heT VrijThof • vrij entree
den eindeloos geschakeerde variatie op. Dit retorisch donderdag 15 t/m zondag 18 september
kunststuk verpakte Schütz in de gedaante van Venetiaanse (zie ook Festivalprelude, p.5)
dubbelkorigheid, het geheel perfect geleed, als een lange
brug met pijlers, door de doxologieën in archaïserende Toneelacademie
stijl, waarmee elk motet afzonderlijk wordt afgesloten. Studenten van de Toneelacademie Maastricht ontwikkelen
Cappella Amsterdam laat deze ‘muziek van de eeuwig- voorstellingen in het kader van het festival. Zie voor
heid’ weerklinken als slotconcert van Musica Sacra gedetailleerde informatie de aparte flyer en de website
Maastricht 2011. www.toneelacademie.nl.
• SinT marTinuSkerk • entree € 20 • ToneelacaDemie • vrij entree (reserveren via
zondag 18 september · 20.00 - 21.30 uur toneelacademie@hszuyd.nl of 043 3466690)
vrijdag 16 en zaterdag 17 september
flankerende programmering
Documentaire Dom H. van der Laan
Als beginsel voor zijn architectuur hanteerde de Benedic-
tijner monnik Hans van der Laan het idee van de nobele
eenvoud. Het klooster in Mamelis is daarvan een perfect
voorbeeld. In 1982 vertelde hij in een diaprogramma over
zijn werkwijze: maten, vormen en ruimte ordenen tot een
sluitend systeem, zodat een evenwichtige maatvoering
ontstaat.
• TheaTer aan heT VrijThof • vrij entree
donderdag 15 t/m zondag 18 september
(zie ook No man’s land van Kate Moore, p.13) Cappella Amsterdam © Marco Borggreve
23

26. donderdag 15 vrijdag 16
09.00 09.00
10.00 10.00
10.15 10.15
11.30 11.30
12.00 12.00
13.00 13.00
13.15 13.15
13.30 13.30
13.45 13.45
14.00 14.00
14.15 14.15
14.30 14.30
14.45 14.45
15.00 15.00
15.15 festivalOpening 15.15
15.30 Marcel Verheggen · orgel 15.30
15.45 Sint Servaasbasiliek 7 15.45
16.00 Currende o.l.v. Erik Van Nevel 16.00
16.15 Theater aan het Vrijthof 7 16.15
16.30 16.30
16.45 16.45
17.00 vertrek bus vanaf Theater a/h Vrijthof 17.00
17.15 17.15
17.30 Battistelli 17.30
17.45 Experimentum Mundi 17.45
18.00 18.00
18.15 Huistheater Opera Zuid 7 18.15
18.30 vertrek bus naar Theater a/h Vrijthof 18.30
18.45 festivalprelude 18.45
19.00 De Vreugde der Wet 19.00
19.15 Inleiding Hella Melkert Le Danze del Re David 19.15
19.30 Selexyz Dominicanen 5 Theater aan het Vrijthof 8 Theater aan het Vrijthof 7 Pickpocket (1959) 19.30
19.45 Robert Bresson · regie 19.45
20.00 Presentatie Der Limburgs Symfonie Orkest Nachtelijke Onzekerheden 20.00
20.15 studenten van Golem Liza Ferschtman · viool 20.15
muziek 20.30 3 Maastrichtse (1915) Copland, Bloch, Hindemith Lumière Cinema Maastricht 8 20.30
muziektheater 20.45 kunstopleidingen Theater aan het Vrijthof 8 20.45
21.00 Theater a/h Vrijthof 5 Toneelacademie 8 21.00
theater en dans 21.15 Lumière 5 21.15
21.30 Beethoven · Diabelli-variaties Schola Maastricht Joseph A Serious Man 21.30
film 21.45 Jan Michiels · piano Hans Heykers · dirigent in Egipte (2009) 21.45
liturgie 22.00 Joel en 22.00
22.15 Sint Janskerk 9 Onze Lieve Vrouwebasiliek 9 Toneel- Ethan Coen 22.15
lezing/inleiding 22.30 academie 9 · regie 22.30
22.45 22.45
expositie
23.00 Souzan Haddad Lumière 8 23.00
23.15 23.15
23.30 23.30
24 23.45 Keizerzaal Sint Servaasbasiliek 9 23.45
00.00 00.00

27. zaterdag 17 zondag 18 september 2011
09.00 Antoine Bodar presenteert 09.00
Echo van Eeuwigheid TahV 19
10.00 Hoogmis 10.00
10.15 Onze Lieve Vrouwebasiliek 19 Dienst 10.15
Sint Janskerk 19 Mis voor Ongelovigen
11.30 Participatie ‘In C’ - muziek- Hoogmis Jeroen d’Hoe · componist 11.30
12.00 verenigingen, Champ d’Action Sint Servaasbasiliek 19 Brouwerij De Ridder 19 12.00
Binnenstad 11
13.00 Le Danze del Re David Tweeluik Tweeluik Taharah · Galili 13.00
13.15 Theater aan het Vrijthof 11 Missae l’Homme armé (I) Missae l’Homme armé (II) Hal Stadhuis 19 13.15
13.30 The So-Called Laws of Nature Singer Pur Cantica Symphonia 13.30
13.45 Theater aan het Vrijthof 12 Kapel Zusters onder de Bogen 11 Kapel Zusters onder de Bogen 19 13.45
14.00 Nazarín (1959) 14.00
14.15 Luis Buñuel · regie 14.15
14.30 Collegium Ad Mosam Beati immaculati 14.30
14.45 Mendelssohn, Fasch, Hiller Schola Stralsundensis 14.45
15.00 Isaac, Non Papa, Di Lasso Taharah · Galili 15.00
15.15 vertrek bus naar Vaals Sint Martinuskerk 12 Onze Lieve Vrouwebasiliek 20 Lumière Cinema Maastricht 20 Hal Stadhuis 21 15.15
15.30 vanaf Theater aan het Vrijthof 15.30
15.45 15.45
16.00 13 Hindemith · Ludus tonalis Adams · Shaker Loops Bach · Goldberg-variaties Rondleiding Jane Eyre 16.00
16.15 Kate Moore · No man’s land Ivo Janssen · piano Kryptos Quartet e.a. Benjamin Alard · clavecimbel ‘Extended (2011) 16.15
16.30 wereldpremière Drawing’ Cary 16.30
16.45 Abdij St. Benedictusberg, Vaals 13 Sint Janskerk 14 Theater aan het Vrijthof 21 Cellebroederskapel 21 Fukunaga 16.45
17.00 Vespers Bonnefanten 22 · regie 17.00
17.15 Abdij St. Benedictusberg, Vaals 13 The So-Called 17.15
17.30 vertrek bus naar Maastricht Angeli, Zingare e Scienziati Mis voor Ongelovigen Studium Chorale, Ken Gould, Laws of Nature Lumière Cinema 17.30
17.45 vanaf Abdij St. Benedictusberg The Royal Wind Music chazzan. Hochman · Cantate Maastricht 21 17.45
18.00 Simchat Tora wereldpremière 18.00
18.15 13 Ursulinenkapel 14 Brouwerij De Ridder 14 Theresiakerk 22 18.15
18.30 Bach · Goldberg-variaties 18.30
18.45 Benjamin Alard · clavecimbel 18.45
19.00 Inleiding Clemens Romijn Taharah · Galili wereldpremière 19.00
19.15 Theater aan het Vrijthof 15 Hal Stadhuis 15 Cellebroederskapel 22 19.15
19.30 Habemus Papam (2011) 19.30
19.45 Nanni Moretti · regie slOtCOnCert 19.45
20.00 Conti · Isacco figura del Joseph Cappella Amsterdam 20.00
20.15 Redentore in Egipte o.l.v. Klaas Stok 20.15
20.30 Les Muffatti Taharah · Galili Schütz · Schwanengesang 20.30
20.45 o.l.v. Peter Van Heyghen Toneel- Hal Stadhuis 17 20.45
21.00 Lumière Cinema Maastricht 15 academie 15 21.00
21.15 nederlandse première Sint Martinuskerk 22 21.15
21.30 Moses und Aron (1975) Nachtelijke 21.30
21.45 Theater aan het Vrijthof 16 Jean-Marie Straub Onzeker- 21.45
22.00 en Danièle Huillet · regie heden 22.00
22.15 Toneel- 22.15
22.30 academie 17 Mis voor 22.30
22.45 Ongelovigen 22.45
23.00 Souzan Haddad Lumière Cinema Maastricht 17 Brouwerij 23.00
23.15 De Ridder 17 23.15
23.30 23.30
23.45 Keizerzaal Sint Servaasbasiliek 17 25
00.00

28. praktische informatie Busvervoer vrienden van Musica sacra Maastricht
Bij de voorstellingen Experimentum Mundi (Huis- Voor een bijdrage vanaf € 30 geniet u als Vriend
Kaartverkoop en reserveringen theater Opera Zuid, zie p.7) en No man’s land (Abdij van Musica Sacra Maastricht vele voordelen.
De kaartverkoop start dinsdag 12 juli 2011. Sint Benedictusberg Vaals, zie p.13) is busvervoer Zie www.musicasacramaastricht.nl voor informatie
Kaarten zijn 24 uur per dag verkrijgbaar via voorzien vanaf het Theater aan het Vrijthof (inbe- en aanmelden.
• www.musicasacramaastricht.nl grepen in de entreeprijs). Na afloop van deze voor-
• www.theateraanhetvrijthof.nl stellingen brengt de bus u terug naar het Theater. KrO-leden
of bij de centrale festivalkassa uitbalie theater KRO-leden genieten een korting van 20% op de
aan het vrijthof, dinsdag t/m zaterdag 12-18 uur; • Geen toegang na aanvang concert of voorstelling. entreeprijs van de drie avondconcerten met aan-
telefonisch van 13-18 uur via 043 350 5555. • Enkele locaties hebben een beperkte capaciteit. vangstijd 20.00 uur, zie www.kro.nl/leden voor
De UITbalie is gesloten van 15 juli t/m 15 augustus. • Niet alle locaties zijn rolstoeltoegankelijk. meer informatie.
• Eindtijden zijn bij benadering.
Voor films in Lumière Cinema Maastricht en rond- • Wijzigingen voorbehouden.
leiding Bonnefantenmuseum zijn kaarten tot 1 uur • Tijdens voorstellingen dienen mobiele telefoons Colofon
voor aanvang verkrijgbaar bij de UITbalie (daarna uitgeschakeld te zijn.
ter plaatse). • Het maken van foto’s en video- of geluidsopnamen Coproducenten
Voor voorstellingen met vrij entree kunnen geen op welke wijze dan ook is niet toegestaan. Musica Sacra Maastricht is een coproductie van de
kaarten worden gereserveerd (vol is vol), behalve Stichting Musica Sacra Maastricht, Theater aan het
voor voorstellingen in Toneelacademie (reserveren programmatoelichtingen Vrijthof Maastricht en KRO Radio4.
via toneelacademie@hszuyd.nl of 043 3466690). Programmatoelichtingen kunnen vanaf 10 septem-
ber 2011 gedownload worden via de festivalwebsite. Mediapartners
dinervouchers Musica Sacra Maastricht verspreidt tevens, zolang KRO, Zuiderlucht, RTV Maastricht, L1 Radio en
Vrijdag 16 en zaterdag 17 september serveert het de voorraad strekt, gratis programmatoelichtingen Televisie en Dagblad De Limburger (media Groep
Theatercafé tussen 18.00 en 20.00 uur een lichte bij de concerten en activiteiten. De integrale Limburg). De KRO maakt concertopnamen voor
maaltijd (soep/salade en 2 broodjes) à € 7,50; festivalmap met alle programmatoelichtingen is uitzending op Radio 4.
vouchers zijn verkrijgbaar aan de UITbalie of online. verkrijgbaar aan de UITbalie voor € 10.
26

29. samenwerkingspartners Comité van aanbeveling festivalteam
Lumière Cinema Maastricht, Selexyz Dominicanen, Mw. C. D’haen †, dichteres, biografe Guido festivaldirectie Jacques Giesen en Hugo Haeghens
Conservatorium Maastricht, Academie Beeldende Gezelle, Prijs der Nederlandse Letteren 1992 programmacommissie Jacques Giesen, Hugo
Kunsten Maastricht, Toneelacademie Maastricht, Prof. Drs. G. Cerfontaine, Haeghens, Stijn Boeve en Fons Dejong (Theater
Toute Maastricht, Maastricht VIA 2018, Opera Zuid, voormalig President & CEO Schiphol Group aan het Vrijthof), Russell Postema, Sylvester
Limburgs Symfonie Orkest, Intro in situ, Bonne- Kardinaal G. Danneels, Aartsbisschop emeritus Beelaert (KRO) en Jos Leussink (hors catégorie)
fantenmuseum, Studium Chorale, RKK, Dr. Fons van Mechelen-Brussel projectleiding en fondsenwerving Stijn Boeve
Kurris, Ds. Joen Drost, Dom Adrianus Lenglet, RTV Dr. J. Linden, oud-Oberbürgermeister Stadt Aachen, Marketing en publiciteit Edmée Janssen
Maastricht, alle deelnemende muziekverenigingen voorzitter Raad van Toezicht Stichting Culturele productie Peter Noten
(Participatieproject ‘In C’) en locaties. Hoofdstad Maastricht 2018 Basisontwerp Dorine Verharen bNO
Mw. W. Sorgdrager, lid Raad van State, redactie en vormgeving Philip Leussink
Ondersteuning oud-voorzitter Raad voor Cultuur uitbalie Hanneke Roymans
Musica Sacra Maastricht 2011 dankt het Fonds Dhr. J. Thielemans, voorzitter Sectorraad Kunsten techniek Peter Vanhex
Podiumkunsten, Provincie Limburg, Gemeente en Erfgoed Vlaamse Gemeenschap facilitair Roel Schoenmaeckers en Claire Dullens
Maastricht, Theater aan het Vrijthof, KRO Radio4, Mw. H. d’Ancona, oud-minister van Welzijn, financiën Jos Spauwen en Joyce Paquay
Fonds voor Cultuurparticipatie, Stichting Elisabeth Volksgezondheid en Cultuur
Strouven, Maastricht VIA 2018, RKK, Stichting Drs. A.G.F. Boersma, oud-voorzitter Amsterdamse Bestuur
Kanunnik Salden Nieuwenhof, de Vrienden van Kunstraad en Sweelinck Conservatorium De heren Jean Jacobs, Mr. Eddy Klomp en Bas Huijser
Musica Sacra Maastricht, Limburgs Festival Platform, Prof. F.C. de Ruiter, directeur Academie der Kunsten
Zuiderlucht, RTV Maastricht, VVV Maastricht en Universiteit Leiden en lid College van Bestuur Contact
Cultuurzomer, L1 Radio en Televisie en Dagblad Stichting Hogeschool der Kunsten Den Haag Stichting Musica Sacra Maastricht
De Limburger (Media Groep Limburg) voor de Vrijthof 47, 6211 LE Maastricht
financiële en promotionele ondersteuning. info@musicasacramaastricht.nl
www.musicasacramaastricht.nl
deadline festivalbrochure volgende editie Musica sacra Maastricht
15 juni 2011 7 t/m 9 september 2012 druk Andi Druk, Maastricht-Airport
27

30. Adressen
• Abdij Sint Benedictusberg (Mamelis) Vaals (niet op de kaart) **
Huistheater • Bonnefantenmuseum, Avenue Ceramique 250
Opera Zuid
ursulinenkapel • Brouwerij De Ridder, Oeverwal
• •
Cellebroeders- Brouwerij • Cellebroederskapel, Cellebroedersstraat
kapel •selexyz de ridder
• • Huistheater Opera Zuid, Malpertuisplein **
• Kapel Zusters onder de Bogen, Sint Servaasklooster 14
• Keizerzaal Sint Servaasbasiliek, Henric van Veldekenplein *
(niet toegankelijk voor mindervaliden)
• Lumière Cinema Maastricht, Bogaardenstraat 40b *
• Onze Lieve Vrouwebasiliek, Onze Lieve Vrouweplein 7
• Selexyz Dominicanen, Dominicanerkerkstraat 1
• Sint Janskerk, Henric van Veldekenplein
Bonnefanten • Sint Martinuskerk, Rechtstraat 7
museum
• Sint Servaasbasiliek, Keizer Karelplein 5
theresiakerk • Stadhuis, Markt
• Theater aan het Vrijthof, Vrijthof 47
• Theresiakerk, Theresiaplein 8
• Toneelacademie, Lenculenstraat 31-33
• Ursulinenkapel, ingang via Capucijnenstraat
* locaties met een beperkte bezoekerscapaciteit
** entreebewijs geeft recht op busvervoer Theater aan het Vrijthof - concertlocatie v.v.
www.musicasacramaastricht.nl • UITbalie 043 3505555
28