1.
Principles of Adult Learning:
An ESL Context
DONALD FINN
LAUFEY ERLENDSDÓTTIR

2.
Um greinina
Greinin er yfirlitsgrein og birtist í Journal of Adult Education sem gefið
er út af Mountain Plains, Adult Education Association
Höfundur greinarinnar er Donald Finn prófessor við Regent University. Hann
hefur sérhæft sig í framhaldsmenntun, námskrárgerð og fræðslu fullorðinna
Mountain Plains hefur það að meginmarkmiði að stuðla að „lifelong learning“

3.
Framkvæmd og innihald
Greinin er yfirlitsgrein og fjallar í meginatriðum um nám í ensku sem annað
tungumál og árangur og skilvirkni slíkra námskeiða. Farið er yfir hvað það er sem
hefur áhrif á þátttöku og velgengni nemenda, hverjar eru helstu hindranir og
hvað veitir hvatningu auk mikilvægra þátta sem þurfa að vera til staðar í náminu.
Í ljósi þess að víða er um niðurskurð og hagræðingu að ræða er aukin krafa um
skilvirkni. Því þarf að hafa í huga hvernig skal standa að fræðslu fyrir fullorðna til
að sem bestur árangur náist.
Vitnað er í fræðibækur og rannsóknir og farið yfir helstu kenningar sem byggðar
eru á rannsóknum um efnið

4.
Tilvitnanir í greinina
Greinin er ritrýnd og nokkuð hefur verið vitnað í hana (7 sinnum skv.
Google Scholar)
Þær greinar fjalla flestar um það hvernig fullorðnir námsmenn læra
og hvernig best er að koma til móts við fullorðna námsmenn. Tvær af
greinunum fjalla um tungumálanám.

5.
Rannsóknarspurningar
•Fjalla um einkenni fullorðinna þátttakenda í enskunámi
•Hverjar eru helstu takmarkanir sem þátttakendur upplifa og hvað er
það sem veitir hvatningu til að halda áfram og ljúka við námið?
•Hvaða þættir eru mikilvægastir í skipulagningu náms fyrir fullorðna
og hvert er hlutverk þeirra í að skapa áhrifaríkt námsumhverfi?

6.
Þátttakendur og tölfræði
•Samsetning innflytjendahópa hefur breyst undanfarin ár. Voru aðallega
Evrópubúar en nú koma flestir frá Suður-Ameríku og Asíu (alls 77% árið 2002)
•Miðað við fyrirliggjandi tölur er gert ráð fyrir að minnihlutahópar verði um 50%
þjóðarinnar (US) árið 2050, frá því að vera 31% árið 2000
•Samkvæmt tölum frá Hagstofu Íslands var hlutfall innflytjenda á Íslandi 8,4%
þann 1. jan 2014

7.
Hvatning til þátttöku
•Flestir taka þátt í námskeiðum fyrir fullorðna vegna starfs eða starfsframa (90,6%). Þar af
rúmlega helmingur vegna stöðuhækkana eða annarra starfstengdra réttinda.
•Þátttakendur hafa verið flokkaðir í 3 hópa:
• Goal- oriented
• Activity-oriented
• Learning-oriented
•Langstærsti hópurinn er sá fyrsti, sem er drifinn áfram af markmiðum
•Þeir nemendur ganga inn í menntaumhverfi með skýr markmið um hvað þeir ætla að fá út úr
náminu
•Algengt markmið ESL þátttakenda er að styrkjast fjárhagslega með því að styrkja stöðu sína á
vinnumarkaði en glíma jafnframt við fjölmargar hindranir

8.
Helstu hindranir
•Helstu hindranir þessa hóps eru þær að lífsmynstrið er fremur flókið og takmarkar
aðgang þeirra að námskeiðum.
• Óreglulegur vinnutími
• Lág laun
• Störf sem krefjast lítillar starfsfærni
• Mörg störf
• Skortur á stöðugleika í starfi
oAðstæðubundnar hindranir sem hafa oft áhrif á marga þætti í lífi „Ells“ þar á
meðal menntun barna þeirra
oÞví er mikilvægt fyrir leiðbeinendur að sýna skilning á þessum aðstæðum

9.
Hvetjandi áherslur í námskeiðsuppbyggingu
„Fullorðnir námsmenn vilja ná árangri“ (Wlodkowski, 2008)
•Sú staðreynd getur haft áhrif á áhugahvötina ef upplifunin er þannig að
árangurinn sé ekki samkvæmt væntingum
•Mikilvægt að ávinningurinn sé meiri en eiginlegur kostnaður (tími, peningar
o.s.frv.)
•ESL námskeið eru í boði hjá mörgum aðilum og verða straumar og stefnur
skipuleggjenda, námsefnishöfunda og leiðbeinenda að taka mið af þörfum
námsmannsins og eðli námsins

10.
Hvetjandi áherslur í námskeiðsuppbyggingu
Þrennt sem stendur upp úr:
Félagsleg og fjárhagsleg nálgun sem miðar að því að búa þátttakendur undir ákveðin hlutverk í
samfélaginu og á vinnustað.
Persónuleg þýðing. Þar er horft til persónulegs ávinnings fyrir einstaklinginn og áhuga hans og
skoðun á eigin námsþörf og starfsþróun.
Þróun vitsmunalegrar og námslegrar færni sem miðar að námstækni. Þessi nálgun tengist
löngun hinna fullorðnu til að vera sjálfstæðir og nýta tækifæri til að verða betri í að sinna
hlutverkum sínum í samfélagi, einkalífi og starfi.

11.
Andragogy
Byggist á því að börn og fullorðnir læra á ólíkan hátt
Nálgun í fullorðinsfræðslu ætti að miðast að því að nota aðferðir sem greina fullorðna frá
börnum
Samantekt um mikilvægustu atriði í skipulagningu náms fyrir fullorðna, byggð m.a. á 6
megináhersluatriðum Knowles. Fullorðnir námsmenn:
◦ eru sjálfstæðir námsmenn
◦ miða við reynslu sína
◦ eru misjafnlega reiðubúnir til að læra miðað við félagslega stöðu
◦ hafa lausnamiðaða hugsun
◦ hafa innri hvatir til náms
◦ þurfa að vita hvers vegna þeir þurfa að læra það sem þeir eiga að læra

12.
Umhverfi
Árangur fullorðinna í námi tengist meðal annars umhverfinu
 Líkamlegt
 Sálfræðilegt
 Félagslegt
Þessir þættir auk skilnings á mismunandi áhrifaþáttum hvers þátttakanda geta hjálpað til við að
gera námsumhverfi hvetjandi

13.
Upplifun
•Þegar einstaklingur upplifir eitthvað í fyrsta skipti, myndar hann sér skoðun sem
hefur ákveðinn varanleika. Þetta á sérstaklega við í upphafi náms.
•Woldkowski (2008) leggur til 5 atriði sem hafa mikil áhrif á námsupplifun og
áhugahvöt:
• Öryggi
• Velgengni
• Áhugavert, frumlegt og örvandi nám
• Persónulegur stuðningur
• Persónuleg tengsl við námið

14.
Reynsla, tengsl við námið
Reynslan er það sem fyrst og fremst skilur að fullorðna og unga námsmenn
Leiðbeinendur þurfa því að vera næmir fyrir reynslu einstaklingsins og þörf fyrir
einstaklingsmiðað nám.
Leiðbeinendur fullorðinna vilja að nemendur þeirra upplifi velgengni. Því þurfa
þeir að haga námsumhverfinu þannig að sú upplifun geti átt sér stað
Finna jafnvægi milli þess sem nemendum þykir of erfitt og þess sem er ekki
nægilega krefjandi

15.
Gildi og tengsl við fyrri rannsóknir
Greinin er yfirlitsgrein sem byggir á fjölda fræðirita um efnið. Þau rit eru að
miklu leyti byggð á rannsóknum og vitnað er í margar þeirra í greininni.
Dregin eru saman nokkur meginhugtök í fullorðinsfræðslu og undirstrikað
mikilvægi þess að nám fullorðinna sé skipulagt á markvissan hátt með fullorðna
námsmenn í huga.

16.
Gildi og tengsl við fyrri rannsóknir
•An ESL Motivations Assessmet for a Community-Based ESL Programme:
Rannsókn á kínverskum innflytjendum til Kanada gaf til kynna að það var
eingöngu hjá yngsta aldurshópnum (<30) sem tungumálanámið skipti máli fyrir
starfsframa.
•Is College Worth It for Me? How Adults Without Degrees Think About Goin
(Back) to School: Rannsókn framkvæmd af rannsóknarfyrirtæki sem fjallaði um
hvað það er sem skiptir mestu máli fyrir þá sem eru að hefja nám að nýju. Þar
kemur m.a. fram að í meginmarkmið þeirra er að öðlast þekkingu sem tengist
beint atvinnu.

17.
Í lokin-samantekt
Mikilvægustu hugtökin.
Umhverfi
Reynsla
Tengsl
Tungumálanám getur átt sér stað við ólíkar aðstæður og þurfa leiðbeinendur að
hafa ólík sjónarhorn í huga
Mikilvægast af þessu er að muna að þátttakendur eru fullorðnir og verður
skipulagið að miða að því og fylgja helstu lögmálum fræðslu fyrir fullorðna

18.
Í lokin-tengsl við okkar nám
Það er samfélagslagt atriði að vel takist til í námskeiðum fyrir fullorðna almennt.
Innflytjendur eru hópur sem mikilvægt er að ná til og hafa tungumálanámskeið samfélagslegt og
efnahagslegt gildi, ekki síst í ljósi þess að hópurinn fer stækkandi
Nálgunin finnst mér vera frekar almenn og gæti eins átt við hér á landi þó svo að hlutfallið sé
mun lægra. Getur einnig átt við um aðra minnihlutahópa en innflytjendur
Megininntakið er mikilvægi þess að námskeiðin séu skilvirk í ljósi niðurskurðar og ýmissa
takmarkana.