2. საქართველოში ახალი წელი
სხვადასხვა ეპოქაში
სხვადასხვა დროს
აღინიშნებოდა.IV ს-ში ახალ
წელს 6 აგვისტოს
ზეიმობდნენ,VII ს-ში ამას
პირველი სექტემბერი
ჩაენაცვლა,IX ს-ის 20-იანი
წლებიდან კი ახალი წლის
ათვლა გაზაფხულის
პირველი თვიდან,მარტიდან
იწყება.იანვარში ახალი
წლის აღნიშვნა XIV ს-ში
დამკვიდრდა.
6. ჩიჩილაკი საახალწლო
სიმბოლოდ ითვლება.რომელსაც
,,ბასილას წვერებსაც,, ეძახდნენ.იგი
წმინდა ბასილის სახელს უკავშირდება
და ქრისტიანობის ხანაში უნდა
დამკვიდრებულ იყო.თითქოს
პირველი ჩიჩილაკი ღვთისმშობლის
მეუღლემ,მართალმა იოსებმა გაუკეთა
პატარა იესოს გასართობად.
ნაძვის ხე- უძველესი მოდგმის
გერმანული ხალხიდან მოდის.უჭკნობ
სიმწვანედ აღიქვამდნენ,როგორც მარადიულ
სიცოცხლეს.ნაძვის სამკუთხა კონტური
წმინდა სამებას გამოხატავდა,რთავდნენ
ვაშლებით-რომელიც სამოთხეს
გამოხატავდა,კიდებდნენ ვაფლის ნაჭრებს-
ზიარების პურის სიმბოლოდ,წვერს კი
რთავდნენ ბეთლემის ვარსკვლავით.
9. ახალი წლისთვის ჩამიჩიან პურებს აცხობდნენ,ოჯახში
წყაროს წყალი მიჰქონდათ და ეზოში ასხავდნენ,მეკვლეს
ოჯახში მიჰქონდა დედას
პურები,ყველი,ხორცი,ღვინო,გოზინაყი,ჩურჩხელა და
მარცვლეული..
10. ახალი წლის დადგომამდე ოჯახის უფროსი სახლს სამჯერ
წაღმა შემოუვლიდა ლანგარით ხელში,სადაც ღორის
თავი,მწვადი,მოხარშული დედალი,ლობიანი,ღერღილის
პური და ტკბილი კვერი ეწყო.საახალწლო ჩიჩლაკს
რთავდნენ სუროს ფოთლებით,ვერცხლის
ფულებით,ტკბილეულითა და კუნელის მარცვლებით...
11. ახალ წელს აცხობდნენ წმინდა ბასილას
ქანდაკებას,ბედის კვერს.გამთენიისას ოჯახის უფროსი
მამაკაცი ღორის თავთან ბედის კვერებს დებდა
თეფშზე და თაფლში ამოვლებულ პურის ლუკმებს
მიუწყობდა გვერდზე და თაფლის სანთელს
აანთებდა...
12. ხშირად თუშებს
მეკვლედ მეცხვარის
ძაღლი
ყავდათ,მიაჩნდათ რომ
მეცხვარის ძაღლს
კარგი ფეხი ჰქონდა...
ახალ წელს ,,წელწდობას,,უწოდებენ.არაყს
ხდიდნენ და ლუდს ადუღებდნენ,ოჯახებში
აცხობდნენ ერთ დიდ კვერს,,ქრისტეს
საგზალს,,აცხობდნენ კვერებს შინაური
ცხოველებისთვისაც.ყველა სახის კვერს
ლანგარზე აწყობდნენ
მატყლთან,მარილთან,ებოსთან და
ყველთან ერთად.სანამ მეკვლე არ
მოვიდოდა სუფრასთან არავინ ჯდებოდა.
13. ახალ წელს ,,კალანდობას,, უწოდებენ.კლავენ ღორს,აცხობდნენ
გურულ ღვეზელებს კვერცხით და ყველით.მამლის ყივილზე
მთელი ოჯახი ფეხზე დგება.ოჯახის უფროსი ბასილას
სანოვაგით დატვირთულ საახალწლო გობს ,მორთული
ჩიჩილაკით მარანში შევიდოდა,გურულ ადესის ღვინით
დალოცავდა ქვეყანას და მშვიდობის სადღეგრძელოს იტყოდა...
14. კლავდნენ გასუქებულ ღორს,აცხობდნენ პურებს ჯვრების
გამოსახულებით და ტკბილ კვერებს.მეკვლე ღამეს გარეთ
ათენებდა და ოჯახში სუფთა შედიოდა.ოჯახის უფროსი
დილით საქონელს მიხედავდა,შემდეგ სანთლებით ხელში
შედიოდა ოჯახში და ილოცებოდა...
15. ჰყავდათ ლიდერი-ხევისბერი ერქვა.ახალი წლის ღამეს
ხევისბერი და მისი დამხმარეები სალოცავში წაიღებდნენ
ქადებს,ერბოიან პურებს,სანთლებს და დასაკლავ
ცხოველს.ხევისბერი დალოცავდა ყველას ოჯახს და
გვარს,დაკლავდნენ ცხვარს,თოვლის გუნდებს ცხვრის
სისხლში ამოავლებდნენ და სალოცავის კედელს ესროდნენ
ეშმაკისა და ბოროტის განსადევნად.იხარშებოდა ლუდი და
ხინკალი...
18. თაფლითა და
ღვინით სავსე
წელი გქონდეთ
ბედნიერი,დაგებე
დოთ ყველაფერი
ლამაზი და
მშვენიერი.დაესწა
რით მრავალს
მუდამ
სიხარულით
აღსავსენი,ბედნიე
რი ყოფილიყოს
თქვენთვის
მრავალჟამიერი.