1. ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΘ ΒΙΑ

2. Σι είναι θ ενδοςχολικι βία ;
Όταν λζμε ενδοςχολικι βία ι εκφοβιςμόσ ι κυματοποίθςθ , περιγράφουμε μια
κατάςταςθ κατά τθν οποία αςκείται ςυςτθματικι και επαναλαμβανόμενθ βία και
επικετικι ςυμπεριφορά με ςκοπό τθν πρόκλθςθ ςωματικοφ ι και ψυχικοφ πόνου
ςε μακθτζσ από ςυμμακθτζσ τουσ μζςα και ζξω απ’ το ςχολείο

3. Πϊσ αντιμετωπίηουμε το πρόβλθμα
΢ε πολλζσ περιπτϊςεισ τα περιςτατικά βίασ και εκφοβιςμοφ ςτα
ςχολεία , αποςιωποφνται γιατί κεωρείται ότι εκκζτουν και
ςτιγματίηουν τουσ κφτεσ , τα κφματα , τισ οικογζνειζσ τουσ ι και το
κφροσ του ςχολείου

4. Σα λάκθ
Οι γονείσ μιλοφν ελάχιςτα με τα παιδιά τουσ γι αυτά τα κζματα, οι μακθτζσ
– κφματα αποςφρονται , κλείνονται ςτον εαυτό τουσ και αποφεφγουν να
ηθτοφν βοικεια απ’ τουσ ενιλικεσ . Σζλοσ και οι εκπαιδευτικοί ςυηθτοφν
ελάχιςτα ςτθν τάξθ τισ ςυμπεριφορζσ βίασ και εκφοβιςμοφ

5. Επιπτϊςεισ
Η ενδοςχολικι βία και ο εκφοβιςμόσ ζχει πολλζσ και ςοβαρζσ επιπτϊςεισ
τόςο ςτθ ςωματικι και ψυχικι υγεία , όςο και ςτθν ψυχοκοινωνικι
ανάπτυξθ του παιδιοφ . ΢ε οριςμζνεσ περιπτϊςεισ μάλιςτα οι ςυνζπειεσ
είναι πολφ επικίνδυνεσ και ζχουν τραγικά αποτελζςματα

6. Μακθτισ πυροβολεί ςυμμακθτζσ του
΢τισ 10 Απριλίου του 2009 ςυγκλονιςτικαμε όλοι όταν μάκαμε ότι ςπουδαςτισ ςε ςχολι
του ΟΑΕΔ ςτο Ρζντθ , γεμάτοσ οργι , επιχείρθςε να δολοφονιςει τουσ ςυμμακθτζσ του
και ςτθ ςυνζχεια , ζςτρεψε το όπλο ςτον εαυτό του και αυτοτραυματίςτθκε , ςαν να μθν
άντεχε άλλο . Από ποφ άντλθςε όλο αυτό το μίςοσ ; Σι τον ϊκθςε να το κάνει και γιατί
αντιμετϊπιςε τθ ηωι με τόςθ απαιςιοδοξία ;

7. Γιατί ;
Από ζρευνεσ τθσ αςτυνομίασ και από μαρτυρίεσ μακθτϊν και εκπαιδευτικϊν ζγινε
γνωςτό ότι επρόκειτο για παιδί μεταναςτϊν , κλειςμζνο ςτον εαυτό του , το οποίο
είχε πζςει κφμα ενδοςχολικισ βίασ . Μια μερίδα ςυμμακθτϊν του τον κορόιδευε ,
τον ζςπρωχνε και κάποια ςτιγμι τον πζταξαν ςε κάδο ςκουπιδιϊν .

8. Σα τελευταία χρόνια παρουςιάηονται όλο και πιο ςυχνά περιςτατικά
βίασ ςε Γυμνάςια , Λφκεια , ακόμθ και ςτα δθμοτικά. Σο φαινόμενο
εντοπίηεται κυρίωσ ςτισ μεγάλεσ πόλεισ αλλά θ εξάπλωςι του είναι
πλζον εμφανισ παντοφ.

9. Για τθν εκδιλωςθ τθσ ενδοςχολικισ
βίασ παίηουν ρόλο
• Ο χαρακτιρασ του κάκε παιδιοφ
• Το οικογενειακό του περιβάλλον
• Το ςχολικό περιβάλλον ( το ψυχολογικό κλίμα
του ςχολείου )
• Το ίδιο το εκπαιδευτικό ςφςτθμα
• Το πϊσ βλζπουν τθ βία , το παιδί , οι γονείσ του ,
οι εκπαιδευτικοί …
• Ο τρόποσ που προβάλλεται θ βία από τα μζςα
μαηικισ ενθμζρωςθσ

10. Πϊσ εκδθλϊνεται θ βία;
• Με χειρονομίεσ , ςπρωξιζσ , ξυλοδαρμοφσ
• Με φραςτικζσ επικζςεισ , βριςιζσ , προςβολζσ
απειλζσ
• Με εκβιαςμοφσ
• Με καταςτροφι προςωπικϊν αντικειμζνων
• Με κλοπζσ
• Με αποκλειςμό και απομόνωςθ από παρζεσ ,
ομαδικά παιχνίδια και κοινωνικζσ
δραςτθριότθτεσ

11. ΓΥΜΝΑΣΙΟ – ΛΥΚΕΙΟ
ΑΡΜΕΝΙΟΥ
ΕΡΕΤΝΑ ΣΩΝ ΑΝΣΙΛΗΨΕΩΝ ΣΩΝ
ΜΑΘΗΣΩΝ
ΣΟΤ ΓΤΜΝΑ΢ΙΟΤ ΚΑΙ ΣΟΤ ΛΤΚΕΙΟΤ
ΑΡΜΕΝΙΟΤ
΢ΧΕΣΙΚΑ ΜΕ ΣΗΝ ΕΚΔΗΛΩ΢Η
ΕΝΔΟ΢ΧΟΛΙΚΗ΢ ΒΙΑ΢

12. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΦΕΙΑ
΢ΤΜΜΕΣΕΙΧΑΝ:
108 ΜΑΘΗΣΕ΢ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΡΙΕ΢
ΒΑ΢ΕΙ ΦΤΛΟΤ:
51 ΑΓΟΡΙΑ
57 ΚΟΡΙΣ΢ΙΑ
ΒΑ΢ΕΙ ΕΘΝΙΚΟΣΗΣΑ΢
85 ΕΛΛΗΝΙΚΗ΢ ΕΘΝΙΚΟΣΗΣΑ΢
23 ΑΛΛΟΔΑΠΟΙ

13. 1ο ΕΡΩΣΗΜΑ: ΣΙ ΕΙΝΑΙ ΒΙΑ
1) άμεςθ ςωματικι βία (χτυπά
ςυμμακθτι)

14. 1ο ΕΡΩΣΗΜΑ: ΣΙ ΕΙΝΑΙ ΒΙΑ
2) λεκτικι βία (βρίηει ςυμμακθτι)
΢ΤΝΟΛΟ ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΣ΢ΙΑ
ΌΧΙ ΌΧΙ
23% 17%
ΌΧΙ
29%
ΝΑΙ ΝΑΙ
77% ΝΑΙ 83%
71%

15. 1ο ΕΡΩΣΗΜΑ: ΣΙ ΕΙΝΑΙ ΒΙΑ
3) ςυναιςκθματικι βία (αποκλειςμόσ
– περικωριοποίθςθ ςυμμακθτι)
΢ΤΝΟΛΟ ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΣ΢ΙΑ
ΝΑΙ ΝΑΙ
30% ΝΑΙ 28%
32%
ΌΧΙ
ΌΧΙ ΌΧΙ
68%
70% 72%

16. 1ο ΕΡΩΣΗΜΑ: ΣΙ ΕΙΝΑΙ ΒΙΑ
4) ψθφιακι βία (διαπόμπευςθ μζςω
θλεκτρονικϊν μζςων)
ΚΟΡΙΣ΢ΙΑ
ΑΓΟΡΙΑ
΢ΤΝΟΛΟ
ΌΧΙ
ΌΧΙ ΌΧΙ 15%
24% 34%
ΝΑΙ
66%
ΝΑΙ
ΝΑΙ
76%
85%

17. 1ο
ΕΡΩΣΗΜΑ: ΣΙ ΕΙΝΑΙ ΒΙΑ
5) βία με εκνοτικά χαρακτθριςτικά
΢ΤΝΟΛΟ ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΣ΢ΙΑ
ΌΧΙ
15%
ΌΧΙ
ΝΑΙ 41%
46%
ΌΧΙ
54% ΝΑΙ
59%
ΝΑΙ
85%

18. 1ο
ΕΡΩΣΗΜΑ: ΣΙ ΕΙΝΑΙ ΒΙΑ
6) ζμμεςθ ςωματικι βία (εκφοβιςμόσ
– απειλι)
΢ΤΝΟΛΟ ΑΓΟΡΙΑ
ΚΟΡΙΣ΢ΙΑ
ΌΧΙ ΌΧΙ ΌΧΙ
14% 20% 9%
ΝΑΙ
80%
ΝΑΙ
86% ΝΑΙ
91%

19. Ποια θ ςυχνότθτα του προβλιματοσ
-Οι μακθτζσ που δζχονται βία ι εκφοβιςμό είναι το 10% -15% του ςυνολικοφ μακθτικοφ
πλθκυςμοφ
-Οι μακθτζσ που αςκοφν βία είναι περίπου το 5%
-Σα αγόρια εμπλζκονται περιςςότερο ςε περιςτατικά ςωματικισ βίασ , ενϊ τα κορίτςια ςε
περιςτατικά λεκτικισ βίασ

20. -Σα περιςτατικά ενδοςχολικισ βίασ εκδθλϊνονται πιο πολφ ςτο
Δθμοτικό και το Γυμνάςιο , ενϊ ςτο Λφκειο μειϊνονται
-Οι μιςοί απ’ τουσ μακθτζσ –κφματα βίασ δεν αναφζρουν πουκενά το
γεγονόσ , ενϊ οι υπόλοιποι μιςοί το αναφζρουν ςε φίλουσ και
ςπανιότερα ςε γονείσ ι εκπαιδευτικοφσ

21. Ποιεσ οι επιπτϊςεισ;
Σα παιδιά κφματα βίασ και εκφοβιςμοφ ςυνικωσ νοιϊκουν άγχοσ
, αναςφάλεια ,ζχουν φοβίεσ , παρουςιάηουν ςχολικι άρνθςθ
, απουςιάηουν απ’ το ςχολείο ςυχνά , εμφανίηουν μακθςιακζσ
δυςκολίεσ ψυχοςωματικά προβλιματα όπωσ πονοκεφάλουσ , πόνο
ςτθν κοιλιά , κατάκλιψθ …

22. ΘΤΜΑΣΑ ΕΝΔΟ΢ΧΟΛΙΚΗ΢ ΒΙΑ΢
΢ΤΝΟΛΟ ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΣ΢ΙΑ
ΝΑΙ ΝΑΙ
32% ΝΑΙ 26%
39%
ΌΧΙ
ΌΧΙ 61% ΌΧΙ
68%
74%

23. ΔΡΑ΢ΣΕ΢ ΕΝΔΟ΢ΧΟΛΙΚΗ΢ ΒΙΑ΢
ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΣ΢ΙΑ
΢ΤΝΟΛΟ
ΝΑΙ
15%
ΝΑΙ ΝΑΙ
29% 44%
ΌΧΙ
56%
ΌΧΙ
71% ΌΧΙ
85%

24. Σα παιδιά κφτεσ ( αυτά που αςκοφν βία ) κινδυνεφουν να απομακρυνκοφν
απ’ το ςχολείο , να διακόψουν τθ ςχολικι φοίτθςθ , να εμφανίςουν τάςεισ
φυγισ απ’ το ςπίτι και να εξελιχκοφν ςε ποςοςτό που προςεγγίηει το 50%
ςε ενιλικεσ με αντικοινωνικι και παραβατικι ςυμπεριφορά

25. Πϊσ φαίνεται ότι ζνα παιδί είναι κφμα
βίασ και εκφοβιςμοφ
• Θ άρνθςι του να πάει ςτο ςχολείο
• Οι αδικαιολόγθτεσ απουςίεσ του
• Θ πτϊςθ ςτα μακιματα και τουσ βακμοφσ
• Στα διαλείμματα βρίςκεται κοντά ςτουσ
εκπαιδευτικοφσ και τα γραφεία
• Τα ροφχα του είναι ςκιςμζνα ι
κατεςτραμμζνα
• Ζχει ςθμάδια ι μελανιζσ ςτο ςϊμα του

26. • Χάνει ςυχνά τα πράγματά του
• Ηθτάει ςυνζχεια χριματα απ’ τουσ γονείσ του
• Αρνείται να ςυμμετάςχει ςε ςχολικζσ
εκδθλϊςεισ
• Υπάρχουν ξαφνικζσ αλλαγζσ ςτθ διάκεςι του
• Παραπονιζται για ψυχοςωματικά
προβλιματα

27. Τι πρζπει να κάνει το παιδί κφμα
• Να μθ φοβάται να μιλιςει ςτουσ κακθγθτζσ του ι τουσ
γονείσ του
• Το να αναφζρει τα περιςτατικά βίασ δεν είναι κάρφωμα
• Να ξζρει ότι δεν φταίει για όςα γίνονται ςε βάροσ του
• Να καταλάβει ότι τα πράγματα κα αλλάξουν μόνο αν
ςπάςει τθ ςιωπι του
• Να γνωρίηει ότι θ ςχολικι κοινότθτα ( διευκυντισ
, κακθγθτζσ , ςφλλογοσ γονζων ) ζχουν υποχρζωςθ να
αντιμετωπίηουν τζτοιου είδουσ προβλιματα και να
προςτατεφουν τουσ μακθτζσ

28. Τι πρζπει να κάνει το ςχολείο
• Χρειάηεται ευαιςκθςία αλλά και επιμόρφωςθ
των εκπαιδευτικϊν για να μποροφν να
εντοπίηουν αλλά και να αντιμετωπίηουν αυτά
τα προβλιματα
• Είναι αναγκαία θ ςυνεχισ ςυνεργαςία με τουσ
γονείσ
• Να αναπτυχκοφν προγράμματα προαγωγισ
τθσ ψυχικισ υγείασ των μακθτϊν

29. Τι πρζπει να κάνει θ πολιτεία
• Να ςτελεχωκοφν οι εκπαιδευτικζσ
περιφζρειεσ με ειδικοφσ ψυχικισ υγείασ για
παιδιά και εφιβουσ . Παιδοψυχίατρουσ
, ψυχολόγουσ , κοινωνικοφσ λειτουργοφσ , οι
οποίοι κα βοθκοφν τουσ εκπαιδευτικοφσ ςτθν
αντιμετϊπιςθ των προβλθμάτων που
εκδθλϊνονται ςτθν κακθμερινι ςχολικι
πραγματικότθτα

30. Σι ζκαναν οι μακθτζσ
και οι μακιτριεσ του
Γυμναςίου και του
Λυκείου Αρμενίου ςε
ανάλογεσ
περιςτάςεισ…

31. Τπιρξαν μάρτυρεσ περιςτατικϊν
ενδοςχολικισ βίασ…
΢ΤΝΟΛΟ ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΣ΢ΙΑ
ΌΧΙ
ΌΧΙ 27%
32% ΌΧΙ
37%
ΝΑΙ
ΝΑΙ 63%
68% ΝΑΙ
73%

32. Αντζδραςαν… (;)
΢ΤΝΟΛΟ ΑΓΟΡΙΑ ΚΟΡΙΣ΢ΙΑ
ΝΑΙ ΝΑΙ
44% 43% ΝΑΙ
44%
ΌΧΙ ΌΧΙ
56% ΌΧΙ
57%
56%

33. Μίλα… Η ςιωπι δεν είναι λφςθ…

35. Σα παιδιά ζχουν δικαιϊματα
Σα παιδιά ζχουν απόλυτο δικαίωμα να βρίςκονται ςε ζνα
ςχολικό περιβάλλον το οποίο να τουσ παρζχει αςφάλεια και
προςταςία