1. ใบความรูวิชาวิทยาศาสตร
หนวยการเรียนรูที่ 1 แผนการสอนที่ 7 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1
เรื่อง การขยายพันธุ ปรับปรุงพันธุ และการเพิ่มผลผลิตของพืชโดยใชเทคโนโลยี
การขยายพันธุ และการปรับปรุงพันธุพืช

การเพิ่มปริมาณและคุณภาพผลผลิตของพืชใหมากขึ้น โดยการประยุกตใชความรู
เกีี่ยวกัับสิิ่งมีีชีวต เพือป โ เ ฉพาะอยางตามที่มนุษยตองการ เรีียกวา เทคโนโลยีชีวภาพ
ิ ่ื ประโยชน  ี   โ โ ี
โดยใชเทคนิคตาง ๆ ดังนี้
1.การคัดเลือกพันธุและผสมพันธุ เพือใหไดพชที่มีลักษณะตามตองการ เชน การ
่ ื
ผสมละอองเรณุของทุเรียนหมอนทอกับเกสรตัวเมียของทุเรียนพันธุชะนี การผลิตแตงโมไร
เมล็ด
2. การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ คือการนําเอาสวนใดสวนหนึงของพืชไมวาเปนอวัยวะ
่ 
เนื้อเยื่อ เซลล หรือเซลลที่ไมมีผนังที่เรียกวา โพรโทพลาสต มาเลี้ยงอาหารวิทยาศาสตรใน
สภาพปลอดเชื้อจุลินทรีย และอยูในภาวะควบคุม อุณหภูมิ แสง ความชื้น สวนของพืชเหลานี้

จะสามารถเจริญเติบโตเกิดเปนตนใหมได
3. พนธุวศวกรรม หมายถง กระบวนการเปลยนแปลงสารพนธุกรรมดวยการตดตอยน
3 พันธวิศวกรรม หมายถึง กระบวนการเปลี่ยนแปลงสารพันธกรรมดวยการตัดตอยีน
และเปลี่ยนแปลงยีนในเซลล เพื่อใหไดสงมีชีวิตใหมที่มีสมบัติตามที่ตองการ ซึงสิงมีชวต
ิ่  ่ ่ ีิ
ดังกลาวมีชื่อเรียกวาสิงมีชีวตตัดแตงพันธุกรรมหรือ จีเอ็มโอ
่ ิ
จีเอ็มโอ (GMOs) เปนชื่อของ Genetically Modified Organisms หมายถึง สิงมีชีวตที่
่ ิ
ไดรับการเปลี่ยนแปลงสารพันธุกรรม โดยอาศัยเทคนิคทางพันุกรรม ในบางกรณีมการใชคาวาี ํ
แอลเอ็็มโ (
โอ (LMOs) ยอมาจาก Living Modified Organisms ทัั้งจีีเอ็มโอและแอลเอ็มโอมีี
) ็ โ ็ โ
ความหมายคลายคลึงกัน แตแอลเอ็มโอมุงเนนความมีชีวตอยูของสิงมีชีวตนั้น ๆ ในขณะที่
ิ ่ ิ
จีเอ็มโอรวมไปถึงผลิตภัณฑที่เกิดขึ้นในสภาพที่ไมมีชีวิตดวย เชน อาหารจีเอ็มโอ
ผลเสียของจีเอ็มโอ
เทคโนโลยทุกอยางทมประโยชนกอาจมโทษไดการพฒนาและการใชไมไดใชความ
เทคโนโลยีทกอยางที่มประโยชนก็อาจมีโทษไดการพัฒนาและการใชไมไดใชความ
ระมัดระวังเทาที่ควร ขอเสีย คือมีความเสี่ยงและซับซอนในการจัดการ เชน
- อันตรายที่เกิดจากการที่พชจีเอ็มโออาจผลิตสารกอภูมแพหรือสารอื่นที่มีสมบัติเปนสารตาน
ื ิ
การเจริญเติบโตของรางกาย
- ความเปนไปไดท่แมลงศัตรูพืชอาจพัฒนาความตานทานตอสารพิษที่สรางโดยพืชจีเอ็มโอ
ี

2. ใบความรูวิชาวิทยาศาสตร
หนวยการเรียนรูที่ 1 แผนการสอนที่ 7 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1
เรื่อง การขยายพันธุ ปรับปรุงพันธุ และการเพิ่มผลผลิตของพืชโดยใชเทคโนโลยี
ประโยชนของเทคโนโลยีชีวภาพ ไดแก
1. ดานการเกษตรและอาหาร
- การปรับปรุงพันธุพืชใหตานทานโรคและแมลง

ั ั
- การพฒนาพนธืืพืชใ มีคุณภาพผลผลตดีี
ให ิ
- การพัฒนาพันธุพืชใหผลิตสารพิเศษ
- การพัฒนาพันธุสัตวมีการพัฒนาพันธุโดยการถายฝากยีนทั้งในปศุสัตวและสัตวน้ํา
- การพัฒนาสายพันธุจุลินทรียใหมีคุณลักษณะพิเศษบางอยาง เชน สามารถกําจัดคราบน้ํามัน
2. ดานการแพทยและสาธารณสุข
- การตรวจโรคเมืื่อสามารถสังเคราะหช้ินสวนดีเี อ็นโ หรือยีนไดแลวก็สามารถพัฒนาไปใช
โ  ็ โอ ื ี ไ   ็ ไปใ
ในการตรวจโรคตาง ๆ ได อยางมีประสิทธิภาพ
- การพัฒนายารักษาโรคและวัคซีน
- การสับเปลี่ยนยีนดอยดวยยีนดี
3. ดานการอนุรักษพลังงานและสิ่งแวดลอม
- พันธุกรรมอาจนําไปสูการผลิตพืชที่ใชปุยนอย น้านอย ทําใหเปนการลดการใชปุยเคมี
ํ้
เปนการอนุรกษสิ่งแวดลอมและนําไปสูการสรางสมดุลทรัพยากรชีวภาพได
ั
- ใชจุลินทรียผลิตแอลกอฮอลและแกสชีวภาพ เพื่อใชเปนเชื้อเพลิงทดแทนพลังงานจาก
ธรรมชาติ
4. ดานการพัฒนาอุตสาหกรรม เมื่อวัตถุดิบไดรบการปรับเปลี่ยนคุณภาพใหตรงกับความ
ั
ตองการของอุตสาหกรรม โดยใชพันธุวิศวกรรม อุตสาหกรรมใหม ๆ จะเกิดตามมามากมาย
เพราะความกาวหนาของเทคโนโลยีชีวภาพ
การเพิ่มผลผลิตของพืช
การเพิ่มผลผลิตของพืชจะตองคํานึงถึงปจจัยพืนฐานที่มผลตอการเจริญเติบโตของ
้ ี
พืืช ไดแก สภาพของดิน ความชุมชื้น และอุณหภูมิที่เหมาะสม นอกจากนีี้ชนิิของพืช วิิธีการ
ไ ิ ื ื
ปลูก การอนุรักษดินและน้ํา การปองกันศัตรูพชและกําจัดศัตรูพืช และการใชสารควบคุมการ
ื
เจริญเติบโตของพืช วิธการเพิ่มผลผลิตของพืชที่สําคัญ มีดังนี้
ี

3. ใบความรูวิชาวิทยาศาสตร
หนวยการเรียนรูที่ 1 แผนการสอนที่ 7 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1
เรื่อง การขยายพันธุ ปรับปรุงพันธุ และการเพิ่มผลผลิตของพืชโดยใชเทคโนโลยี
1. การรักษาสภาพของดินใหคงสภาพที่ดีอยูเสมอ สามารถทําได 3 วิธี คือ การปลูก
พืชหมุนเวียน การปลูกพืชแซม การปลูกพืชตามแนวระดับหรือขั้นบันได
2 การเพิิ่มธาตุอาหารใหแกพืชดวยการใสปุย ธาตุอาหารหลัักทีี่พืชตองการ คืือ
2. ใ    ใ
ไนโตรเจน (N) ฟอสฟอรัส (P) โพแทสเซียม (K) นอกจากนี้พืชยังตองการแรธาตุชนิดอื่น ๆ
ปุย คือ สารอินทรียหรืออนินทรียที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ หรือทําขึ้นเพือใชเปนธาตุอาหาร
่
ใหแกพืชหรือทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงทางเคมีในดิน เพือบํารุงการเจริญเติบโตของพืช
่
ปุยแบงไดเปน 3 ชนิด ดังนี้
1. ปุยเคมีหรือปุยอนินทรีย ขอดี คือใหผลเร็ว ใชในปริมาณนอยและสะดวก ขอเสีย ราคา
แพง เก็บรักษายาก ปลอมแปลงไดงาย และมักมีสารตกคาง ทําใหดินเสื่อมสภาพได

2. ปุยอินทรียหรือปุยธรรมชาติ เชน ปุยหมัก ปุยคอก ปุยพืชสด ขอดี ราคาถูก ชวยกําจัด
ของเสีย และชวยปรับสภาพของดินใหดีขึ้น ขอเสีย ใหแรธาตุตา ไดผลชากวาปุยเคมี ตองใช
่ํ
ปริมาณมาก สินเปลืองแรงงานและคาขนสงสูง มีกลิ่น อาจเกิดเชื้อรา
้
3. ปุยชีวภาพ เปนปุยที่เปนสิ่งมีชีวต โดยเฉพาะแบคทีเรียและสาหรายสีเขียวแกมน้ําเงินที่
ิ
สามารถตรึงไนโตรเจนจากอากาศได
3. การปองกันและกําจัดศัตรูพืช
- ศัตรูพืช หมายถึงสิงที่คอยเบียดเบียนพืชที่เราผลิต ทําใหผลผลิตลดลงหรือไมมคณภาพ
่ ีุ
ได
ไ แก วััชพืช โ ืช แมลงศัตรูพืช สััตวศัตรูพืช
ื โรคพื ั 
- การกําจัดศัตรูพืชโดยใชสารเคมี ตองใชความระมัดระวังเปนพิเศษ เพราะถาใชไมถูกวิธีหรือ
ใชมากเกินไป อาจเปนอันตรายตอชีวตและสภาพแวดลอมได
ิ
- การกําจัดศัตรูพืชโดยชีววิธี เปนการใชสิ่งมีชีวตกําจัดสิงมีชีวตที่เปนศัตรูพืช ซึงไมเปน
ิ ่ ิ ่
อันตรายตอมนุษยและสิ่งแวดลอม
4 การใชสารควบตุมการเจริญเติบโตของพืช
4.
- สารควบคุมการเจริญเติบโตของพืช เปนเคมีภัณฑการเกษตรอยางหนึ่งเปนสารอินทรียที่
พืชสรางขึ้นหรือมนุษยสังเคราะหขึ้นมาซึงสามารถเรงผลผลิตใหเพิ่มมากขึ้นกวาปกติหรือเรง
่
ใหออกนอกฤดูกาล

4. ใบงานที……..วิชาวิทยาศาสตร
่
หนวยการเรียนรูที่ 1 แผนการสอนที่ 7 ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 1
เรื่อง การขยายพันธุ ปรับปรุงพันธุ และการเพิ่มผลผลิตของพืชโดยใชเทคโนโลยี
ผลการเรียนรูที่คาดหวัง
1. สืบคนขอมูลและอธิบายเกี่ยวกับเทคโนโลยีชีวภาพที่ใชในการขยายพันธุ ปรับปรุงพันธุ เพิ่มผลผลิตของพืช
ในทองถิ่น
2. สืบคนขอมูล อภิปราย และแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับผลของการใชเทคโนโลยีชีวภาพ ในดานเกษตรกรรม
อุตสาหกรรม อาหารและแพทย
จุดประสงคการเรียนรู
1. นักเรียนสามารถสรุปเกี่ยวกับการขยายพันธุ การปรับปรุงพันธุ การเพิ่มผลิตของพืชได
2. สามารถอธิบายประโยชนของการใชเทคโนโลยีชีวภาพในดานตาง ๆ ได
คําสัง จงเติมคําหรือขอความในชองวางใหถูกตองสมบูรณ
่
1.การขยายพันธุพืชสามารถทําได คือ…………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………..
2. หลักการสําคัญของการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ คือ………………………………………………..
3.จงบอกประโยชนของการใชวิธีพันธุกรรมมาปรับปรุงพันธุพืช คือ…………………………
………………………………………………………………………………………………..
4. การปลูกพืชแซมแตกตางจาการปลูกพืชหมุนเวียนอยางไร………………………………..
……………………………………………………………………………………………….
5. ธาตุอาหารหลักของพืชทุกชนิดตองการ มีอะไรบาง……………………….………………..
6. จงยกตัวอยางศัตรูพืชที่เกษตรกรพบในพื้นที่มาอยางละ 3 ชนิด
6.1 สัตวศตรูพืช….…………………………………………………………………………….
ั
6.2 แมลงศตรูพช
6 2 แมลงศัตรพืช…...………………………………………………………………………….
6.3 วัชพืช…...…………………………………………………………………………………
6.4 โรคพืช…………………………………………………………………………………….
ชื่อ………………………..นามสกุล………………………………เลขที่ …………..